Bài giảng Quản lý rủi ro ngoại hối trong ngân hàng - Lưu Thúy Mai

Nội dung text: Bài giảng Quản lý rủi ro ngoại hối trong ngân hàng - Lưu Thúy Mai

1. QUẢN LÝ RỦI RO NGOẠI HỐI TRONG NGÂN HÀNG Người trình bày: Lưu Thúy Mai - Thanh tra viên chính - SBV, BSA
2. Định nghĩa rủi ro ngoại hối Rủi ro ngoại hối: - mét lo¹i rñi ro thÞ trêng; - t¸c ®éng bÊt lîi lªn thu nhËp hoÆc vèn; - ph¸t sinh tõ tû gi¸ biÕn ®éng bÊt lîi; - trong kú khi tån t¹i tr¹ng th¸i
3. Định nghĩa rủi ro ngoại hối Các nguồn gây ra rủi ro ngoại hối: - Chªnh lÖch rßng cña (TSC b»ng ®ång tiÒn X – TSN b»ng ®ång tiÒn X) néi vµ ngo¹i b¶ng => C¸c tµi kho¶n lòy kÕ b»ng ngo¹i tÖ (cho vay, tiÒn göi, ®Çu t, VD ®Çu t ra níc ngoµi ) - ∆ tû gi¸ => ∆ gi¸ trÞ chªnh lÖch rßng (tr¹ng th¸i më rßng) => l·i hay lç => Yªu cÇu: ®¸nh gi¸ l¹i c¸c tµi kho¶n nµy theo c¸c tû gi¸ hiÖn t¹i
4. Định nghĩa rủi ro ngoại hối Các rủi ro khác liên quan đến rủi ro ngoại hối: Rủi ro thanh khoản: khã kh¨n h¬n trong viÖc t×m vµ duy tr× nguån ngo¹i tÖ (xuÊt hiÖn ngay c¶ khi kh«ng cã tr¹ng th¸I më) Rủi ro tín dụng: cho vay b»ng ngo¹i tÖ kh¸c lo¹i tiÒn trong nguån thu nhËp ®Ó tr¶ nî cña ngêi vay
5. Định nghĩa rủi ro ngoại hối Các rủi ro khác liên quan đến rủi ro ngoại hối: Rủi ro tiền thanh toán: ®èi t¸c kh«ng thanh to¸n ®îc hîp ®ång ngo¹i hèi tríc ngµy thanh to¸n => cÇn ph¶i thay thÕ b»ng mét hîp ®ång kh¸c theo tû gi¸ vµ c¸c ®iÒu kiÖn thÞ trêng hiÖn t¹i kÐm thuËn lîi h¬n Rủi ro thanh toán: rñi ro mÊt tiÒn xuÊt hiÖn vµo ngµy thanh to¸n, m«t bªn thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n cña m×nh theo hîp ®ång ngo¹i hèi tríc khi ®èi t¸c cña hä thùc hiÖn nghÜa vô thanh to¸n hay giao hµng, cã thÓ ph¸t sinh tõ: - ®èi t¸c vì nî, - c¸c vÊn ®Ò vÒ ho¹t ®éng/t¸c nghiÖp, - thÞ trêng thiÕu thanh kho¶n, vµ - c¸c yÕu tè kh¸c.
6. Sản phẩm ngoại hối FUTURES SPOT (kỳ hạn) (giao ngay) OTC Forwards Swaps Futures Options Options Stock Exchanges OTCs (sàn giao dịch)
7. Sản phẩm ngoại hối FUTURES SPOTS Công cụ Tài sản Phái sinh cơ sở Gía trị được rút ra từ Trong ngoại hối: Tài sản cơ sở = tỷ giá hiện hành Sản phẩm phái sinh: phòng ngừa rủi ro & đầu cơ
8. Sản phẩm ngoại hối FX SPOT (hợp đồng giao ngay): B¸n/mua mét lo¹i tiÒn tÖ víi tû gi¸ hiÖn hµnh Các yếu tố tác động đến tỷ giá giao ngay: - Chªnh lÖch l·i suÊt - Chªnh lÖch tû lÖ l¹m ph¸t - Chªnh lÖch tû lÖ t¨ng trëng - C¸n c©n thanh to¸n - T×nh h×nh chÝnh trÞ
9. Sản phẩm ngoại hối FX FUTURES/FORWARDS (hợp đồng tương lai/kỳ hạn): c¸c hîp ®ång buéc bªn mua ph¶i mua vµ bªn b¸n ph¶i giao trong t¬ng lai mét khèi lîng b»ng mét lo¹i tiÒn nµo ®ã víi tû gi¸ ®îc tháa thuËn FUTURES FORWARDS ChuÈn hãa Kh«ng ®îc chuÈn hãa §îc niªm yÕt trªn sµn giao dÞch C«ng cô ph¸i sinh OTC Xác định tỷ giá có kỳ hạn bằng điểm swap: (lãi suất ngoại – lãi suất nội) x Tỷ giá nội/ngoại x 100 Điểm Swap ngoại/nội = 360 + lãi suất trong nước kỳ hạn (ngày) 100 Tr¹ng th¸i ngo¹i hèi: Më
10. Sản phẩm ngoại hối FX SWAPS (hoán đổi ngoại hối): • s¶n phÈm ph¸i sinh OTC • mét giao dÞch giao ngay víi tû gi¸ giao ngay vµ mét giao dÞch kú h¹n víi tû gi¸ kú h¹n • mét hîp ®ång swap cã thÓ bao gåm 2 hîp ®ång cã kú h¹n Tr¹ng th¸i ngo¹i hèi: §ãng
11. Sản phẩm ngoại hối • FX OPTIONS (Hợp đồng ngoại hối quyền chọn): lµ c¸c hîp ®ång trao ®Æc quyÒn (quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô) cho ngêi n¾m gi÷ hîp ®ång ®îc mua hay ®Æc quyÒn (quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô) ®îc b¸n mét lo¹i ®ång tiÒn nhÊt ®Þnh víi møc tû gi¸ ®îc x¸c ®Þnh tríc vµo hay trong mét kho¶ng thêi gian trong t¬ng lai. • FX Call Option (Hợp đồng ngoại hối quyền chọn Mua): Hîp ®ång gi÷a bªn mua (bªn n¾m gi÷; tr¹ng th¸i “trêng”) vµ bªn b¸n (bªn viÕt hîp ®ång; tr¹ng th¸I “®o¶n”) trong ®ã trao cho bªn mua quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô, ®îc mua mét lo¹i ®ång tiÒn nhÊt ®Þnh víi tû gi¸ ®îc cè ®Þnh vµo hay tríc mét ngµy x¸c ®Þnh trong t¬ng lai. Bªn b¸n lo¹i hîp ®ång nµy cã nghÜa vô giao lo¹i tiÒn ®· x¸c ®Þnh ®ã nÕu bªn b¸n thùc hiÖn quyÒn chän cña m×nh. • FX Put Option (Hợp đồng ngoại hối quyền chọn Bán): Hîp ®ång gi÷a bªn mua vµ bªn b¸n trong ®ã bªn mua (bªn n¾m gi÷) cã quyÒn, kh«ng ph¶i lµ nghÜa vô, ®îc b¸n mét lo¹i ®ång tiÒn nhÊt ®Þnh víi tû gi¸ ®îc cè ®Þnh vµo hay tríc mét ngµy x¸c ®Þnh. BÕn b¸n lo¹i hîp ®ång nµy ph¶i thùc hiÖn nghÜa vô mua lo¹i ®ång tiÒn ®· x¸c ®Þnh ®ã nÕu bªn n¾m gi÷ (bªn mua) hîp ®ång thùc hiÖn quyÒn chän cña m×nh.
12. Những yêu cầu về tổ chức trong kinh doanh ngoại hối Phân tách chức năng • Kinh doanh (FO) • Hç trî kinh doanh (BO) vµ kiÓm so¸t • KÕ to¸n vµ • Gi¸m s¸t
13. Những yêu cầu về tổ chức trong kinh doanh ngoại hối Lưu trữ hồ sơ (kế toán) • theo dâi, • kú h¹n lu tr÷, • lµm râ ®iÒu kiÖn cña mçi hîp ®ång, thèng nhÊt hoµn toµn vµ ®îc ghi thµnh v¨n b¶n, • c¸c cuéc ®µm tho¹i cña giao dÞch viªn ph¶I ®îc ghi ©m l¹i; ®îc lu tr÷ Ýt nhÊt 3 th¸ng.
14. Những yêu cầu về tổ chức trong kinh doanh ngoại hối Kiểm soát nội bộ • mét quy tr×nh kiÓm so¸t néi bé • Thêng xuyªn b¸o c¸o th«ng tin thÝch ®¸ng cho ban ®iÒu hµnh vµ H§QT • MIS (hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý) => cã ®ñ c¸c hÖ thèng th«ng tin qu¶n lý vµ hÖ th«nga th«ng tin tµi chÝnh
15. Những yêu cầu về tổ chức trong kinh doanh ngoại hối Kiểm toán nội bộ - NÕu rñi ro ngo¹i hèi cao => ph¶i ®îc kiÓm to¸n hµng nam - C¸c lÜnh vùc ngo¹i hèi cÇn ®îc kiÓm to¸n - B¸o c¸o kiÓm to¸n ho¹t ®éng ngo¹i hèi, kiÕn nghÞ vµ chØnh söa
16. Giám sát hoạt động ngoại hối của HĐQT và Ban điều hành H§QT ph¶i: - HiÓu vÒ lo¹i rñi ro nµy; - ChÊp thuËn vµ theo ®Þnh kú rµ so¸t c¸c chiÕn l- îc, chÝnh s¸ch, h¹n møc; - Gi¸m s¸t c¸c b¸o c¸o th«ng qua MIS; - Cung cÊp ®Çy ®ñ nguån lùc ®Ó ho¹t ®éng hµng ngµy
17. Hệ thống quản lý rủi ro • Nhận dạng rủi ro • Đo lường rủi ro • Giám sát rủi ro • Kiểm soát rủi ro
18. Các yêu cầu giám sát theo tiêu chuẩn quốc tế Tiêu chuẩn tối thiểu về vốn của Uỷ ban Basel => bù đắp các loại rủi ro, kể cả rủi ro ngoại hối <= trạng thái ngoại hối, kể cả vàng (lựa chọn) Các yêu cầu: - ®o lêng tr¹ng th¸i cña mçi lo¹i ®ång tiÒn; - ®o lêng tr¹ng th¸i rßng cña c¸c ®ång tiÒn kh¸c nhau - tÝnh yªu cÇu vÒ vèn ®Ó bï ®¾p rñi ro ngo¹i hèi
19. Các yêu cầu giám sát theo tiêu chuẩn quốc tế Đo lường khả năng rủi ro đối với mỗi loại đồng tiền • C¸ch xö lý ®èi víi tiÒn l·i, thu nhËp kh¸c vµ c¸c chi phÝ • §o lêng c¸c tr¹ng th¸i cã kú h¹n vµ vµng • C¸ch xö lý ®èi víi c¸c tr¹ng th¸i c¬ cÊu Đo lường rủi ro ngoại hối trong một danh mục các trạng thái ngoại tệ và vàng
20. Các quy định về ngoại hối liên quan đến quản lý rủi ro tại Việt Nam • Quyết định 1081/2002/QĐ-NHNN (07/10/2002) về trạng thái ngoại hối • Quyết định 1452/2004/QĐ-NHNN (10/11 /2004) về giao dịch ngoại hối • Decision 2554/QD-NHNN (31 Dec, 2006): Regulation on exchange rate band