Bài giảng Hệ thống thông tin địa lý - Chương 2: Các thành phần cơ bản của GIS

Nội dung text: Bài giảng Hệ thống thông tin địa lý - Chương 2: Các thành phần cơ bản của GIS

1. Chương 2. CÁC THÀNH PHẦN CƠ BẢN CỦA GIS Trong chương này sẽ giới thiệu các thành phần của HTTTĐL bao gồm phần cứng, phần mềm, con người, dữ liệu và các phương pháp. Các hợp phần này tạo nên 3 hệ thống con của HTTTĐL đó là: • Hệ thống nhập dữ liệu. • Hệ thống quản trị dữ liệu. • Hệ thống xuất dữ liệu. 6/9/2021 1
2. 6/9/2021 2
3. 2.1. Phần cứng • Phần cứng của GIS là phần cố định mà mắt thường có thể nhình thấy được nó bao gồm: – Máy tính – Các thiết bị ngoại vi (bàn số hóa, máy quét, máy in và máy vẽ) • Chúng kết nối với máy tính để thực hiện việc nhập và xuất dữ liệu 6/9/2021 3
4. 2.1. Phần cứng (2) 6/9/2021 4
5. Sơ đồ tổ chức một hệ “phần cứng GIS” 6/9/2021 5
6. 2.2. Phần mềm • Là tập hợp các câu lệnh, chỉ thị nhầm điều khiển phần cứng thực hiện một nhiệm vụ xác định. • Phần mềm GIS đảm bảo 4 chức năng của hệ thống thông tin địa lý: – Nhập dữ liệu – Lưu trữ – Phân tích – Xử lí dữ liệu 6/9/2021 6
7. Phần mềm (2) • Phần mền cần phải đáp ứng yêu cầu của hệ thống mở. • Phần mếm của hệ thống cần phải trang bị từng bước và phù hợp với chức năng, nhiệm vụ của từng vị trí trong hệ thống • Định dạng dữ liệu cũng là một vấn đề cần được quan tâm khi trang bị phần mềm GIS 6/9/2021 7
8. Phần mềm của GIS 6/9/2021 8
9. 2.3. Cơ sở dữ liệu • Cơ sở dữ liệu GIS gồm dữ liệu không gian và phi không gian: – Dữ liệu không gian là dữ liệu về vị trí của các đói tượng trên mặt đất theo một hệ quy chiếu nào đó, nó có thể được biểu diễn dưới dạng các ô lưới, hoặc các cập tọa độ. – Dữ liệu phi không gian là dữ liệu thuộc tính hay dữ liệu mô tả các đối tượng địa lý và được trình bày dạng bảng. 6/9/2021 9
10. 2.4. Con người (Các chuyên viên) • Con người là phần não hay phần sống còn cua hệ thống • Từ tiến trình vận hành và khai thác hệ thống hai nhóm người đã được hình thành: – Người dùng trong hệ thống là người vận hành hệ thống, người làm việc trực tiếp với phần cứng, phần mềm, dữ liệu – Người dùng ngoài hệ thống là người sử dụng kết quả đã phân tích,không phải thành phần của hệ thống. 6/9/2021 10
11. Hệ thống con người Người dùng ngoài hệ thống địa lý Người dùng trong hệ thống thông tin địa lý Xử lý dữ liệu Nhập dữ Xuất dữ liệu liệu Cơ sở dữ liệu trong hệ thồng 6/9/2021 11
12. Nhóm chuyên viên • Hệ thống càng hữu hiệu khi số người ngoài hệ thống càng nhiều và người dùng ngoài hệ thống đặt ra nhiều bài toán yêu cầu hệ thống xử lý. • Người dùng trong hệ thống chia làm ba nhóm chính: – Nhóm quản trị hệ thống – Nhóm chuyên viên kỹ thuật GIS – Nhóm kỹ thuật viên GIS 6/9/2021 12
13. 2.5. Chính sách quản lý • Là cơ sở quyết định sự thành công của việc phát triển công nghệ GIS. Đồng thời là yếu tố tác động đến toàn bộ các hợp phần của hệ thống GIS • Để hoạt động thành công, hệ thống GIS phải được đặt trong 1 khung tổ chức phù hợp và có những hướng dẫn cần thiết để quản lý, thu thập, lưu trữ và phân tích số liệu 6/9/2021 13
14. Chính sách quản lý (2) • Ngoài ra việc phối hợp giũa các cơ quan chức năng có liên quan cũng phải được đặt ra, nhầm gia tăng hiệu quả sử dụng của GIS cũng như các nguồn số liệu hiện có. • Trong phối hợp và vận hành các hợp phần của hệ thống GIS, 2 yếu tố huấn luyện và chính sách quản lý là cơ sở của thành công. 6/9/2021 14
15. Sơ đồ quản lý dự án GIS 6/9/2021 15
16. Chu trình tuần hoàn của hệ thống thông tin địa lý Dữ liệu từ thế giới thực Dữ liệu số Thu thập dữ liệu Lưu trữ dữ liệu thông tin Phân tích dữ liệu Dữ liệu số 6/9/2021 16
17. 4. Thành phần của GIS • Hệ thống thông tin địa lý bao gồm bốn thành phần cơ bản : - Phần cứng : Mạng máy tính và các thiết bị ngọai vi như : bàn số hóa (Digitizer) máy quét hình ảnh (Scanner), máy vẽ (Plotter), máy in (Printer) - Phần mềm : Các phần mềm có khả năng nhập,lưu trữ, xử lý, phân tích, tính tóan, hiển thị các dữ liệu theo yêu cầu người sử dụng. - Cơ sở dữ liệu : Là thành phần cốt lõi của hệ GIS được thể hiện dưới các dạng : Dữ liệu không gian hay dữ liệu đồ họa là những hình ảnh, đường nét, điểm của bản đồ được số hóa thành dạng vectơ để quản lý trong máy tính. Các yếu tố không gian của dữ liệu được thể hiện dưới dạng điểm (Point), đường (Line), và vùng (Polygone). Dữ liệu phi không gian hay dữ liệu thuộc tính là những số liệu, biểu bảng mô tả tính chất, đặc trưng của dữ liệu không gian. Nó được biểu thị dưới dạng những con số hoặc chữ mô tả số lượng, tính chất, thông số liên quan đến bản đồ. - Con người và tổ chức hệ thống : Là yếu tố quan trọng, bao gồm : Các kỹ thuật viên am hiểu về máy tính và các phần mềm GIS có nhiệm vụ sử dụng thiết bị, nhập và xử lý dữ liệu. Các nhà phân tích và điều hành hệ thống. Các nhà lãnh đạo sử dụng hệ thống làm công cụ trợ giúp để họach định các chủ trương, kế họach trong quản lý và phát triển. 6/9/2021 17