›
›

Bài giảng Sửa chữa đường ô tô - Chương 7: Điều kiện đường và an toàn giao thông

pdf 36 trang hapham 1640
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sửa chữa đường ô tô - Chương 7: Điều kiện đường và an toàn giao thông", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_sua_chua_duong_o_to_chuong_7_dieu_kien_duong_va_an.pdf

Nội dung text: Bài giảng Sửa chữa đường ô tô - Chương 7: Điều kiện đường và an toàn giao thông

  1. Ch−¬ng 7 §IÒU KIÖN §¦êng vμ an toμn giao th«ng
  2. 7.1. Më ®Çu: n Tổng quan về tình hình tai nạn giao thông ở Việt Nam và Thế giới: 1.1. Tình hình tai nạn giao thông ở thế giới: ’ N¨m 1896, sau 10 ngμyxuÊtx−ëng, 1 chiÕc «t« ë Anh ch¹y thö ®· c¸n chÕt 2 ng−êi. §Õn n¨m 1899, tøc lμ 3 n¨m sau ë Mü míi l¹i cã 1 ng−êi bÞ «t« c¸n chÕt. §ã lμ nh÷ng tai n¹n ®Çu tiªn. Nh−ng chØ sang thÓ kû nμy, tai n¹n giao th«ng, ®Æc biÖt lμ tai n¹n giao th«ng ®−êng bé ®· trë thμnh mét tai häa cña loμing−êi. ’ Đánh giá của WB cho thấy, hàng năm, trên thế giới có khoảng 1,2 triệu người chết và hơn 50 triệu người bị thương hoặc tàn tật vĩnh viễn vì TNGT đường bộ. Các vụ TNGT là nguyên nhân hàng đầu gây ra tử vong ở trẻ em và thanh, thiếu niên trong độ tuổi từ 10 - 24 tuổi. Chi phí chữa trị và thiệt hại trực tiếp do TNGT gây ra ước tính chiếm từ 1 - 3% GDP toàn cầu 1.2. Tình hình tai nạngiaothôngở ViệtNam: ’ Ở Việt Nam, tình hình TNGT trong 10 năm qua là rất đáng báo động. Chỉ tính riêng trong năm 2007, số ngườichếtvìTNGT lênđến 13.150 người, tương đương gần 15 ca tử vong/100.000 dân và cứ 10.000 phương tiện đăng ký mới thì có 8,3 ngườitử vong; 10,7 ngườibị thương; 12 vụ TNGT.
  3. 7.1. Më ®Çu: 1.2. Tình hình tai nạngiaothôngở Việt Nam: Năm Sèvôtai n¹n ChÕt BÞ th−¬ng 1995 15376 5430 16920 1996 19075 5581 21556 1997 19159 5680 21905 1998 19975 6067 22723 1999 20733 6670 23991 2000 22486 7510 25400 2001 25040 10477 29118 9 th¸ng 2002 20153 9457 23442 ’ KÕt qu¶ nghiªn cøu, sè vô TNGT phô thuéc ®ång thêi vμo3 yÕutè: ™ YÕu tè m«i tr−êng ®−êng bé, bao gåm ®iÒu kiÖn ®−êng s¸, ®Þa h×nh, m«i tr−êng bªn ngoμi. ™ YÕutè®iÒukiÖnch¹y xetrªn®−êng. ™ YÕu tè con ng−êi.  §èi víi kü s− ®−êng «t«, nh÷ng yÕu tè cña ®−êng s¸ ¶nh h−ëng ®Õn tai n¹n giao th«ng trªn ®−êng cÇn ph¶i cã nh÷ng hiÓu biÕt s©u s¾c ®Ó cã thÓ ®−a ra nh÷ng gi¶i ph¸p kü thuËt thÝch hîp trong qu¸ tr×nh thiÕt kÕ, qu¶n lý, khai th¸c vμ DTBD nh»m ng¨n ngõa vμ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn phôc vô cña ®−êng gãp phÇn lμmgi¶mTNGT trªn®−êng.
  4. 7.1. Më ®Çu: o Các phương pháp đánh giá mức độ an toàn chạyxecủa đường: 2.1. Phương pháp hệ số an toàn: ’ Hệ số an toàn là tỉ số giữavậntốc nhỏ nhấtcủaô tôVcp chạytrênmột đoạn đường đang xét chia cho vậntốc nhỏ nhấtcủa ô tô Vv có thể thựchiện đượctrênđoạnkề trước đó. Vcp Kat = Vv ’ Mức độ an toàn chạyxecủa các đoạn đường được đánh giá theo trị số củahệ số an toàn Kat như sau: Trị số củahệ số an toàn 0.8 Kat Tình trạng của đường Rất nguy Nguy Ít nguy Thựctế không hiểm hiểm hiểm nguy hiểm ’ Theo quy định, khi thiếtkế đường mớihệ số an toàn củatất cả các đoạn đường trên tuyến không nhỏ hơn 0.8, khi cảitạovà đạituđường đang sử dụng hệ số an toàn không đượcnhỏ hơn0.6.
  5. 7.1. Më ®Çu: 2.2. Phương pháp hệ số tai nạn: ’ Hệ số tai nạn là tỉ số giữasố tai nạngiaothông có thể xảyraZ trênđoạn đường đang xét chia cho số tai nạn giao thông trung bình Zch xảyratrênmột đoạn đường chuẩn: Ktn =K1. K2 K15 K1: Hệ số xét đến lưu lượng xe chạy. K2: Bề rộng phần xe chạy. K3: Bề rộng lề đường. K4: Độ dốc dọc. K5: Bán kính cong nằm. K6: Tầm nhìn mặt đường. K7: Bề rộng phần xe chạy trên cầu so với bề rộng phần xe chạy trên đường. K8: Chiều dài đoạn đường thẳng. K9: Loại giao nhau có đường nhánh. K10: Giao nhau cùng mức khi lưu lượng xe trên đường chính. K11: Tầm nhìn chỗ giao nhau cùng mức có đường nhánh. K12: Số làn xe trên phần xe chạy. K13: Khoảng cách từ phần xe chạy đến nhà cửa bên đường. K14: Khoảng cách đến điểm dân cư. K15: Hệ số bám của mặt đường.
  6. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 1. YÕu tè l−ul−îng vμ thμnh phÇn xe ch¹y: 2,5 ¬ng 2,0 ®èi n¹n − t Sè tai 1,5 1,0 0,5 0 500 1000 1500 2000 L−u l−îng xe ch¹y, ¤t«/ngμy ®ªm Sùgiat¨ngsètai n¹n khil−ul−îng xe ch¹y nhá. 1- Sè liÖu cña A.E. Benski (Liªn X« cò) 2- Sè liÖu cña S.Goldberg (Ph¸p)
  7. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 1. YÕu tè l−ul−îng vμ thμnh phÇn xe ch¹y: 0,5 0,4 ¬ng ®èi / 1 triÖu «t«-km 0,3 − 0,20 Sè tai n¹n t 0,1 00 200 400 600 L−u l−îng xe ch¹y, xe/h Sù gia t¨ng sè tai n¹n khi xe cé v−ît nhau theo sù t¨ng cña l−ul−îng xe ch¹y
  8. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 1. YÕu tè l−ul−îng vμ thμnh phÇn xe ch¹y: ™ C¸c sè liÖu nghiªn cøu cña gi¸o s− F.Bitzl (CHLB §øc) vÒ sè tai n¹n trªn 1 triÖu «t«-km phô thuéc vμotûlÖxet¶itrongdßngxenh− sau: L−îng xe tảitrong thμnh phÇn dßng xe, 13 21 22,6 24,3 27 28,5 32,5 44,5 % Sè tai n¹n trªn 1 0,43 0,97 1,02 1,18 1,45 1,84 1,95 2,00 triÖu «t«-km ’ Th«ng qua c¸c nghiªn cøu cña nhiÒu t¸c gi¶, cã thÓ ®i tíi nh÷ng kÕt luËn sau ®©y vÒ ¶nh h−ëng cña l−ul−îng xe ch¹y ®Õn an toμngiaoth«ng: ™ Sè tai n¹n giao th«ng t¨ng chËm vμ tû lÖ víi l−ul−îng xe ch¹y cho ®Õn khi l−ul−îng xe ®¹t tíi gi¸ trÞ kh¶ n¨ng th«ng xe b×nh th−êng cña ®−êng. Khi l−u l−îng xe tiÕp tôc t¨ng lªn th× sè tai n¹n giao th«ng còng t¨ng lªn ®¸ng kÓ. ™ Khi kho¶ng tèc ®é xe ch¹y trong dßng xe cμng më réng th× sè tai n¹n cμng lín. Bëi vËy, khi giao th«ng cã thμnh phÇn hçn hîp th× sè tai n¹n lín h¬n so víi tr−êng hîp cã thμnh phÇn thuÇn nhÊt.
  9. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 2.YÕu tè sè lμnxech¹y vμ viÖc t¸ch c¸c dßng xe ng−îc chiÒu theo tõng h−íng: ’ Khi nghiªn cøu sè TNGT theo sè lμnxekh¸cnhautrongc¸c®iÒukiÖnxe ch¹y kh¸c nhau so víi ®−êng 2 lμnxevμ giao nhau ®ång møc, c¸c sè liÖu thèng kª cho thÊy gi¸ trÞ trung b×nh cña c¸c hÖ sè ¶nh h−ëng bëi sè lμnxenh− sau: Hai lμnxe 1 Ba lμnxe 1,50 Bèn lμnxevμ kh«ng cã dảiph©nc¸ch 0,80 ’ C¸c trÞ sè nμy øng víi l−ul−îng xe ch¹y b×nh th−êng ®èi víi mçi lo¹i ®−êng nãi trªn. Trªn ®−êng nhiÒu lμnxe, khil−ul−îng xe ch¹y thÊp, nghÜa lμ, khi ®−êng ch−a hoμntoμn ®Çy xe th× sè tai n¹n sÏ gi¶m. ’ NhiÒu sè liÖu thèng kª chøng tá hiÖu qu¶ ®¸ng kÓ khi t¸ch chuyÓn ®éng theo c¸c h−íngb»ngc¸chx©ydùngd¶iph©nc¸chgi÷aphÇnxech¹y. ’ An toμn ch¹y xe trªn c¸c tuyÕn ®−êng kh«ng chØ liªn quan ®Õn viÖc t¸ch chuyÓn ®éng theo c¸c h−íng. ViÖc x©y dùng c¸c d¶i mÐp (d¶i an toμn), c¸c c«ng tr×nh phßng hé 2 bªn ®−êng, c¸c d¶i phô cho xe ®ç vμ xe ch¹y lªn dèc v.v còng cã ¶nh h−ëng quan träng ®Õn an toμnch¹y xe.
  10. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 3. YÕu tè bÒ réng phÇn xe ch¹y: ’ Trªn c¸c mÆt ®−êng hÑp th× TNGT t¨ng. Sè liÖu thèng kª ë CHLB §øc cho thÊy BÒ réng phÇn xe ch¹y, m 4,5 – 5,5 5,5 – 6,5 6,5 – 7,5 7,5 – 8,5 > 8,5 Sè tai n¹n 7,40 5,97 4,84 3,80 2,45 ’ Quan hÖ gi÷a gi¸ trÞ TB cña hÖ sè ¶nh h−ëng bëi bÒ réng phÇn xe ch¹y víi bÒ réng phÇn xe ch¹y nh− sau: BÒ réng phÇn xe ch¹y. m 4,5 5,0 5,5 6,0 6,5 7,0 7,5 8,0 9,0 HÖ sè ảnh h−ëng t−¬ng ®èi. 2,2 1,7 1,4 1,3 1,1 1,05 1,0 0,9 0,8 ’ Ảnh h−ëng cña bÒ réng phÇn xe ch¹y ®Õn tai n¹n cña c¸c xe t¶i BÒ réng phÇn xe ch¹y, m 6,20 6,80 7,10 7,30 8,0 Đégiatăng, % 12 7,40 2,40 2,50 1,0  Sù ph©n tÝch c¸c sè liÖu ®iÒu tra : khi bÒ réng phÇn xe ch¹y cña ®−êng 2 lμn xe lμ 7,50m vμ khi cã lÒ ®−êng v÷ng ch¾c th× ®iÒu kiÖn ch¹y xe cña xe con vμ xe t¶i lμ nh− nhau. BÒ réng chän nh− vËy lμ dùatrªnquan®iÓman toμnch¹y xe.
  11. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 4. YÕu tè d¶i mÐp vμ bã vØa. ™ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ng−êi ta ®· sö dông réng r·i c¸c d¶i mÐp chuyÓn tiÕp gi÷a mÆt ®−êng vμ lÒ ®−êng däc theo phÇn xe ch¹y. ™ D¶i mÐp ®−îcx©ydùngb»ngc¸cvËtliÖucãmμu s¾c kh¸c víi mÆt ®−êng vμ lÒ ®−êng. Khi xe ch¹y, kh«ng cho phÐp b¸nh xe ®i ra d¶i mÐp, nh−ng d¶i mÐp t¹o kh¶ n¨ng sö dông tèt h¬n phÇn xe ch¹y, cho phÐp ng−êi l¸i xe ®−a b¸nh xe s¸t gÇn víi mÐp mÆt ®−êng. ™ Ng−êi ta cho r»ng, x©y dùng c¸c d¶i mÐp cã hiÖu qu¶ tèt lμ do t¸c dông dÉn h−íng cña d¶i t−¬ng ph¶n mμu tr¾ng viÒn däc theo mÆt ®−êngbªt«ngasphalt mμu thÉm. ™ §Ó t¹o ®−îc sù t−¬ng ph¶n tèt víi mÆt ®−êng ë c¸c ®iÒu kiÖn thêi tiÕt bÊt kú, vμ ®Ó c¶nh b¸o cho ng−êi l¸i khi xe ch¹y ra phÇn d¶i mÐp, ng−êi ta th−êng cÊu t¹o bÒ mÆt d¶i mÐp d¹ng næi gê (s¬n dÎo cao 0,3 ~ 0,5cm xen kÏ nhau). ™ Bã vØa ®−îc x©y dùng cao h¬n phÇn xe ch¹y 15 ~ 18cm lμmchoquü®¹o xedÞch vÒ phÝa trôc phÇn xe ch¹y vμ gi¶m tèc ®é xe ch¹y khi v−ît tõ 7 ~ 11km/h so víi ®−êng kh«ng bè trÝ bã vØa. Trªn c¸c ®−êng cã d¶i ph©n c¸ch víi bã vØa cao, xe v−ît hay bÞ lËt khi b¸nh xe va ch¹m vμobãvØavμ lμ nguyªn nh©n cña 12% tai n¹n giao th«ng. Khi x©y dùng bã vØa cao cÇn ph¶i t¸ch xa chóng khái phÇn xe ch¹y b»ng d¶i mÐp réng 0,5 ~ 0,75m.
  12. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 5. YÕu tè bÒ réng vμ tr¹ng th¸i cña lÒ ®−êng: ’ BÒ réng cña lÒ ®−êng kh«ng ®ñ sÏ lμm 5 TNGT t¨ng v× nh÷ng nguyªn nh©n: ™ 4 O.A. Divoskin §a sè c¸c tr−ênghîp, khibÒrénglÒnhá, xe (Liªnx«cò) ¬ng ®èi ®· ch¹y ra lÒ víi tèc ®é lín sÏ kh«ng thÓ dõng − Bang New l¹i trong ph¹m vi nÒn ®Êt. 3 York (Mü) ™ C¸c «t« ®ç trªn lÒ hÑp chiÕm mét phÇn Na Sèt tai n¹n Uy ®−êng lμmgi¶mbÒrénghiÖuqu¶ cñanã. Khi 2 William vμ v−ît qua xe ®ç trªn lÒ, ng−êi l¸i xe th−êng cho Fritts (Mü) xe ®i vμolμnxecñac¸c«t« v−ît hay lμnxecña 1 «t« ng−îc chiÒu, do ®ã th−êng dÉn ®Õn va quÖt xe. 0 12 34 ’ C¸c sè liÖu thèng kª chøng tá r»ng, lÒ réng BÒ réng lÒ ®−êng, m 2,5 – 3m th× ¶nh h−ëng cña bÒ réng lÒ ®Õn sè Sù phô thuéc cña sè tai n¹n t−¬ng ®èi vμo tai n¹n b¾t ®Çu kh«ng cßn thÊy mét c¸ch râ rÖt. bÒ réng lÒ ®−êng §iÒu ®ã t−¬ng øng víi thêi ®iÓm lóc ®ã c¸c «t« (BÒ réng lÒ 3m lμ chuÈn ®Ó so s¸nh) ®øng trªn lÒ ®−êng vμ «t« ®i qua cßn cã mét kho¶ng hë b»ng kho¶ng c¸ch cÇn thiÕt th«ng th−êng ®Ó v−ît khi chªnh lÖch tèc ®é t−¬ng ®èi b»ng tèc ®é cña mét xe ®¬n chiÕc.
  13. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 5. YÕu tè bÒ réng vμ tr¹ng th¸i cña lÒ ®−êng: ’ T×nh tr¹ng lÒ ®−êngcòng¶nhh−ëng nhiÒu ®Õn TNGT. Quan s¸t cña O.A.Divotski vμ A.P.Seviakov (Liªn X« cò) ®· chøng tá ®iÒu ®ã: kho¶ng c¸ch trung b×nh tõ b¸nh xe sau cña «t« ®Õn mÐp phÇn xe ch¹y khi lÒ ë c¸c tr¹ng th¸i kh¸c nhau nh− sau: LÒ tr¬n lÇy 92cm Rải c¸t 80cm и vØa cao 15cm 80cm Dải mÐp b»ng ph¼ng, réng 0,2m 44cm Dải mÐp b»ng ph¼ng, réng 0,6m 36cm LÒ gia cè hçn hîp c¸t sái 30cm LÒ cã dải mÐp réng 0,75m 20cm.  C¸c sè liÖu trªn chøng tá mét ®iÒu, sù kh¸c nhau vÒ ®iÒu kiÖn ch¹y xe gi÷a phÇn xe ch¹y vμ d¶i tiÕp xóc víi nã trªn lÒ cμng lín th× nguy hiÓm do TNGT cμng cao vμ chÊt l−îng giao th«ng t−¬ng øng cña ®−êng cμng thÊp. Theo c¸c sè liÖu cña O.A.Divotski th× trªn c¸c ®o¹n ®−êng cã t×nh tr¹ng lÒ kh«ng tháa m·n ®· cã gÇn 6% sè tai n¹n ®−êng do xe bÞ tr−ît ngang khi ®i vμolÒtr¬nlÇy.
  14. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 6. YÕu tè bÒ réng d¶i ph©n c¸ch: ’ T¸ch chuyÓn ®éng theo c¸c h−íng nhê x©y dùng c¸c d¶i ph©n c¸ch trªn c¸c ®−êng trôc lμm tai n¹n giao th«ng gi¶m ®i râ rÖt. Tuy nhiªn, ®iÒu ®ã kh«ng lo¹i trõ ®−îc c¸c tai n¹n x¶y ra do ng−êi l¸i xe mÊt ®Þnh h−íng, do xe bÞ tr−ît trªn mÆt ®−êng tr¬n ë lμn xe cña «t« ®i ng−îc chiÒu, hay do ng−êil¸ixebÞchãi m¾t v× ®Ìn pha cña xe ®i ng−îc chiÒu vÒ ban ®ªm. ’ Khi t¨ng bÒ réng d¶i ph©n c¸ch, sè va ch¹m gi¶m ®¸ng kÓ. Khi bÒ réng d¶i ph©n c¸ch lín h¬n 12m th× chØ cã 15% sè xe ®i vμo phÇn xe ch¹y cña «t« ng−îc chiÒu. Khi d¶i ph©n c¸ch réng 15m th× sè va ch¹m gi¶m tõ 12% tæng sè tai n¹n trªn ®−êng khi kh«ng t¸ch dßng xe ng−îc chiÒu xuèng cßn 2%. Sè tai n¹n ®−îc quan s¸t gi¶m xuèng râ rÖt khi bÒ réng d¶i ph©n c¸ch lμ 5m vμ lín h¬n. ’ Trong thiÕt kÕ c¸c tuyÕn ®−êng trôc «t« hiÖn ®¹i cã xu h−íng lμ t¨ng ®¸ng kÓ bÒ réng d¶i ph©n c¸ch. Trªn m¹ng l−íi ®−êng trôc ®· x©y dùng ë Mü, ng−êi ta x©y dùng c¸c d¶i ph©n c¸ch cã chiÒu réng kh«ng nhá h¬n 11m vμ gi¶m ®Õn 6m ë vïng nói vμ vïng gÇn thμnh phè. Ngoμira, khix©ydùng®−êng bèn lμn xe, viÖc bè trÝ d¶i ph©n c¸ch réng cßn liªn quan ý ®Þnh dù tr÷ ®Êt ®Ó sau nμy më réng phÇn xe ch¹y tíi s¸u lμnxe.
  15. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 6. YÕu tè bÒ réng d¶i ph©n c¸ch: ’ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ®Ó n©ng cao an toμn ch¹y xe, trªn c¸c ®−êng trôc ng−êi ta ®· x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phßng hé lo¹i cã t¸c dông ®Èy b¸nh xe ra, th−êng thÊy ë gÇn c¸c trô cÇu v−ît, trªn c¸c ®−êng cong viÖc bè trÝ c¸c thiÕt bÞ lo¹i nμy kh«ng nh÷ng lμmgi¶msètai n¹n, mμ cßn gi¶m ®−îc møc ®é nghiªm träng cña tai n¹n. ’ Víi quan ®iÓm an toμn ch¹y xe, ®«i khi ng−êi ta chia d¶i ph©n c¸ch ra lμm ba lo¹i sau: - Lo¹i cho xe ch¹y qua tù do. -Lo¹i ®i qua ®−îc nh−ng khã kh¨n. - Lo¹i xe kh«ng qua ®−îc. ’Hμng rμo trªn d¶i ph©n c¸ch chØ cã hiÖu qu¶ khi l−ul−îng xe ch¹y ®ñ lín, khi x¸c suÊt xung ®ét cña «t« c¾t qua d¶i ph©n c¸ch víi «t« ng−îc chiÒu lμ ®¸ng kÓ. ’Më réng c¸c d¶i ph©n c¸ch cã t¸c dông lμmchong−êi l¸i xe vμo ban ®ªm ®ì lo¸ m¾t nhiÒu do pha ®Ìn cña xe ®i ng−îc chiÒu. Tuy nhiªn, gi¶i ph¸p nμytrªn thùc tÕ ®«i khi khã thùc hiÖn.
  16. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 7. YÕu tè kho¶ng c¸ch tÇm nh×n: ’ TÇm nh×n lμ mét trong nh÷ng nh©n tè quan träng nhÊt ®¶m b¶o sù an toμn ch¹y xe trªn ®−êng. TÇm nh×n kh«ng ®ñ th−êng g©y tai n¹n giao th«ng khi xe v−ît nhau trªn c¸c ®−êng cong ®øng vμ ®−êng cong n»m. Sè tai n¹n giao th«ng kh«ng nh÷ng phô thuéc vμoc¸c®o¹n v−ît nhau cã tÇm nh×n kh«ng ®ñ mμ cßn phô thuéc vμo tÇn sè ph©n bè c¸c ®o¹n cã t×nh tr¹ng nh− vËy. ’ ¶nh h−ëng cña tÇm nh×n thùc tÕ ®Õn an toμn ch¹y xe lμ rÊt lín. ë Liªn X« cò cã 8% ~ 10% tai n¹n giao th«ng lμ do tÇm nh×n kh«ng ®ñ. ë CHLB §øc, ng−êi ta tÝnh r»ng 44% tai n¹n g©y ra do ®iÒu kiÖn ®−êng bÊt lîi ®−îc gi¶i thÝch b»ng nguyªn nh©n tÇm nh×n bÞ h¹n chÕ. ’ TÇm nh×n h¹n chÕ trªn tõng ®o¹n ®−êng ¶nh h−ëng kh«ng nh÷ng lμmt¨ng sè tai n¹n giao th«ng, mμ cßn lμmgi¶mchÊtl−îng khai th¸c vËn chuyÓn cña ®−êng. Theo sè liÖu quan s¸t ë bang UTah (Mü) Sè vÞ trÝ cã tÇm nh×n h¹n chÕ /1km < 0,5 1 1,5 2 ~ 2,95 3 Sè tai n¹n/1 triÖu «t«.Km 2,19 2,56 2,37 2 1,75
  17. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 7. YÕu tè kho¶ng c¸ch tÇm nh×n: 120 6 3 5 100 1 B×nh ®å 4 80 2 Tr¾c ¬ng ®èi − däc t HÖ sè tai n¹n Km/h 3 60 Tèc ®é , 3 Tèc ®é, 2 Km/h 2 40 1 1 20 0 100 200 300 400 500 600 700 Kho¶ng c¸ch tÇm nh×n, m ¶ H×nh 7-4: Anh h−ëng cña kho¶ng c¸ch tÇm nh×n ®Õn tèc ®é xe ch¹y vμ sè tai n¹n giao th«ng t−¬ng ®èi.
  18. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 8. YÕu tè ®é dèc däc: ’ ë c¸c ®o¹n ®−êng lªn dèc vμ xuèng dèc g¾t th−êng x¶y ra c¸c TNGT: ™ Tai n¹n g©y ra do «t« ch¹y ra khái nÒn ®−êng khi xuèng dèc hay do ®©m vμo«t« phÝatr−íc khi v−ît xe trªn ®o¹n lªn dèc. ™ Do l¸i xe c¸ biÖt cho xe ch¹y víi tèc ®é qu¸ møc trªn c¸c ®o¹n xuèng dèc dμi. ™ Do ®©m vμo c¸c xe ®ç khi vßng tr¸nh hay khi v−ît c¸c «t« t¶i cã tèc ®é xe ch¹y thÊp ®ang ch¹y trªn ®o¹n lªn dèc. ’ Theo sè liÖu cña Bé m«n thiÕt kÕ ®−êng Tr−êng §¹i häc ®−êng «t« Matxc¬va thu thËp ®−îc khi ®iÒu tra trªn c¸c ®o¹n ®−êng cã ®é dèc däc lín th× lo¹i tai n¹n thø nhÊt lμ 24%, lo¹i tai n¹n thø hai lμ 40% vμ lo¹i tai n¹n thø ba lμ 18% so víi tæng sè tai n¹n giao th«ng. ’ Còng theo c¸c sè liÖu ®ã, khi xuèng dèc sè tai n¹n gÊp 2 ~ 2,5 lÇn so víi khi lªn dèc: Xe ch¹y xuèng dèc nguy hiÓm h¬n so víi khi lªn dèc, mét phÇn lμ do t¨ng chªnh lÖch tèc ®é gi÷a «t« ch¹y nhanh nhÊt vμ chËm nhÊt ë chç xuèng dèc vμ còng do ¶nh h−ëng cña ®é dèc däc lμm t¨ng chiÒu dμi h·m xe trªn dèc khi cÇn ph¶i h·m xe gÊp.
  19. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 8. YÕu tè ®é dèc däc: ’ Sè tai n¹n ®−êng t¨ng ®¸ng kÓ khi cã sù trïng hîp cña c¸c ®o¹n cã ®é dèc däc lín l¹i n»m ë c¸c ®−êng cong trªn b×nh ®å. Theo sè liÖu cña CHLB §øc, sè tai n¹n giao th«ng/1 triÖu «t«-km khi kÕt hîp trªn cïng mét ®o¹n cã ®é dèc däc vμ c¸c b¸n kÝnh cong kh¸c nhau nh− sau: B¸nkÝnh®−êng cong, m Đédèc däc, % > 4000 3000 - 2000 - 1000 - 400 - 1000 4000 3000 2000 Sè tai n¹n / 1 triÖu «t« - km 0 - 2 0,28 0,42 0,1 0,50 0,73 2 - 4 0,20 0,25 0,20 0,70 1,06 4 - 6 1,05 1,30 1,50 1,85 1,92 6 - 8 1,32 1,55 1,70 2,00 2,33
  20. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 9. YÕu tè b¸n kÝnh ®−êng cong trªn b×nh ®å: ’ C¸c ®−êng cong trªn b×nh ®å lμ n¬i tËp trung 10 ~ 12% TNGT, sè tai n¹n cμng lín khi b¸n kÝnh cμng nhá. Theo sè liÖu ®iÒu tra cña A.P.Vaxiiliev (Liªn X« cò) khi ph©n tÝch c¸c TNGT trªn c¸c ®−êng «t« ë khu vùc nói cao cho thÊy mèi quan hÖ gi÷a sè TNGT/1 triÖu «t«-Km nh− sau: B¸nkÝnh®−êng cong, m 50 150 200 250 500 1000 Sè tai n¹n / 1 triÖu «t«-km 3,2 2,8 1,0 0,9 0,8 0,4 ’ Thùc tÕ nghiªn cøu cho thÊy khi b¸n kÝnh ®−êng cong tõ 600m trë lªn th× ®iÒu kiÖn xe ch¹y kh«ng kh¸c mÊy so víi ®iÒu kiÖn xe ch¹y trªn ®−êng th¼ng. ë c¸c b¸n kÝnh nhá h¬n, tèc ®é xe ch¹y trªn ®−êng cong gi¶m vμ ng−êi l¸i xe b¾t ®Çu muèn c¾t ®−êng cong ®Ó cã quü ®¹o ch¹y xe ng¾n h¬n. ’ Mét vÊn ®Ò kh¸c cÇn quan t©m khi ®Ò cËp tíi ¶nh h−ëng cña ®−êng cong ®Õn an toμn giao th«ng lμ khi ®i vμo®−êng cong, ®Ó yªn t©m, ng−êi l¸i xe cÇn ph¶i tr«ng thÊy ®−êng vμ lμnxedμnh cho m×nh tõ mét l kho¶ng c¸ch ®ñ ®Ó h·m xe khi gÆp ch−íng ng¹i bÊt ngê. Ng−êi l¸i xe th−êng tËp trung quan s¸t trong ph¹m vi mét gãc kh«ng gian t−¬ng ®èi nhá, tõ vÞ trÝ ngåi cña ng−êi l¸i xe tia nh×n cña anh ta kh«ng ra khái “ ch÷ nhËt tÇm nh×n râ nÐt”.
  21. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 9. YÕu tè b¸n kÝnh ®−êng cong trªn b×nh ®å: a/ §iÒu kiÖn tÇm nh×n tèt b/ §iÒu kiÖn tÇm nh×n xÊu ¶nh h−ëng cña ®−êng cong
  22. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 9. YÕu tè b¸n kÝnh ®−êng cong trªn b×nh ®å: a/ b/ ¶ nh h−ëng cña gãc ngoÆt ®Õn kho¶ng c¸ch tÇmnh×ntrªn®−êng cong b¸n kÝnh R = 170m a/ Gãc ngoÆt 17° , ®−êng cong b¶o ®¶m tÇm nh×n trong ph¹m vi gãc nh×n nhän 20° ë kho¶ng c¸ch 250m° b/ Gãc ngoÆt 29° , ®−êng cong b¶o ®¶m tÇm nh×n trong ph¹m vi gãc nh×n nhän 20° ë kho¶ng c¸ch 150m° ¶nh h−ëng cña gãc ngoÆt ®Õn kho¶ng c¸ch tÇm nh×n trªn ®−êng cong b¸n kÝnh R = 170m
  23. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 9. YÕu tè b¸n kÝnh ®−êng cong trªn b×nh ®å: ’ Trong tμiliÖuh−íng dÉn thiÕt kÕ ®−êng ë Mü, ng−êi ta ®· ®−a ra b¶ng c¸c b¸n kÝnh ®−êng cong, sè l−îng cña chóng trªn 1km vμ sè tai n¹n nh− sau: B¸nkÝnh®−êng Sè ®−êng cong Sè tai n¹n / 1 triÖu cong, m trªn 1km «t«-km 0,3 1,6 > 580 0,6 - 1,0 1,87 2,5 - 3,0 1,5 0,3 3,06 580 - 290 0,6 - 1,0 2,62 2,5 - 3,0 1,00 0,3 8,20 < 175 0,6 - 1,0 3,70 2,5 - 3,0 2,20
  24. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 10. YÕu tè khu«n khæ cña c¸c c«ng tr×nh trªn ®−êng vμ c¸c ch−íng ng¹i vËt trªn lÒ ®−êng: ’ Lan can vμ vØa hÌ cña c¸c c«ng tr×nh nh©n t¹o ®Æt ë gÇn mÐp ®−êng xe ch¹y, bã hÑp ®−êng lμm cho ng−êi l¸i xe lo ng¹i sî va vμoch−íng ng¹i, ®Æc biÖt khi xe ch¹y víi tèc ®é cao, buéc ng−êi l¸i ph¶i cho xe ®i vμogÇntrôc®−êng xe ch¹y, ®«i khi dÉn ®Õn «t« bÞ va quÖt vμ trong ®a sè c¸c tr−êng hîp th−êng hay gÆp lμ xe ph¶i gi¶m tèc ®é. ’ KÕt qu¶ nghiªn cøu cña t¸c gi¶ Divotskin cho thÊy sù thay ®æi chÕ ®é ch¹y xe trªn cÇu vμ c¸c ®o¹n ®−êng gÇn cÇu sau khi c¶i t¹o b»ng c¸ch t¨ng kÝch th−íc cÇu tõ 7m lªn 12,8m víi bÒ réng phÇn xe ch¹y cña ®−êng lμ 7m nh− sau: Tèc ®é xe ch¹y, Km/h Tèc ®é trªn Tr−íc khi Sau khi cải Møc tăng tèc ĐiÒu kiÖn xe ch¹y c¸c ®o¹n cảit¹o t¹o ®é ®−êng liÒn kÒ Xe con cïng lo¹i 53,8 62,7 8,9 (11,7%) 65 Xe tải cïng lo¹i 48,0 55,0 7,8 (14,0%) 58 GÆp nhau trªn cÇu 45,0 55,0 10,5 (23,4%) 59
  25. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 10. YÕu tè khu«n khæ cña c¸c c«ng tr×nh trªn ®−êng vμ c¸c ch−íng ng¹i vËt 12 trªn lÒ ®−êng: Sè liÖu cña V.F. ’ C¸c tai n¹n phæ biÕn cã 10 Babkov (LX cò) nguyªn nh©n lμ do «t« Sè liÖu cña O.A. ®©m ph¶i c¸c cäc tiªu trªn 8 Divotskin (LX cò) c¸c ®−êng dÉn h×nh Sè liÖu cña ¬ng AASHO (Mü) − miÖng phÔu khi vμocÇu, 6 ®èi Sè liÖu cña do lan can vμ ®−êng bé M.Raff (Mü) hμnh trªn cÇu gÇn s¸t Sè tai n¹n t 4 phÇn xe ch¹y nªn lμm 2 gi¶m hiÖu qu¶ cña bÒ réng mÆt ®−êng. 0 ’ KÕt qu¶ nghiªn cøu 56 78 9 10 cña AASHO vμ M.Raff (Mü) còng cho thÊy sù BÒ réng phÇn xe ch¹y cña cÇu khi phï hîp nμy (h×nh bªn). bÒ réng phÇn xe ch¹y cña lμ 7m SùSù phô phô thuéc thuéc cña sè tai n¹n giao cña th«ng sè gÇn cÇu tai víi bÒn¹n giao th«ng gÇn cÇu víi réng phÇnbÒ xe ch¹y réng cña cÇu. phÇn xe ch¹y cña cÇu.
  26. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 11. YÕu tè c©y trång bªn ®−êng vμ c¸c ®èi t−îng bè trÝ trªn lÒ ®−êng: ’ ViÖc trång mét c¸ch phæ biÕn c¸c hμng c©y hai bªn ®−êng, dùng c¸c biÓn b¸o, c¸c ¸p phÝch cæ ®éng, c¸c b¶ng ®Þnh ranh giíi ®Þa ph−¬ng, c¸c cæng trμovμ c¸c ®μi kû niÖm trªn lÒ ®−êng ë trong nh÷ng khu d©n c− lμ tr−êng hîp th−êng thÊy, lμm h¹n chÕ bÒ réng phÇn xe ch¹y gièng nh− trªn c¸c cÇu hÑp. ’ C¸c hμng c©y nμylμm t¨ng nguy hiÓm tai n¹n giao th«ng do c¸c «t« tõ phÇn xe ch¹y ®i lÊn ra ngoμilÒ. Ngoμira, c¸chμng c©y cßn lμm h¹n chÕ tÇm nh×n hai bªn vμ vμo buæi chiÒu d−íi ¸nh n¾ng mÆt trêi t¹o thμnh c¸c bãng r©m trªn ®−êng xen kÏ víi nh÷ng ®o¹n ®−êng ®−îc chiÕu s¸ng. Sù tho¸ng hiÖn c¸c chç s¸ng vμ chç tèi lμmng−êi l¸i xe mÖt mái vμ khã ®¸nh gi¸ ®iÒu kiÖn ®−êng. ’ Khi «t« ®©m vμohμng c©y trång bªn lÒ sÏ g©y ra c¸c tai n¹n nghiªm träng. Møc ®é nghiªm träng cña tai n¹n cßn phô thuéc vμo®−êng kÝnh c¸c c©y trång. ’ Theo kÕt qu¶ nghiªn cøu ¶nh h−ëng cña c©y trång trªn lÒ ®−êng Bourg - Lyon (Ph¸p), ng−êi ta ®· lùa chän nh÷ng ®o¹n ®−êng t−¬ng tù nhau vÒ b×nh ®å vμ tr¾c däc, nh−ng kh¸c nhau theo vÞ trÝ trång c¸c hμng c©y. Tïy thuéc vμo kho¶ng c¸ch tõ c©y ®Õn ®−êng, ®· x¸c lËp ®−îc c¸c trÞ sè tai n¹n giao th«ng t−¬ng ®èi sau:
  27. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 11. YÕu tè c©y trång bªn ®−êng vμ c¸c ®èi t−îng bè trÝ trªn lÒ ®−êng: VÞ trÝ cña c©y ®Õn phÇn xe ch¹y. Kh«ng cã c©y 1m Sè tai n¹n /1 triÖu «t«-km. 1,05 1,75 0,51 ’ C©y trång trªn lÒ ¶nh h−ëng tíi c¸c ®Æc tr−ng vËn t¶i cña ®−êng. C©y mäc cμng gÇn mÐp phÇn xe ch¹y th× tèc ®é xe ch¹y trªn ®−êng cμng gi¶m vμ xe cμng ®i xa mÐp mÆt ®−êng. Khoảng c¸ch cña c¸c c©y trªn Khoảng c¸ch tõ mÐp mÆt ®−êng Tèc ®é lÒ ®Õn mÐp mÆt ®−êng, m ®Õn vÞ trÝ b¸nh xe ®i qua. Km/h 0,65 1,3 50 1,0 1,25 51 1,5 1,15 54,5 2,5 1,03 61  Do vËy, cÇn thiÕt ph¶i t¸ch xa hμng c©y khái lÒ ®−êng v× yªu cÇu n©ng cao an toμnch¹y xevμ chÊt l−îng vËn t¶i cña ®−êng.
  28. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 11. YÕu tè c©y trång bªn ®−êng vμ c¸c ®èi t−îng bè trÝ trªn lÒ ®−êng: ’ Lo¹i ®èi t−îngnguyhiÓmthøhaitrªnlÒ®−êng lμ c¸c cét ®Ìn chiÕu s¸ng, c¸c tr¹m ®ç xe buýt. ™ C¸c biÓn b¸o vμ c¸c trô ®Æc, cøng vμ nÆng nÒ sÏ g©y h− háng «t« khi xe va quÖt vμochóngvμ buéc ng−êi l¸i ph¶i cho xe rêi khái quü ®¹o chuyÓn ®éng ban ®Çu, lμm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông cña phÇn xe ch¹y. ë ®©y, ng−êi l¸i xe ®· tu©n theo “kho¶ng hë an toμn” – kho¶ng hë cÇn thiÕt ®Ó ng−êi l¸i xe yªn t©m ®i gÇn c¸c ch−íng ng¹i vËt. Kho¶ng hë nμy phô thuéc vμocùly®Õnch−íng ng¹i vËt, h×nh d¹ng vμ kÝch th−íc cña nã. ’ KhinghiªncøutrÞsèkho¶nghëphôthuécvμolo¹i ch−íng ng¹i vËt, t¸c gi¶ Bruen ®· x¸c ®Þnh c¸c b¸nh xe cña «t« con ®i qua nh÷ng kho¶ng c¸ch sau ®©y: C¸ch vØa hÌ 1,20m C¸ch t−êng cao 1,65m C¸ch c¸c c©y trång 1,85m ’ Qua ®ã thÊy r»ng, ®èi víi c¸c ch−íng ng¹i vËt c¸ biÖt yªu cÇu c¸ch mÐp phÇn xe ch¹y kh«ng nhá h¬n 1,80m.
  29. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 12. YÕutègiaonhaucïngmøc: ’ ë nh÷ng n¬i giao nhau cña ®−êng, ®¸nh gi¸ an toμn xe ch¹y phøc t¹p h¬n so víi nh÷ng ®o¹n ®−êng kh¸c, bëi v× sù giao c¾t cña c¸c dßng xe vμ sù thay ®æi h−íng cña chóng lμm t¨ng x¸c suÊt TNGT. ’ T¹i chç giao nhau, c¸c ®o¹n ®−êng ph¶i lμmviÖcvíil−ul−îng xe ch¹y cao v× bao gåm l−ul−îng c¸c dßng xe tõ mäi tuyÕn hîp l¹i. T¹i chç giao nhau, mét phÇn xe rÏ ngoÆt g©y khã kh¨n cho c¸c «t« ®i theo h−íng th¼ng. ChÕ ®é chuyÓn ®éng cña dßng xe khi qua chç giao nhau bÞ thay ®æi. §èi víi ng−êi l¸i, ®iÒu khiÓn xe ch¹y ë chç giao nhau kh«ng ph¶i lu«n lu«n cã thÓ thÊy râ ý ®Þnh cña nh÷ng l¸i xe kh¸c, trong ®ã cã nh÷ng ng−êicßnthùchiÖnkh«ngkÞpthêivμ kh«ng râ rμng sù chuyÓn h−íng hoÆc nh÷ng yªu cÇu chuyÓn tÝn hiÖu ®Ó chuÈn bÞ rÏ. ë nh÷ng ®o¹n ®−êng dÉn tíi chç giao nhau th«ng th−êng cã tÇm nh×n nhá h¬n so víi tÇm nh×n trªn ®−êng chÝnh. ChÝnh v× vËy nªn vÞ trÝ chç giao nhau trªn tr¾c däc cã ý nghÜa rÊt lín. ’ C¸c ®Æc ®iÓm ch¹y xe ë chç giao nhau nãi trªn dÉn tíi viÖc gia t¨ng sè tai n¹n giao th«ng phô thuéc vμol−ul−îng xe ch¹y vμ tÇmnh×ntrªnc¸c®−êng giao nhau.
  30. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 12. YÕutègiaonhaucïngmøc: ’ Trªn mét trong nh÷ng n¬i giao nhau mμ hÇu nh− tai n¹n x¶y ra hμng n¨m, theo sè liÖu ®iÒu tra cña Bé m«n ThiÕt kÕ ®−êng – Tr−êng §¹i häc §−êng «t« Matxc¬va ®· x¸c lËp ®−îc mèi quan hÖ sau: L−u l−îng xe ch¹y trªn < 1600 1600 ~ 3500 3500 ~ 5000 5000 ~ 7000 ®−êng chÝnh, «t« /ngμy®ªm. Sè tai n¹n t−¬ng ®èi 0,40 0,67 1,00 1,30 ’ An toμn xe ch¹y ë chç giao nhau cïng møc phô thuéc ®¸ng kÓ vμosù®¶m b¶o tÇm nh×n cña c¸c nh¸nh ®−êng giao tõ phÝa «t« ®i tíi. ’ Xö lý thang hÖ sè ®Æc tr−ng tai n¹n cña Na Uy, gi¸o s− V.F.Babkov ®· x¸c lËp ®−îc hÖ sè t−¬ng ®èi phô thuéc vμo kho¶ng c¸ch tÇm nh×n b¶o ®¶m ®−îc ë chç giao nhau nh− sau: TÇm nhìn, m 60 60 - 40 40 - 30 30 - 20 20 HÖ sè K 1,0 1,1 1,65 2,5 10
  31. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 12. YÕutègiaonhaucïngmøc: ’ Nghiªn cøu chi tiÕt ®Æc ®iÓm xe ch¹y ë chç giao nhau cïng møc víi c¸c mÆt b»ng kh¸c nhau, ng−êi ta thÊy trÞ sè gãc giao cña c¸c dßng xe ¶nh h−ëng lín ®Õn an toμn ch¹y xe. Khi giao hay tiÕp cËn c¸c ®−êng d−íi mét gãc nhá h¬n 250 th× th«ng th−êng x¶y ra nhiÒu tai n¹n, vμ d−íi mét gãc nhá h¬n 100 th× rÊt nguy hiÓm. Së dÜ nh− vËy v× khi ®ã «t« muèn rÏ ph¶i th× kh«ng vμongay®−îc lμnxe cña m×nh mμ buéc ph¶i ®i sang lμn xe cña xe ®i ng−îc chiÒu vμ «t« rÏ tr¸i ph¶i ®i víi ®−êng cong b¸n kÝnh lín. ’ Quy ho¹ch mÆt b»ng nh− vËy th× sè tai n¹n sÏ lín nhÊt vμ x¶y ra hμng lo¹t c¸ct×nhhuèngsau: ™ Khi xe rÏ tr¸i víi tèc ®é cao, ng−êi l¸i xe sÏ khã ®¸nh gi¸ ®−îc tèc ®é cña «t« ®i ng−îc chiÒu vμ do ®ã cã thÓ c¾t qua tuyÕn ®i cña xe ng−îc chiÒu ®ã. ™ C¾t dßng xe ng−îc chiÒu trong ph¹m vi ®−êng giao nhau khi rÏ ph¶i; ™ Ng−êil¸ixekhãx¸c®Þnhailμ ng−êi trong sè hä ®−îc quyÒn −u tiªn ®i tr−íc.
  32. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 12. YÕutègiaonhaucïngmøc: b/ a/ α > 90° α = 90° c/ - Giao c¾t α < 90° S¬ ®å nhËp dßng cïng møc
  33. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 12. YÕutègiaonhaucïngmøc: ™ C¾t nhau vu«ng gãc (h×nh b) Ýt nguy hiÓm h¬n, nh−ng sè tai n¹n giao th«ng còng vÉn lín v× v−íng buång l¸i cña xe nªn khã quan s¸t toμnc¶nhcña®−êng. ™ Giao nhau an toμn nhÊt ®−îcnªuratrªnh×nhc. ’ X©y dùng giao nhau lo¹i vßng xuyÕn lμ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p cã kh¶ n¨ng gi¶m tai n¹n giao th«ng ë n¬i giao nhau cïng møc, ®Æc biÖt khi cã nhiÒu nh¸nh ®−êng giao nhau. Lo¹i nμy ¸p dông phæ biÕn ë Anh, CHLB §øc vμ nhiÒu n−íc kh¸c. Giao nhau lo¹i vßng xuyÕn
  34. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 13. YÕu tè ®o¹n tuyÕn th¼ng dμi: ’ Mét thêi gian dμi, ng−êi ta cho r»ng ë nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh thuËn lîi tuyÕn ®i th¼ng lμ tèt nhÊt, chiÒu dμi tuyÕn ng¾n nhÊt. Theo dâi trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ng−êi ta thÊy trªn c¸c ®o¹n tuyÕn th¼ng dÔ sinh ®¬n ®iÖu, nh÷ng ng−êi l¸i xe t¶i dÔ sinh buån ngñ, nhiÒu khi ngñ mμ kh«ng biÕt, nh÷ng ng−êi l¸i xe con l¹i dÔ chñ quan kh«ng lμm chñ tay l¸i, rÊt dÔ sinh tai n¹n. Theo nghiªn cøu cña Iu.M. Sitnhik«v, ®o¹n th¼ng cμng dμi th× tèc ®é xe ë ®o¹n cuèi tuyÕn cμng lín: ChiÒu dμi ®o¹n th¼ng, km. 1 4 6,5 9 Tèc ®é dßng xe trung bình t−¬ng ®èi. 1 1 1,06 1,15 ’ Trong ®ªm, c¸c ®o¹n th¼ng lμm cho ng−êi l¸i bÞ chãi m¾t v× xe ng−îc chiÒu nªn cμng dÔ sinh tai n¹n. ’ Do vËy, trong quy tr×nh thiÕt kÕ cña nhiÒu n−íc cã quy ®Þnh h¹n chÕ chiÒu dμi cña c¸c ®o¹n th¼ng. ’ XÐt c¸c ®iÒu kiÖn ¶nh h−ëng nh− tèc ®é xe, sè tai n¹n t−¬ng ®èi th× trong ®iÒu kiÖn dÔ dμng vÒ ®Þa h×nh kh«ng nªn lμm ®o¹n th¼ng dμi qu¸ 4 – 6 km hoÆc trªn ®ã th−êi gian xe ch¹y kh«ng qu¸ 2 – 4 phót.
  35. 7.2. Ảnh h−ëng cña c¸c ®iÒu kiÖn ®−êng ®Õn an toμn ch¹y xe. 14. ¶nh h−ëng cña yÕu tè tuyÕn ®−êng qua khu d©n c−: ’Khi ®−êng «t« xuyªn qua c¸c khu vùc d©n c− tËp trung, ®−êng sÏ chia c¾t khuvùcd©nc− ra lμmtõngkhu, sùliªnhÖgi÷ac¸ckhu®ãtrënªnkhãkh¨n do cã c¸c dßng xe ch¹y qua. VÞ trÝ cña c¸c tßa nhμ vμ c«ng tr×nh ë gÇn mÐp phÇn xe ch¹y, c¸c xe cé ®ç trªn lÒ ®−êng, sù ®i l¹i cña ng−êi ®i bé, xe ®¹p vμ giao th«ng ®Þa ph−¬ng sÏ g©y trë ng¹i cho giao th«ng qu¸ c¶nh. Do vËy, sè tai n¹n t¹i c¸c ®o¹n ®−êng ®i qua c¸c ®iÓm d©n c− lín h¬n so víi c¸c ®o¹n ®−êng ë ngo¹i «. ’ Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lμm t¨ng sè tai n¹n giao th«ng ë c¸c ®iÓm d©n c− vïng n«ng nghiÖp lμ ®−êng kh«ng ®ñ tiÖn nghi, do kh«ng cã hÌ ®−êng buéc ng−êi ®i bé ph¶i ®i xuèng phÇn xe ch¹y. MÆt ®−êng bªt«ng asphalt ®−îc x©y dùng trªn c¸c ®o¹n ®−êng qua c¸c lμng, thÞ trÊn, thÞ tø th−êng trë thμnh n¬i d¹o ch¬i cña thanh, thiÕu niªn vμo c¸c buæi chiÒu tèi. ’ Khi kh«ng thÓ tr¸nh ®−îc viÖc bè trÝ ®−êng qua c¸c ®iÓm d©n c−, nªn bè trÝ hÌ ®−êng ®ñ réng, ®−êng dμnh riªng cho xe ®¹p vμ b·i ®ç xe bªn ®−êng ë gÇn c¸c cöa hμng lín, c¸c c©u l¹c bé, c¸c c¬ quan hμnh chÝnh.