Bài giảng Kết cấu thép - Chương 0: Đại cương về kết cấu thép

59 trang hapham 810

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kết cấu thép - Chương 0: Đại cương về kết cấu thép", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_ke_cau_thet_chuong_0_dai_cuong_ve_ket_cau_thep.pdf

Nội dung text: Bài giảng Kết cấu thép - Chương 0: Đại cương về kết cấu thép

CHÖÔNG 0: ÑAÏI CÖÔNG VEÀ 0.1: Öu-nhöôïc ñieåm vaø PVSD cuûa KCT KEÁT CAÁU THEÙP (KCT)  Öu ñieåm:  0.1. Öu ñieåm - nhöôïc ñieåm vaø phaïm vi söû  Laø VL an toaøn nhaát: beàn, chaéc ñaùng tin caäy trong duïng cuûa KCT quaù trình söû duïng. VL theùp coù tính: Ñoàng nhaát, Ñaúng höôùng, Cöôøng ñoä chòu löïc vaø moâ ñun ñaøn  0.2. Nhöõng yeâu caàu cô baûn ñoái vôùi KCT hoài cao, ñoä giaõn daøi lôùn  0.3. Vò trí moân hoïc  Troïng löôïng nheï nhaát so vôùi caùc KC chòu löïc  0.4. Noäi dung chöông trình vaø phöông phaùp khaùc BTCT , gaïch ñaù , goã , Chi phí vaän hoïc chuyeån ít , cho pheùp thôøi gian laép döïng nhanh, deã söûa chöõa, thay theá, thaùo gôõ khi caàn thieát  0.5. Taøi lieäu tham khaûo moân hoïc  Ñaït ñöôïc trình ñoä coâng nghieäp hoùa cao trong saûn xuaát vaø döïng laép.  Coù tính kín cao nhaát. 1 2  Nhöôïc ñieåm:  Laø VL deã bò xaâm thöïc, oxi hoùa khi tieáp xuùc khoâng khí chi phí baûo döôõng cao giaù thaønh cao.  Laø VL phoøng hoûa vaø choáng chaùy keùm nhöng khoâng chaùy. ÔÛ t  6000C, truyeàn nhieät nhanh chuyeån sang deûo, maát khaû naêng chòu löïc  Phaïm vi söû duïng KCT  Duøng laøm KC CT daân duïng, ñaëc bieät laø maùi caùc CT vöôït nhòp lôùn  Laøm KC NCN  Duøng laøm KC caàu, caàu chòu taûi troïng naëng  Keát caáu thaùp cao, truï taûi ñieän, truyeàn thoâng  Duøng laøm caùc loaïi KC theùp baûn,  Caùc loaïi KC di ñoäng 3
Beå chöùa hình truï ngang 0.2. Nhöõng yeâu caàu cô baûn ñoái vôùi KCT  Yeâu caàu veà söû duïng:  Thoûa maõn caùc yeâu caàu veà chòu löïc  Ñaûm baûo ñoä beàn laâu thích ñaùng  Keát caáu coù caáu taïo deã quan saùt, laøm saïch buïi, sôn, traùnh tuï nöôùc. TD hình oáng phaûi bòt kín 2 ñaàu  Ñeïp cuõng laø 1 yeâu caàu quan troïng ñoái vôùi nhaø coâng coäng coù keát caáu loä ra ngoaøi.  Yeâu caàu veà kinh teá  Tieát kieäm vaät lieäu. Öu tieân söû duïng caùc loaïi theùp do VN saûn xuaát.  Löïa choïn sô ñoà tính KC hôïp lyù.TD caáu kieän hôïp lyù veà maët kinh teá vaø kyõ thuaät.  Tính coâng ngheä khi cheá taïo : haøn töï ñoäng, baùn töï ñoäng, bu loâng cöôøng ñoä cao. Laép raùp nhanh 8  Ñieån hình hoùa KCT
0.4. Noäi dung chöông trình 0.3. Vò trí moân hoïc  PHAÀN 1: CÔ SÔÛ KCT (45 tieát)  Trình töï SX ra 1 coâng trình xaây döïng?  Ch. 1 : VL vaø söï laøm vieäc cuûa KCT khi chòu taûi  Laäp döï aùn tieàn khaû thi  Ch. 2 : Lieân keát duøng trong KCT  Tieán haønh khaûo saùt : ño ñaïc-Khaûo saùt ñòa chaát vaø khí  Ch. 3 : Daàm theùp töôïng thuyû vaên.  Ch. 4 : Coät theùp chòu neùn ñuùng taâm  Thieát keá kieán truùc vaø keát caáu  Ch. 5 : Daøn theùp  Laäp döï toaùn coâng trình  PHAÀN 2: COÂNG TRÌNH THEÙP XD(60 tieát)  Xin giaáy pheùp xaây döïng  Ch. 6 : KCT nhaø coâng nghieäp moät taàng  Boû thaàu vaø choïn thaàu xaây laép  Ch. 7 : KCT nhaø nhòp lôùn  Thieát keá thi coâng  Ch. 8 : KCT nhaø cao taàng  Thi coâng coâng trình  PHAÀN 3: KCT NAÂNG CAO (30 tieát)  Ch. 9 : Caùc KC chuyeân duïng : KCT baûn  9 Ch. 10 : KCT öùng suaát tröôùc 10 0.5. Taøi lieäu tham khaûo cho moân hoïc Trong tiªu chuÈn nµy ®îc sö dông ®ång thêi vµ cã trÝch dÉn c¸c tiªu chuÈn sau : 1. TCXDVN 338-2005: KCT Tieâu Chuaån Thieát keá - TCVN 2737 : 1995. T¶i träng vµ t¸c ®éng. Tiªu chuÈn thiÕt kÕ; [1] - TCVN 1765 : 1975. ThÐp c¸c bon kÕt cÊu th«ng thêng. M¸c thÐp vµ yªu cÇu kü thuËt; - TCVN 1766 : 1975. ThÐp c¸c bon kÕt cÊu chÊt lîng tèt. M¸c thÐp vµ yªu cÇu kü thuËt; 2. TCXDVN 2737-2005 : Taûi troïng vaø taùc ñoäng- TC - TCVN 5709 : 1993. ThÐp c¸c bon c¸n nãng dïng trong x©y dùng. Yªu cÇu kü thuËt; - TCVN 6522 : 1999. ThÐp tÊm kÕt cÊu c¸n nãng; thieát keá [2] - TCVN 3104 : 1979. ThÐp kÕt cÊu hîp kim thÊp. M¸c, yªu cÇu kü thuËt; - TCVN 3223 : 1994. Que hµn ®iÖn dïng cho thÐp c¸c bon vµ thÐp hîp kim thÊp; 3. Phaïm Vaên Hoäi (chuû bieân) : KCT – Caùc caáu kieän - TCVN 3909 : 1994. Que hµn ®iÖn dïng cho thÐp c¸c bon vµ hîp kim thÊp. Ph¬ng ph¸p thö; cô baûn- nhaø XB KH & KT [3] - TCVN 1961 : 1975. Mèi hµn hå quang ®iÖn b»ng tay; - TCVN 5400 : 1991. Mèi hµn. Yªu cÇu chung vÒ lÊy mÉu ®Ó thö c¬ tÝnh; 4. Ts. Phaïm Minh Haø, TS. Ñoaøn Tieát Ngoïc – Thieát - TCVN 5401 : 1991. Mèi hµn. Ph¬ng ph¸p thö uèn; - TCVN 5402 : 1991. Mèi hµn. Ph¬ng ph¸p thö uèn va ®Ëp; Keá Khung Theùp NCN Moät Taàng, Moät Nhòp – Nhaø - TCVN 5403 : 1991. Mèi hµn. Ph¬ng ph¸p thö kÐo; - TCVN 1916 : 1995. Bu l«ng, vÝt, vÝt cÊy vµ ®ai èc. Yªu cÇu kü thuËt; XB Xaây Döïng [4] - TCVN 4169 : 1985. Kim lo¹i. Ph¬ng ph¸p thö mái nhiÒu chu tr×nh vµ Ýt chu tr×nh; 5. PGS.TS Vuõ Maïnh Huøng: Soå tay thöïc haønh thieát - TCVN 197 :1985. Kim lo¹i. Ph¬ng ph¸p thö kÐo; - TCVN 198 :1985. Kim lo¹i. Ph¬ng ph¸p thö uèn; keá keát caáu coâng trình. NXB Xaây döïng [5] - TCVN 312 :1984. Kim lo¹i. Ph¬ng ph¸p thö uèn va ®Ëp ë nhiÖt ®é thêng; - TCVN 313 :1985. Kim lo¹i. Ph¬ng ph¸p thö xo¾n; 6. Nguyeãn Vaên Yeân: Nhöõng Ví duï tính toaùn keát caáu - Quy chuÈn x©y dùng ViÖt nam – 1997. theùp [6] 11
CHÖÔNG 1: VAÂT LIEÄU THEÙP TRONG XD CHÖÔNG 1:VAÄT LIEÄU VAØ SÖÏ LAØM 1.1. Sô löôïc quaù trình saûn xuaát VIEÄC CUÛA KEÁT CAÁU THEÙP gang vaø theùp  1.1. Sô löôïc quaù trình saûn xuaát gang vaø theùp Theùp vaø gang : ñeàu laø hôïp chaát cuûa Fe vaø C , coøn caùc chaát khaùc coù tæ leä khoâng ñaùng keå : O,  1.2. Phaân loaïi theùp duøng trong xaây döïng. Caáu truùc vaø thaønh phaàn hoùa hoïc cuûa theùp P, Si ,. . .   1.3. Qui caùch theùp duøng trong xaây döïng Quaù trình luyeän gang vaø theùp :  Quaëng saét ( Fe O , Fe O ) luyeän trong loø cao  1.4. Söï laøm vieäc cuûa theùp khi chòu taûi troïng 2 3 3 4 Gang (hôïp kim Fe , C vôùi löôïng C treân 1,7%)  1.5. Caùc hieän töôïng phaù hoaïi gioøn cuûa theùp Qua loø luyeän theùp ñeå khöû bôùt C Theùp .  1.6. Tính toaùn KCT theo traïng thaùi giôùi haïn  Nhö vaäy theùp vaø gang ñöôïc phaân bieät döïa vaøo haøm löôïng C :  C > 1,7% Gang  C < 1,7% Theùp 1.2.1.Phaân loaïi theùp trong XD  Theo phöông phaùp luyeän theùp caùc lôùp nguyeân lieäu  Theùp loø quay oáng caáp gioù  Theùp loø baèng vaønh cöùng thaân loø  Theo phöông phaùp ñuùc khuoân oáng thoâng nhau  Theùp tónh  Theùp nöûa tónh coät ñôõ loø  Theùp soâi  Theo thaønh phaàn hoùa hoïc loã ra gang  Theùp than thaáp (C<0.22%): duøng chuû yeáu trong XD loã ra xæ  Theùp cacbon vöøa vaø cao Hình 1.1 : Sô ñoà luyeän gang baèng loø cao Hình 1.2 : Bình thoâng nhau  Theùp hôïp kim thaáp (Al,Cu, Zn, Ni,Cr,Mn,Si <2.5%): duøng chuû yeáu trong XD  Theùp cöôøng ñoä cao
CHÖÔNG 1: VAÂT LIEÄU THEÙP TRONG XD 1.2.2. Caáu truùc vaø thaønh phaàn 1.3: Quy caùch theùp duøng trong XD x0 d hoùa hoïc cuûa theùp y d u y y x  Caáu truùc 0 0 B  Ferit : chieám 97% theå tích , laø saét nguyeân chaát , maøu saùng xb x x z y , coù tính meàm vaø deûo 0 0 b b x0 y  Maøng xementit bao quang haït Ferit : laø hôïp chaát Fe3C , y 0 y cöùng vaø doøn . Hình 1.3.a : theùp goùc ñeàu caïnh Hình 1.3.b : theùp goùc khoâng ñeàu caïnh  Thaønh phaàn hoùa hoïc y y z0 t  Saét d d  Caùc bon x x x h h  Mn d  Silic y y  Ñoàng b b D  Moät soá nguyeân toá khaùc : N, P, S, Ni, Cr Hình 1.3.c : theùp chöõ I Hình 1.3.d : theùp chöõ C Hình 1.3.e : theùp oáng 6 Theùp hình  Theùp OÁng  Theùp goùc  Tieát dieän ñoái xöùng, vaät lieäu naèm xa truïc trung hoøa, chòu  Laø loaïi theùp caùn noùng. Coù 2 loaïi : ñeàu caïnh vaø khoâng löïc vaø oån ñònh toát ñeàu caïnh. Kí hieäu L50x4 ; L160x125x8  PVSD : laøm thanh daøn, ñaëc bieät laø daøn khoâng gian, keát  Coù 2 meùp song song, daøi töø 4-12m caáu coät thaùp cao.  PVSD : thanh daøn, TD gheùp laøm daàm, coät, coät ñieän Ngoaøi ra coøn coù theùp hoäp, theùp ray,Theùp vuoâng ñaëc  Theùp chöõ I Theùp baûn:  Kí hieäu I 40 (cao 40cm), I 40a (cao 40cm, caùnh roäng vaø daøy hôn I 40), daøi 4-12m  Goàm 3 loaïi :    Coù ñoä cöùng theo phöông x raát lôùn so vôùi phöông y Theùp taám phoå thoâng =4-60mm  Theùp taám daøy =4-160mm, coù beà roäng lôùn laøm keát caáu  PVSD: laøm keát caáu chòu uoán phaúng nhö daàm, hoaëc coät baûn  Theùp chöû C  Theùp taám moûng =0.2-4mm.  Kí hieäu C30 (cao 30cm), daøi 4-12m.  PVSD: laøm baûn saøn, keát caáu chòu löïc daïng toå hôïp.  Maët buïng phaúng, caùnh vöôn roäng neân. Coù söï oån ñònh theo phöông y khaù toát.  Ngoaøi ra coøn coù theùp baûn vaân duøng laøm saøn NCN,  PVSD: daàm uoán xieân nhö xaø goà, TD gheùp laøm coät, taám baäc thang. Theùp taám löôïn soùng laøm taám lôïp . thanh daøn caàu 7 8
CHÖÔNG 1: VAÂT LIEÄU THEÙP TRONG XD Theùp hình daäp nguoäi & theùp phoå thoâng 1.4: Söï laøm vieäc cuûa theùp khi chòu taûi  Theùp hình daäp nguoäi  Caùc taám theùp moûng =2-16mm mang daäp nguoäi maø 1.4.1 : Söï laøm vieäc cuûa theùp khi chòu keùo thaønh theùp goùc, theùp C, theùp Z, tieát dieän hoäp .  PVSD ; vaønh moûng nheï nhaøng neân duøng cho KC chòu f löïc nheï nhöng yeâu caàu ñoä oån ñònh lôùn E  Theùp phoå thoâng 40 fu 38  Coù ñöôøng kính töø 6-80mm. fy 24 CD  Coù 2 loaïi : trôn vaø coù gaân f 21 l tl B  PVSD: thanh caêng cuûa voøm, bu loâng neo, bu loâng l chòu löïc. Thöôøng duøng trong keát caáu beâ toâng coát theùp. l+ 0 4 16 22 %  0 l Hình 1. Bieåu ñoà quan heä giöõa öùng suaát vaø bieán daïng 9 10 Caùc ñaëc tröng cô hoïc cuûa theùp khi keùo 2 1.4.2 : Söï laøm vieäc cuûa theùp khi chòu neùn  Giôùi haïn tæ leä (B) : ftl = 2000 (daN/cm )=200 (MPa) 2 2  Caùc ÑT cô hoïc tính toaùn trong giai ñoaïn laøm vieäc  Giôùi haïn chaûy (C) : fy = 2400 (daN/cm )=240 (N/mm )  Ñaây laø giôùi haïn raát quan troïng ñeå ñaùnh giaù KNCL cuûa ñaøn hoài vaø ñaøn hoài deûo gioáng söï laøm vieäc chòu theùp, khi tính trong gñ ñaøn hoài : f > fy : theùp khoâng laøm keùo : cuøng E , ftl , fy , fu vieäc ñöôïc, vôùi E = const  Thí nghieäm vôùi Maãu ngaén (daïng khoái) : Quan heä  Giôùi haïn beàn ÖS – BD gioáng maãu chòu keùo  Laø giôùi haïn cuoái cuøng tröôùc khi theùp bò phaù hoaïi  Thí nghieäm vôùi Maãu daøi (daïng thanh ): Thanh seõ  Vôùi theùp CT3 f = 380 (MPa) : cho VL moät ñoä döï tröõ u bò phaù hoaïi do hieän töôïng maát oån ñònh. an toaøn cao veà cöôøng ñoä giöõa TT laøm vieäc vaø TT phaù 2 hoaïi. EImin  Löïc tôùi haïn theo Euler: Pth 2  Bieán daïng khi ñöùt 0 : l  Ñaëc tröng cho ñoä deûo vaø ñoä dai cuûa theùp  Ñieàu kieän oån ñònh: P < P hay f < f = . f  BD khi laøm vieäc ñaøn hoài: y = 0,2%; BD khi ñöùt: u=22% th th nghóa laø cho VL moät löôïng döï tröõ an toaøn cao veà BD N  Moâñun ñaøn hoài E : neân : f (neùn ñuùng taâm) 5 2 A  E = tg . Trong Gñ ñaøn hoài ; E = 2,1 . 10 (N/mm ) 11 12
CHÖÔNG 1: VAÂT LIEÄU THEÙP TRONG XD  Khi löïc P nhoû, boû taùc duïng löïc 1.4.3: Söï laøm vieäc cuûa theùp khi chòu uoán ngang: trôû veà vò trí cuõ oån ñònh  Tính caáu kieän trong giai ñoaïn ñaøn hoài  Taêng P: thanh khoâng trôû veà vò trí cuõ M VS. thanh maát oån ñònh. f f . c  f .  c  Taïi vò trí thanh baét ñaàu maát oån ñònh Wn I. t seõ öùng vôùi löïc Pth  Tính caáu kieän khi coù bieán daïng deûo  Tieát dieän chöõ nhaät : Wd =1.5W  Tieát dieän chöõ I : Wd =1.15W  Tieát dieän chöõ C : Wd =1.2W  Tieát dieän troøn ñaëc : Wd = 1.3W  Chæ tính caáu kieän trong giai ñoaïn deûo khi caáu kieän ñaït ñöôïc ñoàng thôøi 3 ñieàu kieän sau:  Daàm ñaûm baûo ñieàu kieän oån ñònh toång theå. Theùp caùn noùng vaø TD ñoái xöùng  Daàm chæ chòu taûi troïng tónh  Taïi choã coù Mmax , öùng suaát tieáp :  <= 0.4f 13 14  Khi löïc P nhoû, taêng daàn P ñeán moät luùc naøo ñoù, öùng suaát thôù 1.5: Söï phaù hoaïi gioøn cuûa theùp bieân ñaït tôùi giôùi haïn chaûy, caùc thôù beân trong TD ñeàu nhoû hôn giôùi haïn chaûy (TD laøm vieäc trong giai ñoaïn ñaøn hoài) Söï phaù hoaïi cuûa KCT coù theå xaûy ra döôùi 2 HT:  Phaù hoaïi deûo: khoâng ñoät ngoät vaø nguy hieåm  Tieáp tuïc taêng P, fy lan daàn vaøo caùc thôù trong vaø daàn daàn bieåu ñoà öùng suaát coù daïng chöõ nhaät toaøn boä TD laøm vieäc  Phaù hoaïi doøn: khoâng baùo tröôùc vaø nguy hieåm trong Gñ chaûy (Traïng thaùi II). Ñaây laø giôùi haïn cuoái cuøng cuûa Coù 5 hieän töôïng phaù hoaïi doøn cuûa theùp theùp. Neáu tieáp tuïc taêng P thì taïi tieát dieän Mmax seõ hình thaønh  HT cöùng nguoäi: khôùp deûo vaø daàm töø töø bò guïc xuoáng  Laø HT theùp trôû neân cöùng sau khi bò bieán daïng deûo ôû P nhieät ñoä thöôøng fy fy fy  Keùo maãu theùp quaù giai ñoaïn chaûy thì theàm chaûy cuûa L theùp khoâng coøn, theùp haàu nhö laøm vieäc trong GÑ deûo vôùi BD phaù hoaïi nhoû. Khi ñoù laøm taêng cöôøng ñoä chòu löïc fy nhöng  < y . Mmax  Söï cöùng nguoäi laøm taêng cöôøng ñoä theùp nhöng laøm theùp doøn. f fy fy y khôùp deûo  Nguyeân nhaân : khi gia coâng nguoäi caùc caáu kieän uoán, traïng thaùi I traïng thaùi II caét, ñoät loã Hình 1.5 : Söï laøm cuûa vieäc theùp khi chòu uoán 15 16
CHÖÔNG 1: VAÂT LIEÄU THEÙP TRONG XD  HT laõo hoaù HT Ös phaân boá khoâng ñeàu  Laø HT theùp trôû neân giaø theo thôøi gian  Khi trong caáu kieän coù loã khuyeát, raõnh caét thì caùc ñöôøng  Keùo maãu theùp ñeå sau vaøi chuïc naêm: fy vaø fu taêng; ñoä giaõn söùc (quó ñaïo caùc öùng suaát chính) coù daïng taäp trung vaø daøi vaø ñoä dai xung kích giaûm, theùp trôû neân gioøn hôn, tính uoán quanh choã caét. Chöùng toû öùng suaát choã ñoù taêng cao deûo maát daàn vaø taïi ñoù toàn taïi öùng suaát theo hai phöông laøm theùp trôû  Nguyeân nhaân: khi luyeän theùp, moät soá taïp chaát coøn laãn neân doøn. Ñoù laø hieän töôïng öùng suaát phaân boá khoâng ñeàu trong haït ferit, qua thôøi gian chuùng ra khoûi haït ferit vaø laøm  Hieän töôïng öùng suaát taäp trung khoâng ñeàu chæ nguy hieåm daøy maøng pectit laøm taêng cöôøng ñoä chòu löïc khi keát caáu chòu taûi troïng ñoäng löïc. Caàn traùnh baèng  Khoâng neân lôïi duïng HT giaø cuûa theùp ñeå taêng cöôøng ñoä caùch giaûm khoeùt loã, raõnh caét , maët ngoaøi caáu kieän nhaün maãu keùo sau vaøi chuïc naêm Nhieät ñoä coù aûnh höôûng raát lôùn ñeán tính chaát cô    hoïc cuûa theùp c 0 c  ÔÛ t = 200 – 250 C : tính chaát cô hoïc thay ñoåi ít c 0 maãu keùo sau khi ra loø  ÔÛ t = 300 - 350 C: theùp doøn, chòu löïc xung kích keùm 0  ÔÛ t = 350 – 650 C : tính doøn maát ñi, cöôøng ñoä haï xuoáng 0    ÔÛ t > 650 C: chaûy deûo, khoâng coøn chòu löïc ñöôïc.   bñ 0  ÔÛ t < -45 C : raát doøn, phaûi duøng theùp ñaëc bieät chòu nhieät Hình 1.6 : Hieän töôïng cöùng nguoäi Hình 1.7 : Hieän töôïng giaø cuûa theùp ñoä thaáp 17 18 Theùp laøm vieäc chòu taûi troïng laëp 1.6: PP tính toaùn KC theùp theo TTGH  Taûi troïng laëp laø taûi troïng coù chieàu hay trò soá taùc duïng  TTGH : laø TT maø taïi ñoù KC thoâi khoâng thoûa maõn ñaët ra ñoái thay ñoåi laëp ñi laëp laïi nhieàu laàn vôùi CT khi söû duïng vaø xaây laép.  Khi chiuï taûi troïng laëp, keát caáu theùp giaûm cöôøng ñoä, coù  Muïc ñích: ñaûm baûo cho KC laøm vieäc bình thöôøng khoâng theå bò phaù hoaïi ôû cöôøng ñoä nhoû hôn giôùi haïn beàn ñoù vöôït quaù TTGH duø coù xaûy ra ÑK baát lôïi nhaát nhö taûi troïng laø hieän töôïng moûi cuûa theùp. vöôït quaù TT cho pheùp, ÑTcô hoïc VL keùm nhaát nhöng vaãn  Söï moûi laøm theùp bò phaù hoaïi doøn, thöôøng ñoät ngoät vaø ñaûm baûo tieát kieäm VL nhaát. TCVN 338 coù 3 nhoùm TTGH: keøm theo veát nöùt.  Nhoùm TTGH 1  Öùng suaát phaù hoaïi moûi goïi laø cöôøng ñoä rung ñoäng :  rñ  Goàøm caùc TT: Phaù hoaïi beàn, maát oån ñònh, maát caân baèng  Khi tính toaùn keát caáu theùp chòu chaán ñoäng phaûi tính vôùi vò trí, KC bò bieán ñoåi hình daùng.  (tra baûng) vaø phuï thuoäc vaøo: rñ  Ñieàu kieän giôùi haïn tính toaùn : N <S  Tính chaát thay ñoåi cuûa taûi troïng : chu kyø ñoái xöùng deã gaây cho  Nhoùm TTGH 2 theùp bò moûi nhaát  Goàm caùc TT ; bò voõng , rung , luùn  Soá chu kyø laëp : vôùi theùp CT3, cöôøng ñoä oån ñònh vôùi soá laàn laëp leân ñeán 2x106 laàn  Ñieàu kieän giôùi haïn tính toaùn : < gh  Traïng thaùi maët ngoaøi cuûa caáu kieän : maët ngoaøi caøng nhaün thi rñ  Nhoùm TTGH 3 caøng cao.  Söï hình thaønh vaø phaùt trieån khe nöùt. KCT khoâng tính theo TTGH naøy 19 20
CHÖÔNG 1: VAÂT LIEÄU THEÙP TRONG XD Cöôøng ñoä tieâu chuaån vaø cöôøng ñoä tính toaùn  Taûi troïng gioù : gioù tónh vaø gioù ñoäng  Cöôøng ñoä tieâu chuaån : kí hieäu laø fy  Taûi troïng ñaëc bieät : ñoäng ñaát, noå , suït lôõ  Ñöôïc qui ñònh trong caùc qui phaïm thieát keá  TT tieâu chuaån vaø TT tính toaùn:  Xaùc ñònh do xöû lyù thoáng keâ caùc chæ tieâu cô hoïc töø thöïc  TT tieâu chuaån: laø TT laáy theo caùc giaù trò treân nghieäm  TT tính toaùn= TT tieâu chuaån x heä soá ñoä tin caäy veà taûi  Cöôøng ñoä tính toaùn: kí hieäu laø f troïng q  Coâng thöùc xaùc ñònh: f= fy/m (m -heä soá ñoä tin caäy veà taûi troïng) vaø phuï thuoäc traïng thaùi: keùo, caét, eùp maët;  Khi tính KC theo TTGH 1 duøng TT tính toaùn.  Ñoái vôùi theùp CT3 : fy=240 (MPa); f= 210 (MPa);  Khi tính KC theo TTGH 2 duøng TT tieâu chuaån  f vaø fy cuûa theùp caùc bon thaáp vaø theùp hôïp kim tham khaûo  Toå hôïp TT vaø NL: baûng 5,6  Muïc ñích : tìm ra NL nguy hieåm gaây baát lôïi cho KC nhaát Taûi troïng vaø taùc ñoäng  Ng taéc toå hôïp TT: tónh taûi luoân luoân coù, hoaït taûi luùc coù luùc Laáy theo TCVN 2737-1995 . goàm caùc loaïi: khoâng, chæ keå vaøo khi noù gaây theâm nguy hieåm cho KC  TT thöôøng xuyeân (tónh taûi): laø TT khoâng bieán ñoåi giaù trò, ñang xeùt. phöông chieàu, vò trí taùc duïng trong quaù trình söû duïng.  Coù 2 toå hôïp CB. THCB1: tónh taûi + moät hoaït taûi; THCB2 :  TT khoâng thöôøng xuyeân (hoaït taûi): tra baûng phuï thuoäc tónh taûi + nhieàu hoaït taûi (giaù trò HT x vôùi heä soá 0.9) vaøo loaïi coâng trình, coâng naêng söû duïng 21 22  Khi tính toaùn KC theo TTGH phaûi söû duïng caùc heä soá sau:  HÖ sè ®é tin cËy vÒ cêng ®é M (xem ®iÒu 4.1.4 vµ 4.2.2);  HÖ sè ®é tin cËy vÒ t¶i träng Q ( xem ®iÒu 3.2.2); B¶ng 5 Cêng ®é tiªu chuÈn fy , fu vµ cêng ®é tÝnh to¸n f cña thÐp c¸c bon (Đ¬n vÞ tÝnh : N/mm2)  HÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc C (xem ®iÒu 3.4.1 vµ 3.4.2); (Trich TCVN 5709 : 1993)  Bieán daïng cuûa caùc CK chòu uoán khoâng ñöôïc vöôït quaù caùc giaù trò cho trong baûng 1 cuûa [1] Cêng ®é tiªu chuÈn fy vµ cêng ®é tÝnh to¸n f cña thÐp víi ®é dµy t (mm) Cêng ®é kÐo ®øt  Ñoái vôùi theùp caùn noùng, theùp oáng cöôøng ñoä tieâu chuaån vaø tính toaùn cuûa tiªu chuÈn fu M¸c thÐp t 20 20 < t 40 40 < t 100 kh«ng phô thuéc bÒ dµy caùc Traïng thaùi öùng suaát khaùc nhau laáy theo baûng 4 cuûa [1] vaø M =0.5 vaø t (mm) f f f f f f cho moïi maùc theùp. y y y CCT34 220 210 210 200 200 190 340  Ñoái vôùi caùc loaïi theùp khoâng neâu trong TC338 hoaëc theùp nöôùc ngoaøi, CCT38 240 230 230 220 220 210 380 CCT42 260 245 250 240 240 230 420 cöôøng ñoä tieâu chuaån vaø tính toaùn cuûa theùp laáy theo baûng 4 cuûa [1] vaø M =1 vaø cho moïi maùc theùp.  Caùc VL nhö daây caùp phaûi söû duïng TC rieâng B¶ng 6 - Cêng ®é tiªu chuÈn fy , fu vµ cêng ®é tÝnh to¸n f cña thÐp hîp kim thÊp (Đ¬n vÞ tÝnh : N/mm2) Baûng 4: Cñ tieâu chuaån vaø tính toaùn cuûa theùp caùn vaø theùp oáng §é dµy, mm t 20 20 < t 30 30 < t 60 M¸c thÐp Tr¹ng th¸i lµm viÖc Ký hiÖu Cêng ®é tÝnh to¸n fu fy f fu fy f fu fy f 09Mn2 450 310 295 450 300 285 ––– KÐo, nÐn, uèn f f = fy /M 14Mn2 460 340 325 460 330 315 ––– 16MnSi 490 320 305 480 300 285 470 290 275 Trît fv fv = 0,58 fy /M 09Mn2Si 480 330 315 470 310 295 460 290 275 10Mn2Si1 510 360 345 500 350 335 480 340 325 Ðp mÆt lªn ®Çu mót (khi t× s¸t) fc fc = fu /M 10CrSiNiCu 540 400 * 360 540 400 * 360 520 400 * 360 Ðp mÆt trong khíp trô khi tiÕp xóc chÆt fcc fcc = 0,5 fu /M Ghi chó: * HÖ sè M ®èi víi trêng hîp nµy lµ 1,1; bÒ dµy tèi ®a lµ 40 mm. Ðp mÆt theo ®êng kÝnh cña con l¨n fcd fcd = 0,025 fu /M 23
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT 2.1: Khaùi nieäm chung veà LK duøng trong CHƯƠNG 2 Keát caáu theùp (KCT) Thanh  lieânkeát lieânkeát   caáukieän  coângtrình  2.1. KHAÙI NIEÄM CHUNG VEÀ LK Taám   2.2. TÍNH TOAÙN LK HAØN KCT söû duïng 3 loaïi LK sau : Haøn, Ñinh taùn, Buloâng  2.3. TÍNH LK BU LOÂNG  LK haøn : Laø LK phaân töû cuûa caùc kim loaïi bò noùng chaûy khi duøng doøng nhieät ñoát noùng laøm chaûy 2 meùp theùp ñeå  2.4. TÍNH LK BU LOÂNG CÖÔØNG ÑOÄ CAO hoøa laãn vôùi nhau, Khi nguoäi laïi taïo thaønh ñöôøng haøn. Öu ñieåm:  Giaûm coâng cheá taïo vaø khoái löôïng kim loaïi  Hình thöùc caáu taïo lieân keát ñôn giaûn  Beàn, coù tính kín cao  Tieát dieän khoâng caàn khoeùt loã neân khoâng giaûm yeáu  Ñoái vôùi ngaønh caàu LK haøn neáu söû duïng noái caùc boä phaän thöù yeáu, khoâng duøng KC chòu löïc chính 2 Khuyeát ñieåm  Öu ñieåm : Coù tính dai, chòu TT chaán ñoäng lôùn duøng  Khoù kieåm tra chaát löôïng ĐH ñeå cheá taïo daàm caàu truïc naëng, caàu ñuôøng, ñöôøng saét .  Moät soá loaïi theùp coù haøm löôïng C cao khoù haøn  Khuyeát ñieåm : Toán VL vaø coâng cheá taïo nhö khoeùt loã , nung ñinh, taùn ñinh . . .neân ít duøng  Quaù trình haøn gaây BH haøn vaø ÖS haøn trong LK laøm taêng tính doøn cuûa KL, KC deã bò veânh  LK bu loâng: laø LK ñöôïc khoan taïo loã, Buloâng  Khoâng coù tính dai, chòu TT ñoäng keùm ñöôïc cheá taïo ñònh hình laép vaøo loã vaø vaën chaët eâcu baèng rôø-le  LK ñinh taùn : LK ñöôïc gia coâng 1 ñaàu tröôùc raùp eâcu vaøo CK roài taùn thaân ñinh thaønh ñaàu ñinh thöù 2. ronddlle sau khi taùn Hình 2.1 Lieân keát ñinh taùn Hình 2.2 Lieân keát bu loâng 3 4
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT Öu ñieåm : 2.2. Tính lieân keát haøn  Thuaän tieän khi thaùo laép, khoâng caàn maùy moùc vaø naêng  löôïng khi thi coâng. 2.2.1. CAÙC PP HAØN TRONG KCT Khuyeát ñieåm :  a. Caùc PP haøn duøng trong KCT  Giaûm yeáu do khoeùt loã  b. Que haøn  Vaãn coøn khe hôû giöõa loã ñinh vaø thaân ñinh neân LK  c. Caùc yeâu caàu chính khi haøn vaø PP kieåm tra khoâng thaät chaët deã gaây BD tröôït lôùn. chaát löôïng Ñh Khaéc phuïc nhöôïc ñieåm cuûa caùc LK treân, ngaøy nay ngöôøi  d. Caùc loaïi que haøn vaø cöôøng ñoä ta ñöa ra LK bu loâng cöôøng ñoä cao LK bu loâng cöôøng ñoä cao:  e. Caùc yeâu caàu chính khi haøn vaø PP kieåm tra chaát löôïng ÑH  Deã bò tuoät oác ( do vaën e-cu khoâng chaët) Taän duïng öu ñieåm cuûa LK ñinh taùn vaø LK bu-loâng  2.2.2. Caùc loaïi Ñh vaø cöôøng ñoä. Caùc yeâu  Ñöôïc cheá taïo baèng theùp cöôøng ñoä cao. Khi vaën eâcu caàu caáu taïo ñoái vôùi ÑH taïo ñöôïc löïc keùo tröôùc trong thaân ñinh.  2.2.3. PP tính toaùn Lk haøn  Haàu heát ñöôïc söû duïng ngaøy nay nhöng ñaét tieàn 5  Nguyeân lyù 2.2.1: caùc PP haøn duøng trong KCT  Chaïm que haøn vaøo giöõa 2 thanh theùp cô baûn caàn haøn a. Haøn tay hoà quang ñieän: xaûy ra noái maïch gaây ñoaûn maïch.  Nhaác que haøn leân 2 – 3mm giöõa 2 ñieän cöïc (theùp cô tay caàm baûn vaø que haøn) xaûy ra HT phoùng ñieän taïo hoà quang t cao cuûa ngoïn löûa hoà quang > 20000C laøm 2 taám TCB bò noùng chaûy (ñoä saâu noùng chaûy 1,5 – 2mm)  Kim loaïi que haøn chaûy thaønh töøng gioït rôi xuoáng raõnh que haøn haøn do löïc huùt cuûa ñieän tröôøng, 2 KL loûng hoøa laãn vaøo nguoàn ñieän nhau, khi nguoäi laïi taïo thaønh ÑH hoà quang  Coâng nhaân haøn caàn chuù yù : daây daãn  Di chuyeån que haøn theo höôùng haøn. Toác ñoä haøn phuø hôïp  Ñieàu chænh khoaûng caùch giöõa que haøn vaø TCB (chöøng 2– theùp cô baûn 3mm), neáu quaù xa hay quaù gaàn hoà quang bò caét  Haïn cheá tieáp xuùc vôùi khoâng khí khoâng khí chui vaøo Hình 2.3 Haøn tay hoà quang ñieän laøm giaûm chaát löôïng ÑH 7 8
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT b. Haøn töï ñoäng hoà quang ñieän:  Nguyeân taéc laøm vieäc :  Chaïm roài nhaác leân hoà quang taïo chìm döôùi lôùp thuoác haøn. Maùy haøn giöõ que haøn di chuyeån theo ñöôøng thaúng. oáng huùt thuoác haøn  Que haøn töï ñoäng nhaû daàn theo toác ñoä di chuyeån ñeàu cuûa phieåu raõi maùy. Oáng huùt thuoác haøn ñi sau cuøng thuoác haøn  Öu ñieåm que haøn traàn  Chaát löôïng ÑH toát. Hoà quang chaùy oån ñònh.  Toác ñoä nhanh (gaáp 5 – 10 laàn haøn tay)  KL loûng ñöôïc phuû lôùp thuoác daøy neân nguoäi daàn, boït khí thoaùt ra töø töø laøm ÑH ñaëc hôn maùy haøn  Khoâng haïi söùc khoûe thôï haøn do hoà quang chaùy chìm.  Nhöôïc ñieåm :  Chæ haøn ñöôïc ñöôøng haøn naèm thaúng hoaëc troøn hoà quang chìm  Khoâng haøn ñöôïc : ñöôøng haøn ñöùng hoaëc ngöôïc, ôÛ vò trí Hình 2.4 Haøn töï ñoäng hoà quang ñieän chaät heïp, treân cao. Ñöôøng haøn ngaén , gaõy khuùc , ñöôøng haøn troøn baùn kính cong beù. 9 10 c. Haøn hôi, haøn xì, haøn gioù ñaù  Nguyeân lyù  Hoãn hôïp chaùy laø O2 vaø C2H2 , cho nhieät löôïng cao.  O2 vaø C2H2 ñöôïc neùn ôû 2 bình rieâng, daãn ñeán moû haøn baèng oáng meàm moû haøn 0  Khi chaùy, nhieät ñoä leân ñeán 3200 C laøm noùng chaûy KL kim loaïi buø caàn haøn vaø thanh kim loaïi buø  Kim loaïi nguoäi taïo thaønh ÑH oáng daãn meàm bình troän  PVSD C H +O  Haøn nhöõng taám KL moûng , nhöõng ÑH cuûa KC chòu löïc theùp cô baûn 2 2 2 khoâng cao, hh < 4mm  Duøng khi maát ñieän. bình C H  Chuû yeáu ñeå caét theùp. Hình 2.5 Haøn gioù ñaù 2 2 bình O 2 Ngoaøi ra coøn PP haøn tieáp xuùc duøng haøn ñoái ñaàu trong beâ toâng coát theùp 11 12
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT d. Caùc loaïi que haøn vaø cöôøng ñoä e. Caùc yeâu caàu chính khi haøn vaø PP kieåm tra  Que haøn coù lôùp thuoác boïc chaát löôïng ÑH  Söû duïng cho haøn tay hoà quang ñieän.  Khi chaùy taïo lôùp xæ caùch li khoâng khí xung quanh vôùi kim  Tröôùc khi haøn: loaïi loûng, ngaên O, N loït vaøo laøm ñöôøng haøn gioøn.  Laøm saïch gæ treân maët raõnh haøn  Lôùp xæ phuû laøm ÑH nguoäi töø töø neân khoâng gaây nöùt ÑH,  Cöôøng ñoä doøng ñieän thích hôïp ñoàng thôøi laøm hoà quang ñöôïc oån ñònh vaø taêng ñoä beàn ÑH  Gia coâng meùp TCB ñuùng qui ñònh  Que haøn traàn :  Choïn que haøn phuø hôïp TCB  Söû duïng cho haøn töï ñoäng. Lôùp thuoác boïc ñöôïc thay baèng  Kieåm tra maùy haøn vaø caùc Ñk ñaûm baûo an toaøn Lñ lôùp boät thuoác haøn phuû treân ÑH.  Khi haøn : ñaûm baûo ñuùng trình töï haøn  Kí hieäu  Sau khi haøn: phaûi kieåm tra laïi chaát löôïng ÑH 2 A  E42 : cöôøng ñoä 4200 (daN/cm ). E42 : taêng tính deûo vaø ñoä dai xung kích cuûa kim loaïi (chòu taûi troïng ñoäng)  Kieåm tra baèng maét  Duøng phöông phaùp vaät lyù : sieâu aâm, ñieän töø , . . .  PVSD  E42, E46 vôùi theùp than;  E50 caáu kieän chòu löïc ñoäng lôùn A  Theùp hôïp kim duøng E.50 , E.50 , E.55 13 14 2.2.2: Caùc loaïi ÑH vaø yeâu caàu caáu taïo ÑH  Öu ñieåm :  Truyeàn löïc toát vì ñöôøng söùc khi qua moái haøn khoâng bò a. Ñöôøng haøn ñoái ñaàu : (ñhññ) ñoåi höôùng  Laø ñöôøng haøn thöïc hieän treân 2 t  Laøm vieäc gioáng nhö thanh cô baûn vì lieân keát mang tính meùp ñaàu cuûa thanh TCB ñöôïc lieân keát tinh theå. ñaët treân cuøng moät maët phaúng. ÑH  Nhöôïc ñieåm : naèm ôû khe hôû nhoû giöõa 2 caáu  Gia coâng meùp toán coâng. kieän caàn haøn.  Ñaët khoaûng caùch meùp cho ñuùng neân caàn thôï tay  Khe hôû naøy coøn coù taùc duïng ñeå ngheà cao (thôï baäc 4). caùc chi tieát haøn bieán daïng töï do khi haøn traùnh cong veânh.  Coù 2 loaïi : ñhññ thaúng goùc vaø ñhññ xieân goùc vôùi truïc caáu kieän.  Yeâu caàu: ÑH caàn phaûi ñaày.  Theùp moûng khoâng caàn giaHình 2.6 Ñöôøng haøn ñoái ñaàu coâng meùp. Theùp daøy caàn gia coâng meùp. 15 16
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT b. ÑH goùc (ÑH choàng)  Laø ÑH thöïc hieän ôû goùc 2 taám Teân ñöôøng haøn Kích thöôùc meùp Duøng khi t cuûa  theùp ñaët choàng leân nhau =0. theo hình gia theùp cô baûn theùp cô baûn laø 7  Tieát dieän ÑH laø 1 tam giaùc h coâng meùp vuoâng caân, do ñoù laáy gaàn h ñuùng chieàu daøy tính toaùn cuûa Khoâng gia coâng ÑH :  =  h vaø  =0.7; hh t = 8 – 10mm h f w f meùp 2 mm  Heä soá f coù theå tra theo baûng 37 cuûa [1] vaø phuï thuoäc PP 60° haøn vaø vò trí ÑH Hình 2.7 Ñöôøng haøn goùc Hình chöõ V t = 10 – 20mm  Coù 2 loaïi ÑH goùc: ÑH meùp; 2-3mm ÑH ñaàu 2-3mm 45 ñöôøng haøn ñaàu ñöôøng haøn meùp Hình chöõ X t > 20mm 2-3mm 3-4mm 45° t > 20mm Hìnhchöõ K 2-3mm 2mm 17 18  Öu ñieåm  Thích hôïp vôùi ñaïi ña soá lieân keát.  Khoâng caàn gia coâng meùp deã haøn vì cuøng treân moät maët phaúng, vò trí ñaët khoâng caàn chính xaùc kæ neân chæ caàn thôï baäc1, 2.  Nhöôïc ñieåm :  Ñöôøng söùc qua Ñh thay ñoåi phöùc taïp hoaëc bò uoán cong, gaây HT taäp trung ÖS deã bò phaù hoaïi doøn chòu löïc chaán ñoäng khoâng cao.  Toán theùp vì phaûi theâm baûn noái phuï c. Caùc caùch phaân loaïi khaùc  Theo tính chaát laøm vieäc  Ñh chòu löïc  Ñh vöøa chòu löïc vöøa kín 20  Ñh caáu taïo
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT  Theo chieàu daøi  Ñh lieân tuïc  Ñh giaùn ñoaïn >50 a  amax 15tmin : caáu kieän chòu neùn  amax 30tmin : caáu kieän chòu keùo, boä phaän caáu taïo  Theo chieàu daøy vaø khaû naêng haøn  Ñh moät lôùp  Ñh nhieàu lôùp  Theo ñòa ñieåm cheá taïo :  Ñh nhaø maùy (coâng xuôûng)  Ñh laép raùp (coâng tröôøng)  Theo vò trí KG ÑH  Ñh naèm  Ñh ngöôïc  Ñh ñöùng 22  ChiÒu dµi tÝnh to¸n cña ®êng hµn gãc bªn kh«ng ®îc lín b. Moät soá yeâu caàu caáu taïo ñoái vôùi ÑH h¬n - hÖ sè lÊy ë b¶ng 37).  KÝch thíc c¸c phÇn chång nhau (trong liªn kÕt chång)  Qui phaïm : hw,min hw hw,max kh«ng ®îc nhá h¬n 5 lÇn chiÒu dµy nhá nhÊt cña c¸c cÊu   kiÖn ®îc hµn. Traùnh HT chaûy caïn Traùnh HT giaø löûa  Trong thiÕt kÕ cÇn chØ râ: ph¬ng ph¸p hµn, lo¹i que hµn  hoÆc d©y hµn, vÞ trÝ vµ thø tù hµn cña c¸c mèi hµn  hw,min = 4mm  ChiÒu cao cña ®êng hµn gãc h kh«ng ®îc lín h¬n f B¶ng 43 – ChiÒu cao nhá nhÊt cña ®êng hµn gãc hf 1,2tmin (tmin- chiÒu dµy nhá nhÊt cña c¸c cÊu kiÖn ®îc LK) Giíi h¹n ch¶y Gi¸ trÞ nhá nhÊt hf khi chiÒu dµy lín nhÊt  Nhöõng Ñh coù chieàu cao lôùn hôn 8 mm phaûi haøn thaønh Ph¬ng cña c¸c cÊu kiÖn ®îc hµn t (mm) D¹ng cña thÐp fy ph¸p hµn 2 nhieàu löôït khi haøn tay, neáu haøn töï ñoäng vaø baùn töï ñoäng liªn kÕt (N/mm ) 5 10 16 22 32 40 80 thì haøn nhieàu löôït khi hw lôùn hôn 16 mm. 430 4 5 6 7 8 9 10 Tay  Chieàu daøi L cuûa ÑH goùc khoâng nhoû hôn 40mm. Chữ T víi min ®êng hµn gãc 430 530 N/mm vµ víi tÊt c¶ c¸c lo¹i thÐp khi chiÒu dµy c¸c cÊu kiÖn lín h¬n 80mm, chiÒu cao nhá nhÊt cña ®êng hµn gãc lÊy theo c¸c qui ®Þnh kü thuËt riªng. 23
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT 2.2.3: PP tính toaùn LK haøn 2  Baûng cöôøng ñoä tính toaùn cuûa Ñh ( N/mm =MPa) khi TCB  a. Tính LK haøn ñoái ñaàu laø CT3 , CT4 ; que haøn laø E 42 , E 42A (taûi troïng ñoäng)  a.1. Khi lieân keát chòu löïc doïc truïc (keùo hoaëc neùn) duøng ÑHññ thaúng goùc Kieåu ñöôøng Kí Cñtt haøn Traïng thaùi öùng suaát hieäu (N/mm2)  a.2. Khi lieân keát chòu löïc doïc truïc (keùo hoaëc neùn) duøng ÑHññ xieân goùc Haøn ñoái ñaàu Neùn 210 fw,c  a.3. Khi lieân keát chòu moâmen vaø löïc caét Keùo , khi haøn töï ñoäng vaø nöûa töï ñoäng , kieåm tra baèng PP vaät lyù fw,t 210  b. Tính LK haøn goùc Keùo, khi haøn baùn töï ñoäng vaø haøn tay,  b.1. Khi lieân keát chòu löïc doïc truïc (keùo hoaëc neùn) KT baèng PP thoâng thöôøng fw,t 180  b.2. Khi lieân keát chòu löïc doïc, moâmen vaø löïc caét Caét 130 fw,v  c. Tính lieân keát hoãn hôïp Haøn goùc Neùn , keùo , caét 150 fw,f  d. ÖÙng suaát haøn vaø bieán hình haøn (BHH)  d.1. HT vaø nguyeân nhaân 25  d.2. Bieän phaùp ñeà phoøng BHH 26 a1. Lk chòu löïc doïc truïc, duøng ÑHññ thaúng goùc : a3. ÑHññ chòu löïc momen vaø löïc caét  Kieåm tra öùng suaát taïi tieát dieän ñi qua ñöôøng haøn  Keùo : N N NNt t t t t  w f w, t M A t. l  M f w, t; A w t . l w w w W 5 w t  Neùn : NNw l 2 t l b t NNc c V t. lw  f  v f w, v ; W w w w, c A 6 Aw t. l w w a2. Lk chòu löïc doïc truïc, duøng ÑHññ xieân goùc : 2 2 M M td  M  v f w, t b  Keùo N .sin  t f VV w, t Nt Nt  Neáu coù N : lw. t t N N .cos Hình 2.10 Ñöôøng haøn ñoái ñaàu chòu M vaø V  t f Nt cos  N w, v A lw. t N N w t lw Nt t  Neùn 2 2 Nc .sin  fw, c td ()  M  N  v f w, t Nt sin lw. t  Chieàu daøi tính toaùn cuûa ÑH baèng chieàu daøi ÑH thöïc tröø ñi 2t vaø laáy N .cos  c f khoâng nhoû hôn 10mm; w, v lw. t 27 28
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT Tính LK haøn goùc b.1. Khi lieân keát chòu löïc doïc truïc (keùo hoaëc neùn)  Caáu taïo : coù 2 TH duøng baûn noái hoaëc khoâng duøng baûn noái  Khi chòu löïc doïc truïc, öùng suaát tieáp trong ñöôøng haøn goùc xem nhö phaàn boá ñeàu : N N N  w f w, f 0,7.hf . l w NN N  Yeâu caàu veà ñöôøng haøn:  lw 4hf  lw 40 mm Hình 2.11 Khoâng coù baûn noái Hình 2.12 Duøng baûn noái  lw 85 fhf : vôùi ñöôøng haøn goùc caïnh  Yeâu caàu khi duøng baûn noái  Khi lieân keát theùp hình vôùi theùp baûn, do löïc truïc N khoâng  Toång dieän tích tieát dieän baûn noái :  AAbn cb naèm giöõa 2 ñöôøng haøn neân löïc taùc duïng vaøo moãi ñöôøng  Chieàu roäng baûn noái < Chieàu roäng TCB haøn seõ tæ leä nghòch vôùi khoaûng caùch töø troïng taâm ñaët löïc  Chieàu daøi ÑH =  Chieàu daøi tính toaùn cuûa töøng ÑH ñeán moãi ñöôøng haøn. Neân Noäi löïc phaân phoái cho ñöôøng haøn soùng vaø meùp laáy theo baûng sau:  Choïn chieàu roäng baûn oáp chæ vöøa ñuû 29 30 Baûng phaân phoái noäi löïc cho b.2.Khi LK chòu löïc doïc, moâmen vaø löïc caét ñöôøng haøn soáng (N1) vaø ñöôøng haøn meùp (N2)  Chæ duøng ñöôøng haøn ñaàu  Chæ coù M vaø Q : khi lieân keát theùp goùc vaø theùp baûn M 2 2 N w  M  V f w, f b Caùch lieân keát Sô ñoà N1 N2 V lieân keát MV M f w, f ;  v WAw w 0,7.h . l 2 Hình 2.13 Chæ duøng ñöôøng haøn ñaàu Theùp goùc ñeàu caïnh 0,70N 0,30N A 0.7 h l ; W f w ; w f w w 6 2 N  Coù ñoàng thôøi M, Q ,N: w  M  N  V f w, f ;  N Theùp goùc khoâng a Aw 0,65N 0,35N  Chæ duøng ñöôøng haøn meùp ñeàu caïnh vaø gheùp N caïnh daøi  Phaân M thaønh caëp ngaãu löïc M M N b b N Theùp goùc khoâng 0,75N 0,25N N ñeàu caïnh vaø gheùp  f w0,7h . l w, f Hình 2.14 Chæ duøng ñöôøng haøn meùp caïnh ngaén 31 f w 32
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT  Duøng caû ñöôøng haøn ñaàu vaø meùp Nguyeân taéc tính : d. Öùng suaát haøn vaø bieán hình haøn  Tính KNCL cuûa ÑH ñaàu : M 1 M  Hieän töôïng t > 600 C Nk  Moâmen do ÑH meùp chòu : M = 2 Ñem thanh theùp ngaøm M - M Q 1 2 ñaàu , nung noùng > 6000C,  Tính töøng thaønh phaàn öùng suaát do töøng noäi löïc gaây ra roài coäng khi nguoäi thanh bò ngaøm vectô laïi. khoâng co laïi ñöôïc L gaây öùng suaát keùo do nhieät. 2 2 L MV 2 2  Nguyeân nhaân w  M  V f w, f WA w w baûn gheùp  Ngaøm khoâng ñeàu nhau laøm baûn bò veânh  N Nk Vuøng bò hoà quang nung noùng, khi nguoäi co laïi sinh c. Duøng LK hoãn hôïp: k öùng suaát do co goïi laø öùng suaát haøn (vì do haøn gaây ra) Tính KNCL cuûa ÑHññ,  Haøn khoâng ñuùng trình töï cuõng gaây BHH thöøa bao nhieâu NL NkN k ta cho baûn gheùp chòu 33 34 Hình 2.16 lieân keát hoån hôïp 2.3.1. Ñaëc ñieåm vaø caáu taïo bu loâng. Boá trí Bieän phaùp ñeà phoøng BHH LK buloâng:  Khi thieát keá chæ neân thieát keá vöøa ñuû ÑH, khoâng dö quaù a. Ñaëc ñieåm:  Khoâng neân thieát keá caùc ÑH giao nhau hoaëc song song quaù  Khoâng chaët baèng LK ñinh taùn. Löïc caêng ban ñaàu beù; BD gaàn nhau. tröôït lôùn. Quaù trình LK ñôn giaûn vaø coù theå thaùo raùp ñöôïc  Thi coâng : tuyeät ñoái tuaân theo trình töï haøn b. Caáu taïo bu loâng:  Taïo BD ngöôïc tröôùc khi haøn  Thaân ñoaïn theùp troøn ; coù d= 12-48 mm ; buloâng neo coù  Duøng khuoân coá ñònh khoâng cho KC bieán daïng khi haøn. d tôùi 80-100mm 500 500  Ñk trong cuûa phaàn bò ren : do 2  Chieàu daøi phaàn thaân khoâng ren < t khoaûng 2 – 3mm 3 3  Chieàu daøi phaàn ren : lo 2,5d  Chieàu daøi thaân ñinh : l = 35 – 300 mm 1  Muõ vaø eâcu (ñai oác) thöôøng coù hình luïc giaùc 3 3  Long ñen (ñeäm) : hình troøn phaân phoái aùp löïc cuûa eâcu 2 leân maët TCB 35 36
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT muõ bu loâng  ÖÙng duïng : Coá ñònh taïm thôøi, ñònh vò caáu kieän khi laép phaàn ren oác gheùp; Duøng cho CK chòu keùo; Khoâng duøng cho KC chòu löïc chính d d d Buloâng tinh: 1 0  Laøm töø theùp than thaáp, hôïp kim thaáp baèng caùch tieän, ñoä chính xaùc cao. Gia coâng, yeâu caàu KT chuaån xaùc veà Ñk, l 0 raêng oác, loã ñinh l  Yeâu caàu : Khoâng coù sai soá veà Ñk; Khe hôû : 0,3 – 0,5mm (ñeå LK chaët); Loã buloâng nhaün, chaát löôïng cao (loã loaïi B) Hình 2.28 Caáu taïo chung cuûa bu loâng  Duøng laøm KC chòu löïc chính nhöng ít duøng vì: Cheá taïo phöùc taïp; Laép ñaët vaøo loã kho; Löïc caêng ban ñaàu beù.  Caùc loaïi bu loâng: coù 3 loaïi Buloâng phoå thoâng: Buloâng thoâ:  Möùc ñoä chính xaùc laø trung gian giöõa 2 loaïi treân Duøng nhieàu nhaát.  Ñöôïc gia coâng sô saøi töø theùp troøn than thaáp (CT3 CT5), baèng caùch reøn, daäp  Ñöôøng kính sai soá ít , d = dtheùp troøn;  Vì gia coâng thoâ neân ñoä c.xaùc thaáp, Sai soá Ñk: 0,7–1mm  Khe hôû : 1-2mm  Coù : d = 12,14,16,18,20,22,24(ít),27,30,36  Khe hôû vôùi loã ñinh khaù lôùn : 2-3mm  BL thöôøng khoâng söû duïng cho LK caáu kieän chòu moûi,  Chòu eùp maët vaø caét khoâng toát, bò BD nhieàu khi laøm vieäc ñaëc bieät laø KC caàu chòu moûi chòu tröôït 37 38
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT  ĐK bu lông chịu lực không nhỏ hơn 12mm  Đối với các thép góc chịu lực chính thì đường kính bu lông sử dụng không được lơn hơn 1/4 chiều rộng của cánh được liên kết.
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT Moät soá qui ñònh ñoái vôùi loã bu loâng c. Boá trí lieân keát bu loâng  Để thực hiện liên kết bu lông, ta phải chế tạo các lỗ bu lông. TC  Yeâu caàu : Ñaûm baûo truyeàn löïc toát, Caáu taïo ñôn giaûn, Deã cheá 05 quy định có 4 loại lỗ bu lông là lỗ chuẩn, lỗ quá cỡ, lỗ ôvan taïo ngắn và lỗ ô van dài. Kích thước tối đa của các loại lỗ này  Qui öôùc : được quy định như trong bảng 2.1 dưới đây:  Caùc ñinh naèm treân cuøng 1 ñöôøng thaúng : ñöôøng ñinh  Caùc ñ.ñinh Ssong phöông cuûa löïc taùc duïng : daõy ñinh  Caùc ñ.ñinh  phöông cuûa löïc taùc duïng : haøng ñinh  KC 2 ñinh caïnh nhau treân ñöôøng ñinh : böôùc ñinh  Qui ñònh veà khoaûng caùch  Khoaûng caùch min: ñaûm baûo ñoä beàn cuûa baûn theùp khoâng bò khoeùt loã quaù nhieàu vaø khoâng gian toái thieåu ñeå vaën eâcu (hoaëc ñeå taùn ñinh)  Khoaûng caùch max: Ñaûm baûo oån ñònh cuûa phaàn baûn theùp giöõa 2 buloâng, Ñoä chaët cuûa LK, traùnh khoâng cho buïi, hôi, nöôùc loït vaøo trong gaây aên moøn theùp.  Vôùi lieân keát chòu löïc : neân boá trí theo khoaûng caùch min ñeå lieân keát goïn vaø ñôõ toán theùp 46 Min 2d 3d 3d 3d Max 4d 8d 8d 8d 1.5d 4d 3d 8d 3d 8d 1.5d 4d Min Max Hình 2.26a Boá trí song song Min 2d 3d 3d 3d Max 4d 8d 8d 8d 1.5d 4d 3d 8d 3d 8d 1.5d 4d Min Max Hình 2.26b Boá trí so le 47
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT b 150 b e2 e1 Hình 2.27 Lieân keát theùp goùc 50 Caâu 12. söï laøm vieäc cuûa LK bu loâng  Khi chòu löïc doïc truïc: sau khi sieát chaët eâcu, löïc N chöa ñuû thaéng löïc ma saùt giöõa caùc baûn theùp thì LK laøm vieäc nhö moät khoái thoáng nhaát. Khi N ñuû thaéng löïc ma saùt thì giöõa caùc baûn theùp seõ coù söï tröôït töông ñoái.  Thaân buloâng tì saùt vaøo thaønh loã, baûn theùp coù theå bò tröôït (eùp maët) eùp maët xaûy ra taïi choã tieáp xuùc giöõa thaân buloâng vaø thaønh loã, TCB coù theå bò xeù raùch. Coi maët eùp maët qua ñöôøng kính thaân buloâng.  ÖÙng suaát eùp maët thöïc teá coù daïng hình quaït. Ñeå ñôn giaûn trong tính toaùn, ta xem öùng suaát caét phaân boá ñeàu treân dieän tích eùp maët.  Ñoàng thôøi buloâng bò TCB caét ñöùt, xem raèng ÖS caét phaân boá ñeàu treân taát caû caùc maët caét, cuõng nhö treân töøng maët caét thaân buloâng.  Khi liªn kÕt bul«ng chÞu t¸c dông cña lùc däc N ®i qua träng t©m chÞu kÐo cña liªn kÕt th× lùc ph©n phèi lªn c¸c bul«ng coi nh ®Òu nhau  Khi P taùc duïng doïc thaân buloâng, Kieåm tra buloâng theo ñieàu kieän chòu keùo 51
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT  KN chòu löïc tính toaùn cuûa 1 BL Bảng 38 – HÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc b  ChÞu c¾t: [N]vb = fvbbA nv Gi¸ trÞ  §Æc ®iÓm cña liªn kÕt b 1. Liªn kÕt nhiÒu bul«ng khi tÝnh to¸n chÞu c¾t vµ Ðp mÆt:  ChÞu Ðp mÆt: [N]cb = fcb b.d.t - Đèi víi bul«ng tinh (®é chÝnh x¸c n©ng cao) 1,0 - Bul«ng th« vµ bul«ng ®é chÝnh x¸c binh thêng, bul«ng cêng ®é 0,9 cao kh«ng ®iÒu chØnh lùc xiÕt ®ai èc.  ChÞu kÐo: [N] = f A tb tb bn 2. Liªn kÕt cã mét hoÆc nhiÒu bul«ng, ®îc tÝnh to¸n chÞu Ðp mÆt khi Trong ñoù: a = 1,5d vµ b = 2d, thÐp ®îc liªn kÕt cã giíi h¹n chảy: - f 285 N/mm2 0,8  f , f , f - lÇn lît lµ cêng ®é tÝnh to¸n chÞu c¾t, chÞu Ðp mÆt vµ chÞu kÐo y vb cb tb - f > 285 N/mm2 0,75 cña bul«ng; (Tra bảng) y  d - ®êng kÝnh ngoµi cña bul«ng;  A = d2/4 - diÖn tÝch tiÕt diÖn tÝnh to¸n cña th©n bul«ng; Ghi chó: C¸c hÖ sè ®iÒu kiªn lµm viÖc ë môc 1 vµ 2 ®îc lÊy ®ång thêi; a – khoảng c¸ch däc theo lùc, tõ mÐp cÊu kiÖn ®Õn träng t©m cña lç gÇn nhÊt;  Abn - diÖn tÝch tiÕt diÖn thùc cña th©n bul«ng, lÊy `theo b¶ng B.4, phô lôc B; b – khoảng c¸ch gi÷a träng t©m c¸c lç.  t - tæng chiÒu dµy nhá nhÊt cña c¸c b¶n thÐp cïng trît vÒ mét phÝa; d – ®êng kÝnh lç bu l«ng.  nv - sè lîng c¸c mÆt c¾t tÝnh to¸n;  b - hÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña liªn kÕt bul«ng, lÊy theo b¶ng 38 [1] 54  Boá trí buloâng theo haøng toái ña ñeå truyeàn löïc ñeàu theo chieàu Trình töï tính toaùn LK buloâng chòu löïc taùc duïng ngang caáu kieän N vuoâng goùc thaân buloâng  Kieåm tra LK :  f  Xaùc ñònh löïc taùc duïng leân LK vaø döï kieán caáu taïo LK An  An : DT thu heïp cuûa maët caét ngang cuûa baûn theùp sau khi khoeùt loã.  Choïn loaïi buloâng vaø ñ.k buloâng Khi c¸c lç xÕp th¼ng hµng th× diÖn tÝch gi¶m yÕu b»ng tæng lín nhÊt cña  Trong 1 CK neân duøng 1 loaïi Ñk diÖn tÝch c¸c lç t¹i mét tiÕt diÖn ngang bÊt kú vu«ng gãc víi chiÒu cña øng suÊt trong cÊu kiÖn. Khi c¸c lç xÕp so le th× diÖn tÝch gi¶m yÕu lÊy  Trong 1 CT neân haïn cheá soá buloâng coù ÑK khaùc nhau theo 5.1.2 [1]  Xaùc ñònh KNCL tính toaùn cuûa 1 buloâng  Kieåm tra laïi caùc ñieàu kieän caáu taïo khoaûng caùch meùp tôùi loã  Tính soá löôïng buloâng bulong ñaàu tieân vaø khoaûng caùch giöõa caùc bulong N  Khi t¸c dông cña m«men g©y trît c¸c cÊu kiÖn ®îc liªn kÕt n th× lùc ph©n phèi cho c¸c bul«ng tû lÖ víi kho¶ng c¸ch tõ N min  c träng t©m cña liªn kÕt ®Õn bul«ng kh¶o s¸t.  Bul«ng chÞu c¾t vµ kÐo ®ång thêi ®îc kiÓm tra chÞu c¾t vµ  [N]min - gi¸ trÞ nhá nhÊt trong c¸c kh¶ n¨ng chÞu lùc cña mét bul«ng kÐo riªng biÖt.  Boá trí vaø kieåm tra LK  Bul«ng chÞu c¾t do t¸c dông ®ång thêi cña lùc däc vµ m«men  Chieàu roäng vaø c.daøi cuûa baûn gheùp laáy theo ñieàu kieän ñuû boá trí ®îc kiÓm tra theo hîp lùc cña c¸c néi lùc thµnh phÇn. soá buloâng. Khi choïn chuù yù:  Khi c¸c cÊu kiÖn ®îc liªn kÕt víi nhau qua cÊu kiÖn trung gian, hoÆc khi dïng b¶n nèi ë mét phÝa th× sè lîng bul«ng  AAb g 55 ph¶i t¨ng lªn 10% so víi tÝnh to¸n. 56
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT Tính toaùn LK bulong chòu keùo khi chòu M Tröôøng hôïp LK chịu lực phức tạp, momen quay laøm Khi LK chòu M laøm bu loâng bu loâng caét vaø eùp maët chòu keùo. Ta xem raèng bu loâng chòu keùo (M) toaøn boä lieân keát quay quanh taâm O truøng vôùi truïc meùp theùp laøm bung lieân M keát. Khi ñoù löïc do M phaân phoái leân caùc bu loâng tæ leä r5 vôùi khoaûng caùch töø noù tôùi r3 r4 taâm quay O, bu loâng caøng r2 xa taâm quay chòu löïc caøng r1 lôùn. Löïc keùo lôùn nhaát trong o taâm quay haøng bu loâng xa nhaát : Mrmax Rmax 2 k ri  Ñk bu loâng theo ñieàu kieän chòu keùo tính theo coâng thöùc sau : Abn=Rmax/ftb;  Neáu coù theâm löïc doïc N qua troïng taâm cuûa haøng bulong thì: N Mrmax Rmax 2 nb k r i 57 Bảng 10 – Cêng ®é tÝnh to¸n chÞu c¾t vµ kÐo cña bul«ng: đ¬n vÞ tÝnh: N/mm2 CÊp ®é bÒn Ta cã c«ng thøc x¸c ®Þnh lùc c¾t trong bu l«ng xa nhÊt Ký Tr¹ng th¸i hiÖu 4.6 4.8 5.6 5.8 6.6 8.8 10.9 cã d¹ng như sau: lµm viÖc C¾t fvb 150 160 190 200 230 320 400 KÐo ftb 170 160 210 200 250 400 500 2 Bảng 11 – Cêng ®é tÝnh to¸n chÞu Ðp mÆt cña bul«ng fcb: đ¬n vÞ tÝnh: N/mm Gi¸ trÞ f Trong ®ã: cb Giíi h¹n bÒn kÐo ®øt cña thÐp cÊu Bul«ng tinh Bul«ng th« vµ thêng  N = Sè bu l«ng ë mçi bªn mèi nèi (bu l«ng); kiÖn ®îc liªn kÕt 340 435 395  M, V, H = M«men, lùc c¾t vµ lùc ngang thiÕt kÕ t¸c dông lªn 380 515 465 mèi nèi (N); 400 560 505 420 600 540  xi, yi = Kho¶ng c¸ch tõ ®inh thø i ®Õn trôc y, x cña hÖ trôc 440 650 585 täa ®é xoy ®Æt t¹i träng t©m cña nhãm bu l«ng ë mçi bªn mèi 450 675 605 nèi (mm); 480 745 670 500 795 710  xmax, ymax = Täa ®é cña bu l«ng xa nhÊt ®èi víi hÖ trôc x0y 520 850 760 (mm). 540 905 805
CHÖÔNG 2: LIEÂN KEÁT DUØNG TRONG KCT 2.4. NT taéc laøm vieäc vaø tính toaùn cuûa LK bu loâng Cñoä cao.  Xaùc ñònh löïc caêng ban ñaàu : Pb=0.7Abnfub  Öu nhöôïc ñieåm cuûa buloâng Cñoä cao so vôùi buloâng thöôøng: P n    Khaéc phuïc ñöôïc nhöôïc ñieåm cuûa bu loâng thöôøng vì chaët hôn vaø coù b f b1  KNCL cuûa 1 buloâng : N theå thay theá LK ñinh taùn khi chòu TT ñoäng.  b  b2  Thi coâng ñoøi hoûi thôï laønh ngheà vaø maùy moùc hieän ñaïi. N  Laøm baèng theùp hôïp kim hoaëc theùp C.ñoä cao, coù : fub = 1000 – 1500  Soá löôïng buloâng chòu löïc : n N/mm2, sau ñoù cho gia coâng nhieät. Caùch saûn xuaát gioáng buloâng a N  thöôøng  b c  Nguyeân taéc laøm vieäc :  Boá trí : nhö LK ñinh taùn, ôû nhöõng choã coù khoaûng caùch min = 3d  Vặn chặt e6cu baèng côø leâ ño löïc ñeå thöïc hieän sao cho trong thaân thay min=3,5d BL phaûi coù 1 löïc keùo toái thieåu; Löïc keùo naøy seõ eùp chaët caùc baûn noái trong ®ã: laïi vôùi nhau vaø laøm cho giöõa caùc baûn noái coù moät löïc ma saùt raát lôùn;  fub - cêng ®é chÞu kÐo đứt cña bul«ng cêng ®é cao  Neáu löïc taùc duïng < löïc ma saùt thì LK seõ laøm vieäc nhö 1 khoái thoáng nhaát ñaøn hoài vaø khoâng coù HT eùp maët hay caét thaân bu loâng.   - hÖ sè ma s¸t, lÊy theo b¶ng 39 [1];  Khi löïc taùc duïng ñuû lôùn, seõ laøm caùc taám theùp tröôït leân nhau vaø LK  b2 - hÖ sè ®é tin cËy, lÊy theo b¶ng 39 [1]; bò phaù hoaïi. Söùc khaùng choáng laïi söï tröôït cuûa baûn theùp goïi laø söùc  A - diÖn tÝch tiÕt diÖn thùc cña bul«ng, lÊy theo b¶ng B.4, phô lôc B [1] khaùng ma saùt cuûa BL CÑC. bn  b1 - hÖ sè ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña liªn kÕt, phô thuéc sè lîng bul«ng chÞu lùc na  Liªn kÕt bul«ng cêng ®é cao ®îc tÝnh to¸n víi gi¶ thiÕt lµ néi lùc trong liªn kÕt, gi¸ trÞ cña  lÊy nh sau: trong liªn kÕt ®îc truyÒn b»ng ma s¸t n¶y sinh trªn mÆt tiÕp xóc cña b1 c¸c cÊu kiÖn ®îc nèi do lùc xiÕt bul«ng  b1 = 0,8 nÕu na < 5;  Ñeå ñaûm baûo KNCL cuûa LK buloâng cöôøng ñoä cao, caàn gia coâng maët  b1 = 0,9 nÕu 5 na < 10; caùc CK lieân keát ñeå taêng tính ma saùt  b1 = 1,0 nÕu na 10.  nf - sè lîng mÆt ma s¸t cña liªn kÕt. 61 62  KiÓm tra bÒn c¸c b¶n thÐp ®îc liªn kÕt theo tiÕt diÖn gi¶m yÕu bëi lç bul«ng ®îc tiÕn hµnh khi coi nh mét nöa lùc ®i qua mçi bul«ng ®· ®îc truyÒn Bảng 39 – Hệ số ma sat  vµ hÖ sè ®é tin cËy b2 b»ng lùc ma s¸t. Do ®ã diÖn tÝch cña tiÕt diÖn gi¶m yÕu ®îc tÝnh nh sau: HÖ sè khi t i träng vµ ®é dung  Khi chÞu t¶i träng ®éng: b»ng diÖn tÝch thùc An ; b2 ả Ph¬ng sai giữa ®êng kÝnh bul«ng vµ  Khi chÞu t¶i träng tÜnh: b»ng diÖn tÝch tiÕt diÖn nguyªn A nÕu A 0,85A; HÖ sè n Ph¬ng ph¸p lµm s¹ch mÆt ph¸p ®iÒu lç , mm  ma s¸t b»ng diÖn tÝch qui íc Ac = 1,18An nÕu An< 0,85A ph¼ng cña c¸c cÊu kiÖn ®îc chØnh lùc   Khi dïng bu l«ng cêng ®é cao, trong thiÕt kÕ ph¶i ghi râ ph¬ng ph¸p gia liªn kÕt xiÕt bul«ng §éng vµ  = 3  6; §éng vµ  =1; c«ng bÒ mÆt c¸c b¶n thÐp TÜnh vµ  = 5  6 TÜnh vµ  =1  4 Bảng B.5 –ĐÆc trng c¬ häc cña bul«ng cêng ®é cao 1. Phun c¸t th¹ch anh hoÆc bét Theo M 0,58 1,35 1,12 kim lo¹i. Theo 0,58 1,2 1,02 Đé bÒn kÐo Đêng kÝnh Đé bÒn kÐo Đêng kÝnh 2. Phun c¸t hoÆc bét kim lo¹i 0,5 1,35 1,12 M¸c thÐp nhá nhÊt f , danh nghÜa M¸c thÐp nhá nhÊt Theo M danh nghÜa ub sau ®ã phun s¬n kÏm hoÆc 0,5 1,2 1,02 N/mm2 cña ren, mm f , N/mm2 Theo cña ren, mm ub nh«m. 3. B»ng ngän löa h¬i ®èt, kh«ng Theo M 0,42 1,35 1,12 40Cr 1100 40Cr 750 36 cã líp bảo vÖ mÆt kim lo¹i. Theo 0,42 1,2 1,02 38CrSi; 40CrVA 1350 30Cr3MoV 1100 Tõ 16 ®Õn 27 4. B»ng bµn chải s¾t, kh«ng cã Theo M 0,35 1,35 1,17 30Cr3MoV 40Cr 650 líp s¬n bảo vÖ. Theo 0,35 1,25 1,06 1350 42 30Cr2NiMoVA 30Cr3MoV 1000 5. Kh«ng gia c«ng bÒ mÆt Theo M 0,25 1,7 1,3 40Cr 950 40Cr 600 Theo 0,25 1,5 1,2 30 30Cr3MoV; 48 Ghi chó: Ph¬ng ph¸p ®iÒu chØnh theo M tøc lµ theo m«men xo¾n; theo tøc lµ theo gãc quay cña 1200 30Cr3MoV 900 35Cr2AV ªcu.
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP 3.1. Caùc loaïi TD daàm- caùc PA boá trí heä daàm saøn  Daàm laø moät KC chòu uoán, duøng laøm daàm ñôõ saøn nhaø DD, daàm maùi NCN, KC caàu chaïy NCN  Vieäc quyeát ñònh hình daùng vaø kích thöôùc daàm laø moät khaâu quan troïng cho ngöôøi thieát keá vì noù phaûi ñaûm baûo tính beàn, oån ñònh vaø kinh teá cho CT. h h h D =0.125D =0.17h =(0.33-0.42h) =(0.31-0.4h)h Hình 3.1. Baùn kính loõi tieát dieän 1
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP y y  Daàm ñònh hình: z0 t  Ñöôïc laøm töø theùp ñònh hình caùn saün nhö I,C d d = x x x  CT ñôn giaûn, tieâu chuaån h hoùa giaù thaønh thaáp. h  C.daøy baûn buïng lôùn oån ñònh cuïc boä toát.  Daàm Toå hôïp: y y b b  Toå hôïp töø caùc theùp ñònh hình hoaëc theùp baûn  Tieát kieäm VL; Chòu TT lôùn vaø ñoäng toát  Quaù trình tính toaùn vaø SX phöùc taïp.  Chæ duøng vôùi KC nhòp vaø TT lôùn. Baûng tra theùp ñònh hình khoâng coù. daàm haøn daàm bu loâng hay ñinh taùn 8
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP  Đối với dầm liên hợp, Khi tồn tại dầm thép hình khoét rỗng thân dầm liên kết cống cắt, bản bê tông và dầm thép phối hợp với nhau tạo ra sức kháng mô men uốn. Trong các vùng chịu mô men dương, bản bê tông chịu nén và sức kháng uốn có thể tăng lên rất nhiều. Trong các vùng chịu mô men âm, bản bê tông nằm ở vùng kéo và chỉ các cốt thép chịu kéo của nó mới bổ sung cho sức kháng uốn của dầm thép.  Sức kháng uốn của mặt cắt liên hợp còn được tăng lên do liên kết của bản bê tông với dầm thép tạo ra gối đỡ ngang liên tục cho biên nén của dầm và ngăn chặn sự mất ổn định xoắn ngang.  Vì các ưu điểm này, Tiêu chuẩn thiết kế AASHTO LRFD 1998 khuyến nghị rằng, khi điều kiện kỹ thuật cho phép, nên cấu tạo kết cấu dầm liên hợp. Caùc PA boá trí heä daàm daàm phuï baûn saøn  Heä daàm ñôn giaûn: Khi ñoù TT töø baûn saøn truyeàn tröïc tieáp qua daàm goái töïa moùng 2  Heä daàm phoå thoâng: TT töø saøn truyeàn qua daàm phuï 2 xuoáng daàm chính xuoáng goái töïa xuoáng moùng daàm chính  Heä daàm phöùc taïp: TT töø saøn truyeàn qua daàm saøn xuoáng daàm phuï xuoáng daàm chính xuoáng goái töïa hình 3.5 Heä daàm phoå thoâng xuoáng moùng 2-2 daàm saøn baûn saøn 3 baûn saøn theùp daàm phuï 1 1 3 daàm chính daàm chính goái ñôõ hình 3.4 Heä daàm ñôn giaûn 1-1 11 hình 3.6 Heä daàm phöùc taïp 3-3 12
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP 3.2. Phaân loaïi vaø tính toaùn baûn saøn theùp l  n tæ soá giôùi haïn giöõa nhòp vaø ñoä voõng baûn;  Phaân loaïi baûn saøn 0  Taám saøn baèng ñan BTCT ñuùc saün: Duøng khi KC vöôït E  E ñoä cöùng truï cuûa baûn; nhòp khoâng lôùn. SÑT nhö baûn daàm ñôn giaûn keâ leân hai 1 1 2 goái töïa. BT duøng caáp ñoä beàn >= B15.  l, ts : nhòp tính toaùn vaø chieàu daøy baûn saøn.   Taám saøn theùp : Duøng khi KC chòu TT lôùn, nhòp lôùn. Saøn qtc : TT tieâu chuaån taùc duïng leân saøn. theùp goàm caùc baûn töïa leân moät trong 3 loaïi heä daàm treân.  Coù theå choïn tröôùc l ñeå tìm ra ts hoaëc ngöôïc laïi. Baûn saøn ñöôïc tính theo saøn chòu löïc moät phöông duø tæ leä  Chieàu daøy baûn saøn choïn sô boä theo baûng sau: 2 caïnh oâ baûn nhoû hôn 2. Neân choïn nhòp baûn khoâng lôùn laém ñeå chieàu daøy saøn nhoû, khi ñoù seõ coù lôïi hôn. Taûi troïng tieâu chuaån Chieàu daøy baûn saøn taùc duïng leân saøn (daN/m2) ts (mm)  Tính baûn saøn theùp  Nhòp tính toaùn baûn saøn xaùc ñònh theo coâng thöùc kinh q<=1000 6-8 nghieäm thoõa maûn veà ñoä cöùng: 1000<q<=2000 8-10 2000<q<=3000 10-12 l 4n0 72E1 1 4 ts15 n0 q tc 3000 <q 12-14 15 16
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP  fmax : ñoä voõng do qtc vaø H gaây ra : ; 4 1 5 qtc l 0 0 1 384 EJ1  - laø tæ soá giöõa H vaø löïc tôùi haïn theo Ô-le : 2 2 q 0 1 3 ts H H  H – löïc keùo taïi goái : 2 2 l H n E1 ts 4 l hình 3.7 Sô ñoà tính baûn saøn theùp  Ñoä beàn vaø ñoä voõng cuûa baûn ñöôïc kieåm tra: HM max  f  c ; max    Momen lôùn nhaát giöõa nhòp xaùc ñònh theo CT: AWs  ÑH LK baûn saøn vaøo daàm ñöôïc kieåm tra theo ñieàu ql2 1 MHM kieän chòu löïc H : max8 0 1 H hf 17 0.7lf f f Höôùng daãn tính baûn saøn beâ toâng coát theùp Bảng 1 – Độ vâng cho phÐp cña cÊu kiÖn chÞu uèn  Taám saøn baèng ñan BTCT ñuùc saün vaø laép gheùp. Lo¹i cÊu kiÖnđ é vâng cho phÐp  Duøng khi KC vöôït nhòp khoâng lôùn, caàn ñoä cöùng lôùn DÇm cña sµn nhµ vµ m¸i:  Sô ñoà tính nhö baûn daàm ñôn giaûn keâ leân hai goái töïa. 1. DÇm chÝnh L /400  Taûi troïng taùc duïng: TLBT taám saøn BTCT, caùc lôùp phuû beà 2. Dầm phụ L /250 maët hoaøn thieän, ñöôøng oáng thieát bò treo (neáu coù); 3. TÊm bản sµn L /150 Xµ gå:  Tính toaùn vaø boá trí coát theùp gioáng KC BTCT. Beâ toâng duøng 1. M¸i lîp ngãi kh«ng ®¾p vữa, m¸i tÊm t«n nhá L /150 caáp ñoä beàn >= B15; 2. M¸i lîp ngãi cã ®¾p vĩa, m¸i t«n mói vµ c¸c m¸i kh¸c L /200  Choïn sô boä chieàu daøy ñan BTCT theo nhòp vaø taûi troïng tieâu Sên têng: chuaån taïm thôøi trteân saøn coù theå tham khaûo baûng sau: 1. DÇm ®ì têng x©y L /300 2. DÇm ®ì têng nhÑ (t«n, fibr« ximang), dÇm ®ì cöa L /200 Nhòp tính toaùn Chieàu daøy ñan BTCT khi TTTC taïm thôøi (KN/m2) kÝnh baûn saøn (m) 15 - 20 20 – 25 25 – 30 30 – 35 1.0 – 1.5 10 12 12 14 2.0 – 2.5 12 12 14 16 2.5 – 3.0 14 14 16 18
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP M max 3.3. Tính daàm ñònh hình chòu uoán phaúng  Choïn tieát dieän: Wyc tra baûng choïn theùp f  c  SÑT vaø taûi troïng taùc duïng q  Kieåm tra laïi TD theo ñk cöôøng ñoä  Neân keå theâm TLBT  Kieåm tra ñieàu kieän beàn khi uoán : L M  max f  W c  ÖÙng suaát töông ñöông :  Caùc böôùcHình thieát 3.9 Tính keá daàm uoán phaúng 2 2  1 3  1 f  c  Choïn sô boä tieát dieän  Kieåm tra laïi cöôøng ñoä  Kieåm tra baûng buïng daàm chòu öùng suaát cuïc boä (khi coù löïc taäp trung): P  Kieåm tra oån ñònh toång theå (xem phaàn daàm toå hôïp) cb f  c  b.z  Kieåm tra ñoâï cöùng (voõng töông ñoái)  Z laø chieàu roäng truyeàn taûi qui öôùc : z=b+2tc  Caáu taïo vaø tính toaùn caùc chi tieát daàm:  Noái daàm f f  Kieåm tra ñoä voõng: max 21 22  Goái daàm l l Mx (1  )  Tính daàm ñònh hình chòu uoán xieân Sô boä choïn TD: Wx f  c y Wx My Wx   tg tra baûng choïn theùp. Wy Mx Wy q x Wx qx  Vôùi theùp I choïn : 7 10 x Wy L H Wx  Vôùi theùp C choïn : 6 8 W hình 3.8 Tính xaø goà uoán xieân q y q y  Kieåm tra laïi cöôøng ñoä:  Daàm chòu uoán xieân laø daàm treân maët caét cuûa noù coù 2 M M  x y f  thaønh phaàn NL laø moâmen uoán M vaø M naèm trong maët c x y WWx y phaúng quaùn tính chính trung taâm.  Kieåm tra voõng :  CK chòu uoán xieân thöôøng gaëp laø xaø goà maùi hoaëc xaø goà ñôõ taám töôøng tole. l l  Tieát dieän xaø goà thöôøng choïn laø chöõ C, I caùn noùng hoaëc 2 2  Ñoä voõng toaøn phaàn : C,Z daäp nguoäi x y  Trình töï tính toaùn gioáng daàm chòu uoán phaúng 23 24
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP 3.4.1.Xaùc ñònh kích thöôùc chính cuûa daàm 3.4. Tính daàm toå hôïp haøn  Nhòp daàm: Yeâu caàu söû duïng cuûa coâng trình; Ñaûm baûo tính  Trình töï tính toaùn daàm toå hôïp haøn coù theå toùm taét kinh teá cuûa phöông aùn; Theo kinh ngheäm : L<18m duøng nhö sau daàm theùp laø coù lôïi  SÑT vaø taûi troïng taùc duïng  Xaùc ñònh chieàu cao daàm: Khi choïn caàn ñaûm baûo:  Xaùc ñònh kích thöôùc chính cuûa daàm, chuû yeáu laø xaùc ñònh  Yeâu caàu veà söû duïng : < [ ] ; Cao ñoä maët treân vaø maët chieàu cao. döôùi saøn coâng taùc.  Choïn vaø kieåm tra TD theo ñieàu kieän cöôøng ñoä vaø ñoä voõng.  Yeâu caàu veà kinh teá : hmin < hd < hXD .  Bieán ñoåi TD daàm cho phuø hôïp vôùi bieåu ñoà M (giaûm troïng  hd caøng gaàn hln caøng kinh teá löôïng daàm) k1. L Ptc  Tính LK giöõa baûn caùnh vaø baûn buïng daàm.  Xaùc ñònh hmin : h min P  Kieåm tra oån ñònh toång theå vaø oån ñònh cuïc boä cuûa daàm. k2.500 L  Noái daàm vaø goái daàm leân coät 5 1  Daàm ñôn giaûn, taûi troïng phaân boá ñeàu: k1 ; k 2 384 8 1 1  Daàm ñôn giaûn, taûi taäp trung giöõa daàm: k1 ; k 2 25 48 426  Xaùc ñònh chieàu cao hln :  Khi h = 1 -2 m, cho pheùp choïn tw theo coâng thöùc kinh nghieäm sau : 2.c . c M Wyc hln k tw = 3 + 7(h/1000) (mm) bf  bf. t w t w  C.daøy baûn buïng thöôøng trong y khoaûng: 6mm<t < 22 mm t f  Daàm khoâng ñoåi TD: k =1,15; daàm thay ñoåi TD: k= 1,10 w  Choïn Td daàm: t  Kinh nghieäm cho thaáy : hln = (5,5 - 6,5) Wyc w  Sau khi coù h , tw ta ñi tìm TD h (m) 1 1,5 2,0 3,0  Coù A ta phaân phoái cho b , t theo h hw t (mm) 8 - 10 10 - 12 12 - 14 16 - 18 c f f x x w qui luaät sau : hw b = 100 - 125 125 -150 145 - 165 165 -180  Chieàu daøy baûn caùnh tf ≤ 40 mm tw  Ñaûm baûo ñieàu kieän oån ñònh cuïc t f  Xaùc ñònh chieàu daøy baûn buïng: boä : bf < 30 tf . y Hình 3.4.1 Choïn tieát dieän daàm toå hôïp haøn  Chieàu daøy buïng daàm tw ñöôïc xaùc ñònh töø ñieàu kieän baûn  Daàm ñöùng vöõng treân goái töïa : buïng ñuû chòu löïc caét lôùn nhaát: bf 180 mm V t 1,5  Ñaûm baûo Ñk oån ñònh toång theå : w b = (0,2 -0,33)h  c f v h w f 27 28
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP  Kieåm tra laïi TD daàm ñaõ choïn: 3.4.2.Tính lieân keát giöõa baûn caùnh vaø baûn buïng daàm:  Theo ñieàu kieän cöôøng ñoä:  Chieàu cao 2 ÑH goùc daøi 1 cm LK chòu löïc tröôït T ôû 2 beân baûn buïng LK vôùi caùnh chòu: M max  Taïi tieát dieän coù Mmax :  f  c t W Vmax . Sc h w f hf ; S c b f t f 2.0,7.I . f 2 2 VS w, f max  Tính taïi TD coù V lôùn nhaát vaø laáy giaù trò tính ñöôïc choïn h  Taïi tieát dieän coù Vmax :  fv  c f I. tw . Haøn lieân tuïc treân suoát chieàu daøi daàm, ngay caû nhöõng choã khoâng coù löïc tröôït 2 2 caáu taïo  Taïi tieát dieän coù M vaø V cuøng lôùn: td 1 3  1 f  c  hf = 4mm ( khi tf 180 mm vaø b > b /2 MP cã ®é cøng lín nhÊt, chiÒu dµi c¸c nhÞp l©n cËn kh¸c nhau kh«ng qu¸ 1 1 f 20%, chÞu t¶i träng tÜnh,khi kiểm tra cã kÓ ®Õn sù ph©n bè l¹i m«men t¹i  Caùch 2: Thay ñoåi lieân tuïc gèi vµ nhÞp theo điều 5.2.1.8 [1] 31 32
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP 3.5: HT maát oån ñònh toång theå cuûa daàm ngaøm q x q Hình 3.4.3.b Bieán chieàu daøy baûn caùnh daàm y q q Hình 3.4.2 Bieåu ñoà moâmen uoán daàm /5 i > I ) x y gi»ng ngang, c¸c ®iÓm liªn kÕt cña sµn cøng).  M tôùi haïn phuï thuoäc : Hình daïng, ÑTHH cuûa tieát dieän, Vò  b»ng chiÒu dµi nhÞp dÇm khi kh«ng cã hÖ gi»ng. trí, daïng TT; Caùch LK ôû goái töïa, Caùch boá trí LK ngaên caûn chuyeån vò ngang cuûa caùnh neùn. 35 36
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP b) Trêng hîp dÇm c«ng x«n:  Caùc tröôøng hôïp khoâng caàn kieåm tra oån ñònh toång theå cuûa daàm  B»ng kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c ®iÓm liªn kÕt cña c¸nh chÞu nÐn trong mÆt ph¼ng ngang khi cã c¸c liªn kÕt nµy ë ®Çu mót vµ  Saøn ñuùc tröïc tieáp treân daàm coù theùp caâu.(saøn BTCT) trong nhÞp c«ngx«n.  Daàm caàu chaïy vaø daàm haõm ñi keøm   b»ng chiÒu dµi c«ngx«n khi ®Çu mót c¸nh chÞu nÐn kh«ng Daàm phuï ñoùng vai troø ñieåm coá keát cho daàm chính. ®îc liªn kÕt chÆt trong mÆt ph¼ng ngang.  Khi tæ soá giöõa chieàu daøi tính toaùn daàm vaø beà roäng caùnh chòu neùn l0/bc khoâng vöôït quaù giaù trò xaùc ñònh theo baûng  Bieän phaùp taêng cöôøng oån ñònh khi KT khoâng thoûa : 13 [1]  Taêng bc Jy taêng taêng b theùp caâu  Taêng b giaûm lo (khoaûng caùch caùc ñieåm coá keát daàm).  Giaûm KC caùc ñieåm coá keát baèng caùc KC nhö daàm phuï, heä giaèng. Neáu khoâng ñaët daàm phuï, caàn coù nhöõng baûn saøn LK vaøo caùnh neùn ñeå taêng oån ñònh l0  Chæ kieåm tra khi laø 1 daàm ñoäc laäp (DCC) Hình 3.4.5. Caùc tröôøng hôïp khoâng caàn kieåm tra oån ñònh toång theå daàm 37 38  w 3.6: HT maát oån ñònh cuïc boä cuûa daàm b. Tính toaùn oån ñònh cuïc boä  Baûn buïng : 2 1  Neáu :  w 3.2 : ñaët söôøn theo caáu taïo vaø phaûi kieåm  Caùc baûn caùnh vaø baûn buïng cuûa daàm coù chieàu daøy quaù tra oån ñònh töøng oâ buïng. beù tôùi moät trò soá naøo ñoù thì döôùi taùc duïng cuûa ÖS  Neáu > 5.5 : thì ngoaøi söôøn taêng cöùng ngang phaûi ñaët neùn (vôùi caùnh neùn) hoaëc ÖS phaùp vaø ÖS tieáp (vôùi baûn  w buïng), chuùng seõ bò cong veânh cuïc boä töøng vuøng tröôùc theâm söôøn taêng cöôøng doïc vaø kieåm tra oån ñònh töøng oâ . khi maát oån ñònh toång theå. Ñoù laø HT maát oån ñònh cuïc boä Trong ñoù:  HT maát oån ñònh cuïc boä laø HT Hình daùng chung cuûa daàm hw f khoâng thay ñoåi nhöng hình daùng cuûa töøng TD bò thay Ñoä maõnh qui öôùc cuûa baûn buïng  w tw E ñoåi. 39 40
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP  Ñaët söôøn ñöùng :  Kieåm tra oân ñònh caùc oâ buïng theo CT 2 2  Ñaët loït loøng trong baûn caùnh vaø ñoái xöùng keùp.   M h V1 1  1 . w   Khoaûng caùch caùc söôøn taêng cöùng ngang: cr  cr W1 h hw. t w 2h khi  3.2 w w  M1 , V1 : momen vaø löïc caét ôû tieát dieän oâ buïng tính toaùn a amax  W1 : momen khaùng uoán cuûa daàm taïi vò trí xaùc ñònh M tính toaùn 2,5hw khi  w 3.2  Kích thöôùc söôøn  Vôùi a hw : kieåm tra taïi TD caùch söôøn ñöùng a/2 Xaùc ñònh M1, V1   Vôùi a > h : kieåm tra taïi TD caùch söôøn ñöùng h /2 ( phía M lôùn ) hw () mm w b b 40( mm ) và chia chan 5mm; Xaùc ñònh M . Taïi TD caùch söôøn ñöùng a/2 Xaùc ñònh V s 30 1 1  Xaùc ñònh cr vaø cr : 1 s ts b s và chon chan 5 mm c f 0,76 f 15 cr  10,3 1 v  cr 2 cr 2 2 40   w  0 3 b f t f bs  ccr tra bảng 27 [1] phuï thuoäc   hb h b hw t w Bảng 27 – HÖ sè ccr  0,8 1,0 2,0 4,0 6,0 10,0 30 a a 40 c 30,0 31,5 33,3 34,6 34,8 35,1 35,5 Hình 3.4.7. Ñaët söôøn ñöùng vaø kieåm tra oån ñònh 41 cr 42 Hình 3.4.8. Kích thöôùc söôøn   - hÖ sè lÊy bằng 0.8  Thöôøng kieåm tra 3 loaïi oâ : d f  OÂ coù  lôùn : oâ ñaàu daàm 0  Gía trò ; d: caïnh beù cuûa oâ baûn buïng  OÂ coù  lôùn : oâ giöõa daàm tw E  OÂ coù  vaø  töông ñoái lôùn caïnh lôùn cuûa oâ  Heä soá  1 caïnh beù cuûa oâ  Khi w >5.5 ñaët theâm söôøn taêng cöôøng doïc loït loøng giöõa 2 söôøn cöùng ngang veà phía caùnh neùn  Kieåm tra oån ñònh cuûa caùc oâ buïng taïi vò trí coù löïc taäp trung  1 theo coâng thöùc: h 2 2   2 2    c  c w h 1 1  cr  c, cr  cr 2 1 1 h  Caùc giaù trò c , cb laáy theo 5.6.1.5 [1]   t t  Baûn caùnh : a  TØ sè gi÷a chiÒu réng tÝnh to¸n vµ chiÒu dµy cña b¶n c¸nh bo/tf kh«ng ®îc lín h¬n gi¸ trÞ [b /t ] giíi h¹n cho ë b¶ng 34 [1] o f  Ñöôøng haøn cuûa söôøn khoâng tính toaùn laáy hf = 5mm  Chieàu roäng tính toaùn baûn caùnh b laáy baèng khoaûng caùch töø bieân 0  Chuù yù : baûn buïng ñeán meùp baûn caùnh b E 0  Neáu ñaït : giöõ nguyeân tæ leä  Ñoái vôùi daàm toå hôïp haøn , tính trong GÑ ñaøn hoài thì 0.5 tf f  Neáu khoâng ñaït : giaûm tæ leä (khoâng neân giaûm hw, thöôøng b0  Ñoái vôùi theùp CT3 15.8 taêng t vöøa khoâng caàn tính laïi heát vöøa thieân veà an toaøn) 43 w 44 t f
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP 3.7: Nguyeân nhaân vaø Caùc BP noái daàm  Duøng LK haøn Ñoái ñaàu thaúng goùc  Thöôøng Cñ chòu keùo cuûa ñöôøng haøn nhoû hôn Cñ chòu  Nguyeân nhaân: keùo cuûa theùp laøm daàm (f = 0,85.f<f) neân chæ ñöôïc noái ôû  Noái trong coâng xöôûng : thöôøng gaëp do theùp khoâng ñuû ñoä daøi thieát w,t keá phaûi noái neân khoâng caàn noái treân moät TD caét ngang maø neân TD coù M 0,85.Mmax noái so le  Haøn ÑH noái buïng daàm tröôùc, ñöôøng haøn noái caùnh sau  Noái ngoaøi coâng tröôøng : T.löôïng vaø chieàu daøi daàm quaù lôùn maø thieát ñeå giaûm öùng suaát haøn vaø BHH vaø caàn haøn theo thöù töï1-4 bò naâng vaø döïng laép khoâng ñuû khaû naêng caàn chia daàm thaønh 500 500 nhieàu ñoaïn ñeå deã vaän chuyeån, caåu laép. 2  Neáu caùc daàm coù L < 12m Coá gaéng khoâng neân noái vì khi noái vöøa phöùc taïp vöøa coù KNCL khoâng baèng khi khoâng noái. 3 3  Löïc thieát keá moái noái: 1  Quan ñieåm 1: Baèng noäi löïc do ngoaïi löïc taùc duïng vaøo moái noái 3 3  Quan ñieåm 1: Baèng KNCL toái ña cuûa caáu kieän caàn noái 2  Caùc bieän phaùp noái:  Duøng ÑH ñoái ñaàu thaúng goùc 2  Duøng ÑH ñoái daàu xieân goùc  Duøng ÑH hoãn hôïp  Chæ duøng baûn oáp 45 Hình 3.6.1 Noái daàm baèng ñöôøng haøn ñoái ñaàu 46  Duøng LK haøn ñoái ñaàu xieân goùc  Duøng LK haøn hoãn hôïp  Moái noái treân cuøng 1 tieát dieän  Nguyeân taéc tính laø : tính KNCL cuûa ñhññ, thöøa bao nhieâu h noäi löïc ta tính cho baûn gheùp chòu.  ÔÛ caùnh keùo, vì Rk <R neân duøng ñhññ xieân ñeå taêng KNCL cuûa moái haøn baèng KNCL cuûa TCB  Coù theå noái daàm ôû vò trí coù M 0,85.Mmax  Caùnh neùn vaø buïng : duøng ñhññ thaúng goùc  Baûn buïng chòu toaøn boä löïc caét V, baûn caùnh chòu M  Moái noái caùnh keùo : duøng ñhññ xieân goùc  Caùch tính : Mbg + Mhññ = M  Khi noái ñeå an toaøn : Baûn buïng chòu Q; Baûn caùnh chòu M  KNCL cuûa ñhññ noái caùnh : Mhññ = Ww.fw,t caùnh keùo  Phaân M coøn laïi cho baûn gheùp chòu: Mbg = M - Mhññ 500 500  Baûn gheùp ñaët treân 2 baûn caùnh daàm 2 vaø khi LK duøng ñöôøng haøn goùc, neân phaân tích Nc thaønh ngaãu löïc. Coù lw ta suy ra ñöôïc dieän tích baûn gheùp M bg Nc Nc lw hw 0,7.hf . f f Hình 3.6.3 Duøng ñöôøng haøn hoãn hôïp 47 48 Hình 3.6.2 Duøng ñöôøng haøn ñoái ñaàu xieân goùc
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP  Chæ duøng baûn oáp chòu M Moái noái coâng tröôøng baèng bu loâng  M ôû tieát dieän noái do caùc ñh lieân keát baûn noái vôùi caùnh daàm chòu chòu Q  Löïc caét do caùc ñh goùc lieân keát baûn noái vôùi buïng daàm chòu Hình 3.6.4 Chæ duøng baûn oáp  Ñieàu kieän toái thieåu : Abg >= A  Kích thöôùc baûn noái buïng :  Chieàu roäng : 100  180mm ;  Chieàu daøy : tbn tw  Chieàu cao : hbn = hw – 100mm 49 N N 3.8: Caùc BP Goái daàm leân coät Aem 2 baûn ñeäm a. Goái choàng: 2 b bu loâng  PA1: Ñaët 2 söôøn cöùng ñaàu daàm leân truïc coät 1-1 1 t  Laøm 2 söôøn ñaàu daàm bít luoân ñaàu daàm a s 1  2 söôøn ñaët treân muõ coät , noái vôùi nhau baèng buloâng  Baûn ñeäm giöõa 2 söôøn ñaët luøi veà phía döôùi ñeå baûo ñaûm A tính chaát khôùp C1 C1 em 2-2  Ñaàu döôùi söôøn caàn baøo nhaün, tieáp xuùc chaët vaø nhoâ Hình 3.6.5 Goái choàng daàm leân coät theùp khoûi caùnh döôùi daàm 1 ñoaïn a 1,5 t (thöôøng a = 10  duøng söôøn ñaàu daàm s 1-1 20 mm)  Noái 2 daàm baèng baûn oáp ôû khoaûng giöõa 1/3 chieàu cao  Duø Hoaït taûi 2 beân leäch nhau nhöng vaãn ñaûm baûo daàm truyeàn löïc neùn ñuùng taâm.  Neáu hoaït taûi 2 beân leäch C1 C1 C1 C1  PA2: Khoâng caàn söôøn ñaàu daàm Neùn leäch taâm 2-2  Caùnh daàm tröïc tieáp tì leân muõ coät Hình 3.6.6 Goái choàng daàm leân coät theùp  Ñaàu döôùi söôøn caàn baøo nhaün khoâng duøng söôøn ñaàu daàm  2 söôøn ñaàu daàm ñaët luøi vaøo trong vaø thaúng ñöùng vôùi vaø saùt caùnh döôùi daàm caùnh coät 51 52
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP  Kieåm tra: b. Goái daàm leân coät – goái caïnh  Choïn tröôùc KT söôøn: b=b1 ; ts tw N  Caùch 1 :  Ñieàu kieän eùp maët : em f c  c ; A em 2 bt s  Ñaàu daàm coù söôøn oáp vaøo daàm Aem  Lieân keát caùnh coät vaø söôøn ñaàu daàm : LK buloâng, bu loâng  KT chieàu daøy söôøn theo ÑK oån ñònh cuïc boä: ñöôïc tính chòu M ñaàu daàm chòu keùo. E b   Goái töïa baèng theùp baûn coù chieàu daøy daøy hôn söôøn ñaàu b 0.5. t . ; b b s sf s 2 daàm, ñaàu söôøn ñöôïc baøo nhaün ñeå truyeàn löïc eùp maët.  Löïc doïc KT : V=2Vmax  Giaû söû phaûn löïc truyeàn leân 1 beân daàm laø V thì thöôøng N chieàu cao ñöôøng haøn moät beân LK baûn goái ñôõ vaøo caùnh  Ñieàu kieän oån ñònh :  f  c coät ñöôïc tính vôùi N=2/3A (keå ñeán tröôøng hôïp ñaët khoâng z .A ñuùng taâm theo kinh nghieäm) khi ñoù chieàu cao goái ñôõ E  DT qui öôùc : A A C 2 bt 2 0.65. t . ñöôïc choïn treân ñieàu kieän naøy. s1 s s f  : heä soá uoán doïc  3 3 Caùch 2: loJ z t s b C1 t s z  z ; r z ; l0 h w ; J z 2 2  Baûn caùnh döôùi noái vôùi baûn haøn töø coät ra baèng ñöôøng haøn rz A 12 12 laép raùp  r : baùn kính quaùn tính cuûa TD theo phöông z z  Baûn caùnh treân noái baûn haøn töø coät ra thoâng qua baûn oáp  Jz : mmqt cuûa TD theo truïc z 53 54 A A bu loâng chòu keùo (M) söôøn tì ñaàu daàm Goái ñôõ Hình 3.6.8 Lieân keát caïnh daàm vaøo coät (caùch 2) ñöôïc phay nhaün Ñöôøng haøn chòu 2/3A  Coù buloâng laép raùp giöõa baûn buïng vaø coät ( sau naøy ñeå luoân caùc buloâng naøy, khoâng phaûi thaùo ra )  Goàm 2 thaønh phaàn noäi löïc :  A do lieân keát vôùi buïng daàm chòu Hình 3.6.7 Lieân keát caïnh daàm vaøo coät (caùch 1)  M tính vaøo ñöôøng haøn noái caùnh : phaân M thaønh ngaãu löïc (N=M/h)  Coù theå duøng bu loâng lieân keát vôùi baûn noái; 55
CHÖÔNG 3: DAÀM THEÙP 3.9: Caùc BP goái daàm leân daàm  Goái caïnh:  Duøng khi chieàu cao keát caáu saøn lôùn ( > 1,0 m )  Goái choàng :  Laøm cho daàm phuï vaø daàm chính baèng maët  Duøng khi hxd 1,3m  Chæ neân söû duïng 1 loaïi lieân keát.  LK ñôn giaûn, coù taùc duïng giöõ daàm khoâng bò maát vò trí, khoâng chòu löïc;  Neáu daàm phuï LK khôùp vôùi daàm chính, Löïc tính toaùn Lk laø phaûn löïc cuûa daàm phuï  LK baèng buloâng hoaëc baèng ñöôøng haøn  Coù theå duøng söôøn taêng cöôøng ngang cuûa daàm chính hoaëc ñaët  Boá trí söôøn cuûa daàm chính ngay döôùi vò trí goái daàm phuï theâm söôøn phuï daàm phuï laøm vieäc nhö daàm lieän tuïc suôøn gia cöôøng Hình 3.8.10 Lieân keát caïnh daàøm phuï leân daàm chính Hình 3.6.9 Lieân keát choàng daàøm phuï leân daàm chính 57 58
CHUONG 4: COT THEP CHÖÔNG 4: COÄT CHÒU NEÙN ÑUÙNG TAÂM 4.1: Khaùi nieäm chung veà coät chòu neùn 4.1. Khaùi nieäm chung veà coät chòu neùn a. Hieåu bieát chung 4.2. Caùc daïng TD coät ñaëc chòu neùn ñuùng taâm. Ñaëc  Coät coù 3 boä phaän chính: Ñaàu coät, Thaân coät, Chaân coät ñieåm vaø PVSD cuûa töøng daïng  Khi caáu taïo coät ñaûm baûo 2 YC : 4.3. Caáu taïo tieát dieän vaø caùch tính toaùn coät ñaëc Deã LK giöõa caùc boä phaän vaø deã chòu neùn ÑT LK vôùi caùc KC khaùc ; Deã choáng gæ seùt 4.4. Caáu taïo TD – söï laøm vieäc cuûa coät roãng vaø caùch tính toaùn coät roãng chòu neùn ÑT b. Phaân loaïi coät: Hình 4.1 Sô ñoà coät . Theo phaïm vi söû duïng : coät nhaø coâng nghieäp, coät saøn 4.5. Caáu taïo vaø caùch tính toaùn caùc loaïi chaân coät coâng taùc, coät nhaø khung nhieàu taàng chòu neùn ñuùng taâm . Theo caáu taïo : coät ñaëc, coät roãng, coät baäc, coät TD khoâng ñoåi. . Theo sô ñoà chòu löïc : coät neùn ñuùng taâm, coät neùn leäch 1 taâm, coät neùn uoán, c. Sô ñoà tính: lx ly  Ñoä maûnh cuûa coät theo 2 phöông :  ;  x r y r  Chaân coät: coù theå LK cöùng hoaëc khôùp vôùi moùng x y  Khôùp coá ñònh : thöôøng duøng cho coät neùn ñuùng taâm hoaëc  Ñeå coät laøm vieäc bình thöôøng : max [] ; coät neùn leäch taâm, neùn uoán cuûa khung nhaø xöôûng khoâng [] = 120 : coät chòu löïc chính , thanh neùn chính , . . .; coù M ôû chaân coät [] = 150 : vôùi coät , thanh phuï nhö : coät söôøn töôøng , thanh ñöùng trong cöûa saét , 1 soá thanh neùn trong daøn,  Ngaøm : coät neùn leäch taâm, neùn uoán vaø caû coät neùn ñuùng taâm ñeå taêng ñoä oån ñònh cho coät  Moät soá daïng lieân keát thöôøng gaëp trong coät:  Ñaàu coät: coù theå LK cöùng hoaëc khôùp hoaëc töï do  Lieân keát khôùp : coät neùn ñuùng taâm nhö coät ñôõ heä daàm saøn coâng taùc NCN, coät giöõa NCN nhieàu nhòp.  =0.5 =0.7  =1 =2  Lieân keát cöùng : coät heä khungd. d. Chieàu daøi tính toaùn: lx,y=l   : heä soá chieàu daøi tính toaùn tra baûng TCVN338  Caàn xaùc ñònh chieàu daøi tính toaùn theo 2 phöông : lx , ly  Coá gaéng ñeå coät ñoàng oån ñònh theo 2 phöông : x = y 3 Hình 4.2 Sô ñoà tính coät 4
CHUONG 4: COT THEP  Tieát dieän chöõ I 4.2: Caùc daïng TD coät ñaëc chòu neùn ÑT  Öu ñieåm : Deã lieân keát vôùi caùc KC khaùc, deã ñaùp öùng caùc yeâu caàu veà kieán truùc, hình thöùc ñôn giaûn, deã cheá taïo neân y y y y laø daïng tieát dieän thoâng duïng  Daïng a : Ñoä cöùng theo 2 phöông khaùc nhau nhieàu neân x x x x chæ duøng hôïp lyù khi coät coù lx >> ly; h h h h  Daïng b : Laø daïng thoâng duïng nhaát. Goàm 3 baûn theùp ñöôïc duøng lieân keát haøn. Duøng khi taûi troïng lôùn, ñoä oån ñònh gaàn baèng nhau theo 2 phöông. b b b b  Daïng c : Duøng khi KC chòu taûi troïng naëng hoaëc ñoäng.  Tieát dieän chöõ thaäp y y y y  Öu ñieåm : Coù caáu taïo ñôn giaûn; Coù rx = ry neân ñoä oån ñònh theo 2 phöông laø nhö nhau Duøng hôïp lyù khi lx=ly x h x h x x h  Nhöôïc ñieåm:Khoù LK vôùi caùc KC khaùc; Khoù ñaùp öùng caùc yeâu caàu veà kieán truùc neân ít duøng  Tieát dieän hình oáng b b h  Öu ñieåm : VL ôû xa truïc trung hoøa, coù bkqt lôùn hôn TD hôû Hình 4.3 Caùc daïng tieát dieän coät ñaëc4 5 cuøng DT neân chòu löïc toát hôn. Hình thöùc goïn, ñeïp 6 4.3: Caáu taïo TD vaø tính toaùn coät ñaëc neùn ÑT h E  Neáuw 2.3 thì phaûi gia cöôøng caùc söôøn cöùng ngang a. Caáu taïo TD chöõ H theo ñieàu kieän oån ñònh cuïc boä: t f ñaëtw caùch nhau (2.5-3)hw; KT söôøn cöùng  tf = ( 8 – 40 ) mm ; tw = ( 6 – 16 ) mm ngang choïn gioáng daàm toå hôïp haøn;  Khi choïn TD, ta laáy chieàu daøy beù ñi, chieàu roäng taêng leân ñeå  Luoân ñaët toái thieåu laø 2 söôøn ngang ñeå taêng ñoä choáng xoaén taêng söï oån ñònh vaø phaûi baûo ñaûm ÑK oån ñònh cuïc boä khi döïng laép; tf tf bo b o x ts söôøn cöùng  Baûn caùnh: ngang tf t f b E tw o (0.36 0.1 ) y y [b0/tf] tra baûng 35 [1], vôùi coät chöõ H b (2.5-3)hw tf f h h 2 w w hw E x  Baûn buïng : khi  2.3 bs f 7 Hình 4.5 OÅn ñònh cuïc boä TD coät NÑT 8
CHUONG 4: COT THEP b. Tính toaùn tieát dieän coät:  Töø Ayc , hyc , byc Choïn ñöôïc TD cuï theå (b, h, tw, tf)  Tính chính xaùc caùc ñaëc tröng hình hoïc:  Xaùc ñònh: Löïc neùn tính toaùn N ; Chieàu daøi tính toaùn : lx , ly; Daïng tieát dieän; Loaïi theùp  Jx rx x ; Jy ry y max <[]  Giaû thieát  = 50 -100 ; Töø  Tra Ayc N  Kieåm tra laïi :  R  Sô boä xaùc ñònh kích thöôùc chính cuûa TD : h , b F.  Löu yù : r r l yc,x yc,y lx y  TH coät coù löïc tính toaùn beù, ta choïn theo ñieàu kieän ñoä hyc b; yc r; yc,x r; yc,y x y  gt  gt maûnh cho pheùp nhö sau: l Baûng 4.1. Baûng xaùc ñònh BKQT töông öùng vôùi truïc x vaø y ñeå sô boä choïn TD o ryc ryc ryc h b   yc yc y y y y y x y Daïng h x h x h x h x h x  Ñoái vôùi coät ñaëc TD chöõ I coù CDTT theo 2 phöông nhö tieát dieän nhau, ñeå ñoä oån ñònh theo 2 phöông laø nhö nhau thì b 2h b b b b b Coät quaù saâu, khoù haøn, vieäc LK vôùi caùc KC khaùc khoâng thuaän lôïi . Vì vaäy , thöôøng choïn TD coù : h = ( 1 1,05)b. rx = xh 0.21h 0.38h 0.43h 0.38h 0.43h khi ñoù ñeå söï oån ñònh theo 2 phöông nhö nhau (y = x) r = b 0.20b 0.44b 0.43b 0.60b 0.24b y y thì ly < lx ( baèng caùch boá trí heä giaèng theo phöông y ñeå 9 giaûm CDTT ly 10 4.4: Caáu taïo TD vaø tính toaùn coät roãng neùn ÑT  Loaïi a : Ñöôïc duøng phoå bieán nhaát, cho coät neùn ñuùng a. Caáu taïo TD taâm coù N 350 T. Thöôøng  Coät roãng laø coät goàm caùc nhaùnh theùp hình ñaët caùch xa nhau duøng vôùi LK haøn. Coù lôïi veà roài noái laïi vôùi nhau baèng caùc TG hay BG phöông dieän oån ñònh vì caùc  Khoaûng caùch giöõa caùc nhaùnh thöôøng ñöôïc tính theo ñieàu nhaùnh ñöôïc quay vaøo trong kieän oån ñònh. Caùc nhaùnh thöôøng baèng theùp hình. Khe hôû , VL xa truïc trung hoøa. giöõa caùc nhaùnh 100 – 150mm: ñeå deã sôn maët trong coät.  Loaïi b : Duøng cho LK ñinh  Coät roãng TG coù ñoä cöùng lôùn hôn vaø KN choáng xoaén toát hôn taùn, buloâng vì caùnh cuûa coät roãng BG. Duøng coät roãng baûn giaèng khi b 0,8 –1m. nhaùnh quay ra phía ngoaøi y y deã lk ñinh taùn, buloâng. x x  Ñeå choáng xoaén vaø giöõ TD coät khoâng bò thay ñoåi, doïc theo h h chieàu daøi coät ñaët caùc vaùch cöùng caùch nhau 3 – 4m Khoâng lôïi veà oån ñònh.  Loaïi c : 2 nhaùnh laø 2 theùp I. x  Öu ñieåm : Baèng caùch thay ñoåi khoaûng caùch cuûa 2 nhaùnh Duøng cho coät chòu taûi troïng b b  Tieát kieäm vaät lieäu ; Taêng ñoä cöùng lôùn : N 600T x x h h  Taêng ñoä oån ñònh; Taêng khaû naêng chòu löïc  Loaïi d : Duøng khi yeâu caàu x  Coù theå CT coät coù KN laøm vieäc theo 2 phöông nhö nhau veà oån ñònh lôùn nhöng dieän tích cuûa tieát dieän nhoû. b b  Nhöôïc ñieåm : Toán coâng cheá taïo ( vì coù nhieàu chi tieát ) Thöôøng coät coù taûi troïng nhoû, Hình 4.6 Caáu taïo tieát dieän coät roãng 11 chieàu daøi lôùn 12
CHUONG 4: COT THEP b. Söï laøm vieäc cuûa coät roãng  Ñoái vôùi truïc thöïc x-x  Qui öôùc truïc  Khi coät bò uoán doïc quanh truïc thöïc, trong caùc nhaùnh coù noäi  Truïc ( x-x ) : caét qua 2 nhaùnh coät truïc thöïc. löïc uoán vaø caét , coøn trong caùc TG vaø BG haàu nhö khoâng xuaát hieän noäi löïc vaø bieán daïng, nghóa laø caùc TG vaø BG  Truïc ( y-y ) : ôû phaàn roãng giöõa 2 nhaùnh truïc aûo. khoâng tham gia vaøo söï laøm vieäc cuûa coät vaø coät laøm vieäc  Thanh giaèng – Baûn giaèng : nhö coät ñaëc  Coät thanh giaèng :Duøng khi chieàu roäng coät b > 80 cm. l l l l l Thanh giaèng ngang : coù theå coù hoaëc khoâng,TD laáy theo TD  x x x x x  x r r x,1 nhaùnh thanh xieân, khoâng tính toaùn. Thanh giaèng xieân (thöôøng coù  Vaäy : x J x 2J x,, nhaùnh J x nhaùnh x,1 nhaùnh 0 goùc giöõa nhaùnh vaø thanh giaèng laø = 45 ) tính cho chòu löïc F 2Fnhaùnh Fnhaùnh doïc truïc N. Lieân keát heä thanh giaèng vaøo nhaùnh khoâng caàn baûn maõ, cho pheùp truïc thanh giaèng hoäi tuï ôû meùp ngoaøi cuûa  Ñoái vôùi truïc aûo y-y : Khi tính toaùn phaûi duøng tñ > y nhaùnh. Coù theå duøng ñöôøng haøn meùp hoaëc duøng toái thieåu 1  Ñoä maõnh töông ñöông xaùc ñònh theo baûng döôùi, trong ñoù bu loâng .  1, : ñoä maõnh cuûa nhaùnh laáy vôùi truïc 1-1; 1 = l1/r1 ; 1< x vaø 1<  Coät baûn giaèng : LK vôùi nhaùnh coät baèng haøn, buloâng, ñinh 40; taùn. Duøng khi chieàu roäng coät b < 80 cm. BG ñöôïc tính chòu  2 töông töï 1 uoán vaø caét. Neáu duøng ñöôøng haøn: chæ duøng ñöôøng haøn 0 0 0 0  = 30 k = 45; = 40 k =31; = 45 – 60 k = 27 ñaàu. Neáu duøng ñinh taùn, buloâng: toái thieåu moãi BG lieân keát 2  Anh laø DT cuûa 1 nhaùnh; Axi laø DT cuûa moät TGX ñinh taùn hoaëc 2 buloâng ñaûm baûo truyeàn ñöôïc M 13 14 Baûng 4.1. Coâng thöùc xaùc ñònh ñoä maõnh töông ñöôïng N Daïng 1 y 1 y db tieát dieän 2 2 l h x h x b ymax d l1 l1 l Caáu kieän 1 1 b b lieân keát y 2 2 2 2 2 baûn giaèng tñ  y 1 tñ  y 1  2 Hình 4.7 Caáu taïo vaø tính toaùn baûn giaèng A AA thanh giaèng   2 k nh 2 nh1 nh 2  Söï laøm vieäc cuûa TG vaø BG tñ y tñ  y k A AA  xi xi,1 xi ,2 Ñoái vôùi coät chòu neùn ñuùng taâm, heä thanh buïng goàm TG vaø BG chòu löïc caét V sinh ra do thanh bò uoán doïc  Qui phaïm : ñoái vôùi theùp CT3 V = 20A ; V (kg) ;  Anh1, Anh2 laø DT cuûa nhaùnh 1-1 vaø 2-2 vaø baèng DT 2 theùp goùc A(cm2) Coi nhö phaân boá ñeàu Tính TG hoaøn toaøn  Axi,1,Axi,2 laø DT cuûa moät TGX naèm trong caùc MP vuoâng goùc truïc 1-1 vaø 2-2 gioáng nhau treân toaøn chieàu daøi thanh ly2 J y   ;J 2 J a . A r ;  Chuù yù : Löïc caét V gaây öùng suaát trong TG, BG y y 1 1 nhanh y 15 16 ry F
CHUONG 4: COT THEP c. Choïn vaø kieåm tra tieát dieän coät roãng (coät 2 nhaùnh) d. Tính thanh giaèng  Coâng thöùc kieåm tra : xi= ’1 + ’2 m f  Truïc thöïc x-x: Nguyeân taéc tính nhö coät ñaëc  cdtt cuûa TGX s N : heä soá uoán doïc   Giaû thieát : gt = 50 100 Tra Tính: A max r r .R min,xieân min,xieân lx r x rx, yc ; h yc ;  Tính ös ’1 trong TGX do löïc neùn doïc N taùc duïng leân coät : gt x ' 2 N '1 d.cos   Coù F , h Choïn A nhaùnh . d yc Atoaøn coät N ' N V1  Kieåm tra laïi vôùi truïc thöïc : r   f   Tính Ös ’ trong TGX do Q gaây ra :  ' x x ()x .A c 2 2 AA .sin  Truïc aûo y-y xieân xi  Q qui öôùc taùc duïng treân 1 maët roãng cuûa coät: V =n.V ; V = 20A ;  Giaû thieát tñ = x Tính ñöôïc y 1 2 Anh Coät roãng 2 nhaùnh vaø 4 nhaùnh: n = 0,5; Coät 3 maët roãng : n=0,8    k. Coät thanh giaèng : giaû thieát Axi y, yc x N Axi (Tính laïi thanh xieân, neáu khoâng ñaït tính laïi) s 2 2 d  Coät baûn giaèng : giaû thieát 1 = 30 - 40 < y y,yc  x 1 V1=V/2 b ly ry,yc y l  Tính: r b y : tra baûng phuï thuoäc daïng TD d b y,yc yc x d l y,yc y d 1 S  Choïn b : b byc ; b byc 17 V1=V/2 18  Kieåm tra theo phöông y : tñ x ( 1-2 ñôn vò laø ñaït ) e. Tính baûn giaèng 4.5: Caáu taïo vaø tính toaùn chaân coät chòu neùn ÑT V.V.1d 1 d  Chaân coät laø boä phaän tröïc tieáp ñaët leân moùng vaø coù nhieäm vuï  Xaùc ñònh V vaø M taùc duïng leân BG: T ; M c 2 truyeàn löïc töø thaân coät xuoáng moùng MM  Yeâu caàu tính chaân coät :  f  Kieåm tra ñieàu kieän beàn baûn giaèng: 2  Truyeàn ñeàu taûi troïng töø coät leân moùng W tb. d b 6  Phuø hôïp sô ñoà tính laø ngaøm hoaëc khôùp  Ñöôøng haøn lieân keát baûn vaøo nhaùnh coät (chæ laø ñöôøng haøn  Thuaän tieän cho vieäc laép döïng ñaàu), chòu: Löïc caét T; Momen M  Coù 2 loaïi chaân coät: 2 2 MT  Chaân coät chæ coù baûn ñeá : Lk khôùp  w  w f f w ;  w  Chaân coät goàm baûn ñeá + daàm ñeá+söôøn ñeá : duøng cho LK WFw w ngaøm hoaëc khôùp.  Thöôøng choïn kích thöôùc baûn giaèng theo ñieàu kieän caáu taïo  Chuù yù : 1 1 1  tb 6  12 mm ; t b  d b ; t b l b Chaân ngaøm : duøng buloâng ñeå ngaên caûn söï xoay cuûa 10 30 50 chaân coät taêng khaû naêng baùm dính giöõa BT vaø theùp) d: ñuû ñeå lieân keát ; d 0,5  0,8 b ; b : chieàu roäng TD coät b b  Chaân coät khôùp: duøng bu loâng chòu löïc caét Q ôû chaân coät l b ; l : ñuû truøm leân nhaùnh coät 40-50mm ( lk haøn ) vaø ñònh vò chaân coät coá ñònh ñeå truyeàn taûi xuoáng baûn ñeá. b b 19  20 lb : ñb yeâu caàu cuûa bu loâng ( lk bu loâng ) Döï kieán LK Tính toaùn Caáu taïo LK ñuùng yù thieát keá
CHUONG 4: COT THEP b. Chaân coät chæ coù baûn ñeá c. Chaân coät goàm baûn ñeá + daàm ñeá +söôøn ñeá  Caùch thi coâng : Lieân keát chæ caàn 2 buloâng naèm treân truïc coät. Choân tröôùc buloâng trong daàm ñeá moùng beâtoâng deå daøng khi thi coâng nhöng khoù laép chính xaùc phaûi khoeùt baûn ñeá loã hdñ oval ñeå laép buloâng. Muoán laép ñöôïc bu loâng deã daøng phaûi t bñ khoeùt roäng loã Vì vaäy phaûi moùng laép rondelle leân treân maët baûn ñeá ñuùng vò trí loã bò khoeùt ( moùng tdñ daàm ñeá drondelle dbl. Haøn laép gheùp 1 c 1 Rondelle vaøo baûn ñeá baûn ñeá bu loâng choân saün söôøn ñeá trong moùng Rondelle trôû thaønh taám vaù. 2 3 B 3 b 2 1 Rondelle phaûi ñuû che baûn 2 3 ñeá. loã khoeùt oval baûn ñeá Hình 4.8 Caáu taïo chaân coät chæ coù baûn21 ñeá L 22  Taùc duïng cuûa daàm ñeá vaø söôøn : d. Tính caùc boä phaän chaân coät  Phaân phoái taûi troïng töø thaân coät ra baûn ñeá  Tính DT baûn ñeá: A= B x L  Laø goái ñôõ cho baûn ñeá chòu uoán do phaûn löïc töø moùng leân  A : tính theo KN chòu eùp maët cuïc boä cuûa BT moùng:  Laøm taêng ñoä cöùng cuûa baûn ñeá cuõng nhö toaøn chaân coät N  Baûn ñeá laøm vieäc nheï nhaøng hôn A Trong ñoù : f  Taûi troïng phaân boá leân moùng ñeàu bt f : cñ chòu neùn cuïc boä cuûa beâtoâng moùng  Vôùi coät naëng : bt Am A  Cho thaân coät, daàm ñeá, söôøn tì tröïc tieáp vaøo baûn ñeá vôùi 3 3 m fbt f c f c   caùc maët tieáp xuùc ñöôïc gia coâng phay  Caùch tính : A A  Giaû thieát  1,1 – 1,5 ( < 1.5 );Tính ngöôïc laïi :  Ñh LK baûn ñeá vôùi coät :Tính vôùi löïc caét ôû chaân coät khi coät neùn leäch taâm; Tính vôùi (0,15-0,2)N vôùi coät neùn ñuùng taâm  fbt A  Kieåm tra , neáu khoâng ñaït thì giaû thieát laïi :  =   Caùch haøn : gt tt  Coù A Choïn B, L caên cöù vaøo b, h cuûa tieát dieän coät  Ñh lieân keát baûn ñeá vôùi coät haøn tröôùc khi coù daàm ñeá , söôøn ñeá vaø haøn quanh chu vi thaân coät N  Kieåm tra aùp löïc phaân boá ñeàu leân baûn ñeá:  f  Sau ñoù haøn daàm ñeá: chæ ñöôïc haøn ôû 2 ñaàu beân ngoaøi BL. bt  Ñöôøng haøn giöõa daàm ñeá, söôøn ñeá vaø baûn caùnh coät : ñöôøng haøn ñöùng 23 24
CHUONG 4: COT THEP   Tính chieàu daøy bñ cho Chaân coät chæ coù baûn ñeá : Tính chieàu daøy baûn ñeá cho chaân coät coù baûn ñeá,  Söï chòu uoán cuûa baûn ñeá do phaûn löïc coù theå tính nhö söï daàm ñeá vaø söôøn ñeá  Thaân coät, daàm ñeá vaø söôøn chia baûn ñeá thaønh nhöõng oâ chòu uoán cuûa 1 coâng xon coù tieát dieän roäng b, cao tbñ . Momen uoán cuûa noù : M =  . A . C baûn coù caùc ñieàu kieän bieân khaùc nhau. Moãi oâ baûn naøy ñöôïc 1 1 tính toaùn veà uoán döôùi taùc duïng cuûa phaûn löïc . Trong ñoù :  Tính bñ caên cöù vaøo momen gaây ra trong caùc oâ : A1: DT truyeàn taûi  vaøo coângxon 2  OÂ 1:Baûn coâng xoân : .c C1: khoaûng caùch töø troïng taâm dieän truyeàn taûi ñeán tieát dieän tính toaùn M ( daNcm . /1 cm ) cuûa coângxon (meùp bieân coät) 2  Chieày daøy baûn ñeá : 6M  OÂ 2: Baûn keâ 4 caïnh, caïnh ngaén a, caïnh daøi b. tbñ 2 b. f  Momen theo phöông caïnh ngaén : Ma 1. .a 2  Momen theo phöông caïnh daøi :  Khi choïn tbñ 60mm; Neáu tbñ>80mm thì coù caùc BP sau : Mb 2. .b 2  Duøng daàm ñeá vaø söôøn  OÂ 3 : Baûn keâ 3 caïnh: M = 3 .  . b1  Taêng mac beâtoâng moùng ( ñeå giaûm Abaûn ñeá giaûm C1 )  Choïn Mmax trong taát caû caùc oâ  t 20 mm Yeâu caàu cuûa bñ : bñ ñeå tính tbñ: 6M max b b1 tbñ : khoâng quaù daøy t bñ f tbñ 40 mm : khi coù söôøn , daàm ñeá  Neáu a /b 2 Tính ñöôïc lw Choïn hdñ theo ñieàu kieän ñöôøng haøn : lw 0,112 0,120 0,126 0,132 0,133 h vaø choïn chaün 3 dñ N h dñ BAÛNG TRA 1 , 2 ( ñeå tính baûn keâ 4 caïnh ) 4.0,7.hf f f b/a 1 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5  tdñ : tính theo ñieàu kieän tieát dieän daàm ñeá (tdñ , hdñ ) ñuû khaû 1 0,048 0,055 0,063 0,069 0,075 0,081 naêng chòu uoán 2 6.M  bñ B qdñe q t M dñ 0,048 0,049 0,050 0,050 0,050 0,050 dñ 2 2 2 fhdñ 2 b/a 1,6 1,7 1,8 1,9 2 >2  Caùc ñöôøng haøn naèm LK daàm ñeá vôùi baûn ñeá cuõng tính chòu löïc N. 1 0,086 0,091 0,094 0,098 0,100 0,125 2 0,049 0,048 0,048 0,047 0,046 0,037 27 28
CHUONG 4: COT THEP  Caùch tính Söôøn ñeá  Thöôøng laø coângxon, ngaøm taïi choã lieân keát haøn giöõa noù vôùi coät hoaëc daàm ñeá, chòu taûi troïng phaân boá ñeàu  qs =  . as ( as : beà roäng cuûa dieän truyeàn phaûn löïc leân söôøn ñeá )  Chieàu cao söôøn ( hsñ ) xaùc ñònh töø ñieàu kieän chòu M vaø V cuûa caùc ñöôøng haøn lieân keát söôøn vôùi thaân coät hoaëc daàm ñeá q .l2 M s s ; Q q .l s 2 s s s  Choïn tsñ : theo ñuùng qui caùch , khoâng < 8mm  Tröôøng hôïp hsñ hdñ : neân caáu taïo baèng nhau  Phaûi baûo ñaûm ñöôøng haøn ñeå sô ñoà tính laø congxon  Ñöôøng haøn giöõa söôøn vôùi thaân coät hay daàm ñeá : hf 4mm, theo nguyeân taéc sau.  Söôøn ñeá : tính vôùi caùc löïc söôøn ñeá chòu, löïc phaân cho noù. Ñöôøng haøn ñöùng : chòu M , V. Ñöôøng haøn naèm: chòu M, V 29
CHÖÔNG 5: DAØN THEÙP Chöông 5: Daøn Theùp 5.1 : nhöõng khaùi nieäm chung veà daøn 5.1. Caùc khaùi nieäm chung veà daøn. Phaân loaïi daøn. a. Ñaëc ñieåm caáu taïo: 5.2. Hình daùng beân ngoaøi cuûa daøn. Ñaëc ñieåm vaø PVSD  Daøn theùp : laø moät KC roãng ñöôïc taïo thaønh töø caùc thanh 5.3. Caùc loaïi heä thanh buïng cuûa daøn. Ñaëc ñieåm vaø PVSD ñoàng qui LK vôùi nhau taïi nuùt daøn thoâng qua 1 baûn theùp goïi cuûa töøng loaïi. laø baûn maét hay baûn maõ. 5.4. Vai troø cuûa heä giaèng (HG) maùi. Caùc loaïi heä giaèng maùi  LK trong daøn thöôøng duøng lieân keát haøn hoaëc bu loâng. vaø caùch boá trí chuùng trong NCN theùp.  Neáu xeùt toång theå thì Daøn laøm vieäc nhö daàm: phuû qua nhòp, 5.5. Caùc kích thöôùc chính cuûa daøn. Ñoä voàng xaây döïng daøn chòu uoán, nhaän taûi troïng vaø truyeàn xuoáng KC ñôõ noù. 5.6. Caùc loaïi TD hôïp lyù trong thanh daøn. thanh xieân heä thanh buïng 5.7. Caùc giaû thieát tính toaùn daøn. Xaùc ñònh taûi troïng vaø noäi löïc thanh caùnh treân thanh ñöùng d d trong caùc thanh daøn. 5.8. Chieàu daøi tính toaùn caùc thanh trong daøn. Ñoä maõnh giôùi h haïn cho pheùp. h0 5.9. Nguyeân taéc choïn vaø kieåm tra tieát dieän caùc thanh daøn a theo cöôøng ñoä vaø ñoä maõnh. thanh caùnh döôùi L 5.10. Nguyeân taéc chung veà caáu taïo vaø tính toaùn caùc maét daøn.1 2 Hình 5.1 Ñaëc ñieåm caáu taïo daøn  Khi cuøng laøm vieäc vôùi moät taûi troïng nhö nhau, vöôït moät C. Phaân loaïi daøn nhòp baèng nhau thì daøn coù troïng löôïng baûn thaân nheï hôn daàm, nhöng ñoä voõng lôùn hôn daàm do ñoù chieàu cao daøn  Theo coâng duïng : Daøn ñôõ KC maùi NCN, nhaø daân duïng, bao giôø cuõng lôùn hôn chieàu cao daàm daøn caàu, daøn caàu truïc, thaùp truï, coät ñieän, thaùp khoan b. Öu ñieåm vaø PVSD cuûa daøn  Theo taûi troïng taùc duïng  Daøn nheï : Vaät lieäu lôïp nheï, noäi löïc caùc thanh nhoû. TD  Öu ñieåm cuûa daøn thöôøng baèng moät theùp goùc, theùp oáng.  Noäi löïc trong thanh daøn chuû yeáu laø löïc doïc Tieát kieäm 2 VL, nheï  Daøn thöôøng : taûi troïng lôïp 300 - 350 kg/cm . TD ñöôïc gheùp töø 2 theùp goùc.  Ñoä cöùng lôùn, neân vöôït ñöôïc ñöôïc nhòp lôùn.   Cheá taïo ñôn giaûn Daøn naëng : Chòu TT naëng hoaëc ñoäng lôùn nhö : daøn caàu, daøn caàu chaïy naëng .TD thanh daøn daïng toå hôïp.  Phuø hôïp vôùi nhieàu hình daïng kieán truùc maùi.  Theo sô ñoà keát caáu  Phaïm vi söû duïng  Daøn kieåu daàm: (daïng a); Daøn lieân tuïc (daïng b); Daøn  Laøm daøn vì keøo ñôõ maùi NCN, daân duïng . muùt thöøa (daïng c); Daøn kieåu thaùp truï (daïng d); Daøn kieåu  Maùi NCCoäng: raïp haùt , cung theå thao , raïp chieáu boùng khung(daïng e); Daøn kieåu voøm(daïng f); Daøn – daàm lieân  Daøn caàu ñöôøng saét hoaëc ñöôøng boä . hôïp (daïng g)  Coät theùp daïng daøn, thaùp, truï cao, caùc thaùp khoan. . .  Daøn ñôõ caàu truïc 3 4
CHÖÔNG 5: DAØN THEÙP 5.2 : Hình daùng beân ngoaøi cuûa daøn a) daøn - daàm b) daøn lieân tuïc  Caên cöù löïa choïn:  Phuø hôïp yeâu caàu söû duïng  Thoûa maõn yeâu caàu kieán truùc vaø vieäc thoaùt nöôùc maùi c) daøn muùt thöøa  Yeâu caàu ñoái vôùi VL lôïp : töø ñoä doác i cuûa daøn Choïn hình daïng daøn  Kích thöôùc vaø caùch boá trí cöûa maùi  Caùch LK daøn vôùi coät, taïo ñöôïc KC maùi vaø coâng trình coù ñuû ñoä cöùng e) daøn kieåu khung  Kinh teá ( tieát kieäm VL, deã gia coâng cheá taïo, döïng laép ) e) daøn thaùp  Daøn tam giaùc: 0  Söû duïng cho CT yeâu caàu ñoä doác lôùn = 35 - 45 , nhòp nhoû :12, 15, 18m, VL lôïp coù ñoä choáng thaám keùm.  Ñaàu daøn nhoïn neân chæ coù theå lieân keát khôùp vôùi coät f) daøn voøm g) daøn lieân hôïp  Ñoä cöùng ngoaøi maët phaúng khoâng lôùn Hình 5.3 Phaän loaïi daøn theo sô ñoà keát caáu 5 6  Veà maët chòu löïc, khoâng phuø hôïp bieåu ñoà Momen uoán do taûi troïng treân daøn gaây ra. Vuøng giöõa daøn thöôøng dö khaû h0 naêng chòu löïc vì phaûi caáu taïo theo ñoä doác. . Daøn hình thang  Noäi löïc caùc thanh cheânh leäch nhieàu Daøn tam giaùc  Moät soá thanh buïng chòu neùn nhoû nhöng chieàu daøi lôùn neân TD phaûi choïn theo ñoä maûnh GH gaây laõng phí VL Daøn hình thang moät maùi doác  Daøn hình thang: daøn tam giaùc coâng son daøn tam giaùc coù thanh caêng  Ñöôc duøng phoå bieán nhaát.  Ñoä doác maùi khoâng lôùn thích hôïp cho NCN coù i nhoû , söï duïng VL lôïp choáng thaám toát . . Daøn ña giaùc - caùnh cung Hình 5.6. Daøn coù caùnh song song  Coù chieàu cao ñaàu daøn coù theå lieân keát cöùng vôùi coät taêng ñoä cöùng cho CT, ñaëc bieät laø NCN coù coät truïc lôùn.  Qui phaïm qui ñònh: LK khôùp ho 45 cm; LK cöùng : ho 1,5 m. Daøn coù caùnh song song 1 maùi doác  Khaù phuø hôïp bieåu ñoà momen uoán, noäi löïc caùc thanh hôïp lí hôn daøn tam giaùc  Veà caáu taïo : goùc giöõa caùc thanh khoâng quaù nhoû 7 8 Daøn coù caùnh song song 2 maùi doác, moät thanh caêng Daøn maùi raêng cöa  Caùc maét töông ñoái gioáng nhau deã tieâu chuaån hoùa .
CHÖÔNG 5: DAØN THEÙP  Daøn coù caùnh song song 5.3: Caùc heä thanh buïng daøn  Chieàu daøi caùc thanh cuøng loaïi baèng nhau, coù nhieàu maét gioáng nhau neân deã thoáng nhaát hoùa veà maët caáu taïo  Thöôøng laøm : KC chòu löïc thay daàm, Daøn 1 maùi doác, Daøn caàu , daøn ñôõ keøo , thaùp , truï , caàn caåu , . . .  Naëng hôn so vôùi caùc daøn khaùc) heä thanh buïng phaân nhoû  Daøn ña giaùc-daøn caùnh cung  Phuø hôïp bieåu ñoà M uoán neân laø loaïi daøn hôïp lyù nhaát veà maët chòu löïc heä thanh buïng tam giaùc heä thanh buïng chöõ thaäp  Söï phaân boá noäi löïc trong caùc thanh töông ñoái ñeàu, khoâng cheânh leäch nhieàu neân soá loaïi thanh ít + + + - + - -  Caùnh treân bò gaõy khuùc hoaëc uoán cong neân cheá taïo khoù. heä thanh buïng hình thoi  Chæ phuø hôïp khi nhòp lôùn, söï tieát kieäm vaät lieäu lôïi nhieàu, buø laïi coâng cheá taïo  Ngoaøi ra coù daøn caáu taïo maùi raêng cöa : heä thanh buïng xieân heä thanh buïng chöõ K  Theo sô ñoà phaân boá noäi löïc thì khoâng hôïp lyù, Nhöng coù öu ñieåm laáy ñöôïc aùnh saùng ñeàu Hình 5.5 Caùc loaïi Heä thanh buïng cuûa daøn 9 10  Heä thanh buïng tam giaùc  Caùc thanh cuøng loaïi cuøng 1 noäi löïc: TÑ neùn, TX keùo.  Caùc thanh buïng xieân veà 2 phía ;  Toång chieàu daøi thanh buïng lôùn, Ñöôøng truyeàn taûi troïng 0 0 ñeán goái töïa daøi hôn. Nhieàu nuùt, toán coâng cheá taïo  Goùc giöõa thanh buïng vaø thanh caùnh döôùi : 45 – 55  Khi khoaûng caùch xaø goà nhoû hôn khoaûng caùch nuùt thì caáu  Heä thanh buïng phaân nhoû taïo theâm thanh ñöùng ñeå traùnh uoán cuïc boä .  Khi tính toaùn daøn khoâng keå vaøo, tính heä chính tröôùc roài  Neáu caàn coù theå ñaët theâm thanh treo (ñeå treo taûi troïng) tính heä thanh buïng phaân nhoû sau  Soá nuùt ít. Taûi troïng taùc duïng vaøo daøn vaø truyeàn ñeán goái  Traùnh uoán cuïc boä cho thanh caùnh treân töïa baèng con ñöôøng ngaén nhaát.  Giaûm cdtt trong maët phaúng daøn cuûa thanh caùnh treân  Toång chieàu daøi caùc thanh buïng ngaén nhaát  Taêng ñoä cöùng cho daøn  Coù 1 soá thanh neùn maø chieàu daøi lôùn deã maát oån ñònh  Tuy coù caáu taïo phöùc taïp nhöng trong 1 soá tröôøng hôïp  Heä thanh buïng xieân laøm giaûm troïng löôïng cuûa toaøn caáu kieän  Caùc thanh xieân ôû 1 nöûa daøn cuøng xieân veà phía  Vôùi daøn lôïp panen , tính daøn phaân nhoû vôùi löïc ñaët taïi  Chieàu cuûa thanh xieân choïn sao cho thanh xieân daøi chòu keùo, chaân panen thanh ñöùng ngaén chòu neùn  Vôùi daøn tam giaùc duøng heä thanh buïng xieân khoâng lôïi vì caùc thanh xieân daøi chòu neùn, nhöng caáu taïo nuùt hôïp lyù . 0 0  Goùc giöõa thanh xieân vaø thanh caùnh döôùi : 35 - 45 . 11 12
CHÖÔNG 5: DAØN THEÙP  Heä thanh buïng ñaëc bieät 5.4 : Caùc kích thöôùc chính cuûa daøn  Heä thanh buïng chöõ thaäp: Goàm 2 loaïi thanh xieân cheùo  Nhòp daøn: nhau keát hôïp thanh ñöùng taïo neân heä sieâu tónh raát cöùng. Duøng : daøn caàu, thaùp truï cao, heä giaèng maùi NCN, NCT  Nhòp cuûa daøn L laø khoaûng caùch truïc ñònh vò cuûa 2 goái töïa. Nhòp tính toaùn cuûa daøn L0 laø khoaûng caùch troïng  Heä thanh buïng hình thoi: Duøng ôû KC thaùp truï ñeå tieän cho taâm truyeàn phaûn löïc goái töïa cuûa daøn. vieäc noái thanh caùnh  Ñöôïc xaùc ñònh döïa treân : Yeâu caàu söû duïng, Thieát keá  Heä thanh buïng chöõ K : Taêng ñoä cöùng cho daøn,Giaûm cdtt kieán truùc; Giaûi phaùp boá trí keát caáu coâng trình, hình thöùc trong maët phaúng daøn cho thanh buïng ñöùng. Trong daøn lieân keát daøn vôùi caùc keát caáu khaùc chòu löïc caét lôùn do taûi troïng ngang gaây ra nhö daàm caàu , thaùp truï , . .  Nhòp daøn ñöôïc laáy thoáng nhaát theo moñun 6m : L = 18 , 0 24 , 30, 36m  Heä thanh buïng ñaëc bieät cho daøn tam giaùc : Goùc doác : 35 – 450 ; Tieát kieäm VL hôn caùc daïng khaùc .  Daøn lieân keát cöùng vôùi coät (lieân keát caïnh beân vôùi coät): L=L0 + a ( ñoà aùn )  Chieàu cao ñaàu daøn  Daøn hình thang :  LK khôùp : h0 60 cm;  LK cöùng: h0 1,6m Ñuû lieân keát cöùng vôùi coät, 13  Daøn tam giaùc: Maùi lôïp toân : h0 45 cm 14  Chieàu cao giöõa daøn: h  Böôùc daøn (böôùc coät) h6,5 L  2 h  h = h + 0.5Ltg vaø phaûi thoõa maõn : min 0 0 . 1  Laø khoaûng caùch giöõa caùc daøn. Ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo: LEL24 Yeâu caàu kieán truùc; Daây chuyeàn coâng ngheä; Phuø hôïp  Daøn tam giaùc : h phuï thuoäc ñoä doác CT: h=(1/3-1/4)L moñun thoáng nhaát caùc caáu kieän laép gheùp nhö taám töôøng  Daøn coù caùnh song song – daøn hình thang :h=(1/7-1/9)L, , taám maùi , . . .; Yeâu caàu kinh teá daøn nheï duøng nhoû hôn 1/9.  Vôùi vì keøo theùp : thöôøng B = 6m (böôùc hôïp lyù)  Khoaûng caùch maét daøn  Ñoä voàng xaây döïng  Laø khoaûng caùch giöõa caùc taâm nuùt treân thanh caùnh, phuï  Daøn thöôøng coù ñoä voõng raát lôùn khi chòu taûi troïng neân ñeà thuoäc vaøo vò trí ñaët taûi troïng, goùc nghieâng coù lôïi cuûa heä thanh buïng; khöû bôùt ñoä voàng ñoù khi cheá taïo ngöôøi ta cho daøn voàng ngöôïc trôû leân baèng ñoä voõng cuûa noù khi chòu taûi ta goïi  Maùi coù xaø goà : khoaûng caùch maét ôû caùnh treân neân choïn baèng khoaûng caùch xaø goà ñeå traùnh uoán cuïc boä. Thöôøng : ñoù laø ñoä voàng xaây döïng hay ñoä voàng caáu taïo. Ñoä voàng 1,5 – 3m caáu taïo laáy baèng ñoä voõng do tónh taûi vaø hoaït taûi daøi haïn gaây ra  Maùi lôïp panen : khoaûng caùch maét baèng beà roäng panen  Khoaûng caùch maét caùnh döôùi : 3-6m  Neân laøm panen caùnh treân baèng ½ panen caùnh döôùi 15 16 fxd