›
›

Bài giảng Tề tệ và thanh toán quốc tế - Chương 1: Những vấn đề cơ bản trong thanh toán quốc tế

pdf 24 trang hapham 2010
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Tề tệ và thanh toán quốc tế - Chương 1: Những vấn đề cơ bản trong thanh toán quốc tế", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_te_te_va_thanh_toan_quoc_te_chuong_1_nhung_van_de.pdf

Nội dung text: Bài giảng Tề tệ và thanh toán quốc tế - Chương 1: Những vấn đề cơ bản trong thanh toán quốc tế

  1. §¹i häc L¹c Hång o0o Bμi gi¶ng tiÒn tÖ vμ thanh to¸n quèc tÕ Ch−¬ng 1. nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong ttqt 1
  2. NéI DUNG M¤N HäC C1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n trong TTQT C2. TØ¸è®¸Ø gi¸ hèi ®o¸i vμ thÞ tr−êê许ng hèi ®o¸i C3. NggÖpôhiÖp vô kinh doanh hèi ®o¸i C4. Phßng ngõa rñi ro tû gi¸ hèi ®o¸i C5. C¸c ph−¬ng tiÖn TTQT C6. Ph −¬ng thøc TTQT C7. Ph−¬ng thøc tÝn dông chøng tõ C8. Bé chøng tõ trong TTQT 2
  3. Bè côc ch−¬ng i I. Thanh to¸n quèc tÕ vμ vai trß cña TTQT II. Tiền tệ trong thanh to¸n quốc tế III. C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ IV. Mét sè c ¸n c ©n kh¸c 3
  4. i Kh¸I qu¸t thanh to¸n quèc tÕ 1.1. Sù h×nh thμnh TTQT 1.2. Kh¸I niÖm 1.3. Vai trß cña TTQT trong nÒn kinh tÕ 4
  5. 1.1 Sù h×nh thμnh TTQT - Ho¹t ®éng ngo¹i th−¬ng ®−îc kÕt thóc b»ng viÖc bªn mua thanh to¸n, nhËn hμng, bªn b¸n giao hμng, nhËn tiÒn theo c¸c ®iÒukiÖn ®· tho¶ thuËn -V× tiÒn tÖ sö dông trong thanh to¸n quèc tÕ cã thÓ lμ ®ång tiÒn cña n−íc ng−êi b¸n, n−íc ng−êi mua hÆhoÆcn−íc thø ba, nªn h×nh thμnh ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i hèi. - Qua ph©ntÝch trªnchothÊy, ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ b¾t nguån tõ ho¹t ®éng ngo¹i th−¬ng vμ ®Õn l−ît nã l¹i hç trî vμ t¹o ®iÒu kiÖn cho ho¹t ®éng ngo¹i th−¬ng ph¸t triÓn.5
  6. 1.2 Kh¸I niÖm. • - Thanh to¸n quèc tÕ lμ viÖc thùc hiÖn c¸c nghÜa vô chi tr¶ vμ quyÒn h−ëng lîi vÒ tiÒn tÖ ph¸tsinhtrªnc¬së c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vμ phi kinh tÕ gi÷a c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n−íc nμy víi c¸c tæ chøc, c¸ nh©n n−íc kh¸c, hay gi÷a mét quèc gia víi c¸c tæ chøc quèc tÕ, th«ng qua quan hÖ ng©nhμng cñac¸cn−íc liªn quan. + Thanh to¸n trong ngg¹o¹ith−¬ng + Thanh to¸n phi ngo¹i th−¬ng + SSù kh¸c biÖt trong TT gi÷anéi th−¬ng vμ ngo¹i th−¬ng 6
  7. 1.3. Vai trß cña TTQT. • Thanh to¸n quèc tÕ víi nÒn kinh tÕ: • - B«i tr¬n vμ thóc ®Èy ho¹t ®éng XNK  - B«i tr¬n vμ thóc ®Èy ®Çu t− n−íc ngoμi  - Thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng dÞch vô  - T¨ng c−êng thu hót kiÒu hèi vμ nguån lùc tμi chÝnh kh¸c  - Thóc ®Èy thÞ tr−êng tμi chÝnh quèc gia héi nhËp quèc tÕ. 7
  8. 1.3 Vai trß cña TTQT. • Thanh to¸n quèc tÕ víi NHTM: • - Mang l¹i nguån thu ®¸ng kÓ cho ng©n hμng vÒ sè l−îng vμ tû träng. • - Lμ mét m¾t xÝch ch¾p nèi c¸c ho¹t ®éng kh¸c cña NHTM. • - Lμ kh©u kh«ng thÓ thiÕu trong m«I tr−êng ho¹t ®éng kinh doanh. • - T¹o ®iÒu kiÖn ®a d¹ng ho¸ ho¹t ®éng ng©n hμng, n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh. 8
  9. ii. TiÒn tÖ trong TTQT 2.1. §Æc ®iÓm tiÒn tÖ trong TTQT 2.2. Ph©n lo¹i TTQT 9
  10. 2.1.1 ChÕ ®é tiÒn tÖ lÊy GBP lμm chuÈn - H×nh thμnh sau chiÕn tranh TG lÇn 1 (1914-1918), c¸c n−íc Trung vμ §«ng ¢u tháa thuËn lÊy §ång b¶ng Anh GBP lμm chuÈn. - 1923-1933: khñng ho¶ng kinh tÕ c¸c n−íc t− b¶n. Kinh tÕ Anh suy sôp, l¹m ph¸t t¨ng. Th¸ng 9/1931 chÝnh phñ Anh tuyªn bè ph¸ gi¸ ®ång GBP 33% so víi USD. ChÕ ®é b¶n vÞ ®ång GBP sôp ®æ 10
  11. 2.1.2 •ChÕ ®é tû gi¸ cè ®Þnh lÊy USD lμm ®ång tiÒn chuÈn: Sau khi chÕ ®é b¶n Anh sôp ®æ, thÕ giíi h×nh thμnh 3 khu vùc tiÒn tÖ lín: - KV GBP gåm: Anh vμ c¸c n−íc cã liªn quan th−¬ng m¹i tμi chÝnh víi Anh: Aicap, Irac, Thai lan, BØ,Bå §μo Nha, §an M¹ch, Na uy - KV USD: Mü, Cannada vμ c¸c n−íc Mü Latinh - KV FRF: Ph¸p vμ c¸c n−íc thuéc ®Þa cña Ph¸p ë Ch©u ¢u, Ch©u Phi 11
  12. 2.1.2. •ChÕ ®é tû gi¸ cè ®Þnh lÊy USD lμm ®ång tiÒn chuÈn (tt) Khi chiÕn tranh thÕ giíi thø II kÕt thóc. Mü ®øng ra chñ tr× héi nghÞ Tμi chÝnh tiÒn tÖ Quèc tÕ vμo 22/07/1944 t¹i Bretton Wood, thμnh lËp WB vμ thiÕt lËp chÕ ®é tiÒn tÖ lÊy USD lμm chuÈn. Do l¹m ph¸t nªn 1971, Mü ph¸ gi¸ ®ång USD7.89% vμ tuyªn bè ng−ng chuyÓn ®æi ®ång USD ra vμng. N¨m 1973, Mü ph¸ gia ®ång USD thªm 10%, chÕ ®é tiÒn tÖ lÊy USD lμm chuÈn kh«ng cßn n÷a. HiÖn nay, do tiÒm lùc kinh tÕ Mü rÊt lín, nªn ®ång USD vÉnlμ ®ång tiÒn m¹nh vμ ®−îc tù do chuyÓn ®æi trªn thÕ giíi 12
  13. 2.2 •Ph©n lo¹i tiÒn tÖ trong TTQT 2.2.1. C¨n cø vμo ph¹m vi sö dông tiÒn tÖ: - TiÒn tÖ thÕ giíi: trong chÕ ®é b¶n vÞ vμng, vμng ®−îc dïng vμ dù tr÷ nh− ph−¬ng tiÖn thanh to¸n, ®−îc tù do lu©n chuyÓn gi÷a c¸c n−íc - TiÒn tÖ quèc tÕ: lμ tiÒn tÖ cña 1 n−íc ®−îc c¸c n−íc trong khèi lùa chän ký kÕth¬p ®ång - TiÒntÖquècgia:lμ tiÒn tÖc cña mét n−íc m¹nh ®−îc c¸c n−íclùachänlμmtiÒntÖ trong thanh to¸n quèc tÕ nh−: USD, GBP, DEM, JPY, FRF 13
  14. 2.2. •Ph©n lo¹i tiÒn tÖ trong TTQT (tt) 2.2.2. C¨n cø vμo tÝnh chÊt chuyÓn ®æi tiÒn tÖ: - Ngo¹i tÖ tù do chuyÓn ®æi (Free convertible currency) - Ngo¹i tÖ tù do chuyÓn kho¶n (Transferable currency) 14
  15. 2.2. •Ph©n lo¹i tiÒn tÖ trong TTQT (tt) 2.2.3. C¨n cø vμo h×nh thøc tån t¹i cña tiÒn tÖ: - TiÒn mÆt (Cash) - TiÒn tÝn dông (Credit currency) 2.2.4. C¨n cø vμovÞtrÝvμ vai trß cñatiÒntÖ: - Ngo¹i tÖ m¹nh (hard currency) - Ngo¹i tÖ yÕu (Soft currency) 15
  16. III •C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ 3.1. §Æc ®iÓm cña c¸n c©n TTQT C¸n c©n TTQT lμ b¶ng c©n ®èi ph¶n ¸nh t×nh h×nh thu chi thùctÕcñamétn−íc so víi n−íc kh¸c trong 1 thêi gian nhÊt ®Þnh hay t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. 16
  17. 3.2. Néi dung cña C¸n c©n TTQT 1. Tμi kho¶n th−êng xuyªn (current account): cßn gäi lμ c¸n c©n v·ng lai, gåm c¸c nghiÖp vô th−êngxuyªnliªnquan®ÕnXNK hμng hãa, dÞch vô vμ giao dÞch ®¬n ph−¬ng, chuyÓn nh−îng vèn mét chiÒu. 2. Tμi kho¶n vèn: (capital account) gåm luång vèn di chuyÓn gi÷a c¸c n−íc, c¸c kho¶n ®Çu t− ra n−íc ngoμih×nhthμnh nªn kho¶n chi, vμ ng−îc l¹i h×nh thμnh nªn kho¶n thu 3. C¸c kho¶n sai lÖch thèng kª 4. Dù tr÷ chÝnh thøc 17
  18. 3.3 BiÖn ph¸p c©n b»ng C¸n c©n TTQT C¸n c©n TTQT th©m hôt th−êng xuyªn ¶nh h−ëng ®Õn cung cÇu vμ t¸c ®éng ®Õn gi¸ trÞ tiÒn tÖ vμ gi¸c¶hμng hãa trong n−íc->¶nh h−ëng ®Õn ho¹t ®éng kinh tÕ vμ XNK. C¸c biÖn ph¸p cÇn thiÕt ®Ón æn ®Þnh tû gi¸ hèi ®o¸i sÏ ®−îc thùc hiÖn -Vay nî n−íc ngoμi trong thêi gian ng¾n; -NHTW t¨ng l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu -Ph¸ gi¸ tiÒn tÖ: kÝch thÝch xuÊt khÈu -Thùc hiÖn chÝnh s¸ch q. lý ngo¹i hèi -Thùc hiÖn chÕ ®é nhiÒu tû gi¸ -XuÊt dù tr÷ vμng vμ ngo¹i tÖ ®Ó tr¶ nî 18
  19. IV. C¸c lo¹i c¸n c©n kh¸c 1. C¸n c©n ngo¹i th−¬ng (Balance of trade) 2. C¸n c©n thu chi quèc tÕ (Balance of claim and liabilities) 3. C¸n c©n c«ng nî quèc tÕ 19
  20. V. C¸c ®iÒu kiÖn trong TTQT * §èi víi nhμ xuÊt khÈu: - §¶m b¶o thu ®óng, ®Çy ®ñ, kÞp thêi tiÒn hμng vμ dÞch vô cung øng - §¶m b¶o sè tiÒn thu ®−îc gi÷ v÷ng gi¸ trÞ ban ®Çu * §èi víi nhμ nhËp khÈu: - §¶m b¶o sè hμng nhËn ®−îc ®óng sè l−îng, chÊt l−îng vμ thêi gian - Hμng hãa nhËn ®−îc t−¬ng øng víi sè tiÒn thanh to¸n 20
  21. V. C¸c ®iÒu kiÖn trong TTQT (tt) 5.1. §iÒu kiÖn vÒ tiÒn tÖ: - Quy ®Þnh ®ång tiÒn nμo®ÓtÝnhto¸n vμ thanh to¸n trong quan hÖ TTQT - Ngoμi ra, cßn quy ®Þnh c¸ch thøc xö lý khi TGH§ biÕn ®éng nh»m ®¶m b¶o quyÒn lîi cho c¸c bªn khi tham gia ký kÕt hîp ®ång 21
  22. V. C¸c ®iÒu kiÖn trong TTQT (tt) 5.2. §iÒu kiÖn vÒ ®Þa ®iÓm thanh to¸n: LøLaø nôi ngöôøi bùbaùnnhähaän ñöôïc tieà nvaø ngöôøi mua traû tieàn Vie äc quy ñònh nghóavuïthanh tùtoaùnseõ dieãn ra ôû ñaâu ñieàu naøy phuï thuoäc *Töông quan löïc löôïng giöõa bâbeân banù vaø mua +Nöôùcnhaø XK +Nöôùc nhaø NK +Nöôùc thöù ba 22
  23. V. C¸c ®iÒu kiÖn trong TTQT (tt) 5.3. Thôøi gian thanh toaùn Laø thôøi haïn maø nhaø nhaäp khaåûûàåu phaûi traû tieàn cho nhaø xuaát khaåu Neáu laáy thôøi ñieåm giao haøng ( Chuyeån quyeàn sôû höõu haøng hoùa) laøm moác thì thôøi gian thanh toaùn coù theå laø: * Traû tröôùc (advance payment) * Traû ngay (atsight) * Traû sau (X day after sight, X day after bill of lading date) 23
  24. V. C¸c ®iÒu kiÖn trong TTQT (tt) 5.4. Ñieàu kieän phöông thöùc thanh toaùn +Phöông thöùc thanh toùan tröïc tieáp: ChuyeChuyenån tietien,àn, ghi soso,å, nhôø thu. +Phöông thöùc thanh toùan giaùn tieáp: Tín duïng chöùng töø, traû tienà ñoåi chöùng töø Noäi dung caùc phöông thöùc thanh toùan seõ ñöôc nghieân cöùu trong chöông 3. 24