›
›

Bài giảng Trắc địa đại cương - Chương VII: Máy kinh vĩ và phương pháp đo góc - đo cao

pdf 60 trang hapham 1690
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Trắc địa đại cương - Chương VII: Máy kinh vĩ và phương pháp đo góc - đo cao", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_trac_dia_dai_cuong_chuong_viii_may_kinh_vi_va_phuo.pdf

Nội dung text: Bài giảng Trắc địa đại cương - Chương VII: Máy kinh vĩ và phương pháp đo góc - đo cao

  1. ChCh­¬­¬ngng VIIIVIII M¸y kinh vÜ và ph­¬ng ph¸p ®o gãc - ®o cao Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  2. Nội dung 1. Nguyên lý đo góc 2. Cấu tạo máy kinh vĩ 3. Các thao tác cơ bản khi sử dụng máy kinh vĩ 4. Kiểm nghiệm và hiệu chỉnh sai số máy kinh vĩ 5. Phương pháp đo góc bằng 6. Các sai số khi đo góc bằng và biện pháp khắc phục 7. Phương pháp đo góc đứng và nguyên lý đo cao lượng giác 8. Phương pháp đo khoảng cách và chênh cao bằng máy kinh vĩ và mia Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  3. § 8.1 Nguyên lý đo góc Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  4. 1. Góc bằng và nguyên lý đo góc bằng a. Góc bằng P A’O’B’ = β góc bằng A Q O * Định nghĩa góc bằng B A’ β O’ B’ R Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  5. b. Nguyên lý đo góc bằng P A Q β = m° - n° O B n° m° 0 A’ β O’ B’ R m°: Trị số hướng sau đo được n°: Trị số hướng trước đo được Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  6. 2/2/ GGóócc đđứứngng vvàà NguyNguyªªnn lýlý ®®oo gãcgãc ®®øøngng a. Góc đứng 1 ¾m ng * Định nghĩa: ng ­í H Ký hiệu: V §­êng n»m ngang V1> 0 V2< 0 * Đặc điểm: H­í ng ng ¾m 2 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  7. b. Nguyên lý đo góc đứng Dùng vành khắc độ nằm trên mặt A phẳng thẳng đứng 0 B Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  8. c. Gãc thiªn ®Ønh n h * §Þnh nghÜa Ø ® n 1 ª m 0° ≤ Z ≤ 180° ¾ t h i ng ng n g ­í H ­ í * Đặc điểm H Z1 90° §­êng n»m ngang V1 V2 H­í ng Cùng 1 hướng ngắm: V + Z = 90° ng ¾m 2 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  9. §8.2 CẤU TẠO MÁY KINH VĨ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  10. Néi dung  PhPh©©nn lolo¹¹ii mm¸¸yy kinhkinh vvÜÜ -TheoTheo ®é®é chÝnhchÝnh xx¸¸cc -TheoTheo cÊucÊu tt¹¹oo mm¸¸yy  CÊuCÊu tt¹¹oo mm¸¸yy kinhkinh vvÜÜ - èèngng kÝnhkÝnh - èèngng thuthuûû - VVµµnhnh ®é®é - BBÖÖ mm¸¸yy - ChCh©©nn mm¸¸yy Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  11. I. Ph©n lo¹i 1. Ph©n lo¹i theo ®é chÝnh x¸c - M¸y kinh vÜ chÝnh x¸c cao: - M¸y kinh vÜ chÝnh x¸c trung b×nh: - M¸y kinh vÜ chÝnh x¸c thÊp:” 2. Ph©n lo¹i theo cÊu t¹o - M¸y kinh vÜ kim lo¹i: - M¸y kinh vÜ quang häc: -M¸y kinh vÜ ®iÖn tö: Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  12. L’ Z’ 1 6 1 èng kÝnh 2 èng ®äc sè V§ 5 3 3 vµnh ®é ®øng P P’ 4 vµnh ®é ngang 10 5 èc ®iÒu quang 6 èc h·m èng kÝnh 7 7 èc vi ®éng èng kÝnh 2 8 èc h·m m¸y H H’ 9 9 èc vi ®éng m¸y 11 10 g­¬ng lÊy ¸nh s¸ng 4 8 11 èng thñy 12 bÖ m¸y & èc c©n 13 12 ch©n m¸y 13 L Z Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  13. 1. èng kÝnh B’ èc ®iÒu quang èc kÝnh m¾t A O Trôc ng¾m γ K β O’ B KÝnh m¾t ThÊu kÝnh ph©n kú KÝnh vËt L­íi ch÷ thËp A’ GiGièèngng mm¸¸yy thuthuûû bb××nhnh KhKh¸¸cc mm¸¸yy thuthuûû bb××nhnh Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  14. 2. èng thuû èèngng thuthuûû trtrßßnn Bät thuû Trôc èng thuû O Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  15. èèngng thuthuûû ddµµii Bät thuû 2 mm O H H’ èc ®iÒu chØnh riªng Շ R Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  16. b. Vµnh ®é ®øng 90 90 60 60 60 120 30 30 0 0 5 3 1 0 0 0 0 180 0 0 0 - 2 3 1 0 0 0 0 3 3 - 3 -60 240 60 -90 - 270 300 M¸y ®o gãc V kh«ng dÊu 3 M¸y ®o gãc V cã dÊu 3 0 0 30 3 0 60 0 2 7 0 0 0 90 2 4 0 0 2 1 210 180 150 M¸y ®o gãc Z Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  17. V -3 0 6 V= -3°44’´ -6 -0 0 150 6 HZ 150°28´ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  18. V 5 0 6 V= 5°19’´ -6 -0 0 150 6 HZ 150°28´ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  19. V 4 0 6 V= 4°17´30" -6 -0 0 150 6 HZ 150°28´ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  20. 5. Ch©n m¸y Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  21. § 7.3 Những thao tác cơ bản trên máy kinh vĩ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  22. 1. Đặt máy - Bố trí chân máy tại vị trí điểm cần đo - Chiều cao chân máy vừa tầm với người đứng đo - Mặt chân máy gần nằm ngang - Cắm chặt 3 chân xuống đất - Mở hòm máy, mở ốc hãm, vặn ốc nối Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  23. 2. Dọi điểm (Định tâm máy) Cách làm - Dùng 3 ốc cân - Điều chỉnh chân máy - Dùng ốc nối Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  24. 3. Cân bằng máy a. Cân bằng sơ bộ: Dùng ống thuỷ tròn và 3 ốc cân b. Cân bằng chính xác: Bước 1 và 2: Giống máy thuỷ bình Bước 3: Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  25. 4. Ngắm mục tiêu - Dùng ống ngắm so bộ - Vặn ốc kính mắt - Vặn ốc điều quang - Dùng ốc hãm ngang và vi động ngang - Dùng ốc hãm đứng và vi động đứng Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  26. 5. Đọc số 6. Lấy hướng ban đầu Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  27. 7.4. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh m¸y kinh vÜ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  28. A. KiÓm tra ®iÒu kiÖn c¬ häc Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  29. B. KiÓm tra ®iÒu kiÖn h×nh häc ZZ’: Trôc quay Z P L’ LL’: Trôc ng¾m L P’ PP’: Trôc ®ì ngang HH’: Trôc èng thuû H H’ §iÒu kiÖn h×nh häc: Z’ LL' PP' ZZ' HH ' Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  30. 1. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh trôc èng thuû dµi trªn vµnh ®é ngang ph¶i vu«ng gãc víi trôc quay th¼ng ®øng cña m¸y (ZZ' HH') Z L’ P L P’ H H’ Z’ Created with Print2PDF.Th To removeùc hi thisÖ line,n buyngay a licensetrongat: ¸ tr×nh c©n b»ng m¸y
  31. 2. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh sai sè trôc ng¾m ph¶i vu«ng gãc víi trôc ®ì ngang (sai sè trôc ng¾m) LL '  PP ' a. B¶n chÊt cña sai sè 2C Z P L’ L P’ H H’ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: Z’
  32. L L ThuËn kÝnh §¶o kÝnh P P’ P P’ c c K. .K’ K’. .K L’ L’ 0 0 x x T M M D ThuËn kÝnh: M = T - x §¶o kÝnh: M = § + x Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  33. L L ThuËn kÝnh §¶o kÝnh P P’ P P’ c c K. .K’ K’. .K L’ L’ x 0 x 0 T M M D ThuËn kÝnh: M = T - x c Quan hÖ gi÷a x vµ c: x §¶o kÝnh: M = § + x cos v 2x = T - D Khi v = 0 th× cosv = 1 vµ x = c T D M 2C = T - D 2C = T – D ± 180° Created with Print2PDF. To remove2 this line, buy a license at:
  34. b. C¸ch kiÓm nghiÖm - Chän môc tiªu - - ®Ó èng kÝnh ë vÞ trÝ thuËn ®äc sè trªn vµnh ®é ngang ®­îc gi¸ trÞ T - §¶o èng kÝnh ®äc sè trªn vµnh ®é ngang ®­îc gi¸ trÞ § - TÝnh 2c = T - § ± 180° +NÕu 2c = 0 th× kh«ng cã sai sè +NÕu 2c ≤ 2t kh«ng ph¶i hiÖu chØnh +NÕu 2c > 2t ph¶i hiÖu chØnh Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  35. c. HiÖu chØnh - TÝnh trÞ sè ®äc ®óng theo vÞ trÝ ®o ®¶o cña èng kÝnh: - VÆn èc vi ®éng ngang ®­a sè ®äc § vÒ sè ®äc ®óng M. - - ®iÒu chØnh tÊm kÝnh g¾n l­íi ch÷ thËp b»ng 4 èc S1, S2, S3, S4 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  36. 3. KiÓm nghiÖm vµ hiÖu chØnh sai sè chØ tiªu vµnh ®é ®øng (sai sè MO) 90 90 60 60 60 120 30 30 0 0 3 5 1 0 0 0 0 180 0 0 0 - 3 2 1 0 0 0 0 3 3 - 3 -60 240 -60 -90 270 300 3 3 0 M¸y ®o gãc V cã dÊu 0 30 M¸y ®o gãc V kh«ng dÊu 3 0 60 0 2 7 0 0 0 90 2 4 0 0 2 1 210 180 150 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license Mat: ¸y ®o gãc Z
  37. 90 Vòng đọc số (Thang đọc số) 0 0 L 0 0 L’ Vòng chia độ (Bàn độ đứng ) -90 Khi trục ngắm nằm ngang số đọc vành độ đứng là V = 0 hoặc Z = 90o. Số đọc ban đầu theo lý thuyết ký o hiệu là: MOV = 0 hoặc MOZ = 90 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  38. 90 Vòng đọc số (Thang đọc số) 0 0 0 0 Vòng chia độ (Bàn độ đứng ) -90 Khi trục ngắm nằm ngang số đọc vành độ đứng khác 0 hoặc 90o thì máy có sai số chỉ tiêu vành độ đứng (sai số MO) Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  39. a.a. KiKiÓÓmm nghinghiÖÖmm:: ®®ääcc ssèè trtrªªnn vvµµnhnh ®é®é ®®øøngng llÇÇnn thuthuËËnn ®­®­îîcc gigi¸¸ trÞtrÞ TT §¶§¶oo kÝnhkÝnh ®®ääcc ssèè trtrªªnn vvµµnhnh ®é®é ®®øøngng llÇÇnn ®®¶¶oo ®­®­îîcc §§ TÝnhTÝnh gigi¸¸ trÞtrÞ MOMO MM¸¸yy ®®oo gãcgãc thithiªªnn ®®ØØnhnh (Z)(Z) MM¸¸yy ®®oo gãcgãc ®®øøngng cãcã dÊudÊu (V)(V) NÕuNÕu MOMOV == 00°° hohoÆÆcc MOMOZ =90=90°° mm¸¸yy khkh««ngng cãcã saisai ssèè NÕuNÕu MOMOV ≠≠ 00°°;; MOMOZ ≠≠ 9090°° mm¸¸yy cãcã saisai ssèè phph¶¶ii hihiÖÖuu chchØØnhnh b. HiÖu chØnh Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  40. §§ 7.57.5 ĐoĐo ggóócc bbằằngng theotheo phươngphương phpháápp đơnđơn gigiảảnn Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  41. 1. Thao tác đo - §Æt m¸y t¹i O A -Thuận kính: h­íng ban ®Çu vÒ A víi gi¸ trÞ a . a2 1 a1 O - Ng¾m B, ®äc sè trªn vµnh ®é ngang b . 1 b1 b2 B Gi¸ trÞ gãc ®o nöa lÇn ®o thuËn: β1 = b1 – a1 - Đảo kính ng¾m sµo tiªu B ®äc sè b2. - Quay m¸y ng¾m sµo tiªu A, ®äc sè a2. Gi¸ trÞ gãc ®o nöa lÇn ®o đảo: β2 = b2 – a2 ( b1 - a1) + ( b2 - a2) AOB =  = Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  42. 2. Chú ý: 3. Sổ đo góc bằng Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  43. SỔ ĐO GÓC BẰNG Ngµy ®o:15-9-2007 Ng­êi ®o: Ph¹m V¨n TuÊn Tr¹m ®o: O Ng­êi ghi tÝnh sæ: Ngäc Anh Thêi tiÕt: Tèt Ng­êi kiÓm tra: NguyÔn §øc Trạm Lần Mục T Số đọc vành 2c Trị số hướng Trị số góc Trị số tiêu đo đo Đ độ ngang trung bình 1 lần đo góc T 0°10’20” (a ) A 1 -12" 0°10’26” Đ 180°10’32" (a ) 1 2 60°10’11” T 60°20’30” (b ) B 1 -14" 60°20’37” Đ 240°20’44" (b2) O 60°10’8.5” T 90°20’34” A -16" 90°20’42” Đ 270°20’50" 2 60°10’06” T 150°30’42” B -12" 150°30’48” Đ 330°30’54" T > Đ (-) T + Đ ± 180º T > Đ (+) 2C = T – Đ ± 180° Trị số hướng trung bình = 2 Created with Print2PDF. To removeT < this Đ line, (+) buy a license at: T < Đ (-)
  44. §§88 77 NhNh÷÷ngng saisai ssèè khikhi ®®oo gãcgãc bb»»ngng vvµµ bibiÖÖnn phph¸¸pp khkh¾¾cc phôcphôc 1/ Sai sè do m¸y a. Sai sè do trôc ng¾m LL’ kh«ng vu«ng gãc víi trôc ®ì ngang PP’ cña èng kÝnh LL’ (Sai số 2C) Kh¾c phôc b. Sai sè do vµnh ®é kh¾c kh«ng ®Òu Kh¾c phôc Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  45. 2. Sai sè do ng­êi ®o a. Sai sè do däi ®iÓm (®Þnh t©m m¸y) Nguyªn nh©n A δ1 SA e1  " β’ β 1 B S A O’ O e1 Kh¾c phôc: Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  46. b. Sai sè do lÖch t©m tiªu ng¾m Nguyªn nh©n: A’ e2 A e δ2 2 SA  2 " S A β β’ O B Kh¾c phôc: Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  47. c. Sai sè do ®äc sè Nguyªn nh©n t m O 2 Kh¾c phôc Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  48. d. Sai sè do ng¾m môc tiªu Nguyªn nh©n 60" m X V V X Kh¾c phôc Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  49. 3. Sai sè do m«i tr­êng ®o - Sai số chiÕt quang ngang H¹n chÕ: - Sai sè rung h×nh ¶nh cña ®iÓm ng¾m H¹n chÕ : - Sai sè do møc ®é trong s¹ch cña kh«ng khÝ H¹n chÕ: Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  50. §7.8 PHƯƠNG PHÁP ĐO GÓC ĐỨNG VÀ NGUYÊN LÝ ĐO CAO LƯỢNG GIÁC Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  51. 1/1/ PhPh­¬­¬ngng phph¸¸pp ®®oo gãcgãc ®®øøngng V B - §Æt m¸y kinh vÜ t¹i A, ®Ó èng kÝnh ë vÞ trÝ thuËn, ng¾m B ®äc sè A ®­îc gi¸ trÞ T. - §Ó èng kÝnh ë vÞ trÝ ®¶o, quay m¸y ng¾m môc tiªu, ®äc sè ®­îc gi¸ trÞ §. - TÝnh sai sè MO vµ gi¸ trÞ gãc ®øng trung b×nh Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  52. +M¸y ®o gãc Z T1 D1 T2 D2 T3 D3 ; +M¸y ®o gãc v cã dÊu - §Ó chÝnh x¸c dïng 3 d©y ngang cña l­íi ch÷ thËp ®o lÇn thuËn ®¶o sau ®ã lÊy b×nh qu©n. T T T D1 D2 D3 T 1 2 3 D 3 3 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  53. 2/2/ NguyNguyªªnn lýlý ®®oo caocao ll­î­îngng gigi¸¸cc l h’ hMN = i + h’ - l V h’ = D.tgV i N h MN h = i + D.tgV - l (1) H H M N M D f = 0,43D2/R MTC h = i + D.tgV - l + f (2) Biết độ cao M, sẽ tính được độ cao N HN = HM + hMN = HM+ i + D.tgV – l + f Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  54. * C¸ch lµm: * ­u ®iÓm: * Nh­îc ®iÓm: Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  55. h’ l hđi = i + h’ – l + f V h’ = D tgV i N hMN H M N HM D MTC V h’ h = i + h’ – l + f i về l N h’ = D tgV hMN H M N HM D MTC Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  56. 7.9.Ph­¬ng ph¸p ®o chiÒu dµi vµ chªnh cao b»ng m¸y kinh vÜ vµ mia (®o thÞ cù) Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  57. 1. Tr­êng hîp tia ng¾m ngang (V= 0 hoÆc Z = 90) f D’ δ A b b’ n p O. Tia ng¾m ngang a a’ F B l i N hMN M HM MTC HN D D = kn + c D = kn K = 50 hoặc 100; n = T - D Created with Print2PDF. To remove hthisMN line, =buy ia license- l at: = HM + hMN = HM + i - l
  58. p K = 100 K = 50 Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at:
  59. 2. Tr­êng hîp tia ng¾m nghiªng (V≠ 0 hoÆc Z ≠ 90) R’ R D A o A’ B I B’ b’ F v b v B B’ n/2 O l n’/2 a’ J v a I N hMN A’ M H M MTC HN A D h = i + 1/2 k n sin2v + c sinv - l D = Kn cos2v + c cosV MN H = H + h Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: M MN
  60. Ch­¬ng tr×nh tÝnh b»ng m¸y tÝnh kü thuËt v Min cos SHIFT x2 × kn = D × MR tg = h’ Created with Print2PDF. To remove this line, buy a license at: