›
›

Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 2: Chi phí và phân loại chi phí

pdf 90 trang hapham 2200
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 2: Chi phí và phân loại chi phí", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_ke_toan_chi_phi_chuong_2_chi_phi_va_phan_loai_chi.pdf

Nội dung text: Bài giảng Kế toán chi phí - Chương 2: Chi phí và phân loại chi phí

  1. KKẾẾ TOTOÁÁNN CHICHI PHPHÍÍ CHƯƠNG 2 CHI PHÍ VÀ PHÂN LOẠI CHI PHÍ
  2. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Sau khi nghiên cứu Chương 2, sinh viên hiểu được:  1/ Chi phí là gì? Bản chất, đặc điểm của chi phí?  2/ Các cách phân loại chi phí nhằm đáp ứng các mục đích sử dụng thông tin khác nhau.  3/ Các phương pháp phân tích & tách chi phí hỗn hợp thành định phí & biến phí.
  3. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 3 Nội dung chính 3. Phân loại 1. Khái niệm CP 2. Đặc điểm CP CP
  4. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.1. Khái niệm: - Theo các nhà kinh tế học phương Tây: Chi phí là khoản tiêu hao của các nguồn lực đã sử dụng cho 1 mục đích định trước, biểu hiện bằng tiền. - Nguồn lực trong một đơn vị bao gồm đất đai, con người và vốn.
  5. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.1. Khái niệm: - Theo lý luận giá trị lao động của Mác: Chi phí là biểu hiện bằng tiền toàn bộ phí tổn về lao động sống và lao động vật hóa, phát sinh trong quá trình hoạt động của 1 tổ chức.  Hao phí lao động sống: là tiền lương, tiền công, mà DN phải trả cho những người lao động tham gia trong quá trình sản xuất.  Hao phí lao động vật hóa: là giá trị tiêu hao về NVL, giá trị hao mòn công cụ, dụng cụ, tài sản trong SX.
  6. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.1. Khái niệm:  Ở Việt Nam, theo VAS 01 – Chuẩn mực kế toán chung: Chi phí là các khoản làm giảm lợi ích kinh tế trong kỳ kế toán dưới hình thức các khoản tiền chi ra, các khoản khấu trừ tài sản hoặc phát sinh các khoản nợ dẫn đến làm giảm vốn chủ sở hữu, không bao gồm khoản phân phối cho cổ đông và chủ sở hữu.
  7. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.2. Đặc điểm của chi phí: 3 đặc điểm cơ bản - Chi phí là thước đo để đo lường mức tiêu hao của các nguồn lực. - Chi phí được biểu hiện bằng tiền. - Chi phí có quan hệ đến mục đích định trước.
  8. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ (3) Theo kỳ xác định LN (4) Theo mối (2) QH đối Chức tượng CP năng hoạt i động n loạ h phâ 6 các í hi ph c (5) Theo (1) ứng xử Theo CP tính (6) chất, nội Phân dung CP loại khác
  9. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo tính chất, nội dung kinh tế của CP (theo yếu tố) - Căn cứ để phân loại: căn cứ tính chất, nội dung của chi phí, không phân biệt chi phí thuộc chức năng kinh doanh nào.
  10. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại
  11. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 5 LOẠI CHI PHÍ CP CP CP Nguyên CP DV CP khác Nhân Khấu hao vật liệu mua ngoài bằng tiền công TSCĐ
  12. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí nguyên vật liệu: giá trị NVL, CCDC, nhiên liệu, phụ tùng thay thế, sử dụng cho SXKD trong kỳ.
  13. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí nhân công: tiền lương,các khoản trích theo lương (BHXH, BHYT, BHTN, KPCĐ), phải trả khác cho CBCNVC trong kỳ.
  14. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí khấu hao TSCĐ: giá trị hao mòn của TSCĐ sử dụng cho SXKD trong kỳ.
  15. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí dịch vụ mua ngoài: tiền điện, nước, điện thoại, thuê mặt bằng sử dụng cho kinh doanh trong kỳ.
  16. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Các loại chi phí: có 5 loại + Chi phí khác bằng tiền: chi phí tiếp khách, hội nghị, sử dụng cho kinh doanh trong kỳ.
  17. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: - Công dụng: + Cung cấp thông tin để dự toán nhu cầu vốn lưu động. + Cung cấp thông tin lập báo cáo chi phí theo yếu tố của BCTC và BCQT.
  18. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.1 Phân loại theo yếu tố: SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO YẾU TỐ CHI PHÍ CP CP CP CP CP khấu hao d/vụ khác bằng NVL nhân công TSCĐ mua ngoài tiền
  19. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại BÁO CÁO CHI PHÍ THEO TÍNH CHẤT, NỘI DUNG KINH TẾ CỦA CHI PHÍ Yếu tố chi phí Số tiền Tỷ trọng (đ) (%) 1. Chi phí NVL, CCDC, 2. Chi phí nhân công 3. Chi phí khấu hao TSCĐ 4. Chi phí dịch vụ mua ngoài 5. Chi phí bằng tiền Tổng cộng
  20. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động Các loại chi phí: có 2 loại
  21. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2 NHÓM CHI PHÍ CP CP SẢN XUẤT NGOÀI SẢN XUẤT
  22. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Căn cứ : căn cứ mục đích của chi phí để thực hiện các chức năng trong KD.
  23. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX: là chi phí liên quan đến chế tạo SP, dịch vụ trong 1 kỳ.
  24. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX:  Đối với DNSX công nghiệp gồm có 3 loại: + Chi phí NVL trực tiếp. + Chi phí nhân công trực tiếp. + Chi phí SX chung.
  25. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX:  Đối với DN xây lắp gồm có 4 loại: + Chi phí NVL trực tiếp. + Chi phí nhân công trực tiếp. + Chi phí sử dụng máy thi công. + Chi phí SX chung.
  26. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí SX: + Chi phí NVL trực tiếp & Chi phí nhân công trực tiếp: gọi là chi phí ban đầu. Lưu ý: Chi phí nhân công trực tiếp & chi phí SX chung: gọi là chi phí chế biến.
  27. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí ngoài SX:  Là chi phí liên quan đến tiêu thụ SP và quản lý chung toàn doanh nghiệp.  CP ngoài SX thường gồm 2 loại: + Chi phí bán hàng : chi phí để tiêu thụ và dự trữ sản phẩm. + Chi phí QLDN: chi phí hành chính, cphí quản lý chung toàn DN.
  28. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Chi phí ngoài SX:  Lưu ý: Chi phí SX chung & chi phí bán hàng : gọi là chi phí chuyển đổi.
  29. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.2 Phân loại theo chức năng hoạt động: - Công dụng: + Cung cấp thông tin để kiểm soát thực hiện chi phí theo định mức (xác định trách nhiệm quản lý và dự toán CP theo bộ phận chức năng). + Cung cấp số liệu để tính giá thành SP. + Cung cấp thông tin để định mức chi phí, xác định giá thành định mức.
  30. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI CP THEO CHỨC NĂNG HOẠT ĐỘNG (SX CÔNG NGHIỆP) CHI PHÍ CP SX CP NGOÀI SX CP CP CP CP CP NVL NC SXC BH QLDN TT TT
  31. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ BÁO CÁO CHI PHÍ (THEO CHỨC NĂNG HOẠT ĐỘNG) LOẠI CHI PHÍ Số tiền Tỷ trọng (đ) (%) I. CHI PHÍ SẢN XUẤT 1. Chi phí NVL TT 2. Chi phí NC TT 3. Chi phí SX chung II. CHI PHÍ NGOÀI SX 1. Chi phí bán hàng 2. Chi phí QLDN Tổng cộng
  32. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.3 Phân loại theo mối quan hệ thời kỳ xác định lợi nhuận  Các loại chi phí: có 2 loại 
  33. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN 2 LOẠI CHI PHÍ CP CP SẢN PHẨM THỜI KỲ
  34. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN 1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ xác định lợi nhuận: - Căn cứ phân loại: căn cứ vào mối quan hệ của CP phát sinh đến chế tạo SP hay thời kỳ KD.
  35. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN 1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ xác định lợi nhuận: Chi phí SP: cphí gắn liền với giá trị SP SX hoặc hàng hóa mua. + SP SX: CP SP gồm CP NVL TT, CP NCTT và CP SXC. + SP mua (HH): CP SP gồm giá mua và CP mua.
  36. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN 1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ xác định lợi nhuận: Chi phí SP: + CP SP thường thay đổi theo số lượng. + Được tính là phí tổn trong kỳ khi SP tiêu thụ.
  37. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN 1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ xác định lợi nhuận: Chi phí thời kỳ: CP gắn liền với từng thời kỳ KD – không gắn liền với giá trị SP như CP BH, CP QLDN. + CP thời kỳ thay đổi theo thời gian. + Được tính là phí tổn trong kỳ phát sinh chi phí.
  38. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN 1.3.3 Phân loại theo mối quan hệ với thời kỳ xác định lợi nhuận: Công dụng:  Xác định được CP phát sinh trong từng giai đoạn hoạt động của DN.  Làm cơ sở đánh giá hiệu quả quản lý của các bộ phận.  Làm cơ sở để phân tích sự biến động chi phí qua các kỳ kinh doanh.
  39. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN SƠ ĐỒ PHÂN LOẠI CHI PHÍ THEO MỐI QUAN HỆ VỚI THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LỢI NHUẬN CHI PHÍ CP SP CP THỜI KỲ CP CP CP CP CP NVLTT NCLTT SXC BH QLDN GIÁ TRỊ SP CP GIÁ VỐN HB TRONG KỲ
  40. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆTHTHỜỜII KKỲỲXXÁÁCC ĐĐỊỊNHNH LNLN BÁO CÁO CHI PHÍ (THEO MỐI QUAN HỆ VỚI THỜI KỲ XÁC ĐỊNH LỢI NHUẬN) LOẠI CHI PHÍ Số tiền Tỷ trọng (đ) (%) I. CHI PHÍ SẢN PHẨM 1. Chi phí NVL TT 2. Chi phí NC TT 3. Chi phí SX chung II. CHI PHÍ THỜI KỲ 1. Chi phí bán hàng 2. Chi phí QLDN Tổng cộng
  41. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.4 Phân loại theo mối quan hệ với đối tượng chịu chi phí Các loại chi phí: có 2 loại
  42. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆVVỚỚII ĐĐỐỐII TƯTƯỢỢNGNG CHICHI PHPHÍÍ 2 LOẠI CHI PHÍ CP CP TRỰC TIẾP GIÁN TIẾP
  43. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆVVỚỚII ĐĐỐỐII TƯTƯỢỢNGNG CHICHI PHPHÍÍ 1.3.4 Phân loại theo mối liên hệ với đối tượng chi phí: - Căn cứ: vào mối quan hệ của CP phát sinh đến mục đích sử dụng.
  44. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆVVỚỚII ĐĐỐỐII TƯTƯỢỢNGNG CHICHI PHPHÍÍ 1.3.4 Phân loại theo mối liên hệ với đối tượng chi phí: - Các loại chi phí : có 2 loại Chi phí trực tiếp: khi phát sinh liên quan đến 1 đối tượng chịu chi phí. Ví dụ: Chi phí gián tiếp: khi phát sinh liên quan đồng thời đến nhiều đối tượng chịu chi phí. Ví dụ:
  45. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆVVỚỚII ĐĐỐỐII TƯTƯỢỢNGNG CHICHI PHPHÍÍ 1.3.4. Phân loại theo mối liên hệ với đối tượng chi phí: - Công dụng: Kế toán tập hợp và phân bổ chi phí chính xác cho các đối tượng.
  46. THEOTHEO MMỐỐII QUANQUAN HHỆỆVVỚỚII ĐĐỐỐII TƯTƯỢỢNGNG CHICHI PHPHÍÍ 1.3.4. Phân loại theo mối liên hệ với đối tượng chi phí: BÁO CÁO CHI PHÍ (THEO MỐI LIÊN HỆ ĐỐI TƯƠNG CHỊU CHI PHÍ) LOẠI CHI PHÍ Số tiền Tỷ trọng (đồng) (%) I. CHI PHÍ TRỰC TIẾP 1. 2. II. CHI PHÍ GIÁN TIẾP 1. Tổng cộng
  47. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3. Phân loại chi phí : 6 cách phân loại 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí (hay theo mức độ hoạt động)  Các loại chi phí: có 3 loại 
  48. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Ứng xử chi phí: chi phí sẽ thay đổi như thế nào khi thay đổi mức mức độ hoạt động.
  49. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Mức độ hoạt động: số sản phẩm, số giờ máy chạy để SXSP, .
  50. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 3 LOẠI CHI PHÍ CP ĐỊNH PHÍ BIẾN PHÍ HỖN HỢP
  51. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Căn cứ phân loại: vào mối quan hệ của sự biến đổi chi phí và sự biến đổi của mức hoạt động.
  52. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Các loại chi phí : có 3 loại  Biến phí: là chi phí thay đổi về tổng số khi mức hđộng thay đổi trong phạm vi thích hợp. + Ví dụ 1: 1 aùo 20.000ñ 10 aùo 200.000ñ 100 aùo 2.000.000ñ
  53. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: - Các loại chi phí : có 3 loại  Biến phí: + Ví dụ 2: Chi phí laø bieán phí nhö - Chi phí NVL tröïc tieáp - Chi phí nhaân coâng tröïc tieáp –traû löông khoaùn theo saûn phaåm. - Chi phí daàu nhôùt cho maùy saûn xuaát.
  54. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Biến phí: + Ví dụ 2: Chi phí laø bieán phí nhö - Chi phí nhaân coâng giaùn tieáp – traû löông khoaùn theo SP giaùn tieáp - Chi phí nhaân vieân baùn haøng – traû löông khoaùn theo doanh thu - Chi phí v/chuyeån h/hoùa– traû theo troïng löông.
  55. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Biến phí: + Löu yù: Bieán phí bình quaân (biến phí đơn vị) (Kí hieäu: b) thì khoâng ñoåi, toång bieán phí thay ñoåi khi qui moâ hoạt ñộng thay ñoåi.
  56. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Biến phí: + Löu yù:  Biến phí được trình bày bằng phương trình: yb = b.x (yb : Tổng biến phí, b: biến phí đơn vị, x: mức hoạt động).  Bieán phí goàm 2 loaïi: - Bieán phí tyû leä - Bieán phí baäc thang.
  57. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Định phí: là chi phí không thay đổi về tổng số khi mức hđộng thay đổi trong 1 phạm vi thích hợp. + Ví duï 1: 1 aùo 5.000.000ñ 10 aùo 5.000.000ñ 100 aùo 5.000.000ñ
  58. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Định phí: +Ví duï 2: Chi phí laø ñònh phí nhö - Chi phí khaáu hao nhaø xöôûng maùy moùc. - Chi phí NV QL traû coá ñònh (theo thôøi gian) - Chi phí NCTT – traû coá ñònh (theo thôøi gian) - Chi phí quaûng caùo, - Chi phí ñaøo taïo
  59. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Định phí: + Löu yù : - Toång Ñònh phí (Kí hieäu: F) thì khoâng thay ñoåi, ñònh phí bình quaân thì thay ñoåi khi qui moâ hoạt ñộng thay ñoåi. - Định phí trình bày bởi PT: F = a (F : định phí, a: hằng số).
  60. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Định phí: + Löu yù :  Khoâng neân quan nieäm laø ñònh phí seõ luoân coá ñònh, maø noù coù theå taêng giaûm trong töông lai, tuy khoâng aûnh höôûng bôûi taêng giaûm möùc ñoä hoaït ñoäng.ï  Ñònh phí goàm 2 loaïi: - Ñònh phí baét buoäc. - Ñònh phí tuøy yù.
  61. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Định phí: + Löu yù : - Ñònh phí baét buoäc: nhöõng khoaûn ñònh phí maø nhà quaûn trò khoâng theå thay ñoåi deã daøng. - Ñaëc ñieåm cuûa ñònh phí baét buoäc: + Coù baûn chaát söû duïng laâu daøi. + Khoâng theå caét giaûm toaøn boä.
  62. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Định phí: + Löu yù : - Ñònh phí tuøy yù: nhöõng khoaûn ñònh phí maø nhà quaûn trò coù theå quyeát ñònh möùc ñoä hay thay ñoåi deã daøng khi laäp keá hoaïch haøng naêm.
  63. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Chi phí hỗn hợp: laø loaïi chi phí vöøa coù yeáu toá bieán phí vöøa coù yeáu toá ñònh phí. + Ví duï 1: Chi phí ñieän thoaïi coá ñònh trong dòch vuï vieãn thoâng –phí thueâ bao laø ñònh phí, phí traû theo thôøi gian söû duïng (thôøi gian goïi ñi) laø bieán phí.
  64. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Chi phí hỗn hợp: + Ví duï 2: Chi phí nhaân coâng trong tröôøng hôïp traû löông vöøa bao goàm theo thôøi gian vaø theo saûn phaåm – phaàn traû theo thôøi gian laø ñònh phí, phaàn traû theo saûn phaåm laø ñònh phí.
  65. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Chi phí hỗn hợp: + Phöông trình chi phí hoãn hôïp: y = b.x + F
  66. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ Ví dụ: Thay các ký tự bằng các con số thích hợp Chỉ tiêu 500sp 600sp 700sp 1- Tổng chi phí a 72.000 b + Định phí c 42.000 d + Biến phí e 30.000 f 2- Chi phí bình quân g h i + Định phí j k l + Biến phí m n o
  67. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phaân tích chi phí hoãn hôïp Có 3 phương pháp :  Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu  Phöông phaùp bình phöông beù nhaát  Phöông phaùp hoài quy boäi  Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn
  68. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: - Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû hai qui moâ hoaït ñoäng cao nhaát, thaáp nhaát. - Bieán phí bình quaân : ymax -ymin b = xmax - xmin
  69. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: - Toång Ñònh phí = chi phí hoãn hôïp – (bieán phí bquaân x SL hoaït ñoäng) F = ymax – bxmax hoaëc F= ymin- bxmin - Thay b vaø F vaøo phöông trình y = bx + F ta coù ñöôïc phöông trình ñöôøng chi phí hoãn hôïp.
  70. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: - Ví duï 1: Phaân tích chi phí hoãn hôïp (Chi phí naêng löôïng) cuûa moät ñôn vò trong 6 thaùng ñaàu naêm 2010 nhö sau :
  71. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: Tháng Số giờ máy hoạt động Tổng chi phí năng (x) lượng(y) 1 500h 2.250.000đ 2 750h 2.375.000đ 3 1.000h 2.500.000đ 4 1.100h 2.550.000đ 5 950h 2.475.000đ 6 700h 2.350.000đ Tổng cộng 5.000h 14.500.000đ
  72. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí:  Phöông phaùp cöïc ñaïi, cöïc tieåu: YêuYêu ccầầuu:: 1. Xaây döïng PT chi phí hoãp hôïp töøng thaùng cuûa DN. 2. Xaùc ñònh toång bieán phí vaø toång ñònh phí trong 6 thaùng ñaàu naêm 2010 cuûa DN.
  73. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû duïng)  Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû nhieàu qui moâ hoaït ñoäng khaùc nhau  Bieåu dieãn caùc ñieåm vöøa quan saùt leân ñoà thò ( truïc tung laø chi phí, truïc hoaønh laø qui moâ hoaït ñoäng)  Keû ñöôøng hoài qui (negression line)
  74. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû duïng)  Ví dụ 2: Lấy số liệu ví dụ 1, sử dụng pp ñồ thị phân tán, quá trình thực hiện như sau: - Tất cả những giờ máy hđộng (CP tương ứng) của từng tháng được biểu diễn trên đồ thị. - Kẻ 1 đường biểu diễn sao cho nó phân chia tất cả các điểm thành 2 phần bằng nhau về số lượng, vị trí (đường biểu diễn sẽ đại diện cho tất cả các điểm). Đây là đường hồi quy – đường của các mức trung bình.
  75. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû duïng)  Ví dụ 2: Lấy số liệu ví dụ 1, sử dụng pp đồ thị phân tán, quá trình thực hiện như sau: - Mức trung bình của định phí được biểu diễn bởi giao điểm giữa đường hồi quy với trục tung. Mức trung bình của biến phí tính cho biến động của 1 đơn vị mức độ hđộng sẽ được phản ánh theo độ dốc của đường biểu diễn như sau: lấy tổng CP của điểm nằm trên đường hồi quy trừ đi cho định phí và kết quả này được chia cho mức hđộng tại điểm này sẽ được biến phí tính cho 1 đơn vị hđộng.
  76. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Tổng CP Biến phí Phöông phaùp ñoà thò phaân taùn (ít söû duïng)  Ví dụ 2: Chi phí 2600 2550 2500 2450 2400 2350 2300 2250 2200 2150 2100 F 2000 500 750 1000 1100 950 700 Mức hđộng
  77. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp bình phöông beù nhaát  Quan saùt chi phí hoãn hôïp ôû nhieàu qui moâ hoaït ñoäng khaùc nhau.  Töø n phaàn töû quan saùt ñöôïc ta thieát laäp ñöôïc heä phöông trình tuyeán tính sau:  xy= bx2 + Fx (1) y= bx + nF (2)
  78. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp bình phöông beù nhaát  Giải hệ PT này ta sẽ xác định được các yếu tố b, F từ đó lập PT hồi quy có dạng y = b.x + F .  Ví dụ 3: Lấy số liệu ví dụ 1. Từ số liệu này ta lập bảng tính toán như sau:
  79. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Phöông phaùp bình phöông beù nhaát Tháng x (h) y (1000đ) x.y x2 1 500 2.250 1.225.000 250.000 2 750 2.375 1.781.250 562.500 3 1.000 2.500 2.500.000 1.000.000 4 1.100 2.550 2.805.000 1.210.000 5 950 2.475 2.351.000 902.500 6 700 2.350 1.645.000 490.000 Cộng 5.000 14.500 12207500 4.415.000
  80. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: Coâng duïng: - Cung caáp thoâng tin ñeå hoaïch ñònh vaø kieåm soaùt chi phí. - Nghieân cöùu quan heä chi phí –khoái löôïng – lôïi nhuaän, phaân tích ñieåm hoøa voán ñeå ra quyeát ñònh kinh doanh. - Cung caáp thoâng tin ñeå kieåm soaùt hieäu quaû kinh doanh –laäp baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng theo daïng soá dö ñaûm phí.
  81. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.5 Phân loại theo cách ứng xử chi phí: SÔ ÑOÀ PHAÂN LOAÏI CP THEO CAÙCH ÖÙNG XÖÛ CHI PHÍ CHI PHÍ Biến Định CP phí phí Hỗp hợp
  82. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí cô hoäi  Chi phí chìm  Chi phí cheânh leäch  Chi phí kieåm soaùt ñöôïc vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc  Chi phí thích hôïp & chi phí khoâng thích hôïp
  83. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí cô hoäi Laø nhöõng lôïi ích tieàm taøng maø DN ñaõ boû qua vì löïa choïn phöông aùn kinh doanh naøy vaø huûy boû phöông aùn kinh doanh khaùc. K/N naøy thöôøng duøng ñeå ra quyeát ñònh ñaàu tö.
  84. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí cô hoäi Ví dụ: Đang gửi tiền tiết kiệm ở ngân hàng hàng tháng nhận khoản tiền lãi x đồng, dự tính nhận tiền lại để kinh doanh thì khoản tiền lãi sẽ không còn nhận được là chi phí cơ hội của PA kinh doanh.
  85. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí chìm Laø chi phí boû ra trong quaù khöù vaø khoâng theå traùnh ñöôïc duø löïa choïn baát kyø phöông aùn naøo. Ví duï: Chi phí khaáu hao TSCÑ, tieàn thueâ nhaø ñang söû duïng
  86. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí chênh lệch: Laø nhöõng chi phí coù trong phöông aùn naøy nhöng laïi khoâng coù hoaëc chæ coù moät phaàn trong phöông aùn kia, do ñoù taïo ra cheânh leäch chi phí. Duøng ñeå löïa choïn phöông aùn
  87. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí chênh lệch: Ví duï: moät coâng ty muoán chuyeån töø daïng baùn buoân sang baùn leû soá lieäu sau:
  88. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí chênh lệch: Chỉ tiêu Bán buôn Bán lẻ Chênh lệch giữa bán lẻ với bán buôn GVHB 500.000 600.000 100.000 Chi phí Qcáo 100.000 55.000 45.000 Hoa hồng 50.000 50.000 b.hàng K.hao kho bãi 60.000 90.000 30.000 Chi phí khác 80.000 80.000 -
  89. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí kieåm soaùt ñöôïc vaø khoâng kieåm soaùt ñöôïc: + Chi phí kieåm soaùt: ñöôïc ñoái vôùi moät caáp quaûn lyù laø nhöõng chi phí do caáp ñoù ra quyeát ñònh. + Chi phí khoâng kieåm soaùt ñöôïc: Laø nhöõng chi phí naèm ngoaøi quyeàn quyeát ñònh cuûa moät caáp quaûn lyù.
  90. ChươngChương2:2: CHICHI PHPHÍÍ&& PHÂNPHÂN LOLOẠẠII CHICHI PHPHÍÍ 2.3.6 Các phân loại khác:  Chi phí thích hôïp & chi phí khoâng thích hôïp (SGK).