Bài giảng Ô nhiễm môi trường

Nội dung text: Bài giảng Ô nhiễm môi trường

1. ƠƠ nhinhi mm MT MT
2. II. 2. Food Webs: Li th c n (nhi u chu i th c n) th SVTT-1 Cáo SVTT-3 c rn SVSX cào cào SVTT-2 SVTT-1
3. 
   Tác ng ca con ng i
4. Bạn sẽ làm gì
5.  Nguyên nhân: – Dùng thuốc trừ sâu, diệt cỏ trong nông nghiệp, chất độc từ các quá trình sản xuất công nghiệp thải vào nước, không khí, đất. – Kim loại: arsen, Hg, selen, cadmium từ sản xuất công nghiệp hoặc nông nghiệp. – Tia cực tím từ bức xạ mặt trời.
6. BẠN NGHĨ GÌ ???
7. BẠN NGHĨ GÌ ???
8. 2. Ơ NHI ỄM MƠI TR ƯỜNG
9. Khái ni m
10. Ơ nhi m mơi tr ng  S thay i tính ch t ca mơi tr ng, vi ph m tiêu chu n mơi tr ng.  Ngu n gc: t t nhiên ho c nhân to (các ho t ng ca con ng i).  Hu qu : làm thay i các nhân tơ sinh thái ra ngồi gi i hn sinh thái ca cơ thê , qu n thê , QX.
11. Ch t gây ơ nhi m  Làm cho mơi tr ng tr nên c hi → sc kh e, con ng i và sinh vt.  Các dng ch t gây ơ nhi m: – Rn: rác – Lng: dung dch hĩa c, ch t th i ca dt nhu m, r u, chê bi n th c ph m – Khí: SO 2 do ho t ng ca núi la, NO 2 t khĩi xe, CO t khĩi un .v.v – Kim lo i nng: Pb, Cu
12. Ngu n gây ONMT  Theo tính ch t ho t ng: – T nhiên. – Nhân to:  Sn xu t (NN, CN, du lch, ti u th cơng nghi p);  Giao thơng vn ti;  Sinh ho t;  Theo ngu n phát sinh: – Ngu n sơ cp: ơ nhi m t ngu n th i tr c ti p vào mơi tr ng; – Ngu n th cp: ch t ơ nhi m t ngu n sơ cp  ch t trung gian  gây ONMT
13. Sự lan truyền các chất ô nhiễm
14. Sự lan truyền các chất ô nhiễm
15. S Ơ NHI M NG N C
16. 2. Sự phân bố nước trên TĐ
17. Tác động của con người
18.  Hoạt động nông nghiệp
19.  Hoạt động công nghiệp
20.  Nước thải sinh hoạt từ các khu dân cư
21.  Nước chảy tràn trên mặt đất
22. KHÁI NI M V NG N C TRONG S N XU T NC C S DNG NC C P TRONG M I NC TH I HO T NG CA XÍ NGHI P
23. Nc cp Vi sinh Ch t th i Ơ nhi m vt bnh vi n du m Nc b mt Ch t th i Ch t th i sinh ho t Ch t th i nơng bnh vi n nghi p
24. Nc th i Làm sch Làm v Ph c v cho nguyên li u sinh cơng nhân Ngu n ơ nhi m Khác Nc th i t quá trình ch bi n
25. NGU N N C C P VÀ CH T L NG NGU N N C C P NGUNGU NN NHÀ MÁY NC NC X LÝ SN XU T CCPP TH C PH M
26. VỊNG TU N HỒN T NHIÊN C A N C Vn ng nng Mây Vn ng hi nưc lơ ng mt tr i Ma Quang hp th c vt N c b m t  Ao , H Sơng Bi n Ngu n nc ng m
27. NC THƠ NC B MT (AO, H , SƠNG, SU I) CP CHO M I H TH NG HO T NG X LÝ CA XÍ NGHI P NC NG M
28. NC TH I Nc ma Mơi NC TH I tr ng CA bên XÍ NGHI P ngồi Nc th i H th ng trong s lý sn xu t nc th i
29. CH T L NG N C THƠ CHCH TT L L NGNG N N CC THƠTHƠ CH CH AA QUA QUA S S LÝLÝ (N (NCC B B MMT,T, NNCC NG NG M)M)
30. CH T L NG N C B MT CH A X LÝ Các ch t hồ tan Các ch t rn dng ion cĩ lơ lng cĩ ngu n gc hu ngu n gc vơ cơ ho c vơ cơ cơ ho c hu cơ CH T L NG C B MT Các ch t hồ tan dng phân t cĩ Các vi sinh vt, ngu n gc hu vi trùng, vi cơ ho c vơ cơ rút
31. THÀNH PH N CÁC CH T GÂY NHI M B N CHO N C CH T R N L Ơ L NG CÁC CH T KEO CÁC CH T HỒ TAN d > 1 µm d = 0,001- 1 µm d < 0,001 µm - t sét -t sét - Các ion K +, Na +, Na 2+ , + 2- -+ 3- - NH , SO , Cl , PO . - Cát Protein 4 4 4 - -Các ch t khí CO , O , - Keo Fe(OH) Silicát SiO 2 2 2 3 N , CH , H S - 2 4 2 - Ch t th i hu cơ vi Ch t th i sinh ho t - Các ch t hu cơ sinh hu cơ - - Các ch t mùn - Vi trùng 1- 10 µm Cao phân t hu cơ - - To Vi rút 0,03- 0,3 µm
32. WHO A RA NGUYÊN NHÂN VÀ CÁCH PHÂN LO I N C NHI M B N 1. Ch t th i ca ng i và ng vt to ra vi trùng, vi rút và các hp ch t hu cơ gây bnh i tr c ti p vào ngu n nc 2. Do các ch t hu cơ phân hu t ng vt và ch t th i cơng nghi p 3.Các ch t th i cơng nghi p c hi: Phenol, xianua, crơm, cac imi, chì, km 4. Du m, các sn ph m ca du m trong quá trình khai thác 5. Các ch t ty ra tng hp trong sinh ho t, trong cơng nghi p 6. Các ch t phĩng x t các các cơ s sn xu t và s dng chúng 7. Các hố ch t bo v th c vt (BVTV) 8. Các hố ch t hu cơ tng hp 9. Các hố ch t vơ cơ dùng trong phân bĩn: Ph t phát, nitrat 10. Nc th i t các nhà máy nhi t in
33. CH T L NG N C NG M CH A X LÝ Các ch t hồ tan dng ion cĩ ngu n gc hu cơ ho c vơ cơ CH T L NG C NG M Các ch t hồ tan Các vi sinh vt, dng phân t cĩ vi trùng, ngu n gc hu vi rút cơ ho c vơ cơ
34. CÁC THƠNG S ÁNH GIÁ CH T L NG N C A. CÁC CH TIÊU V T LÝ B. CÁC CH TIÊU HỐ HC 1. c 1. Hàm lng ơxy hồ tan DO 2. màu (Dissolvel Oxygen) 3. cng ca nc 2. Hàm lng ơxy hố hc COD 4. Hàm lng ch t rn trong (Chemical Oxygen Demand) nc 3. Nhu cu ơxy sinh hc BOD 5. Mùi v ca nc 4. Khí hydrosunfua 6. phĩng x trong nc 5. Các hp ch t ca nit ơ 7. 6. Các hp ch t ca axit cacbonic 7. pH
35. CÁC THƠNG S Ố Đ ÁNH GI Á CH ẤT L ƯỢNG N ƯỚC C. CÁC CH TIÊU VSV B.CÁC CH TIÊU HỐ HC 1. Vi trùng gây bnh: Các 8. St và Mangan tr c khu n E.coli 9. Các hp ch t ca axit silic 2. Các lo i rong, rêu , to 10. Các hp ch t clorua 11. Các hp ch t sunfat 12. Các hp ch t photphat 13. Các hp ch t florua 14. Các hp ch t iodua 15.
36. TIÊU CHU N CH T L NG N C C P TCVN 5502- 1991 Nc sinh ho t Yêu cu k thu t TIÊUTIÊU CHU CHU NN CHCH TT L L NGNG NNCC C C PP Q s / 2002/ BYT-Q Tiêu chu n v sinh nc n ung
37. NC TH I TRONG NHÀ MÁY CH BI N TH C PH M NC TH I CA NHÀ MÁY X LÝ CH BI N TH C PH M
38. C TH I SINH HO T (Theo Alberta Environmental Division) NNG (mg/l) CÁC CH S Nng TB Nh + Tng ch t rn 1200 700 450 - Ch t rn tan trong nc 350 200 250 - Khơng bay hơi 525 300 145 - Bay hơi 325 200 125 + Ch t rn lơ lng (Huy n phù) 350 200 100 - Khơng bay hơi 75 50 30 - Bay hơi 275 150 70 + Nhu cu ơxy sinh hố (BOD) 300 200 100 + Nhu cu ơxy hố hc (COD) 1000 500 250 + Tng các bon hu cơ 300 200 100 + Tng nit ơ 85 40 20 -N hu cơ 35 15 8 - NH 3 t do 50 25 12
39. NC TH I SINH HO T (Theo Alberta Environmental Division) NNG CÁC CH S (mg/l) Nng TB Nh + Tng ph t pho 20 10 6 - P hu cơ 5 3 2 -P vơ cơ 15 7 4 + Tính ki m (Tính theo CaCO 3) 200 100 50 + Du m 150 100 50 + Colifom tng s (S lng t bào 10 8- 10 9 10 7-10 8 10 6-10 7 trong 100 ml)
40. NC TH I CƠNG NGHI P (Theo Alberta Environmental Division) Ngành sn xu t Ch s c tr ng Nng (mg/l) -Tng ch t rn 4516 - Ch t huy n phù 560 - N hu cơ 732 1. CH BI N S A - Natri 807 - Canxi 112 - Kali 116 - Photpho 59 - BOD 1859 Trâu Bị Hn hp - Huy n phù 820 717 929 - N hu cơ 154 122 324 2. LỊ M - BOD 996 1045 2240
41. NC TH I CƠNG NGHI P (Theo Alberta Environmental Division) Ngành sn xu t Ch s c tr ng Nng (mg/l) - Tng ch t tan 6000- 8000 - BOD 900 - NaCl 3000 3. THU C DA -Sunfua 120 - Protein 1000 - Crom 30- 70
42. NC TH I LÀM Ơ NHI M MƠI TR NG - Làm thay tính ch t hố lý, trong, màu, mùi v, pH, hàm lng ch t vơ cơ, hu cơ, các kim lo i nng - Làm gi m ơxy hồ tan do tiêu hao trong quá trình ơxy hố các ch t hu cơ - Làm thay i h vi sinh vt, xu t hi n h VSV gây bnh gây ch t các sinh vt khác: Cá, tơm Ng i ta chia các ngu n nc này thành ba lo i: -Nc bn nhè ho c hơi bn -Nc bn va (bn trung bình) -Nc bn và rt bn:
43. THÀNH PH N N C TH I - TÁC NHÂN GÂY Ơ NHI M Các ch t hu cơ Các ch t hu Các ch t Các kim lo i d phân hu cơ bn vng vơ cơ nng Các vi sinh vt Các THÀNH PH N ch t rn C TH I Các sinh vt Các ch t Các ch t Các ch t Du m phĩng x cĩ mùi cĩ màu
44. Hydrat cacbon CÁC HP CH T Protein HU C Ơ D PHÂN HU Ch t béo Pectin Axít hu cơ
45. Các vịng th ơm CÁC HP CH T HU C Ơ BN V NG Clo hu cơ (Thu c BVTV) Hp ch t Hp ch t Tanin và lignin Polyancol Polyme
46. + NH 4 , NH 3 CÁC CH T - Ơ NO 3 3- PO 4 - 2- Cl SO 4
47. Chì CÁC KIM LO I Thu ngân NNG Cácdimi Crom Asen
48. Tr ng thái keo hp ch t vơ cơ, hu cơ CÁC CH T R N Tr ng thái huy n phù hp ch t vơ cơ, hu cơ Mu, mnh ca Xác ng vt, Xác th c vt Xác ng vt th c vt
49. Du m ng vt Du m DU, M th c vt Du m cơng nghi p
50. Màu nâu en (Tanin, lignin ) CÁC CH T Màu vàng GÂY MÀU (St, mangan) Các hp ch t hu cơ cĩ màu Các hp ch t vơ cơ cĩ màu
51. CÁC CH T GÂY MÙI CH T CĨ MÙI CƠNG TH C MÙI - Amoniac NH 3 Khai xc - Ch t th i ca ng i và C8H5NHCN 3 Hơi th i ng vt H S - Sunfuahydro 2 Tr ng th i (CH )S, CH SSCH - Sunfit hu cơ 3 3 3 Bp ci th i CH SH, CH (CH ) SH - Mercaptan 3 3 2 3 Hơi th i CH NH , (CH ) N - Amin 3 2 3 3 Th t th i Cl - Clo 2 Hng nng C H OH - Phenol 6 5 Cay xè
52. Co- 60 Dùng trong Y t EU- 152 CÁC CH T to ra bc x PHĨNG X Gamma Qu ng Graphit ch a Uranium
53. Rong to CÁC Bèo và SINH V T các lo i th c vt khác ng vt a bào, Nhuy n th Tơm, cua, cá
54. Vi khu n cĩ kích th c 0,5- 5µm - Vi khu n d dng CÁC - Vi khu n t dng VI SINH V T Nm mc, nm men H VSV Vi sinh vt ng ru t và ho i sinh trong Vi rút VSV gây bnh nc th i
55. CÁC THƠNG S GIÁM SÁT VÀ ÁNH GIÁ MC Ơ NHI M N C TH I + XÁC NH CH T R N + MÀU S C C A N C + MÙI C A N C + CÁC THƠNG S ÁNH GIÁ KHÁC - Nhu cu ơxy hố hc (COD) - Nhu cu ơxy sinh hố (BOD)
56. XÁC NH TÍNH C C A N C TH I + XÁC NH M T S HP CH T H U C Ơ CĨ TÍNH C - Xác nh hp ch t Phenol - Xác nh các ch t BVTV - Xác nh các ch t Tanin và Lignin + XÁC NH CÁC CH T VƠ C Ơ CĨ TÍNH C - Xác nh chì - Xác nh thu ngân - Xác nh Asen + XÁC NH M T S Ơ + - 3- 2- - - NH 4 , NO 3 , PO 4 , SO 4 , Cl + XÁC NH VSV GÂY B NH
57. CHÚNG TA PH I QUAN TÂM NGU N NHÀ MÁY NC X LÝ SX TH I TH C PH M CUNG CP NGU ỒN NC SẠCH
58. S Ơ NHI M NG T
59. KHÁI NI M V NG T C A XÍ NGHI P LÀ TỒN B CÁC CƠNG TRÌNH XÂY D NG TRONG KHUƠN VIÊN C A NHÀ MÁY BAO GM -Nn nhà, tng nhà, tr n nhà, mái nhà - ng i, vn cây xanh - Bãi ch a nhiên li u, ch t th i
60. S Ơ NHI M MƠI TR NG T Hĩa ch t Ch t th i Ch t th i BVTV sinh ho t SX NGU N Ơ NHI M Khác VSV
61. CH T TH I Ng i ta phân chia các ch t th i gây ơ nhi m t làm 4 nhĩm: Ch t th i xây d ng. Ch t th i kim lo i. Ch t th i khí. Ch t th i hố hc và hu c ơ.
62. PHÂN LO I Ơ NHI M T Ơ nhi m t do tác nhân hố hc: Bao g m phân bĩn N, (d lng phân bĩn trong t), thu c tr sâu (clo h u c ơ, DDT, lindan, aldrin, photpho h u c ơ v.v.), ch t th i cơng nghi p và sinh ho t (kim lo i n ng, ki m, axit v.v ). Ơ nhi m t do tác nhân sinh h c: Tr c khu n l , thơ ng hàn, các lo i ký sinh trùng (giun, sán v.v ). Ơ nhi m t do tác nhân v t lý: Nhi t (nh h ng n t c phân hu ch t th i c a sinh v t), ch t phĩng x (U ran, Thori, Sr90, I131, Cs137). Ch t ơ nhi m n v i t qua nhi u u vào, nh ng u ra thì rt ít. Ð u vào cĩ nhi u vì ch t ơ nhi m cĩ th t trên tr i r ơi xu ng, t nc ch y vào, do con ng i tr c ti p "t ng" cho t, mà cng cĩ th khơng m i màn.
63. H SINH V T T  Khác vi khơng khí, t là mơi tr ng thu n li cho hu ht các vi sinh vt phát tri n. a. t ch a các ch t dinh dưng nh ư ngu n nit ơ, cacbon. Vi lng, m và pH thích hp. Ngồi ra hàm lng các ch t dinh dng li c làm giàu thêm khi các xác ng th c vt rơi xu ng. Vì th mà vi sinh vt sinh sn và phát tri n nhanh chĩng trong t. b. Các tia phĩng x: qua lp khơng khí xu ng t s hp thu trên b mt chúng. Các tia phĩng x khơng cịn tác dng hy di t t bào vi sinh vt, vì th vi sinh vt phát tri n khơng b tác nhân vt lý này gây cn tr . c. m trong t: m bo cho VSV phát tri n, nc trong t hịa tan nhi u ch t dinh dng cĩ li cho VSV phát tri n
64. NH NG TÁC NHÂN GÂY Ơ NHI M MƠI TR NG T Ơ NHI M T B I CH T TH I B TRONG SX S Ơ NHI M T XUNG QUANH NHÀ MÁY LUY N KIM MÀU Cách nhà máy Chì (% TL) ng (% TL) Km (%TL) (m) 250 0,056 0,070 0,712 500 0,018 0,040 0,197 1000 0,025 0,042 0,170 2000 0,004 0,015 0,020
65. NH NG TÁC NHÂN GÂY Ơ NHI M MƠI TR NG T Ơ NHI M T B I H LNG VI KHU N TRONG T XÁC NH THEO CHI U SÂU Chi u sâu Vi khu n X khu n Nm mc Rong to (cm) 3-8 9.750.000 2.080.000 119.000 25.000 20- 25 2.179.000 245.000 50.000 5.000 35- 40 570.000 49.000 14.000 500 65- 75 11.000 5.000 6.000 100 135- 145 1.400 - 3.000 -
66. S Ơ NHI M NG KHƠNG KHÍ
67. KHÁI NI M V NG KHƠNG KHÍ TRONG XÍ NGHI P Là kho ng khơng gian nm trên tồn b di n tích mt bng ca nhà máy bao gm: - Khơng gian ca Nhà SX chính - Khơng gian ca Nhà SX ph - Khơng gian ca các cơ quan qu n lý - Khơng gian ca các cơng trình nh : ng i, vn cây và kho ng t d tr .
68. NH NG TÁC NHÂN GÂY Ơ NHI M MƠI TR NG KHÍ Hơi Khĩi nc Th c ph m H VSV Các ch t d bay hơi
69. NH NG TÁC NHÂN GÂY Ơ NHI M MƠI TR NG KHÍ HƠI N C TRONG KHƠNG KHÍ: Khi m khơng khí tng lên s gây ra hi n tng ng ng t nc và m ca th c ph m tng lên to iu ki n cho vi sinh vt phát tri n và ĩ là nguyên nhân h hng và nhi m c th c ph m. KHĨI C A CÁC LỊ T - Ơ nhi m do các ph ơ ng ti n giao thơng - Ơ nhi m do un nu - Ơ nhi m do các nhà máy nhi t in - Ơ nhi m do t các lo i ph th i
70. KHĨI C A CÁC LỊ T LNG KHÍC DO Ơ TƠ TH I RA TRÊN 1 NG I LNG KHÍC H I KHÍC H I (g/ km ng i) NG C Ơ X NG NG C Ơ IEZEN - Khí ơxit cacbon CO 60,00 0,69- 2,57 - Hydro cacbon 5,90 0,14- 2,07 - Oxit Nit ơ NO 2 2,20 0,68- 1,02 - Mu i khĩi 0,22 1,28 - Sunfua ioxit SO 2 0,17 0,47 - Chì 0,49 -
71. CÁC CH T TH I D Ơ e ư ơ o Amoniac gây kích ng hơ hp (cm giác nĩng bng thanh qu n) và mt, cho nên ít khi th y tr ng hp b nh hng n tồn b h hơ hp. Hơn na mùi khai ã phát hi n ra nng (20 ppm) di mc gây nên kích thích hng và mt(140 ppm). Tiêu chu n v sinh cho phép trong khơng khí ca Amoniac là 25 ppm (ACGH), 1979 NIOSH ra ng ng ti a là 50 ppm (1PPM = 0,71mg/m3).
72. CÁC CH T TH I D Ơ ư o ơ o Là mt khí khơng màu, nng hơn khơng khí, tan trong nc, to thành khí t lu hu nh trong khơng khí Tri u ch ng: - Nhi m c cp SO 2: viêm mi, thanh qu n, ph qu n, nng ti 50ppm gây kích thích mnh n mc khơng ch u c vài phút và t vong.
73. CÁC CH T TH I D Ơ CÁC OXIT NIT : - Oxit nitric NO - Protoxit nit ơ N2O - Peoxit nit ơ NO 2 - Anhydrit nit ơ N2O3 - Anhydrit nitric N 2O5 NGU N TI P XÚC CHÍNH V I CÁC KHÍ : TRI U TR NG: - Nhi m c cp: khi ti p xúc nng 50 ppm trong 1- 2 gi , thì ho nh và mt i nhanh sau khi ng ng ti p xúc. Sau 6- 24 gi b phù ph i. - Nhi m mãn: mc dù nng th p < 50 ppm, nh ng nu ti p xúc lâu, cĩ th gây bnh. Vì vy nng cho phép ti a v trí làm vi c là 5 ppm.
74. CÁC CH T TH I D Ơ Nhà máy tơ Phân hu các Nhà máy nhân to hp ch t hu cơ lc du Nhà máy SX khí than Hydro sunfua Nhà máy H S thu c da 2 Lc khí t t nhiên
75. CÁC CH T TH I D Ơ c tính: - Gây kích thích niêm mc mt, ng hơ hp. - Kích thích và c ch h th n kinh trung ơ ng. - c ch men cytocroom oxidaza - Mùi th i H2S nng 1 ppm d phát hi n, nh ng nng cao ( 150 ppm) làm tê li t hn kinh kh u giác, t vong nng 700 ppm. -Nng cho phép 10 ppm. Tri u tr ng: - Nhi m c cp: ho ra m cĩ máu, th nhanh, au u, bu n nơn, phù ph i cp, co gi t cĩ th ch t vì ng t. - Nhi m c mãn: khi ti p xúc nng th p trong th i gian dài, gây viêm ph qu n mãn.
76. CÁC CH T TH I D Ơ o
77. H VI SINH V T TRONG KHƠNG KHÍ 1. S lng VSV ph thu c vào Khí hu trong nm (Lng VSV cĩ trong 1 m 3 khơng khí) Mùa Vi khu n Nm mc Mùa ơng 4305 1345 Mùa xuân 8080 2275 Mùa hè 9845 2500 Mùa thu 5665 2185
78. H VI SINH V T TRONG KHƠNG KHÍ 2. S lng VSV ph thu c vào vùng a lý (Lng VSV cĩ trong 1 lít khơng khí) cao (m) Lng t bào 500 2,3 1000 1,5 5000- 7000 0,5
79. H VI SINH V T TRONG KHƠNG KHÍ 3. S lng VSV ph thu c vào ho t ng con ng i (Lng VSV cĩ trong 1m 3 khơng khí nhà máy bt m) Phân xng Nm mc Vi khu n Bt 4250 2450 Nhào bt 700 360 Lên men 650 810 Nuơi nm men 410 720 To hình 830 1160 Nng bánh 750 950 Bo qu n 2370 1410
80. H VI SINH V T TRONG KHƠNG KHÍ 3. S lng VSV ph thu c vào ho t ng con ng i (Lng VSV cĩ trong 1m3 KK các vùng khác nhau) Nơi ly mu Lng VSV Nơi ch n nuơi 1.000.000- 2.000.000 Khu c xá 20.000 5.000 ng ph 200 Cơng viên thành ph 1-2 Ngồi bi n
81. S À LAN TRUY N Ơ NHI M TRONG MƠI TR NG K.KHÍ GI I H N N NG CÁC CH T C H I TRONG NHÀ MÁY SXTP Khí và hơi Gi i hn nng cho phép (mg/ m3) Ozơn O3 0,1 Ơxit nit ơ NO 2 5 Ơxit cacbon 20 Thu ngân 0,01 Khí axit sunfuric H2SO 4 1 Anhydrit sunfur ơ SO 2 10 Sunfua hydro H 2S 10 Cac bon disunfua CS 2 10 Hydro florua 0,5 Clo 1
82. TH