Bài giảng Vi sinh thực phẩm - Chương VI: Các phương pháp kiểm nghiệm vi sinh vật thực phẩm

pdf 82 trang hapham 760
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Vi sinh thực phẩm - Chương VI: Các phương pháp kiểm nghiệm vi sinh vật thực phẩm", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_vi_sinh_thuc_pham_chuong_vi_cac_phuong_phap_kiem_n.pdf

Nội dung text: Bài giảng Vi sinh thực phẩm - Chương VI: Các phương pháp kiểm nghiệm vi sinh vật thực phẩm

  1. CH NG VI: CÁC PH NG PHÁP KI M NGHI M VI SINH V T TH C PH M
  2. VI.1. Các ch tiêu vi sinh vt trong th c ph m 1.1. Vi sinh vt ch th VSV ch th v sinh th c ph m là nh ng nhóm (ho c loài) có mt trong th c ph m mt gi i hn nh t nh ưc coi là có th dn ti nguy hi m. VSV ch th v sinh th c ph m có ý ngh a rt ln trong vi c ánh giá an toàn v vi sinh và ch t lưng th c ph m.
  3. Vi sinh vt ch th v sinh th c ph m bao gm: 1. Vi sinh vt ưa nhi t trung bình - Vi sinh vt hi u khí ưa nhi t trung bình - Vi sinh vt k khí ưa nhi t trung bình -Vi sinh vt ưa lnh 2. Coliforms và E.coli 3. Tng s vi khu n ưng ru t 4. Cu khu n ưng ru t 5. T cu khu n
  4. VI.1.2. Ý ngh a vi sinh vt ch th a.Vi sinh vt hi u khí ưa nhi t trung bình Tng lưng VSV hi u khí ưa nhi t trung bình cho bi t lưng VSV hi u khí ưa nhi t trung bình mà nguyên li u và sn ph m th c ph m b Nhi mKhi ó ng ưi qu n lý và sn xu t th c ph m ph i ki m tra li iu ki n v sinh trong sn xu t, iu ki n bo qu n và phân ph i.
  5. b. Vi sinh vt k khí ưa nhi t trung bình Tng lưng VSV k khí ưa nhi t trung bình cho bi t kh nng th c ph m b nhi m Clostridium . c. Vi sinh vt ưa lnh Tng lưng VSV ưa lnh cho bi t tr ưc kho ng th i gian cn thi t bo qu n lnh nh m m bo s an toàn th c ph m. d. Coliforms Nhóm này gm tt c các vi khu n Gram âm, hi u khí và k khí sng ru t, t, nưc, ht ng cc. Chúng bao gm: Escherichia coli, Enterobacter, Citrobacter, Klebsiella . Vi c phát hi n ra Coliforms không ch ng t th c ph m b nhi m khu n t phân. S có mt ca Coliforms cho ta bi t là th c ph m ưc sn xu t ch ưa m bo iu ki n v sinh, do ó s cho phép Salmonella, Shigella, Staphylococcus phát tri n.
  6. • e. E.coli E.coli là vi khu n ch th v v sinh th c ph m rõ ràng nh t. Nu phát hi n E.coli cho phép ta xác nh ưc th c ph m b nhi m bn tươ ng i do phân. E.coli th ưng sng ph n cu i ca ưng ru t ca ng ưi và ng vt có xươ ng sng. • f. Tng s vi khu n ưng ru t Vi khu n ưng ru t thu c h Enterobacteriacelle . Phát hi n ra nh ng vi khu n này, ch ng t th c ph m ã b nhi m tươ ng i phân.
  7. • g. Cu khu n ưng ru t Cu khu n ưng ru t là Streptococcus faecalis và Streptococcus falcium . Chúng hi n di n trong ưng ru t ca ng ưi và ng vt. Chúng ưc dùng nh ư là vi khu n ch th v sinh th c ph m tt.
  8. h. T cu khu n •S có mt ca Staphylococcus aureus trong th c ph m có th có ngu n gc t da, mi ng ho c mi ca công nhân ch bi n th c ph m. Có nhi u t cu khu n trong th c ph m ch ng t v sinh trong ch bi n th c ph m và nhi t di t khu n ch ưa tt.
  9. 3. Ph ươ ng pháp thu, bo qu n và chu n b mu th c ph m:
  10. PH ƯƠ NG PHÁP L ẤY M ẪU TH ỰC PH ẨM
  11. II. KYÕ THUA ÄT LA ÁY MAÃU, VA ÄN CHUYEÅN VAØ BAÛO QUAÛN MAÃU 1. Nhöõng ñieåm caàn löu yù: - Maãu ñöôïc laáy phaûi mang tính ñaïi dieän - Traùnh söï taïp nhieãm vi sinh vaät ngoaïi lai. -Maãu chöa söû duïng phaûi ñöôïc baûo quaûn ôû nhieät ñoä -20 oC cho ñeán khi phaân tích. Maãu khoâng theå baûo quaûn ñoâng thì baûo quaûn ôû nhieät ñoä 0-4.4 oC. - Maãu phaûi ñöôïc xeùt nghieäm trong voøng 36h, maãu khoâng theå ñoâng laïnh caàn xeùt nghieäm trong voøng 6 h. - Caàn ghi chuù maãu
  12. ẶC IỂM C ỦA M ẪU TH ỰC PH ẨM Mẫu th ực ph ẩm kh ác với các mẫu bệnh ph ẩm ở nh ững ặc iểm sau: • Mật ộ VSV th ấp hơn mẫu bệnh ph ẩm • Mật ộ VSV th ấp và phân bố không ều • VSV th ường bị tổn th ươ ng và sức sống yếu Do ó trong các qu á tr ình ki ểm nghi ệm VSV th ường có bước tng sinh và tng sinh ch ọn lọc  Làm tng ộ nh ạy
  13. QUY TRÌNH L ẤY M ẪU TH ỰC PH ẨM • Kế ho ạch lấy mẫu • Ph ươ ng ph áp lấy mẫu và bảo qu ản • Chu ẩn bị mẫu – Rã ông trong khi phân tích – Cân mẫu – ồng nh ất mẫu
  14. II. KYÕ THUA ÄT LA ÁY MAÃU, VA ÄN CHUYEÅN VAØ BAÛO QUAÛN MAÃU 3. Thu vaø vaän chuyeån maãu - Thu taïi nhieàu thôøi ñieåm vaø vò trí. Ñoái vôùi loaïi thöïc phaåm ñaõ bieát chæ nhieãm beà maët thì caàn duøng que boâng voâ truøng queùt moät dieän tích beà maët nhaát ñònh hoaëc caét laùt vôùi beà daøy 2-3 mm ñeå thu maãu - Duïng cuï chöùa baèng bình nhöïa coù naép (traùnh söû duïng duïng cuï thuûy tinh deã vôõ) - Chuù yù nhieät ñoä vaø thôøi gian vaän chuyeån, baûo quaûn maãu (coøn tuyø ñaëc ñieåm cuûa thöïc phaåm)
  15. LY M U TH C PH M • Nên ly mu dng còn nguyên bao gói • Nu ph i ly mu mt ph n: – Dng c ch a mu ph i sch, khô, không có l rò, mi ng rng có np y, vô tr ùng, có kích th ưc ph ù hp vi mu cn ly. – Tt nh t là dng c ch a mu bng nh a hay kim lo i, hn ch s dng dng c bng th y tinh. – Dùng các dng c vô tr ùng ly mu vào dng c ch a, không dùng tay ti p xúc vi mu. – Sn ph m khô, có th dùng hp kim lo i hay bao PE có th bt kín ưc. – Ly ít nh t 100g cho mi mu, không ưc ly mu y bình ch a – i vi mu lng ph i ph i ki m so át nhi t ti th i im ly mu. Mu ph i có s nh n di n rõ ràng. Không s dng các lo i vi t mc có th ng m qua bao ch a vào mu
  16. Ph ươ ng pháp lấy mẫu th ịt Để giám sát tình tr ạng vệ sinh của sản ph ẩm trong quá trình sản xu ất (quá trình gi ết mổ, pha lọc, sơ ch ế) dùng pp lấy mẫu: -Ph ươ ng pháp phá hu ỷ (cắt tại các vị trí xác định trên mặt ngoài thân th ịt) - Ph ươ ng pháp không phá hu ỷ (lau bề mặt thân th ịt). - Đối với gia cầm có th ể dùng ph ươ ng pháp rửa thân th ịt. - Ph ươ ng pháp qu ệt bề mặt Các kỹ thu ật lấy mẫu này để lấy mẫu ki ểm tra các ch ỉ tiêu Vi khu ẩn hi ếu khí và yếm khí tùy ti ện tổng số, Enterobacteriaceae và Salmonella hay Campylobacter .
  17. VN CHUY N V À BO QU N – Vn chuy n mu trong iu ki n gn vi iu ki n ti th i im ly mu là tt nh t. – Mu khô và hp: vn chuy n và bo qu n nhi t th ưng – Mu ông lnh và bo qu n lnh: vn chuy n trong các dng c cách nhi t. – Mu ông lnh ph i ch a trong các dng c ã ưc ông lnh tr ưc, sau ó vn chuy n trong các th ùng cách nhi t. – Mu bo qu n lnh ph i vn chuy n trong các th ùng ch a duy tr ì nhi t 0 – 4oC
  18. NH N V À BO QU N M U PHÒNG TH Í NGHI M – Tt nh t mu ph i ưc phân tích ngay khi n phòng th í nghi m. – Mu ông lnh ph i ưc bo qu n <-18 oC không qu á 72 gi – Mu bo qu n lnh: bo qu n 0 – 4oC không qu á 36 gi . Không ông lnh mu. – Mu khô và hp bo qu n nhi t phòng.
  19. II. KYÕ THUA ÄT LA ÁY MAÃU, VA ÄN CHUYEÅN VAØ BAÛO QUAÛN MAÃU 4. Chuaån bò maãu phaân tích -Ñoái vôùi caùc saûn phaåm ñaëc hoaøn toaøn: Caân 10 g (hoaëc 25 g) maãu cho vaøo coái söù nghieàn naùt, boû vaøo erlen 150 ml coù saün bi thuûy tinh voâ khuaån vaø nöôùc caát ñaõ tieät truøng. Laéc ñeàu, ñeå laéng caën. Huùt phaàn dòch ñeå caáy maãu, ta coù ñoä pha loaõng 10 -1. - Ñoái vôùi caùc saûn phaåm vöøa ñaëc, vöøa loûng: caân 10-100 g maãu (caû caùi laãn nöôùc) cho vaøo coái nhoû voâ truøng nghieàn. Caân 10 g ñaõ nghieàn naùt cho vaøo erlen 250 ml coù 90 ml dung dòch nöôùc muoái sinh lyù coù bi thuûy tinh, laéc ñeàu, ñeå laéng caën. Huùt phaàn dòch ñeå caáy maãu, ta coù ñoä pha loaõng 10 -1.
  20. 4. Chuaån bò maãu phaân tích - Ñoái vôùi caùc saûn phaåm loûng hoaøn toaøn: Coù theå huùt tröïc tieáp maãu hoaëc pha loaõng tuyø theo möùc ñoä nhieãm baån. Laéc kyõ. Huùt 10 ml maãu cho vaøo erlen 250 ml ñaõ coù saün 90 ml nöôùc caát hay nöôùc muoái sinh lyù tieät khuaån. Ta coù ñoä pha loaõng 10- 1. - Dung dòch pha loaõng: toát hôn neân duøng nöôùc peptone 0.1%, nöôùc muoái sinh lyù (0.85%), trong buffer neáu caàn.
  21. CHU ẨN B Ị MẪU PHÂN T ÍCH • Gi i ông tr ưc khi phân tích – Mu ph i ưc rã ông trong iu ki n vô tr ùng – Rã ông ưc th c hi n trong iu ki n 2 – 5oC trong 18 gi – Rã ông nhanh 45 oC trong 15 ph út + lc liên tc • Cân mu: cân ch ính xác lưng mu cn phân tích, sai s 0,1g • ng nh t mu: ng nh t bng máy ho c bng tay, m bo mu ph i vô tr ùng.
  22. Máy dp mu (Stromater)
  23. DNG C CH A M U NƯC – Mu ly trong các chai vô tr ùng có np y. Nêu s dng chai nh a ly mu. – Ch ly ti a 2/3 th tích bình ch a
  24. CÁCH L Y M U N ƯC • Vòi nưc: – M ln vòi nưc ch y trong 2 – 3 ph út – Gi m vòi ly mu vào bình ch a – Không ly các tia nưc ch y tr àn bên ngo ài vòi – Có th kh tr ùng vòi nưc tr ưc khi ly mu. Kh tr ùng bng cn, nưc nóng. • Nưc gi ng ào: bu c vt nng vào bình ch a ly mu. • Nưc sông, su i: – Cho bình ch a ng p vào trong lòng nưc – Hưng mi ng bình ng ưc dòng ch y. • Nưc h tnh: y bình nưc v tr ưc to dòng ch y nhân to.
  25. V TR Í LY M U • Nưc ung hay nưc sinh ho t: Ly mu cu i qu á tr ình x lý. • Nưc cp: Ly mu gn nơi t vòi bơm • Nưc sông h: ly gi a dòng hay cách xa b, không ly mu qu á gn b, không ly sát mt nưc hay qu á gn áy.
  26. BO QU N M U N ƯC • Tt nh t mu ưc phân tích ngay khi ly • Nu không th phân tích ngay trong vòng 1 gi , ph i bo qu n mu <10 oC không qu á 24 gi . • Không ông lnh mu nưc.
  27. CHU ẨN B Ị MẪU PHÂN T ÍCH • Trong a số các tr ường hợp, không cần ph ải xử lý nước tr ước khi ph ấn tích các ch ỉ tiêu vi sinh. • Pha loãng mẫu nước bằng nước mu ối sinh lý hay nước cất.
  28. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ Trong kyõ thuaät phaân tích vi sinh vaät, vieäc ñònh danh vi sinh vaät ñöôïc thöïc hieän döïa vaøo caùc ñaëc ñieåm veà kieåu hình vaø caùc phaûn öùng sinh hoaù thöïc hieän bôûi caùc chuûng vi sinh vaät. Caùc phaûn öùng sinh hoaù coù theå tieán haønh theo moät trong ba caùch laø caùch truyeàn thoáng, söû duïng boä KIT vaø duøng thieát bò töï ñoäng. Trong kieåm nghieäm, phaân tích, caùc keát quaû thöû nghieäm sinh hoaù bieåu thò quy öôùc baèng caùc kyù hieäu nhö: (+): döông tính (-): aâm tính (+/-): khoaûng treân 70% laø döông tính (-/+): khoaûng treân 70% laø aâm tính.
  29. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.1. Thöû nghieäm khaû naêng leân men - Xaùc ñònh khaû naêng söû duïng moät nguoàn carbon nhaát ñònh bôûi vi sinh vaät ñeå taêng tröôûng theo con ñöôøng leân men. - Saûn phaåm taïo thaønh laøm giaûm pH moâi tröôøng →→→ laøm thay ñoåi maøu moâi tröôøng - CO 2 taïo ra, ñöôïc baãy baèng oáng Durham, laøm noåi oáng. - Moâi tröôøng söû duïng: + Phenol Red Broth Base: ñoû (pH 7,4) →→→vaøng (pH 6,8): coù nguoàn Carbon tuyø theo vi sinh vaät - Duøng ñeå ñònh danh caùc vi sinh vaät thuoäc hoä Enterobacteriacea (vi sinh vaät ñöôøng ruoät) + E.coli, Klebsiella, Staphylococcus : + + Corynebacterium : -
  30. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.1. Thöû nghieäm khaû naêng leân men + + - -
  31. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.2. Thöû nghieäm khaû naêng oxy hoaù-leân men (Thöû nghieäm Hugh-Leifson) - Thöû nghieäm nhaèm xaùc ñònh vi sinh vaät bieán döôõng carbon hydrat theo con ñöôøng leân men hay hoâ haáp - Moâi tröôøng Hugh-Leifson chöùa chæ thò pH laø bromothymol blue -Thöû nghieäm goàm 2 oáng moâi tröôøng; moät oáng ñöôïc phuû paraffin leân beà maët moâi tröôøng. Caáy ñaâm saâu vi sinh vaät vaøo moâi tröôøng - Leân men: 2 oáng bò acid hoaù töø treân maët xuoáng ñaùy moâi tröôøng -Hoâ haáp: oáng kî khí khoâng bò acid hoùa (khoâng chuyeån maøu), oáng hieáu khí bò acid hoùa ít hôn (so vôùi leân men)
  32. III. TH ÖÛ NGHIE ÄM SINH HOA Ù 3.1.2. Thöû nghieäm khaû naêng oxy hoaù-leân men (Thöû nghieäm Hugh- Leifson) Hoâ haáp Leân men Ñoái chöùng
  33. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.3. Thöû nghieäm Bile Esculin - Thöû nghieäm phaân bieät vi sinh vaät döïa treân khaû naêng thuyû phaân lieân keát glucoside trong esculin thaønh esculentin vaø glucose. - Esculentin phaûn öùng vôùi muoái saét taïo phöùc hôïp maøu naâu hay ñen - Moâi tröôøng: Aesculin Medium hay Edwards - Sau phaûn öùng: + hoaù naâu hay ñen: + + Khoâng ñoåi maøu: -
  34. III. TH ÖÛ NGHIE ÄM SINH HOA Ù 3.1.4. Thöû nghieäm khaû naêng bieán döôõng citrate -Xaùc ñònh khaû naêng söû duïng citrat laøm nguoàn carbonhydrat duy nhaát cuûa VSV. + - Saûn phaåm taïo thaønh laø CO 2 keát hôïp vôùi Na gi ải phoùng töø muoái Na-citrat laøm kieàm hoaù moâi tröôøng →→→thay ñoåi maøu cuûa moâi tröôøng. - Moâi tröôøng Simmons citrat agar chöùa chæ thò bromothymol blue, xanh luïc (pH trung tính), xanh döông (pH>7,6) - Sau phaûn öùng: + xanh luïc: - + Xanh döông: +
  35. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.4. Thöû nghieäm khaû naêng bieán döôõng citrate + - - +
  36. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.5. Thöû nghieäm khaû naêng bieán döôõng malonate -Xaùc ñònh khaû naêng söû duïng malonat laøm nguoàn carbon duy nhaát. Vi sinh vaät söû duïng malonat cuõng ñoàng thôøi ñöôïc muoái amonium. - Saûn phaåm taïo thaønh laø NH 3 laøm kieàm hoaù moâi tröôøng →→→ thay ñoåi maøu cuûa moâi tröôøng. - Moâi tröôøng Malonate Broth chöùa chæ thò bromothymol blue, xanh luïc (pH trung tính), xanh döông (pH>7,6) - Sau phaûn öùng: + xanh luïc: - + Xanh döông: +
  37. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.5. Thöû nghieäm khaû naêng bieán döôõng malonate + -
  38. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.6. Thöû nghieäm catalase - Duøng ñeå phaân bieät vi sinh vaät hieáu khí vaø vôùi sinh vaät kî khí - Vi sinh vaät hieáu khí coù enzym catalase, coù khaû naêng phaân giaûi H2O2 (chaát raát ñoäc ñoái vôùi teá baøo) thaønh H2O vaø O2. - Hoaù chaát: H 2O2 30% ñöôïc giöõ laïnh. -Nhoû moät gioït sinh khoái vi sinh vaät leân moät gioït H2O2. + Neáu coù söï suûi boït (O 2 sinh ra) →→→vi sinh vaät hieáu khí. Vi duï: Bacillus, Micrococcus, Staphylococcus + Khoâng suaát hieän boït khí, vi sinh vaät kî khí. Ví duï: Clostridium, Streptococcus
  39. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.6. Thöû nghieäm catalase - + + -
  40. ThTh nghinghi mm catalasecatalase Th nghi m catalase trên đa petri: s dng H2O2 30%
  41. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.7. Thöû nghieäm decarboxylase - Thöû nghieäm duøng ñeå phaân loaïi vaø ñònh danh caùc loaïi vi khuaån ñöôøng ruoät, döïa treân loaïi enzym decarboxylase xuùc taùc phaûn öùng phaân giaûi moät acid amin ñaëc tröng, taïo CO 2 laøm taêng pH moâi tröôøng - Coù 3 loaïi enzym decarboxylase: ODC, LDC, ADC (ADH) - Moâi tröôøng Decarboxylase Basal Medium, chöùa chæ thò vaøng bromocresol purple, pH 6 vaø moät loaïi acid amin ñaëc tröng (ornithin, lysin, arginin) - Sau phaûn öùng: + Maøu vaøng: - + Moâi tröôøng trôû neân ñuïc vaø coù maøu tím: +
  42. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.7. Thöû nghieäm decarboxylase + -
  43. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.8. Thöû nghieäm coagulase - Thöôøng duøng ñeå ñònh danh Staphylococcus. Loaøi naøy coù khaû naêng tieát enzym coagulase coù taùc duïng laøm keát tuï caùc thaønh phaàn huyeát töông, taïo khoái ñoâng huyeát töông - Thöû nghieäm ñöôïc thöïc hieän vôùi huyeát töông thoû hay ngöôøi daïng ñoâng khoâ - Thöû nghieäm ñöôïc tieán haønh treân phieán kính hay trong oáng nghieäm - Sau phaûn öùng (khoaûng 4 phuùt): + Xuaát hieän ñaùm ngöng keát trong voøng 20 giaây: + + Khoâng coù phaûn öùng ngöng keát: -
  44. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.8. Thöû nghieäm coagulase + - coagulase VSV Fibrinogen Fibrin (hình thaønh khoái ñoâng)
  45. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.9. Thöû nghieäm urease - Thöû nghieäm duøng ñeå xaùc ñònh khaû naêng taïo enzym urease cuûa moät soá chuûng vi sinh vaät, nhaát laø nhoùm Proteus. - Enzym naøy xuùc taùc phaûn öùng phaân giaûi ureâ thaønh NH 3 vaø CO 2 laøm taêng pH cuûa moâi tröôøng - Moâi tröôøng: moâi tröôøng loûng Rustigian-Stuart’s Urea Broth hay moâi tröôøng ñaëc Christensen Urea chöùa chæ thò ñoû phenol. - Sau phaûn öùng: + Khoâng ñoåi maøu (maøu vaøng cam): - + Chuyeån thaønh maøu ñoû tím: +
  46. Cơ ch ph n ng phân gi i ure bi urease
  47. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.9. Thöû nghieäm urease Đối ch ứng + + - Đối ch ứng
  48. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.10. Thöû nghieäm gelatinase -Thöû nghieäm duøng ñeå ñaùnh giaù khaû naêng tieát enzym gelatinase phaân giaûi gelatine thaønh polypeptid vaø acid amin. - Moâi tröôøng nuoâi caáy VSV ñöôïc boå sung gelatine hoaëc nuoâi caáy vi sinh vaät treân moâi tröôøng coù gelatine sau ñoù boå sung 5- 10ml trichloacetic acid TCA ñeå laø keát tuûa gelatine. - Sau phaûn öùng: + OÁng nghieäm thaïch nghieâng bò tan chaûy: + + Khoâng thay ñoåi traïng thaùi: - - Chuûng vi sinh vaät: Aeromonas hydrophyla (+), E. coli (-)
  49. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.10. Thöû nghieäm gelatinase + -
  50. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.11. Thöû nghieäm khaû naêng sinh H2S -Thöû nghieäm duøng ñeå xaùc ñònh khaû naêng phaân giaûi caùc acid amin chöùa löu huyønh (cystein, cystin, methionin) sinh H2S nhôø enzym desulfuahydrase. -H2S sinh ra seõ taïo tuûa maøu ñen vôùi chæ thò sulfide (Fe II, III, amonium sulfat saét ) chöùa trong moâi tröôøng -Moâi tröôøng thöû nghieäm: KIA, TSI, SIM, PIA, BSA -Sau nuoâi caáy: + Xuaát hieän maøu ñen trong moâi tröôøng: + + Khoâng xuaát hieä maøu: - - Vi sinh vaät: E.coli (+), Klebsiella (-), Proteus mirabilis (-)
  51. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.11. Thöû nghieäm khaû naêng sinh H2S
  52. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.12. Thöû nghieäm khaû naêng sinh idol - Thöû nghieäm duøng ñeå xaùc ñònh khaû naêng chuyeån hoaù caùc saûn phaåm trung gian cuûa quaù trình oxy hoaù thaønh indol - Indol ñöôïc xaùc ñònh nhôø phaûn öùng vôùi thuoác thöû p- dimethylaminobenzaldehide taïo phöùc hôïp daïng quinon coù maøu ñoû - Moâi tröôøng thöû nghieäm: nöôùc tripton, MIU, SIM. Thuoác thöû phaùt hieän indol laø Kovacs vaø Erlich - Sau phaûn öùng: + Xuaát hieän lôùp maøu ñoû treân beà maët moâi tröôøng: + + khoâng xuaát hieän lôùp maøu: - - Vi sinh vaät: E.coli (+), Klebsiella (-), Serratia marcescen (-), Proteus rettgeri (+)
  53. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.12. Thöû nghieäm khaû naêng sinh idol - +
  54. 3.1.12. Thöû nghieäm khaû naêng sinh idol
  55. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.13. Thöû nghieäm KIA, TSI - Moâi tröôøng KIA, TSI söû duïng ñoàng thôøi ñeå thöû nghieäm söû duïng caùc nguoàn carbon khaùc nhau (glucose, lactose) vaø khaû naêng sinh H2S. - KIA chöùa 1% lactose, 0,1% glucose (chaát chæ thò ñoû phenol). Moâi tröôøng TSI coù thaønh phaàn töông töï KIA, chæ theâm 1% succrose. - Treân KIA: + Neáu chæ leân men glucose →→→treân maët coù maøu ñoû, phaàn saâu coù maøu vaøng. + Neáu söû duïng caû glu vaø lac →→→moâi tröôøng ñoåi thaønh maøu vaøng. + khoâng söû duïng caû hai loaïi ñöôøng →→→beà maët coù maøu ñoû, phaân saâu khoâng coù maøu - Neáu söï leân men taïo khí seõ tích tuï vaø laøm vôõ thaïch - Thöû nghieäm H2S ñöôïc thöïc hieän nhôø sodium thiumsulphate trong thaønh phaàn moâi tröôøng, H 2S ñöôïc nhaän bieát nhôø saét amonium citrat
  56. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.13. Thöû nghieäm KIA, TSI
  57. ĐC 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11
  58. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.14. Thöû nghieäm nitratase (khöû nitrate) - Thöû nghieäm duøng ñeå kieåm tra ñaëc tính söû duïng enzym nitratase ñeå khöû nitrat thaønh nitrite vaø caùc saûn phaåm khaùc -Nitrite taïo thaønh seõ ñöôïc nhaän bieát nhôø phaûn öùng vôùi sulphanilamide vaø N-napthylethylenediamide hydrochloride ôû pH acid cho phöùc chaát maøu hoàng. - Moâi tröôøng: Nitrate Broth, sodium nitrate - Sau phaûn öùng: khi theâm thuoác thöû vaøo vaø acid hoaù moâi tröôøng + xuaát hieän maøu hoàng: + + Khoâng xuaát hieän phöùc maøu: -
  59. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.14. Thöû nghieäm nitratase (khöû nitrate)
  60. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.15. Thöû nghieäm oxidase - Thöû nghieäm nhaèm xaùc ñònh söï hieän dieän cuûa heä enzym oxydase ôû vi sinh vaät -Hoaït tính oxydase ñöôïc phaùt hieän nhôø thuoác thöû p- phenylenediamin, neáu coù söï hieän cuûa enzym, thuoác thöû bò oxy hoaù moäït hôïp chaát indolphenol coù maøu xanh döông - Moâi tröôøng nuoâi caáy VSV laø Nutrien Agar, laáy moät ít sinh khoái ñaët leân giaáy loïc coù taåm thuoác thöû - Sau thöû nghieäm: + Xuaát hieän maøu xanh döông:+ + Khoâng ñoåi maøu: -
  61. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.15. Thöû nghieäm oxidase
  62. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.16. Thöû nghieäm ONPG - Thöû nghieäm duøng ñeå xaùc ñònh hoaït tính enzym βββ- galactosidase tham gia vaøo quaù trình leân men lactose ôû vi sinh vaät. Moâi tröôøng thöû nghieäm laø ONPG broth chöùa o- nitrophenyl-D-galactopyranoside. Saûn phaåm taïo thaønh laø o- nitrophenol coù maøu vaøng - Vi sinh vaät: Serratia marcescens (+), Proteus rettgeri (-) - Sau thöû nghieäm: + Xuaát hieän maøu vaøng: + + Khoâng xuaát hieän maøu: -
  63. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.16. Thöû nghieäm ONPG + -
  64. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.17. Thöû nghieäm MR (Methyl Red) - Thöû nghieäm nhaèm phaân bieät vi sinh vaät döïa vaøo söï khaùc bieät trong quaù trình taïo vaø duy trì caùc saûn phaåm coù tính acid töø söï leân men glucose. Vi sinh vaät leân men glucose taïo vaø duy trì saûn phaåm acid, laøm ñoåi maøu thuoác thöû. Neáu saûn phaåm acid tieáp tuïc bieán ñoåi thaønh caùc saûn phaåm trung tính, khoâng laøm ñoåi maøu thuoác thöû. - Chaát chæ maøu pH moâi tröôøng laø methyl ñoû - Moâi tröôøng thöû nghieäm: moâi tröôøng MR-VP - Sau thöû nghieäm: + Moâi tröôøng chuyeån sang ñoû: + + Moâi tröôøng khoâng ñoåi maøu: - - Chuûng vi sinh vaät: Proteus rettgeri (+), Serratia marcescens (-)
  65. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.17. Thöû nghieäm MR (Methyl Red) _ + + +
  66. ThTh nghinghi mm MRMR (Methyl(Methyl red)red) •Cơ s sinh hóa: – Ch t ch th pH: methyl red ư – MR (+) – càng kéo dài th i gian nuôi cy – môi tr ưng càng acid – MR (-) – càng kéo dài th i gian nuôi cy – các ch t có tính acid b chuy n hóa – môi tr ưng dn trung tính  Th i gian 2 – 5 ngày 37 oC
  67. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.18. Thöû nghieäm VP (Voges-Proskauer) - Phaûn öùng duøng phaân bieät caùc loaøi trong hoï vi khuaån ñöôøng ruoät Enterobacteriaceae, döïa vaøo söï oxi hoaù acetoin ñöôïc taïo ra töø 2,3-butanediol thaønh diacetyl. Diacetyl ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo phaûn öùng keát hôïp vôùi nhaân guanidine cuûa pepton taïo phöùc ñoû. - Moâi tröôøng thöû nghieäm: Moâi tröôøng MR-VP - Thuoác thöû: Barritt, Koblentz chöùa ααα napthol vaø KOH - Sau thöû nghieäm: + Xuaát hieän maøu ñoû treân maët moâi tröôøng: + + Beà maët moâi tröôøng khoâng ñoåi maøu: - - Vi sinh vaät: E. coli (-), Enterobacter cloacea (+)
  68. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.18. Thöû nghieäm VP (Voges-Proskauer)
  69. 3.1.18. Thöû nghieäm VP (Voges-Proskauer)
  70. III. THÖÛ NGHIEÄM SINH HOAÙ 3.1.20. Thöû nghieäm tính di ñoäng - Kieåm tra khaû naêng di ñoäng cuûa vi sinh vaät trong moâi tröôøng nuoâi caáy. - Moâi tröôøng söû duïng laø thaïch baùn loûng (3-5g agar/lít)
  71. ThTh nghinghi mm ttíínhnh didi ngng (-) (+) (+)