Bài giảng Mạng lưới cấp thoát nước - Chương 2: Quản lý cung-cầu trong cấp nước - Nguyễn Thống

pdf

17 trang hapham 1700

Download

Bạn đang xem tài liệu "Bài giảng Mạng lưới cấp thoát nước - Chương 2: Quản lý cung-cầu trong cấp nước - Nguyễn Thống", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

bai_giang_mang_luoi_cap_thoat_nuoc_chuong_2_quan_ly_cung_cau.pdf

Nội dung text: Bài giảng Mạng lưới cấp thoát nước - Chương 2: Quản lý cung-cầu trong cấp nước - Nguyễn Thống

TR ƯNG ðI H C BÁCH KHOA TP. HCM MNG L ƯI C P THOÁT N ƯƠ ÙC Khoa KTXD - B môn KTTNN NI DUNG MÔN H C Ch ươ ng 1. Ch t lưng, ht. phân ph i nưc & thi t b. Ch ươ ng 2. Qu n lý cung - cu trong cp nưc. Ch ươ ng 3. Mô hình hoá & thi t k ht. cp nưc. Ch ươ ng 4: Phân tích mng lưi cp nưc. Ch ươ ng 5: Nưc va trong ñưng ng ch y có áp. Ch ươ ng 6. Quy ho ch h th ng thóat nưc. Ch ươ ng 7. Mô hình hoá & thi t k ht. thoát nưc. PGS. TS. NGUY N TH NG Ch ươ ng 8. Thoát nưc vùng tri u. Ch ươ ng 9. Qu n lý vn hành ht. cp và thoát nưc. E-mail: nthong56@gmail.com or nthong56@yahoo.fr Ph n mm SWMM & EPANET Web: //www4.hcmut.edu.vn/~nguyenthong 10/14/2010 1 10/14/2010 2 Tél. (08) 38 640 979 - 098 99 66 719 MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 1 : Chaát löôïng, heä thoáng phaân phoái & thieát bò Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc CHÖÔNG 2 NI DUNG QUAÛN LYÙ CUNG-CAÀU TRONG CAÁP NÖÔÙC Th c hành 1: Mô hình d báo nhu cu Noäi dung: nưc dùng vi p/p Hi quy tuy n tính - Tính toaùn & döï baùo daân soá Th c hành 2: Mô ph ng mng lưi cp - Döï baùo nhu caàu söû duïng nöôùc nưc vi EPANET. - Quaûn lyù caàu trong heä thoáng caáp nöôùc Th c hành 3: Mô ph ng mng lưi thoát - Quaûn lyù cung trong heä thoáng caáp nöôùc. nưc vi SWMM. Th c hành 4: Mô ph ng th y lc vi HEC- RAS 10/14/2010 3 10/14/2010 4 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc TÍNH TOAÙN & DÖÏ BAÙO DAÂN SOÁ Ñeå coù theå öôùc löôïng toát söï bieán ñoåi daân soá vuøng khaûo saùt, ngöôøi kyõ sö coù theå coù caùc nguoàn döõ lieäu nhö sau: - söï ñieàu tra daân soá treân quy moâ toaøn quoác; - soá lieäu lieân quan ñeán ngöôøi nhaäp vaø xuaát treân quy moâ quoác gia vaø quy moâ vuøng; - thoáng keâ lieân quan ñeán treû sô sinh vaø cheát; - keá hoaïch ñoâ thò hoùa, nhôø ñoù chuùng ta bieát ñöôïc maät ñoä daân cö hieän taïi vaø töø ñoù öôùc löôïng maät ñoä daân cö coù theå cho khu quy hoaïch. 10/14/2010 5 10/14/2010 6 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 1
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Daân soá MOÂ PHOÛNG SÖÏ GIA TAÊNG DAÂN SOÁ Tươ ng t nh ư (c) (d) • Trong moät moâi tröôøng höõu haïn, coù keå ñeán Chu kỳ sng ca caùc ñieàu kieän xaõ hoäi, kinh teá, thöïc phaåm söï mt sn ph m bieán ñoäng cuûa daân soá có theå moâ phoûng (b) trong xã hi ! (a) töông töï nhö soá löôïng caùc vi truøng soáng T trong moät moâi tröôøng giam haõm ôû ñoù nguoàn thöïc phaåm laø giôùi haïn. (a): chu kyø ban ñaàu gia taêng gaàn nhö tuyeán tính • coù theå sô ñoà hoùa söï bieán thieân nhö sau: (b): chu kyø gia taêng nhanh choùng (c) : chu kyø gia taêng chaäm ! Xác ñnh giai ñon (d): chu kyø giaûm phát tri n ca khu vc 10/14/2010 7 10/14/2010 8 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng p/p d báo thích hp MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc SO SAÙNH SÖÏ TAÊNG TRÖÔÛNG DAÂN SOÁ Ngoaïi suy Daân soá TÖØø NHIEÀU THAØNH PHOÁ • Vôùi phöông phaùp naøy, chuùng ta seõ so saùnh ñöôøng cong bieåu thò söï gia taêng daân soá cho thaønh phoá maø chuùng ta muoán öùôùc löôïng soá daân cö trong töông lai vôùi daân cö cuûa caùc thaønh phoá khaùc ñaõ coù daân cö töông töï trong quaù khöù. Thôøi gian phaûi baûo ñaûm raèng taát caû caùc thaønh phoá duøng ñeå so saùnh phaûi coù caùc ñaëc tính veà kinh teá, xaõ hoäi Hieän taïi, t 0 töông töï trong chu kyø ôû ñoù daân soá töông öùng vôùi daân soá cho thaønh phoá ñang nghieân cöùu. NGOAïI SUY TÖØ ÑOÀ THÒ 10/14/2010 9 10/14/2010 10 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc So saùnh vôùi caùc Thaønh phoá töông töï ÖÔÙC LÖÔÏNG TREÂN CÔ SÔÛ Daân soá GIA TAÊNG SOÁ HOïC (Giai ñoaïn ñaàu) Döï baùo Gia taêng daân soá soá hoïc P khi suaát gia taêng, dP/dt, cuûa daân soá nghieân cöùu laø haèng soá. P t dP = = 2 dP = K 2 dt K a hs . ∫ a ∫ dt P1 t1 − = ( − ) t t +5 T P2 P1 K a t 2 t1 Tp. Y: 65,70,75,80 0 0 t0+15 t0+10 Tp. Z: 75,80,85,90 10/14/2010 Hieän taïi 11 P:10/14/2010 daân soá ; t: thôøi gian; K a: haèng soá taêng tröôûng12 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 2
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc ÖÔÙC LÖÔÏNG TREÂN CÔ SÔÛ • Pn: daân soá öôùc löôïng cho thôøi ñieåm tn; GIA TAÊNG SOÁ HOïC • P2: daân soá taïi thôøi ñieåm t2. Söï öôùc löôïng daân soá theo phöông phaùp naøy Haèng soá taêng tröôûng Ka seõ ñöôïc xaùc ñònh nhôø vaøo caùc soá lieäu quan traéc trong quaù khöù. thích hôïp vôùi caùc thaønh phoá ñaõ phaùt trieån oån ñònh. Döï baùo: Thoâng thöôøng ñaây laø tröôøng hôïp cuûa caùc Pn = P 2 + K a(t n-t2) khu naèm trong moâi tröôøng noâng nghieäp. trong ñoù: • tn: thôøi ñieåm chuùng ta muoán öôùc löôïng daân soá; 10/14/2010 13 10/14/2010 14 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc ÖÔÙC LÖÔÏNG DAÂN SOÁ TREÂN CÔ SÔÛ GIA Öôùc löôïng daân soá taïi thôøi ñieåm tn seõ ñöôïc tính töø coâng TAÊNG THEO CAÁP SOÁ NHAÂN thöùc: = + ( − ) • Gia taêng daân soá theo caáp soá nhaân P khi suaát gia Ln (Pn ) Ln (P2 ) K g tn t2 taêng, dP/dt, cuûa daân soá nghieân cöùu seõ tyû leä vôùi daân soá. Ngoaøi ra, chuùng ta cuõng coù theå trình baøy söï gia taêng dP P2 dP t2 • = = daân soá trong tröôøng hôïp naøy nhôø vaøo phöông trình K g P ∫ K g ∫ dt dt P1 P t1 döôùi daïng luõy thöøa nhö sau: − = ( − ) = ( + )n Ln (P2 ) Ln (P1 ) K g t 2 t1 Pn P1 1 r n: soá chu kyø (naêm) trong ñoù söï gia taêng daân soá theo • Kg: haèng soá taêng tröôûng theo caáp soá nhaân. caáp soá nhaân; r: suaát gia taêng cuûa moãi chu kyø; 10/14/2010 15 10/14/2010 16 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS.• Dr. Nguy n Th ng P1: daân soá taïi thôøi ñieåm t1 MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Ví duï: Giaû söû toác ñoä gia taêng daân soá cuûa thaønh Do chuùng ta bieát daân soá taïi 2 thôøi ñieåm khaùc nhau ta coù: phoá X coù 25000 daân taïi thôøi ñieåm t0, tuaân theo caáp soá nhaân. Cho bieát suaát gia taêng daân = ( + )n n Pn P1 1 r 50000 = 25000 (1 + 0.05) soá laø r=5%/ naêm. P a. Trong bao nhieâu naêm daân soá naøy seõ ñaït ñeán n = 14.2 naêm n = ()1+ r n 50000 daân; Vôùi löu yù laø n = t n-t1 P1 b. So saùnh caùc giaù trò cuûa r vaø K . g  P  ngoaøi ra:  n  = ()− Ln   K g t n t1  P1  so saùnh 2 phöông trình treân cho ta: 10/14/2010 17 10/14/2010 18 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 3
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc ( + ) = ( − ) Baøi taäp: Giaû söû toác ñoä gia taêng daân soá cuûa nLn 1 r K g t n t1 thaønh phoá X coù100000 daân, tuaân theo caáp soá Hay: ( + ) = Ln 1 r K g nhaân. Cho bieát suaát gia taêng daân soá laø 3%/ naêm. vôùi r=5% ta coù Kg = 0.049 a. Trong bao nhieâu naêm daân soá naøy seõ ñaït ñeán Ngoaøi ra, ta coøn coù theå tính suaát gia taêng r 120000 daân; nhôø vaøo quan heä sau ñaây: b. So saùnh caùc giaù trò cuûa r vaø K . /1 n g  P  = n − r   1  P1  10/14/2010 19 10/14/2010 20 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc • Trong moät vaøi tröôøng hôïp, chuùng ta muoán Giaûi: xaùc ñònh thôøi gian caàn thieát ñeå daân soá taêng Thaät vaäy, ñeå daân soá gia taêng gaáp ñoâi ta coù phöông gaáp ñoâi trong tröôøng hôïp möùc taêng tröôûng trình sau ñaây: theo daïng caáp soá nhaân. = ( + )n Ví duï trong moät quoác gia ñang phaùt trieån, coù Pn P1 1 r möùc ñoä taêng daân soá theo quy luaät caáp soá = ( + )n nhaân vôùi tyû suaát laø r=3.4%/naêm. 2P P 1 r • Thôøi gian ñeå daân soá taêng gaáp ñoâi seõ vaøo 2 =1(1 + .0 034 )n khoaûng 21 naêm, vôùi ñieàu kieän xu theá naøy seõ khoâng thay ñoåi trong suoát chu kyø naøy. • töø ñoù n = 20.7 naêm 10/14/2010 21 10/14/2010 22 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chuù yù: Löu yù laø söï gia taêng daân soá theo caáp soá Trong thöïc teá, ta seõ gaëp tröôøng hôïp gia taêng nhaân thöôøng chæ xaûy ra trong moät chu kyø daân soá cho moät thaønh phoá khi yeáu toá kinh teá ngaén. giöõ moät vai troø quan troïng. neáu ta söû duïng phöông phaùp naøy ñeå döï baùo Ñoù laø tröôøng hôïp nhieàu Coâng ty, Xí nghieäp daân soá cho tröôøng hôïp daøi haïn seõ coù nguy cô ñöôïc xaây döïng ôû ñaây söï gia taêng daân soá daãn ñeán söï öôùc löôïng quaù cao , khoâng coù do nhieàu coâng nhaân môùi, cuõng nhö gia ñình trong thöïc teá. cuûa hoï ñeán nôi naøy. 10/14/2010 23 10/14/2010 24 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 4
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc t2 ÖÔÙC LÖÔÏNG TREÂN CÔ SÔÛ P2 dP  S − P  =  1  = − ∫ K ∫ dt Ln   K(t 2 t1 ) P1 − − SUAÁT GIA TAÊNG GIAÛM S P  S P2  t1 • Ta coù nhaän xeùt, trong cuoái chu kyø thöù 3 (giai ñoaïn − ( − ) c) cuûa ñöôøng cong bieåu thò thay ñoåi daân soá noù seõ ( − ) = ( − ) K t2 t1 ñaït ñeán giaù trò lôùn nhaát maø ta goïi laø daân soá baõo S P2 S P1 e hoøa, S. Chuùng ta coù theå moâ phoûng söï bieán ñoåi − ( − ) = + ( − ) − K t2 t1 trong chu kyø naøy vôùi giaû thieát laø suaát gia taêng phuï P2 P1 S P1 1[ e ] thuoäc vaøo söï caùch bieät giöõa daân soá baõo hoøa S vaø − ( − ) daân soá hieän coù P, ñieàu naøy coù nghóa laø: Toång quaùt: = +( − )[ − K tn t2 ] Pn P2 S P2 1 e dP = K(S − P) 10/14/2010 25 10/14/2010 26 PGS. Dr. Nguy n Th ng dt PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Vôùi phöông phaùp öôùc löôïng naøy cho pheùp aùp duïng Ví duï: Söï gia taêng daân soá cuûa Thaønh phoá Z coù tyû suaát khaù chính xaùc trong caùc vuøng ôû ñoù daân soá ôû laân caän giaûm. Daân soá Thaønh phoá caùch ñaây 10 naêm laø 65145 vuøng giôùi haïn baõo hoøa. ngöôøi vaø hieän taïi laø 70000 ngöôøi. Bieát raèng daân soá cuoái cuøng seõ ñaït ñeán laø 100000 ngöôøi. a. Tính suaát gia taêng naêm K; Daân soá Daân soá baõo hoøa, S S b. Öôùc löôïng daân soá trong voøng 12 naêm ñeán. Giaûi: Pn, tn P2, t 2 a. Tính suaát gia taêng naêm K P1, t 1 Ñeå xaùc ñònh K ta aùp duïng coâng thöùc sau ñaây: Döï baùo T − ( − ) = + ( − )[ − K tn t2 ] Pn P2 S P2 1 e 10/14/2010 27 10/14/2010 28 PGS. Dr. Nguy n Th ng Hi n ti PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc − ( ) 70000 = 65145 + (100000 − 65145 )[1− e K 10 ] ÖÔÙC LÖÔÏNG TREÂN CÔ SÔÛ GIA TAÊNG DAÂN do ñoù K = 0.015 (1/naêm) SOÁ TUAÂN THEO HAØM LOGISTIQUE b. Öôùc löôïng daân soá trong voøng 12 naêm ñeán Ñaây laø phöông phaùp cho pheùp öôùc löôïng daøi Chuùng ta xaùc ñònh daân soá theo coâng thöùc sau: haïn daân soá. − ( − ) = + ( − )[ − K tn t2 ] Söï gia taêng daân soá seõ traûi qua 3 giai ñoaïn: Pn P2 S P2 1 e * khôûi ñaàu gia taêng töông ñoái chaäm; = + ( − )[ − − .0 015 (12 ) ] Pn 70000 100000 70000 1 e * tieáp theo laø moät chu kyø taêng tröôûng nhanh; * keát thuùc bôûi moät söï gia taêng caøng luùc caøng 74942 ngöôøi chaäm vaø keát thuùc seõ ñaït ñeán giaù trò cöïc ñaïi. 10/14/2010 29 10/14/2010 30 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 5
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Phöông trình sau ñaây bieåu thò haøm soá logistique: S • Phöông phaùp naøy seõ ñöôïc nghieân cöùu aùp y = duïng khi chuùng ta ñaõ bieát daân soá cuûa vuøng 1+ ae bt nghieân cöùu trong nhieàu naêm. S: giaù trò baõo hoøa cuûa y. a, b caùc thoâng soá (b < 0) • Chuùng ta seõ choïn 3 giaù trò daân soá P1, P 2, Daân soá P3 töông öùng vôùi caùc thôøi ñoaïn nhö nhau: Baõo hoøa S P ,t • t2 - t1 = t 3 - t2 = n 3 3 Döï baùo P ,t 2 2 Giai ñon tăng ch m Giai ñon tăng nhanh P1,t 1 T 10/14/2010 31 10/14/2010 32 PGS. Dr. Nguy n Th ng Giai ñon tăng ch m PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Trong ñoù: • Chuùng ta tính daân soá Pn taïi thôøi ñieåm t nhôø vaøo phöông trình sau ñaây: P töông öùng vôùi daân soá trong thôøi kyø S 1 P = taêng tröôûng chaäm n 1 + ae bt P2 töông öùng vôùi daân soá trong thôøi kyø vôùi phöông phaùp gaàn ñuùng cho ta caùc phöông trình taêng tröôûng nhanh. xaùc ñònh caùc thoâng soá nhö sau:  −  − 2 ( + ) S P1 P töông öùng vôùi daân soá trong thôøi kyø 2P1 P2 P3 P2 P1 P3 =   3 S = a log   − 2 P taêng tröôûng coù suaát taêng tröôûng giaûm. P1 P3 P2  1  1  P (S − P ) b = log 1 2  10/14/2010 33 10/14/2010 n P ()S − P 34 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng  2 1  MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Ví duï. Giaû thieát gia taêng daân soá cho Thaønh phoá Z vaø n = 1960-1940=1940-1920=20 naêm tuaân theo phöông trình logistique. Theo soá lieäu S 85284 trong quaù khöù cho thaáy daân soá vaøo caùc naêm 1920, P = = = 83931 nguoi 1940, 1960 laàn löôït laø 10000 (P1), 50000 (P2), 80000 n 1+ ae bt 1+ 0.88 e−0.05*20 (P3) ngöôøi. Tính daân soá vaøo naêm 1980. Giaûi: 2PP P − P2 (P + P ) S = 1 2 3 2 1 3 = 85294 nguoi − 2 P1P3 P2  85294 −10000  a = log   = 0,88  10000  1  10000 (S − 50000 ) b = log = −0,05 10/14/2010  () 35 10/14/2010 36 PGS. Dr. Nguy n Th ng 20  50000 S −10000  PGS. Dr. Nguy n Th ng 6
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc BAØI TAÄP Baøi 3. Söï gia taêng daân soá cuûa Thaønh phoá X theo daïng Baøi 1. Daân soá cuûa Thaønh phoá Z gia taêng vôùi moät tyû luõy thöøa vaø ñoåi töø 20000 daân leân 25000 daân trong suaát giaûm daàn laø 1.5% naêm. Daân soá hieän taïi laø voøng 10 naêm. Trong chu kyø naøy, tính suaát gia taêng 70000 ngöôøi. Theo keá hoaïch ñoâ thò hoùa, daân soá toái naêm cuûa daân soá. Tính haèng soá gia taêng luõy thöøa. ña seõ laø 100000 daân. Ñaùnh giaù daân soá trong voøng 10 ÑS: r=0.0226; Kg=0.0223 naêm ñeán. Baøi 4. Trong voøng 10 naêm, daân soá cuûa Thaønh phoá A gia ÑS: 74179 ngöôøi taêng theo quy luaät sau: Baøi 2. Vôùi moät thaønh phoá «treû» trong giai ñoaïn phaùt - 1/1/1979: 12100 ngöôøi trieån nhanh, theo Anh (Chò) phöông phaùp naøo - 1/1/1984: 15078 ngöôøi thích hôïp ñeå öôùc löôïng daân soá ngaén haïn (ví duï 5 - 1/1/1989: 18790 ngöôøi naêm). Quy luaät gia taêng?. Öôùc löôïng daân soá vaøo 1/1/1999. Höôùng daãn : Gia taêng caáp soá nhaân Tính suaát gia taêng naêm cho quy luaät naøy. ÑS: Gia taêng caáp soá nhaân; r=0.045; P1999=29180 ngöôøi 10/14/2010 37 10/14/2010 38 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Baøi 5. Giaû thieát gia taêng daân soá cuûa Thaønh phoá Baøi 6. Khaûo saùt bieán ñoäng daân soá cho Thaønh B tuaân theo quy luaät caáp soá nhaân trong chu phoá X cho thaáy trong giai ñoaïn coù tyû suaát kyø khaûo saùt vôùi suaát gia taêng r=3% naêm. giaûm. Daân soá caùch ñaây 5 naêm laø 25000 ngöôøi Daân soá hieän taïi laø 50000 ngöôøi. vaø hieän taïi laø 27500 ngöôøi. Theo quy hoaïch ñöôïc bieát daân soá oån ñònh cuoái a. Xaùc ñònh daân soá trong 10 naêm ñeán; cuøng seõ laø 45000 ngöôøi. Tính suaát gia taêng K b. Trong bao nhieâu naêm daân soá seõ gaáp ñoâi hieän vaø öôùc löôïng daân soá trong voøng 10 naêm ñeán. taïi. Giaû thieát söï bieán ñoåi daân soá tuaân theo cuøng c. Xaùc ñònh haèng soá taêng tröôûng Kg quy luaät trong 10 naêm ñeán. ÑS. 67196 ngöôøi; 23.45 naêm; 2.95% ÑS. K=2.67%; 31600 ngöôøi 10/14/2010 39 10/14/2010 40 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Baøi 7. Soá lieäu ghi nhaän söï gia taêng daân soá ôû Thaønh phoá A trong quaù khöù nhö sau: - 100000 vaøo naêm 1975 - 300000 vaøo naêm 1985 DÖÏ BA ÙO NHU CA ÀU - 400000 vaøo naêm 1995 DÖÏ BA ÙO NHU CA ÀU Haõy xaùc ñònh daân soá baõo hoøa S vaø daân soá Thaønh phoá vaøo naêm 2005 vôùi phöông phaùp logistique. DU ØØNG N ÖÔÙÙC Baøi 8. Daân soá Thaønh phoá A trong 3 naêm cuoái lieân tieáp ghi nhaän nhö sau: 50000 ngöôøi; 51000 ngöôøi; 52020 ngöôøi. Anh (Chò) cho bieát quy luaät taêng tröôûng. Giaû söû söï taêng tröôûng giöõ nguyeân quy luaät, öôùc löôïng daân soá Thaønh phoá cho 5 naêm ñeán. 10/14/2010 41 10/14/2010 42 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 7
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Döï baùo nhu caàu duøng nöôùc laø moät quaù trình ra quyeát CAÙC LOAÏI DÖÏ BAÙO & ÖÙNG DUÏNG ñònh veà söû duïng nöôùc trong töông lai treân cô sôû kieán thöùc veà caùch thöùc duøng nöôùc trong quaù khöù vaø hieän Loaïi döï Phaïm vi thôøi ÖÙng duïng taïi. baùo gian Döï baùo ñeå traû lôøi: Ngaén haïn 1 2 naêm Döï baùo vaän haønh, doanh - Caùch thöùc duøng nöôùc hôïp lyù ? thu - Löu löôïng nöôùc caáp yeâu caàu ? Trung haïn [1-2] [7-10] Döï aùn ñaàu tö traïm xöû lyù, - Quy moâ traïm xöû lyù ? naêm phaân phoái, xaùc laäp möùc ñoä tieâu thuï, ch./trình tieát kieäm - Aûnh höôûng thôøi tieát ? Daøi haïn > [7-10] naêm Caáp nöôùc thoâ - Caùch ñaùnh giaù hieäu quaû c/trình tieát kieäm nöôùc ? - 10/14/2010Taùc nhaân laøm giaûm löôïng nöôùc caáp baùn ñöôïc ? 43 10/14/2010 44 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc NHÖÕNG YEÁU TOÁ XAÙC ÑÒNH NHU CAÀU DUØNG NÖÔÙC XAÙC ÑÒNH NHU CAÀU DUØNG NÖÔÙC MOÄT HOÄ DÖÏA TREÂN PHÖÔNG PHAÙP HOÀI QUY TUYEÁN TÍNH Yeáu toá xaùc ñònh soá ngöôøi Yeáu toá xaùc ñònh ñònh möùc söû duïng trung bình Daïng cô baûn cuûa p/trình hoài quy: Tyû leä sinh töï nhieân Nhieät ñoä & möa = β + β + β + β Q 0 1Rain 2Temp 3 Pr ice Nhaäp cö Kieåu khoâng gian ñoâ thò + β + β + ε Tyû leä laäp gia ñình Maät ñoä nhaø 4 Income 5Size Khaû naêng cung caáp nhaø Hieäu quaû söû duïng nöôùc Q löu löôïng nöôùc duøng, βββ caùc haèng soá hoài quy ñöôïc Taêng tröôûng kinh teá Quy moâ & t/phaàn g/ñình i öôùc löôïng töø soá lieäu quan saùt. Tyû leä tham gia lao ñoäng Phí caáp & thoaùt nöôùc εεε Sai soá moâ hình Chính saùch p/trieån ñoâ thò Saûn phaåm coâng nghieäp 10/14/2010 45 10/14/2010 46 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc VÍ DUÏ (Xem Q_ho_tieu_thu.xls) Keát quaû hoài quy töø moät maãu 24 quan saùt nhö sau: ANOVA SUMMARY OUTPUT df SS MS F Significance F Regression 5 48.08 9.62 6.68 0.00 Regression Statistics Multiple R 0.81 R Square 0.65 Adjusted R Square 0.55 Residual 18 25.90 1.44 Standard Error 1.20 Total 23 73.98 Observations 24 10/14/2010 47 10/14/2010 48 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 8
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc KEÁT QUAÛ HOÀI QUY Coefficien Standard = + − ts Error t Stat P-value Q 19 .28 0.19Temp 0.03Pr ice Intercept 19.28 4.32 4.46 0.00 0.18Income + 0.44Size + ε Rain (mm/thang) 0.01 0.02 0.36 0.72 Giaûi thích yù nghóa cuûa caùc heä soá !!!!! Temp (oC) 0.19 0.10 1.99 0.06 Price (VND/m 3) -0.03 0.01 -4.56 0.00 Q =19 .28 − 0.03Pr ice + Income (tr./thang) 0.18 0.06 3.04 0.01 0.18Income + ε Size (nguoi) 0.44 0.23 1.92 0.07 10/14/2010 49 10/14/2010 50 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc PHÂN TÍCH CHU I TH I GIAN DÖÏ BAÙO NHU CAÀU NGAÉN HAÏN (PHƯƠ NG PHÁP PHÂN RÃ) Y ??? BAÈNG PHÖÔNG PHAÙP Y PHAÂN TÍCH 5 CHUOÃI THÔØI GIAN Y0 t 0 1 t2 t3 t4 t5 t6 t7 t8 t 10/14/2010 51 10/14/2010 52 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc 1. PHÂN TÍCH XU TH : ðây là mt phân tích liên ðây là ph ươ ng pháp cho phép xác ñnh ñưc quan ñn chu i nhi u năm, do ñó ta s s dng ñưng cong (th ng) ho c mt ph ng (siêu s li u hàng năm ñ phân tích. Mt cách tng mt ph ng), gi i thi u "tt nh t" s li u trong quá kh . Trong tr ưng hp cá bi t khi quát ta cn ph i có mt chu i dài ít ra là 10 15 nh n th y xu th ca bi n kh o sát trong năYm. Xu theá tuyeán tính ??? th i gian dài là tuy n tính, ph ươ ng trình s Y=a+bt xác ñnh bi: Y = a + bt Y3 trong ñó t bi u th th i gian (năm) và a, b ch Y0 các thông s ñưc xác ñnh ñưng th ng t tính ñưc t ph ươ ng pháp BPTT. 10/14/20100 t t t t 53 10/14/2010 54 PGS. Dr. Nguy t1n Th ng 2 3 t4 t5 6 7 t8 PGS. Dr. Nguy n Th ng 9
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc • Gi ∆∆∆y là kho ng cách th ng ñng t ñim quan [ − +] = i Töø ñoù: ∑2yi (a bt) i 0 sát (ti,yi) ñn ñưng th ng cn xác ñnh. Ta ñnh i ngh ĩa haøm muïc tieâu: []− + = N N 2 ∑2yi (a bt).t i i 0 2 D = ∆Y = []Y − (a + bt ) ⇒ min i ∑ i ∑ i i Gi i h ph ươ ng trình trên ta có: i=1 i=1 • ðây là mt hàm 2 bi n a và b, ñ cho D cc tr (vi ty − nt.y ý ngh ĩa vt lý ca bài toán ta bi t ñó là cc ti u) ta ∑ ii ii ph i có: b = i  ∂ D 2 2 = 0 t− n t  ∂ a ∑ i i  i ∂ D  = 0 10/14/2010  55 10/14/2010 = − 56 PGS. Dr. Nguy n Th ng  ∂ b PGS. Dr. Nguy an Th ng yi bt i MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc XAÙC ÑÒNH a & b TRONG EXCEL Chuù yù: Trong tr ưng hp xu th không ph i là tuy n tính, ta có th xét ñn dng ñưng Y =a + bt cong hàm mũ y = ab t ho c dng parabol y = 2 a = Intercept (ti, Yi) a + bt + ct . b = Linest (t Y ) Các thông s a, b, c vn xác ñnh da vào i, i khái ni m bình ph ươ ng ti thi u mà ta va nghiên cu trên. 10/14/2010 57 10/14/2010 58 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc ðÁNH GIÁ S BI N ðI THEO MÙA XÁC ðNH i :Ví d: i =AC/AB >1 ð nh n bi t nh hưng ca thành ph n mùa s,t s,3 Y lên chu i th i gian kh o sát ta dùng thông s gi là ch s mùa. Y5 * C • Ch s mùa is ñưc tính nh ư sau: is,t =giá tr quan tr c / giá tr cho bi y=[a+bt] t B Ta có: Y0 - Nu s li u theo tháng, ta có 12 giá tr is. A - Nu s li u theo qúy, ta có 4 giá tr is. 0 t1 t t t t t t t t - Nu giá tr tính theo 6 tháng, ta có 2 giá tr i . 2 3 4 5 6 7 8 10/14/2010 59 s 10/14/2010 60 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 10
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc T các giá tr is,t , các giá tr ñi bi u is ñưc • Giá tr ch s mùa hi u ch nh: tính bng giá tr trung bình ca các tháng (quý) tươ ng ng: Ta ph i có: N 12 ∑i ,ts =k • Theo tháng: = = 1 = ∑i i,s 12 (thang ) is,k ;k 1,12 N i=1 N 4 • Theo qúy: i ∑ ,ts =k i = 4 (quy ) 1 ∑ i,s i = ;k = 4,1 = s,k N i 1 V10/14/2010i N ch chi u dài chu i s li u phân tích 61 10/14/2010 62 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Hi u ch nh: • Chu i CVS (lai b nh hưng mùa trong chu i quan sát). 12 i = i S hi u ch nh mùa này cho phép chúng ta k,s 12 k,s mu n so sánh kt qu ca các tháng khác ≠ 12 nhau trong mt mùa nh m ñ bi t nu có s ∑i i,s i=1 tăng hay gi m ñã xy ra so vi giá tr bình th ưng. Và giá tr hi u ch nh mùa s ñưc 4 tính nh ư sau: i = i y s,k 4 s,k y* = t i t,k ∑ ,is ≠ 4 i i=1 s,k 10/14/2010 63 10/14/2010k=1,12 (s li u tháng) hay 1,4 (s li u qúy) 64 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc D BÁO V I MÔ HÌNH PHÂN RÃ D BÁO ðƯNG XU TH y =a+bt Giá tr d báo ti th i ñim t ca bi n * Y nghiên cu y t ñưc xác ñnh nh ư sau: Y * = [ + ] 5 yt a bt *is,k k tươ ng ng vi tháng (mùa) ti th i Y0 ñim t. t 0 1 t2 t3 t4 t5 t6 t7 t8 t 10/14/2010 65 10/14/2010 66 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 11
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Ví d: Mt Công ty kinh doanh nưc ghi nh n 90 nưc tiêu th (W, 10 6m3 ) cho 6 năm gn ñây 80 nh ư sau (tính theo t ñng): 70 Qúy 1 2 3 4 60 Năm 1 21 30 35 55 50 40 2 24 36 40 75 30 20 3 31 40 50 80 10 4 33 40 55 83 0 1 3 5 7 9 11 13 15 17 19 21 5 36 43 60 85 10/14/20106 46 50 67 10/14/2010 68 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Qúy t W is,t Chæ soá muøa a. Gi thi t xu th dng ñưng th ng, xác hieäu chænh ñnh ph ươ ng trình bng ph ươ ng pháp (1) (2) (3) (4)=bt+a (5)=(3)/(4) (6) (7)=(4)*(6) bình ph ươ ng ti thi u (Y=a+bt). 1 0 21 33.49 0.627 0.656 21.97 T ñó xác ñnh h s bi n ñi mùa ñi 2 1 30 34.84 0.861 0.813 28.33 bi u cho 4 qúy. 3 2 35 36.18 0.967 0.994 35.99 b. D báo nhu cu tiêu th t mô hình 4 3 55 37.53 1.465 1.536 57.66 cho quý 3 và 4 ca năm cu i cùng và 1 4 24 38.88 0.617 0.656 25.51 quý 1, cho năm k. 2 5 36 40.23 0.895 0.813 32.72 3 6 40 41.57 0.962 0.994 41.34 4 7 75 42.92 1.747 1.536 65.93 10/14/2010 69 10/14/2010 70 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc 1 16 36 55.05 0.654 0.656 36.11 2 17 43 56.39 0.762 0.813 45.86 1 8 31 44.27 0.7 0.656 29.04 3 18 60 57.74 1.039 0.994 57.42 2 9 40 45.62 0.877 0.813 37.1 4 19 85 59.09 1.439 1.536 90.77 3 10 50 46.96 1.065 0.994 46.7 1 20 46 60.44 0.761 0.656 39.65 4 11 80 2 21 50 61.78 0.809 0.813 50.25 48.31 1.656 1.536 74.21 3 22 ? 63.13 0.994 62.78 1 12 33 49.66 0.665 0.656 32.58 4 23 ? 64.48 1.536 99.05 a= 33.49 Quùy 1 0.671 0.656 2 13 40 51 0.784 0.813 41.48 b= 1.347 Quùy 2 0.832 0.813 3 14 55 52.35 1.051 0.994 52.06 Quùy 3 1.017 0.994 4 15 83 Quùy 4 1.571 1.536 10/14/2010 53.7 1.546 1.536 82.49 71 10/14/2010 72 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng Total 4,09 4,00 12
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc D BÁO BÀI T P Qúy 3 năm 6: t=22 : (Xem kt qu Excel-Chuoi thoi gian) W =[33.49+1.347*22]*0.994 = 62.78 22 Quý\Năm 1 2 3 4 5 6 Qúy 4 năm 6: t=23 : I 12 20 25 30 50 ? W23 =[33.49+1.347*23]*1.536 = 99.05 15 40 45 50 55 ? Qúy 1 năm 7: t=24 : II III 40 50 60 65 70 ? W24 =[33.49+1.347*24]*0.656 = 65.82 IV 60 75 82 85 95 ? 10/14/2010 73 10/14/2010 74 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc LAÁY MAÃU ÑOÁI TÖÔÏNG DUØNG NÖÔÙC QUA ÛÛN LY ÙÙ CA ÀÀU Nhaèm xaùc ñònh nhu caàu duøng nöôùc (khi khoâng theå thöïc hieän ñieàu tra TRONG CA ÁÁP N ÖÔÙÙC cho toaøn taäp hôïp meï). - Maãu xaùc suaát ñôn ngaãu nhieân. - Maãu ngaãu nhieân phaân taàng. 10/14/2010 75 - 10/14/2010Laáy maãu coù heä thoáng. 76 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc XAÙC ÑÒNH CAÙC THAØNH PHAÀN XAÂY DÖÏNG MOÂ HÌNH SÖÛ DUÏNG NÖÔÙC CUÛA NHU CAÀU NÖÔÙC - Moâ hình chuoãi thôøi gian. Phaân khu phoå bieán: - Moâ hình hoài quy. - Khu gia ñình ñôn leõ MOÂ HÌNH HOÀI QUY - Khu taäp theå vaø nhaø chung cö Moâ hình tuyeán tính: - Khu thöông maïi K - Khu haønh chính vaø coâng coäng = α + α + ε = y ,ti 0 ∑ i X ,ti t ;t ,1 N - Khu saûn xuaát i=1 - Khu vöïc söû duïng chöa tính ñeán. ααα i heä soá moâ hình, yi,t nhu caàu duøng nöôùc lónh vöïc i 10/14/2010 77 10/14/2010 78 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr.vôùi Nguy nhieàun Th quanng saùt t. 13
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Moâ hình tuyeán tính logarithme: CAÙC BIEÁN GIAÛI THÍCH CHÍNH CHO MOÂ HÌNH K SÖÛ DUÏNG NÖÔÙC KHU DAÂN CÖ = α + α + ε = log y ,ti log 0 ∑ i log( X ,ti ) t ;t ,1 N Nhoùm bieán ñaëc tröng cuûa gia ñình : i=1 - Soá ngöôøi trong hoä. Y i,t xi,t (bi n gi i - Treû em döôùi 18 tuoåi. (bi n cn gi i thích) thích) - Thu nhaäp. Moâ hình soá muõ: - Sôû höõu taøi saûn cuaû gia ñình. K = α + α + ε = log y ,ti 0 ∑ i X ,ti t ;t ,1 N 10/14/2010 i=1 79 10/14/2010 80 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Nhoùm thieát bò gia duïng Ñaëc ñieåm ngoaøi trôøi - Soá voøi hoa sen. - Quy moâ khu vöïc. - Soá nhaø veä sinh. - Quy moâ baõi coû. - Maùy giaët. - Toång dieän tích töôùi. - Maùy röõa baùt. - Heä thoáng töôùi töï ñoäng. - Raùc thaûi. - Beå bôi. Taàn suaát söû duïng Taàn suaát bieán ngoaøi trôøi - Löôïng ñoà giaët/tuaàn - Töôùi caây coû (laàn/tuaàn). - Löôïng baùt ñiaõ röûa/tuaàn - Röûa xe (laàn/tuaàn). 10/14/2010 81 10/14/2010 82 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Giaù trò bieán Caùc bieán khaùc - Giaù nöôùc. - Tuoåi cuûa nhaø. - Keát caáu tyû leä. - Kieåu heä thoáng thoaùt nöôùc. - Phí thoaùt nöôùc. Thôøi tieát - Nhieät ñoä trung bình ngaøy lôùn nhaát trong thaùng. - Toång löôïng möa thaùng. - Soá ngaøy coù löôïng möa >0,254mm 10/14/2010 83 10/14/2010 84 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 14
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc VUØNG NOÂNG THOÂN, RÖØNG NUÙI Phaàn ñoâng caùc döï aùn môùi vuøng noâng QUAÛN LYÙ CUNG TRONG thoân (töông lai) coù nguoàn laø nöôùc ngaàm. Löôïng khai thaùc thöôøng beù ít aûnh CAÁP NÖÔÙC höôûng cheá ñoä taàng nöôùc ngaàm. Vuøng nuùi thöôøng laáy töø caùc suoái, khoâng caàn döï tröõ aûnh höôûng nheï ñeán canh taùc. 10/14/2010 85 10/14/2010 86 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Caáp nöôùc noâng thoân töø caùc hoà chöùa ÑOÂ THÒ NHOÛ baèng ñöôøng oáng daãn thöôøng khoâng Phoå bieán töø heä thoáng bôm ñôn giaûn laáy töø hieäu quaû vì: gieáng khoan hoaëc nöôùc soâng. chi phí ban ñaàu cao. Nöôùc soâng caàn coù 1 phaàn döï tröõ toái thieåu theo muøa (thoâng thöôøng quy ñònh toån thaát naêng löôïng lôùn do tuyeán khoâng quaù 15% löu löôïng soâng theo töøng oáng « daøi » ñi qua caùc vuøng daân cö thôøi kyø) thöa thôùt. 10/14/2010 87 10/14/2010 88 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc ÑOÂ THÒ TRUNG BÌNH, LÔÙN Coù 2 caùch phoå bieán: - Nguoàn rieâng (khoan gi ng laáy nöôùc ngaàm) CA ÙÙC NO ÄÄI DUNG L ÖU Y ÙÙ - Keùo daøi heä thoáng ñaõ coù (vôùi ñieàu kieän laø CU ÛÛA QUA ÛÛN LY ÙÙ CUNG nguoàn ñuû tieàm naêng caáp & toån thaát naêng löôïng coät nöôùc hôïp lyù). 10/14/2010 89 10/14/2010 90 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 15
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc - Giaûm löôïng roø ró. Coù theå noùi raèng giaûm toån UARL : toån thaát nöôùc haøng naêm KHOÂNG traùnh khoûi thaát nöôùc trong heä thoáng caáp nöôùc tröôùc khi cho baát kyø heä thoáng naøo (keå ñeán söï caáp nöôùc lieân boå sung hoaëc phaùt trieån nguoàn môùi laø ñieàu tuïc, aùp suaát, maät ñoä ñaáu noái, vò trí ñoàng hoà nöôùc). caàn thieát. Chæ soá heä thoáng caáp nöôùc ILI =TIRL/UARL (soá khoâng ñôn vò) Tieâu chí ñaùnh giaù ñaùnh giaù vieäc quaûn lyù toång theå heä thoáng caáp nöôùc Veà kinh teá: % Löôïng nöôùc khoâng thu tieàn ñöôïc (bao goàm chaát löôïng & toác ñoä söûa chöõa, hieäu quaû tính treân toång löôïng nöôùc vaøo heä thoáng. hoaït ñoäng kieåm soaùt roø ró) ñoái vôùi vieäc quaûn lyù thaát Veà kyõ thuaät: thoaùt thöïc. TIRL = soá lit/ñieåm ñaáu noái dòch vuï/ngaøy khi heä Kinh nghieäm: ILI thay ñoåi töø 1 10. Giaù trò trung bình laø 3. thoáng laøm vieäc ñuû aùp. 10/14/2010 91 10/14/2010 92 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Thu nöôùc möa: Moâ taû vieäc taäp trung, gom & Söû duïng & boå sung nöôùc ngaàm chöùa nöôùc vôùi quy moâ nhoû duøng cho sinh hoaït, Vuøng möa ngaén & taäp trung nöôùc maët nhieàu noâng nghieäp. so vôùi löôïng thaám taïo nöôùc ngaàm (ví duï AÁn - Khu coù khí haäu aåm öôùt: 50m 2 thu ñöôïc Ñoä). 40m 3/naêm Xaây döïng caùc coâng trình : - Khu coù khí haäu baùn haïn (möa 500mm/naêm) : ñaäp ñôn giaûn theo bôø bao caùnh ñoàng. 50m 2 thu ñöôïc 20m 3/naêm. ñaäp kieåm tra ñaùy soâng ao laøng, Chuù yù: Chaát löôïng nöôùc möa « oâ nhieãm » vaøo laøm chaäm söï chaûy traøn taêng quaù trình ñaàu muøa loaïi boû. thaám. 10/14/2010 93 10/14/2010 94 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Khöû muoái: Chöa roäng raõi tröø vuøng Trung TAÙI SÖÛ DUïNG Ñoâng. Coù 2 phöông phaùp: Xem xeùt caû 2 khiaù caïnh töø nhaø cung caáp & nhaø - Chöng caát (chieám 60%, vuøng Trung Ñoâng) söû duïng. Caùc khu vöïc hay söû duïng: - Thaám ngöôïc (söû duïng ñaàu tieân ôû Myõ) - Töôùi coâng vieân, vöôøn coâng coäng, saân golf, AÛ raäp Saudi laø nöôùc xaây döïng nhieàu nhaát. - Töôùi tieâu noâng nghieäp Chi phí tham khaûo: - Laøm laïnh coâng nghieäp - 5USD/m 3 ôû Bahamas - Xaû veä sinh - 1.5USD/m 3 ôû Chileâ. - Chöõa chaùy - Töôùi ñöôøng 10/14/2010 95 10/14/2010 96 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS.- Taêng Dr. Nguy löun Th löôïngng doøng chaûy. 16
MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Ñeå taùi söû duïng thaønh coâng: GIAÙ & KHOÁI LÖÔÏNG NÖÔÙC CUNG CAÁP - Laøm cheäch höôùng doøng thaûi coâng nghieäp, Löïa choïn Q/Gia Giaù Cô sôû tính Khoái löôïng doøng ñoäc haïi khaùc töø doøng chaûy chính. (USD/m 3) nöôùc - Xöû lyù nöôùc thaûi ñaùp öùng tieâu chuaån yeâu caàu. Nöôùc möa Trung 0,09 Ñ/soáng d/aùn: Taát caû g/ñình (1) Quoác 30naêm, thay theá söû duïng suoát - Xöû lyù töøng phaàn & kieåm soaùt chaát löôïng. sau 30naêm, möa muøa möa - Troän nöôùc caàn taùi cheá vôùi nöôùc töø nguoàn 4thaùng Thaùi Ñ/soáng d/aùn: Taát caû g/ñình khaùc. Vaïi thu 0.03 30naêm, thay theá nöôùc möa söû duïng suoát sau 30naêm, möa muøa möa (2) 4thaùng 10/14/2010 97 10/14/2010 98 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc GIAÙ & KHOÁI LÖÔÏNG NÖÔÙC CUNG CAÁP GIAÙ & KHOÁI LÖÔÏNG NÖÔÙC CUNG CAÁP Löïa choïn Q/Gia Giaù Cô sôû tính Khoái löôïng Löïa choïn Q/Gia Giaù (USD/m 3) Cô sôû tính Khoái löôïng (USD/m 3) nöôùc nöôùc Nöôùc möa töø Sri Lanka 0,22 Ñ/soáng d/aùn: Taát caû H/thoáng phaân Haiti 0,83 maùi ñeán keùt 30naêm, thay g/ñình söû phoái rieâng bieät, nöôùc theá sau 10 vaø duïng suoát laáy nöôùc töø oáng (3) 20naêm, möa muøa möa chính taïi 1 ñieåm 4thaùng Thieát bò veä sinh Myõ 0,16 söû duïng coät Taùi s/duïng (1) California, 0,35 Khoaûng nöôùc cöïc thaáp Taùi s/duïng (2) Durban, 0,03 400l/ng/ngñ Nam Phi 10/14/2010 99 10/14/2010 100 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC MAÏNG LÖÔÙI CAÁP THOAÙT NÖÔÙC Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc Chöông 2: Quaûn lyù cung - caàu trong caáp nöôùc GIAÙ & KHOÁI LÖÔÏNG NÖÔÙC CUNG CAÁP Löïa choïn Q/Gia Giaù Cô sôû tính Khoái löôïng (USD/m 3) nöôùc Ñoàng hoà ño Anh 1,0 HE ÁÁT CH ÖÔNG 2 nöôùc Giaûm roø ró Anh 1,2 Khöû muoái Bahamas 5 Chileù 1,5 Anh 1,5 Myõ 1-4 10/14/2010 101 10/14/2010 102 PGS. Dr. Nguy n Th ng PGS. Dr. Nguy n Th ng 17