Bài giảng Giám sát thi công và nghiệm thu lắp đặt đường dây và thiết bị trong công trình điện

pdf 114 trang hapham 3360
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Giám sát thi công và nghiệm thu lắp đặt đường dây và thiết bị trong công trình điện", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_giam_sat_thi_cong_va_nghiem_thu_lap_dat_duong_day.pdf

Nội dung text: Bài giảng Giám sát thi công và nghiệm thu lắp đặt đường dây và thiết bị trong công trình điện

  1. Giám sát thi công và nghiệm thu lắp đặt đường dây và Thiết bị trong công trình điện
  2. Bé x©y dùng Ch−¬ng tr×nh båi d−ìng kü s− t− vÊn gi¸m s¸t x©y dùng Bμi gi¶ng M«n Häc Gi¸m s¸t thi c«ng vµ nghiÖm thu l¾p ®Æt ®−êng d©y vµ ThiÕt bÞ Trong c«ng tr×nh ®iÖn Ng−êi so¹n : PGs L£ KIÒu Tr−êng §¹i häc KiÕn tróc Hµ néi Hµ néi, 4-2005 1
  3. Ch−¬ng I Nh÷ng vÊn ®Ò chung 1. Trang bÞ tiÖn nghi trong c«ng tr×nh d©n dông ngµy cµng chiÕm vai trß quan träng trong viÖc ®Çu t− vµ x©y dùng c«ng tr×nh. 1.1 Sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ nh÷ng øng dông c«ng nghÖ phôc vô ®êi sèng con ng−êi. Tr−íc ®©y chõng h¬n mét thÕ kû , hÇu hÕt d©n c− n−íc ta ®Òu th¾p ®Ìn dÇu , ch−a biÕt ®iÖn lµ g× . Ngay c¸ch ®©y hai m−¬i nh¨m n¨m cã c©u chuyÖn chóng ta m¬ - −íc cã thÞt lîn NghÖ TÜnh cÊt trong tñ l¹nh Nam Hµ vµ ngµy nay , thÞt lîn cña chóng ta tiªu dïng ph¶i lµ thÞt n¹c. HÇu nh− mäi nhµ ë thµnh phè ®Òu cã TV. VidÐo ®· dÇn dÇn kh«ng ®−îc chuéng n÷a mµ ph¶i dïng ®Çu ®Üa compact ,VCD, DCD . Sù ph¸t triÓn c«ng nghÖ vµ øng dông c«ng nghÖ míi phôc vô con ng−êi ®· lµm cho kiÕn tróc s− vµ kü s− x©y dùng ph¶i cã th¸i ®é nghiªm tóc khi thiÕt kÕ vµ trang bÞ nhµ ë vµ nhµ d©n dông. 1.2 Ng«i nhµ th«ng minh , ph¶n ¸nh su thÕ thêi ®¹i. §Çu nh÷ng n¨m 1980 trªn thÕ giíi b¾t ®Çu nãi ®Õn kh¸i niÖm " ng«i nhµ th«ng minh ". NhiÒu nhµ lý luËn kiÕn tróc ®−a ra nh÷ng ®Þnh nghÜa vÒ " ng«i nhµ th«ng minh " tõ chç ch−a tho¶ ®¸ng ®Õn ®óng dÇn . Lóc ®Çu cã ng−êi nªu r»ng " ng«i nhµ th«ng minh lµ ng«i nhµ mµ mäi thø ®Òu thuª hÕt". Héi th¶o quèc tÕ vÒ " ng«i nhµ th«ng minh " tæ chøc vµo hai ngµy 28 vµ 29 th¸ng N¨m n¨m 1985 ë Toronto ( Cana®a ) ®−a ra kh¸i niÖm " ng«i nhµ th«ng minh kÕt hîp sù ®æi míi theo c«ng nghÖ víi sù qu¶n lý khÐo lÐo khiÕn cho thu håi ®Õn tèi ®a ®−îc vèn ®Çu t− bá ra". Ng«i nhµ ë kh«ng chØ lµ n¬i nghØ ng¬i sau giê lao ®éng ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng mµ ng−êi hiÖn ®¹i ph¶i lu«n lu«n tiÕp cËn ®−îc víi mäi ng−êi , víi c«ng viÖc , víi thÕ giíi vµo bÊt kú lóc nµo vµ ë bÊt kú vÞ trÝ nµo trong ng«i nhµ. Ng«i nhµ lµ sù kÕt hîp ®Ó tèi −u ho¸ 4 nh©n tè c¬ b¶n lµ : kÕt cÊu tèi −u , hÖ thèng tèi −u , dÞch vô tèi −u , vµ qu¶n lý ®−îc tèi −u vµ quan hÖ chÆt chÏ gi÷a c¸c nh©n tè nµy. Ng«i nhµ th«ng minh ph¶i lµ n¬i hç trî ®−îc cho chñ doanh nghiÖp , nhµ qu¶n lý tµi s¶n , nh÷ng ng−êi sö dông nhµ thùc hiÖn ®−îc môc tiªu cña hä trong lÜnh vùc chi phÝ , tiÖn nghi , thÝch hîp , an toµn , mÒm dÎo l©u dµi vµ cã tÝnh chÊt thÞ tr−êng . Ng«i nhµ th«ng minh lµ ng«i nhµ g¾n liÒn víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. YÕu tè thÓ hiÖn sù hiÖn ®¹i lµ ®iÖn tö. Quan niÖm theo ®iÖn tö vÒ sù vËt thÓ hiÖn qua 4 nhãm : (i) sö dông n¨ng l−îng hiÖu qu¶ , (ii) hÖ thèng an toµn cho con ng−êi , (iii) hÖ thèng liªn l¹c viÔn th«ng vµ (iv) tù ®éng ho¸ n¬i lµm viÖc. Cã thÓ hoµ trén 4 nhãm nµy thµnh 2 lµ nhãm lín lµ ph−¬ng tiÖn ®iÒu hµnh ( n¨ng l−îng vµ an toµn ) vµ hÖ thèng th«ng tin ( th«ng tin vµ tù ®éng ho¸ n¬i lµm viÖc ). Ph−¬ng tiÖn ®iÒu hµnh nãi chung lµ vÊn ®Ò kÕt cÊu vËt chÊt vµ c¸ch ®iÒu hµnh kÕt cÊu vËt chÊt ra sao. HÖ thèng th«ng tin liªn quan ®Õn sù ®iÒu khiÓn cô thÓ bªn trong ng«i nhµ . Ng−êi NhËt khi nh×n nhËn vÒ ng«i nhµ th«ng minh cho r»ng cã 5 vÊn ®Ò chÝnh lµ : (i) m¹ng l−íi kh«ng gian t¹i chç , ( ii) sè tÇng nhµ n©ng cao dÇn , (iii) ph−¬ng ngang co l¹i ph−¬ng ®øng t¨ng lªn , (iv) hÖ thèng nghe nh×n vµ (v) thÎ th«ng minh . Tãm l¹i vÊn ®Ò ë ®©y lµ cuéc sèng cµng lªn cao, sù phôc vô con ng−êi b»ng nh÷ng thµnh qu¶ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cµng ®−îc g¾n bã víi c«ng tr×nh. §iÒu n÷a lµ thêi 2
  4. hiÖn ®¹i , giê giÊc lao ®éng kh«ng chØ bã hÑp trong khu«n giê hµnh chÝnh v× h×nh th¸i lao ®éng kiÓu míi còng thay ®æi vµ ®Þa ®iÓm lao ®éng kh«ng bã gän trong c¬ quan mµ nhµ ë , n¬i ®i ch¬i gi¶i trÝ còng lµ n¬i lao ®éng v× nh÷ng ph−¬ng tiÖn liªn l¹c , ph−¬ng tiÖn cÊt chøa th«ng tin kh«ng h¹n chÕ chØ trong c¬ quan. 2. Vai trß cña ng−êi kü s− t− vÊn gi¸m s¸t x©y dùng trong viÖc l¾p ®Æt trang thiÕt bÞ tiÖn nghi sö dông c«ng tr×nh. 2.1 NhiÖm vô cña gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt l−îng nãi chung : T− vÊn gi¸m s¸t x©y dùng ®−îc chñ ®Çu t− giao cho , th«ng qua hîp ®ång kinh tÕ , thay mÆt chñ ®Çu t− chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l−îng c«ng tr×nh. NhiÖm vô cña gi¸m s¸t thi c«ng cña chñ ®Çu t− : (1) VÒ c«ng t¸c gi¸m s¸t thi c«ng ph¶i chÊp hµnh c¸c qui ®Þnh cña thiÕt kÕ c«ng tr×nh ®· ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt , c¸c tiªu chuÈn kü thuËt , c¸c cam kÕt vÒ chÊt l−îng theo hîp ®ång giao nhËn thÇu. NÕu c¸c c¬ quan t− vÊn vµ thiÕt kÕ lµm tèt kh©u hå s¬ mêi thÇu th× c¸c ®iÒu kiÖn kü thuËt trong bé hå s¬ mêi thÇu lµ c¬ së ®Ó gi¸m s¸t kü thuËt. (2) Trong giai ®o¹n chuÈn bÞ thi c«ng : c¸n bé t− vÊn gi¸m s¸t ph¶i kiÓm tra vËt t− , vËt liÖu ®em vÒ c«ng tr−êng . Mäi vËt t− , vËt liÖu kh«ng ®óng tÝnh n¨ng sö dông , ph¶i ®−a khái ph¹m vi c«ng tr−êng mµ kh«ng ®−îc phÐp l−u gi÷ trªn c«ng tr−êng . Nh÷ng thiÕt bÞ kh«ng phï hîp víi c«ng nghÖ vµ ch−a qua kiÓm ®Þnh kh«ng ®−îc ®−a vµo sö dông hay l¾p ®Æt. Khi thÊy cÇn thiÕt , cã thÓ yªu cÇu lÊy mÉu kiÓm tra l¹i chÊt l−îng vËt liÖu , cÊu kiÖn vµ chÕ phÈm x©y dùng . (3) Trong giai ®o¹n x©y l¾p : theo dâi , gi¸m s¸t th−êng xuyªn c«ng t¸c thi c«ng x©y l¾p vµ l¾p ®Æt thiÕt bÞ . KiÓm tra hÖ thèng ®¶m b¶o chÊt l−îng , kÕ ho¹ch chÊt l−îng cña nhµ thÇu nh»m ®¶m b¶o viÖc thi c«ng x©y l¾p theo ®óng hå s¬ thiÕt kÕ ®· ®−îc duyÖt. KiÓm tra biÖn ph¸p thi c«ng , tiÕn ®é thi c«ng , biÖn ph¸p an toµn lao ®éng mµ nhµ thÇu ®Ò xuÊt . KiÓm tra x¸c nhËn khèi l−îng hoµn thµnh , chÊt l−îng c«ng t¸c ®¹t ®−îc vµ tiÕn ®é thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c . LËp b¸o c¸o t×nh h×nh chÊt l−îng vµ tiÕn ®é phôc vô giao ban th−êng kú cña chñ ®Çu t− . Phèi hîp c¸c bªn thi c«ng vµ c¸c bªn liªn quan gi¶i quyÕt nh÷ng ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thi c«ng . Thùc hiÖn nghiÖm thu c¸c c«ng t¸c x©y l¾p . LËp biªn b¶n nghiÖm thu theo b¶ng biÓu qui ®Þnh . Nh÷ng h¹ng môc , bé phËn c«ng tr×nh mµ khi thi c«ng cã nh÷ng dÊu hiÖu chÊt l−îng kh«ng phï hîp víi yªu cÇu kü thuËt ®· ®Þnh trong tiªu chÝ chÊt l−îng cña bé hå s¬ mêi thÇu hoÆc nh÷ng tiªu chÝ míi ph¸t sinh ngoµi dù kiÕn nh− ®é lón qu¸ qui ®Þnh , tr−íc khi nghiÖm thu ph¶i lËp v¨n b¶n ®¸nh gi¸ tæng thÓ vÒ sù cè ®Ò xuÊt cña ®¬n vÞ thiÕt kÕ vµ cña c¸c c¬ quan chuyªn m«n ®−îc phÐp . (4) Giai ®o¹n hoµn thµnh x©y dùng c«ng tr×nh : Tæ chøc gi¸m s¸t cña chñ ®Çu t− ph¶i kiÓm tra , tËp hîp toµn bé hå s¬ ph¸p lý vµ tµi liÖu vÒ qu¶n lý chÊt l−îng . LËp danh môc hå s¬ , tµi liÖu hoµn thµnh c«ng tr×nh x©y dùng. Khi kiÓm tra thÊy c«ng tr×nh hoµn thµnh ®¶m b¶o chÊt l−îng , phï hîp víi yªu cÇu cña thiÕt kÕ vµ tiªu chuÈn vÒ nghiÖm thu c«ng tr×nh , chñ ®Çu t− tæ chøc tæng nghiÖm thu lËp thµnh biªn b¶n . Biªn b¶n tæng nghiÖm thu lµ c¬ së ph¸p lý ®Ó lµm bµn giao ®−a c«ng tr×nh vµo khai th¸c sö dông vµ lµ c¬ së ®Ó quyÕt to¸n c«ng tr×nh. 3
  5. 2.2 NhiÖm vô cña gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt l−îng trong c«ng t¸c l¾p ®Æt trang bÞ tiÖn nghi vµ an toµn : (i) Quan hÖ gi÷a c¸c bªn trong c«ng tr−êng : Gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt l−îng trong c«ng t¸c l¾p ®Æt trang bÞ tiÖn nghi vµ an toµn cho c«ng tr×nh n»m trong nhiÖm vô chung cña gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt lîng c«ng tr×nh lµ nhiÖm vô cña bªn chñ ®Çu t−. D−íi sù chØ ®¹o trùc tiÕp cña chñ nhiÖm dù ¸n ®¹i diÖn cho chñ ®Çu t− cã c¸c c¸n bé gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt l−îng c«ng tr×nh . Nh÷ng ng−êi nµy lµ c¸n bé cña C«ng ty T− vÊn vµ ThiÕt kÕ ký hîp ®ång víi chñ ®Çu t− , gióp chñ ®Çu t− thùc hiÖn nhiÖm vô nµy. Th«ng th−êng chØ cã ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o chÊt l−îng x©y l¾p nãi chung , cßn khi cÇn ®Õn chuyªn m«n nµo th× C«ng ty t− vÊn ®iÒu ®éng ng−êi cã chuyªn m«n theo ngµnh hÑp ®Õn tham gia hç trî cho ng−êi chÞu tr¸ch nhiÖm chung . S¬ ®å tæ chøc vµ quan hÖ ®iÓn h×nh mét c«ng tr−êng Chñ ®Çu t− *Chñ nhiÖm dù ¸n *T− vÊn ®¶m b¶o Nhµ thÇu chÝnh chÊt l−îng *C¸c t− vÊn chuyªn ThÇu phô m«n HoÆc Nhµ m¸y *KiÓm so¸t khèi l−îng ChØ huy C«ng tr−êng Gi¸m s¸t chÊt l−îng vµ Phßng ban kü thuËt cña nhµ thÇu * * * * * * * §éi §éi §éi thi c«ng thi c«ng thi c«ng (ii) Phèi hîp tiÕn ®é lµ nhiÖm vô tr−íc hÕt cña chñ nhiÖm dù ¸n mµ ng−êi ®Ò xuÊt chÝnh lµ gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt l−îng . Tr−íc khi b¾t ®Çu tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c x©y l¾p cÇn lËp tæng tiÕn ®é . Tæng tiÕn ®é chØ cÇn v¹ch ra nh÷ng viÖc thuéc bªn thi c«ng nµo vµo thêi ®iÓm nµo mµ møc chi tiÕt cã thÓ tÝnh theo tÇng nhµ . Tæng tiÕn ®é cho 4
  6. biÕt vµo thêi gian nµo c«ng t¸c nµo ph¶i b¾t ®Çu ®Ó c¸c thµnh viªn tham gia x©y dùng toµn bé c«ng tr×nh biÕt vµ phèi hîp . Tõ tæng tiÕn ®é mµ c¸c thµnh viªn tham gia x©y l¾p vµ cung øng lËp ra b¶ng tiÕn ®é thi c«ng cho ®¬n vÞ m×nh trong ®ã hÕt søc chó ý ®Õn sù phèi hîp ®ång bé t¹o diÖn thi c«ng cho ®¬n vÞ b¹n . (iii) Chñ tr× th«ng qua biÖn ph¸p thi c«ng vµ biÖn ph¸p ®¶m b¶o chÊt l−îng. Tr−íc khi khëi c«ng , Chñ nhiÖm dù ¸n vµ t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng cÇn th«ng qua biÖn ph¸p x©y dùng tæng thÓ cña c«ng tr×nh nh− ph−¬ng ph¸p ®µo ®Êt nãi chung , ph−¬ng ph¸p x©y dùng phÇn th©n nãi chung , gi¶i ph¸p chung vÒ vËn chuyÓn theo ph−¬ng ®øng , gi¶i ph¸p an toµn lao ®éng chung , c¸c yªu cÇu phèi hîp vµ ®iÒu kiÖn phèi hîp chung . NÕu ®¬n vÞ thi c«ng thùc hiÖn c«ng t¸c theo ISO 9000 th× c¸n bé t− vÊn sÏ gióp Chñ nhiÖm dù ¸n tham gia xÐt duyÖt chÝnh s¸ch ®¶m b¶o chÊt l−îng cña Nhµ thÇu vµ duyÖt sæ tay chÊt l−îng cña Nhµ thÇu vµ cña c¸c ®în vÞ thi c«ng cÊp ®éi . (iv) Chñ tr× kiÓm tra chÊt l−îng , xem xÐt c¸c c«ng viÖc x©y l¾p lµm tõng ngµy . Tr−íc khi thi c«ng bÊt kú c«ng t¸c nµo , nhµ thÇu cÇn th«ng b¸o ®Ó t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng kiÓm tra viÖc chuÈn bÞ . Qu¸ tr×nh thi c«ng ph¶i cã sù chøng kiÕn cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng . Khi thi c«ng xong cÇn tiÕn hµnh nghiÖm thu chÊt l−îng vµ sè l−îng c«ng t¸c x©y l¾p ®· hoµn thµnh. 3. Ph−¬ng ph¸p kiÓm tra chÊt l−îng trªn c«ng tr−êng : Thùc chÊt th× ng−êi t− vÊn kiÓm tra chÊt l−îng lµ ngêi thay mÆt chñ ®Çu t− chÊp nhËn hay kh«ng chÊp nhËn s¶n phÈm x©y l¾p thùc hiÖn trªn c«ng tr−êng mµ kiÓm tra chÊt l−îng lµ mét biÖn ph¸p gióp cho sù kh¼ng ®Þnh chÊp nhËn hay tõ chèi . Mét quan ®iÓm hÕt søc cÇn l−u t©m trong kinh tÕ thÞ tr−êng lµ : ng−êi cã tiÒn bá ra mua s¶n phÈm ph¶i mua ®−îc chÝnh phÈm , ®−îc s¶n phÈm ®¸p øng yªu cÇu cña m×nh. Do tÝnh chÊt cña c«ng t¸c x©y dùng khã kh¨n , phøc t¹p nªn chñ ®Çu t− ph¶i thuª t− vÊn ®¶m b¸o chÊt l−îng. C¬ së ®Ó nhËn biÕt vµ kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm lµ sù ®¸p øng c¸c Yªu cÇu chÊt l−îng ghi trong bé Hå s¬ mêi thÇu . HiÖn nay chóng ta viÕt c¸c yªu cÇu chÊt l−îng trong bé Hå s¬ mêi thÇu cßn chung chung v× c¸c c¬ quan t− vÊn cha quen víi c¸ch lµm míi nµy cña kinh tÕ thÞ tr−êng . Nh÷ng ph−¬ng ph¸p chñ yÕu cña kiÓm tra chÊt l−îng trªn c«ng tr−êng lµ : 3.1 Ng−êi cung øng hµng ho¸ lµ ng−êi ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm tr−íc hÕt . §©y lµ ®iÒu kiÖn ®−îc ghi trong hîp ®ång kinh tÕ gi÷a chñ ®Çu t− vµ nhµ thÇu . Tõ ®iÒu nµy mµ mäi hµng ho¸ cung øng ®−a vµo c«ng tr×nh ph¶i cã c¸c chØ tiªu chÊt l−îng ®¸p øng víi yªu cÇu cña c«ng t¸c. Tr−íc khi ®−a vËt t− , thiÕt bÞ vµo t¹o nªn s¶n phÈm x©y dùng nhµ thÇu ph¶i ®−a mÉu vµ c¸c chØ tiªu cho Chñ nhiÖm dù ¸n duyÖt vµ mÉu còng nh− c¸c chØ tiªu ph¶i l−u tr÷ t¹i n¬i lµm viÖc cña Chñ ®Çu t− ë c«ng tr−êng. ChØ tiªu kü thuËt (tÝnh n¨ng ) cÇn ®−îc in thµnh v¨n b¶n nh− lµ chøng chØ xuÊt x−ëng cña nhµ cung øng vµ th−êng yªu cÇu lµ b¶n in chÝnh thøc cña nhµ cung øng . Khi dïng b¶n sao th× ®¹i diÖn nhµ cung øng ph¶i ký x¸c nhËn vµ cã dÊu ®ãng x¸c nhËn mµu ®á vµ cã sù chÊp thuËn cña Chñ ®Çu t− b»ng v¨n b¶n. Mäi sù thay ®æi trong qu¸ tr×nh thi c«ng cÇn ®−îc Chñ ®Çu t− duyÖt l¹i trªn c¬ së xem xÐt cña t− vÊn b¶o ®¶m chÊt l−îng nghiªn 5
  7. cøu ®Ò xuÊt ®ång ý. Nhµ cung øng vµ nhµ thÇu ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc ph¸p luËt vÒ sù t−¬ng thÝch cña hµng ho¸ mµ m×nh cung cÊp víi c¸c chØ tiªu yªu cÇu vµ ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm tr−íc ph¸p luËt vÒ chÊt l−îng vµ sù phï hîp cña s¶n phÈm nµy. C¸n bé t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng lµ ng−êi cã tr¸ch nhiÖm duy nhÊt gióp Chñ nhiÖm dù ¸n kÕt luËn r»ng s¶n phÈm do nhµ thÇu cung øng lµ phï hîp víi c¸c chØ tiªu chÊt l−îng cña c«ng tr×nh . C¸n bé t− vÊn gi¸m s¸t b¶o ®¶m chÊt l−îng ®−îc Chñ ®Çu t− uû nhiÖm cho nhiÖm vô ®¶m b¶o chÊt l−îng c«ng tr×nh vµ thay mÆt Chñ ®Çu t− trong viÖc ®Ò xuÊt chÊp nhËn nµy . 3.2 KiÓm tra cña t− vÊn kü thuËt chñ yÕu b»ng m¾t vµ dông cô ®¬n gi¶n cã ngay t¹i hiÖn tr−êng : Mét ph−¬ng ph¸p luËn hiÖn ®¹i lµ mçi c«ng t¸c ®−îc tiÕn hµnh th× øng víi nã cã mét ( hay nhiÒu ) ph−¬ng ph¸p kiÓm tra t−¬ng øng. Nhµ thÇu tiÕn hµnh thùc hiÖn mét c«ng t¸c th× yªu cÇu gi¶i tr×nh ®ång thêi lµ dïng ph−¬ng ph¸p nµo ®Ó biÕt ®−îc chØ tiªu chÊt l−îng ®¹t bao nhiªu vµ dïng dông cô hay ph−¬ng tiÖn g× cho biÕt chØ tiªu Êy . BiÖn ph¸p thi c«ng còng nh− biÖn ph¸p kiÓm tra chÊt l−îng Êy ®−îc t− vÊn tr×nh Chñ nhiÖm dù ¸n duyÖt tr−íc khi thi c«ng . Qu¸ tr×nh thi c«ng , kü s− cña nhµ thÇu ph¶i kiÓm tra chÊt l−îng cña s¶n phÈm mµ c«ng nh©n lµm ra . VËy trªn c«ng tr−êng ph¶i cã c¸c dông cô kiÓm tra ®Ó biÕt c¸c chØ tiªu ®· thùc hiÖn. ThÝ dô : ng−êi cung cÊp bª t«ng th−¬ng phÈm ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm kiÓm tra c−êng ®é chÞu nÐn mÉu khi mÉu ®¹t 7 ngµy tuæi . NÕu kÕt qu¶ b×nh th−êng th× nhµ thÇu kiÓm tra nÐn mÉu 28 ngµy . NÕu kÕt qu¶ cña 7 ngµy cã nghi vÊn th× nhµ thÇu ph¶i thö c−êng ®é nÐn ë 14 ngµy vµ 28 ngµy ®Ó x¸c ®Þnh chÊt l−îng bª t«ng . NÕu ba lo¹i mÉu 7 , 14 , 28 cã kÕt qu¶ g©y ra nghi vÊn th× t− vÊn kiÓm tra yªu cÇu lµm c¸c thÝ nghiÖm bæ sung ®Ó kh¼ng ®Þnh chÊt l−îng cuèi cïng. Khi thi c«ng cäc nhåi, nhÊt thiÕt t¹i n¬i lµm viÖc ph¶i cã tû träng kÕ ®Ó biÕt dung träng cña bentonite , ph¶i cã phÔu March vµ ®ång hå bÊm gi©y ®Ó kiÓm tra ®é nhít cña dung dÞch khoan , ph¶i cã èng nghiÖm ®Ó ®o tèc ®é ph©n t¸ch n−íc cña dung dÞch . . . Nãi chung th× t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng ph¶i chøng kiÕn qu¸ tr×nh thi c«ng vµ qu¸ tr×nh kiÓm tra cña ng−êi thi c«ng vµ nhËn ®Þnh qua hiÓu biÕt cña m×nh th«ng qua quan s¸t b»ng m¾t víi s¶n phÈm lµm ra . Khi nµo qui tr×nh b¾t buéc hay cã nghi ngê th× t− vÊn yªu cÇu nhµ thÇu thuª phßng thÝ nghiÖm kiÓm tra vµ phßng thÝ nghiÖm cã nghÜa vô b¸o sè liÖu ®¹t ®−îc qua kiÓm tra cho t− vÊn ®Ó t− vÊn kÕt luËn viÖc ®¹t hay kh«ng ®¹t yªu cÇu chÊt l−îng. §Ó tr¸nh tranh chÊp , t− vÊn kh«ng nªn trùc tiÕp kiÓm tra mµ chØ nªn chøng kiÕn sù kiÓm tra cña nhµ thÇu vµ tiÕp nhËn sè liÖu ®Ó quyÕt ®Þnh chÊp nhËn hay kh«ng chÊp nhËn chÊt l−îng s¶n phÈm . Khi cã nghi ngê , t− vÊn sÏ chØ ®Þnh ng−êi kiÓm tra vµ nhµ thÇu ph¶i thùc hiÖn yªu cÇu nµy . 3.3 KiÓm tra b»ng dông cô t¹i chç : Trong qu¸ tr×nh thi c«ng , c¸n bé , kü s− cña nhµ thÇu ph¶i th−êng xuyªn kiÓm tra chÊt l−îng s¶n phÈm cña c«ng nh©n lµm ra sau mçi c«ng ®o¹n hay gi÷a c«ng ®o¹n khi thÊy cÇn thiÕt . Nh÷ng lÇn kiÓm tra nµy cÇn cã sù chøng kiÕn cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng. Mäi viÖc kiÓm tra vµ thi c«ng kh«ng cã sù b¸o tr−íc vµ yªu cÇu t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng chøng kiÕn , ng−êi t− vÊn cã quyÒn tõ chèi viÖc thanh to¸n khèi l−îng ®· hoµn thµnh nµy . KiÓm tra kÝch th−íc c«ng tr×nh th−êng dïng c¸c lo¹i th−íc nh− th−íc tÇm , th−íc cuén 5 mÐt vµ th−íc cuén dµi h¬n . KiÓm tra ®é cao , ®é th¼ng ®øng th−êng sö dông m¸y ®o ®¹c nh− m¸y thuû b×nh , m¸y kinh vÜ . 6
  8. Ngoµi ra , trªn c«ng tr−êng cßn nªn cã sóng bËt n¶y ®Ó kiÓm tra s¬ bé c−êng ®é bª t«ng . Nh÷ng dông cô nh− qu¶ däi chuÈn , däi laze , èng nghiÖm , tû träng kÕ , c©n tiÓu ly , lß xÊy , viªn bi thÐp , . . . cÇn ®−îc trang bÞ . Nãi chung trªn c«ng tr−êng ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c dông cô kiÓm tra c¸c viÖc th«ng th−êng . Nh÷ng dông cô kiÓm tra trªn c«ng tr−êng ph¶i ®−îc kiÓm chuÈn theo ®óng ®Þnh kú . ViÖc kiÓm chuÈn ®Þnh kú lµ c¸ch lµm tiªn tiÕn ®Ó tr¸nh nh÷ng sai sè vµ nghi ngê x¶y ra qua qu¸ tr×nh ®¸nh gi¸ chÊt l−îng. Trong viÖc kiÓm tra th× néi bé nhµ thÇu kiÓm tra lµ chÝnh vµ t− vÊn b¶o ®¶m chÊt l−îng chØ chøng kiÕn nh÷ng phÐp kiÓm tra cña nhµ thÇu . Khi nµo nghi ngê kÕt qu¶ kiÓm tra th× nhµ thÇu cã quyÒn yªu cÇu nhµ thÇu thuª ®¬n vÞ kiÓm tra kh¸c . Khi thËt cÇn thiÕt , t− vÊn b¶o ®¶m chÊt l−îng cã quyÒn chØ ®Þnh ®¬n vÞ kiÓm tra vµ nhµ thÇu ph¶i ®¸p øng yªu cÇu nµy . 3.4 KiÓm tra nhê c¸c phßng thÝ nghiÖm : ViÖc thuª c¸c phßng thÝ nghiÖm ®Ó tiÕn hµnh kiÓm tra mét sè chØ tiªu ®¸nh gi¸ chÊt l−îng trªn c«ng tr−êng ®−îc thùc hiÖn theo qui ®Þnh cña tiªu chuÈn kü thuËt vµ khi t¹i c«ng tr−êng cã sù kh«ng nhÊt trÝ vÒ sù ®¸nh gi¸ chØ tiªu chÊt l−îng mµ b¶n th©n nhµ thÇu tiÕn hµnh . Nãi chung viÖc lùa chän ®¬n vÞ thÝ nghiÖm , nhµ thÇu chØ cÇn ®¶m b¶o r»ng ®¬n vÞ thÝ nghiÖm Êy cã t− c¸ch ph¸p nh©n ®Ó tiÕn hµnh thö c¸c chØ tiªu cô thÓ ®−îc chØ ®Þnh. Cßn khi nghi ngê hay cÇn ®¶m b¶o ®é tin cËy cÇn thiÕt th× t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng dµnh quyÒn chØ ®Þnh ®¬n vÞ thÝ nghiÖm . Nhµ thÇu lµ bªn ®Æt ra c¸c yªu cÇu thÝ nghiÖm vµ nh÷ng yªu cÇu nµy ph¶i ®−îc Chñ nhiÖm dù ¸n dùa vµo tham m−u cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng kiÓm tra vµ ®Ò nghÞ th«ng qua b»ng v¨n b¶n . §¬n vÞ thÝ nghiÖm ph¶i ®¶m b¶o tÝnh bÝ mËt cña c¸c sè liÖu thÝ nghiÖm vµ ng−êi c«ng bè chÊp nhËn hay kh«ng chÊp nhËn chÊt l−îng s¶n phÈm lµm ra ph¶i lµ chñ nhiÖm dù ¸n qua tham m−u cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng . CÇn l−u ý vÒ t− c¸ch ph¸p nh©n cña ®¬n vÞ thÝ nghiÖm vµ tÝnh hîp ph¸p cña c«ng cô thÝ nghiÖm . §Ó tr¸nh sù cung cÊp sè liÖu sai lÖch do dông cô thÝ nghiÖm ch−a ®−îc kiÓm chuÈn , yªu cÇu mäi c«ng cô thÝ nghiÖm sö dông ph¶i n»m trong ph¹m vi cho phÐp cña v¨n b¶n x¸c nhËn ®· kiÓm chuÈn . §¬n vÞ thÝ nghiÖm chØ cã nhiÖm vô cung cÊp sè liÖu cña c¸c chØ tiªu ®−îc yªu cÇu kiÓm ®Þnh cßn viÖc nh÷ng chØ tiªu Êy cã ®¹t yªu cÇu hay cã phï hîp víi chÊt l−îng s¶n phÈm yªu cÇu ph¶i do t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng ph¸t biÓu vµ ghi thµnh v¨n b¶n trong tê nghiÖm thu khèi l−îng vµ chÊt l−îng hoµn thµnh. 3.5 KÕt luËn vµ lËp hå s¬ chÊt l−îng (i) NhiÖm vô cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng lµ ph¶i kÕt luËn tõng c«ng t¸c , tõng kÕt cÊu , tõng bé phËn hoµn thµnh ®−îc thùc hiÖn lµ cã chÊt l−îng phï hîp víi yªu cÇu hay ch−a phï hîp víi yªu cÇu . §Ýnh kÌm víi v¨n b¶n kÕt luËn cuèi cïng vÒ chÊt l−îng s¶n phÈm cho tõng kÕt cÊu , tõng tÇng nhµ , tõng h¹ng môc lµ c¸c v¨n b¶n x¸c nhËn tõng chi tiÕt , tõng vËt liÖu cÊu thµnh s¶n phÈm vµ hå s¬ kiÓm tra chÊt l−îng c¸c qu¸ tr×nh thi c«ng. L©u nay c¸c v¨n b¶n x¸c nhËn chÊt l−îng vËt liÖu , chÊt l−îng thi c«ng ghi rÊt chung chung . CÇn l−u ý r»ng mçi b¶n x¸c nhËn ph¶i cã ®Þa chØ kÕt cÊu sö dông , kh«ng thÓ ghi chÊt l−îng ®¶m b¶o chung chung. 7
  9. TÊt c¶ nh÷ng hå s¬ nµy ®ãng thµnh tËp theo tr×nh tù thi c«ng ®Ó khi tra cøu thuËn tiÖn. (ii) §i ®«i víi c¸c v¨n b¶n nghiÖm thu , v¨n b¶n chÊp nhËn chÊt l−îng kÕt cÊu lµ nhËt ký thi c«ng . NhËt ký thi c«ng ghi chÐp nh÷ng d÷ kiÖn c¬ b¶n x¶y ra trong tõng ngµy nh− thêi tiÕt , diÔn biÕn c«ng t¸c ë tõng vÞ trÝ, nhËn xÐt qua sù chøng kiÕn c«ng t¸c vÒ tÝnh h×nh chÊt l−îng c«ng tr×nh. ý kiÕn cña nh÷ng ng−êi liªn quan ®Õn c«ng t¸c thi c«ng khi hä chøng kiÕn viÖc thi c«ng , nh÷ng ý kiÕn ®Ò nghÞ , ®Ò xuÊt qua qu¸ tr×nh thi c«ng vµ ý kiÕn gi¶i quyÕt cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng vµ ý kiÕn cña gi¸m s¸t cña nhµ thÇu . . . (iii) B¶n vÏ hoµn c«ng cho tõng kÕt cÊu vµ bé phËn c«ng tr×nh ®−îc lËp theo ®óng qui ®Þnh. TÊt c¶ nh÷ng hå s¬ nµy dïng lµm c¬ së cho viÖc thanh to¸n khèi l−îng hoµn thµnh vµ c¬ së ®Ó lËp biªn b¶n tæng nghiÖm thu , bµn giao c«ng tr×nh cho sö dông. 8
  10. Ch−¬ng II Nh÷ng vÊn ®Ò chung cho c«ng t¸c t− vÊn b¶o ®¶m chÊt l−îng c«ng tr×nh ®iÖn 2.1. Néi dung c«ng t¸c cÇn gi¸m s¸t trong c«ng t¸c x©y l¾p ®iÖn : C¸c c«ng viÖc cÇn ®−îc tæ chøc gi¸m s¸t trong qu¸ tr×nh x©y l¾p ®iÖn bao gåm : * C¸c thiÕt bÞ ph©n phèi vµ tr¹m biÕn ¸p trong nhµ , ngoµi trêi ®iÖn ¸p ®Õn 220 KV. * C¸c bé chØnh l−u * C¸c m¸y ®iÖn , thiÕt bÞ khëi ®éng , ®iÒu chØnh vµ b¶o vÖ * ThiÕt bÞ ®iÖn cña m¸y trôc * C¸c hÖ thèng thanh c¸i * C¸c thiÕt trÝ ®iÖn ph©n * C¸c thiÕt bÞ chiÕu s¸ng * §−êng d©y ®iÖn 1 chiÒu vµ xoay chiÒu ®iÖn ¸p ®Õn 1000V * §−êng c¸p ®iÖn lùc ®Õn 35 KV * §−êng d©y dÉn ®iÖn trªn kh«ng. Bµi gi¶ng nµy ®i vµo chuyªn m«n kh¸ s©u nªn ph¶i nghiªn cøu thËt tû mû qua qu¸ tr×nh kiÓm tra. 2.2 . C¸c c¨n cø vÒ ph¸p lý khi kiÓm tra chÊt l−îng c«ng t¸c x©y l¾p ®iÖn: * C¸c yªu cÇu chÊt l−îng kü thuËt nhµ thÇu ph¶i ®¸p øng trong Bé Hå s¬ mêi thÇu. * NÕu chç nµo ch−a ghi trong bé hå s¬ mêi thÇu cã thÓ c¨n cø vµo nh÷ng chØ dÉn trong tµi liÖu nµy ®Ó yªu cÇu nhµ thÇu ph¶i ®¸p øng. * C¸c tiªu chuÈn x©y dùng hiÖn hµnh liªn quan ®Õn c¸c c«ng t¸c ®−îc ghi trong hîp ®ång giao nhËn thÇu x©y l¾p ®iÖn mµ t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng cã nhiÖm vô ph¶i thùc hiÖn kiÓm tra . * C¸c tiªu chuÈn vÒ An toµn lao ®éng , phßng chèng ch¸y , næ , b¶o vÖ m«i tr−êng , nh÷ng qui ®Þnh trong Qui chuÈn X©y dùng ViÖt nam . * C¸c yªu cÇu kü thuËt ghi trong c¸c b¶n vÔ thiÕt kÕ ®· ®−îc thÈm ®Þnh vµ ®−îc cÊp cã thÈm quyÒn phª duyÖt. * C¸c chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o thiÕt bÞ , nhµ cung øng vËt t− ghi thµnh v¨n b¶n trong catalogue in chÝnh thøc. Khi sö dông thiÕt bÞ ngo¹i nhËp cã ®Æc tÝnh kü thuËt cña thiÕt bÞ cã ®iÒu g× kh«ng thèng nhÊt víi chØ dÉn ë tµi liÖu nµy , ph¶i c¨n cø vµo catalogue cña nhµ chÕ t¹o , lËp ph−¬ng ¸n kiÓm tra vµ th«ng qua t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng tr×nh Chñ nhiÖm dù ¸n duyÖt . ThÝ dô nh− khe hë trong c¸c æ trôc , ®é kh«ng ®ång ®Òu cña c¸c khe hë kh«ng khÝ trong c¸c m¸y ®iÖn , c¸c trÞ sè lùc nÐn cña c¸c tiÕp ®iÓm v.v. . . Tr−íc khi khëi c«ng c¸c c«ng t¸c x©y l¾p ®iÖn ph¶i kiÓm tra : * C¸c tµi liÖu kü thuËt , hå s¬ thiÕt kÕ , dù to¸n . ThiÕt kÕ , dù to¸n ®· ®−îc kiÓm ®Þnh ch−a ? C¬ quan kiÓm ®Þnh cã kh¸ng nghÞ ®iÒu g× kh«ng vµ bªn thiÕt kÕ ®· söa ch÷a nh÷ng chç kh¸ng nghÞ ch−a ? NÕu cã nh÷ng ®iÒu kh«ng tho¶ thuËn ®−îc gi÷a c¬ quan kiÓm ®Þnh 9
  11. vµ c¬ quan thiÕt kÕ , c¸n bé t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng cÇn xin ý kiÕn cña chñ nhiÖm dù ¸n vµ gióp chñ ®Çu t− tæ chøc nh÷ng cuéc häp cÇn thiÕt ®Ó t− vÊn cho chñ ®Çu t− quyÕt ®Þnh cuèi cïng . * Nhµ thÇu ®· tr×nh b¶n vÏ c«ng nghÖ l¾p r¸p , ®· cã hå s¬ gi¶i tr×nh biÖn ph¸p thi c«ng ch−a vµ c¸n bé t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng ®· xem xÐt vµ t− vÊn cho chñ nhiÖm dù ¸n duyÖt ch−a . NÕu biÖn ph¸p thi c«ng ch−a ®−îc chñ nhiÖm dù ¸n phª duyÖt th× ch−a ®−îc khëi c«ng c«ng t¸c . * §èi víi c¸c lo¹i c«ng viÖc nh− : L¾p ®Æt c¸c chØnh l−u thuû ng©n , c¸c b×nh acquy , c«ng t¸c hµn . c«ng t¸c neo buéc , ch»ng buéc , c«ng t¸c x©y l¾p cã sö dông bóa h¬i , bóa sóng hoÆc c¸c dông cô l¾p ®Æt kh¸c , c¸c c«ng t¸c ®o kiÓm b»ng m¸y tr¾c ®¹c , nh÷ng c¸n bé , c«ng nh©n thùc hiÖn c«ng t¸c ®Òu ph¶i qua líp huÊn luyÖn vµ ®−îc cÊp chøng chØ , v¨n b»ng hîp ph¸p . Tr−íc khi thi c«ng , nhµ thÇu mét lÇn n÷a ph¶i phæ biÕn qui tr×nh thao t¸c , tr×nh tù thao t¸c , c¸c yªu cÇu kü thuËt , c¸c chØ dÉn cña qui ph¹m , cña bªn thiÕt kÕ vµ cña c¸c tiªu chuÈn liªn quan . Mäi viÖc huÊn luyÖn ph¶i cã sù chøng kiÕn cña t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng chøng kiÕn . * Tr−íc khi thi c«ng cÇn cã b¶n qui chÕ an toµn lao ®éng ®−îc nhµ thÇu so¹n th¶o cho c«ng t¸c ph¶i tiÕn hµnh vµ qui chÕ nµy ph¶i ®−îc phæ biÕn ®Õn tõng c«ng nh©n vµ cã sù x¸c nhËn cña chÝnh tõng ng−êi c«ng nh©n. * NÕu nhµ thÇu thùc hiÖn viÖc x©y l¾p ®iÖn theo ph−¬ng thøc c«ng nghiÖp ho¸ , sö dông c¸c thiÕt bÞ ®iÖn hîp khèi thµnh tõng côm th× cÇn kiÓm tra kü vµ cã biªn b¶n x¸c nhËn chÊt l−îng cña tõng côm . Khi giao ®Õn c«ng tr−êng ph¶i cã x¸c nhËn chÊt l−îng vµ hå s¬ ®Çy ®ñ cña côm ®· hîp khèi . Khi tu©n theo ph−¬ng ph¸p nµy th× ngay b¶n vÏ còng ph¶i t¸ch thµnh tõng côm vµ chuyÓn giao cïng víi hiÖn vËt ®· ®−îc kiÓm tra chÊt l−îng . * Nh÷ng c«ng t¸c x©y dùng cÇn hoµn thµnh tr−íc khi l¾p ®Æt thiÕt bÞ . Ph¶i kiÓm tra vµ lËp biªn b¶n nghiÖm thu , chøng nhËn phÇn x©y liªn quan ®· ®¶m b¶o chÊt l−îng míi ®−îc l¾p thiÕt bÞ . * Khi x©y dùng kiÓu l¾p ghÐp th× trong kÕt cÊu l¾p ghÐp ph¶i chuÈn bÞ tr−íc c¸c khe r·nh , hèc ®Ó b¾t c¸c hép ®Çu d©y vµ r·nh , khe ®Ó ®Æt d©y phï hîp víi thiÕt kÕ . * Trong viÖc l¾p ®Æt d©y dÉn ®iÖn thµnh bã , thµnh côm , cÇn kiÓm tra vÒ sè l−îng sîi , tiÕt diÖn tõng lo¹i sîi , sù th«ng m¹ch cña tõng sîi . Qu¸ tr×nh lùa chän d©y, cÇn chó ý lùa chän mµu s¾c vá d©y ®Ó khi nèi dÔ dµng kiÓm tra sù th«ng m¹ch cho tõng d©y ®· nèi nhiÒu ®o¹n . * Nh÷ng thiÕt bÞ ®o ®Õm l¾p trong m¹ng ®iÖn cÇn ®−îc kiÓm tra , kiÓm ®Þnh vµ hiÖu chØnh tr−íc khi ®−a vµo l¾p ®Æt . * C¸c cäc còng nh− phô kiÖn nèi ®Êt nªn chÕ s½n t¹i x−ëng vµ ®Õn hiÖn tr−êng chØ thùc hiÖn kh©u liªn kÕt . 2.3 C«ng t¸c chuÈn bÞ thi c«ng c«ng t¸c x©y l¾p ®iÖn : 2.3.1 KiÓm tra hå s¬ vµ tµi liÖu : * ThiÕt kÕ ph¶i phï hîp víi qui ®Þnh hiÖn hµnh vÒ lËp thiÕt kÕ vµ dù to¸n c¸c c«ng tr×nh x©y dùng c«ng nghiÖp . B¶n vÏ thi c«ng ph¶i tr×nh chñ ®Çu t− phª duyÖt . ThiÕt kÕ ph¶i ®−îc c¬ quan thiÕt kÕ kh¸c thÈm ®Þnh . Ph¶i sö lý xong c¸c kiÕn nghÞ cña c¬ quan thÈm ®Þnh . * Hå s¬ kü thuËt bªn chñ dù ¸n ph¶i giao cho nhµ thÇu ph¶i bao gåm : # Lý lÞch , hé chiÕu thiÕt bÞ ph¶i l¾p vµ c¸c ®ång hå thuéc thiÕt bÞ trän bé . 10
  12. # B¶n vÏ l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ ®iÖn vµ thiÕt bÞ trän bé , c¸c s¬ ®å nguyªn lý vµ s¬ ®å l¾p. # Toµn bé c¸c b¶n liÖt kª göi kÌm theo hµng. # S¬ ®å ®¸nh dÊu nh÷ng côm vµ chi tiÕt ®−îc chuyÓn ®Õn theo h×nh thøc th¸o rêi. # ChØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o thiÕt bÞ trong ®ã ghi râ c¸ch l¾p ®Æt vµ khëi ®éng c¸c thiÕt bÞ . # C¸c biªn b¶n thö nghiÖm xuÊt x−ëng cña nhµ chÕ t¹o , nhÊt lµ vÒ l¾p r¸p , kiÓm tra c©n b»ng , ch¹y rµ tr¬n thÝ nghiÖm vµ biªn b¶n kiÓm nhËn cña bªn chñ ®Çu t− víi nhµ cung cÊp. NÕu nhµ thÇu ®−îc giao c¶ phÇn mua s¾m th× ®ã lµ biªn b¶n mµ nhµ thÇu nghiÖm thu víi bªn b¸n thiÐet bÞ , cã sù chøng kiÕn cña chñ ®Çu t− . # KiÓm tra viÖc ghi c¸c dung sai thùc tÕ vµ dung sai chÕ t¹o ®¹t ®−îc khi nhµ chÕ t¹o l¾p r¸p kiÓm tra vµ thö nghiÖm trªn bµn thö . # Tµi liÖu b»ng tiÕng n−íc ngoµi ph¶i ®−îc dÞch ra tiÕng ViÖt . B¶n dÞch nµy ph¶i ®−îc c¬ quan chuyªn m«n thÈm ®Þnh ®é chÝnh x¸c vÒ thuËt ng÷ vµ néi dung . 2.3.2 VÒ c¸c yªu cÇu ®èi víi sù cung øng thiÕt bÞ : * ThiÕt bÞ ®iÖn cã kÝch th−íc phæ th«ng cã thÓ ®−îc giao hµng d−íi h×nh thøc ®· l¾p hoµn chØnh cßn thiÕt bÞ cã kÝch th−íc lín ph¶i giao hµng d−íi h×nh thøc th¸o rêi thµnh nhiÒu khèi . KÝch cì c¸c khèi rêi ®−îc nªu trong Bé Hå s¬ mêi thÇu víi ®iÒu kiÖn khi l¾p r¸p hîp khèi kh«ng ®ßi hái ph¶i tiÕn hµnh c¸c ®éng t¸c tu chØnh kh¸c . * Mäi thiÕt bÞ ®iÖn ph¶i kÌm theo sè liÖu ch¹y thö , thÝ nghiÖm cña nhµ chÕ t¹o . * ThiÕt bÞ giao nhËn ph¶i trong t×nh tr¹ng bao gãi cÈn thËn , cã thïng chøa ch¾c ch¾n , chèng Èm , bao nhá chøa trong thïng lín ph¶i bäc nylon vµ miÖng ®−îc hµn kÝn , kh«ng cã dÊu hiÖu bÞ më tr−íc khi ®Õn c«ng tr−êng . * Nh·n m¸c hµng ho¸ ph¶i ®Çy ®ñ , bªn ngoµi bao b× cßn nguyªn tiªu ®Ò , sè ®¸nh dÊu , Logo vµ b¶ng ghi cña nhµ s¶n xuÊt , ng−êi giao hµng ph¶i cßn nguyªn . C¸c dÊu hiÖu chèng m−a , chç ®¸nh dÊu vÞ trÝ mãc c¸p ph¶i cßn nguyªn vµ thïng hµng kh«ng ®−îc lËt ng−îc víi chiÒu ®Æt b¾t buéc vµ ph¶i ®−îc che m−a, n¾ng . C¸c gãi tµi liÖu ®i theo hµng ph¶i cã bao riªng vµ cßn ®ang trong t×nh tr¹ng tèt , kh«ng cã biÓu hiÖn bÞ th¸o më vµ bÞ tr¸o phÇn chøa bªn trong. 2.3.3 KiÓm tra trong qu¸ tr×nh tiÕp nhËn thiÕt bÞ ®iÖn * Tr×nh tù tiÕp nhËn thiÕt bÞ , ®iÒu kiÖn tiÕp nhËn vµ ph−¬ng ph¸p b¶o qu¶n c¸c thiÕt bÞ ®iÖn , c¸c phô kiÖn vÒ c¸p vµ vËt t− cÇn chøa cÊt trong kho , ph¶i theo chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o . L−u ý r»ng thiÕt bÞ ®iÖn cã thÓ chia ra thµnh 4 nhãm víi nh÷ng møc ®é yªu cÇu b¶o qu¶n kh¸c nhau . Nhãm 1: ThiÕt bÞ kh«ng ®ßi hái ph¶i che m−a n¾ng , ®−îc phÐp ®Ó ngoµi trêi nh−ng ph¶i ®Æt trªn gi¸ kª , bÖ kª. Nh−ng nÕu thËt tèt, nªn cã nh÷ng tÊm t«n di ®éng ®Ó phñ chèng m−a n¾ng. Nhãm 2 : ThiÕt bÞ chÞu ®−îc sù thay ®æi nhiÖt ®é nh−ng ph¶i chèng m−a , chèng n¾ng tr¸nh c¸c t¸c ®éng trùc tiÕp cña bøc x¹ mÆt trêi . 11
  13. Nhãm 3 : ThiÕt bÞ ®ßi hái chèng m−a n¾ng vµ chèng Èm , Ýt chÞu ¶nh h−ëng cña nhiÖt ®é nh−ng ®ßi hái cÊt gi÷ b¶o qu¶n trong kho kÝn , chñ yÕu chèng va ®Ëp c¬ häc vµ mÊt m¸t . Nhãm 4 : C¸c ®ång hé , trang bÞ vµ c¬ cÊu quan träng kh«ng chÞu ®−îc t¸c ®éng cña nhiÖt ®é , bøc x¹ , m−a n¾ng nªn b¶o qu¶n trong kho kÝn vµ cã trang bÞ xÊy kh« chèng c¸c t¸c ®éng cña h¬i n−íc . Tr−íc khi cÊt chøa thiÕt bÞ vµo kho , chÊt ë b·i , cÇn kiÓm tra hÖ ®ì , r·nh tho¸t n−íc , hÖ cöa , ®é ch¾c ch¾n cña m¸i , vµ hÖ th«ng giã , hÖ thèng xÊy hay hót Èm , thËm chÝ hÖ ®iÒu hoµ khÝ hËu nÕu cã yªu cÇu . C¸n bé t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng cÇn chøng kiÕn qu¸ tr×nh giao nhËn thiÕt bÞ ®iÖn , nh¾c nhë thñ tôc vµ chøng kiÕn c¸c qu¸ tr×nh kiÓm tra vµ chó ý ®Ó ®¶m b¶o : * Sù ®ång bé cña thiÕt bÞ ®iÖn : * M· hiÖu cña c¸c thiÕt bÞ ph¶i phï hîp víi phiÕu giao hµng cña nhµ chÕ t¹o , b¶n kª ®i liÒn víi hßm hµng ho¸ , thiÕt bÞ , vµ nhÊt lµ ®Æc ®iÓm vµ ®iÒu kiÖn kü thuËt khi giao hµng. * T×nh tr¹ng cña thiÕt bÞ , hµng ho¸ : ®é míi , ®é nguyªn vÑn kh«ng g·y , kh«ng h− háng , tÝnh tr¹ng khuyÕt tËt , t×nh tr¹ng n−íc s¬n bªn ngoµi , ®é bao phñ cña dÇu , mì chèng gØ . * ChÊt l−îng tõng côm chi tiÕt nh×n mÆt ngoµi vµ ph¶i xem xÐt kü b»ng m¾t th−êng hoÆc ®«i khi dïng kÝnh lóp ®Ó kiÓm tra . Qua kiÓm tra , nÕu thÊy sai sãt hoÆc kh«ng ®óng víi hå s¬ giao th× khiÕu n¹i víi bªn giao hµng ®Ó ®iÒu chØnh cho ®óng sù cam kÕt trong hîp ®ång vµ phô lôc hîp ®ång mua b¸n vµ giao nhËn thÇu mua s¾m thiÕt bÞ . Khi kiÓm tra xong l¹i ph¶i bao gãi cÈn thËn vµ niªm phong , cã sù chøng kiÕn cña c¸c bªn . ThiÕt bÞ ®iÖn cÊt chøa trong kho ph¶i ®−îc s¾p xÕp theo khoa häc , dÔ t×m , dÔ kiÓm tra vµ dÔ giao nhËn khi lÊy ra l¾p ®Æt . CÇn cã b¶ng kª , b¶ng hiÖu ®Ó t¹i vÞ trÝ tõng mãn hµng nh»m dÔ theo dâi . ThiÕt bÞ nÆng cÇn ghi thªm träng l−îng ®Ó tiÖn ®iÒu ®éng ph−¬ng tiÖn n©ng cÊt , di chuyÓn . Kho ngoµi trêi còng cã b¶ng treo tªn vËt liÖu , chi tiÕt . Mäi thiÕt bÞ ®Ó ngoµi trêi ®Òu ph¶i cã bÖ ®ì , gi¸ kª . Kh«ng ®−îc ®Ó trùc tiÕp lªn ®Êt . NÕu thÊy cã hiÖn t−îng tô ®äng n−íc cÇn kh¬i tho¸t n−íc t¹i n¬i cÊt chøa thiÕt bÞ ngoµi trêi . C¸ch s¾p xÕp sao cho chi tiÕt vµ bé phËn thiÕt bÞ kh«ng bÞ cong vªnh hoÆc vËt nÆng ®Ì lªn lµm biÕn d¹ng. C¸c ®iÓm kª ph¶i ch¾c ch¾n , kh«ng bËp bªnh hay cã su h−íng nhµo ®æ g©y nguy hiÓm cho b¶n th©n thiÕt bÞ vµ ng−êi ®i l¹i kiÓm tra , b¶o qu¶n. ThiÕt bÞ , chi tiÕt cÊt chøa trong nhµ ph¶i ®−îc b¶o qu¶n s¹ch sÏ , kh« r¸o vµ th«ng tho¸ng giã . HÕt søc tr¸nh ®Ó bôi phñ tÇng tÇng , líp líp . Nh÷ng cæ trôc , s¾t thÐp kh«ng s¬n ®Ó lé ®Òu ph¶i b«i mì b¶o qu¶n hoÆc b«i vad¬lin c«ng nghiÖp . B«i phñ b¶o vÖ b»ng lo¹i mì hay vad¬lin nµo ph¶i theo chØ dÉn cña catalogue , tuyÖt ®èi kh«ng b«i phñ tuú tiÖn . NÕu catalogue kh«ng cã chØ ®Þnh ®Æc biÖt , ph¶i tra trong sæ tay sö dông dÇu , mì mµ quyÕt ®Þnh b«i phñ lo¹i dÇu mì nµo. QuyÕt ®Þnh lo¹i dÇu , mì b«i phñ ph¶i do kü s− chÞu tr¸ch nhiÖm cña kho b·i cÊt chøa ra lÖnh b»ng v¨n b¶n . Nh÷ng chi tiÕt cña m¸y ®iÖn ®−îc giao d−íi h×nh thøc th¸o rêi nh− lâi thÐp tõ , cuén d©y , cæ trôc , cæ gãp hay vµnh ®ì chæi than , b¹c ë æ trôc ph¶i cã c¸ch b¶o qu¶n riªng , kh«ng ®Ó han gØ , h− háng do va ch¹m . M¸y mãc mµ nhµ chÕ t¹o hoÆc nhµ cung øng göi ®Õn d−íi d¹ng l¾p r¸p trän bé , tuyÖt ®èi kh«ng th¸o rêi trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n , cÊt chøa . Khi nghi ngê cã sù h− háng bªn trong hay chi tiÕt trong khèi ®· l¾p r¸p tæng thÓ 12
  14. thµnh côm th× ®¸nh dÊu b»ng v¨n b¶n g¾n kÌm ®Ó l−u ý kiÓm tra trong qu¸ tr×nh l¾p r¸p . V¨n b¶n nµy cã sù chøng kiÕn cña bªn giao hµng vµ t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng. Khi thËt cÇn thiÕt ph¶i th¸o m¸y ®Ó kiÓm tra th× ph¶i lËp biªn b¶n cã sù chøng kiÕn cña bªn giao hµng , nhµ thÇu vµ t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng sau khi chñ nhiÖm dù ¸n cho phÐp , ph¶i theo ®óng chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o , vµ nhÊt thiÕt ph¶i lËp v¨n b¶n . ChØnh l−u thuû ng©n vµ c¸c chi tiÕt ph¶i ®−îc b¶o qu¶n trong nhµ . Chç cÊt chøa ph¶i kh« r¸o , th«ng tho¸ng . Qu¸ tr×nh vËn chuyÓn , chuyÓn dÞch vÞ trÝ cña nh÷ng chØnh l−u thuû ng©n vµ c¸c bé phËn trao ®æi nhiÖt ph¶i hÕt søc cÈn thËn Ph¶i gi÷ nguyªn bao gãi . ChØ ®−îc th¸o bao gãi khi tiÕn hµnh l¾p ®Æt . ChØnh l−u GÐcmani vµ Silic ph¶i b¶o qu¶n trong phßng cã th«ng giã c−ìng bøc vµ ph¶i ®Æt trong m«i tr−êng Êm do sÊy , s−ëi . M¸y biÕn ¸p vËn chuyÓn ®−a ®Õn hiÖn tr−êng ph¶i tu©n theo " Qui tr×nh vËn chuyÓn vµ l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p " hoÆc theo chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o . C¸ch ®iÖn cã dÇu ph¶i th¸o khái bao gãi vµ ®Æt ®øng trªn c¸c gi¸ ®ì chuyªn dïng vµ b¶o qu¶n t¹i n¬i kh« r¸o . HÖ thèng dµn lµm m¸t ph¶i cÊt chøa t¹i nhµ cã m¸i che , c¸c lç vµ mÆt bÝch ph¶i nót kÝn ®Ó tr¸nh han gØ , èng phßng næ còng cÇn bÞt kÝn trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n . Nót trªn b×nh d·n në ph¶i kÝn vµ ®−îc vÆn chÆt . Tr−íc khi l¾p ®Æt m¸y biÕn ¸p , nh÷ng chi tiÕt h− háng ph¶i ®−îc thay thÕ hoÆc söa ch÷a , xö lý cho thËt tèt míi ®−îc l¾p ®Æt. C¸c lo¹i thiÕt bÞ lo¹i trong nhµ ph¶i ®−îc b¶o qu¶n ë n¬i kh« r¸o , kh«ng cã h¬i Èm vµ bôi . C¸c lo¹i ®ång hå vµ thiÕt bÞ t−¬ng tù còng cÇn ®−îc b¶o vÖ hÕt søc cÈn thËn vµ ph¶i cã sÊy . C¸c tñ ph©n phèi vµ b¶ng ®iÖn ph¶i phï hîp víi c¸c thiÕt bÞ l¾p trong nh÷ng tñ ®ã . C¸c tô ®iÖn tÜnh vµ tô ®iÖn giÊy tÈm dÇu ph¶i b¶o qu¶n trong nhµ kh« r¸o , nhiÖt ®é kh«ng qu¸ +35oC . Kh«ng ®−îc b¶o qu¶n tô ®iÖn trong c¸c gian buång chøa chÞu chÊn ®éng nh− gÇn c¸c m¸y mãc ®ang ch¹y . B¶o qu¶n tô ®iÖn trong nhµ cã sÊy ph¶i tr¸nh viÖc ®Ó chóng gÇn nguån ph¸t nhiÖt vµ kh«ng ®Ó cho ¸nh s¸ng , dï lµ ¸nh s¸ng ®Ìn räi vµo tô ®iÖn trùc tiÕp . C¸c tô ®iÖn ®Æt ®øng , sø c¸ch ®iÖn ph¶i quay lªn trªn vµ kh«ng ®−îc xÕp chång c¸i nä lªn c¸i kia . C¸c b¶n cùc cña acquy ch× ph¶i b¶o qu¶n trong bao gãi , ®Æt trong nhµ kh« r¸o . C¸c acquy kiÒm ph¶i b¶o qu¶n trong nhµ kh« r¸o vµ th«ng giã tèt , kh«ng nªn ®Ó trong nhµ cã sù thay ®æi nhiÖt ®é qu¸ nhiÒu trong thêi gian cña mét ngµy ®ªm. CÊm ®Ó acquy ch× chung víi acquy kiÒm . Qu¸ tr×nh chuyÓn dÞch hµng ®iÖn nÕu thÊy mì b¶o qu¶n bÞ kh« , bÞ mÊt m¸t ph¶i bæ sung hoÆc thay líp mì míi . Khi cÇn cÊt chøa kh¸ l©u , ph¶i ®Þnh kú kiÓm tra xem xÐt , b«i l¹i mì b¶o qu¶n . NÕu kh«ng cã chØ ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o th× tèi ®a 9 th¸ng ph¶i kiÓm tra mét lÇn . Khi kiÓm tra , kh«ng ®Ó bôi vµ Èm lµm ¶nh h−ëng chÊt l−îng hµng ®ang b¶o qu¶n . NÕu thÊy trªn mÆt bao b× hoÆc trªn mÆt thiÕt bÞ bÞ Èm , cã ®äng s−¬ng th× ph¶i kiÓm tra bÊt th−êng . CÇn hÕt søc chó ý kh©u thñ tôc kiÓm tra . Kh«ng ®Ó thñ kho kiÓm tra tù tiÖn mµ ph¶i cã nhãm kiÓm tra ®Çy ®ñ c¸c bªn h÷u quan vµ lËp hå s¬ , biªn b¶n cÈn thËn cña tõng lÇn kiÓm tra . Khi hµng ho¸ giao kh«ng trän bé vµ h− háng ph¸t hiÖn ®−îc , bªn giao hµng cÇn sö lý nghiªm tóc theo ®óng tr¸ch nhiÖm cña m×nh . 13
  15. C¸c rul« cuèn d©y c¸p ph¶i b¶o qu¶n cÈn thËn chèng bÞ va ®Ëp , ®Çu c¸p ph¶i hµn kÝn . Khi cÇn b¶o qu¶n rul« trªn 1 n¨m , c¸c rul« ®ang cuèn c¸p ph¶i b¶o qu¶n trong nhµ cã m¸i che . Ph¶i gi÷ cho v¸n gç bäc c¸c rul« c¸p nguyªn vÑn . MÆt rul« ph¶i ghi m· hiÖu , qui c¸ch . Kh«ng ®Ó cho rul« mÊt kh¶ n¨ng quay . C¸c kÕt cÊu kim lo¹i cña cét ®ì d©y ®iÖn ®i trªn kh«ng khÝ , cét thÐp , cét bª t«ng ph¶i ph©n lo¹i vµ s¾p xÕp thµnh khu riªng , kª trªn gèi ®ì , tr¸nh Èm −ít . Cét gç vµ cét bª t«ng kh«ng xÕp ®èng cao trªn 2 mÐt , ph¶i cã thanh chèng kÑp gi÷ nh÷ng chång cét , cét chèng c¸ch nhau xa nhÊt lµ 3 mÐt. Gi÷a c¸c ®èng ph¶i cã khe ®i l¹i ®Ó kiÓm tra chÊt l−îng trong qu¸ tr×nh b¶o qu¶n . Gi¸ kª , nÕu cét ng¾n h¬n 22 mÐt , kª hai mè ®ì , cét dµi trªn 22 mÐt sÏ cã 3 gèi ®ì . VÞ trÝ tÝnh sao cho kh«ng g©y m«men qu¸ lín lµm nøt cét . Mäi chi tiÕt kh«ng ®¶m b¶o chÊt l−îng ph¶i ®−a ra khái c«ng tr−êng ®Ó tr¸nh cÊp ph¸t cho l¾p ®Æt bÞ nhÇm lÉn . D©y ®iÖn cÇn b¶o qu¶n trong nhµ vµ ph©n lo¹i theo ®−êng kÝnh d©y , chñng lo¹i d©y vµ cã biÓn hiÖu , ghi râ chÊt l−îng . Víi nh÷ng vËt liÖu x©y dùng kh¸c nh− xi m¨ng , v«i th× b¶o qu¶n theo c¸c qui ®Þnh cña vËt liÖu x©y dùng . VËt liÖu næ nh− thuèc næ , ®¹n dïng cho sóng thi c«ng th× b¶o qu¶n theo c¸ch b¶o qu¶n vËt liÖu næ . 2.3.4 C¸c yªu cÇu cña c«ng tr×nh x©y dùng ®Ó l¾p ®Æt thiÕt bÞ ®iÖn : Tr−íc khi b¾t ®Çu l¾p ®Æt thiÕt bÞ ®iÖn trªn c¸c c«ng tr×nh x©y dùng ph¶i tiÕn hµnh c¸c c«ng t¸c chuÈn bÞ trªn tæng mÆt b»ng nh− sau: (i) Lµm ®−êng thi c«ng ®ñ ®¶m b¶o vËn chuyÓn thiÕt bÞ ®iÖn ( kÓ c¶ thiÕt bÞ qu¸ khæ ). (ii) X©y dùng xong c¸c c«ng tr×nh , l¸n tr¹i cÇn thiÕt cho viÖc l¾p ®iÖn . (iii) §Æt hÖ thèng ®iÖn n−íc , khÝ nÐn cè ®Þnh hay t¹m thêi cÇn thiÕt cho viÖc l¾p ®iÖn kÓ c¶ thiÕt bÞ dïng ®Ó ®Êu nèi víi m¸y mãc thi c«ng . (iv) §Æt ®iÖn chiÕu s¸ng cho c¸c khu vùc cã c¸c h¹ng môc c«ng tr×nh ph¶i l¾p ®Æt ®iÖn. (v) Lµm ®−êng cho xe ch÷a ch¸y , ®Æt ®−êng n−íc ch÷a ch¸y vµ ®Æt c¸c ph−¬ng tiÖn phßng chèng ch¸y cÇn thiÕt . (vi) Lµm thang vµ dµn gi¸o ë nh÷ng chç m¸y trôc kh«ng ho¹t ®éng ®−îc . (vii) §¶m b¶o trang bÞ b¶o hé cho c«ng nh©n , ®¶m b¶o n−íc uèng cho c«ng nh©n. VÒ tr×nh tù x©y dùng , c¸n bé t− vÊn ®¶m b¶o chÊt l−îng cÇn ®Ò xuÊt víi chñ nhiÖm dù ¸n , yªu cÇu c¸c c«ng tr×nh cung cÊp ®iÖn nh− tr¹m biÕn ¸p , hÇm c¸p vµ c¸c m¸y trôc ph¶i thi c«ng tr−íc khi lµm c¸c c«ng tr×nh kh¸c. 14
  16. Nh÷ng c«ng tr×nh phôc vô cho viÖc l¾p ®iÖn ph¶i ®−îc nghiÖm thu ®¶m b¶o sù phï hîp víi c¸c tiªt chuÈn ®Ò xuÊt trong bé Hå s¬ mêi thÇu vµ c¸c tiªu chuÈn x©y dùng vµ c¸c yªu cÇu phôc vô l¾p thiÕt bÞ ®iÖn. Nh÷ng tiªu chÝ sau ®©y ph¶i kiÓm tra chÆt chÏ trong qu¸ tr×nh nghiÖm thu phÇn x©y ®Ó phôc vô tèt cho phÇn l¾p : * Ph¶i ®èi chiÕu víi b¶n thiÕt kÕ ®¶m b¶o tu©n thñ ®óng thiÕt kÕ. * Mäi chç thay ®æi kh¸c víi thiÕt kÕ , cÇn lËp hå s¬ vµ b¶n vÏ söa ®æi kÌm theo ®óng qui ®Þnh vÒ thñ tôc chØnh söa b¶n thiÕt kÕ cho phï hîp víi thùc tÕ . Bªn thiÕt kÕ ph¶i lËp b¶n vÏ söa ®æi vµ tu©n thñ c¸ch ghi sè vµ ®¸nh dÊu chç söa ch÷a ®óng qui ®Þnh míi cña ISO. Hå s¬ khi hoµn thµnh ph¶i lËp Dessin de recollement ( b¶n vÏ hoµn c«ng ) theo ®óng qui ®Þnh . * CÇn chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c«ng cô sö dông trong qu¸ tr×nh kiÓm tra nh− th−íc ®o, th−íc lµ , thanh kiÓm chiÒu dµy , c¸c lo¹i ®ång hå ®o vµ nh÷ng dông cô ®o kh¸c. Nh÷ng dông cô ®o nµy ph¶i ®−îc kiÓm tra vµ hiÖu chØnh cÈn thËn. C¬ quan kiÓm tra vµ hiÖu chØnh nh÷ng dông cô nµy ph¶i lµ c¬ quan chuyªn tr¸ch ®−îc cÊp phÐp hµnh nghÒ hîp ph¸p. * HÕt søc l−u ý kiÓm tra kÝch th−íc h×nh häc v× kÝch th−íc h×nh häc sÏ ¶nh h−ëng lín ®Õn viÖc cã l¾p ®Æt ®−îc hay khã kh¨n ®èi víi c¸c thiÕt bÞ ®iÖn. Chó ý c¸c kÝch th−íc cña mãng ®Æt m¸y , vÞ trÝ bul«ng neo cho c¸c bul«ng neo thiÕt bÞ xuèng mãng m¸y. * Chó ý gabarit cña gian l¾p m¸y , ®¶m b¶o tho¶ m·n kh«ng gian l¾p m¸y . Chó ý cù ly tõ m¸y ®Õn c¸c r·nh c¸p , ®Õn c¸c vÞ trÝ cè ®Þnh d©y c¸p , thanh quÑt dÉn ®iÖn. * Chó ý chÊt l−îng c¸c cÊu kiÖn vµ kÕt cÊu phÇn x©y nh− hå s¬ kiÓm tra chÊt l−îng vËt liÖu x©y , hå s¬ kiÓm tra , thö nghiÖm bª t«ng , thÐp . . . Tr−íc hÕt ph¶i nh×n tæng thÓ b»ng m¾t , sau ®ã cÇn ®èi chiÕu hå s¬ thö nghiÖm ®Ó ®èi chøng . Khi thÊy nghi ngê vÒ chÊt l−îng c«ng tr×nh cÇn bæ cøu kÞp thêi tr−íc khi l¾p ®Æt. * C«ng t¸c x©y dùng ph¶i ®¶m b¶o gi¶i phãng ®−îc ®Þa bµn c«ng t¸c giao cho bªn l¾p. Kh«ng ®−îc tiÕn hµnh xen kÏ võa x©y , võa l¾p trªn cung mét ®Þa bµn thi c«ng. * ThiÕt bÞ cÇn l¾p mang ®Õn hiÖn tr−êng cÇn ®−îc s¾p xÕp gän theo thø tù l¾p , ph¶i che ®Ëy tr¸nh m−a n¾ng lµm háng , tr¸nh va ®Ëp vµ g©y c¸c t¸c ®éng h− háng do c¬ häc , do nguyªn nh©n vËt lý còng nh− nguyªn nh©n ho¸ häc . CÇn chó ý ®¶m b¶o m«i tr−êng cÊt chøa t¹m thiÕt bÞ chê l¾p , kh«ng ®Ó cho bôi vµ Èm g©y mèc , rªu vµ c¸c t¸c nh©n sinh häc lµm gi¶m chÊt l−îng hoÆc h− háng . * Chó ý kiÓm tra kÝch th−íc cöa bè trÝ trong c¸c gian sÏ l¾p ®Æt m¸y mãc vÒ ®iÖn. * Trong gian nhµ l¾p thiÕt bÞ ®iÖn cã l¾p c¸c m¸y mãc kh¸c cÇn phèi hîp ®Ó tiÕn ®é l¾p ®Æt phï hîp nhÊt , kh«ng ®Ó c¸c c«ng t¸c l¾p ®Æt chång chÐo nhau , c¶n trë nhau trong qu¸ tr×nh thi c«ng l¾p m¸y. 15
  17. * Ph¶i kiÓm tra c¸c hép ®Æt èng , c¸c hè , hèc chõa s½n ®Ó sau nµy l¾p ®Æt c¸c æ , c¸c b¶ng ®iÒu khiÓn , c¸c m¸y th«ng tin liªn l¹c thËm chÝ c¶ camera , ®Çu ®äc hiÖn sè hay v« tuyÕn truyÒn h×nh nÕu cã trong thiÕt kÕ th× bªn x©y ph¶i chuÈn bÞ xong. * NÕu ®−êng d©y dÉn ®iÖn chiÕu s¸ng ®i næi th× c¸c viÖc vÒ phÇn x©y nh»m hoµn chØnh c«ng tr×nh nh− c«ng t¸c tr¸t , l¸ng , l¸t , èp còng ph¶i xong hoµn chØnh . * NÕu nh÷ng ®−êng d©y ®i ngÇm , ph¶i l¾p ®Æt xong c¸c ®−êng d©y råi bªn x©y tiÕp tôc hoµn thiÖn mÆt ngoµi tr−íc khi bµn giao cu«Ý cïng. * CÇn kiÓm tra c¸c lç chui vµo hÇm c¸p , giÕng c¸p vÒ kÝch th−íc , b¶n lÒ n¾p ®Ëy vµ ph¶i cã kho¸ . Khi lao ®éng chØ ng−êi cã tr¸ch nhiÖm míi ®−îc gi÷ ch×a kho¸ vµ ®ãng më ®óng theo qui ®Þnh vÒ an toµn vµ vÒ b¶o qu¶n. * Ph¶i kiÓm tra lèi lªn , xuèng hÇm c¸p , giÕng c¸p , ®é s¸ng chiÕu vµo n¬i lªn xuèng . Ph¶i l−u ý ®Õn tay vÞn cho ng−êi lªn xuèng ®ñ ®¶m b¶o tiÖn dông , ch¾c ch¾n , s¹ch sÏ . BËc lªn xuèng ph¶i s¹ch sÏ , kh«ng tr¬n , kh«ng d©y dÇu mì . NÕu b»ng g¹ch , ®¸ ph¶i cã mÆt chèng tr−ît , chèng tr¬n . NÕu b»ng kim lo¹i , tÊm l¸t bËc ph¶i lµ thÐp dËp cã mÆt chèng tr¬n næi gê . * §¸y hÇm , ®¸y giÕng ph¶i cã lèi tho¸t hÕt n−íc khi cã n−íc. * Tr−íc khi l¾p c¸c thiÕt bÞ ®iÖn , bªn giao thÇu ph¶i giao cho nhµ thÇu c¸c biªn b¶n nghiÖm thu cña c¸c phÇn viÖc ®· tiÕn hµnh tr−íc nh− biªn b¶n nghiÖm thu viÖc l¾p ®Æt èng , biªn b¶n nghiÖm thu c¸ch nèi èng , biªn b¶n nghiÖm thu c¸c c«ng t¸c chèng thÊm . C¸c m−¬ng ®Æt èng c¸p ph¶i kh« r¸o vµ s¹ch sÏ. * NÕu tiÕn hµnh ®Æt c¸c cÊu kiÖn cña tr¹m biÕn ¸p ngoµi trêi ph¶i th¸o gì cèp pha mãng vµ m−¬ng c¸p , san xong mÆt b»ng , lµm hµng rµo qu©y quanh khu vùc dµnh riªng cho tr¹m . Khi mäi viÖc ®· xong vµ æn ®Þnh míi tiÕn hµnh l¾p. * NÕu cã cæng trôc ®Ó rót ruét m¸y biÕn ¸p , c¸c thïng dÇu , hÖ thèng dÉn dÇu cña tr¹m biÕn ¸p ph¶i hoµn thµnh x©y l¾p hoµn chØnh tr−íc khi kiÓm tra m¸y biÕn ¸p vµ l¾p m¸y c¾t ®iÖn. * ThiÕt bÞ ®iÖn sÏ l¾p trong ph©n x−ëng , khu vùc sÏ l¾p m¸y ph¶i che ch¾n chèng m−a , bôi . C¸c bé phËn phô nh− thang cña m¸y trôc , sµn thao t¸c , ph¶i l¾p ®Æt xong tr−íc khi l¾p m¸y ®iÖn . * Mäi c«ng viÖc vÒ phÇn x©y ë gian acqui kÓ c¶ hÖ th«ng giã vµ s−ëi Êm cïng víi c¸c viÖc kiÓm tra nh÷ng phÇn viÖc nµy ph¶i lµm xong tr−íc khi l¾p acqui. Riªng viÖc s¬n phñ líp s¬n chèng axit hay chÞu kiÒm ë t−êng , ë trÇn vµ nÒn nhµ ph¶i lµm sau khi ®· ®Æt xong c¸c kÕt cÊu cè ®Þnh thanh dÉn vµ d©y ®iÖn chiÕu s¸ng. Khi thi c«ng trong gian acqui cÇn cã m¸y ®iÒu hoµ kh«ng khÝ vµ cho ch¹y m¸y nµy ®Ó ®¶m b¶o nhiÖt ®é t¹i gian ®Æt acqui kh«ng d−íi 15oC. * Mäi c«ng viÖc x©y l¾p gian chØnh l−u thuû ng©n ph¶i hoµn chØnh tr−íc khi l¾p chØnh l−u. NhiÖt ®é trong gian ®Æt chØnh l−u kh«ng thÊp h¬n 15oC. 16
  18. Mãng m¸y ®Æt c¸c bé chØnh l−u ph¶i rì cèp pha xong , söa sang hÕt c¸c vÕt rç , th¸o hÕt c¸c nót ë c¸c lç , tÈy cho mÆt bª t«ng hÕt gå ghÒ . MÆt trªn cña mo¸ng m¸y ph¶i ph¼ng vµ th¨ng b»ng. Mãng c¸c m¸y lín vµ trung b×nh ph¶i cã b¶n vÏ vµ c¸c ®−êng t©m , cao tr×nh ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh vÞ trÝ trªn b¶n vÏ vµ ®−îc bµn giao ghi thµnh v¨n b¶n do c¸n bé ®o ®¹c lËp thµnh phô lôc trong bé hå s¬ bµn giao sau nµy. Mäi sai lÖch vÒ mÆt b»ng mãng m¸y ph¶i ®−îc ghi chÐp ®Çy ®ñ . ChØ chÊp nhËn khi ®é gå ghÒ nhá h¬n 10 mm vµ sai sè vÒ ®é nghiªng nhá h¬n 1/100 . * Tr−íc khi s©ý m¸y ®iÖn chuÈn bÞ cho l¾p ®Æt , mäi viÖc chuÈn bÞ ph¶i lµm xong . M¸y ph¶i ®−îc vÖ sinh s¹ch sÏ. HÖ thèng th«ng giã ph¶i ®−îc kiÓm tra kü cµng , ph¶i s¬n vµ chê kh« s¬n . Cöa hÖ thèng th«ng giã l¾p ®Çy ®ñ vµ vËn hµnh nhÑ nhµng . * Nh÷ng mãng ®· kiÓm tra , ®¹t tiªu chuÈn ®−a vµo l¾p ®Æt ph¶i lËp hå s¬ nghiÖm thu gi÷a bªn thi c«ng vµ chñ ®Çu t− , cã sù cã mÆt cña bªn l¾p m¸y vµ coi nh− tiÕn hµnh nghiÖm thu , bµn giao tay ba cho bªn l¾p. * Mäi c«ng cô phôc vô cho c«ng t¸c l¾p ph¶i ®−a tíi hiÖn tr−êng vµ chuÈn bÞ ë t− thÕ thi c«ng ®−îc theo ph−¬ng ¸n l¾p nhµ thÇu l¾p ®· tr×nh víi chñ ®Çu t− xem xÐt vµ duyÖt . * LÖnh khëi c«ng l¾p ph¶i do chñ ®Çu t− giao cho bªn l¾p b»ng v¨n b¶n sau khi ®· kiÓm tra c¸c ®iªï kiÖn chuÈn bÞ nh− phÇn trªn. 17
  19. Ch−¬ng III kiÓm tra viÖc l¾p ®Æt c¸c thiÕt trÝ ph©n phèi vμ tr¹m biÕn ¸p 3.1 C¸c thiÕt trÝ ph©n phèi . 3.1.1. Yªu cÇu chung trong l¾p ®Æt. Ph¶i quan s¸t trong qu¸ tr×nh thi c«ng ®Ó c¸c thiÕt trÝ ®−îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n vµo vÞ trÝ . Khi c¸c thiÕt trÝ chÞu rung hay chÊn ®éng trong qu¸ tr×nh khai th¸c ph¶i sö dông ®ai èc hµn hay vßng ®Öm vªnh , vßng ®Öm h·m. Ren bul«ng cña c¸c thiÕt trÝ cña tr¹m biÕn ¸p ngoµi trêi ph¶i b«i mì x«lid«n . DÇu chøa trong thiÕt bÞ cã dÇu ph¶i ®æ ®Õn møc chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o. Kh«ng ®Ó dÇu rß rØ qua mèi hµn , qua mÆt bÝch , èng nèi van , vßi , gio¨ng , èng chØ b¸o møc dÇu . Nh÷ng bé phËn kh«ng dÉn ®iÖn vµ c¸c lß xo ph¶i b«i mì vad¬lin c«ng nghiÖp theo chØ dÉn cña nhµ chÐe t¹o thiÕt bÞ . CÇn kiÓm tra c¸c vÞ trÝ ®Æt nèi ®Êt di ®éng , ®−îc gäi lµ nèi ®Êt an toµn , trªn c¸c bé phËn mang ®iÖn cña 3 pha . CÇn b¶o ®¶m sao cho c¸c phÇn ®· ®−îc c¾t dÔ söa ch÷a , ®Òu n»m ë phÝa cã nèi ®Êt di ®éng ( ®èi víi nguån cung cÊp ®iÖn ) hay n»m gi÷a c¸c n«i ®Êt di ®éng . Nh÷ng vÞ trÝ ®Æt nèi ®Êt di ®éng trªn c¸c thiÕt bÞ ®Òu ®−îc c¹o s¹ch , b«i vad¬lin c¶ hai mÆt tiÕp xóc , ph¶i kÎ 2 v¹ch s¬n ®en ë phÝa ngoµi . B¶ng sau sÏ h−íng dÉn c¸c vÞ trÝ ®Æt nèi ®Êt di ®éng : C¸c phÇn ®−îc c¾t ra ®Ó söa ch÷a VÞ trÝ ®Æt nèi ®Êt - Tñ thiÕt bÞ ph©n phèi - D−íi dao c¸ch ly thanh c¸i, ë dao c¸ch ly c¸p hay ®−êng d©y . T¹i thiÕt bÞ ph©n phèi kiÓu nhiÒu tÇng th× ®Æt ë tñ m¸y c¾t ®iÖn kiÓu cã dÇu. - C¸c m¸y ®iÖn trªn 1000V - T¹i c¸c ®Çu ra. - C¸c m¸y biÕn ¸p - T¹i thanh c¸i hay c¸p phÝa ®iÖn ¸p cao vµ ®iÖn ¸p thÊp - Ph©n ®o¹n hay mét trong c¸c hÖ thèng -Trªn c¸c thanh c¸i cña ph©n ®o¹n hay cña thanh c¸i hÖ thèng - ThiÕt trÝ ph©n phèi kiÓu nhiÒu tÇng - C¶ hai phÝa cña thiÕt bÞ ë mçi tÇng 18
  20. 3.1.2 L¾p thanh c¸i c¸c thiÕt trÝ ph©n phèi trong nhµ : * C¸c thanh c¸i ®−îc n¾n th¼ng t¾p , kh«ng ®−îc cã chç cong vªnh . Víi c¸c thanh c¸i cã tiÕt diÖn ch÷ nhËt th× b¸n kÝnh cong ë chç uèn kh«ng ®−îng nhá h¬n hai lÇn chiÒu dµy thanh nÕu uèn theo ph−¬ng mÆt : R ≥ 2 δ mµ δ = chiÒu dµy thanh c¸i . NÕu uèn theo c¹nh th× R ≥ 2 b mµ b = chiÒu réng cña c¹nh. Nh÷ng chç uèn thanh c¸i kh«ng ®−îc cã vÕt rÞa , nøt . ChiÒu dµi chç uèn thanh c¸i kh«ng bÐ h¬n 2 lÇn chiÒu réng cña nã . Chç thanh c¸i bÞ uèn ph¶i xa chç thanh c¸i bÞ nèi ( nÕu cã ) Ýt nhÊt lµ 10 mm kÓ tõ mÐp mÆt tiÕp xóc . HÕt søc l−u ý r»ng khi thay ®æi nhiÖt ®é , thanh c¸i sÏ co d·n theo chiÒu däc nªn chi ®−îc cè ®Þnh thanh c¸i vµo vËt c¸ch ®iÖn ë ®iÓm gi÷a thanh c¸i . Khi thanh c¸i cã nh÷ng bé phËn bï d·n në th× vÞ trÝ cè ®Þnh thanh c¸i nªn cè ®Þnh thanh c¸i n»m gi÷a hai c¸i bï . Khi nèi thanh c¸i vµo thiÕt bÞ ph¶i ®o , uèn chÝnh x¸c , kh«ng ®Ó ph¸t sinh øng suÊt c¨ng vµ ph¶i ®Æt cho c¸c mÆt nèi ¸p s¸t vµo nhau. * Thanh c¸i ®−îc nèi b»ng bul«ng ph¶i kiÓm tra vÞ trÝ nèi vµ ®é chÆt xiÕt nèi . VÞ trÝ nèi ph¶i c¸ch xa c¸c ®Çu vËt c¸ch ®iÖn , chç ®Çu ph©n nh¸nh Ýt nhÊt 50 mm. * Sau khi l¾p xong thanh c¸i , c¸c lç cña vËt c¸ch ®iÖn ph¶i ®−îc bÝt b»ng c¸c b¶n ®Æc biÖt . Thanh c¸i ghÐp hë ë chç vµo vµ ra khái vËt c¸ch ®iÖn ph¶i ®−îc kÑp chÆt l¹i víi nhau. * Khi dßng ®iÖn lín h¬n 5000A th× trªn nh÷ng kÕt cÊu b»ng thÐp ®Ó cè ®Þnh c¸c vËt c¸ch ®iÖn ®ì thanh c¸i ®Æt hë , ph¶i ®Æt c¸c vßng nèi t¾t b»ng kim lo¹i dÉn ®iÖn ®Ó gi¶m bít sù ph¸t nãng c¸c kÕt cÊu do ¶nh h−ëng cña tõ tr−êng. §iÒu nµy ph¶i t×m kü trong chØ dÉn cña thiÕt kÕ. NÕu trong chØ dÉn cña thiÕt kÕ thÊy sãt, kh«ng ghi , yªu cÇu thiÕt kÕ ghi bæ sung. * Khi dßng ®iÖn lín h¬n 600 A th× c¸c vËt cè ®Þnh thanh c¸i vµ c¸c bé phËn kÑp thanh c¸i kh«ng ®−îc t¹o nªn m¹ch tõ khÐp kÝn chung quanh thanh c¸i. Muèn ®¹t ®−îc ®iÒu nµy , 1 trong c¸c tÊm èp hay tÊt c¶ c¸c bul«ng bè trÝ ë cïng mét phÝa cña thanh c¸i ph¶i lµm b»ng vËt liÖu kh«ng nhiÔm tõ nh− ®ång thau , nh«m vµ c¸c hîp kim cña nã. Cã thÓ ¸p dông kiÓu kÕt cÊu cè ®Þnh thanh c¸i kh«ng t¹o nªn m¹ch tõ kÝn. * Nãi chung nh÷ng chç nèi cè ®Þnh cña thanh c¸i cã tiÕt diÖn ch÷ nhËt ®Òu nªn hµn ®iÖn hay hµn h¬i , vµ nÕu cã ®iÒu kiÖn nªn hµn ¸p lùc . Nh÷ng chè nèi cã yªu cÇu th¸o khi cÇn thiÕt th× nèi b»ng bul«ng hay b»ng tÊm kÑp. * Ph¶i kiÓm tra rÊt kü nh÷ng ®Çu thanh c¸i nh«m nèi vµo ®Çu cùc ®ång cña c¸c m¸y mãc , thiÕt bÞ , ph¶i tu©n theo c¸c qui ®Þnh d−íi ®©y: 19
  21. + NÕu ®Çu cùc nèi lo¹i dÑt , ®−îc nèi trùc tiÕp , kh«ng kÓ trÞ sè dßng ®iÖn lµ bao nhiªu. + NÕu ®Çu cùc trßn cho phÐp nèi trùc tiÕp khi dßng ®iÖn d−íi 400 A. + Víi dßng ®iÖn trªn 400 A vµ nh÷ng thiÕt bÞ ®Ó ngoµi trêi th× nèi ph¶i qua tÊm tiÕp xóc ®ång - nh«m. Khi dßng ®iÖn d−íi 200A , thanh c¸i b»ng thÐp cã thÓ nèi trùc tiÕp vµo ®Çu cùc ®ång cña thiÕt bÞ . Trong nhµ kh« r¸o , mÆt tiÕp xóc cña thanh c¸i b»ng thÐp ph¶i ®¸nh s¹ch vµ b«i vad¬lin. Trong nhµ Èm −ít hoÆc cã khÝ ¨n mßn , mÆt tiÕp xóc ph¶i m¹ kÏm , m¹ cadmi , m¹ ®ång hay tr¸ng thiÕc. MÆt tiÕp xóc cña thanh c¸i dÑp ph¶i ph¼ng khi nèi b»ng bul«ng , b»ng tÊm Ðp hay nèi vµo ®Çu cùc bÒ mÆt cña thanh c¸i nh«m , hay thÐp ph¶i b«i mét líp máng vad¬lin c«ng nghiÖp. C¸c chç nèi tiÕp xóc b»ng bul«ng cã thÓ th¸o më ®−îc ë c¸c thiÕt bÞ ph©n phèi trong nhµ ph¶i dïng bul«ng vµ ®ai èc m¹ kÏm. C¸c bul«ng vµ ®ai èc bè trÝ sao cho khi khai th¸c dÔ kiÓm tra. Khi nèi c¸c thanh c¸i b»ng ®ång vµ b»ng thÐp th× bul«ng ph¶i cã vßng ®Öm b»ng thÐp. Khi ®Êu nèi c¸c thanh c¸i vµ c¸c ®Çu cèt b»ng nh«m vµo c¸c ®Çu cèt thiÕt bÞ cÇn kiÓm tra ®¶m b¶o viÖc sö dông ®óng vßng ®Öm theo b¶ng d−íi ®©y: §¬n vÞ : mm Bul«ng cã §−êng kÝnh trong cña vßng §−êng kÝnh ngoµi cña vßng ChiÒu dµy ren ®Öm ®Öm vßng ®Öm M8 8,5 18 3 M10 10,5 24+ 4 28 28+ 4 M12 12,5 32 6 M16 16,5 40 6 M20 21 46 6 Ghi chó : DÊu + dïng cho nh÷ng kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c lç bul«ng ®· bÞ gi¶m nhá ®i. §èi víi c¸c cùc thanh trßn ph¶i dïng ®ai èc ®Æc biÖt do nhµ s¶n xuÊt thiÕt bÞ cung cÊp ®ång bé víi thiÕt bÞ. §−êng kÝnh ngoµi cña vßng ®Öm lß xo kiÓu ®Üa ë t×nh tr¹ng Ðp kh«ng ®−îc lín h¬n ®−êng kÝnh ngoµi cña vßng ®Öm n»m d−íi lß xo cho ë b¶ng trªn. Nªn dïng vßng ®Öm vªnh ®Ó h·m c¸c chç nèi b»ng bul«ng cña thanh c¸i ®ång vµ thÐp cßn thanh c¸i nh«m th× kh«ng nªn dïng vßng ®Öm nµy. 20
  22. Trõ mÆt tiÕp xóc , chç nèi thanh c¸i trong c¸c gian nhµ ®Æt thiÕt bÞ Èm −ít ph¶i quÐt 2-3 líp s¬n. Trong m«i tr−êng cã khÝ ¨n mßn , ph¶i quÐt 3 líp s¬n chèng ¨n mßn , trõ ngay t¹i mÆt tiÕp xóc. C¸c chç nèi thanh c¸i bÞ hµn th× vÕt hµn kh«ng ®−îc cã sÑo , rç hay nøt r¹n , vªnh vµ ch¸y . Sau khi hµn ph¶i tÈy hÕt xØ hµn vµ thuèc hµn. Tr−íc khi tiÕn hµnh hµn thanh c¸i cÇn kiÓm tra tr×nh ®é nghÒ nghiÖp cña thî hµn . Ng−êi ®−îc phÐp hµn thanh c¸i ph¶i qua s¸t h¹ch vµ ®−îc Gi¸m ®èc C«ng ty X©y l¾p §iÖn cÊp chøng chØ ®· kiÓm tra tay nghÒ vµ cho phÐp ®−îc hµn thanh c¸i. §−îc hµn ¸p lùc nh÷ng thanh c¸i cã kÝch th−íc d−íi 100 x 10 mm ë nh÷ng thiÕt bÞ tõ 1000 V trë lªn ®Æt ë m«i tr−êng kh« r¸o trõ m¸y ph¸t ®iÖn , thiÕt bÞ ®iÖn tù dïng cña c¸c nhµ m¸y ®iÖn m¸y biÕn ¸p tõ 20.000 KVA trë lªn vµ c¸c thiÕt bÞ chÞu rung ®éng. ViÖc nèi thanh c¸i ®ång víi nh«m b»ng ph−¬ng ph¸p hµn ¸p lùc chØ ®−îc tiÕn hµnh víi c¸c thiÕt bÞ ®¼ng cÊp III. Tr−íc khi nèi , c¸c mÆt tiÕp xóc thanh c¸i ph¶i ®¸nh s¹ch c¸c líp «xyt vµ lau röa s¹ch dÇu mì . Sè l−îng vµ c¸ch bè trÝ c¸c mòi ®ét ë d−ìng ph¶i chän lùa cho thÝch hîp víi kÝch th−íc vµ vËt liÖu thanh c¸i. C«ng nh©n tiÕn hµnh c¸c thao t¸c nµy ph¶i qua huÊn luyÖn chuyªn m«n míi ®−îc thi c«ng. ViÖc kiÓm tra sè l−îng chç nèi ph¶i tiÕn hµnh ngÉu nhiªn víi sè l−îng trªn 10% chç nèi. C¸ch kiÓm tra lµ ®o víi sai sè nhá h¬n 0,01 mm th«ng sè chiÒu dµy líp kim lo¹i bÞ Ðp hoÆc cã thÓ ®o ®iÖn trë tiÕp xóc cña ®o¹n nèi , ®iÖn trë nµy kh«ng ®−îc lín h¬n ®iÖn trë cña mét ®o¹n thanh c¸i nguyªn cã cïng ®é dµi. Chç nèi thanh c¸i s¬n cïng mµu víi thanh c¸i. C¸c tÊm tiÕp xóc ®ång-nh«m ph¶i ®−îc nhµ chÕ t¹o kiÓm tra vµ cÊp chøng chØ ®· kiÓm tra. 3.1.3 L¾p thanh c¸i cña thiÕt trÝ ph©n phèi ngoµi trêi : KiÓm tra sai sè ®é vâng cña thanh c¸i mÒm , so víi sai sè cho phÐp cña thiÕt kÕ ®−îc xª dÞch trong ph¹m vi 5 %. Trªn toµn bé chiÒu dµi cña thanh c¸i mÒm , kh«ng ®−îc cã chç vÆn , chç xo¾n hoÆc të ra hay cã mét sè sîi riªng bÞ háng. Ph¶i bè trÝ ®Ó hÖ thèng thanh c¸i cã chç rÏ nh¸nh vµ sè mèi nèi lµ Ýt nhÊt. CÇn hÕt søc l−u t©m ®Õn sù d·n në nhiÖt khi nèi thanh c¸i vµo ®Çu thiÕt bÞ ®Ó kh«ng g©y ra lùc t¸c ®éng thªm vµo ®Çu cùc ngoµi träng l−îng b¶n th©n thanh c¸i vµ ¸p lùc giã. Khi nèi thanh c¸i nh«m víi thanh c¸i ®ång ngoµi trêi ph¶i dïng c¸c tÊm tiÕp xóc ®ång nh«m. Chç nèi thanh c¸i ë thiÕt bÞ ngopµi trêi ph¶i quÐt s¬n chèng rØ. Bul«ng , ®ai èc vµ vßng ®Öm ph¶i m¹ kÏm. C¸c thiÕt bÞ ®Æt trong nhµ, vËt liÖu c¸ch ®iÖn ®ì vµ xuyªn ®Æt trªn cïng mét mÆt ph¼ng ph¶i ®−îc cè ®Þnh sao cho bÒ mÆt c¸c mò chôp cña chóng kh«ng nghiªng qu¸ 2 mm. §−êng tim cña c¸c vËt c¸ch ®iÖn xuyªn hoÆc ®Æt trong cïng mét d·y kh«ng ®−îc lÖch qu¸ 5 mm vÒ m«Ü phÝa. Khi cè ®Þnh c¸c vËt c¸ch ®iÖn ®ì ph¶i ®¶m b¶o ®Ó cã thÓ thay thÕ mµ kh«ng cÇn c−a c¾t thanh c¸i. §Öm lãt d−íi mÆt bÝch cña vËt c¸ch ®iÖn kh«ng ®−îc lßi ra ngoµi mÆt bÝch. §−êng kÝnh cña lç trªn tÊm ®ì hay v¸ch ng¨n ®Ó luèn vËt c¸ch ®iÖn xuyªn qua ph¶i lín h¬n ®−êng kÝnh ch©n vËt c¸ch ®iÖn 5 ~ 10 mm. §èi víi vËt c¸ch ®iÖn xuyªn tõ 1000V trë lªn ph¶i cã biÖn ph¸p lo¹i trõ kh¶ n¨ng t¹o nªn c¸c machj vßng dÉn tõ kÝn trong tÊm ®ì b»ng thÐp. C¸c tÊm nµy ph¶i lµm b»ng hai nöa ghÐp vµ kh«ng ®−îc nèi víi nhau qua vËt nèi b»ng thÐp. Cèt thÐp cña tÊm ®ì vµ cña v¸ch ng¨n b»ng bª t«ng cèt thÐp kh«ng ®−îc t¹o nªn m¹ch vßng kÝn xung quanh 1 pha. 21
  23. ViÖc l¾p ®Æt c¸c chuçi c¸ch ®iÖn ë thiÕt bÞ ph©n phèi ngoµi trêi ph¶i ®¸p øng c¸c yªu cÇu : Phô kiÖn cña chuçi nh− tói , mãc , kÑp ph¶i phï hîp víi kÝch th−íc cña vËt c¸ch ®iÖn vµ d©y dÉn. C¸c tai mãc vµ kh©u trung gian ®Òu ph¶i cã chèt chÎ b»ng thÐp. Khi treo c¸c chuçi c¸ch ®iÖn lªn vËt treo b»ng gç ë thiÕt bÞ ph©n phèi ngoµi trêi ph¶i l−u t©m kiÓm tra ®¶m b¶o : §ai èc cña mãc treo ph¶i ®−îc h·m l¹i. KÝch th−íc c¸c vßng ®Öm ®Æt d−íi c¸c ®Çu bul«ng vµ c¸c ®ai èc kh«ng ®−îc bÐ h¬n 70x70 mm vµ chiªï dµy kh«ng d−íi 5 mm. Kh«ng ®−îc khoan , ®Ïo xµ gç sau khi ®· xö lý chèng môc. 3.1.4 C¸c m¸y c¾t ®iÖn trªn 1000V vµ c¸c bé phËn truyÒn ®éng cña m¸y c¾t nµy: Còng nh− qui tr×nh chung, viÖc l¾p r¸p vµ hiÖu chØnh nh÷ng m¸y nµy ph¶i c¨n cø vµo tµi liÖu h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o , nhµ cung øng m¸y vµ qui tr×nh l¾p m¸y. CÇn x¸c ®Þnh vÞ trÝ cÇn l¾p ®Æt b»ng c¸ch ®èi chiÕu vÞ trÝ trong b¶n vÏ víi thùc ®Þa c¨n cø vµo c¸c ®−êng trôc ®· qui ®Þnh. Sö dông m¸y kinh vÜ vµ Ýt ra lµ sö dông d©y däi ®Ó c¨n chØnh ®é nghiªm chØnh vÒ kÝch th−íc h×nh häc vµ ®é th¨ng b»ng. Víi c¸c m¸y c¾t dÇu cã ba b×nh , ph¶i chó ý hÕt søc ®Õn c¸c ®−êng trôc. C¸c m¸y ph¸t ®iÖn ph¶i cè ®Þnh vµo bÖ ®ñ chÞu søc rung khi vËn hµnh. Ch©n thïng chøa dÇu hay c¸c vÞ trÝ cÇn cè ®Þnh vµo bÖ víi c¸c thiÕt bÞ bè trÝ ngoµi trêi , kh«ng ®−îc tr¸t phñ v÷a xi m¨ng bay bª t«ng. C¸c bé phËn truyÒn ®éng cña m¸y c¾t ®iÖn vµ c¸c c¬ cÊu bÞ truyÒn ®éng ph¶i thö ®Ó thÊy sù vËn hµnh nhÑ nhµng, kh«ng v−íng hay bÞ c−ìng bøc do m¾c kÑt v× sai lÖch khi l¾p. Khi m¸y c¾t ®iÖn ë vÞ trÝ ®· ®ãng hoµn toµn th× bé truyÒn ®éng còng ë vÞ trÝ t−¬ng øng. C¸c liªn kÕt bul«ng cña bé truyÒn ®éng , c¬ cÊu truyÒn ®éng cña c¸c tiÕp ®iÓm ®éng vµ tÜnh ph¶i ®−îc xiÕt ch¾t ®¶m b¶o h·m ch¾c ch¾n. Khi ®ãng c¸c bé phËn truyÒn ®éng ph¶i trong t×nh tr¹ng lµm viÖc, ch¾c ch¾n dï víi ®iÖn ¸p lµm viÖc gi¶m thÊp hoÆc t¨ng cao. C¸c bé phËn lµm viÖc b»ng khÝ nÐn còng lµm viÖc tèt. C¸c tiÕp ®iÓm cña m¸y c¾t ®iÖn vµ bé phËn dËp hå quang ph¶i hiÖu chØnh thËt chÝnh x¸c vµ kiÓm tra chÆt chÏ. Qu¸ tr×nh kiÓm tra bé phËn nµy ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau ®©y: * ¸p lùc tiÕp xóc , hµnh tr×nh cña hÖ tiÕp ®iÓm ®éng, sù ®ång trôc cña c¸c tiÕp ®iÓm ®éng hay tÜnh còng ph¶i phï hîp víi chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o. * BÒ mÆt tiÕp xóc cña hÖ tiÕp ®iÓm ®éng kiÓu nªm, c¸c tiÕp ®iÓm chæi hay chèt kh«ng ®−îc bÐ h¬n 70% toµn bé bÒ mÆt tiÕp xóc. C«ng cô ®Ó kiÓm tra lµ sö dông l¸ c¨n 0,5 mm lïa kiÓm tra. Nh÷ng mÆt tiÕp xóc nµy ph¶i nh½n vµ s¹ch tr−íc khi l¾p r¸p. * C¸c tiÕp ®iÓm dËp hå quang vµ c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh ph¶i ®iÒu chØnh ®Ó ®¶m b¶o tÝnh ®ång thêi khi ®ãng vµ më. * Khi ®ãng, më c¸c tiÕp ®iÓm chÝnh, tiÕp ®iÓm dËp hå quang, tiÕp ®iÓm ®éng, tiÕp ®iÓm trung gian vµ tiÕp ®iÓm tÜnh ph¶i lµm viÖc ®óng tr×nh tù. * Khi ®ãng, tiÕp ®iÓm ®éng kh«ng ®−îc ngËp s©u qu¸ møc qui ®Þnh do nhµ chÕ t¹o qui ®Þnh ®Ó tr¸nh sù dËp m¹nh vµo ®¸y hoa thÞ. * C¸c c¬ cÊu truyÒn ®éng ph¶i ®−îc kiÓm tra khi m¸y c¾t ®iÖn ë vÞ trÝ ®ãng vµ c¾t. Víi c¸c m¸y c¾t kh«ng khÝ , khi kiÓm tra ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu sau ®©y: * MÆt trong , tiÕp xóc víi khÝ nÐn ph¶i lµm vÖ sinh s¹ch sÏ tr−íc khi l¾p r¸p. * Khi xiÕt c¸c bul«ng ë mÆt bÝch nèi c¸c tÇng c¸ch ®iÖn ph¶i sö dông clª m«men ®Ó xiÕt ®Òu , kh«ng nªn xiÕt qu¸ g¨ng hay cßn láng. 22
  24. * L¾p ®−êng èng chÝnh dÉn khÝ nÐn ph¶i dÆt dèc 2/1000 vÒ phi¸ häng gãp n−íc ®äng. C¸c chi tiÕt c¸ch ®iÖn trong c¸c b×nh cña m¸y c¾t ®iÖn bÞ Èm , nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn thêi tiÕt n−íc ta, nhÊt thiÕt ph¶i sÊy. §¸nh gi¸ møc Èm b»ng c¸ch kiÓm tra ®iÖn trë c¸ch ®iÖn , ph¶i ®¶m b¶o tÝnh phï hîp víi qui ph¹m trang bÞ ®iÖn. C¸c n¾p ®Ëy c¸c ®o¹n èng x¶ ph¶i chÆt. 3.1.5 Dao c¸ch ly vµ bé phËn truyÒn ®éng cña chóng: Bé truyÒn ®éng cña dao c¸ch ly vµ toµn bé hÖ thèng truyÒn dÉn cÇn ho¹t ®éng nhÑ nhµng chÝng x¸c. C¸c gèi ®ì ph¶i ®−îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n vµo ®Õ, tay cÇm ph¶i l¾p ®Æt ch¾c ch¾n vµo trôc, c¸c ch¹c khuûu ph¶i l¾p chÆt vµo cÇn kÐo. Mäi sai lÖch hay khe hë vµ biÕn d¹ng ®µn håi cña hÖ thèng truyÒn dÉn kÓ tõ tay quay cña bé truyªnf ®éng ®Õn l−ìi dao kh«ng ®−îc lµm cho hµnh tr×nh kh«ng t¶i cña trô quay v−ît qu¸ 5o. CÇn ®−a tay quay lïi tiÕn nhÑ nhµng b»ng tay ®Ó quan s¸t l−ìi dao khi tiÕp xóc víi hµm cÇu dao. Gèi ®ì kh«ng ®−îc phÐp rung l¾c khi ®ãng c¾t dao c¸ch ly. CÇn kÐo cña dao c¸ch ly lo¹i dïng ë trong nhµ ph¶i luån qua vßng b¶o hiÓm ®Ó cÇn kh«ng bÞ ch¹m vµo c¸c bé phËn cña m¹ng ®iÖn. Khi ®¸ng dao c¸ch ly , c¸c l−ìi dao ph¶i c¸ch hµm dao kho¶ng 3 ~ 5 mm vµ l−ìi dao ph¶i r¬i vµo gi÷a hµm tiÕp xóc cè ®Þnh vµ kh«ng ®Ëp m¹nh vµo hµm lµm cho hµm bÞ vªnh. §é më cña dao c¸ch ly vµ gãc quay cña l−ìi dao khi c¾t ph¶i trong giíi h¹n ®−îc nhµ chÕ t¹o qui ®Þnh. Møc kh«ng ®ång thêi cña c¸c l−ìi dao khi ®ãng dao c¸ch ly 2 pha vµ 3 pha , kho¶ng c¸ch gi÷a l−ìi dao vµ hµm tiÕp xóc cè ®Þnh kh«ng ®−îc v−ît qu¸ 3 mm. C¸c tiÕp ®iÓm kiÓu tiÕp xóc mÆt ph¶i cã Ýt nhÊt 3 ®iÓm tiÕp xóc kh«ng cïng n»m trªn mét ®−êng th¼ng . NÕu chØ lµ c¸c ®iÓm tiÕp xóc ®iÓm th× Ýt nhÊt ph¶i cã hai ®iÓm tiÕp xóc. Dïng c¨n dÇy 0,05 mm , réng 10 mm ®Ó kiÓm tra c¸c ®iÓm tiÕp xóc nµy. L¸ c¨n kh«ng lät s©u 5 mm bªn trong mÆt tiÕp xóc hay däc theo ®−êng tiÕp xóc. MÆt tiÕp xóc gi÷a l−ìi dao vµ hµm tiÕp xóc cè ®Þnh ph¶i lµm s¹ch b»ng bµn ch¶i s¾t hay dòa cä s¹ch vµ b«i mét líp vad¬lin c«ng nghiÖp. NÕu mÆt tiÕp xóc b»ng b¹c th× kh«ng cÇn mµi , dòa. Kh«ng ®−îc Ðp cøng lß xo tiÕp xóc cña c¸c m¸ dao c¸ch ly. C¸c vßng lß xo ph¶i cã ®é hë tèi thiÓu lµ 0,5 mm khi l−ìi dao ë t− thÕ ®ãng. Gãc côm tiÕp ®iÓm cña bé truyÒn ®éng dïng ®Ó b¸o tÝn hiÖu vµ kho¸ liªn ®éng, vÞ trÝ dao c¸ch ly, ph¶i ®¶m b¶o tÝn hiÖu "c¾t" khi l−ìi dao ®· ®i ®−îc 75% hµnh tr×nh vµ chØ ph¸t tÝn hiÖu "®ãng" khi l−ìi dao ch¹m vµo hµm tiÕp xóc cè ®Þnh. Dao c¸ch ly ngoµi trêi, sõng di ®éng chØ ®−îc tr−ît trªn mÆt sõng cè ®Þnh víi lùc ma s¸t nhá. CÇn kiÓm tra c¸c chi tiÕt kho¸ liªn ®éng c¬ khÝ gi÷a m¸y c¾t ®iÖn vµo dao c¸ch ly, c¸c chi tiÕt nµy ph¶i ®−îc hiÖu chØnh thËt khíp víi c¸c thiÕt bÞ. Sù liªn ®éng gi÷a dao c¸ch ly víi m¸y c¾t ®iÖn còng nh− gi÷a l−ìi chÝnh víi l−ìi tiÕp ®Êt cña dao c¸ch ly ph¶i ho¹t ®éng chÝnh x¸c. Khoa liªn ®éng kh«ng cho phÐp quay ®−îc cÇn truyÒn ®éng dao c¸h ly khi m¸y c¾t ®iÖn ®ang ë vÞ trÝ ®ãng. 23
  25. 3.1.6 C¸c m¸y biÕn ®iÖn ®o l−êng: Nh÷ng ®Çu d©y ch−a sö dông cña c¸c cuén d©y thø cÊp ë m¸y biÕn dßng ®iÖn ph¶i ®−îc ®Êu t¾t. Trong mäi tr−êng hîp, trõ ra nh÷ng tr−êng hîp ghi tr−íc trong thiÕt kÕ,, mét trong c¸c ®Çu cuén d©y thø cÊp m¸y biÕn ®éng ®iÖn ®Æt trong m¹ch cã ®iÖn ¸p tõ 500 V trë lªn vµ cña m¸y biÕn ®iÖn ¸p ®Òu ph¶i ®−îc tiÕp ®Êt. CÇn kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c kÕt cÊu thÐp ®Ó ®Æt m¸y biÕn dßng ®iÖn kiÓu xuyªn tõ 1000A trë lªn kh«ng ®−îc t¹o nªn c¸c m¹ch tõ kÝn chung quanh 1 hay 2 pha. CÇn kiÓm tra sao cho c¸c m¸y biÕn ¸p ®−îc bè trÝ ®Ó khi khai th¸c, dÇu cã thÓ ®Õn ®−îc nót x¶ dÇu. C¸c nót x¶ dÇu ph¶i th«ng c¸c lç th«ng h¬i. Tr−íc khi m¸y ®−a vµo khai th¸c, cÇn kiÓm tra xem miÕng ®Öm b¶o qu¶n cña nhµ chÕ t¹o ®· ®−îc lÊy ®i ch−a. NÕu ch−a, cÇn lÊy ®i. 3.1.7 C¸c kh¸ng ®iÖn: CÇn kiÓm tra ®Ó c¸c cuén kh¸ng bª t«ng kh«ng ®−îc cã vÕt r¹n nøt hay vì c¹nh vµ bong s¬n trªn c¸c trô bª t«ng. Kh«ng ®−îc cã chç háng trªn c¸c c¸ch ®iÖn vµ trªn c¸ch ®iÖn c¸c vßng d©y. Tr−êng hîp c¸c pha cuén kh¸ng ®Æt chång lªn nhau ph¶i tu©n theo ®óng ký hiÖu. NÕu ký hiÖu theo tiÕng Nga th× ch÷ H (íèç ) lµ pha d−íi, C (ñðåäíèé) lµ pha gi÷a, B (âåðx ) lµ pha trªn ®ång thêi chiÒu cña cuén d©y pha gi÷a ph¶i ng−îc víi chiÒu cña c¸c cuén trªn vµ d−íi. Mçi pha cuén kh¸ng ph¶i tùa lªn ®Õ qua toµn bé c¸c sø. D−íi c¸c ®Çu c¸ch ®iÖn vµ c¸c mÆt bÝch cña chóng ph¶i ®Æt ®Öm. C¸c cuén kh¸ng bª t«ng ph¶i cuèn b»ng d©y bäc c¸ch ®iÖn nÕu ®Ó l©u ngoµi trêi hoÆc líp s¬n trªn mÆt bª t«ng bÞ háng nÆng. Khi söa trô bª t«ng ph¶i sÊy nh÷ng cuén kh¸ng nµy. ViÖc sÊy coi nh− ®¹t nÕu ®iÖn trë c¸ch ®iÖn cña cuén kh¸ng ®¹t 1 MΩ. 3.2 C¸c m¸y biÕn ¸p ®iÖn lùc. 3.2.1. KiÓm tra m¸y: CÇn kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o c¸c quy ®Þnh trong môc nµy khi l¾p ®Æt c¸c m¸y biÕn ¸p ( kÓ c¶ m¸y biÕn ¸p tù ngÉu vµ cuén kh¸ng cã dÇu ) ®iÖn ¸p ®Õn 220 KV. CÇn kiÓm tra ruét m¸y biÕn ¸p nÕu tµi liÖu h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o quy ®Þnh. Trong khi vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n nÕu thÊy hiÖn t−îng cã kh¶ n¨ng g©y ra h− háng bªn trong m¸y th× ph¶i kiÓm tra ruét m¸y. ViÖc kiÓm tra ruét m¸y vµ t×nh tr¹ng tr−íc khi l¾p ph¶i thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o. Sau khi kiÓm tra nÕu thÊy ruét m¸y biªn ¸p bÞ bÈn th× ph¶i dïng dÇu s¹ch vµ kh« ®Ó röa víi ¸p suÊt nhá ( kh«ng qu¸ 1,15 kg/cm2 ). §Ó kiÓm tra c¸c bé phËn trªn cao cña m¸y biÕn ¸p tõ cì IV trë lªn ph¶i l¾p c¸c thanh cè ®Þnh. Khi kiÓm tra, nÕu thÊy gio¨ng ë n¾p m¸y bÞ háng, cho phÐp thay c¸c gio¨ng ë n¾p m¸y vµ bé chuyÓn ®éng cña bé ®æi nÊc ®iÖn ¸p bÞ háng, b»ng nh÷ng gio¨ng cã cïng chiÒu dÇy víi gio¨ng cña nhµ chÕ t¹o. ViÖc cã ph¶i sÊy m¸y hay kh«ng, ph¶i c¨n cø vµo quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o vµ tiªu chuÈn c¸ch ®iÖn cña m¸y biÕn ¸p vµ ph¶i lËp thµnh biªn b¶n cã ®¹i diÖn c¬ quan l¾p vµ giao thÇu tham gia. 24
  26. C¸c chç nèi mÆt bÝch cña m¸y biÕn ¸p ph¶i ®Öm b»ng gio¨ng chÞu dÇu hoÆc b»ng lie ( ®iÓn ®iÓn ). Tr−êng hîp kh«ng cã th× cho phÐp dïng gio¨ng lµm b»ng vËt liÖu chÞu dÇu kh¸c nh− paraphÝp tÈm s¬n bakªlit. C¸c bé phËn lµm m¸t ph¶i dïng dÇu biÕn ¸p röa s¹ch vµ ph¶i thö nghiÖm theo tµi liÖu h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o, kÕt qu¶ ph¶i ghi vµo biªn b¶n. Riªng c¸c c¸ch ®iÖn tr−íc khi l¾p vµo m¸y biÕn ¸p, ph¶i ®−îc thö nghiÖm theo tµi liÖu h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o, hoÆc theo quy tr×nh kü thuËt hiÖn hµnh. C¸c c¸ch ®iÖn cã dÇu kh«ng ®−îc ®Ó h− háng, vì c¸ch ®iÖn vµ b×nh d·n në b»ng thuû tinh, kh«ng ®−îc rß rØ dÇu. C¸c c¸ch ®iÖn ph¶i ®−îc ®æ dÇu vµo ®Õn gi÷a b×nh gi·n në øng víi nhiÖt ®é 15-20 0C. C¸c bÇu gi·n në b»ng thuû tinh cña c¸c c¸ch ®iÖn ph¶i s¬n tr¾ng vµ ph¶i ®Ó chõa l¹i mét v¹ch kh«ng s¬n réng 15 -20 mm ®Ó quan s¸t møc dÇu. Tr−íc khi ®Æt b×nh gi·n në lªn m¸y biÕn ¸p ph¶i röa b»ng dÇu biÕn ¸p s¹ch. èng dÉn dÇu nèi thïng biÕn ¸p víi b×nh d·n në ph¶i cã ®é dèc Ýt nhÊt 2% vÒ phÝa m¸y biÕn ¸p, kh«ng ®−îc ®Ó dèc ng−îc l¹i. èng thuû tinh chØ møc dÇu b×nh d·n në ®Æt vÒ phÝa dÔ quan s¸t vµ ph¶i cã 2 v¹ch ®¸nh dÊu møc dÇu t−¬ng øng víi nhiÖt ®é + 35 0 vµ + 15 0 cña m«i tr−êng. 3.2.2 KiÓm tra bé phËn ®iÒu khiÓn : R¬ le h¬i ph¶i ®−îc kiÓm tra ë phßng thÝ nghiÖm tr−íc khi l¾p ®Æt. R¬ le h¬i ph¶i ®Æt ngang cña (lç ) quan s¸t ph¶i ®Æt vÒ phÝa dÔ nh×n. Th©n r¬le h¬i hÖ thèng phao vµ n¾p r¬le h¬i ph¶i ®Æt trªn m¸y biÕn ¸p sao cho mòi tªn chØ vÒ phÝa b×nh d·n në. èng phßng në cña m¸y biÕn ¸p ph¶i ®−îc lau s¹ch bôi bÈn vµ röa b»ng dÇu biÕn ¸p s¹ch. MiÕng kÝnh ë mÆt bªn trªn cña èng phßng në vµ hót x¶ kh«ng khÝ, ph¶i cã ®Öm gio¨ng cao su chÞu dÇu hay b»ng li-e ( ®iÓn ®iÓn ). Ph¶i ®Æt èng phßng në sao cho c¸c ®Çu c¸p, thanh dÉn vµ c¸c thiÕt bÞ ë gÇn, kh«ng bÞ phun vµo khi sù cè dÇu phôt ra. Khi l¾p c¶m biÕn nhiÖt ®é cña c¸c nhiÖt kÕ kiÓu ¸p kÕ thuû ng©n hay nhiÖt kÕ ®o xa, ph¶i dïng chÌn kÝn. C¸c ®Öm nµy lµ nh÷ng vßng ®Öm ch×, hoÆc d©y ami¨ng tÈm s¬n bakªlÝt hay s¬n g¬liptan. C¸c ®ui ®Ó l¾p nhiÖt kÕ thuû ng©n hay nhiÖt kÕ tiÕp ®iÓm thuû ng©n ph¶i ®æ ®Çy dÇu m¸y biÕn ¸p vµ ph¶i ®Ëy kÝn ®Ó tr¸nh h¬i Èm lät vµo. NhiÖt kÕ ph¶i bè trÝ ë chç dÔ quan s¸t vµ an toµn. C¸c nhiÖt kÕ ( thuû ng©n, kiÓu tiÕp ®iÓm thuû ng©n, kiÓu ¸p kÕ vµ kiÓu ®o xa ) ph¶i ®−îc kiÓm tra ë phßng thÝ nghiÖm, tr−íc khi l¾p vµo m¸y biÕn ¸p vµ ph¶i cã biªn b¶n thö nghiÖm. DÇu ®æ vµo m¸y biÕn ¸p ph¶i ®¹t c¸c yªu cÇu quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o. §iÖn ¸p ®¸nh thñng vµ mÉu dÇu kh«ng ®−îc thÊp h¬n c¸ trÞ sè ghi trong b¶ng sau ®©y: TrÞ sè ®iÖn ¸p xuyªn thñng nhá nhÊt cho phÐp cña c¸c mÉu dÇu m¸y biÕn ¸p. §iÖn ¸p xuyªn thñng cña dÇu trong khe hë CÊp ®iÖn ¸p cuén d©y cao ¸p phãng ®iÖn tiªu chuÈn ( KV ) §Õn 15 KV 25 Tõ 15 - 35 KV 30 Tõ 60 - 220 KV 40 25
  27. NhiÖt ®é cña dÇu bæ sung kh«ng ®−îc kh¸c víi dÇu trong m¸y biÕn ¸p qu¸ 50C. Khi bá xuèng ph¶i bæ sung lo¹i cã mÉu dÇu phï hîp. HÖ thèng lµm m¸t ( bé lµm m¸t dÇu, c¸c èng dÇu ph¶i ®−îc thö nghiÖm theo h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o ). CÇn thiÕt ph¶i kiÓm tra ®é c¸ch ®iÖn ë cÇu ch× ®¸nh thñng cña m¸y biÕn ¸p cã trung tÝnh c¸ch ®iÖn khi ®iÖn ¸p ®Þnh møc phÝa h¹ ¸p ®Õn 660V. C¸c m¸y biÕn ¸p cã r¬ le h¬i, ph¶i ®Æt cao sao cho n¾p m¸y cã ®é dèc cao h¬n Ýt nhÊt 1=2,5% vÒ phÝa r¬ le h¬i. §o¹n èng dÉn dÇu gi÷a b×nh gi·n në cña m¸y biÕn ¸p vµ r¬ le h¬i ph¶i ®Æt van. C¸c b¸nh xe cña m¸y biÕn ¸p ph¶i ®−îc chÌn ch¾c vÒ mäi phÝa. Trªn c¸c thïng m¸y biÕn ¸p mét pha ph¶i s¬n mÇu ph©n biÖt pha. Trªn thïng m¸y biÕn ¸p 3 pha vµ trªn thïng pha gi÷a cña tæ m¸y biÕn ¸p 1 pha, ph¶i ghi râ sè hiÖu m¸yvµ ghi c¶ sè hiÖu theo quy ®Þnh cña ®iÒu ®é. Trªn cöa tr¹m vµ buång m¸y biÕn ¸p ph¶i ghi râ sè hiÖu m¸y vµ ph¶i treo biÓn b¸o nh− ®· nªu ë trªn . Cöa tr¹m vµ buång m¸y biÕn ¸p ph¶i cã kho¸. C¸c m¸y biÕn ¸p ngoµi trêi ph¶i s¬n mÇu x¸m s¸ng. 3.3. C¸c thiÕt bÞ chØnh l−u. C¸c ®iÒu quy ®Þnh vÒ kiÓm tra , gi¸m s¸t vµ ph¶i tu©n thñ trong môc nµy ¸p dông ®Ó l¾p r¸p c¸c tr¹m ®æi ®iÖn ¸p cã c¸c chØnh l−u ®iÖn lùc lo¹i kim lo¹i, thuû ng©n, c¬ häc vµ b¸n dÉn. 3.3.1 C¸c chØnh l−u thuû ng©n kh«ng hµn liÒn ( kiÓu th¸o rêi ). C¸c chØnh l−u thuû ng©n kiÓu kÕt cÊu th¸o rêi ph¶i ®−îc l¾p r¸p l¹i. ViÖc më ra vµ l¾p r¸p l¹i c¸c chØnh l−u thuû ng©n ph¶i tiÕn hµnh trong c¸c gian nhµ riªng c¸ch ly víi c¸c gian nhµ kh¸c. Ph¶i th«ng b¸o cho mäi ng−êi nhËn ra ®Þa bµn tiÕn hµnh c«ng t¸c nµy. ViÖc th¸o l¾p ph¶i tu©n theo c¸c tµi liÖu h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o vµ ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu quy ®Þnh d−íi ®©y: (i). ChØ tiÕn hµnh l¾p r¸p l¹i sau khi ®· l¾p vµ thö nghiÖm hÖ thèng lµm m¸t vµ hÖ thèng hót giã. (ii). Khi l¾p r¸p l¹i ph¶i dïng c¸c dông cô chuyªn dïng ®· ®−îc lau röa s¹ch dÇu mì b»ng x¨ng. (iii). TÊt c¶ chi tiÕt sau khi rót ra khái vá ch©n kh«ng ph¶i lÊy giÊy bäc l¹i vµ ®Ó vµo tñ ®−îc hót giã. (iv). Nh÷ng chi tiÕt th−êng xuyªn lµm viÖc trong ch©n kh«ng cÇn ph¶i ®−îcl¾p r¸p l¹i víi thêi gian ng¾n nhÊt. 26
  28. (v). Nh÷ng ng−êi lµm c«ng viÖc l¾p r¸p l¹i chØnh l−u ph¶i mÆc ¸o kho¸c ngoµi, ®éi mò chôp vµ mang g¨ng tay sîi tr¾ng. (vi). Khi më c¸c van cña chØnh l−u lo¹i axÝt sau khi l¾p r¸p l¹i ph¶i rót ngay ch©n kh«ng. Rót ch©n kh«ng tíi trÞ sè chØnh l−u lµm viÖc l©u dµi. Khi tiÕn hµnh c«ng viÖc, nhiÖt ®é trong gian nhµ kiÓm tra vµ l¾p r¸p l¹i chØnh l−u thuû ng©n ph¶i ®¹t 250C . B¬m ®Ó hót ch©n kh«ng th« ph¶i tho¶ m·n c¸c yªu cÇu sau: (1). Thïng b¬m ph¶i ®æ ®Çy dÇu, tuèc bin lo¹i thÝch hîp dÇu ph¶i kh« vµ s¹ch ®Õn møc v¹ch dÊu trªn kÝnh quan s¸t thÊy c¸c bé phËn lµm viÖc cña bl«c b¬m vµ van hót n»m hoµn toµn trong dÇu. (2). DÇu kh«ng ®−îc ch¶y hoÆc dß qua vßng ch¾n dÇu cña thïng b¬m. (3). ChiÒu quay cña trôc b¬m ph¶i phï hîp víi chiÒu quay quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o. CÊm ®Ó cho trôc quay ng−îc. (4). N¾p van ph¶i ®−îc rµ chÝnh x¸c vµ hoµn toµn ¸p khÝt vµo van. (5). Van tù ®éng ph¶i ®−îc ®iÒu chØnh ®Ó thêi gian ®ãng vµ më kh«ng qu¸ 30 gi©y. (6). Trong thêi gian kh«ng qu¸ 40 phót, b¬m ph¶i t¹o ®−îc mét ¸p suÊt 40 mmHg trung b×nh ch©n kh«ng th« trong dung tÝch kho¶ng 5 lÝt. (7). ¸p suÊt trong hÖ thèng " ch©n kh«ng th« " kh«ng ®−îc qu¸ 40 mm Hg. B¬m thuû ng©n ®Ó hót " ch©n kh«ng cao " ph¶i ®−îc kiÓm tra c¸c phÇn sau: (i). L−îng thuû ng©n chøa trong bÇu chøa thuû ng©n. (ii). T×nh tr¹ng vßi phun. (iii). Sù nguyªn vÑn cña má ®èt. (iv). Giíi h¹n hót ( ¸p suÊt dù kh«ng ®−îc qu¸ 0,1 mm Hg ) ch©n kh«ng kÕ thuû ng©n ph¶i ®−îc kiÓm tra c¸c phÇn sau: (a). Sù nguyªn vÑn cña bé phËn b»ng thuû tinh. (b). Thanh ®o ph¶i thËt ®óng. (c). L−îng thuû ng©n cÇn thiÕt. Khi vËn chuyÓn vµ l¾p kh«ng ®−îc lµm h− ®o¹n èng nhµ m¸y chÕ t¹o ®· hµn s½n ®Ó hót ch©n kh«ng. 27
  29. Tr−íc khi l¾p r¸p c¸c chØnh l−u ph¶i ®−îc ®Ó th¼ng ®øng trong nhµ kÝn. Tr−íc khi ®Æt van vµo tñ thiÕt bÞ chØnh l−u chän bé phËn kiÓm tra t×nh tr¹ng thiÕt bÞ vµ viÖc l¾p ®Æt tñ, viÖc vÆn chÆt c¸c bu l«ng vµ lau s¹ch líp mì chèng rØ b»ng v¶i tÈm x¨ng. Tr−êng hîp c¸c van ®· ®−îc b¶o qu¶n l©u, tr−íc khi l¾p ®Æt vµo tñ thiÕt bÞ trän bé ph¶i ®−îc kiÓm tra b¶o d−ìng l¹i. 3.3.2. HÖ thèng lµm m¸t b»ng n−íc. Khi c¸c chØnh l−u thuû ng©n ®−îc lµm m¸t b»ng n−íc trùc l−u hay tuÇn hoµn, th× c¸c èng dÉn n−íc ®Òu ph¶i c¸ch ®iÖn víi hÖ thèng ®−îc lµm m¸t cña chØnh l−u mang ®iÖn ¸p cña chØnh l−u. Th«ng th−êng ®Ó c¸ch ®iÖn, ph¶i nèi vµo nh÷ng ®o¹n èng c¸ch ®iÖn. §o¹n èng c¸ch ®iÖn gi÷a chØnh l−u vµ bé trao ®æi nhiÖt ph¶i dµi Ýt nhÊt lµ 4 mÐt vµ cã ®−êng kÝnh 50 mm, cßn ®o¹n èng c¸ch ®iÖn ®Ó lµm m¸t b¬m thuû ng©n ph¶i dµi 2,5 m vµ ®−êng kÝnh 18 mm. Mäi chç nèi èng ®Òu ph¶i hµn, chØ dïng mÆt bÝch ®Ó nèi èngvµo thiÕt bÞ vµ phô kiÖn. C¸c van n−íc ®Ó ®iÒu chØnh dßng n−íc lµm m¸t ph¶i ®Æt trªn cét bªn c¹nh chØnh l−u thuû ng©n, cét ph¶i ®Ó trong tñ gç cã cöa ®èi diÖn víi van. MÆt trong vµ ngoµi tñ ph¶i quÐt s¬n dÇu. C¸c èng dÉn n−íc ph¶i c¸ch xa vá chØnh l−u thuû ng©n 1,5m hay ph¶i bäc c¸ch ®iÖn ( cao su hay v¶i nhùa ). HÖ thèng lµm m¸t b»ng n−íc cña chØnh l−u thuû ng©n 1 Anèt ph¶i theo ®óng h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o khi kh«ng cã h−íng dÉn ph¶i thùc hiÖn c¸c ®iÒu sau: (i) §èi víi chu tr×nh lµm m¸t kÝn cña chØnh l−u thuû ng©n cã bé trao ®æi nhiÖt chØ ®−îc dïng c¸i kh«ng cho phÐp lµm m¸t b»ng n−íc trùc l−u ( ®ñ trong thêi gian ng¾n ). (ii) NhiÖt ®é n−íc lµm m¸t ®i vµo chØnh l−u ®−îc lµm m¸t theo chu kú tr×nh kÝn ph¶i tõ 350C- 47 oC. §é chªnh nhiÖt ®é gi÷a n−íc vµo vµ n−íc ra khái vá chØnh l−u cña chu tr×nh kÝn kh«ng ®−îc qu¸ 5oC. L−u l−îng n−íc cña chu tr×nh kÝn ph¶i lu«n lu«n gi÷ kh«ng ®æi. Kh«ng cho phÐp ®iÒu chØnh l−u l−îng trong chu tr×nh kÝn. (iii) N−íc trùc l−u ®Ó lµm m¸t bé trao ®æi nhiÖt vµ b¬m thuû ng©n ph¶i lµ n−íc s¹ch kh«ng cã t¹p chÊt c¬ häc. (iv) NhiÖt ®é n−íc lµm m¸t b¬m thñy ng©n kh«ng ®−îc qu¸ 25oC giíi h¹n kh«ng d−íi møc quy ®Þnh. N−íc cña hÖ thèng lµm m¸t kiÓu trùc l−u cña chØnh l−u thñy ng©n nhiÒu Anèt, ph¶i theo ®óng h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o. NÕu kh«ng cã h−íng dÉn riªng ph¶i theo c¸c yªu cÇu sau: 28
  30. (1). §é cøng kh«ng qu¸ 10o theo thang ®é cøng, ®iÖn trë kh«ng ®−îc d−íi 2000 Ω cm , c¸c cÆn kh«ng hoµ tan kh«ng ®−îc lín h¬n 0,5 mg/lit. (2). ¸p suÊt n−íc ®−êng dÉn n−íc ph¶i n»m trong quy ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o. (3). NhiÖt ®é n−íc lµm m¸t ®i vµo chØnh l−u ph¶i n»m trong giíi h¹n 15-55oC. §é chªnh nhiÖt ®é gi÷a n−íc vµo vµ n−íc ra khái chØnh l−u kh«ng ®−îc qu¸ 15oC. 3.3.3. T¹o h×nh c¸c chØnh l−u thuû ng©n. C¸c chØnh l−u thuû ng©n kiÓu kÕt cÊu th¸o rêi sau khi ®· l¾p l¹i xong ph¶i t¹o ®−îc h×nh d¸ng thÝch hîp. ViÖc t¹o h×nh ph¶i ®−îc tiÕn hµnh víi ®iÖn ¸p thÊp, víi dßng ®iÖn t¹o h×nh ®Õn 120% dßng ®iÖn ®Þnh møc cña chØnh l−u thuû ng©n vµ b¾t buéc dßng ®iÖn ph¶i ph©n bè ®Òu gi÷a c¸c Anèt. ViÖc t¹o h×nh chØnh l−u thuû ng©n kiÓu kÕt cÊu th¸o rêi ph¶i tiÕn hµnh theo h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o víi nh÷ng ®iÒu kiÖn sau: (i). Ph¶i kiÓm tra khi ®iÒu chØnh b¶o vÖ m¸y biÕn ¸p chÝnh cho thÝch hîp víi c¸c dßng ®iÖn ng¾n m¹ch cña chÕ ®é t¹o h×nh. (ii). Trong qu¸ tr×nh t¹o h×nh ph¶i duy tr× ®é ch©n kh«ng trong giíi h¹n 3 - 4 micr« cét thuû ng©n. Khi t¹o h×nh tù ®éng, cho phÐp n©ng ¸p suÊt d− ®Õn 15 micr« cét thuû ng©n. (iii). ViÖc t¹o h×nh xem nh− kÕt thóc nÕu øng víi phô t¶i cùc ®¹i vµ b¬m hót ch©n kh«ng th« ®· c¾t, trong vßng 3 giê, ¸p suÊt trong vá chØnh l−u thuû ng©n tõ 0,1 micr« cét thuû ng©n ®−îc n©ng lªn kh«ng qu¸ ¸p suÊt cho phÐp khi khai th¸c lµ 0,5 micr« cét thuû ng©n . ViÖc t¹o h×nh bæ sung c¸c van cña chØnh l−u thuû ng©n kiÓu hµn s½n: Trong tr−êng hîp chóng ®· b¶o qu¶n tõ l©u th× tiÕn hµnh nh− sau: ®ãng ®iÖn vµo chØnh l−u trong 2 giê vµ cho mang t¶i b»ng 50% dßng ®iÖn ®Þnh møc víi ®iÖn ¸p Anèt ®· ®−îc gi¶m xuèng tõ 50 - 100 V. C¸c chi tiÕt c¬ khÝ cña m¸y ®iÖn tù ®éng t¸c ®éng nhanh ph¶i ®−îc lau chïi hÕt bôi bÈn, ph¶i ®−îc thö theo h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o. BÒ mÆt cña c¸c tiÕp ®iÓm ph¶i ®−îc ®¸nh s¹ch gØ, bôi bÈn b»ng bµn ch¶i. Kh«ng ®−îc phÐp dïng dòa, hoÆc dïng giÊy nh¸p ®Ó ®¸nh c¸c mÆt m¹ b¹c. C¸c mÆt th−êng xuyªn tiÕp xóc nhau trong qu¸ tr×nh ®ãng c¾t cña c¸c lâi nam ch©m ®iÖn ( cuén ®iÖn tõ ) bªn trong m¸y c¾t ph¶i ®−îc lau b»ng rÎ tÈm x¨ng s¹ch. Ph¶i dïng ¸p kÕ kiÓm tra ¸p lùc cña c¸c tiÕp ®iÓm. C¸c thanh dÉn khi bÞ nãng kh«ng ®−îc g©y ra øng lùc c¬ häc lªn c¸c bé phËn cña m¸y c¾t ®iÖn. Víi c¸c chØnh l−u b¸n dÉn: 29
  31. C¸c chØnh l−u giÐc-ma-ni vµ xi-lÝc ph¶i hoµn toµn kÝn khi l¾p, mäi bé phËn kim lo¹i bªn ngoµi chØnh l−u ph¶i ®−îc b«i mét líp máng vad¬lin c«ng nghiÖp. C¸ch s¬n vµ ghi ký hiÖu: C¸c thiÕt bÞ trong thiÕt chÕ chØnh l−u thuû ng©n vµ bé trao ®æi nhiÖt ph¶i s¬n b»ng men hay s¬n dÇu mµu s¸ng. Trªn c¸c c¸nh t¶n nhiÖt Anèt nªn s¬n mµu ®en cã kÎ v¹ch ®á. C¸c kÕt cÊu ®ã cè ®Þnh trªn thiÕt bÞ s¬n mÇu ®en. Trªn vá chØnh l−u thuû ng©n ph¶i vÏ mòi tªn vµ ghi c¸c ch÷ chØ râ trÞ sè ®iÖn ¸p chØnh l−u lín nhÊt. Trªn c¸c thiÕt bÞ ph¶i ghi ch÷ nh− trong thiÕt kÕ ®· quy ®Þnh. 3.4. C¸c b¶ng vµ tñ ®iÖn. C¸c quy ®Þnh trong môc nµy ®−îc ¸p dông ®Ó kiÓm tra khi l¾p c¸c tñ vµ b¶ng ®iÖn còng nh− c¸c chi tiÕt kÌm theo. 3.4.1. L¾p c¸c kÕt cÊu, ®ång hå, thiÕt bÞ vµ hÖ thèng thanh c¸i. C¸c tñ ®iÖn vµ b¶ng ®iÖn ph¶i ®−îc c¨n chØnh cho cã cïng ®−êng t©m vµ ph¶i ®−îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n. Mäi chi tiÕt kim lo¹i kh«ng c¾t ®iÖn víi tñ ( b¶ng ) dïng ®Ó cè ®Þnh c¸c thiÕt bÞ vµ thanh c¸i ®Òu ph¶i b¾t cho dÉn ®iÖn víi vá tñ. C¸c ¸pt«m¸t, c¸c ®ång hå tù ghi vµ c¸c r¬ le cã ®é nh¹y cao nªn ®Æt trªn c¸c ®Öm ®µn håi nh− cao su dµy 3 - 4mm. Ph¶i kiÓm tra ®Ó bé truyÒn ®éng cña c¸c thiÕt bÞ ph¶i lµm viÖc nhÑ nhµng, kh«ng bÞ kÑt vµ kh«ng ®−îc tuú tiÖn c¾t. C¸c thiÕt bÞ bé phËn b¸o vÞ trÝ lµm viÖc cña c¸c bé truyÒn ®éng ph¶i ho¹t ®éng chÝnh x¸c, chiÒu quay cña bé truyÒn ®éng cÇu dao, ¸pt«m¸t cÇn ®Æt bªn c¹nh cÇu dao t−¬ng øng víi quy ®Þnh sau: - Khi quay lªn øng víi vÞ trÝ ®éng cña thiÕt bÞ. - Khi quay xuèng øng víi vÞ trÝ c¾t cña thiÕt bÞ, vÞ trÝ ®Æt cÇu dao ¸pt«m¸t ph¶i ®Æt sao cho hå quang ph¸t sinh khi c¾t kh«ng thÓ lµm h− háng c¸c thiÕt bÞ vµ c¸c ®ång hå kh¸c. C¸c hµm cÇu dao vµ cÇu ch¶y èng ph¶i ®Æt sao cho c¸c l−ìi dao c¾m vµo ®−îc nhÑ nhµng vµ khÝt chÆt, kh«ng cã c¸c khe hë, kh«ng bÞ vªnh bÞ kÑt. L¾p c¸c thiÕt bÞ cã tiÕp ®iÓm tr−ît ( c¸c kho¸ chuyÓn m¹ch biÕn trë v.v ) ph¶i b¶o ®¶m cho c¸c tiÕp ®iÓm ®éng ¸p chÆt lªn c¸c tiÕp ®iÓm cè ®Þnh. Khi c¸c thiÕt bÞ ®iÖn, c¸c kÑp ®Çu d©y vµ c¸c d©y dÉn ®iÖn ®iÖn ¸p 380/220V ®−îc bè trÝ trªn c¸c ng¨n gÇn c¸c trang thiÕt bÞ cã ®iÖn ¸p d−íi 220 V th× c¸c bé phËn mang ®iÖn ph¶i ®−îc b¶o vÖ ®Ó tr¸nh tr−êng hîp ng−êi vËn hµnh hay thao t¸c v« ý ch¹m ph¶i mµ g©y tai n¹n. Nh÷ng n¬i ®ã ph¶i cã biÓn b¸o vµ ph¶i s¬n mÇu kh¸c nhau. 30
  32. ViÖc l¾p ®Æt c¸c c«ng t¾c, c¸c trang bÞ khëi ®éng, tõ thanh dÉn cña m¹ch nhÞ thø vµ nèi ®Êt ë c¸c tñ, b¶ng ®iÖn ph¶i theo ®óng thiÕt kÕ. C¸c cÇu ch× ®Æt trªn c¸c tñ ®iÖn ph¶i cã èng kÝn. ViÖc nèi c¸c thiÕt bÞ víi thanh c¸i cña tñ ph¶i dïng bul«ng hay chèt. ViÖc nèi thanh ghÐp chÝnh víi thanh dÉn rÏ nh¸nh còng nh− gi÷a chóng víi nhau trong mét b¶ng ®iÖn ph¶i hµn hay Ðp ( trõ nh÷ng chç nèi cã lóc cÇn th¸o ra ) th× nèi b»ng bul«ng. C¸c bul«ng, ®ai èc vµ vßng ®Öm b»ng thÐp dïng ®Ó nèi c¸c thanh c¸i víi nhau hay nèi thanh c¸i víi c¸c thiÕt bÞ ®Òu ph¶i m¹ kÏm. Chç tiÕp xóc cña thiÕt bÞ, chç nèi thanh gãp b»ng bul«ng vµ c¸c kÑp ®Çu d©y ë m¹ch ®o l−êng, tÝn hiÖu ®Òu ph¶i bè trÝ ë chç dÔ ®Õn gÇn ®Ó kiÓm tra. C¸c bul«ng vµ chèt chÎ ®Ó cè ®Þnh c¸c thiÕt bÞ ®ãng c¾t ë c¸c ng¨n tñ ®Òu ph¶i cã biÖn ph¸p ng¨n ngõa tù níi láng. Kho¶ng c¸ch dß ®iÖn theo bÒ mÆt kh«ng ®−îc bÐ h¬n 20mm, c¸c khe hë ®iÖn kh«ng ®−îc bÐ h¬n 12mm. 3.4 2. C¸ch s¬n vµ ghi ký hiÖu. MÆt trong vµ mÆt ngoµi cña tñ vµ c¸c chi tiÕt b»ng kim lo¹i dïng ®Ó cè ®Þnh c¸c thiÕt bÞ, ®ång hå, thanh c¸i, d©y dÉn vµ c¸p kh«ng m¹ kÏm hay m¹ b»ng kim lo¹i, th× ph¶i s¬n mét líp s¬n lãt sau ®ã ph¶i s¬n phñ lªn mét líp s¬n dÇu, s¬n men mit¬r« mµu x¸m ( s¬n kh«ng cã vÕt ®Ëm hay ch¶y ) muèn s¬n mÇu kh¸c ph¶i ®−îc sù ®ång ý cña c¬ quan giao thÇu. T¹i c¸c bé phËn truyÒn ®éng cña thiÕt bÞ ph¶i cã biÓn nhá ë phÝa chÝnh diÖn, biÓn nµy cã ghi ký hiÖu chØ râ tªn ®−êng d©y. MÆt sau cña tñ ®iÖn còng ph¶i ghi ký hiÖu t−¬ng øng. PhÝa sau tñ cã ®Æt c¸c thiÕt bÞ ®ãng c¾t, mçi m¹ch ®Òu ph¶i cã biÓn nhá cã ghi ký hiÖu chØ râ tªn m¹ch dÉn. C¸c kho¸, nót Ên vµ cÇn ®iÒu chØnh ph¶i ghi ký hiÖu chØ râ tªn gäi theo s¬ ®å vµ néi dung thao t¸c chóng. VÝ dô: " §ãng ", " C¾t ", " T¨ng ", " Gi¶m" v.v biÓn b¸o hiÖu vµ c¸c dông cô b¸o hiÖu kh¸c ®Òu ph¶i ghi râ ®Æc tÝnh cña tÝn hiÖu. VÝ dô:" møc dÇu thÊp ", " qu¸ nãng " v.v c¸c bé truyÒn ®éng cña thiÕt bÞ ®ãng c¾t cã hép bäc kÝn, hoÆc ®Æt phÇn sau tñ nh−ng ®−îc ®iÒu khiÓn ë phÝa tr−íc tñ, ®Òu ph¶i ghi râ vÞ trÝ ®ãng, c¾t vµ trªn c¸c cÇu ch× ph¶i cã ghi dßng ®iÖn thuéc lo¹i ®iÖn ¸p kh¸c nhau, hay lo¹i ®iÖn kh¸c nhau ®Òu ph¶i ghi ký hiÖu t−¬ng øng vÝ dô " Tñ ®iÖn 380 ", " b¶ng ®iÖn cña bé ¾c quy". 3.5. C¸c m¹ch thø cÊp. C¸c quy ®Þnh trong môc nµy ¸p dông réng r·i ®Ó kiÓm tra vµ h−íng dÉn l¾p ®Æt c¸c d©y dÉn cña m¹ch ®iÒu khiÓn, ®o l−êng, b¶o vÖ, liªn ®éng vµ tÝn hiÖu, nghÜa lµ cho tÊt c¶ c¸c m¹ch thø cÊp ®Æt trong c¸c ng¨n thiÕt bÞ ph©n phèi, c¸c tñ, b¶ng ®iÒu khiÓn, vµ c¸c tñ, b¶ng ®iÒu khiÓn truyÒn ®éng c¸c tñ, b¶ng ®iÒu khiÓn vµ c¸c tñ, b¶ng ®iÒu khiÓn truyÒn ®éng c¸c tæ m¸y c«ng nghÖ. 31
  33. 3.5.1. C¸c d©y dÉn ®iÖn. Khi ®Æt d©n dÉn ®iÖn cña c¸c m¹ch thø cÊp trong c¸c ng¨n thiÕt trÝ ph©n phèi, tñ vµ b¶ng ®iÖn th× cho phÐp: (i). §Æt trùc tiÕp lªn mÆt kim lo¹i hay c¸ch ®iÖn hoÆc lªn tÊm ®ì hay c«ng x«n. Trong ph¹m vi tõng ng¨n, tñ ®iÖn ë c¸c gian nhµ kh« r¸o cho phÐp ®Æt trùc tiÕp c¸c d©y dÉn lªn bÒ mÆt kim lo¹i ®· ®−îc chèng gØ vµ c¸c d©y dÉn nµy cã thÓ ®Æt s¸t nhau. (ii). Khi xÕp thµnh nhiÒu chïm hay bã theo ph−¬ng ®øng hoÆc ngang kh«ng cÇn cè ®Þnh chÆt d©y dÉn vµo c¸c ng¨n trªn suèt toµn bé chiÒu dµi cña d©y ( biÖn ph¸p nµy kh«ng ¸p dông cho c¸c tñ ®iÖn trªn 1000 V ). C¸c chïm vµ bã d©y ph¶i ®−îc kÑp gi÷ b»ng c¸c ®ai c¸ch ®iÖn vµ c¸ch nhau 150 - 200 mm. Ph¶i ghÐp chung c¸c sîi thuéc 1 m¹ch d©y, mét tæ m¸y thµnh tõng chïm. (iii). §Æt kÝn trong c¸c hép hoÆc trong c¸c èng cã líp m¹ hay líp s¬n chèng gØ. Tr−êng hîp nµy kh«ng ph¶i lãt thªm c¸ch ®iÖn cho hép vµ kh«ng cÇn cè ®Þnh d©y dÉn trong hép. (iv). Khi ®Æt d©y dÉn ë phÝa sau tñ, bãng ®iÖn, cho phÐp kÐo d©y theo ®−êng ng¾n nhÊt tõ ®Çu kÑp nµy ®Õn ®Çu kÑp kia, kh«ng cÇn cè ®Þnh d©y dÉn vµo mÆt cña b¶ng ®iÖn vµ ghi ký hiÖu c¸c ®Çu d©y theo c¸ch th«ng th−êng. C¸c d©y dÉn nèi víi c¸c thiÕt bÞ vµ ®ång hå ®Æt trong mét ng¨n tñ, cã thÓ nèi qua hµng kÑp ®Çu d©y hoÆc nèi trùc tiÕp tõ thiÕt bÞ nµy sang mét thiÕt bÞ kh¸c. ChØ cho phÐp nèi ®Çu d©y dÉn ë c¸c kÑp ®Çu d©y hay ë ®Çu cùc dÉn cña ®ång hå vµ thiÕt bÞ. §o¹n d©y gi÷a c¸c kÑp ®Çu d©y kh«ng ®−îc nèi b»ng c¸ch hµn. ChØ cho phÐp nèi ruét c¸p kiÓm tra, nÕu chiÒu dµi chÕ t¹o cña c¸p ng¾n h¬n chiÒu dµi thiÕt kÕ. C¸c d©y ®iÖn tho¹i trªn c¸c b¶ng ®iÖn kÕ, ®iÒu khiÓn tõ xa vµ th«ng tin liªn l¹c ph¶i ®Æt thµnh chïm, viÖc nèi d©y ®iÖn tho¹i vµ nèi chóng vµo thiÕt bÞ cho phÐp nèi b»ng c¸ch hµn. Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm cè ®Þnh c¸p vµ d©y dÉn ®Æt hë cã c¸c kiÓu kÑp còng ph¶i thùc hiÖn ®óng víi c¸c sè liÖu quy ®Þnh trong b¶ng sau ®©y: Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm cè ®Þnh c¸p vµ d©y dÉn. M· hiÖu c¸p vµ d©y dÉn Kho¶ng c¸ch ( cm ) Theo h−íng ®øng Theo h−íng ngang - C¸c c¸p cã c¸ch ®iÖn b»ng cao su cã vá bäc b»ng ch×, b»ng cao su hay b»ng vinyl vµ 300 - 400 250 - 300 kh«ng cã vá gai. - D©y dÉn c¸ch ®iÖn cao su, ngoµi bäc v¶i 250 - 300 175 - 200 hay bäc nhùa vinyl Khi ®Æt c¸c d©y dÉn vµ c¸p xuyªn quy ®Þnh nh− sau: 32
  34. (i). Khi xuyªn qua t−êng bª t«ng vµ t−êng ®¸ ph¶i luån trong èng thÐp hay èng c¸ch ®iÖn hoÆc qua c¸c lç cã hép s¾t. (ii). C¸c ng¨n tñ b»ng kim lo¹i ph¶i ®Æt trong c¸c èng c¸ch ®iÖn hoÆc qua c¸c lç cã hép s¾t. (iii). C¸c ng¨n tñ b»ng vËt liÖu c¸ch ®iÖn th× cho phÐp ®Æt trùc tiÕp. C¸c d©y dÉn nèi vµo thiÕt bÞ cã dÇu ( nh− ®Õn r¬ le h¬i ) ph¶i cã líp c¸ch ®iÖn chÞu dÇu vµ cã sù b¶o vÖ ®Ó tr¸nh c¸c h− háng vÒ c¬ häc. C¸c d©y dÉn vµ c¸p ruét ®ång nhiÒu sîi nèi vµo c¸c hµng kÑp ®Çu d©y vµ thiÕt bÞ ®Òu ph¶i cã c¸c ®Çu cèt hay c¸c vßng khuyªn ®−îc Ðp chÆt. Cho phÐp uèn c¸c ®Çu c¸p thµnh h×nh vßng khuyªn vµ hµn l¹i. C¸c ruét d©y dÉn vµ c¸p nèi vµo c¸c kÑp ®Çu d©y ph¶i cã mét ®é dµi dù tr÷ cÇn thiÕt ®Ó khi bÞ ®øt cã thÓ nèi l¹i vµo c¸c ®Çu kÑp d©y ®ã. C¸c d©y dÉn, c¸p nhiÒu ruét cã c¸ch ®iÖn b»ng cao su ®· ®−îc t¸ch ra nªn b¶o vÖ cho líp c¸ch ®iÖn b»ng cao su khái bÞ l·o ho¸ b»ng c¸ch luån chóng vµo c¸c èng nhùa p«lyvinyl chÞu nhiÖt, chÞu ¸nh s¸ng. C¸c d©y dÉn cña m¹ch thø cÊp ®−îc sö dông c¸c èng nhùa b»ng nhùa p«lyclovinyl chÞu nhiÖt, chÞu ¸nh s¸ng hoÆc b»ng sîi v¶i quÐt s¬n c¸ch ®iÖn. trong c¸c gian nhµ Èm −ít th× quÐt s¬n chèng Èm. C¸c ruét cña c¸p nhiÒu ruét ë chç ra khái vá bäc ph¶i dïng b¨ng nhùa p«liclovinyl, sau ®ã b¨ng b»ng sîi v¶i, hay quÊn b»ng sîi bÖn råi quÐt s¬n c¸ch ®iÖn. ViÖc uèn c¸c d©y dÉn b»ng nh«m ph¶i dïng c¸c d−ìng chuyªn dïng cÇn chó ý: b¸n kÝnh uèn gÊp 3 lÇn ®−êng kÝnh ngoµi cña d©y dÉn. Ph¶i dïng k×m cã má b»ng ®Ó uèn c¸c d©y dÉn vµ ruét ra b»ng nh«m, kh«ng cho phÐp uèn ®i uèn l¹i nhiÒu lÇn. Khi ph¶i kÐo d©y dÉn qua c¸nh cöa hay c¸c bé phËn th−êng ph¶i ®ãng më ( cöa tñ b¶ng ®iÖn ) ph¶i lµ lo¹i d©y cã ruét ®ång mÒm. Tr−êng hîp nµy chØ ®−îc nèi ruét ®ång víi ruét nh«m b»ng c¸c kÑp ®Êu d©y, nh−ng ph¶i nèi qua b»ng hai vËt riªng. §èi víi d©y dÉn ( hay ruét c¸p ) cã mÆt c¾t 2,5 ®Õn 4 mm2 nªn dïng dông cô chuyªn dïng ®Ó bãc vá c¸ch ®iÖn, cho phÐp dïng dao ®Ó bãc líp c¸ch ®iÖn. Nªn dïng c¸c dông cô chuyªn dïng ®Ó uèn ruét mét sîi d©y cña d©y dÉn ®ång vµ nh«m thµnh vµnh khuyªn kh«ng cho phÐp uèn b»ng k×m lo¹i cã má b»ng. Khi ®¸nh s¹ch ruét d©y nh«m ph¶i dïng giÊy nh¸p ®¸nh nhÑ mét líp sau ®ã ®¸nh s¹ch b»ng bét vad¬lin th¹ch anh hay vad¬lin c«ng nghiÖp. CÊm dïng dao ®Ó c¹o ruét nh«m. Sau khi ®¸nh s¹ch vµ lau s¹ch ph¶i b«i mét líp bét nh·o vad¬lin th¹ch anh hay vad¬lin ch× nguyªn chÊt råi uèn thµnh vßng khuyªn. Khi nèi d©y dÉn ( hay c¸p ) ruét nh«m 1 sîi vµo c¸c kÑp ®Êu d©y cña ®ång hå vµ thiÕt bÞ, hoÆc vµo c¸c hµng kÑp ®Êu d©y v.v ph¶i lµm nh− sau: 33
  35. (i). §Æt thªm vßng ®Öm r¨ng c−a hoÆc vßng ®Öm vªnh lªn c¸c ®Çu d©y ®· uèn thµnh vßng khuyªn. (ii). Ðp ruét d©y ®· ®−îc ®¸nh s¹ch vµ ®−îc b«i bét nh·o vad¬lin th¹ch anh hay vad¬lin c«ng nghiÖp vµo ®Çu cèt vµ ®Æt thªm vßng ®Öm vªnh lªn c¸c ®Çu cèt. Ph−¬ng ph¸p "(i)" nªn dïng cho tr−êng hîp kÑp ®Êu d©y cña thiÕt bÞ hay cña chi tiÕt víi bÒ mÆt ph¼ng cã líp m¹ vµ cã vÝt tiÕp xóc ( c¸c r¬ le trung gian, m¸y biÕn dßng, hµng kÑp ®Êu d©y v.v ). Ph−¬ng ph¸p "(ii)" nªn dïng ®Ó nèi vµo c¸c ®ång hå vµ thiÕt bÞ cã kÑp ®Êu d©y kiÓu gugi«ng vÆn ®ai èc ( c¸c ®ång hå ®o l−êng ®Æt ë b¶ng, c¸c r¬ le vµ thiÕt bÞ kiÓu ®Æt ë mÆt sau tñ, b¶ng ®iÖn ) C¸c vßng ®Öm vªnh, lç cña c¸c vßng ®Öm r¨ng c−a ph¶i phï hîp víi ®−êng kÝnh cña vÝt ë kÑp ®Êu d©y. §Ó Ðp ruét d©y nh«m vµo ®Çu cèt, nªn dïng k×m chuyªn dïng kÌm theo bé khu«n dËp t−¬ng tù nh− bé khu«n dïng cho ruét ®ång nh−ng cã kÝch th−íc phï hîp víi mÆt c¾t ruét nh«m vµ ®−êng kÝnh cña vÝt tiÕp xóc. 3.5.2. C¸c hµng kÑp ®Êu d©y. KiÓu hµng kÑp ®Êu d©y ph¶i phï hîp víi ®iÖn ¸p cña m¹ch ®iÖn. C¸c kÑp ®Êu d©y thuéc nh÷ng ®èi t−îng kh¸c nhau ph¶i chia thµnh tõng nhãm riªng. Khi ®Æt chung c¸c kÑp ®Êu d©y cã ®iÖn ¸p kh¸c nhau th× c¸c kÑp ®Êu d©y cña m¹ch ®iÖn tõ 380/220V trë lªn ph¶i ®−îc t¸ch riªng, ph¶i cã n¾p ®Ëy vµ ph¶i cã ch÷ chØ râ sè trÞ ®iÖn ¸p. C¸c kÑp ®Êu d©y cña m¹ch c¾t hay mÆt r¬le t¸c ®éng c¾t ®i qua kh«ng ®−îc ®Æt gÇn nh÷ng kÑp ®Êu d©y cã cùc tÝnh hay pha kh¸c tªn cña nguån ®iÖn thao t¸c Gi÷a c¸c kÑp ®Êu d©y cã cùc tÝnh hay tªn pha kh¸c nhau nªn ®Ó 1 sè kÑp trèng ( kh«ng ®Êu d©y vµo ). C¸c kÑp ®Êu d©y trong thiÕt trÝ ph©n phèi trªn 1000V, c¸c côm tiÕp ®iÓm cña m¸y c¾t ®iÖn vµ dao c¸ch ly ph¶i bè trÝ ®Ó khi kiÓm tra hoÆc xö lý chóng, vÉn kh«ng ph¶i c¾t ®iÖn m¹ch s¬ cÊp. C¸c kÑp ®Êu d©y kh«ng ®−îc h− háng, c¸u bÈn vµ ph¶i ®−îc cè ®Þnh ch¾c ch¾n. C¸c hµng kÑp ®Êu d©y ®Æt trªn c¸c ng¨n tñ thiÕt trÝ ph©n phèi ph¶i cã c¸c hép che ®Ëy ch¾c ch¾n. Kho¶ng c¸ch gi÷a thµnh hép dÉn c¸c kÑp ®Êu d©y kh«ng ®−îc nhá h¬n 40mm. C¸c mÐp hép ph¶i c¸ch c¸c d©y dÉn Ýt nhÊt 15mm. C¸c hµng kÑp ®Êu d©y cã thÓ ®Æt ®øng hoÆc ®Æt ngang, cho phÐp ®Æt ngiªng c¸c kÑp ®Êu d©y ( so víi mÆt tñ hoÆc b¶ng ). Khi ®Æt ngang th× hµng kÑp ®Êu d©y d−íi cïng nªn ®Æt cao h¬n nÒn Ýt nhÊt lµ 30mm. Khi ®Æt tõ hai hµng kÑp ®Çu d©y trë lªn th× kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c hµng kh«ng ®−îc nhá h¬n 150mm. 34
  36. Cho phÐp ®Æt hai vßng khuyªn cña c¸c ruét ®ång vµo mét vÝt cña kÑp ®Êu d©y. Kh«ng cho phÐp ®Æt hai ruét nh«m vµo mét vÝt nÕu chç nèi kh«ng cã nh÷ng kÑp ®Êu d©y cã cÊu t¹o ®Æc biÖt. §èi víi c¸c kÑp ®Êu d©y cã kiÓu c¾m chØ cho phÐp ®Æt vµo mét ruét ®ång hay mét ruét nh«m vÒ mét phÝa. 3.5.3. C¸c ký hiÖu. C¸c d©y dÉn cña m¹ch thø cÊp ®−îc nèi vµo hµng kÑp ®Êu d©y, c¸c tiÕp ®iÓm cña ®ång hå, thiÕt bÞ vµ b¶n th©n c¸c hµng kÑp ®Êu d©y ®Òu ph¶i cã ký hiÖu bÒn ch¾c vµ râ rµng ( b»ng s¬n, b»ng mùc s¬n ) theo ®óng chØ dÉn cña thiÕt kÕ. C¸c biÓn nhá cuèi ®Çu d©y ®Ó ghi ký hiÖu vµ c¸c èng ghen bäc c¸c ®Çu d©y ph¶i lµm b»ng vËt liÖu c¸ch ®iÖn. ChØ cho phÐp lµm b»ng kim lo¹i nÕu nh− chóng kh«ng ch¹m vµo ruét m¹ng ®iÖn c¸c ®Çu cèt. C¸c biÓn nhá nµy kh«ng cho phÐp l¾p vµo ®Çu d©y hoÆc ruét c¸p d−íi h×nh thøc treo. §Ó cho c¸c ký hiÖu trªn c¸c biÓu nhá vµ trªn c¸c kÑp d©y kh«ng bÞ mê, bÞ b¸m bÈn. Ph¶i dïng lo¹i vËt liÖu trong suèt ®Ó b¶o vÖ chóng, hoÆc quÐt lªn ®ã mét líp s¬n trong suèt. 3.6. HÖ thèng ¾c qui ®Æt cè ®Þnh. C¸c quy ®Þnh trong môc nµy ®−îc ¸p dông ®Ó kiÓm tra vµ h−íng dÉn l¾p c¸c tæ ¸c quy axÝt vµ kiÒm ®Æt cè ®Þnh. 3.6.1. HÖ thèng thanh dÉn. Nªn dïng c¸c thanh dÉn trÇn b»ng thÐp, ®ång, nh«m. C¸c Puli hay c¸ch ®iÖn ®Ó cè ®Þnh thanh dÉn ph¶i ®−îc l¾p ch¾c ch¾n vµo c¸c ch©n c¸ch ®iÖn hay mãc c¸ch ®iÖn cã trÌn thªm d©y gai hay d©y ®ay tÈm dÇu s¬n. NÕu buéc thanh dÉn trªn vµo Puli ph¶i dïng: - D©y thÐp m¹ kÏm d−êng kÝnh 2 - 3 mm ( dïng cho thanh d©y b»ng thÐp ). - D©y ®ång ®−êng kÝnh nhá nhÊt lµ φ 2,5mm ( dïng cho thanh dÉn b»ng ®ång ). ViÖc nèi thanh dÉn vµ ®Çu rÏ nh¸nh ph¶i thùc hiÖn b»ng c¸ch hµn. Nèi thanh dÉn víi c¸c gugi«ng cña tÊm xuyªn ph¶i thùc hiÖn b»ng ren èc. C¸c ®Çu thanh dÉn nèi vµo ¾c qui axÝt ph¶i m¹ thiÕc vµ ph¶i hµn vµo ®Çu cèt ch× trªn c¸c b¶n nèi cña ¾c qui. C¸c ®Çu thanh dÉn nèi vµo ¾c qui kiÒm ph¶i cã ®Çu cèt ®· hµn s½n vµ ®−îc cè ®Þnh vµo c¸c ®Çu kÑp d©y b»ng ®ai èc. C¸c chç nèi thanh dÉn th−êng ph¶i th¸o ph¶i b«i mét líp vad¬lin máng. 35
  37. TÊm xuyªn ph¶i ®−îc l¾p theo c¸c ®iÒu kiÖn sau: (i). TÊm ph¶i lµm b»ng vËt liÖu c¸ch ®iÖn kh«ng ch¸y, kh«ng thÊm n−íc, chÞu ®−îc t¸c ®éng cña chÊt ®iËn ph©n bèc h¬i ( ami¨ng, xi m¨ng tÈm nhùa, chÊt dÎo vinyl, «b«xÝt ) kh«ng cho phÐp lµm b»ng gç d¸n, ®¸ cÈm th¹ch, hoÆc c¸c vËt liÖu ch−a biÕt ®−îc tÝnh chÊt chÞu chÊt ®iÖn ph©n bèc h¬i dÔ ch¸y, dÔ thÊm n−íc v.v ). (ii). C¸c gugi«ng xuyªn hay c¸c ®Çu cã ren cña thanh dÉn trßn ë mçi phÝa cña b¶n, ph¶i cã 2 vßng ®Öm ch× vµ thÐp lµ accu axÝt vµ b»ng cao su vµ thÐp nÕu lµ accu kiÒm c¸c bu l«ng ®©m xuyªn còng ph¶i ®Öm chÆt theo c¸c c¸ch nãi trªn. (iii) Kho¶ng c¸ch gi÷a thanh dÉn d−¬ng vµ thanh c¸i ©m ë gÇn nhÊt ph¶i gÊp ®«i kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c thanh dÉn ©m. Trong tr−êng hîp kho¶ng c¸ch trªn kh«ng ®¶m b¶o th× dÉn ra c¸c thanh c¸i d−¬ng ph¶i t¨ng c−êng thªm c¸ch ®iÖn (dïng èng lãt c¸ch ®iÖn hay sø nguyªn). C¸c kÕt cÊu vµ thanh dÉn b»ng thÐp kh«ng nªn ®Æt phÝa trªn c¸c b×nh accu ®Ó tr¸nh c¸c h¬i ®äng vµ n−íc rß vµo accu. 3.6.2. L¾p c¸c bé accu. C¸c gi¸ ®ì ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu: - C¸c gi¸ ®ì nªn lµm b»ng gç th«ng xÎ lo¹i I, kh«, ®é Èm kh«ng qu¸ 15% vµ ph¶i dïng matÝt tr¸t ph¼ng, c¸ch hai líp dÇu s¬n sèng vµ sau ®ã ph¶i s¬n chÝn axit (víi lo¹i accu axit) hay s¬n chÝn kiÒm (víi accu kiÒm). Cho phÐp sö dông c¸c gi¸ ®ì b»ng bª t«ng cèt thÐp l¾p ghÐp cho c¶ accu axÝt vµ accu kiÒm. Mçi gi¸ ®ì kh«ng ®−îc dµi qu¸ 6m. BÒ mÆt cña c¸c phiÕn gç ph¶i gia c«ng tinh, cho phÐp dung sai vÒ chiÒu dµy vµ chiÒu réng lµ ± 2mm vµ dung sai vÒ chiÒu dµi lµ ±30mm. C¸c phiÕn däc cña gi¸ ®ì ®−îc nèi víi nhau b»ng méng c¸ hai chèt gê, mçi méng nèi ®−îc ®Æt trªn trôc ®ì c¸c gi¸ ®ì ph¶i ®Æt cho thËt b»ng ph¼ng. C¸c accu ph¶i ®Æt lªn vËt, c¸ch ®iÖn h×nh cßn cßn c¸c ®Öm c©n b»ng ®Æt gi÷a c¸c vËt c¸ch ®iÖn vµ ®¸y b×nh accu b»ng chÊt dÎo, b»ng ch×. §¸y lín cña vËt c¸ch ®iÖn ph¶i quay vÒ phÝa trong, nèi tiÕp gi¸p ®¸y b×nh accu c¸c vËt c¸ch ®iÖn ®Æt ë trong kho¶ng 2 trôc ®ì vµ cè g¾ng ®Æt gÇn thanh ®øng cña c¸c b×nh accu. Ph¶i dïng niv« vµ qu¶ däi ®Ó kiÓm tra viÖc ®Æt accu cho ngang b»ng th¼ng ®øng. C¸c b×nh thuû tinh cña accu axÝt kh«ng ®−îc døt r¹n. C¸c b×nh ph¶i cã kÝnh ®Ëy, kÝch th−íc cña tÊm kÝnh ®Ëy ph¶i lín h¬n kÝch th−íc trong cña miÖng b×nh 5,7 mm. Khi l¾p accu axÝt ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu kiÖn sau: (i) C¸c b¶n cùc ph¶i ®Æt song song víi nhau vµ kh«ng ®−îc cã c¸c vÕt nøt r¹n. (ii) Kh«ng cho phÐp côm b¶n cùc ®Æt nghiªng ë trong b×nh vµ kh«ng nèi b¶n cùc trong côm bi cong. 36
  38. (iii) Chç hµn ®u«i b¶n cùc vµo tÊm nèi kh«ng ®−îc bÞ vì, bÞ bavia vµ kh«ng ®−îc ®Ó cho ch× ch¶y theo b¶n cùc. (iv) Mçi b×nh thuû tinh ph¶i cã 2 lß xo b»ng chÊt nhùa clo vinhin ®Ó Ðp c¸c b¶n cùc cßn phÝa ®èi diÖn víi b¶n cùc ph¶i ®Öm ®òa cao su ®Ó t¹o nªn khe hë gi÷a b¶n cùc vµ thanh b×nh. Khi l¾p accu kiÒm ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu kiÖn sau: (i) Accu ph¶i cã thÓ ®Æt trªn c¸c vËt c¸ch ®iÖn hay c¸c èng thuû tinh. Tr−êng hîp nµy trªn phiÕm gç cña gi¸ ®ì xÎ r·nh ®Ó ®Æt èng, r·nh ph¶i s¬n b»ng lo¹i s¬n chÞu kiÒm. (ii) Gi÷a ®¸y mçi b×nh accu vµ vËt c¸ch ®iÖn hay èng thuû tinh ph¶i cã ®Öm lãt b»ng chÊt dÎo. Cho phÐp dïng tÊm lãt b»ng t«n cã s¬n nhùa ®−êng. §èi víi accu nhá kh«ng nhÊt nhiÕt ph¶i cã ®Öm lãt. (iii) Kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c b×nh accu ph¶i b»ng 50 mm. NÕu cã ®Öm lãt gi÷a c¸c b×nh th× vÉn ph¶i ®¶m b¶o kho¶ng c¸ch trªn. (iv) Khi nèi c¸c b×nh accu ph¶i vÆn chÆt c¸c ®ai èc. Khi rãt chÊt ®iÖn ph©n vµo accu axÝt ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu sau: (i) Dung dÞch n−íc cÊt vµ axitsunfua - rÝc dïng lµm chÊt ®iÖn ph©n ph¶i ®¶m b¶o theo tiªu chuÈn hiÖn hµnh. (ii) Møc cña chÊt ®iÖn ph©n ph¶i cao h¬n mÐp trªn cña c¸c b¶n cùc Ýt nhÊt lµ 10 mm. Khi rãt chÊt ®iÖn ph©n vµo accu kiÒm ph¶i tu©n theo c¸c yªu cÇu sau: (i) ChÊt ®iÖn ph©n ph¶i lµ dung dÞch hy®r«xyt kali hau hy®r«xyt natri cã pha thªm m«n«hy®rat hy®roxÝtliti, dïng n−íc cÊt ®Ó ®iÒu chÕ dung dÞch ®iÖn ph©n. (ii) Khi rãt chÊt ®iÖn ph©n vµo accu møc ®æ chÊt ®iÖn ph©n theo b¶ng II- 6. Ph¶i ®æ mét líp dÇu vad¬lin lªn trªn mÆt chÊt ®iÖn ph©n cña accu, nÕu kh«ng cã vad¬lin th× dïng dÇu ho¶ víi sè l−îng qui ®Þnh theo b¶ng sau ®©y: Møc ®é chÊt ®iÖn ph©n trªn c¸c b¸n cùc accu kiÒm. KiÒm accu Møc ®é chÊt ®iÖn ph©n ph¶i cao h¬n b¶n cùc (mm) 10-12 12-15 40 25 30 30 60 37
  39. L−îng dÇu vad¬lin ph¶i ®æ lªn trªn mÆt chÊt ®iÖn ph©n cña accu kiÒm. KiÒm accu L−îng dÇu vad¬lin (cm3) 5 8 10 15 18 20 C¸c b×nh accu axÝt sau 2 ®Õn 4 giê kÓ tõ khi ®æ xong chÊt ®iÖn ph©n vµo accu, míi ®−îc n¹p ®iÖn. Ph¶i n¹p ®óng qui ®Þnh cña nhµ chÕ t¹o, sau lÇn n¹p ®Çu tiªn ph¶i ®¹t ®−îc dung l−îng Ýt nhÊt b»ng dung l−îng cña chÕ ®é phãng 10 giê. ViÖc n¹p ®iÖn ®−îc xem nh−u kÕt thóc khi: (i) §iÖn ¸p cña mçi b×nh accu trong lóc n¹p ®iÖn gi÷ nguyªn kh«ng ®æi ë møc 2,75 V trong 1 giê liÒn. (ii) Nång ®é chÊt ®iÖn ph©n ngõng t¨ng trong 1 giê liÒn. (iii) ChÊt ®iÖn ph©n s«i m¹nh thµnh nh÷ng bät khÝ lín. (iv) §iÖn ¸p cña mçi b×nh accu sau khi ngõng n¹p lµ 2,05 - 2,1V. (v) Khi phãng ®iÖn trong 10 giê liªn tôc dßng ®iÖn phãng qui ®Þnh, ®iÖn ¸p cña mçi b×nh accu cuèi thêi kú phãng kh«ng ®−îc nhá h¬n 1,8V vµ ®iÖn ¸p chªnh lÖch gi÷a c¸c b×nh kh«ng ®−îc qu¸ 0,1V. ViÖc n¹p accu kiÒm ®−îc xem nh− kÕt thóc khi: (i) §iÖn ¸p cña mçi b×nh accu trong lóc n¹p ®iÖn gi÷ nguyªn kh«ng ®æi ë møc 1,8 - 2V trong 1 giê liÒn. (ii) Khi phãng ®iÖn trong 8 giê liªn tôc víi dßng ®iÖn phãng qui ®Þnh ®iÖn ¸p trªn mäi b×nh accu kh«ng ®−îc gi¶m xuèng d−íi 1 v«n. 3.6.3. ThiÕt bÞ phô. ViÖc l¾p bé chuyÓn m¹nh ph¶i tu©n theo c¸c ®iÒu kiÖn sau: (i) C¸c chæi ®iÖn ph¶i tr−ît theo c¸c phÇn tiÕp xóc vµ ¸p chÆt vµo chóng khi chuyÓn tiÕp tõ phiÕn nµy sang phiÕn kh¸c, chæi kh«ng ®−îc g©y gi¸n ®o¹n m¹ch ®iÖn. (ii) C¬ cÊu cña bé chuyÓn m¹nh ph¶i lµm viÖc mét c¸ch nhÑ nhµng, ®Òu ®Æn vµ døt kho¸t. (iii) Sè l−îng b×nh accu phãng ®iÖn kh«ng ®−îc v−ît qu¸ sè l−îng b×nh accu ®−îc n¹p ®iÖn ®ång thêi. 38
  40. (iv) Sè l−îng b×nh accu ®−îc phãng hoÆc ®−îc n¹p ph¶i t¨ng dÇn lªn, ®èi víi bé chuyÓn m¹ch truyÒn ®éng b»ng tay th× t¨ng sè l−îng b×nh b»ng c¸ch quay tay quay phãng hoÆc tay quay n¹p, theo chiÒu kim ®ång hå, cßn ®èi víi bé chuyÓn m¹nh kiÓu ph¼ng cã xec- v«-mèt-t¬ th× khi t¨ng sè b×nh th× thanh ngang di chuyÓn lªn trªn. 3.6.4. C¸ch s¬n vµ ký hiÖu: C¸c kÕt cÊu ®ì ®Ó cè ®Þnh c¸c Pu-li hay vËt c¸ch ®iÖn vµ thanh dÉn ph¶i s¬n thËt cÈn thËn b»ng s¬n chÞu axÝt hoÆc chÞu kiÒm. Cã thÓ dïng s¬n men mÇu x¸m s¸ng lo¹i chÞu axÝt. C¸c accu axÝt hay accu kiÒm ®Æt trong c¸c tû hót, mÆt trong cña tñ ph¶i s¬n b»ng s¬n chÞu axÝt hay chÞu kiÒm cho tõng lo¹i accu. C¸c b×nh accu ph¶i ®−îc ®¸nh sè thø tù, sè thø tù ®ã ph¶i ghi tªn c¸c biÓn nhá b»ng nhùa vµ g¾n vµo phªn gi¸ ®ì accu. §èi víi accu axÝt cho phÐp dïng biÓn chi cßn víi accu kiÒm cho phÐp dïng biÓn thÐp ®−îc s¬n b»ng s¬n chÞu kiÒm. 3.7- C¸c thiÕt trÝ tù nhiªn ®Ó n©ng cao hÖ sè c«ng suÊt. C¸c qui ®Þnh trong môc nµy ®−îc ¸p dông ®Ó l¾p c¸c bé tô ®iÖn hoÆc tõng b×nh tô ®iÖn lo¹i c¸ch ®iÖn giÊy tÈm dÇu ®Ó n©ng cao hÖ sè c«ng suÊt cña thiÕt trÝ ®iÖn xoay chiÒu tÇn sè 50 Hz vµ ®iÖn ¸p ®Õn 10 KV. 3.7.1.C¸c tô ®iÖn. Khi l¾p c¸c tô ®iÖn ph¶i tu©n theo c¸c qui ®Þnh: (i). C¸c tô ®iÖn mét pha ph¶i bè trÝ trªn khung ®Ó mçi pha cña bé tô hoÆc mçi nh¸nh trong mçi pha ®Òu cã dao c¸ch ly riªng. Tæng dung l−îng danh ®Þnh kh«ng ®−îc sai kh¸c víi dung l−îng trung b×nh cña 1 pha cña bé tô ®iÖn, hay dung l−îng trung b×nh cña 1 nh¸nh t−¬ng øng qu¸ ± 5%. (ii) §Ó ®iÒu chØnh c¸c tô ®iÖn ®Æt theo h−íng ®øng vµ h−íng ngang, cho phÐp dïng c¸c ®Öm c¨n chØnh b»ng thÐp, c¸c ®Öm nµy ph¶i hµn liÒn vµo khung. (iii) C¸c tô ®iÖn ph¶i ®Æt sao cho c¸c nh·n ghi th«ng sè cña chóng ph¶i quay vÒ phÝa hµnh lang phôc vô. (iv) Khe hë gi÷a ®¸y cña c¸c tô ®iÖn ë hµng d−íi cïng víi nÒn nhµ hay víi ®¸y hè gom dÇu, kh«ng ®−îc bÐ h¬n 100mm. ViÖc bè trÝ c¸c thanh dÉn vµ ph−¬ng ph¸p nèi chóng vµo tô ®iÖn ph¶i ®¶m b¶o viÖc thanh tô ®iÖn ®−îc thuËn tiÖn trong qu¸ tr×nh khai th¸c, muèn vËy c¸c tô ®iÖn ph¶i ®−îc nèi vµo thanh c¸i chung cña bé tô theo kiÓu ph©n nh¸nh b»ng c¸c ®Çu nèi kiÓu chèt c¾m. 39
  41. HÖ thèng thanh dÉn kh«ng ®−îc t¹o nªn lùc uèn trªn c¸c c¸ch ®iÖn ®Çu ra cña tô ®iÖn. ViÖc nèi ®Êt tô ®iÖn ph¶i lµm theo c¸c yªu cÇu trong môc “ nèi ®Êt”. §Æc biÖt mçi vá b×nh tô ph¶i ®−îc nèi b»ng c¸ch: nèi vá víi khung ®Æt bé tô ®iÖn hoÆc víi ®−êng trôc nèi ®Êt. D©y dÉn nèi ®Êt ph¶i ®ùoc bè trÝ ®Ó kh«ng c¶n trë viÖc thay c¸c tô ®iÖn trong khi khai th¸c. 3.7.2. C¸ch s¬n vµ ký hiÖu. Sè thø tù cña c¸c b×nh tô ®iÖn ph¶i kÎ b¼ng s¬n chÞu dÇu lªn thµnh b×nh cña mçi tô ®iÖn, vµ quay vÒ phÝa hµnh lang. C¸c c¸ch ®iÖn ®Çu ra cña c¸c tô ®iÖn ph¶i ®¸nh sè (1 vµ 2 ®èi víi c¸c tô ®iÖn 1 pha vµ 1,2,3, ®èi víi c¸c tô ®iÖn 3 pha) b»ng s¬n chÞu dÇu lªn n¾p b×nh, c¹nh nh÷ng c¸ch ®iÖn ®Çu ra t−¬ng øng. Thø tù c¸c sè ph¶i gièng nhau ®èi víi tÊt c¶ mäi b×nh tô ®iÖn (vÝ dô b¾t ®Çu tõ c¸ch ®iÖn tÊm nh·n ghi th«ng sè cña nhµ chÕ t¹o). Sè hiÖu cña mçi nh¸nh ph¶i ghi: (1). ë c¹nh bé truyÒn ®éng dao c¸ch ly cña nh¸nh. (2). Trªn khung cña bé tô ®iÖn hay trªn t−êng ë gÇn nh¸nh. (3). Trªn c¸c cöa trong tr−êng hîp nh¸nh ®−îc bè trÝ trong tõng thêi gian. 40
  42. Ch−¬ng IV C¸c thiÕt bÞ ®iÖn lùc 4.1 - C¸c m¸y ®iÖn. Nh÷ng qui ®Þnh trong môc nµy ¸p dông ®Ó kiÓm tra viÖc l¾p ®Æt c¸c m¸y ®iÖn thuéc ®ñ lo¹i c«ng suÊt vµ ®iÖn ¸p dïng ®Ó truyÒn ®éng c¸c m¸y mãc (c¬ cÊu) vµ ®Ó biÕn ®æi ®iÖn n¨ng. Khi ®−a ®Õn n¬i l¾p ®Æt m¸y ®iÖn, cã thÓ ®−îc l¾p ®Æt trän bé hoÆc gåm nhiÒu bé phËn th¸o rêi. Nh÷ng qui ®Þnh nµy kh«ng ¸p dông ®Ó l¾p ®Æt m¸y ph¸t ®iÖn tua bin h¬i, m¸y ph¸t ®iÖn tua bin n−íc, tua bin khÝ, ®iªzen, m¸y bï ®ång bé, ®éng c¬ ®iÖn cña ®Çu kÐo, tÇu thuû vµ c¸c m¸y ®iÖn chuyÓn dïng kh¸c. ViÖc ®ãng ®iÖn, c¸c m¸y ®iÖn xoay chiÒu kh«ng cÇn sÊy ph¶i c¨n cø vµo c¸c kÕt qu¶ kiÓm tra s¬ bé c¸ch ®iÖn c¸c cuén d©y, kiÓm tra ph¶i tiÕn hµnh theo qui tr×nh x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng ®ãng ®iÖn vµo c¸c m¸y ®iÖn xoay chiÒu kh«ng cÇn sÊy. Khi c¸ch ®iÖn cña c¸c cuén d©y m¸y ®iÖn kh«ng ®¶m b¶o, nhÊt thiÕt ph¶i sÊy vµ xö lý tr−íc khi ®ãng ®iÖn. 4.1.1. C¸c ®Õ mãng, gi¸ tr−ît vµ bul«ng. BÒ mÆt cña c¸c mãng ch−a cã c¨n chØnh, chØ ®−îc phÐp cã c¸c chç lâm nhá h¬n 10 mm, vµ ®é nghiªng nhá h¬n 1/100. C¸c ®Öm c¨n chØnh ®Õ m¸y lµm b»ng thÐp dÑt dµy 10 - 20mm. Tr−êng hîp ®Õ m¸y hay khung m¸y ®Æt cao h¬n mÆt mãng 50 mm th× c¸c miÕng ®Öm ®Õ c¨n chØnh ®ù¬c lµm b»ng gang hay b»ng thÐp vu«ng. ChiÒu dµi cña miÕng ®Öm c¨n chØnh ph¶i lín h¬n chiÒu réng mÆt ®ì cña ®Õ m¸y tõ 50 - 75 mm vµ ph¶i lßi ra ngoµi mÐp ®Õ m¸y ë c¶ mäi phÝa. ChiÒu réng cña ®Öm c¨n chØnh ph¶i b»ng 1/ 4 chiÒu dµi cña nã nh−ng kh«ng ®−îc nhá h¬n 50 mm. Khi c¨n chØnh lÇn cuèi cïng ®Ó ®¹t ®−îc ®é ngang cña ®Õ m¸y, cã thÓ dïng c¸c ®Öm c¨n phô b»ng thÐp máng cã ®é dµy cÇn thiÕt. C¸c ®Öm c¨n phô nµy cã chiÒu réng, chiÒu dµi nh− c¸c ®Öm c¨n chØnh chÝnh, c¸c ®Öm c¨n chØnh ph¶i th¼ng ®Òu vµ c¸c mÆt ph¶i ¸p khÝt víi nhau vµ ¸p khÝt vµo mÆt mãng vµ ®Õ mãng. CÊm dïng c¸c ®Öm c¨n chØnh cã h×nh d¹ng tuú tiÖn vµ víi sè l−îng qu¸ 5 (kh«ng kÓ c¸c ®Öm c¨n chØnh phô). Khi ®Õ m¸y lµ ®Õ hép th× c¸c ®Öm c¨n chØnh ph¶i ®Æt ë mäi phÝa bul«ng mãng vµ ë nh÷ng chç t¶i träng tËp trung (tøc d−íi c¸c trô ®ì ë trôc, d−íi c¸c ch©n bÖ m¸y v.v ) khi ®Õ m¸y kh«ng cã ch©n ph¶i ®Æt c¸c ®Öm c¨n chØnh d−íi tÊt c¶ mäi c¹nh ngang cøng. §èi víi c¸c m¸y ®−îc ®−a ®Õn n¬i l¾p ®Æt d−íi h×nh thøc th¸o rêi, khi ®Æt c¨n chØnh ph¶i theo c¸c trôc chÝnh vµ c¸c cèt chuÈn ®Õ m¸y. §Õ m¸y ph¶i n©ng cao h¬n mÆt mãng Ýt nhÊt lµ 30 - 40 mm ®Ó chÌn v÷a bª t«ng. Khi c¨n chØnh ®é cao ®Æt c¸c trô ®ì ë trôc (Pu-li) vµ c¸c stato cña m¸y, nªn dïng c¸c ®Öm c¨n chØnh cã chiÒu dµy trong giíi h¹n lµ 3 - 7 mm. 41
  43. C¸c ®ai èc ®−îc vÆn b»ng tay vµo bul«ng mãng, nh−ng kh«ng ®−îc láng. Bul«ng mãng ph¶i nh« lªn khái ®ai èc hay ®ai èc h·m Ýt nhÊt lµ 21/2 ren. D−íi c¸c ®Õ m¸y ( kho¶ng gi÷a cña ®Õ m¸y vµ mÆt mãng) ph¶i ®æ bª t«ng ®óng m¸c thiÕt kÕ. Tr−íc khi ®æ bª t«ng ph¶i lµm sêm mÆt mãng, quÐt hÕt r¸c bÈn vµ dïng n−íc röa s¹ch mÆt mãng ®Ó cã ®é tiÕp sóc ®−îc tèt. ChiÒu dµy líp bª t«ng ®æ d−íi ®Õ m¸y ph¶i theo ®óng qui ®Þnh cña thiÕt kÕ, tr−êng hîp thiÕt kÕ kh«ng qui ®Þnh th× líp bª t«ng nµy ®æ ®Õn møc thÊp h¬n mÆt trªn cña ®Õ m¸y lµ 2 - 3 cm. Riªng phÇn trong lßng cña ®Õ m¸y, th× líp bª t«ng nµy ph¶i ®æ ®Õn møc ngang mÆt trªn cña ®Õ m¸y, trõ nh÷ng chç chõa ra ®Ó siÕt chÆt bul«ng. NÕu líp bª t«ng nµy cã chiÒu dÇy lín h¬n 100 mm th× ph¶i cã cèt thÐp vµ cèt thÐp nµy ph¶i ®−îc liªn kÕt víi cèt thÐp chÝnh cña mãng. Khi mÆt mãng qu¸ thÊp so víi cèt thÐp thiÕt kÕ cho phÐp ®Æt ®Õ m¸y khi m¸y hoÆc tæ m¸y cã träng l−îng ®Õn 20 tÊn trªn c¸c dÇm ch÷ I cã chiÒu cao kh«ng qu¸ 160 mm th× khi ®ã cÊm dïng c¸c ®Öm c¨n chØnh chÝnh vµ phô (chØ ®−îc ®Öm c¸c miÕng c¨n chØnh máng ®Ó ®iÒu chØnh th¨ng b»ng). Khi l¾p ®Æt c¸c æ trô ®ì cña c¸c m¸y mµ c¸c m¸y ®ã ®−îc ®−a ®Õn d−íi h×nh thøc th¸o rêi, th× ph¶i tu©n theo nh÷ng yªu cÇu sau: (i) Khi ®Æt c¸c trô ®ì th¼ng ®øng ph¶i ®¶m b¶o cho trôc tæ m¸y ngang b»ng. Tr−êng hîp nµy cho phÐp ®Æt ®Öm c¨n chØnh d−íi trô ®ì. (ii) C¸c trô ®ì cña æ tr−ît ph¶i ®Æt ®Ó trÞ sè khe hë cña r«to (phÇn øng) phï hîp víi sè liÖu cña nhµ m¸y chÕ t¹o. Tr−êng hîp kh«ng cã chØ dÉn cña nhµ chÕ t¹o th×: - Khe hë cña r«to lµ 2 - 4 mm víi ®−êng kÝnh trô nhá h¬n 200 mm. - Khe hë cña r«to b»ng 2% ®−êng kÝnh trôc víi ®−êng kÝnh trªn 200 mm. Khi quay r«to trôc kh«ng ®−îc va ®Ëp vµo c¸c æ trôc. (iii) Mçi trô ®ì ph¶i ®−îc cè ®Þnh lªn bÖ mãng b»ng 2 chèt kiÓm tra. (iii). MÆt c¸c hè dÇu cña c¸c tæ m¸y ph¶i ®¶m b¶o s¹ch sÏ (kh«ng rØ, kh«ng b¸m ®Êt bÈn). Khi ®Æt c¸c æ, ®ì lªn c¸c tÊm ®Öm c¸ch ®iÖn (do nhµ chÕ t¹o quy ®Þnh) cã c¸c quy ®Þnh sau: (1) C¸c bu l«ng cè ®Þnh, c¸c chèt kiÓm tra, c¸c ®−êng èng dÇu, c¸c ®−êng èng n−íc vµ vá kim lo¹i cña c¸p ph¶i ®−îc c¸ch ®iÖn ch¾c ch¾n víi c¸c trô ®ì ë c¸c æ trôc. (2) C¸c tÊm c¸ch ®iÖn ph¶i lµm b»ng tªcxtolÝt, fibr«lÝt hay c¸c vËt liÖu Ðp t−¬ng tù. C¸c tÊm ®Öm c¸ch ®iÖn ph¶i nh« ra ngoµi ®Õ cña c¸c trô ®ì Ýt nhÊt lµ 5mm ®èi víi c¸c èng c¸c vßng ®Öm, vµ c¸c chèt th× c¸c tÊm ®Öm c¸ch ®iÖn cã chiÒu dÇy kh«ng nhá h¬n 2 - 3mm. (3) Tr−íc khi ®Æt c¸c trôc vµo c¸c æ ®ì, ph¶i dïng Mªgomet 1000V ®Ó ®o ®iÖn trë c¸ch ®iÖn cña trô ®ã ë trôc víi ®Õ m¸y. TrÞ sè ®iÖn trë c¸ch ®iÖn kh«ng ®−îc nhá h¬n 0,5 MQ ®èi víi ®éng c¬ ®iÖn, vµ 1,0 MQ ®èi víi c¸c m¸y ph¸t ®iÖn. Khi ®· xiÕt chÆt c¸c bu l«ng cè ®Þnh trô vµ ®Õ m¸y. C¸c kÕt qu¶ ®o l−êng ph¶i ghi vµo biªn b¶n hay hå s¬ l¾p ®Æt m¸y. Ph¶i chØnh l¾p c¸c b¹c, æ trôc kiÓu tr−ît theo ®óng h−íng dÉn cña nhµ chÕ t¹o. NÕu kh«ng cã c¸c tµi liÖu h−íng dÉn th× tu©n theo c¸c ®iÒu kiÖn sau: 42