Bài giảng môn Điều dưỡng - Sơ cứu gãy xương - Vũ Văn Tiến

Nội dung text: Bài giảng môn Điều dưỡng - Sơ cứu gãy xương - Vũ Văn Tiến

1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG NGHỆ ĐỒNG NAI BỘ MÔN ĐIỀU DƯỠNG SƠ CỨU GÃY XƯƠNG GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 1
2. MỤC TIÊU HỌC TẬP 1. Nhận định nhanh được tình trạng gẫy xương 2. Nêu được mục đích của việc bất động gẫy xương 3. Kể được tên các loại nẹp bất động gẫy xương 4. Phân tích được các nguyên tắc chung khi thực hiện bất động gẫy xương bằng nẹp gỗ GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 2
3. ĐỊNH NGHĨA Gẫy xương là tình trạng mất liên tục của xương, cĩ thể chỉ là biểu hiện nứt rạn, gẫy 1 phần hoặc gẫy hồn tồn xương GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 3
4. PHÂN LOẠI Phân loại theo nguyên nhân  Gẫy trực tiếp: Vị trí ổ gẫy và vị trí của lực tác động là một  Gẫy gián tiếp: Ổ gẫy và vị trí của lực tác động không có cùng vị trí GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 4
5. PHÂN LOẠI Phân loại theo giải phẫu  Gẫy hở: Ổ gẫy thông ra bên ngoài cơ thể  Gẫy kín: Ổ gẫy không thông ra bên ngoài cơ thể GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 5
6. CÁC TAI BIẾN 1. Tổn thương các tổ chức xung quanh ổ gẫy:  Tổn thương phần mềm  Tổn thương mạch máu  Tổn thương thần kinh 2. Biến gẫy kín thành gẫy hở 3. Shock do mất nhiều máu hoặc quá đau đớn trong trường hợp gẫy các xương lớn như xương đùi, xương chậu  Gẫy xương chậu có thể mất: 2 – 2,5 lít máu  Gẫy xương đùi có thể mất: 1 – 1,5 lít máu Gẫy xương cánh tay có thể mất 0.2 – 0.5 lít GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 6
7. CÁC DẤU HIỆU CHẮC CHẮN GẪY XƯƠNG  Biến dạng chi: lệch trục, ngắn chi  Cử động bất thường  Tiếng lạo xạo GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 7
8. CÁC DẤU HIỆU KHÔNG CHẮC CHẮN GẪY XƯƠNG  Đau  Sưng nề  Hạn chế vận động GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 8
9. MỤC ĐÍCH CỦA VIỆC SƠ CỨU XƯƠNG GẪY  Làm giảm đau cho nạn nhân khi di chuyển  Không làm tổn thương thêm do di lệch đầu xương gẫy  Dự phòng và chống shock GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 9
10. NGUYÊN TẮC CHUNG KHI SƠ CỨU GẪY XƯƠNG  Phải tiến hành bất động ngay cả khi nghi ngờ có gẫy xương  Bất động ổ gẫy xương chắc chắn bằng các phương tiện sẵn có GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 10
11. CÁC PHƯƠNG PHÁP BẤT ĐỘNG  Bất động bằng nẹp gỗ hoặc những dạng nẹp tùy ứng như: gậy, thanh gỗ, thanh tre, mành mành, cánh cửa  Bất động bằng băng cuộn, khăn tam giác  Bất động bằng dụng cụ chuyên dụng: Nẹp Thomas, nẹp Kramer, nẹp kim loại, nẹp hơi  Bất động bằng chính cơ thể nạn nhân GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 11
12. Nẹp Thomas GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 12
13. GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 13
14. NGUYÊN TẮC CHUNG KHI THỰC HIỆN BẤT ĐỘNG XƯƠNG GẪY BẰNG NẸP GỖ  Nẹp phải đủ dài và vừa rộng: - Dài: Ít nhất qua 2 khớp - Rộng: 2/3 chiều rộng của chi  Phải tiến hành chêm lót các vị trí đè cấn Không bao giờ đặt nẹp trực tiếp lên da thịt của nạn nhân.  Chăm sóc và băng vô khuẩn các vết thương trong phạm vi cố định nẹp: Trước khi thực hiện bất động GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 14
15. NGUYÊN TẮC CHUNG KHI THỰC HIỆN BẤT ĐỘNG XƯƠNG GẪY BẰNG NẸP GỖ  Đặt chi gẫy đúng tư thế cơ năng: Chi trên: - Cẳng tay vuông góc với cánh tay - Bàn tay luôn ở trong tư thế cầm nắm - Ngón tay cái dạng Chi dưới: - Cẳng chân vuông góc với bàn chân. - Bàn chân có khuynh hướng hơi xoay vào trong - Đầu gối hơi khum (150 so với mặt giường) GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 15
16. NGUYÊN TẮC CHUNG KHI THỰC HIỆN BẤT ĐỘNG XƯƠNG GẪY BẰNG NẸP GỖ  Trường hợp gẫy hở không cố gắng kéo nắn để đưa chi gẫy về tư thế cơ năng, không ấn đầu xương gẫy vào trong  Sử dụng băng vải to bản để cố định nẹp  Thực hiện cố định trên và dưới ổ gẫy  Thực hiện cố định trên và dưới khớp  Không cố định lên trên ổ gẫy. GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 16
17. NGUYÊN TẮC CHUNG KHI THỰC HIỆN BẤT ĐỘNG XƯƠNG GẪY BẰNG NẸP GỖ  Cố định vừa đủ chặt không quá lỏng, cũng không quá chật.  Phải thực hiện việc kiểm tra tuần hoàn chi gẫy ngay sau khi bất động xong và trong suốt thời gian tồn tại nẹp bất động. GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 17
18. Cám ơn đã lắng nghe ! GV. VŨ VĂN TIẾN Sơ cứu gãy xương 18