Bài giảng Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não - Nguyễn Thanh Bình

Nội dung text: Bài giảng Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não - Nguyễn Thanh Bình

1. Chăm sóc bệnh nhân tai biến mạch máu não Ths Nguyễn Thanh Bình Bộ môn Thần kinh- ĐH Y Hà nội
2. Định nghĩa Là một hội chứng thiếu sót chức năng não khu trú hơn là lan toả, xẩy ra đột ngột, tồn tại quá 24 giờ hoặc tử vong trong vòng 24 giờ, loại trừ nguyên nhân sang chấn não.
3. Phân loại - XuấtXuất huyếthuyết não:não: vỡvỡ mạchmạch - NhồiNhồi máumáu não:não: tắctắc mạchmạch - XuấtXuất huyếthuyết dướidưới nhệnnhện - ViêmViêm tắctắc tĩnhtĩnh mạchmạch nãonão - CácCác yếuyếu tốtố nguynguy cơcơ:: THA,THA, ĐTĐ,ĐTĐ, tăngtăng lipidlipid máu,máu, tăngtăng acidacid uric,uric, dịdị dạngdạng mạchmạch máumáu não,não, bệnhbệnh vềvề máu,máu, xơxơ vữavữa độngđộng mạch,mạch, bệnhbệnh lílí vanvan timtim (cục(cục máumáu đôngđông từtừ timtim lênlên gâygây tắctắc mạch),mạch), tiếntiến sửsử húthút thuốcthuốc lá,lá, uốnguống rượu rượu
4. Triệu chứng - Hôn mê (±), - Liệt nửa người, liệt mặt cùng bên hoặc khác bên. - Phản xạ gân xương giảm hoặc mất bên liệt, Babinski/Hoffmann (+). - Thất ngôn, liệt hầu họng. - Rối loạn cơ tròn, - Rối loạn dinh dưỡng: loét.
5. Điều trị - Điều trị dự phòng: yếu tố nguy cơ. - Khi có TBMMN: Điều trị sớm (24h đầu). + Duy trì chức năng sống + Chăm sóc tích cực - Phòng chống TBMMN tái phát.
6. Chăm sóc Mục đích 1. Ngăn chặn tử vong do đột quỵ 2. Duy trì hô hấp, tuần hoàn, bài tiết. 3. Ngăn ngừa biến chứng. 4. PHCN, hạn chế di chứng. 5. GDSK và các biện pháp tự theo dõi, chăm sóc cho gia đình BN.
7. Chăm sóc Nhận định tình trạng - Tình trạng cấp cứu : Đánh giá các dấu hiệu sinh tồn. - Hỏi và khám bệnh.
8. Chăm sóc LậpLập kếkế hoạchhoạch chămchăm sócsóc 1. TheoTheo dõidõi dấudấu hiệuhiệu sinhsinh tồntồn 2. ThựcThực hiệnhiện yy lệnhlệnh củacủa bácbác sỹsỹ 3. VệVệ sinhsinh thânthân thểthể 4. PhòngPhòng vàvà chốngchống loétloét 5. NuôiNuôi dưỡngdưỡng 6. PHCN,PHCN, hạnhạn chếchế didi chứngchứng 7. GDSK,GDSK, hướnghướng dẫndẫn chămchăm sócsóc vàvà luyệnluyện tậptập
9. Chăm sóc 1. Theo dõi dấu hiệu sinh tồn: - HA, nhịp tim, nhịp thở, nước tiểu - Cách thức theo dõi: tần suất theo dõi - Báo cáo đầy đủ và chính xác, kịp thời
10. Chăm sóc 2. Thực hiện y lệnh: - Thuốc: thời gian dùng thuốc, đường dùng - Xét nghiệm: chọc dò tuỷ sống điện tim, điện não
11. Chăm sóc 3. Vệ sinh thân thể và chăm sóc các cơ quan: - Vệ sinh răng miệng, lau người: 2-3 lần/ngày - Thay ga, quần áo: ≥ 1 lần/ngày - Tắm, gội đầu 3 ngày/lần - BN hôn mê, có sonde tiểu, chọc tuỷ sống: CS theo quy trình kỹ thuật - Vỗ rung vùng ngực, lưng long đờm, tăng cường tuần hoàn ngoại biên
12. Chăm sóc 4. Phòng chống loét: - Nằm đệm nước hoặc giữ ga giường khô, không có nếp nhăn, trở mình cho BN 2h/lần - Điều trị vết trợt ngay - Cắt lọc, làm sạch và băng vết loét hoại tử - Đảm bảo dinh dưỡng: 1-1,5g protid/kg/ngày 30-50 calo/kg/ngày
13. Chăm sóc 5. Nuôi dưỡng: - Nước uống hàng ngày: Vnv = Vnt + (300+500ml) – Vdt - Ăn: + Ăn nhiều bữa trong ngày + Bổ sung vitamin nhóm A, B, C + Chế biến TA đảm bảo vệ sinh, cân đối khẩu phần: Protid/Lipid/Glucid = 1:1:4
14. Chăm sóc 6. Phục hồi chức năng, hạn chế di chứng: - Càng sớm càng tốt - Tập PHCN và hướng dẫn cho BN - Đề phòng biến chứng viêm tắc tĩnh mạch: sưng, nóng đỏ vùng da ở tay, chân
15. Chăm sóc 7.7. GDSK,GDSK, hướnghướng dẫndẫn chămchăm sócsóc vàvà tậptập luyện:luyện: HướngHướng dẫndẫn chocho BNBN vàvà giagia đình:đình: ++ ChếChế độđộ CS,CS, VSVS hànghàng ngàyngày ++ ChếChế độđộ ănăn uốnguống vàvà thuốcthuốc menmen hànghàng ngàyngày ++ LuyệnLuyện tậptập ++ TránhTránh cáccác yếuyếu tốtố gâygây TBMMN:TBMMN: stress,stress, rángráng sức,sức, lạnhlạnh độtđột ngột,ngột, rượu rượu ++ XửXử lýlý kịpkịp thờithời nếunếu cócó nhữngnhững dấudấu hiệuhiệu báobáo trước:trước: nhứcnhức đầu,đầu, chóngchóng mặt,mặt, ùù tai,tai, têtê chânchân tay tay TheoTheo dõidõi chínhchính xác,xác, đầyđầy đủ,đủ, báobáo ngayngay chocho BSBS nếunếu cócó bấtbất thường.thường.
16. Đánh giá quá trình chăm sóc n BN không bị mắc các biến chứng (nhiễm khuẩn, loét, teo cơ cứng khớp ) n Toàn trạng tiến triển tốt lên n Được nuôi dưỡng đảm bảo, biểu hiện không sụt cân n Gia đình BN yên tâm, cộng tác với nhân viên y tế