Bài giảng Nhập môn lập trình - Bài 1: Các khái niệm cơ bản về lập trình - Nguyễn Văn Trãi

Nội dung text: Bài giảng Nhập môn lập trình - Bài 1: Các khái niệm cơ bản về lập trình - Nguyễn Văn Trãi

1. NHẬP MÔN LẬP TRÌNH Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi CÁC KHÁI NIỆM CƠ BẢN VỀ LẬP TRÌNH 1
2. & VC BB Nội dung 1 Các khái niệm cơ bản 2 Các bước xây dựng chương trình 3 Biểu diễn thuật toán 4 Cài đặt thuật toán bằng NNLT 2 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
3. & VC BB Các khái niệm cơ bản Lập trình máy tính . Gọi tắt là lập trình (programming). . Nghệ thuật cài đặt một hoặc nhiều thuật toán trừu tượng có liên quan với nhau bằng một ngôn ngữ lập trình để tạo ra một chương trình máy tính. Thuật toán . Là tập hợp (dãy) hữu hạn các chỉ thị (hành động) được định nghĩa rõ ràng nhằm giải quyết một bài toán cụ thể nào đó. 3 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
4. & VC BB Các khái niệm cơ bản Ví dụ . Thuật toán tìm số lớn nhất trong hai số nguyên a và b. Đầu vào: a, b thuộc Z Đầu ra: Số lớn nhất • Nếu a > b • Số lớn nhất là a. • Ngược lại • Số lớn nhất là b. 4 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
5. & VC BB Các tính chất của thuật toán Bao gồm 5 tính chất sau: . Tính chính xác: quá trình tính toán hay các thao tác máy tính thực hiện là chính xác. . Tính rõ ràng: các câu lệnh minh bạch được sắp xếp theo thứ tự nhất định. . Tính khách quan: được viết bởi nhiều người trên máy tính nhưng kết quả phải như nhau. . Tính phổ dụng: có thể áp dụng cho một lớp các bài toán có đầu vào tương tự nhau. . Tính kết thúc: hữu hạn các bước tính toán. 5 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
6. & VC BB Các bước xây dựng chương trình Xác định vấn đề Biểu diễn bằng: - bài toán • Ngôn ngữ tự nhiên • Lưu đồ - Sơ đồ khối Lựa chọn • Mã giả phương pháp giải Xây dựng thuật toán/ thuật giải Cài đặt chương trình Lỗi cú pháp Hiệu chỉnh Lỗi ngữ nghĩa chương trình Thực hiện chương trình 6 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
7. & VC BB Sử dụng ngôn ngữ tự nhiên Đầu vào: a, b thuộc Z Đầu ra: Số lớn nhất 1. Nhập 2 số nguyên a và b. 2. Nếu a > b thì Số lớn nhất = a 3. Ngược lại Số lớn nhất = b 4. Xuất ra Số lớn nhất 7 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
8. & VC BB Sử dụng lưu đồ - sơ đồ khối Khối giới hạn Chỉ thị bắt đầu và kết thúc. Khối vào ra Nhập/Xuất dữ liệu. Khối lựa chọn Tùy điều kiện sẽ rẽ nhánh. Khối thao tác Ghi thao tác cần thực hiện. Đường đi Chỉ hướng thao tác tiếp theo. 8 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
9. & VC BB Sử dụng lưu đồ - sơ đồ khối Bắt đầu Đọc a,b Đ S a > b Max = a Max = b Xuất ra Max Kết thúc 9 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
10. & VC BB Sử dụng mã giả Vay mượn ngôn ngữ nào đó (ví dụ Pascal) để biểu diễn thuật toán. Đầu vào: a, b thuộc Z Đầu ra: Số lớn nhất Nhập a và b If a > 0 Then Số lớn nhất = a Else Số lớn nhất = b Xuất ra “Số lớn nhất” 10 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
11. & VC BB Cài đặt thuật toán bằng C/C++ #include #include void main() { int a, b, max; printf(“Nhap a, b: ”); scanf(“%d%d”, &a, &b); if (a > b) max = a; else max = b; printf(“So lon nhat = %d”, max); } 11 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
12. & VC BB Bài tập 1. Thuật toán là gì? Trình bày các tính chất quan trọng của một thuật toán? 2. Các bước xây dựng chương trình? 3. Các cách biểu diễn thuật toán? Ưu và khuyết điểm của từng phương pháp? Cho ví dụ minh họa. 12 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
13. & VC BB Bài tập 4. Nhập năm sinh của một người. Tính tuổi người đó. 5. Nhập 2 số a và b. Tính tổng, hiệu, tính và thương của hai số đó. 6. Nhập tên sản phẩm, số lượng và đơn giá. Tính tiền và thuế giá trị gia tăng phải trả, biết: a. tiền = số lượng * đơn giá b. thuế giá trị gia tăng = 10% tiền 13 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
14. & VC BB Bài tập 7. Nhập điểm thi và hệ số 3 môn Toán, Lý, Hóa của một sinh viên. Tính điểm trung bình của sinh viên đó. 8. Nhập bán kính của đường tròn. Tính chu vi và diện tích của hình tròn đó. 9. Nhập vào số xe (gồm 4 chữ số) của bạn. Cho biết số xe của bạn được mấy nút? 10.Nhập vào 2 số nguyên. Tính min và max của hai số đó. 14 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
15. & VC BB Bài tập 4 Bắt đầu Nhập năm sinh Tính Tuổi = 2015 – năm sinh Xuất Tuổi Kết thúc 15 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
16. & VC BB Bài tập 5 Bắt đầu Nhập a và b Tính Tổng = a + b Hiệu = a – b Tích = a * b Thương = a / b Xuất Tổng, Hiệu, Tích, Thương Kết thúc 16 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
17. & VC BB Bài tập 6 Bắt đầu Nhập Tên sản phẩm Số lượng Đơn giá Tính Tiền = Số lượng * Đơn giá VAT= Tiền * 0.1 Xuất Tiền và VAT Kết thúc 17 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
18. & VC BB Bài tập 7 Bắt đầu Nhập Điểm T, L, H Hệ số T, Hệ số L, Hệ số H Tính ĐTB = (T*HsT + L*HsL + H*HsH) / (HsT + HsL + HsH) Xuất ĐTB Kết thúc 18 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
19. & VC BB Bài tập 8 Bắt đầu Nhập Bán kính R Tính PI = 3.1415 Chu vi = 2*PI*R Diện tích = PI*R*R Xuất Chu vi và Diện tích Kết thúc 19 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
20. & VC BB Bài tập 9 Bắt đầu Nhập số xe N (gồm 4 chữ số) Tính Số thứ 4: n4 = N % 10, N = N / 10 Số thứ 3: n3 = N % 10, N = N / 10 Số thứ 2: n2 = N % 10, N = N / 10 Số thứ 1: n1 = N Số nút S = (n1 + n2+ n3 + n4) % 10 Xuất Số nút S Kết thúc 20 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình
21. & VC BB Bài tập 10 Bắt đầu Đọc a,b Đ S a > b Xuất Xuất a max, b min a min, b max Kết thúc 21 Thạc sĩ Nguyễn Văn Trãi Các khái niệm cơ bản về lập trình