Lý thuyết sử dụng thuốc - Trần Ngọc Châu

pdf 52 trang hapham 2630
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Lý thuyết sử dụng thuốc - Trần Ngọc Châu", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfly_thuyet_su_dung_thuoc_tran_ngoc_chau.pdf

Nội dung text: Lý thuyết sử dụng thuốc - Trần Ngọc Châu

  1. LÝ THUYẾT SỬ DỤNG THUỐC BABA ØØII 5:5: THUOTHUO ÁÁCC MÊMÊ && THUOTHUO ÁÁCC TÊTÊ BABA ØØII 6:6: THUOTHUO ÁÁCC NGUNGU ÛÛ,, ANAN THATHA ÀÀN,N, CHOCHO ÁÁNGNG COCO GIAGIA ÄÄTT BABA ØØII 27:27: THUOTHUO ÁÁCC ĐĐIEIE ÀÀUU TRỊTRỊ UNGUNG THTH ƯƯ Trần Ngọc Châu Đại học Y Dược TP.Hồ Chí Minh
  2. BABA ØØII 55 THUOTHUO ÁÁCC MÊMÊ THUOTHUO ÁÁCC TÊTÊ Trần Ngọc Châu
  3. MC TIÊU H C T P • Trình bày đưc tính ch t, tác dng , tác dng ph , cách dùng , bi t dưc và bo qu n các thu c mê, tê đã hc. •Hưng dn s dng an tồn, hp lý mt s thu c mê, tê theo qui đnh. 2/6/2009 3
  4. 2/6/2009 4
  5. THU C MÊ • ðnh ngh ĩa Thu c mê là thu c cĩ tác dng c ch th n kinh trung ươ ng làm mt ý th c và mi cm giác (đau, nĩng, lnh). 2/6/2009 5
  6. THU C MÊ • Tr ng thái bnh nhân khi vào cơn mê – An th n, suy gi m ý th c – Gi m tu n hồn và hơ hp – Giãn cơ vn đng –Mt dn ph n x – Vơ cm tm th i 2/6/2009 6
  7. THU C MÊ • Tiêu chu n ca mt thu c mê lý tưng – Kh i mê nhanh, nh nhàng, hi ph c nhanh –D điu ch nh li u lưng – Tác dng giãn cơ vn đng hồn tồn – Khơng nh hưng đn tu n hồn và hơ hp – Khơng đc, khơng gây tác dng ph – An tồn khi bo qu n • Khơng cĩ lo i thu c đáp ng các yêu cn trên  ph i hp thu c 2/6/2009 7
  8. THU C MÊ • Phân lo i 1. Thu c mê đưng hơ hp • ch t khí hay lng d bay hơi • dùng qua đưng hơ hp 2. Thu c mê đưng tĩnh mch • dng bt • dùng bng đưng tiêm 2/6/2009 8
  9. MT S THU C MÊ 1. ETHER MÊ 2. HALOTHAN 3. THIOPENTAL 4. KETAMIN 2/6/2009 9
  10. MT S THU C MÊ 1. ETHER MÊ 2. HALOTHAN 3. THIOPENTAL 4. KETAMIN 2/6/2009 10
  11. 1. ETHER MÊ • Tên khác: diethyl ether, ether ethylic • Tính ch t: – ch t lng khơng màu, mùi đc bi t – d bay hơi và d cháy n – d b phân hy bi ánh sáng 2/6/2009 11
  12. 1. ETHER MÊ • Tác dng – gây mê tt, ít đc, ít tai bi n – an th n và giãn cơ tt • Tác dng ph – kích thích đưng hơ hp – gây co th t thanh qu n – tăng ti t dch khí qu n – tăng ti t nưc bt, cĩ th làm ng t th 2/6/2009 12
  13. 1. ETHER MÊ • Dng thu c: đĩng chai 150 ml. • Cách dùng : gây mê qua đưng hơ hp ch p mt n ho c máy gây mê 60-150ml tùy tr ưng hp ph u thu t và tùy cơ đa, th tr ng ca bnh nhân. 2/6/2009 13
  14. 1. ETHER MÊ • Bo qu n: nơi mát, tránh ánh sáng, xa la. Nu s lưng ln, bo qu n kho “ch ng cháy n”. Hn dùng 6 tháng. • Ngày nay ít đưc s dng do . 2/6/2009 14
  15. Ether d gây cháy n 2/6/2009 15
  16. MT S THU C MÊ 1. ETHER MÊ 2. HALOTHAN 3. THIOPENTAL 4. KETAMIN 2/6/2009 16
  17. 2. HALOTHAN • Bi t dưc: Fluothane, Narcotan, Somnothane • Tính ch t: – ch t lng, khơng màu – mùi v đc tr ưng – tan trong ethanol, cloroform – khơng cháy 2/6/2009 17
  18. 2. HALOTHAN • Tác dng – Tác dng gây mê mnh – Cĩ tác dng gi m đau – Giãn cơ và an th n kém (# ether mê) • Ch đnh : Kh i mê và duy trì mê 2/6/2009 18
  19. 2. HALOTHAN • Tác dng ph - lo n nh p tim, suy tu n hồn và hơ hp - nng đ cao trong sn khoa gây giãn t cung - suy gan, cĩ th gây ho i t t bào gan • Ch ng ch đnh - bnh gan th n - suy tim, cao huy t áp - gây mê trong sn khoa - ng n hơn 3 tháng gi a hai ln gây mê 2/6/2009 19
  20. 2. HALOTHAN • Dng thu c: l 125, 250ml 2/6/2009 20
  21. 2. HALOTHAN • Cách dùng Kh i mê: 0,5 – 3%. Duy trì mê t 0,5 – 1,5%. Halothan cĩ th đưc s dng ho c vi oxy ho c hn hp oxy – nit ơ protoxyd. • Bo qu n: ðc B. L kín. Tránh ánh sáng. ð nhi t đ < 25 o C 2/6/2009 21
  22. MT S THU C MÊ 1. ETHER MÊ 2. HALOTHAN 3. THIOPENTAL 4. KETAMIN 2/6/2009 22
  23. 3. THIOPENTAL • Tên khác: Penthiobarbital, Thiopentone • Bi t dưc: Nesdonal, Farmotal, Pentotal • Tính ch t – bt kt tinh tr ng ho c vàng nh t – tan trong nưc 2/6/2009 23
  24. 3. THIOPENTAL • Tác dng – gây mê nhanh, mnh nh ưng ng n hn và khơng sâu – dùng đ gây mê cho các cu c ph u thu t ph n mm đơ n gi n (nh ư m chi, m mt) – ph i hp vi thu c mê khác đ cĩ tác dng hi p đng 2/6/2009 24
  25. 3. THIOPENTAL • Tác dng ph – suy hơ hp và tim mch – cĩ th gây co th t thanh qu n, khí qu n • Dng thu c – đưc đĩng l 0,5– 1g kèm theo ng nưc 5ml-10ml đ pha khi dùng. 2/6/2009 25
  26. 3. THIOPENTAL • Cách dùng – tiêm tĩnh mch dung dch 2,5% – li u 0,5 – 1g (ti đa < 1,5g) – tc đ tiêm 1 ml/10 giây • Bo qu n – đc B lo i barbiturat – đ nơi mát, tránh ánh sáng 2/6/2009 26
  27. MT S THU C MÊ 1. ETHER MÊ 2. HALOTHAN 3. THIOPENTAL 4. KETAMIN 2/6/2009 27
  28. 4. KETAMIN • Bi t dưc: Ketalar 2/6/2009 28
  29. 4. KETAMIN • Tác dng – gây mê nhanh – gi m đau mnh – giãn cơ kém – khơng làm mt ph n x hng, thanh qu n • Ch đnh – gây mê cho các ph u thu t nh – kh i mê tr ưc khi dùng ether, halothan – ph i hp vi N2O đ hi p đng tác dng 2/6/2009 29
  30. 4. KETAMIN • Tác dng ph – c ch hơ hp li u cao – lú ln, o giác, bu n nơn, chĩng mt, nh c đu • Ch ng ch đnh – cao huy t áp, suy tim nng – ti n s tai bi n mch máu não – mn cm vi thu c – ph u thu t hng, thanh qu n, ph qu n 2/6/2009 30
  31. 4. KETAMIN • Dng thu c ng tiêm 5ml cĩ 1% và 5% ng tiêm 2,5ml cĩ 10% 2/6/2009 31
  32. 4. KETAMIN • Cách dùng – IV ch m 1-4,5 mg /kg – IM ch m 6,5-13 mg/kg – duy trì mê : IM ho c IV ½ li u trên • Bo qu n – đc bng A – tránh ánh sáng 2/6/2009 32
  33. MT S THU C MÊ 1. ETHER MÊ 2. HALOTHAN 3. THIOPENTAL 4. KETAMIN 2/6/2009 33
  34. 2/6/2009 34
  35. THUOTHUO ÁCÁC TÊTÊ
  36. THU C TÊ • ðnh ngh ĩa Thu c tê là thu c cĩ tác dng – c ch đu dây th n kinh cm giác – làm mt cm giác tm th i ti nơi thu c ti p xúc – nh ưng khơng nh hưng đn ý th c và các ho t đng khác ca cơ th . 2/6/2009 36
  37. THU C TÊ • Các tr ưng hp cn dùng thu c tê – Sinh thi t da hay mơ – Sinh đ – Ti u ph u (bàn tay, cánh tay, chân ) –Mt s tr ưng hp ph u thu t mt – Trong nha khoa 2/6/2009 37
  38. THU C TÊ • Các ph ươ ng pháp gây tê 1. Gây tê khu vc (gây tê vùng) 2. Gây tê ti ch 2/6/2009 38
  39. THU C TÊ • Phân lo i 1. Gây tê theo đưng tiêm 2. Gây tê b mt 2/6/2009 39
  40. 2/6/2009 40
  41. MT S THU C TÊ TH ƯNG G P 1. PROCAIN 2. LIDOCAIN 2/6/2009 41
  42. 1. PROCAIN • Bi t dưc: Novocain, Allocain • Tính ch t Th ưng dùng dưi dng mu i procain hydroclorid Thu c d vàng khi đ ra ngồi ánh sáng 2/6/2009 42
  43. 1. PROCAIN • Tác dng – Tác dng gây tê trung bình –Hp thu kém qua da và niêm mc nên khơng cĩ tác dng gây tê b mt – Dùng gây tê và gi m đau: gây tê ct sng, phong b cm giác đau dây th n kinh 2/6/2009 43
  44. 1. PROCAIN • Tác dng ph – Cĩ th gây sc, tr y tim mnh • Ch ng ch đnh –Mn cm – ðang s dng sulfamid 2/6/2009 44
  45. 1.1. PROCAINPROCAIN • Dng thu c Dng tiêm, ng 1ml-2 ml nng đ 1; 2; 3% • Cách dùng Tiêm bp, ct sng Li u ti đa: 0,1g/l n x0,25g/24h (tiêm bp) 0,15g (tiêm ty sng) • Bo qu n: đc B, tránh ánh sáng 2/6/2009 45
  46. MT S THU C TÊ TH ƯNG G P 1. PROCAIN 2. LIDOCAIN 2/6/2009 46
  47. 2.2. LIDOCAINLIDOCAIN • Bi t dưc: Lignocain, Xylocain, Solcain, Alcain. 2/6/2009 47
  48. 2.2. LIDOCAINLIDOCAIN • Dng thu c Thu c đưc pha ch dưi dng: –Dng phun mù: Lidocain 5%. –Dng thu c m: Lidocain 2%. – Dung dch tiêm chích 1-2% • Lidocain HCl 1%- 2% • Lidocain HCl 1% + epinephrin 1:100 • Lidocain HCl 2% + epinephrin 1: 50000 • Bo qu n: đc B, tránh ánh sáng. 2/6/2009 48
  49. 2.2. LIDOCAINLIDOCAIN • Tác dng – Gây tê nhanh, mnh nh ưng ng n hn (thu c khơng gây giãn mch nh ưng cĩ th ph i hp vi Adrenalin đ kéo dài tác dng ) – Cịn dùng ch a lo n nh p tâm th t 2/6/2009 49
  50. 2.2. LIDOCAINLIDOCAIN • Cách dùng - gây tê, gi m đau ti ch (IM) - gây tê vùng (IV) - lo n nh p tâm th t (IV) 2/6/2009 50
  51. 2.2. LIDOCAINLIDOCAIN • Ch ng ch đnh –Mn cm –Tn th ươ ng nng niêm mc – Mơ b nhi m khu n – Tr < 30 tháng tu i 2/6/2009 51
  52. 2/6/2009 52