›
›

Bài giảng Thuốc giảm đau

ppt 69 trang hapham 2581
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Thuốc giảm đau", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pptbai_giang_thuoc_giam_dau.ppt

Nội dung text: Bài giảng Thuốc giảm đau

  1. Chương 6 THUỐC GIẢM ĐAU 1
  2. THUỐC GIẢM ĐAU Đại cương về thuốc giảm đau Hai loại thuốc giảm đau: 1. Thuốc giảm đau gây nghiện 2. Thuốc giảm đau hạ sốt chống viêm (phi Steroid) 2
  3. 1. THUỐC GIẢM ĐAU GÂY NGHIỆN Môc tiªu: -Tr×nh bµy ®îc ph©n lo¹i, t¸c dông, c«ng dông chung cña c¸c thuèc gi¶m ®au g©y nghiÖn. -CTCT, tªn KH, nguån gèc, tÝnh chÊt lý hãa (®t, ®l), chØ ®Þnh, b¶o qu¶n cña morphin, codein, pethidin, nalorphin, naloxon, dextromethophan. 3
  4. THUỐC GIẢM ĐAU GÂY NGHIỆN C¸c néi dung chÝnh: -Khái niệm -Phân loại -Tác dụng của Opiat -Các thuốc cụ thể. 4
  5. Kh¸i niÖm vÒ thuèc gi¶m ®au g©y nghiÖn Lµ thuèc t¸c dông lªn TKTW. Lµm mÊt c¶m gi¸c ®au mét c¸ch ®Æc biÖt. G©y c¶m gi¸c dÔ chÞu, s¶ng kho¸i. DÔ g©y nghiÖn. ChÊt ®iÓn h×nh: Morphin lÊy tõ thuèc phiÖn (nhãm thuèc cßn gäi opiat hay opioid). 5
  6. PHÂN LOẠI THUỐC GIẢM ĐAU GÂY NGHIỆN Dùa vµo ®Æc ®iÓm cÊu t¹o, 4 nhãm: 1.Morphin và dẫn chất 2. Dẫn chất của Benzomorphan 3. Dẫn chất của Piperidin 4. Methadon và các chất liên quan 6
  7. 1. Morphin và dẫn chất Morphin Khung Morphian HO- O N-CH3 N-H HO- Codein (methyl morphin) Nalorphin (N-allylnormorphin) Heroin (diacethylmorphin) 7 Các chất khác (xem b¶ng sau)
  8. Morphin và dẫn chất Gốc hoá học ở vị trí Nh 2 Tên thay đổi HO- 1 Thuốc 3 6 17 3 khác 4 11 Morphin -OH -OH - CH3 12 10 O 13 9 Heroin -OCOCH3 OCOCH3 - CH3 5 14 N-CH 15 16 17 3 Levorphanol - OH - H - CH3 (1)(3) HO-6 8 Dextrometho - OCH3 - H - CH3 (1)(3) 7 -phan Codein - OCH3 - OH - CH3 (1): Không có nối đôi C7-C8 (2): OH thêm vào C14 Nalorphine - OH - OH CH2CH=CH2 (3): không có O giữa C4-C5 ( SV®äc tªn KH c¸c thuèc) Naloxone - OH = O CH2CH=CH2 (1)(2) 8 Naltrexone - OH = O -CH2 - (1)(2)
  9. 2 DÉn chÊt benzomorphan 3 2 4 HO- 1 7 6 8 CH 5 9 1 H 3C- 3 N -H N-CH2 -CH=C-CH3 4 3 2 CH3 Benzomor phan Pentazocin 9
  10. 3. Dẫn chất của Piperidin Pethidin Fentanyl (meperidin) CH3 CH3 CH2 CO N N CH2 CH2 N H5C6 COOC2H5 1-methyl-4-phenyl- N(1-phenethyl-4-piperidil)- - 4-carbethoxy piperidin - propionanilid 10
  11. 4. Methadon và các chất liên quan Methadon (Dolophin, Propoxyphen Amidon, Phenadon) OCOC2H5 CH3 CH CH3 2 CO CH CH3 3 CH3 CH2-C-CH-CH2-N C CH2 CH N CH3 CH3 1-benzyl-1-phenyl-2-methyl-3- 6-dimethylamino-4, 4- -dimethylamino propanol propionat -diphenylheptanon3 11
  12. TÁC DỤNG CỦA OPIAT 1. Receptor của Morphin 2. Opiat nội sinh 3. Tác dụng của opiat 4. Cơ chế gây nghiện 5. Chất đối kháng với opiat 12
  13. Receptor của Morphin Morphin gây được tác dụng là nhờ hệ thống Receptor của nó trªn mµng tÕ bµo thÇn kinh. Receptor của Opiat có nhiều loại: (), (), (), (), trong đó () quyết định tác dụng trung ương, () quyết định tác dụng ngoại biên. Receptor cña morphin còng lµ cña opiat kh¸c 13
  14. Receptor của Morphin DiÖn ph¼ng 1 kþ n•íc Khoang dµnh cho nh©n phenanthren 2 3 CH3 VÞ trÝ anion VÞ trÝ g¾n nhãm N OH phenol O HO OH Morphin 14
  15. Receptor của Morphin Diện phẳng Khoảng dành kỵ nước Cho nhân phenanthren [ ] Vị trí anion Vị trí gắn Thụ thể của Morphin chức phenol 15
  16. (enkephalin) naloxon naloxon O2 O4 O1 O5 opiat prostaglandin receptor O3 l y e n s e la d c a y c cAMP ATP Receptor Neuron T¬ng t¸c cña opiat, chÊt ®èi kh¸ng vµ adenylcyclase 16
  17. N CH3 N CH3 OH OH O O O Morphin Meperidin NH2 Gly Gly O Phe OH Leu COOH Leu-Enkephalin 17
  18. Morphin nội sinh (các Endorphin) Người ta thấy rằng, trong c¬ thÓ ngêi cã những loại peptid cũng có khả năng liên kết vào receptor để tạo được một tác dụng dược lý như Morphin gọi là các endorphin. 18
  19. T¸c dông, c«ng dông cña Opiat Morphin và các opiat có tác dụng làm giảm đau m¹nh, có tính chọn lọc đặc biệt vì khi dùng Morphin, những trung tâm khác của vỏ não vẫn hoạt động bình thường, chỉ mất cảm giác đau §ược sử dụng trong điều trị làm thuốc giảm đau (khi cÇn thiÕt). Tạo cảm giác sảng khoái và gây nghiện. Đặc biệt heroin là chất gây nghiện rất mạnh và khó cai 19
  20. Cơ chế gây nghiện Morphin và Endorphin có tác dụng giảm đau, chủ yếu là ức chế Adenylcyclase làm giảm sản xuất AMP vòng Nếu dùng opiat nhiều, Adenylcyclase sẽ bị giảm, cơ thể phải tăng tổng hợp ra nó. Khi ngừng thuốc, cơ thể vẫn quen sản xuất một lượng lớn enzym này. Nếu không cung cấp kịp thời Morphin sÏ g©y ra rối loạn cơ thể, xuất hiện trạng thái bệnh lý đặc biệt gọi là “hội chứng cai”. 20
  21. Chất đối kháng với opiat Các chất đối kháng opiat nh nalorphin, naloxon, nalthrexon có sự tranh chấp ở receptor morphinic. Những thuốc này có ái lực mạnh với thụ thể của Morphin nhưng lại có hiệu lực rất yếu. ®Ó gi¶i ®éc vµ cai nghiÖn. 21
  22. 1.4. Các thuốc cụ thể 1. Đặc điểm của các chất Alkaloid 2. Morphin 3. Pethidin hydroclorid 3. Các chất đối kháng opiat 22
  23. Đặc điểm của các chất Alkaloid Nguồn gốc: Tõ thực vật, cã ntö N trong ptö. Tính chất vật lý: - Thường có dạng rắn (bột), có vị đắng - Khó tan/nước, tan/DMHC, nhưng các muối thì ngược lại Tính chất hoá học: - Có N trong phân tử → có tính kiềm - Kết tủa với các thuốc thử chung của Alkaloid (như Mayer, Dragendoff, Bouchardat ). - Cho màu với 1 số thuốc thử (mh: Ermann, Frot, Maki) Thường có hoạt tính sinh học 23
  24. Morphin hydroclorid Tªn KH (4,5α-epoxy-17-methylmorphin-7-en-3,6α-diol hydroclorid) Nguån gèc: Tõ thuèc phiÖn HO- TÝnh chÊt lý hãa: -nhãm OH phenol, nh©n th¬m O .HCl . 3H2O -TÝnh kiÒm do nit¬ -CH -HCl N 3 -T¹o apomorphin HO- T¸c dông, c«ng dông: (phÇn chung +tµi liÖu) B¶o qu¶n: thuèc g©y nghiÖn, kÝn, tr¸nh as (dÔ bÞ oxy hãa) 24
  25. Morphin hydroclorid: Định tính Tính chất của nhóm OH -Víi FeCl3 cho mµu tÝm -Víi muèi diazoni: N N SO3Na HO + HO N N Cl- O O + NaOH + NCH3 NCH3 OH OH SO3Na 25
  26. Morphin hydroclorid: Định tính Morphin dễ dàng bị oxy hoá HO- HO- HO- + K3[Fe(CN)6] O O O + 6HCl N-CH N-CH N-CH3 3 3 HO- HO- HO- Dehydrodimorphin + 2H4[Fe(CN)6 + 6KCl Acid ferocyanic 3H4[Fe(CN)6] + 4FeCl3 = Fe4[Fe(CN)6]3 + 12HCl ferocyanic feric (xanh) 26
  27. Morphin hydroclorid: Định tính Morphin có thể giải phóng Iod từ Kali iodad C¶ ph©n tö: ®un morphin víi acid v« c¬ ®Æc sau ®ã thªm acid nitric ®Æc sÏ cã mµu ®á m¸u, do morphin mÊt níc t¹o thµnh apomorphin (häc ë ch¬ng 7), chÊt nµy rÊt dÔ bÞ oxy ho¸ bëi HNO3. HO HO HO O H3PO4, to NCH3 NCH HNO3 3 OH Morphin Apomorphin 27
  28. Morphin hydroclorid: Định tính Ngoµi c¸c ph¶n øng trªn, theo BP: Phổ tử ngoại trong níc (do nh©n th¬m): cực đại hấp thụ ở bước sóng 285nm. (Trong mt NaOH 0,1M cùc ®¹i ë 298nm) Phản ứng của ion clorid (Morphin cã tÝnh kiÒm t¹o muèi víi HCl) Ph¶n øng cña alcaloid (k« ®Æc hiÖu) 28
  29. Morphin hydroclorid: Định lượng Bằng phương pháp môi trường khan Phương pháp đo bạc Phương pháp khác (HPLC ) * Công dụng, chØ ®Þnh, chèng chỉ định: SV tự đọc vµ xem phÇn chung. 29
  30. codein SV tù häc vµ so s¸nh víi morphin vÒ: -C«ng thøc cÊu t¹o CH 3O- -TÝnh chÊt lý hãa (bÒn h¬n M, Kh«ng tan trong kiÒm m¹nh) O . H2 O -T¸c dông, c«ng dông N-CH3 (ch÷a ho, gi¶m ®au yÕu) HO- -ChÕ ®é b¶o qu¶n (§éc B) Häc Dextromethophan (Xen ch¬ng 8) 30
  31. Pethidin hydroclorid Tªn kh¸c: Meperidin BD: Dolatin, Lydol, Dolargan, Dolcontrol, Dolosal. Häc: -C«ng thøc cÊu t¹o, tªn khoa häc -TÝnh chÊt. - §Þnh tÝnh, ®Þnh lîng - C«ng dông, b¶o qu¶n 31
  32. Pethidin: CTCT, tên khoa học, tính chất CH3 Bột kt trắng, không mùi, dễ tan/nước, cồn, ít tan/dmhc N (ether và benzen) vững bền/không khí. . HCl Hoá tính của: H5C6 COOC2H5 -Nhân piperidin (N) N-methyl-4-phenyl-4- -Gốc phenyl, -carbethoxypiperidin -Nhóm chức ester hydroclorid -Nhân tử HCl 32
  33. Pethidin: Định tính Phổ hấp thụ tử ngoại Đun với acid acetic và acid sulfuric có mùi thơm của ethyl acetat. Tạo tủa với acid picric, có độ chảy 187-189o C Cho phản ứng của ion clorid. 33
  34. Pethidin: Định lượng Phương pháp môi trường khan: B»ng a. perchloric, MT a.acetic khan Phương pháp trung hoà: Kiềm hoá và chiết Pethidin base bằng dm h÷u c¬, bốc hơi dm, hoà cắn vào dd HCl 0,1N và định lượng acid d bằng NaOH 0,1N với chỉ thị phenolphtalein 34
  35. Pethidin: Công dụng T¸c dụng, chỉ định, liều dùng : SV tự đọc. (T¸c dông gièng morphin nhng kh«ng g©y ngñ, yÕu h¬n nhng Ýt ®éc h¬n nªn dïng liÒu cao h¬n. Còng g©y nghiÖn) 35
  36. Các chất đối kháng opiat Đa số các chất này có cấu trúc giống morphin. Do đó có thể tranh chấp với Morphin và các opiat khác ở receptor morphinic. Mét sè chất đối kháng: -Nalorphin -Naloxon -Naltrexon 36
  37. Nalorphin hydroclorid Tªn KH (theo phÇn chung) Tính chất: (lý hãa tÝnh gièng morphin.HCl) HO T¸c dông ®èi kh¸ng: -Chữa ngộ độc: O Người lớn tiªm TM 5-10mg N C H2 C H C H2 . HC l -Cấp cứu trẻ sơ sinh suy h« hÊp: HO . Tiêm TM rốn 0.5ml dung dịch 0.5% 37
  38. Naloxon hydroclorid Tên khác: Nalonee, Narcanti Đối kháng của opiat: HO -Giải độc Morphin (Suy hô hấp do morphin và thuốc t¬ng tù) O Liều dùng: OH N CH CH CH . HCl - Người lớn: 0,4 – 2mg/ngày. . 2 2 O - Trẻ em: 0,01mg/kg/24h Chống chỉ định: -Mẫn cảm với thuốc 38
  39. 2.THUỐC GIẢM ĐAU HẠ SỐT CHỐNG VIÊM Môc tiªu: -Tr×nh bµy ®îc ph©n lo¹i, c¬ chÕ t¸c dông, t¸c dông KMM, chØ ®Þnh chung cña NSAIDs -CTCT, tªn KH, §C, TÝnh chÊt (hoÆc KN), c«ng dông, CC§ 1 sè thuèc trong nhãm 39
  40. 2. THUỐC GIẢM ĐAU HẠ SỐT CHỐNG VIÊM Néi dung: -§¹i cương vÒ NSAIDs -Phân loại NSAIDs -Các thuốc cụ thể 40
  41. 2.1. Đại cương NSAIDS 2.1.1. Đặc điểm của các thuốc thuộc nhóm NSAIDS 2.1.2. Cơ chế tác dụng 2.1.3. Chỉ định, chèng chØ ®Þnh chung 41
  42. Đặc điểm các thuốc thuộc nhóm NSAIDs Không thuộc nhóm opiat Không có cấu trúc Steroid Thuốc chống viêm phi Steroid NSAIDs (non- steriodal anti-inflammatory Drugs) Thuốc giảm đau ngoại vi 42
  43. Cơ chế tác dụng Ức chế enzym cyclooxygenase (COX) là enzym xúc tác ra các chất Prostaglandin(PG) là những chất gây ra phản ứng đau, sốt, viêm. COX 1: Có ở thành dạ dày, thành mạch, thận. COX 2: Có ở tổ chức mô viêm hay tổn thương. Ức chế COX 2: có tác dụng điều trị. Ức chế COX1: tác dụng phụ. NSAIDS thông thường có tác dụng lên cả 2 loại, một số ưu tiên trên COX 2 ít TDP. Thuốc chỉ có tác dụng chữa triệu chứng. 43
  44. NSAIDs: Chỉ định, CC§ chung Đau đầu, đau răng, đau dây thần kinh, đau khớp, đau cơ. Không có tác dụng giảm đau nội tạng, không kích thích, không gây nghiện Có thể phối hợp mét sè thuốc với nhau để tăng cường tác dụng (vd para +ibu) CC§: Viªm loÐt dd, bÖnh gan, thËn 44
  45. Phân loại NSAIDS 1. Dẫn chất của acid salicylic: Natri salicylat, salicylamid, methyl salicylat, acid acetylsalicylic, salsalat 2. Dẫn chất của anilin: acetanilid, phenacetin, paracetamol, nimesulid 3. Dẫn chất của pyrazolon: antipyrin, pyramidon, analgin, phenylbutazon 4. Dẫn chất của acid indol và inden acetic: indomethacin, sunlidac, 45
  46. Phân loại NSAIDS 5. Dẫn chất của acid aryl propionic: ibuprofen, naproxen, phenoprofen, ketoprofen 6. Dẫn chất của acid anthranilic: acid mephenamic, acid meclofenamic 7. Các oxycam: piroxicam, tenoxicam, meloxicam 8. Dẫn chất của acid aryl acetic: diclofenac, bromfenac natri 9. Các chất khác: nabumeton, celebrex, celecoxib, nimesulid, 46
  47. Mét sè ®Æc ®iÓm cÊu t¹o cña NSAIDs -Thêng lµ nh÷ng acid cã nh©n th¬m, tÝnh acid t¬ng ®èi m¹nh, t¹o muèi dÔ tan víi kiÒm, cã thÓ ®Þnh l- îng b»ng kiÒm. -NÕu lµ dÉn chÊt phenol, anilin, indol th× dÔ bÞ oxy hãa, cho ph¶n øng mµu. -Nh©n th¬m hÊp thô UV, dïng ®Þnh tÝnh vµ ®Þnh l- îng 47
  48. 2.3. Một số thuốc cụ thể Aspirin Độ tinh khiết: Acid acetylsalicylic hay Acid –2- acethoxy benzoic Chế phẩm không được COOH có mùi giấm OCOCH3 Phải thử giới hạn acid salicylic tự do SV häc: PP điều chế Tính chất VL, HH Công dụng, CĐ, CCĐ, TDKMM 48
  49. Acid acetylsalicylic: Định tÝnh Thuû ph©n víi dd NaOH, råi acid sÏ cã tña acid salicylic. PhÇn tña thªm dd s¾t III clorid sÏ cã mµu tÝm. DÞch läc trung tÝnh ho¸ b»ng CaCO3 (läc nÕu cÇn) sau ®ã thªm thuèc thø s¾t III clorid th× sÏ cã mµu hång cña Fe(CH3COO)3. COOH COONa OCOCH3 + NaOH OH + CH3COONa to Asprin COOH H+ OH + CH3COOH Acid salicylic Acid acetic 49
  50. Acid acetylsalicylic: Định lượng B»ng NaOH theo 2 c¸ch: - Đl chức acid bằng dd NaOH 0,1N với CT phenolphthalein, trong ethanol. Chú ý: ở nhiệt độ thấp và không thao tác quá chậm (d® VN3). -Tác dụng với một lượng kiềm d (®un nãng) để thuỷ phân chức ester sau đó định lượng kiềm dư bằng acid chuẩn (USP28) Vµ c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c. 50
  51. Acid acetylsalicylic: T¸c dông Gi¶m ®au H¹ sèt Chèng viªm Chèng ngng kÕt tiÓu cÇu T¸c dông KMM vµ c¸ch kh¾c phôc: -øc chÕ tim. -G©y ch¶y m¸u C¸c chØ ®Þnh vµ CC§: SV tù ®äc 51
  52. Paracetamol Tên khác: Acetaminophen Lý tÝnh: BD:Panadol, Eferangan, Pandol Bột kết tinh trắng, không mùi,vị NHCOCH3 đắng nhẹ, hơi tan/nước, tan/ethalnol và các dd kiềm.Dung dịch bão hoà/nước có pH 5,3-5,6 Hãa tÝnh: -Nhãm OH phenol -Nh©n th¬m OH -Chøc amid Tên KH: P-Acetamidophenol Hay 4-hydroxyacetanilid 52
  53. Điều chế paracetamol: Tổng hợp hoá học NH2 CH - CO NO2 3 NHCOCH3 + O + H2 CH3 - CO + CH3COOH CH3COOH OH OH OH p.Nitrophenol p.Aminophenol Paracetamol 53
  54. Pracetamol: Định tính H SO ,to 2 4 CH3COOH NHCOCH3 Mùi giấm (2) Hấp thụ UV (3) + muối Fe III OH Màu tím (1) Tính acid + HCl HO K2CrO7 HO NHCOCH 3 NH2 O NH to (4) [O] 54
  55. Paracetamol: Định lượng PP đo Nitơ: Vô cơ hoá → giải phóng NH3 , chất này tác dụng với H2SO4 0,1N và định lượng acid dư bằng NaOH 0,1N. Thuỷ phân bằng acid rồi định lượng p.aminophenol bằng phép đo nitrit hoặc định lượng bằng Ceri IV. PP đo phổ tử ngoại trong mt MeOH hoặc kiềm. 55
  56. Paracetamol: C«ng dông Khi dïng acetanilide vµ phenacetin vµo c¬ thÓ sÏ chuyÓn ho¸ thµnh paracetamol cã t¸c dông. NHCOCH3 NHCOCH3 NHCOCH3 OH OC2H5 Acetanilid Paracetamol Phenacetin c®: §au ®Çu, d©y TK, c¬, r¨ng, do chÊn th¬ng, sèt, c¶m cóm, thÊp khíp m·n (kh«ng cã td chèng viªm) D¹ng: Viªn nÐn, nang 0,1- 0,5 g, viªn sñi, viªn ®Æt, c¸c d¹ng thuèc kÕt hîp Chó ý: Ýt ®éc nhng cã thÓ g©y mÉn c¶m, liÒu cao g©y ho¹i tö tÕ bµo gan, kh«ng dïng cho ngêi suy gan, thËn. 56
  57. Ibuprofen Acid-2-(4-isobutylphenyl) propionic Định tính: H3C-CH-COOH Đo độ chảy, đo phổ tử ngoại, đo phổ hồng ngoại và SKLM Định lượng: CH2-CH-CH3 CH3 Bằng dd NaOH, CT - Bột kết tinh trắng. phenolphtalein (trong - Không tan/nước,dễ tan/aceton, MeOH) ether, MeOH, methylclorid. - Tan/các dd hydroxyd và carbonat kiềm 57
  58. Acid mefenamic Acid N(2,3-xylyl) anthranilic Điều chế: Tổng hợp hoá học Acid 2-(2,3-dimethylanilino)benzoic Ngưng tụ o-clorbenzoic và 2,3 dimethylanilin, xúc tác Cu. COOH COOH COOH NH Cu + H2N NH H C Cl CH 3 CH3 CH3 3 H C Tính chất vật lý 3 CH3 Bột kt trắng Không tan/nước, tan/DMHC Tan/các dd kiềm 58
  59. Acid mefenamic: Định tính, định lượng Định tính - CP/acid sulfuric đ → huỳnh quang Định lượng: xanh/as trắng, xanh da trời/ as UV. COOH O - Chuẩn độ bằng NaOH 0,1N. Trong - H2O NH dm MeOH (trung H2SO4 N CH3 tính). CT: phenol H3C CH đỏ 3 H CH3 - Đo phổ UV: CP/MeOH, có HCl, đạt hai cực đại hấp thụ tại 279nm và 350nm. Tỷ lệ độ hấp thụ ở 2 cực đại là 1,1-1,3. - Đo phổ IR: so với chất chuẩn 59
  60. Diclofenac natri Voltaren, Difenac, Fenac, Voldal, Volfenac Tính chất vật lý: CH2-COONa Cl Bột kết tinh trắng hay vàng nhạt, tan/nước, (d¹ng acid th× NH khã tan). Tính chất hoá học: Cl Tính dễ bị oxy hoá do là dẫn * Muối natri của chất của anilin (tÝnh khö) acid 2[(2,6-diclorophenyl) amino] Cho phản ứng của ion natri benzenacetic * Hoặc 2-(2,6-dicloroanilino) phenylacetat natri. 60
  61. Diclofenac: Định tính và định lượng Định tính: Định lượng Víi acid nitric đặc → màu đỏ PP MT khan (d¹ng nâu muèi Na): b»ng dd Víi dd kalifericyanid + dd HClO4 trong a.acetic khan. FeCl3 + dd HCl → màu xanh và có tủa. Dạng acid: ĐL bằng Phản ứng của ion Natri dd KOH/MeOH trong Đo phổ UV môi trường cloroform. SKLM 61
  62. Diclofenac: C«ng dông T¸c dông: chèng viªm, gi¶m ®au vµ h¹ sèt. ChØ ®Þnh: Viªm khíp, ®au th¾t lng, ®au rÔ thÇn kinh, ®au bông do kinh nguyÖt D¹ng dïng: Viªn; èng tiªm 75 mg, mì ®Ó b«i ngoµi da, thuèc nhá m¾t (vÝ dô thuèc naclof). Chèng chØ ®Þnh: MÉn c¶m víi thuèc, loÐt d¹ dµy, suy tÕ bµo gan, suy thËn. 62
  63. Nhóm oxicam Piroxicam Felden, Jenoxicam Pirocam, Roxiden Tính chất vật lý, hóa học: O O Bột trắng hay vàng nhạt, không tan/nước, S N CH3 tan/MeOH, hơi tan/EtOH. Nhân pyridin: tính kiềm CONH → có thể ĐL bằng HClO4 OH N trong MT khan. Có nhân thơm: khả năng 4-hydroxy-2-methyl-N-pyrid 2yl-2H- hấp thụ UV. -1,2-benzothiazin-3-carboxamid- -1,1-dioxyd 63
  64. Piroxicam: Định tính, định lượng Định tính: Định lượng: PP môi trường khan: Đo phổ UV HClO4 trong acid Đo phổ IR acetic khan. Xác định điểm kết thúc bằng đo SKLM thế. C«ng dông: Chung 64
  65. Meloxicam O O Thuốc TD chọn lọc lên S N CH3 COX 2 → ít TDP lên dạ dày, ruột. S CONH Dùng điều trị viêm khớp CH3 OH N dạng thấp, thoái hoá khớp với liều 7,5- TKH: 4-hydroxy-2-methyl- 15mg/ngày N(5-methyl 1,3-thiazol-2yl) 2H-benzo-thiazin-3- carboxamid-1,1-dioxid. 65
  66. Tenoxicam O O S Tác dụng chống viêm CH 3 tương tự piroxicam. Dùng S CONH điều trị viêm khớp thấp OH N mạn, viêm khớp dạng thấp, viêm cứng khớp dạng thấp. TKH: 4-hydroxy, 2-methyl -N-2-pyridilnyl, 1H-thienol [2,3-e] Liều: 10-20mg/ngày. 1,2-thiazin, 3-carboxamid, 1,1-dioxid 66
  67. Nimesulid Novolid, Mesulid, Aulin Tính chất: Bột kết tinh hơi vàng, NH-SO -CH 2 3 tan trong cloroform, O NaOH 0,1N và MeOH. Hoá tính của NO2 thơm, của nhân thơm, của sulfonamid. Tính acid yếu NO2 Hấp thụ UV. 2-phenoxy-4-nitro- -methanesulfonanilid 67
  68. Nimesulid Công dụng Có tác dụng chọn lọc trên Định lượng: COX 2 → tác dụng hạ sốt, giảm đau chống viêm tốt. Ít tác Bằng NaOH trong DM là dụng phụ lên dạ dày ruột, thận. hỗn hợp aceton và nước. Xác định điểm kết thúc bằng đo thế. Ức chế giải phóng Histamin → kháng histamin → chống dị ứng 68
  69. The end 69