Bài giảng Hệ thống văn bản, tài liệu liên quan đến hoạt động quan trắc môi trường

Nội dung text: Bài giảng Hệ thống văn bản, tài liệu liên quan đến hoạt động quan trắc môi trường

1. HỆ THỐNG VĂN BẢN, TÀI LIỆU LIÊN QUAN ĐẾN HOẠT ĐỘNG QUAN TRẮC MÔI TRƯỜNG Trung tâm Quan trắc môi trường Tổng cục Môi trường
2. NỘI DUNG 1. Một số khái niệm 2. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến hoạt động QTMT 3. Các văn bản đang trong quá trình xây dựng và trình ban hành 4. Định hướng thời gian tới 5. Một số khó khăn, thách thức
3. Một số khái niệm ◼ Là văn bản do cơ quan nhà nước Thế nào là ban hành hoặc phối hợp ban hành VBQPPL ? theo thẩm quyền, hình thức, trình tự, thủ tục được quy định trong Luật ◼ Trong đó: - Có quy tắc xử sự chung, - Có hiệu lực bắt buộc chung, - Được Nhà nước bảo đảm thực hiện để điều chỉnh các quan hệ xã hội (Luật ban hành VBQPPL 2008)
4. Một số khái niệm ◼ Luật, Nghị quyết của Quốc hội Các loại VBQPPL thường gặp ? ◼ Nghị định của Chính phủ ◼ Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ◼ Thông tư của Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ ◼ Thông tư liên tịch giữa các Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ ◼ VBQPPL của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân
5. Một số khái niệm ◼ Tiêu chuẩn là quy định về đặc tính kỹ thuật và yêu Thế nào là cầu quản lý dùng làm chuẩn để phân loại, đánh giá Tiêu chuẩn ? sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường và Quy chuẩn ? các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội nhằm nâng cao chất lượng và hiệu quả của các đối tượng này. Tiêu chuẩn do một tổ chức công bố dưới dạng văn bản để tự nguyện áp dụng. ◼ Quy chuẩn kỹ thuật là quy định về mức giới hạn của đặc tính kỹ thuật và yêu cầu quản lý mà sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ, quá trình, môi trường và các đối tượng khác trong hoạt động kinh tế - xã hội phải tuân thủ để bảo đảm an toàn, vệ sinh, sức khoẻ con người; bảo vệ động vật, thực vật, môi trường; bảo vệ lợi ích và an ninh quốc gia, quyền lợi của người tiêu dùng và các yêu cầu thiết yếu khác. Quy chuẩn kỹ thuật do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành dưới dạng văn bản để bắt buộc áp dụng. (Luật Tiêu chuẩn và Quy chuẩn kỹ thuật)
6. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ▪ Điều 94-97 (Chương X), Luật Bảo vệ môi trường năm 2005 ➢ Điều 94. Quan trắc môi trường: - Các chương trình QTMT - Trách nhiệm QTMT; ➢ Điều 95. Hệ thống QTMT ➢ Điều 96. Quy hoạch hệ thống QTMT - Nội dung quy hoạch hệ thống QTMT - Trách nhiệm lập, phê duyệt quy hoạch hệ thống QTMT ➢ Điều 97. Chương trình QTMT - Các chương trình QTMT - Chương trình QT hiện trạng môi trường - Chương trình QT tác động môi trường - Trách nhiệm của Bộ TN&MT
7. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ▪ Hệ thống các văn bản dưới luật về tổ chức, bộ máy, nhân sự ➢ Quyết định số 16/2007/QĐ-TTg ngày 29/1/2007 về quy hoạch tổng thể mạng lưới quan trắc tài nguyên và môi trường quốc gia đến năm 2020; ➢ Nghị định số 81/2007/NĐ-CP ngày 23/5/2007 của Chính phủ quy định tổ chức, bộ phận chuyên môn về bảo vệ môi trường tại cơ quan nhà nước và doanh nghiệp nhà nước ➢ Thông tư số 12/2007/TTLT-BTNMT-BNV ngày 27/12/2007 liên tịch Bộ TN&MT và Bộ Nội vụ hướng dẫn thực hiện một số điều của Nghị định số 81/2007/NĐ-CP ➢ Quyết định số 07/2008/QĐ-BTNMT ngày 06/10/2008 của Bộ TN&MT ban hành tiêu chuẩn nghiệp vụ các ngạch viên chức ngành tài nguyên và môi trường
8. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ▪ Hệ thống các văn bản, tài liệu kỹ thuật liên quan: - Thông tư số 10/2007/TT-BTNMT ngày 22/10/2007 hướng dẫn bảo đảm chất lượng và kiểm soát chất lượng (QA/QC) trong quan trắc môi trường - Sổ tay Quan trắc môi trường cho các thành phần môi trường: + đất, + nước mặt lục điạ, + nước dưới đất, + nước biển, + không khí, + phóng xạ, + nước thải công nghiệp, + khí thải công nghiệp
9. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường - Sổ tay hướng dẫn kỹ thuật quan trắc chất lượng nước lưu vực sông, Jica và VEA, 2008 - Tài liệu hướng dẫn thiết kế hệ thống quan trắc chất lượng nước lưu vực sông, Jica và VEA, 2008 - Tài liệu kỹ thuật về quy trình kiểm soát chất lượng số liệu QTMT - ISO/IEC 17025:2007 - Các nguyên lý đảm bảo chất lượng cho PTN, Vinalab
10. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ▪ Hệ thống định mức kinh tế - kỹ thuật cho hoạt động quan trắc môi trường do Bộ TN&MT ban hành: ➢ Quyết định số 10/2007/QĐ-BTNMT ngày 05/7/2007 cho thành phần môi trường không khí xung quanh và nước mặt lục địa ➢ Quyết định số 02/2008/QĐ-BTNMT ngày 16/4/2008 cho thành phần môi trường đất, nước dưới đất và nước mưa axít ➢ Quyết định số 03/2008/QĐ-BTNMT ngày 18/4/2008 cho thành phần môi trường nước biển, khí thải công nghiệp và phóng xạ
11. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ▪ Hệ thống Quy chuẩn kỹ thuật Việt Nam (QCVN) 01 - 25 năm 2008 và 2009 do Bộ TN&MT ban hành quy định chất lượng các thành phần môi trường, ví dụ: ➢ QCVN 03: 2008/BTNMT - về giới hạn cho phép của kim loại nặng trong đất ➢ QCVN 08:2008/BTNMT - về chất lượng nước mặt; ➢ QCVN 09:2008/BTNMT - về chất lượng nước ngầm; ➢ QCVN 10: 2008/BTNMT - về chất lượng nước biển ven bờ; ➢ QCVN 14:2008/BTNMT - về nước thải sinh hoạt; ➢ QCVN 04: 2008/BTNMT - về dư lượng hóa chất bảo vệ thực vật trong đất; ➢ QCVN 05:2009/BTNMT - về chất lượng không khí xung quanh; ➢ QCVN 06:2009/BTNMT - về một số chất độc hại trong KKXQ; ➢ QCVN 24: 2009/BTNMT - về nước thải công nghiệp; ➢ QCVN 25: 2009/BTNMT - về nước thải của bãi chôn lấp chất thải rắn.
12. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ◼ Hệ thống các văn bản quy định chung về tài chính ➢ Luật Ngân sách nhà nước số 01/2002/QH11 năm 2002 ➢ Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ngày 06/6/2003 quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật Ngân sách ➢ Thông tư số 59/2003/TT-BTC ngày 23/6/2003 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Nghị định số 60/2003/NĐ-CP ➢ Thông tư số 70/2008/TTLT-BTC-BTNMT ngày 24/7/2008 liên tịch Bộ Tài chính và Bộ TN&MT hướng dẫn kinh phí hoạt động của tổ chức, bộ phận chuyên môn, cán bộ phụ trách về bảo vệ môi trường và kinh phí thực hiện hợp đồng lao động theo Nghị định số 81/2007/NĐ-CP
13. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ▪ Hệ thống các văn bản về cơ chế chi ngân sách môi trường ➢ Thông tư số 01/2008/TTLT-BTNMT-BTC ngày 29/4/2008 liên tịch Bộ Tài chính và Bộ TN&MT hướng dẫn lập dự toán công tác bảo vệ môi trường thuộc nguồn kinh phí sự nghiệp môi trường ➢ Thông tư số 14/2009/TT-BTC ngày 22/01/2009 hướng dẫn lập, quản lý, sử dụng và quyết toán kinh phí ngân sách nhà nước thực hiện các nhiệm vụ, dự án thuộc Đề án bảo vệ môi trường lưu vực sông theo Quyết định của Thủ tướng Chính phủ ➢ Thông tư liên tịch số 45/2010/TTLT-BTC-BTNMT ngày 30/3/2010 hướng dẫn việc quản lý kinh phí sự nghiệp môi trường
14. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ◼ Hệ thống các văn bản về đầu tư xây dựng cơ bản và mua sắm, quản lý, sử dụng tài sản nhà nước ➢ Luật Xây dựng số 16/2003/QH11 năm 2003; Luật số 38/2009/QH12 năm 2009 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều liên quan đến đầu tư xây dựng cơ bản; ➢ Luật đấu thầu số 61/2005/QH11 năm 2005; ➢ Nghị định số 12/2009/NĐ-CP ngày 12/02/2009 của Chính phủ về quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình và Nghị định số 83/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 12/2009/NĐ- CP; ➢ Nghị định số 85/2009/NĐ-CP ngày 15/10/2009 của Chính phủ hướng dẫn thi hành Luật Đấu thầu và lựa chọn nhà thầu xây dựng theo Luật Xây dựng
15. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ➢ Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước số 09/2008/QH12 năm 2008; Nghị định số 52/2009/NĐ-CP ngày 03/6/2009 của Chính phủ Quy định và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước; ➢ Thông tư số 63/2007/TT-BTC ngày 15/6/2007 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện đấu thầu mua sắm tài sản nhằm duy trì hoạt động thường xuyên của các cơ quan nhà nước bằng vốn Ngân sách; Thông tư 131/2007/TT-BTC ngày 05/11/2007 của Bộ Tài chính về sửa đổi, bổ sung Thông tư số 63/2007/TT-BTC ➢ Quyết định số 179/2007/QĐ-TTg ngày 26/11/2007 của Thủ tướng Chính phủ ban hành Quy chế tổ chức mua sắm tài sản, hàng hoá từ ngân sách nhà nước theo phương thức tập trung; Thông tư số 22/2008/TT-BTC hướng dẫn thực hiện một số nội dung của Quyết định số 179/2007/QĐ-TTg
16. Các văn bản đã xây dựng, ban hành liên quan đến quan trắc môi trường ➢ Quyết định số 170/2006/QĐ-TTg ngày 18/7/2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành quy định tiêu chuẩn, định mức trang thiết bị và phương tiện làm việc của cơ quan và cán bộ, công chức, viên chức nhà nước; Thông tư số 94/2006/TT-BTC ngày 09/10/2006 của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện Quyết định số 170/2006/QĐ-TTg ➢ Quyết định số 59/2007/QĐ-TTg ngày 07/5/2007 của Thủ tướng Chính phủ quy định tiêu chuẩn, định mức và chế độ quản lý, sử dụng phương tiện đi lại trong cơ quan nhà nước, đơn vị sự nghiệp, đơn vị sự nghiệp công lập, công ty nhà nước
17. Các văn bản đang trong quá trình xây dựng và trình ban hành ▪ Dự thảo Quyết định của Thủ tướng chính phủ quy định việc chứng nhận các tổ chức, cá nhân đủ điều kiện thực hiện quan trắc môi trường ▪ Dự thảo Thông tư quy định quy chuẩn kỹ thuật quốc gia (QCVN) về môi trường (quan trắc môi trường nước mặt lục địa, nước dưới đất, nước mưa axit, nước biển, đất, không khí xung quanh, nước thải và khí thải công nghiệp) ▪ Dự thảo Thông tư quy định về định mức sử dụng diện tích nhà, xưởng, thiết bị, lao động cho trạm quan trắc môi trường
18. Các văn bản đang trong quá trình xây dựng và trình ban hành ◼ Dự thảo quy trình và định mức KTKT kiểm chuẩn các thiết bị QTMT (module QT khí tự động, ) ◼ Dự thảo tài liệu hướng dẫn kỹ thuật cho quan trắc phát thải của các cơ sở sản xuất, KCN, KCX (khí thải, nước thải, chất thải rắn ) - QT tự động, liên tục - QT bán tự động ◼ Đơn giá QT&PTMT cho môi trường không khí xung quanh theo Bộ định mức KTKT đã ban hành
19. Khó khăn, thách thức ➢ Quy định áp dụng phương pháp chuẩn trong QT&PT môi trường còn hạn chế, chưa đầy đủ và phù hợp ➢ Thiếu định mức kinh tế - kỹ thuật cho QT&PT một số thành phần môi trường (nước thải, QT tự động ) ➢ Thiếu các bộ đơn giá QT&PTMT cho các thành phần môi trường ➢ Bản thân các bộ định mức đã ban hành còn chưa đầy đủ và cập nhật (Phương pháp quan trắc, phân tích còn hạn chế; thiếu thiết bị, dụng cụ, hoá chất )
20. Khó khăn, thách thức - Còn thiếu nhiều VBQPPL trong các lĩnh vực + Quan trắc (Quan trắc môi trường KCN; Yêu cầu kỹ thuật của các trạm quan trắc tự động; Quy chuẩn kỹ thuật quốc gia về chất lượng nước sông theo từng đoạn sông, về trầm tích đáy, PM2,5; Hướng dẫn QA/QC trong quan trắc từng thành phần môi trường; Quy trình; Định mức; Đơn giá ) + Phân tích (Quản lý chất thải PTN; Quy trình; Hướng dẫn QA/QC trong phân tích từng thành phần môi trường; Định mức; Đơn giá ) + Kiểm định-Hiệu chuẩn (Quy định danh mục và chu kỳ hiệu chuẩn thiết bị QTMT quy trình; Định mức; Đơn giá ) + Số liệu, báo cáo kết quả quan trắc (Quy trình kiểm tra và đánh giá chất lượng số liệu; Chỉ thị môi trường )
21. Khó khăn, thách thức - Là các văn bản kỹ thuật + Để bảo đảm tính khả thi của văn bản, trước khi ban hành, cần có nhiều thời gian đọc và nghiên cứu tài liệu, thử nghiệm và lấy ý kiến + Khó để viết một văn bản trong đó quy định chi tiết quy trình, phương pháp chuẩn, áp dụng phù hợp cho mọi tổ chức, cá nhân thực hiện QTMT vì: - Hệ thống trang thiết bị quan trắc và phân tích môi trường thiếu đồng bộ - Các công nghệ, phương pháp quan trắc và phân tích môi trường liên tục được cập nhật, thay đổi + Một số văn bản khó đưa ra những quy định mang tính định lượng một cách cụ thể và chi tiết + Khó để thể hiện ngôn ngữ sử dụng trong văn bản bảo đảm tính "phổ thông"
22. Định hướng thời gian tới ▪ Liên tục rà soát, bổ sung và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật và tài liệu hướng dẫn kỹ thuật cho hoạt động quan trắc môi trường ▪ Tăng cường phổ biến, tuyên truyền và tập huấn/ hướng dẫn việc thực hiện các văn bản, tài liệu liên quan ▪ Định kỳ tổng kết, đánh giá tình hình áp dụng văn bản quy phạm pháp luật và tài liệu hướng dẫn kỹ thuật trên thực tế; Đề xuất các giải pháp, kiến nghị sửa đổi, bổ sung cho phù hợp
23. Xin trân trọng cảm ơn ! Xin trân trọng cảm ơn !