Bài giảng Kế toán tài chính - Kế toán vốn chủ sở hữu (Phần 1)

Nội dung text: Bài giảng Kế toán tài chính - Kế toán vốn chủ sở hữu (Phần 1)

1. 06/05/2013 1 2 Mc ích • Hc xong ch ơ ng này, ng i hc có th : • Gi i thích c s khác nhau v ngu n vn ho t ng ca các lo i hình doanh nghi p • Nm c các yu t cu thành nên vn ch s hu và ph m vi s dng ngu n vn Ph n 1 • Ghi chép c các nghi p v tng gi m vn ch s hu • T ch c và th c hi n ch ng t, s k toán tng hp và chi ti t liên K TOÁN V N CH S H U quan n vn ch s hu. Khoa K toán – Ki m toán i hc M TPHCM 3 4 Ni dung • Mt s khái ni m cơ bn • Ghi nh n vn ch s hu • ng dng trên h th ng tài kho n k toán • T ch c ch ng t, ghi s k toán chi ti t và tng hp NH NG KHÁI NI M C B N 1
2. 06/05/2013 5 6 Mt s chu n mc liên quan Khái ni m vn ch s hu • VAS 01 – Chu n mc chung • Theo VAS 01 – Chu n mc chung: “ Vn ch s hu là • VAS 21 – Trình bày báo cáo tài chính giá tr vn ca doanh nghi p, c tính bng s chênh lch gi a giá tr tài sn ca doanh nghi p tr n ph i tr . 7 8 Ph ơ ng trình k toán Các b ph n cu thành vn ch s hu GM 3 PH N CHÍNH Tài s n =N ph i tr + Vn ch s h u • Vn u t ca ch s hu • Li nhu n ch a phân ph i và các kho n d tr Tài s n • Các kho n iu ch nh tr c ti p vào v n ch s h u N ph i tr Vn ch s h u 2
3. 06/05/2013 9 10 Ph ơ ng trình k toán VN GÓP C A CH S H U • Vn u t ư c a ch s h u: ch doanh nghi p, vn c ph n, vn Tài s n =N ph i tr + Vn ch s h u ca nhà n c cp, vn góp ca các thành viên. i v i công ty c ph n là giá tr c ph n ã phát hành theo m nh giá. • Th ng dư vn c ph n: là chênh lch gi a mnh giá ca c phi u Tài s n vi giá ca c phi u lúc phát hành (ch áp d ng cho công ty c ph n) • C phi u qu : Giá tr c phi u c a chính doanh nghi p mua vào, N ph i tr Góp v n/Rút v n Vn góp c a CSH ch a tái phát hành ho c h y i (ch áp d ng cho công ty c ph n) Vn ch s h u Kt qu KD+ Phân ph i lãi LNCPP + CKDT iu ch nh tr c ti p iu ch nh TT 11 12 LN CH ƯA PHÂN PH I VÀ CÁC KHO N D TR CÁC KHO N IU CH NH TR C TI P • Li nhu n ch ưa phân ph i: Là li nhu n ch a chia cho • Chênh lch t giá: Chênh lch t giá phát sinh trong quá trình u t các ch s hu ho c ch a trích lp các qu . xây dng ca DN tr c ho t ng; và chênh lch phát sinh do chuy n i báo cáo tài chính ca cơ s n c ngoài hp nh t vi • Các qu d tr : Qu d phòng tài chính, qu u t DN trong n c. phát tri n: c phân ph i t l i nhu n sau thu TNDN • Chênh lch ánh giá li tài sn: Chênh lch gi a giá tr ghi s ca TS vi giá tr c ánh giá li khi có quy t nh ca Nhà n c, • Th c ch t là các kho n làm t ng/gi m VCSH ngoài vi c góp v n/tr vn/chia l i hay t k t qu kinh doanh. 3
4. 06/05/2013 13 14 Bài t p th c hành 1 • So vi u nm, tài sn công ty A ã tng lên 210 t ng, trong khi n ph i tr tng lên 120 t ng. Trong nm, công ty ã phát hành c phi u thu ti n 60 t ng và chia c tc 15 t ng. Tính LN sau thu trong nm trong nh ng tr ng hp sau: • Không có bt k thay i trong các kho n vn ch s hu • Không có thay i trong các kho n vn ch s hu, ngo i tr 1 kho n chênh lch ánh giá li tng tài sn là 30 t. GHI NH N VÀ ÁNH GIÁ V N CH S H U • Không có bt k thay i trong các kho n vn ch s hu, ngo i tr DN dùng LN lp qu u t là 6 t. 15 16 VN U T Ư C A CH S H U VN U T Ư C A CH S H U • DNNN: Vn ngân sách cp ho c vn b sung trong quá • Vn góp bng ngo i t: trình ho t ng ca công ty • Qui i ra VND theo t giá bình quân liên ngân hàng ti ngày góp • DN Tư nhân: Ch doanh nghi p b vn vn • Không ánh giá li theo s thay i ca t giá. • Cty hp danh và công ty TNHH: Các thành viên góp vn và b sung t LN sau thu • Vn góp bng tài sn: • Xác nh giá tr hp lý ca tài sn thông qua nh giá • Cty c ph n: Vn góp ca các c ông ho c b sung t LN sau thu theo Ngh quy t ca HC • i v i công ty c ph n • Ghi nh n theo m nh giá 4
5. 06/05/2013 17 18 TH NG D Ư V N C PH N Bài t p th c hành 2A • Là tng s ti n ho c tơ ng ơ ng ti n thu c ln hơn • Công ty CP Hoàn Cu thành lp vào tháng 01/20x0, c mnh giá ca c ph n khi phát hành ho c chênh lch y ban ch ng khoán Nhà N c ch ng nh n ng ký gi a s ti n thu c vi giá mua li c ph n khi tái phát phát hành c ph n vi ni dung sau: hành c phi u qu . • Tng s l ng c ph n phát hành: 2.000.000 (200.000cp u ãi và 1.800.000 cp ph thông) • Chi phí phát hành c phi u c tính tr vào th ng d • Mnh giá mi c ph n: 10.000 vn c ph n. • Giá phát hành 10.000 /cp ã thu bng ti n mt • Chi phí phát hành c phi u thanh toán bng ti n mt 50.000.000 • Tính các ch tiêu: V n u t c a ch s h u và Th ng d VCP 19 20 Bài t p th c hành 2B Bài t p th c hành 2C • Làm l i bài t p 2A, n u giá phát hành là 12.000/cp. • Làm l i bài tp 2A, nu s l ng c phi u ph thông phát hành ra công chúng theo giá là 9.000 /cp. 5
6. 06/05/2013 21 22 Bài t p th c hành 2D Bài t p th c hành 2E • Làm l i bài t p 2A, n u trong 1.800.000 cp ph thông, • Làm l i bài t p 2A, n u m t c ông nm gi c ph n u 1.000.000 cp phát hành thu bng ti n mt VND, 800.000 ãi góp bng 1 xe ô tô, tơ ng ơ ng 30.000 cp. Giá tr xe cp phát hành thu bng ngo i t. T giá ngày nh n ti n là ô tô c ch p nh n góp vn là 250.000.000 . Giá tr 20.000VND/USD. chênh lch c c ông góp b ng ti n mt. • Giá phát hành 12.000 /cp 23 VN KHÁC C A CH S H U Bài t p th c hành 3 • Vn c b sung t li nhu n • Công ty CP Hoàn Cu c tng mt thi t b vào ngày • c bi u tng, nh n vi n tr không hoàn li (n u c 10/5/20x0. Giá th tr ng ca tài sn này là 25.000.000 . phép ghi t ng v n kinh doanh) Thu TNDN 25% trên giá tr hp lý ca tài sn nh n bi u tng. Theo quy t nh ca hi ng qu n tr , giá tr còn li sau khi np thu s b sung vn khác ca ch s hu. • Xác nh giá tr v n khác c a ch s h u trên BCTC phát sinh t giao d ch trên. 24 6
7. 06/05/2013 25 26 C PHI U QU Bài t p th c hành 4A • C phi u qu là c ph n c mua li bi chính công ty • Ti p theo s li u bài tp th c hành 2B, hi ng qu n tr quy t nh phát hành. mua li 100.000 cp ph thông làm c phi u qu . • Giá mua 11.000 /cp • C phi u qu có th c dùng : • Chi phí mua; 0,2%/giá tr giao dch • Tr c tc cho c ông • Thanh toán toàn b bng chuy n kho n • Tái phát hành • Mt tháng sau, mua ti p 50.000 cp làm c phi u qu . • Hu b • Giá mua 11.400 /cp • C phi u qu : • Chi phí mua; 0,2%/giá tr giao dch • Không c h ng c tc • Thanh toán toàn b bng chuy n kho n • Không có quy n tham gia bu c • Xác nh giá tr c phi u qu sau giao dch trên; cho bi t s d ban • Giá tr c phi u qu = Giá mua + CP liên quan u ca c phi u qu ti DN là 0. 27 28 Bài t p th c hành 4B Bài t p th c hành 4C • Ti p tc bài tp 4A, Hi ng qu n tr công ty quy t nh • Ti p theo s li u thí d 4B, hi ng qu n tr quy t nh tái phát hành s c phi u qu : hu b 50.000 cp qu . • t 1: 60.000 cp, giá phát hành 11.500 /cp • Xác nh giá tr ca Vn u t ca ch s hu, Th ng • t 2: 40.000 cp, giá phát hành 11.400 /cp d vn c ph n và C phi u qu sau giao dch này. • Xác nh giá tr ca Vn u t ca ch s hu, Th ng d vn c ph n và C phi u qu sau giao dch này, cho bi t DN áp dng ph ơ ng pháp bình quân gia quy n i vi c phi u qu . 7
8. 06/05/2013 29 30 LI NHU N CH ƯA PHÂN PH I CHIA C T C • LNCPP là li nhu n sau thu TNDN ca doanh nghi p, • Tm ng c tc ch a chia cho các ch s hu ho c ch a trích lp các • Ngh quy t ca hi ng c ông xác nh mc th c s qu . chi tr ca c nm. • Nu là s âm, th hi n s l lu k n th i im báo cáo • Thanh toán s c tc còn li • LNCPP s thay i khi: • Quy trình chia c tc • Chia c tc, phân ph i li nhu n • Thông báo ngày ch t danh sách (ngày giao dch không h ng • Trích lp qu , ho c b sung vn u t ca ch s hu quy n). K toán s ghi nh n gi m li nhu n ch a phân ph i ngày này và hình thành kho n ph i tr v c tc • Thanh toán c tc cho c ông theo danh sách 31 32 TRÍCH L P CÁC QU Bài t p th c hành 5 • Cn c vào chính sách tài chính hi n hành ca doanh nghi p, • Công ty CP Hoàn Cu (bài tp 2B) có các nghi p v v c tc nh sau: iu l ca công ty và ngh quy t ca hi ng c ông 1. Ngày 30/6/20x0, LNST 6 tháng u nm xác nh là 5 t ng • Vi mc ích giúp doanh nghi p bù p ho c hn ch bt 2. Ngày 1/8/20x0, quy t nh tm ng c tc t 1 nm 20x0 là 500 /cp. nh ng kho n l có th phát sinh trong tơ ng lai ho c dùng 3. Này 5/9/20x0, chi tr toàn b s ti n tm ng c tc t 1. tái u t, 4. Ngày 31/12/20x0, LNST c nm xác nh là 12 t ng • Bao gm: 5. Ngày 25/3/20x1, i hi c ông thông qua kt qu kinh doanh nm 20x0 và k ho ch chia c tc t 2/20x0 là 1.000 /cp, lp qu TPT • Qu u t phát tri n 10% LNST, Qu DPTC 10% LNST. • Qu d phòng tài chính 6. Ngày 2/4/20x1 là ngày giao dch không h ng quy n. • Qu khác thu c vn ch 7. Ngày 15/5/20x1, thanh toán toàn b ti n c tc t 2/ 20x0. 8
9. 06/05/2013 33 34 Bài t p th c hành 5 (ti p theo) • Bi t l i nhu n sau thu c a công ty c ghi nh n vào l i nhu n ch a phân ph i vào ngày 30.6.20x0 và 31.12.20x0. in vào b ng sau: Ngày LNCPP Qu TPT Qu DPTC C tc ph i tr 30/6/x0 +5 1/8/x0 -1 +1 5/9/x0 -1 31/12/x0 +7 TRÌNH BÀY V N CH S H U 25/3/x1 -2,4 +1,2 +1,2 2/4/x1 -2 +2 15/5/x1 -2 35 36 TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH • Ngoài B ng C KT, doanh nghi p c n thuy t minh: • Ngoài B ng C KT, doanh nghi p c n thuy t minh (ti p theo) • Các chính sách k toán áp dng trong vi c ghi nh n v n ch s • Các giao dch v vn v i các ch s hu và phân ph i c tc, chia l i hu. nhu n. • S bi n ng ca t ng s vn ch s hu, cng nh t ng b ph n • C tc ã công b , gm c tc trên c ph n ph thông, c ph n u hp thành trong v n ch s hu ca c nm tr c và nm báo ãi. cáo. • S bi n ng ca s l ng c ph n và mnh giá c a c ph n ang lu hành. • Chi ti t hoá vn u t ca ch s hu, trong ó có thêm thông tin v giá tr trái phi u chuy n thành c phi u s l ng c phi u qu . • Các qu c a doanh nghi p và m c ích ca vi c trích l p và s d ng các qu c a doanh nghi p. • Nh ng kho n thu nh p và chi phí, lãi ho c l c ghi nh n tr c ti p vào v n ch s hu. 9
10. 06/05/2013 37 38 Bài t p th c hành 7 Bài t p th c hành 7 (ti p theo) • c báo cáo tài chính h p nh t Vinamilk 2010, tr l i các • Trong n m, Vinamilk quy t nh chia c t c bao nhiêu và ã th c câu h i sau: chi bao nhiêu? • Chính sách trích l p các qu u t phát tri n và d phòng tài • Tng v n ch s h u c a Vinamilk cu i n m t ng lên hay gi m i so v i u n m? Kho n m c nào óng vai trò ch y u? chính c a Vinamilk? • S CP c phát hành, ã phát hành và ang l u hành vào th i • Trong n m qu u t phát tri n c a Vinamilk ã c trích bao nhiêu và s d ng bao nhiêu? im cu i n m là bao nhiêu? • Ưc tính l i nhu n sau thu trong n m mà không s d ng Báo cáo • Vinamilk ã mua bao nhiêu CP qu trong k , v i giá bình quân bao nhiêu 1 c ph n? kt qu ho t ng kinh doanh và B n thuy t minh. • Trong n m, Vinamilk ã phát hành baó nhiêu c phi u, v i ơ n giá bình quân bao nhiêu? 10