Tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình

Nội dung text: Tiêu chuẩn thiết kế nền nhà và công trình

1. T I  U C H U  N Q U C G I A TCVN 9362:2012 Xut bn ln 1 TIÂU CHUN THIT K N!N NH V CÓNG TRÏNH Specifications for design of foundation for buildings and structures H N&I œ 2012 1
2. TCVN 9362:2012 M)c l)c Li nói Ču 4 1 Phm vi áp dng 5 2 Quy Čnh chung 5 3 Phân loi Č"t n$n 6 4 Thi't k' n$n 16 5 )*c Či+m thi't k' n$n c,a nhà và công trình xây trên Č"t lún 56t 40 6 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây trên Č"t tr59ng n: .45 7 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây trên Č"t than bùn no n56c 47 8 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây trên bùn 49 9 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây trên Č"t eluvi 50 10 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây trên Č"t nhiAm muBi 51 11 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây trên Č"t ČCp 53 12 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây : nhDng n9i khác .54 13 )*c Či+m thi't k' n$n, nhà và công trình xây : nhDng vùng ČEng Č"t 56 14 )*c Či+m thi't k' n$n Č5ng dây tFi ČiGn trên không 58 15 )*c Či+m thi't k' n$n, móng cu và cBng 63 16 Ph lc A Quy Čnh) Quy tCc thi't lJp tr tiêu chuKn và tr tính toán các Č*c tr5ng c,a Č"t 65 17 Ph lc B (Tham khFo) Các bFng tr tiêu chuKn các Č*c tr5ng ČE b$n và bi'n dng c,a Č"t 69 18 Ph lc C (Tham khFo) Tính toán bi'n dng c,a n$n 72 19 Ph lc D (Tham khFo) Êp lRc tính toán quy 56c trên n$n Č"t 87 20 Ph lc E (Quy Čnh) Các hG sB dùng Č+ tính toán sVc chu tFi c,a n$n 90 3
3. TCVN 9362:2012 L,i nói Ču TCVN 9362:2012 Č5Wc chuy+n ČXi tY TCXD 45:1978 theo quy Čnh ti khoFn 1 )i$u 69 c,a LuJt Tiêu chuKn và Quy chuKn k\ thuJt và Či+m a khoFn 1 )i$u 7 Ngh Čnh sB 127/2007/N)-CP ngày 01/8/2007 c,a Chính ph, quy Čnh chi ti't thi hành mEt sB Či$u c,a LuJt Tiêu chuKn và Quy chuKn k\ thuJt. TCVN 9362:2012 do ViGn Khoa hbc Công nghG Xây dRng œ BE Xây dRng biên son, BE Xây dRng Č$ ngh, TXng cc Tiêu chuKn )o l5ng Ch"t l5Wng thKm Čnh, BE Khoa hbc và Công nghG công bB. 4
4. T I Â U C H U  N Q U C G I A TCVN 9362:2012 Tiêu chu2n thi3t k3 n5n nhà và công trình Specifications for design of foundation for buildings and structures 1 Ph=m vi áp d)ng 1.1 Tiêu chuKn này Č5Wc dùng Č+ thi't k' n$n nhà và công trình. 1.2 Tiêu chuKn này không dùng Č+ thi't k' n$n c,a công trình th,y lWi, cu Č5ng, sân bay, móng cbc cdng nh5 n$n móng chu tFi trbng ČEng. 2 Quy ČDnh chung 2.1 N$n nhà và công trình phFi Č5Wc thi't k' trên c9 s:: a) K't quF Či$u tra Ča ch"t công trình và Ča ch"t th,y ven và nhDng sB liGu v$ Či$u kiGn khí hJu c,a vùng xây dRng; b) Kinh nghiGm xây nhà và công trình trong các Či$u kiGn Ča ch"t công trình t59ng tR; c) Các tài liGu Č*c tr5ng cho nhà ho*c công trình Čnh xây, k't c"u c,a nó và tFi trbng tác dng lên móng cdng nh5 các Či$u kiGn sg dng sau này; d) )i$u kiGn xây dRng Ča ph59ng; e) So sánh kinh t' k\ thuJt các ph59ng án c,a giFi pháp thi't k' Č+ chbn giFi pháp tBi 5u nhim tJn dng Čy Č, nh"t các Č*c tr5ng b$n và bi'n dng c,a Č"t và các tính ch"t c9 lð c,a vJt liGu làm móng (ho*c các phn ngm khác c,a k't c"u). 2.2 ViGc nghiên cVu Ča ch"t công trình c,a Č"t n$n nhà và công trình phFi thRc hiGn theo yêu cu c,a các tiêu chuKn áp dng v$ khFo sát xây dRng cdng nh5 phFi tính Č'n Č*c Či+m k't c"u và Č*c Či+m sg dng nhà và công trình. 2.3 K't quF nghiên cVu Ča ch"t công trình phFi gkm các tài liGu cn thi't Č+ giFi quy't các v"n Č$: a) Chbn ki+u n$n và móng, xác Čnh chi$u sâu Č*t móng và kích th56c móng có dR ki'n Č'n nhDng thay ČXi có th+ xFy ra (trong quá trình xây dRng và sg dng), v$ Či$u kiGn Ča ch"t công trình, Ča ch"t th,y ven và tính ch"t c,a Č"t; b) Trong tr5ng hWp cn thi't, chbn các ph59ng pháp cFi to tính ch"t Č"t n$n; c) Quy Čnh dng và khBi l5Wng các biGn pháp thi công. 5
5. TCVN 9362:2012 2.4 Không cho phép thi't k' n$n nhà và công trình mà không có ho*c không Čy Č, cen cV Ča ch"t công trình t59ng Vng Č+ giFi quy't các v"n Č$ : 2.3. 2.5 Trong Či$u kiGn cho phép, khi lJp ph59ng án n$n và móng cn quy Čnh viGc ,i l6p Č"t trkng trbt Č+ sau này sg dng li cho nông nghiGp (trkng trbt li) ho*c ČBi v6i Č"t ít có giá tr nông nghiGp thì dùng Č+ trkng cây xanh cho khu xây dRng 2.6 Trong ph59ng án n$n và móng c,a nhà và công trình c,a nhDng tr5ng hWp nêu : 4.6.29 nên ti'n hành Čo bi'n dng c,a n$n theo các Či+m mBc Č*t smn. 3 Phân lo=i Čt n5n 3.1 Khi mô tF k't quF khFo sát trong thi't k' n$n móng và các phn khác nim d56i m*t Č"t c,a nhà và công trình phFi quy Čnh tên Č"t theo phn này c,a tiêu chuKn. Trong tr5ng hWp cn thi't, cho phép Č5a thêm vào các tên gbi và Č*c tr5ng ph khác (thành phn ht c,a Č"t sét, mVc ČE và tính ch"t Č"t nhiAm muBi, dng Č"t Čã hình thành n$n Č"t êluvi, tính b$n vDng khi chu phong hóa khí quy+n, ČE cVng khi Čào ) chú ð Č'n loi và Č*c Či+m xây dRng cdng nh5 các Či$u kiGn Ča ch"t Ča ph59ng. Tên gbi và Č*c tr5ng ph không Č5Wc mâu thuon v6i tên Č"t c,a tiêu chuKn này. 3.2 )"t Čá Č5Wc chia ra Čá và Č"t 3.2.1 )á gkm có phún xu"t, bi'n ch"t và trm tích có liên k't cVng giDa các ht (dính k't và xi meng hóa) nim thành khBi liên tc ho*c khBi nVt np. 3.2.2 )"t gkm có: a) )"t hòn l6n là loi không có liên k't xi meng, các ht l6n h9n 2 mm chi'm trên 50 % tính theo trbng l5Wng các hòn tinh th+ ho*c trm tích; b) )"t cát là loi : trng thái khô thì ri, các ht l6n h9n 2 mm chi'm d56i 50 % tính theo trbng l5Wng và không có tính dpo (Č"t không len Č5Wc thành sWi có Č5ng kính 3 mm ho*c chs sB dpo c,a nó I p < 0,01); c) )"t sét là loi có chs sB dpo I p ≥ 0,17. CH THÈCH: Chs sB dpo c,a Č"t I p là hiGu sB ČE Km bi+u diAn bing sB thJp phân Vng v6i hai trng thái c,a Č"t; y gi6i hn chFy WL và : gi6i hn dpo Wp . 3.3 )á Č5Wc chia ra thành tYng loi theo BFng 1 tùy thuEc vào: a) SVc chBng nén tVc thi mEt trc : trng thái no n56c Rn ; b) HG sB hóa m$m K m (tz sB giDa sVc chBng nén tVc thi mEt trc : trng thái no n56c và hong khô); 6
6. TCVN 9362:2012 c) )E phong hóa K ph (tz sB giDa trbng l5Wng th+ tích c,a mou Čá b phong hóa v6i trbng l5Wng th+ tích c,a mou ch5a phong hóa c,a cùng Čá "y). )Bi v6i Čá có khF neng hòa tan trong n56c (muBi m{, thch cao, Čá vôi ) phFi quy Čnh ČE hòa tan c,a nó. Bng 1 - Phân lo=i Čá Lo=i Čá ChK sM A. Theo sVc chBng nén tVc thi mEt trc Rn (MPa) R"t b$n Rn > 120 B$n 120 000 ≥ R > 50 B$n vYa n Èt b$n 50 000 ≥ Rn > 15 )á nga cVng 15 000 ≥ Rn > 5 Rn K ≥ 0,9 ph Phong hóa )á cVng nim thành tYng Čám chuy+n sang Čá nVt np 0,9 > K ph ≥ 0,8 Phong hóa mnh (ri rc) )á cVng nim trong toàn khBi : dng ri K ph < 0,8 3.4 )"t hòn l6n và Č"t cát tùy thuEc thành phn ht Č5Wc chia theo BFng 2. Tên Č"t hòn l6n và Č"t cát quy Čnh : BFng 2 cn ghi thêm ČE không Čkng nh"t c,a thành phn ht U , xác Čnh theo công thVc: d60 U = (1) d10 trong Čó: d60 là Č5ng kính c,a ht mà các ht có Č5ng kính nh{ h9n nó chi'm 60 % trbng l5Wng Č"t. d10 là Č5ng kính c,a ht mà các ht có Č5ng kính nh{ h9n nó chi'm 10 % trbng l5Wng Č"t. Khi trong Č"t hòn l6n có ch"t l"p nhét là cát trên 40 % ho*c là sét trên 30 %, tXng trbng l5Wng c,a Č"t hong khô thì khi Čnh tên Č"t hòn l6n cn Čnh cF tên c,a ch"t l"p nhét và phFi chs rõ Č*c tr5ng trng 7
7. TCVN 9362:2012 thái c,a nó. Loi Č"t này phFi Čnh tên theo BFng 2 ho*c BFng 6 sau khi Čã tách các ht l6n h9n 2 mm kh{i mou Č"t hòn l6n. 3.5 )"t hòn l6n b phong hóa trong các quá trình tR nhiên và chVa trên 10 % ht có kích th56c nh{ h9n 2 mm, theo tr c,a hG sB phong hóa K phd chia ra theo BFng 3. Bng 2 - Phân lo=i Čt Lo=i Čt hòn lOn và Čt cát Phân bM cPa h=t theo ČS lOn tính bUng phn trVm trWng lXYng cPa Čt hong khô 1 2 A. t hòn ln )"t tFng len (khi có ht sCc cnh gbi Trbng l5Wng c,a các ht l6n h9n 200 mm chi'm trên 50 % là Ča khBi) )"t cuEi (khi có ht sCc cnh gbi là Trbng l5Wng các ht l6n h9n 10 mm chi'm trên 50 % Č"t dem) )"t s{i (khi có ht sCc cnh gbi là Č"t Trbng l5Wng các ht l6n h9n 2 mm chi'm trên 50 % sn) B. t cát Cát s{i Trbng l5Wng các ht l6n h9n 2 mm chi'm trên 25 % Cát thô Trbng l5Wng các ht l6n h9n 0,5 mm chi'm trên 50 % Cát thô vYa Trbng l5Wng các ht l6n h9n 0,25 mm chi'm trên 50 % Cát mn Trbng l5Wng các ht l6n h9n 0,1 mm chi'm trên 75 % ho*c h9n Cát bi Trbng l5Wng ht l6n h9n 0,1 mm chi'm d56i 75 % CH THÈCH: )+ Čnh tên Č"t theo BFng 2 phFi cEng dn phn trem hàm l5Wng ht c,a Č"t nghiên cVu: BCt Ču tY các ht l6n h9n 200 mm, sau Čó là các ht l6n h9n 10 mm, ti'p Č'n là các ht l6n h9n 2 mm Tên Č"t l"y theo chs tiêu Ču tiên Č5Wc th{a mãn trong thV tR tên gbi : BFng 2. Bng 3 - Phân lo=i Čt theo mZc ČS phong hóa Tên Čt hòn lOn theo mZc ČS phong hóa H[ sM phong hóa Kphd Không phong hóa 0 < K phd ≤ 0,5 Phong hóa y'u 0,5 < K phd ≤ 0,75 Phong hóa mnh 0,75 < K phd ≤ 1 HG sB phong hóa c,a các mFnh vn Č"t hòn l6n K phd Č5Wc xác Čnh bing thí nghiGm mài mòn Č"t trong thi't b trBng quay và tính theo công thVc: 8
8. TCVN 9362:2012 K1- K 0 K ph = (2) K1 trong Čó: K1 là tz sB trbng l5Wng các ht có kích th56c nh{ h9n 2 mm so v6i trbng l5Wng c,a các ht có kích th56c l6n h9n 2 mm sau khi thí nghiGm mài mòn; Ko là tz sB trên, tr56c khi thí nghiGm mài mòn. 3.6 )"t hòn l6n và Č"t cát Č5Wc chia theo ČE no n56c G (phn n56c chVa trong th+ tích r‚ng c,a Č"t) ghi trong BFng 4. Bng 4 - Phân lo=i Čt theo ČS no nXOc Tên Čt hòn lOn và Čt cát theo ČS no nXOc \S no nXOc, G Èt Km 0 < G ≤ 0,5 ƒm 0,5 < G ≤ 0,8 No n56c 0,8 < G ≤ 1 )E no n56c G Č5Wc xác Čnh theo công thVc: W.  G= s (3) e. w trong Čó: W là ČE Km tR nhiên c,a Č"t tính bing sB thJp phân; w là khBi l5Wng riêng c,a n56c, l"y w =1; s là khBi l5Wng riêng c,a Č"t; e là hG sB r‚ng c,a Č"t : trng thái và ČE Km tR nhiên. )E Km tR nhiên c,a Č"t hòn l6n W xác Čnh bing cách thí nghiGm mou mà không tách các hòn l6n ra kh{i Č"t l"p nhét ho*c thí nghiGm riêng c,a cho hòn l6n và cho Č"t l"p nhét. Trong tr5ng hWp thí nghiGm riêng thì ČE Km c,a Č"t hòn l6n xác Čnh theo công thVc: WW=1 - (1- Kphd )( WW 1 - 2 ) (4) trong Čó: W1 và W2 ln l5Wt là ČE Km c,a phn Č"t l"p nhét và c,a phn hòn l6n (ht l6n h9n 2 mm); 9
9. TCVN 9362:2012 η là l5Wng hòn l6n tính bing sB thJp phân; K phd là hG sB phong hóa, xác Čnh theo 3.5. 3.7 Cát Č5Wc chia theo ČE ch*t nêu trong BFng 5 tùy thuEc vào hG sB r‚ng e ; hG sB này xác Čnh trong phòng thí nghiGm dRa vào mou nguyên dng : th' nim tR nhiên c,a Č"t ho*c tùy thuEc vào k't quF xuyên Č"t. Bng 5 - Phân lo=i cát \S ch_t cPa cát Lo=i cát Ch_t Ch_t v`a R,i A. Theo h s r ng ( e ) Cát s{i thô và thô vYa e 0,7 Cát mn e 0,75 Cát bi e 0,8 B. Theo s#c kháng xuyên côn pt (MPa) khi xuyên t+nh Cát thô và thô vYa (không ph thuEc ČE Km) pt > 15 15 ≥ pt ≥ 5 pt 12 12 ≥ pt ≥ 4 pt 10 10 ≥ pt ≥ 3 pt 7 7 ≥ pt ≥ 2 pt 11 11 ≥ pČ ≥ 3 pČ 8,5 8,5 ≥ pČ ≥ 2 pČ 8,5 8,5 ≥ pČ ≥ 2 pČ 0,17 CH THÈCH: 1. Khi trong Č"t sét có nhDng ht l6n h9n 2 mm thì thêm vào tên gbi : BFng 6 tY —có cuEi“ (—có dem“) ho*c —có s{i“ (—có sn“) n'u l5Wng chVa các ht t59ng Vng chi'm 15 % Č'n 25 % theo trbng l5Wng và tY —cuEi“ (—dem“) ho*c —s{i“ (—sn“) n'u các ht này chVa trong Č"t tY 25 % Č'n 50 % theo trbng l5Wng. 2. Khi loi ht l6n h9n 2 mm chi'm trên 50 % trbng l5Wng Č"t thì Č5Wc x'p vào Č"t hòn l6n (xem 3.2). 10
10. TCVN 9362:2012 3.9 )"t sét Č5Wc chia theo chs sB sGt IS nh5 trong BFng 7. Bng 7 - Phân lo=i Čt sét theo chK sM s[t Tên Čt sét theo chK sM s[t ChK sM s[t IS Ê-cát:
    CVng IS 1 Ê-sét và sét:
    CVng IS 1 Chs sB sGt xác Čnh theo công thVc: W- W p Is = (5) WL- W p trong Čó: W , Wp và WL là kð hiGu c,a các Či l5Wng Čã giFi thích trong 3.2 và 3.6. 3.10 )"t sét theo sVc kháng xuyên Č9n v px chia theo BFng 8. Bng 8 - Phân lo=i Čt sét theo sZc kháng xuyên Tên Čt sét theo sZc SZc kháng xuyên px kháng xuyên Čen vD MPa R"t b$n px ≥ 0,2 B$n 0,2 > p > 0,1 B$n vYa x Y'u 0,1 > px ≥ 0,05 px < 0,05 0 SVc kháng xuyên Č9n v px Č5Wc xác Čnh bing cách ép vào mou Č"t mEt hình nón có góc : Čsnh 30 và tính theo công thVc: p p = (6) x h2 trong Čó: p là lRc th‰ng ČVng truy$n lên hình nón, tính bing kilôgam (kg); h là ČE lún sâu c,a hình nón, tính bing xentimét (cm). 11
11. TCVN 9362:2012 3.11 Trong Č"t sét còn phFi chia ra bùn (xem 3.12) Č"t lún 56t (xem 3.13 và 3.14) và Č"t tr59ng n: (xem 3.15 và 3.16). 3.12 Bùn là Č"t sét : giai Čon Ču thành hình, Č5Wc to b:i trm tích c"u trúc trong n56c có các quá trình vi sinh vJt và : k't c"u tR nhiên có ČE Km v5Wt quá ČE Km : gi6i hn chFy và hG sB r‚ng v5Wt quá các tr sB ghi : BFng 9. Tên bùn Č5Wc quy Čnh theo chs sB dpo nêu : 3.8. Bng 9 - H[ sM rgng cPa bùn sét Lo=i bùn H[ sM rgng e Bùn á - cát e ≥ 0,9 Bùn á - sét e ≥ 1 Bùn sét e ≥ 1,5 3.13 )"t lún 56t là Č"t sét mà d56i tác dng c,a tFi trbng ngoài ho*c trbng l5Wng bFn thân khi th"m 56t, Č"t sŠ b lún thêm. S9 bE có th+ xem Č"t l6t ho*c Č"t dng l6t (cdng nh5 mEt sB loi Č"t sét ph,) là Č"t có tính lún 56t khi ČE no n56c G < 0,8 và chs sB lún 56t s xác Čnh theo công thVc (7) nh{ h9n tr sB ghi : BFng 10. Bng 10 - GiOi h=n cPa chK sM s cho Čt lún XOt ChK sM dco cPa Čt I p 0,01 ≤ I p < 0,1 0,1 ≤ I p < 0,14 0,14 ≤ I p < 0,22 ChK sM lún 56t s 0,1 0,17 0,24 Chs sB lún 56t s Č5Wc xác Čnh theo công thVc sau: e- e s= nh (7) 1+ e trong Čó: e là hG sB r‚ng c,a Č"t : k't c"u và ČE Km tR nhiên; enh là hG sB r‚ng c,a Č"t Vng v6i ČE Km : gi6i hn chFy WL xác Čnh theo công thVc. s enh= W L (8) w s, w có ð ngh a nh5 trong công thVc (3). 3.14 )"t lún 56t Č5Wc Č*c tr5ng bing ČE lún 56t t59ng ČBi và áp lRc lún 56t ban Ču. )E lún 56t t59ng ČBi c,a Č"t xác Čnh theo công thVc: s h'- h n s = (9) ho 12
12. TCVN 9362:2012 trong Čó: h' là chi$u cao mou Č"t Km tR nhiên chu nén không n: hông d56i áp lRc p , bing áp lRc tác dng : ČE sâu Čang xét gkm trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t và tFi trbng trên móng ho*c chs bing trbng l5Wng c,a Č"t tùy thuEc vào loi bi'n dng Čnh nghiên cVu là Sa ho*c Ssd nêu : 5.2; hn là chi$u cao cdng c,a mou Č"t Čó sau khi làm 56t Č'n hoàn toàn no n56c và giD : áp lRc p ; ho là chi$u cao cdng c,a mou Č"t Km tR nhiên Čó, chu nén không n: hông b:i áp lRc bing áp lRc do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra : ČE sâu Čang xét. Êp lRc lún 56t ban Ču ps là áp lRc bé nh"t mà d56i áp lRc này, trong Či$u kiGn hoàn toàn no n56c, Č"t th+ hiGn tính ch"t lún 56t. Êp lRc lún 56t ban Ču ps là áp lRc Vng v6i: δ a) Khi thí nghiGm Č"t trong phòng thí nghiGm : máy nén œ áp lRc gây ra ČE lún 56t t59ng ČBi s = 0,01; b) Khi thí nghiGm hiGn tr5ng bing bàn nén có làm 56t Č"t tr56c œ áp lRc gi6i hn tz lG thuJn trên bi+u Čk ČE lún c,a bàn nén tFi trbng; c) Khi làm 56t Č"t trong các hB thí nghiGm œ áp lRc tR nhiên : ČE sâu mà bCt Ču tY Č"y d56i trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t, Č"t b lún 56t. 3.15 )"t tr59ng n: là Č"t sét khi b th"m n56c ho*c các dung dch hóa hbc thì b teng th+ tích mà δ trong Či$u kiGn tr59ng n: tR do (không có tFi trbng) có ČE n: t59ng ČBi tn ≥ 0,4. )E tr59ng n: t59ng ČBi c,a Č"t tn trong Či$u kiGn tr59ng n: tR do xác Čnh theo công thVc: h- h  = tnd (10) tn h trong Čó: htnd là chi$u cao c,a mou Č"t sau khi n: tR do trong Či$u kiGn không n: hông do làm 56t cho Č'n khi hoàn toàn no n56c. h là chi$u cao ban Ču c,a mou Č"t Km tR nhiên. S9 bE có th+ xem Č"t sét khi b 56t, có chs sB lún 56t s ≥ 0,3 xác Čnh theo công thVc (7) là loi Č"t tr59ng n:. 3.16 )"t tr59ng n: Č5Wc Č*c tr5ng bing tr sB áp lRc n: ptn , ČE Km tr59ng n: Wtn và ČE co t59ng ČBi δ khi khô c . 13
13. TCVN 9362:2012 Êp lRc tr59ng n: ptn là áp lRc trên mou Č"t làm 56t và nén không n: hông có bi'n dng tr59ng n: bing không. )E Km tr59ng n: Wtn là ČE Km có Č5Wc sau khi k't thúc tr59ng n: c,a mEt mou Č"t khi b nén không n: hông d56i áp lRc cho tr56c. )E co t59ng ČBi khi Č"t khô Č5Wc xác Čnh bing công thVc: hp- h pc c = (11) hp trong Čó: hp là chi$u cao c,a mou Č"t khi nén không n: hông d56i áp lRc p ; htpc là chi$u cao c,a mou Č"t cdng : áp lRc này sau khi mou b khô. 3.17 Trong loi Čá nga cVng và Č"t cn chia ra các loi Č"t nhiAm muBi. )"t nhiAm muBi là loi Č"t mà tXng l5Wng chVa muBi dA hòa tan và hòa tan vYa không nh{ h9n tr sB ghi : BFng 11. Bng 11 - Phân lo=i Čt nhijm muMi Tkng lXYng chZa muMi dj hòa tan và hòa tan v`a so Tên các Čt nhijm muMi Chú thích vOi trWng lXYng Čt hong khô, % )á nga cVng nhiAm muBi 2 Các loi muBi dA hòa tan gkm có: )"t hòn l6n nhiAm muBi NaCl, KCl, CaCl 2, MgCl 2, - Khi l5Wng chVa cát nh{ h9n 40 % 2 NaHCO , Ca(HCO ) , ho*c l5Wng chVa sét nh{ h9n 30 % 3 3 2 Mg(HCO 3)2, Na 2CO 3, MgSO , Na SO - Khi l5Wng chVa cát l6n h9n 40 % 0,5 4 2 4 . MuBi hòa tan vYa là thch - Khi l5Wng chVa sét l6n h9n 30 % 0,5 cao: CaSO 4.2H 2O. )"t cát nhiAm muBi 0,5 )"t sét nhiAm muBi: - Ê cát và á sét lún 56t (Č"t l6t ho*c 1 (ho*c 0,3 n'u chs có muBi dA dng l6t) hòa tan) - Ê cát và á sét không lún 56t 5 3.18 Các tài liGu nghiên cVu c,a Č"t cát và Č"t sét phFi có sB liGu, các tàn tích thRc vJt n'u l5Wng chVa t59ng ČBi c,a nó tính theo trbng l5Wng q > 0,03 ČBi v6i Č"t cát và q > 0,05 ČBi v6i Č"t sét. L5Wng chVa t59ng ČBi các tàn tích thRc vJt q trong Č"t (ČE than bùn) là tz sB trbng l5Wng c,a mou Č"t s"y : nhiGt ČE 100 0C Č'n 150 0C trên trbng l5Wng phn khoáng vJt c,a nó. Tùy theo Či l5Wng q mà Č"t có tên gbi ph nh5 trong BFng 12. 14
14. TCVN 9362:2012 )"t than bùn Č*c tr5ng bing mVc ČE phân h,y, bi+u hiGn bing l5Wng chVa các sFn phKm phân h,y c,a tX chVc thRc vJt. Bng 12 - Phân lo=i Čt có chZa tàn tích thlc vmt Tên Čt cát và Čt sét có chZa LXYng chZa tXeng ČMi các tàn tích tàn tích thlc vmt thlc vmt q (ČS than bùn) A. )"t có chVa tàn tích thRc vJt )"t cát có tàn tích thRc vJt 0,03 0,6 CH THÈCH: Tên các loi Č"t cát và Č"t sét có chVa tàn tích thRc vJt quy Čnh theo 3.4 và 3.8 là dRa vào phn khoáng c,a Č"t sau khi Čã loi các tàn tích thRc vJt. 3.19 )"t (không thuEc loi Čá) Č5Wc chia ra Č"t có ngukn gBc nhân to ho*c Č"t m5Wn. )"t có ngukn gBc nhân to ho*c Č"t m5Wn là các loi Č"t ČCp, Č"t Č5Wc gia cB ho*c lèn ch*t tY Č"t có ngukn gBc tR nhiên bing các ph59ng pháp khác nhau. 3.20 )"t ČCp chia ra nh5 : BFng 13. Bng 13 - Phân lo=i Čt Čpp Tiêu chu2n Čq Các lo=i Čt Čpp và các Č_c trXng cPa Čt chia Čt Čpp A. Theo ph59ng 1. )Cp bing ph59ng pháp khô (dùng trong giao thông Č5ng bE ho*c Č5ng sCt pháp ČCp bing máy ,i ho*c máy cp). 2. )Cp 56t (bing c9 gi6i hóa th,y lRc). B. Theo sR Čkng 1. )"t ČCp theo k' hoch xây dRng (Č"t ČCp ng5Wc) và Č"t thay th' (ČGm). Loi nh"t v$ thành Č"t này Č*c tr5ng bing thành phn và c"u trúc Čkng nh"t, tính chu nén Č$u. phn và c"u trúc 2. Các bãi thFi Č"t và các ph' liGu sFn xu"t. Loi Č"t này có thành phn và c"u trúc Čkng nh"t nh5ng ČE ch*t và tính chu nén không Č$u. 3. )"t Čánh Čkng, ph' liGu sFn xu"t và rác sinh hot. Loi này không Čkng nh"t v$ thành phn và c"u trúc, ČE ch*t và tính chu nén không Č$u có chVa tp ch"t hDu c9. C. Theo ngukn gBc 1. )"t tR nhiên: Č"t hòn l6n, Č"t cát, Č"t sét. vJt liGu chi'm 2. Ph' liGu sFn xu"t: xs, tro, Č"t to mou vJt thFi c,a nhà máy làm giàu nguyên phn chính c,a Č"t liGu ČCp 3. Ch"t thFi trong sinh hot. D. Theo ČE ch*t do 1. )ã Xn Čnh quá trình nén ch*t do trbng l5Wng bFn thân gây ra Čã k't thúc. trbng l5Wng bFn 2. Ch5a Xn Čnh quá trình nén ch*t do trbng l5Wng bFn thân gây ra còn ti'p diAn. thân gây ra 3.21 )"t Č5Wc gia cB, dRa vào ph59ng pháp gia cB mà phân chia ra gia cB Č+ nâng cao ČE b$n, giFm tính nén lún và giFm khF neng th"m n56c (silicat, nhRa, xi meng, bi tum, Č"t sét, gia cB bing nhiGt ) 15
15. TCVN 9362:2012 Tùy thuEc vào mc Čích gia cB mà Č"t Č5Wc gia cB phFi Č*c tr5ng bing ČE b$n, tính nén lún và khF neng th"m c,a nó sau khi gia cB. )"t lèn ch*t Č5Wc chia theo ph59ng pháp làm ch*t (lún Čm, nX mìn ) và Č5Wc Č*c tr5ng bing ČE ch*t c,a c"u trúc sau khi làm ch*t. Tên gbi c,a Č"t gia cB và Č"t lèn ch*t cn gkm có tên gbi c,a Č"t : trng thái tR nhiên theo BFng 2 ho*c BFng 6 có ghi rõ ph59ng pháp gia cB ho*c lèn ch*t. 4 Thi3t k3 n5n 4.1 ChK drn chung 4.1.1 Khi thi't k' n$n nhà và công trình cn tính toán sao cho bi'n dng c,a n$n không Č5Wc v5Wt quá tr sB gi6i hn cho phép Č+ sg dng công trình bình th5ng, còn sVc chu tFi cn phFi Č, Č+ không xFy ra m"t Xn Čnh ho*c phá hoi n$n. 4.1.2 ViGc thi't k' n$n (theo yêu cu c,a 2.1) phFi dRa vào k't quF tính toán Č+ chbn: - Ki+u n$n (tR nhiên, lèn ch*t nhân to, gia cB hóa hbc ho*c gia cB bing nhiGt ) - Ki+u k't c"u kích th56c và vJt liGu c,a móng, (móng beng, bFn, tr, bê tông cBt thép, bê tông, bê tông Čá hEc móng nông ho*c sâu, móng cbc, tr sâu ) - Các biGn pháp nêu : 4.8.1, 4.8.2, 4.8.3, 4.8.4, 4.8.5, 4.8.6 và 4.8.7 khi cn giFm Fnh h5:ng bi'n dng c,a n$n Č'n viGc sg dng nhà và công trình. 4.1.3 N$n phFi tính theo: - Trng thái gi6i hn thV nh"t dRa vào sVc chu tFi - Trng thái gi6i hn thV hai dRa vào bi'n dng (ČE lún, ČE võng ) gây cFn tr: viGc sg dng bình th5ng nhà và công trình. N$n tính theo sVc chu tFi trong nhDng tr5ng hWp nêu : 4.1.4 và theo bi'n dng khi n$n không phFi là Čá. Khi tính theo trng thái gi6i hn thì bi'n dng d5 tính toán và sVc chu tFi c,a n$n phFi so sánh v6i bi'n dng gi6i hn cho phép và sVc chu tFi tBi thi+u cn thi't có xét Č'n Č*c Či+m k't c"u c,a nhà và công trình, ph59ng pháp xây dRng và các y'u tB khác. 4.1.4 Tính toán n$n theo sVc chu tFi phFi ti'n hành trong nhDng tr5ng hWp: a) TFi trbng ngang Čáng k+ truy$n lên n$n (t5ng chCn móng c,a nhDng công trình chu lRc ČKy ) k+ cF tr5ng hWp ČEng Č"t; b) Móng ho*c công trình nim : mép mái dBc ho*c gn các l6p Č"t có ČE nghiêng l6n; c) N$n là Čá cVng; 16
16. TCVN 9362:2012 d) N$n gkm Č"t sét no n56c và Č"t than bùn nêu : 4.6.8. Cho phép không tính n$n theo sVc chu tFi trong nhDng tr5ng hWp nêu : 4.1.4a) và 4.1.4b) n'u dùng các giFi pháp k't c"u Č+ ČFm bFo móng không chuy+n v quá mVc cho phép. CH THÈCH: N'u dR Čnh thi công nhà ho*c công trình ngay sau khi xây móng xong mà ch5a l"p li Č"t thì phFi ki+m tra sVc chu tFi c,a n$n theo tFi trbng tác dng thRc t' trong quá trình xây dRng. 4.1.5 S9 Čk tính toán c,a hG công trình - n$n ho*c móng - n$n phFi chbn có k+ Č'n các y'u tB quan trbng nh"t, quy't Čnh trng thái Vng su"t và bi'n dng c,a n$n và c,a k't c"u công trình (s9 Čk t nh hbc c,a công trình, Č*c tr5ng l6p và các tính ch"t c,a Č"t n$n, Č*c Či+m xây dRng ). Trong tr5ng hWp cn thi't phFi k+ Č'n sR làm viGc không gian c,a k't c"u, tính phi tuy'n hình hbc và vJt lð, tính không ȉng h56ng, các tính ch"t v$ dpo và l5u bi'n c,a vJt liGu và Č"t cdng nh5 khF neng thay ČXi các tính ch"t này. 4.2 Nhsng ti trWng ČXYc kq Č3n trong tính toán n5n 4.2.1 Các tFi trbng và tác ČEng lên n$n truy$n qua móng nhà và công trình ho*c móng tYng c"u kiGn riêng lp phFi xác Čnh bing tính toán xu"t phát tY viGc xét sR làm viGc Čkng thi c,a nhà (công trình) và n$n ho*c móng v6i n$n. NhDng tFi trbng và tác ČEng lên nhà (công trình) ho*c lên tYng c"u kiGn riêng lp cdng nh5 tX hWp các loi tFi trbng và tác ČEng này phFi l"y theo yêu cu c,a tiêu chuKn v$ tFi trbng và tác ČEng. TFi trbng trên n$n cho phép xác Čnh mà không cn k+ Č'n sR phân bB li các tFi trbng này : k't c"u nim phía trên móng và l"y theo s9 Čk t nh hbc c,a nhà ho*c công trình trong nhDng tr5ng hWp sau: a) Khi tính n$n nhà và công trình c"p III œ IV; b) Khi ki+m tra ČE Xn Čnh chung c,a khBi Č"t n$n cùng v6i nhà ho*c công trình Čang xét; c) Khi tính theo bi'n dng trong nhDng tr5ng hWp nêu : 4.6.4. 4.2.2 Tính n$n theo bi'n dng cn ti'n hành trên c9 s: tX hWp c9 bFn c,a tFi trbng. Tính n$n theo sVc chu tFi phFi dRa trên c9 s: tX hWp tFi trbng c9 bFn và khi có tFi trbng c,a các tác ČEng Č*c biGt phFi dRa trên tX hWp c9 bFn và tX hWp Č*c biGt. Khi g*p mEt sB tFi trbng ngCn hn thì viGc tính n$n theo sVc chu tFi phFi dùng các hG sB tX hWp, còn nhDng tFi trbng ngCn hn trên các sàn c,a nhà nhi$u tng phFi dùng các hG sB giFm th"p, nhim k+ Č'n xác su"t c,a sR gia tFi Čkng thi lên sàn theo yêu cu c,a tiêu chuKn v$ tFi trbng và tác ČEng. 4.2.3 Trong viGc tính n$n phFi k+ Č'n tFi trbng c,a vJt liGu kho và thi't b Č*t gn móng trên các dBc chân t5ng và trên m*t n$n xây trRc ti'p lên Č"t. TFi trbng này l"y theo toàn bE diGn tích gia tFi thRc t'. Khi tính n$n theo bi'n dng không k+ Č'n nhDng nEi lRc trong các k't c"u do tác ČEng c,a nhiGt ČE gây ra. 17
17. TCVN 9362:2012 4.2.4 Khi tính n$n c,a các mB cu và cBng, tFi trbng và tác ČEng phFi l"y theo yêu cu c,a tiêu chuKn thi't k' cu và cBng. 4.3 TrD tiêu chu2n và trD tính toán các Č_c trXng cPa Čt 4.3.1 Các thông sB c9 bFn v$ tính ch"t c9 hbc c,a Č"t dùng Č+ xác Čnh sVc chu tFi và bi'n dng c,a n$n là các Č*c tr5ng v$ ČE b$n và bi'n dng c,a Č"t (góc ma sát trong •, lRc dính Č9n v C và mô Čun bi'n dng c,a Č"t E, c5ng ČE cRc hn v$ nén mEt trc c,a Čá cVng Rn ) Trong tr5ng hWp cá biGt khi thi't k' n$n không dRa trên các Č*c tr5ng v$ ČE b$n và bi'n dng c,a Č"t thì cho phép dùng các thông sB khác Č*c tr5ng cho tác dng qua li giDa móng v6i Č"t n$n và xác Čnh bing thRc nghiGm (hG sB cVng c,a n$n, ) CH THÈCH: TY Čây tr: Či, n'u không có gì Č*c biGt thì danh tY —các Č*c tr5ng c,a Č"t“ phFi hi+u không chs là các Č*c tr5ng c9 hbc mà còn là các Č*c tr5ng vJt lð c,a Č"t cdng nh5 các thông sB vYa nói Č'n : Či$u này. 4.3.2 Tr tiêu chuKn các Č*c tr5ng c,a Č"t cn xác Čnh trên c9 s: nhDng thí nghiGm trRc ti'p làm ti hiGn tr5ng ho*c trong phòng thí nghiGm ČBi v6i Č"t có k't c"u tR nhiên cdng nh5 ČBi v6i Č"t có ngukn gBc nhân to và Č"t m5Wn. 4.3.3 Tr tiêu chuKn c,a t"t cF các Č*c tr5ng c,a Č"t (trY lRc dính Č9n v và góc ma sát trong) là tr trung bình cEng các k't quF thí nghiGm riêng rŠ. Tr tiêu chuKn c,a lRc dính Č9n v và góc ma sát trong là các thông sB tìm Č5Wc bing ph59ng pháp bình ph59ng bé nh"t tY quan hG Č5ng th‰ng giDa sVc chBng cCt và áp lRc n$n. 4.3.4 Trong mbi tr5ng hWp, khi tính n$n phFi dùng tr tính toán các Č*c tr5ng c,a Č"t A, xác Čnh theo công thVc: Atc A= (12) kd trong Čó: Atc là tr tiêu chuKn c,a Č*c tr5ng Čang xét quy Čnh : 4.3.3; kd là hG sB an toàn v$ Č"t. 4.3.5 Khi tìm tr tính toán c,a các Č*c tr5ng v$ ČE b$n (lRc dính Č9n v c , góc ma sát trong ϕ c,a Č"t và c5ng ČE gi6i hn v$ nén mEt trc Rn c,a Čá cVng) cdng nh5 khBi l5Wng th+ tích γ thì hG sB an toàn v$ Č"t kd dùng Č+ tính n$n theo sVc chu tFi và theo bi'n dng quy Čnh : 4.3.4 tùy thuEc vào sR thay ČXi c,a các Č*c tr5ng "y, sB ln thí nghiGm và tr xác su"t tin cJy α . )Bi v6i các Č*c tr5ng v$ ČE b$n c,a Č"t c , ϕ và Rn và khBi l5Wng th+ tích  phFi xác Čnh theo ph59ng pháp trình bày : Ph lc A. 18
18. TCVN 9362:2012 )Bi v6i các Č*c tr5ng khác c,a Č"t cho phép l"y kd = 1, tVc là tr tính toán cdng là tr tiêu chuKn. 4.3.6 Xác su"t tin cJy α c,a tr tính toán các Č*c tr5ng c,a Č"t Č5Wc l"y bing: α = 0,95 khi tính n$n theo sVc chu tFi; α = 0,85 khi tính n$n theo bi'n dng. )E tin cJy α Č+ tính n$n c,a cu và cBng l"y theo chs don : 15.5. DRa trên th{a thuJn c,a tX chVc thi't k' và tX chVc khFo sát, ČBi v6i công trình c"p I cho phép dùng xác su"t tin cJy l6n h9n nh5ng không quá 0,99 Č+ xác Čnh tr tính toán các Č*c tr5ng c,a Č"t. CH THÈCH: 1) PhFi dRa vào báo cáo khFo sát Ča ch"t công trình Č+ chbn tr sB xác su"t tin cJy khi tính tr tính toán các Č*c tr5ng c,a Č"t; 2) Xác su"t tin cJy là xác su"t mà tr trung bình thRc c,a Č*c tr5ng không v5Wt quá gi6i hn d56i (ho*c trên) c,a khoFng tin cJy; 3) Khi tính toán theo sVc chu tFi thì tr tính toán c,a các Č*c tr5ng •, c và  kð hiGu là •I, c I và I; còn Č+ tính theo bi'n dng thì kð hiGu là •II , c II và II . 4.3.7 )+ tính toán s9 bE n$n nhà và công trình thuEc mbi c"p cdng nh5 Č+ tính toán cuBi cùng n$n nhà và công trình c"p II œ IV và móng tr Č5ng dây tFi ČiGn và dây thông tin không ph thuEc vào c"p c,a chúng, cho phép xác Čnh tr tiêu chuKn và tr tính toán các Č*c tr5ng v$ ČE b$n và bi'n dng theo các Č*c tr5ng vJt lð n'u nh5 xg lð thBng kê c,a nhi$u thí nghiGm xác Čnh Č5Wc quan hG giDa các Č*c tr5ng c9 hbc (v$ ČE b$n và bi'n dng) v6i các Č*c tr5ng vJt lð c,a Č"t. CH THÈCH: 1) Khi tính n$n theo bi'n dng c,a nhà và công trình nêu trên, tr tiêu chuKn c,a góc ma sát trong -, lRc dính Č9n v c và mô Čun bi'n dng E cho phép l"y theo —BFng v$ tr tiêu chuKn các Č*c tr5ng b$n và bi'n dng c,a Č"t“ : Ph lc B; còn tr tính toán trong tr5ng hWp này l"y bing tr tiêu chuKn v6i kd = 1. 2) )Bi v6i nhDng vùng cá biGt, Č5Wc sR Čkng ð c,a c9 quan có thKm quy$n, cho phép thay BFng 2 bing bFng Č*c tr5ng Č"t Č*c thù cho các vùng "y. 4.4 NXOc trong Čt 4.4.1 Khi thi't k' n$n cn chú ð Č'n sR dao ČEng mRc n56c trong Č"t (n56c ngm tng m*t) theo tYng mùa và trong nhi$u nem cdng nh5 khF neng hình thành mVc n56c trung bình m6i cao h9n ho*c th"p h9n mVc cd. 4.4.2 Tùy thuEc và Či$u kiGn Ča ch"t và Ča ch"t th,y ven c,a vùng xây dRng, Č*c Či+m c,a nhà và công trình có hay không có quá trình công nghG 56t cdng nh5 các biGn pháp k\ thuJt cân dùng trong quá trình xây dRng và sg dng (Čào móng, quy hoch lãnh thX, xây dRng và sg dng màng l56i thoát n56c, don n56c, c"p n56c, c"p nhiGt, ) mà dR báo sR thay ČXi mVc n56c ngm có th+ xFy ra. 4.4.3 DR báo sR thay ČXi mVc n56c ngm phFi chú ð xác su"t l6n nh"t khi: 19
19. TCVN 9362:2012 a) MRc n56c ngm cao nh"t: - y nhDng n9i xây nhà và công trình có quá trình công nghG 56t; - N'u ti n9i xây dRng ho*c gn Č"y có các công trình thu hki n56c; - Khi vùng xây dRng có Č"t sét ít th"m n56c cdng nh5 cát bi : b"t k• ČE sâu nào c,a tng không th"m n56c. b) MRc n56c ngm th"p nh"t: y n9i xây dRng ho*c bên cnh nó có công trình làm khô (kênh, thi't b thoát n56c, ) ho*c có công trình ngm (Č5ng hm, Č5ng tàu ČiGn ngm, khai thác m{, ) 4.4.4 DRa vào k't quF khFo sát Ča ch"t công trình và các dR báo trên c9 s: các tính toán Č*c biGt mà xác Čnh v trí tính toán c,a mRc n56c ngm và khF neng thay ČXi ČE Km c,a Č"t trong quá trình xây dRng và sg dng nhà và công trình. 4.4.5 Khi thi't k' n$n nhà và công trình có quá trình công nghG 56t phFi dR ki'n các biGn pháp không cho n56c sFn xu"t th"m vào Č"t n$n ho*c tràn lên Č"t, Č*c biGt là khi có ch"t thFi c,a sFn xu"t hóa hbc làm cho Č"t tr59ng n: ho*c en mòn vJt liGu móng. )+ phát hiGn kp thi và ngen ngYa n56c sFn xu"t chFy rò thì trong thi't k' phFi xây dRng các hB theo dõi th5ng xuyên. 4.4.6 N'u mRc n56c ngm hiGn ti ho*c mRc dR báo von có th+ tràn vào móng ho*c các bE phJn Č*t sâu d56i Č"t thì trong thi't k' cn dR ki'n các biGn pháp loi trY ho*c giFm tác hi c,a n56c này Č'n sR làm viGc c,a n$n móng, Č'n viGc sg dng nhà và công trình (thi't b h n56c ngm th5ng xuyên, cách n56c cho móng và n$n tng hm, các biGn pháp Č*c biGt trong các k't c"u ngm, giFm áp lRc n56c ngm ho*c n56c trên m*t, ) 4.4.7 Trong tr5ng hWp n56c ngm, n56c trên m*t và n56c sFn xu"t có tính en mòn ČBi v6i vJt liGu móng thì phFi theo chs don c,a các tài liGu tiêu chuKn thích hWp; dR ki'n các biGn pháp chBng en mòn không Č+ vJt liGu móng b phá hoi. 4.4.8 N'u Č"t quanh móng b tác ČEng c,a n56c b$ m*t v6i tBc ČE có th+ xói Č"t, cdng nh5 khi trong n$n gkm Č"t cát ho*c á cát, n56c ngm di chuy+n v6i tBc ČE có th+ cuBn trôi các ht Č"t ho*c hòa tan các muBi, thì nên tìm biGn pháp chCn chCn Č+ bFo vG n$n (thoát n56c, b cY, ). 4.4.9 Khi thi't k' n$n cho móng ho*c bE phJn ngm khác c,a nhà và công trình nim d56i tng n56c ngm có áp lRc, cn dR ki'n các biGn pháp ngen ngYa sR bc n56c làm ri rc, xói mòn ho*c các tác hi khác ČBi v6i l6p Č"t trong n$n b dòng n56c xuyên qua. 4.4.10 Xu"t phát tY Či$u kiGn d56i dây Č+ ki+m tra khF neng bc n56c áp lRc ČBi v6i các l6p Č"t nim bên trên trong n$n c,a công trình thi't k' có l6p sét, á sét ho*c bùn nim bên trên l6p Č"t có n56c áp lRc: w x H0 ≤ 1 x h0 (13) trong Čó: w là trbng l5Wng riêng c,a n56c; 20
20. TCVN 9362:2012 Ho là chi$u cao cEt n56c k+ tY Čáy l6p n56c, có áp Čnh ki+m tra Č'n mRc n56c ngm cao nh"t; 1 là tr tính toán c,a trbng l5Wng th+ tích Č"t thuEc l6p Čnh ki+m tra; ho là khoFng cách tY Čáy hB móng ho*c mép trên sàn tng Č"t Č'n Čáy l6p Č"t Čnh ki+m tra. N'u Či$u kiGn này không Č5Wc th{a mãn thì trong thi't k' phFi dR ki'n h cEt n56c c,a l6p Č"t có áp (hút ho*c làm các gi'ng tR chFy). ViGc h cEt n56c ngm phFi làm vào lúc móng ch5a Č, ČE b$n Č+ ti'p nhJn tFi trbng do áp lRc n56c gây ra, nh5ng không Č5Wc k't thúc tr56c khi l"p Č"t hB móng. 4.5 Chi5u sâu Č_t móng 4.5.1 Chi$u sâu Č*t móng Č5Wc quy't Čnh b:i: a) ChVc neng cdng nh5 Č*c Či+m k't c"u c,a nhà và công trình (ví d có hay không có tng hm, Č5ng Bng ngm, móng c,a thi't b, ); b) Tr sB và Č*c Či+m c,a tFi trbng và các tác ČEng tác dng lên n$n; c) Chi$u sâu Č*t móng c,a nhà, công trình và thi't b bên cnh; d) )a hình hiGn ti và Ča hình thi't k' c,a n9i xây dRng; e) )i$u kiGn Ča ch"t c,a n9i xây dRng (tính ch"t xây dRng c,a Č"t, Č*c Či+m thành l6p c,a tYng loi Č"t, có các l6p Č"t nim nghiêng dA tr5Wt, các hang l‚ do phong hóa ho*c do hòa tan muBi, ); f) )i$u kiGn Ča ch"t th,y ven (mRc n56c ngm, tng n56c m*t và khF neng thay ČXi khi xây dRng và sg dng nhà và công trình, tính en mòn c,a n56c ngm, ); h) SR xói mòn Č"t : chân các công trình xây : các lòng sông (mB cu, tr các Č5ng Bng, ). 4.5.2 Chi$u sâu Č*t móng cn phFi Č, Č+ khi tính theo trng thái gi6i hn n$n làm viGc Č5Wc chCc chCn. 4.6 Tính toán n5n theo bi3n d=ng 4.6.1 Mc Čích tính n$n nhà và công trình theo bi'n dng là hn ch' bi'n dng c,a n$n, móng và k't c"u trên móng trong phm vi ČFm bFo không xFy ra tình hình cFn tr: viGc sg dng bình th5ng c,a nhà và công trình nói chung, hay c,a tYng k't c"u ho*c giFm tính b$n vDng lâu dài c,a chúng do xu"t hiGn các chuy+n v không cho phép (ČE lún, nghiêng, thay ČXi ČE cao thi't k' và v trí k't c"u, phá hoi các liên k't c,a chúng, ). Khi Čó phFi chú ð tính toán ČE b$n và tính chBng nVt c,a móng và k't c"u trên móng v6i nEi lRc xu"t hiGn khi có tác dng qua li giDa nhà và công trình v6i n$n nén lún. 4.6.2 Bi'n dng th‰ng ČVng c,a n$n Č5Wc chia ra: 21
21. TCVN 9362:2012 a) )E lún là bi'n dng xFy ra do ép ch*t Č"t mà không làm thay ČXi nhi$u c"u trúc c,a nó d56i tác ČEng c,a tFi trbng ngoài, và trong tr5ng hWp cá biGt gkm cF trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t; b) Lún 56t là bi'n dng xFy ra do sR ép ch*t và th5ng làm thay ČXi c9 bFn c"u trúc c,a Č"t d56i tác dng c,a tFi trbng ngoài, trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t cdng nh5 các tác dng ph khác ví d nh5: th"m 56t, Č"t lún 56t ; c) Tr59ng n: và co ngót là nhDng bi'n dng có liên quan Č'n sR thay ČXi th+ tích c,a mEt sB loi Č"t sét khi thay ČXi ČE Km, nhiGt ČE c,a Č"t ho*c khi chu tác dng c,a các ch"t hóa hbc; d) St lún là bi'n dng c,a m*t Č"t gây ra do sR khai thác khoáng sFn ho*c do thay ČXi Či$u kiGn Ča ch"t th,y ven 4.6.3 Tùy theo nguyên nhân xu"t hiGn mà bi'n dng c,a n$n Č5Wc chia làm hai dng c9 bFn: a) ThV nh"t là bi'n dng c,a Č"t do tFi trbng truy$n lên n$n nhà ho*c công trình gây ra (ČE lún và lún 56t); b) ThV hai là bi'n dng không có liên quan Č'n tFi trbng c,a nhà và công trình xu"t hiGn : dng chuy+n v ČVng và ngang c,a b$ m*t n$n (st lún, lún 56t do trbng l5Wng bFn thân, tr59ng n: và co). 4.6.4 ViGc tính n$n theo bi'n dng cn xu"t phát tY Či$u kiGn làm viGc Čkng thi giDa nhà (công trình) v6i n$n (bao gkm cF viGc phân bB li tFi trbng c,a k't c"u trên móng lên n$n). Cho phép xác Čnh bi'n dng c,a n$n mà không cn chú ð Č'n sR cùng làm viGc giDa nhà (công trình) v6i n$n trong nhDng tr5ng hWp nêu : 4.2.1 cdng nh5 khi: - N'u ČBi v6i nhà và công trình nêu : 4.6.24 không quy Čnh tr bi'n dng gi6i hn cho phép c,a n$n b v$ ČE b$n, ČE Xn Čnh và tính chBng nVt c,a k't c"u trên móng Sgh (xem 4.6.21b)). - Khi xác Čnh bi'n dng không Č$u c,a n$n có liên quan Č'n các thi't k' Či+n hình v6i Či$u kiGn Ča ch"t Ča ph59ng, theo 4.6.25b), n'u trong các thi't k' này có trình bày tr quy 56c v$ bi'n dng gi6i S o hn cho phép gh ; - Khi xác Čnh tr bi'n dng trung bình c,a nhà và công trình. 4.6.5 ViGc cùng bi'n dng c,a n$n và nhà (công trình) có th+ Č5Wc Č*c tr5ng bing: a) )E lún tuyGt ČBi c,a n$n thuEc các móng riêng rŠ Si ; b) )E lún trung bình c,a n$n nhà ho*c công trình Stb ; %S c) )E lún t59ng ČBi và không Č$u c,a hai móng, tVc là hiGu sB chuy+n v ČVng c,a chúng chia cho L khoFng cách giDa hai móng "y; 22
22. TCVN 9362:2012 d) )E nghiêng c,a móng ho*c công trình i, tVc là ts sB giDa hiGu sB ČE lún c,a nhDng Či+m cRc biên v6i b$ rEng ho*c b$ dài c,a móng; e) )E võng ho*c ČE võng t59ng ČBi f / L (ts sB giDa ČE võng ho*c ČE võng l6n nh"t v6i chi$u dài c,a Čon b uBn c,a nhà và công trình); f) )E cong c,a Čon b uBn κ c,a nhà và công trình; h) Góc xoCn t59ng ČBi χ c,a nhà và công trình; υ g) Chuy+n v ngang c,a móng ho*c c,a nhà (công trình). CH THÈCH: Các Č*c tr5ng t59ng tR v$ bi'n dng cdng có th+ quy Čnh ČBi v6i Č"t lún 56t, tr59ng n: (co), st lún c,a m*t Č"t ho*c các bi'n dng khác. 4.6.6 Tính toán n$n theo bi'n dng phFi xu"t phát tY Či$u kiGn: ≤ S Sgh (14) trong Čó: S là tr bi'n dng c,a n$n v6i nhà ho*c công trình xác Čnh bing tính toán theo chs don c,a Ph lc C; Sgh là bi'n dng gi6i hn cho phép c,a n$n v6i nhà ho*c công trình quy Čnh : 4.6.21 Č'n 4.6.27. CH THÈCH: 1) Các Či l5Wng S và Sgh có th+ hi+u là b"t k• các Č*c tr5ng bi'n dng nào Čã k+ Č'n : 4.6.5; 2) Trong nhDng tr5ng hWp cn thi't (Č+ dR tính thi hn và tBc ČE Xn Čnh ČE lún, Čánh giá trng thái Vng su"t bi'n dng c,a k't c"u nhà và công trình có k+ Č'n các quá trình lâu dài ) phFi ti'n hành tính toán ČE lún theo thi gian; 3) Khi tính n$n theo bi'n dng cn chú ð Č'n khF neng thay ČXi tr bi'n dng tính toán cdng nh5 tr bi'n dng gi6i hn c,a n$n do áp dng các biGn pháp nêu : 4.8.1 Č'n 4.8.7. 4.6.7 S9 Čk tính toán c,a n$n dùng Č+ xác Čnh sR cùng bi'n dng c,a n$n và công trình (bán không gian Čàn hki tuy'n tính ho*c bán không gian bi'n dng phi tuy'n; n$n : dng l6p có chi$u dày hDu hn; n$n Č5Wc Č*c tr5ng bing hG sB n$n k+ cF tr5ng hWp hG sB này thay ČXi ) cn phFi chbn bao gkm Č5Wc tính ch"t c9 hbc c,a Č"t, Č*c tr5ng thành l6p trong n$n và Č*c Či+m c,a công trình. 4.6.8 Tính toán bi'n dng c,a n$n th5ng phFi dùng s9 Čk tính toán c,a n$n : dng: a) Bán không gian bi'n dng tuy'n tính có hn ch' quy 56c chi$u dày c,a l6p n$n chu nén xu"t phát tY quan hG tr áp lRc thêm poz c,a móng (theo trc ČVng qua tâm móng) và tr áp lRc tR nhiên cùng : , chi$u sâu pdz . b) L6p bi'n dng tuy'n tính có chi$u dày hDu hn n'u nh5: 23
23. TCVN 9362:2012 - Trong phm vi chi$u dày chu nén c,a n$n xác Čnh nh5 ČBi v6i bán không gian bi'n dng tuy'n tính có l6p Č"t v6i mô Čun bi'n dng E ≥ 100 MPa; - Móng có kích th56c l6n (b$ rEng ho*c Č5ng kính l6n h9n 10 m) và mô dun bi'n dng c,a Č"t E ≥ 10 MPa, không ph thuEc vào chi$u sâu c,a l6p Č"t ít nén. ViGc tính toán bi'n dng c,a n$n khi dùng các s9 Čk tính toán nói trên phFi làm Čúng theo yêu cu nêu : Ph lc C. 4.6.9 Khi tính toán bi'n dng c,a n$n mà dùng các s9 Čk tính toán nêu : 4.6.8, thì áp lRc trung bình tác dng lên n$n : d56i Čáy móng do các tFi trbng nêu : 4.2.2 gây ra, không Č5Wc v5Wt quá áp lRc tính toán R (kPa) tác dng lên n$n tính theo công thVc: m × m R = 1 2 A×b× + B× h× , + D×c − × h ( γ II γ II II γ II o ) (15) ktc trong Čó: m1 và m2 ln l5Wt là hG sB Či$u kiGn làm viGc c,a n$n Č"t và hG sB Či$u kiGn làm viGc c,a nhà ho*c công trình có tác dng qua li v6i n$n, l"y theo 4.6.10; ktc là hG sB tin cJy l"y theo 4.6.11; A, B và D là các hG sB không thV nguyên l"y theo BFng 14 ph thuEc vào tr tính toán c,a góc mà sát trong ϕII xác Čnh theo 4.3.1 Č'n 4.3.7. b là cnh bé (b$ rEng) c,a Čáy móng, tính bing mét (m); h là chi$u sâu Č*t móng so v6i cBt qui Čnh b bt Či ho*c ČCp thêm, tính bing mét (m); II ‘ là tr trung bình (theo tYng l6p) c,a trbng l5Wng th+ tích Č"t nim phía trên ČE sâu Č*t móng, tính bing kilôniut9n trên mét khBi (kN/m 3); II có ð ngh a nh5 trên, nh5ng c,a Č"t nim phía d56i Čáy móng, tính bing kilôniut9n trên mét khBi (kN/m 3); cII là tr tính toán c,a lRc dính Č9n v c,a Č"t nim trRc ti'p d56i Čáy móng, tính bing kilôpascan (kPa); ho= h - h t Č là chi$u sâu Č'n n$n tng hm tính bing mét (m). Khi không có tng hm thì l"y ho =0; htČ là chi$u sâu Č*t móng tính ČXi k+ tY n$n tng hm bên trong nhà có tng hm, tính theo công thVc: kc htČ = h1 + h 2 , (16) II h1 là chi$u dày l6p Č"t : phía trên Čáy móng, tính bing mét (m); 24
24. TCVN 9362:2012 h2 là chi$u dày c,a k't c"u sàn tng hm, tính bing mét (m); kc là tr tính toán trung bình c,a trbng l5Wng th+ tích c,a k't c"u sàn tng hm, tính bing kilôniut9n trên mét khBi (kN/m 3). Bng 14 - Các h[ sM A, B và D TrD tính toán cPa góc ma sát trong ϕII Các h[ sM 0 ( ) A B D 0 0 1,00 3,14 2 0,03 1,12 3,32 4 0,06 1,25 3,51 6 0,10 1,39 3,71 8 0,14 1,55 3,93 10 0,18 1,73 4,17 12 0,23 1,94 4,42 14 0,29 2,17 4,69 16 0,36 2,43 5,00 18 0,43 2,72 5,31 20 0,51 3,06 5,66 22 0,61 3,44 6,04 24 0,72 3,87 6,45 26 0,84 4,37 6,90 28 0,98 4,93 7,40 30 1,15 5,59 7,95 32 1,34 6,35 8,55 34 2,55 7,21 9,21 36 1,81 8,25 9,98 38 2,11 9,44 10,80 40 2,46 10,84 11,73 42 2,87 12,50 12,77 44 3,37 14,48 13,96 45 3,66 15,64 14,64 CH THÈCH: 1) Công thVc (15) cho phép dùng v6i b"t k• hình dng móng nào trên m*t bing. )Bi v6i Čáy móng có dng hình tròn ho*c Ča giác Č$u thì tr sB b l"y bing F (trong Čó F là diGn tích Čáy móng). 2) Khi chi$u sâu Č*t móng nh{ h9n 1 m Č+ tính toán R theo công thVc (15) l"y h = 1 m; trY tr5ng hWp khi n$n là cát bi no n56c ho*c Č"t sét có chs sB sGt IS > 0,5, lúc này chi$u sâu Č*t móng l"y theo thRc t', k+ tY cBt quy hoch. 3) Khi chi$u rEng tng hm l6n h9n 20 m thì chi$u sâu Č*t móng h l"y bing htČ (chi$u sâu tính tY sàn tng hm). 4) ViGc xác Čnh áp lRc ČBi v6i n$n cát ri phFi dRa trên các nghiên cVu Č*c biGt. 4.6.10 Tr sB Či$u kiGn làm viGc c,a Č"t n$n m1 và hG sB Či$u kiGn làm viGc c,a nhà ho*c công trình tác dng qua li v6i n$n m2 l"y theo BFng 15. 25
25. TCVN 9362:2012 Bng 15 - Các h[ sM m1 và m2 H[ sM m2 ČMi vOi nhà và công trình có se Čt k3t cu cZng vOi tu sM gisa chi5u dài cPa nhà H[ sM Lo=i Čt (công trình) ho_c t`ng Čen nguyên vOi chi5u m 1 cao L/H trong khong: 4 và l6n h9n 7,5 và nh{ h9n )"t hòn l6n có ch"t nhét là cát và Č"t cát không k+ Č"t ph"n và bi 1,4 1,2 1,4 Cát mn: - Khô và ít Km 1,3 1,1 1,3 - No n56c 1,2 1,1 1,3 Cát bi: - Khô và ít Km 1,2 1,0 1,2 - No n56c 1,1 1,0 1,2 )"t hòn l6n có ch"t nhét là sét và Č"t sét có chs sB sGt IS≤0,5 1,2 1,0 1,1 Nh5 trên có chs sB sGt IS>0,5 1,1 1,0 1,0 CH THÈCH: 1. S9 Čk k't c"u cVng là nhDng nhà và công trình mà k't c"u c,a nó có khF neng Č*c biGt Č+ chu nEi lRc thêm gây ra b:i bi'n dng c,a n$n, muBn th' phFi dùng các biGn pháp nêu : 4.8.7. 2. )Bi v6i nhà có s9 Čk k't c"u m$m thì hG sB m2 l"y bing 1. 3. Khi tz sB chi$u dài trên chi$u cao c,a nhà công trình nim giDa các tr sB nói trên thì hG sB m2 xác Čnh bing nEi suy. 4.6.11 Tùy thuEc vào ph59ng pháp xác Čnh các Č*c tr5ng tính toán c,a Č"t mà hG sB tin cJy có tr sB khác nhau, trong Čó: - N'u dRa vào các k't quF thí nghiGm ti'p các mou Č"t ti n9i xây dRng thì ktc = 1; - N'u theo tài liGu gián ti'p (không thí nghiGm trRc ti'p) dùng các bFng dRa vào k't quF thBng kê (ví d nh5 Ph lc B) thì ktc = 1,1. 4.6.12 N'u Č"t : quanh móng và n$n mang tFi là Č"t cát thì khi mRc n56c ngm cao h9n Čáy móng, áp lRc tính toán R theo công thVc (15) phFi tính v6i trbng l5Wng th+ tích c,a Č"t có k+ Č'n tác dng ČKy nXi c,a n56c. 4.6.13 Êp lRc tính toán R trên n$n Č"t hòn l6n phFi tính theo công thVc (15) dRa vào k't quF xác Čnh trRc ti'p các Č*c tr5ng b$n c,a Č"t. Khi không có các k't quF thí nghiGm thì áp lRc tính toán phFi xác Čnh theo các Č*c tr5ng c,a vJt liGu l"p nhét, n'u l5Wng chVa các ch"t này v5Wt quá 40 % trong tr5ng hWp ch"t l"p nhét là cát ho*c 30 % 26
26. TCVN 9362:2012 trong tr5ng hWp ch"t l"p nhét là sét. Khi l5Wng chVa ch"t l"p nhét nh{ h9n thì tr sB áp lRc tính toán trên Č"t hòn l6n cho phép l"y theo BFng D.1. 4.6.14 Êp lRc tính toán trên n$n R trong tr5ng hWp áp dng Čm ch*t Č"t ho*c làm các ČGm Č"t, phFi xác Čnh xu"t phát tY tr tính toán cho tr56c trong thi't k' v$ các Č*c tr5ng c9 lð c,a Č"t Čm ch*t. 4.6.15 Êp lRc tính toán trên n$n R tính theo công thVc (15) có th+ nâng lên 1,2 ln n'u xác Čnh bing cách tính toán bi'n dng c,a n$n (d56i áp lRc R ) không v5Wt quá 40 % tr gi6i hn cho phép v$ bi'n dng quy Čnh theo yêu cu c,a 4.6.21, 4.6.22, 4.6.23, 4.6.24; khi Čó áp lRc Č5Wc nâng cao không Č5Wc gây cho n$n bi'n dng quá 50 % tr gi6i hn cho phép và v5Wt quá tr áp lRc c,a Či$u kiGn tính n$n theo ČE b$n nh5 yêu cu c,a 4.7.1 Č'n 4.8.1. 4.6.16 Êp lRc tính toán R trên n$n trong tr5ng hWp dùng móng beng gián Čon Čúc smn, Č5Wc xác Čnh nh5 ČBi v6i móng beng liên tc theo 4.6.9 Č'n m 4.6.13, có nâng cao tr R tìm Č5Wc bing hG sB v Č+ k+ Č'n Fnh h5:ng v$ khF neng phân bB c,a Č"t n$n và hiGu Vng vòm giDa các blBc c,a móng gián Čon. HG sB mv cho phép l"y: a) )Bi v6i t"t cF các loi Č"t (trY Č"t sét có hG sB r‚ng e ≥ 1,1) l"y mv ≤ 1,3; b) )Bi v6i Č"t sét có e ≥ 1,1 thì mv ≤ 1,1. CH THÈCH: Móng beng Čúc smn nim d56i t5ng, thông th5ng là loi gián Čon. 4.6.17 Khi cn teng tFi trbng trên n$n c,a nhà ho*c công trình Čã xây dRng (khi c9i tng, sga chDa, lCp Č*t nhDng thi't b n*ng h9n ) áp lRc tính toán trên n$n cn phFi l"y Vng v6i tài liGu thRc t' v$ loi, trng thái và các tính ch"t c9 lð c,a Č"t n$n, có k+ Č'n ki+u và tình hình móng và k't c"u trên móng c,a nhà và công trình, cdng nh5 thi hn sg dng chúng v6i ČE lún thêm cho phép khi teng thêm tFi trbng trên móng. N'u tr áp lRc tính toán m6i trên Č"t n$n t{ ra không Č, Č+ ti'p nhJn tFi trbng m6i thì cn phFi dR ki'n nhDng biGn pháp Č+ teng c5ng n$n, móng, k't c"u trên móng ho*c hn ch' tr sB tFi trbng m6i. 4.6.18 Các kích th56c s9 bE c,a móng cn quy Čnh theo c"u to ho*c tY Či$u kiGn Č+ áp lRc trung bình lên n$n ngay d56i Č' móng bing tr áp lRc tính toán quy 56c Ro l"y theo yêu cu trong Ph lc E. Cdng cho phép dùng Ph lc E Č+ quy Čnh kích th56c cuBi cùng c,a móng nhà và công trình c"p III và IV trên n$n gkm các l6p Č"t nim ngang (ČE nghiêng không quá 0,1); tính nén co c,a các l6p Č"t này không teng theo chi$u sâu bing hai ln b$ rEng l6n nh"t c,a móng, k+ tY ČE sâu Č*t móng theo thi't k'. 4.6.19 Êp lRc trên Č"t : mép Č' móng chu tFi trbng lGch tâm (tính theo giF thi't áp lRc d56i Č' móng phân bB tuy'n tính d56i các tFi trbng dùng Č+ tính n$n theo bi'n dng (xem 4.2.2) th5ng phFi xác Čnh khi k+ Č'n ČE sâu Č*t móng trong Č"t, ČE cVng c,a liên k't giDa móng v6i k't c"u bên trên và ČE 27
27. TCVN 9362:2012 cVng c,a k't c"u trên móng. Khi Čó, tr sB áp lRc : mép móng khi có mô men uBn tác dng theo mEt trc c,a móng không Č5Wc v5Wt quá 1,2 ×R và : ti Či+m góc thì không v5Wt quá 1,5 ×R (R là áp lRc tính toán lên n$n, xác Čnh theo yêu cu c,a 4.6.9, 4.6.10, 4.6.11, 4.6.12, 4.6.13.) CH THÈCH: Khi tính n$n móng cu có tFi trbng lGch tâm phFi theo yêu cu c,a tiêu chuKn thi't k' cu và cBng. 4.6.20 )E nghiêng c,a móng riêng rŠ (ho*c c,a công trình nói chung) phFi tính toán có k+ Č'n:
    Tr mô men uBn tác dng : Čáy móng;
    “nh h5:ng c,a móng lân cJn và c,a tFi trbng trên m*t n$n và trên diGn tích ti'p giáp;
    Tính nén không Č$u c,a n$n. Ngoài ra, khi xác Čnh ČE nghiêng c,a móng, th5ng cn phFi k+ Č'n Fnh h5:ng c,a: - )E sâu Č*t móng trong Č"t; - )E cVng c,a k't c"u trên móng và sR liên k't c,a k't c"u "y v6i móng; - )E lGch tâm c,a tFi trbng có th+ teng do tYng bE phJn móng (công trình) b nghiêng. CH THÈCH: )+ xác Čnh ČE nghiêng c,a xilô chVa vJt liGu ri do gia tFi lGch tâm sau khi Čã nén s9 bE n$n bing tFi trbng phân bB Č$u (khi xilô Čã ch"t tFi Čy theo thi't k') thì tính n$n c,a Č"t n$n cn phFi l"y Vng v6i ČE ch*t c,a Č"t mà nó có th+ Čt Č5Wc khi nén) 4.6.21 Khi trong phm vi tng chu nén c,a n$n : chi$u sâu z cách Č' móng, có l6p Č"t ČE b$n nh{ h9n ČE b$n c,a các l6p bên trên thì kích th56c móng phFi quy Čnh sao cho ČFm bFo Č5Wc Či$u kiGn: ≤ poz+ p dz Rz (17) trong Čó: poz là áp lRc thêm : chi$u sâu z k+ tY móng nhà ho*c công trình (xác Čnh theo Ph lc C); pdz là áp lRc do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t : chi$u sâu z; Rz là áp lRc tính toán trên mái c,a l6p Č"t có ČE b$n th"p (nim : chi$u sâu z) Č5Wc tính theo công thVc (15) cho mEt móng quy 56c có b$ rEng là bz ; 2 bz= Faa z + - (18) Trong công thVc (18) ta kð hiGu: p L- b Fz = và a= poz 2 trong Čó: p là tFi trbng c,a móng truy$n lên n$n; 28
28. TCVN 9362:2012 L và b ln l5Wt là chi$u dài và chi$u rEng c,a móng. 4.6.22 Tr gi6i hn cho phép c,a bi'n dng Čkng thi giDa n$n và nhà ho*c công trình phFi quy Čnh xu"t phát tY: a) Yêu cu công nghG ho*c ki'n trúc ČBi v6i các bi'n dng c,a công trình, sR thay ČXi cBt thi't k' và v trí c,a nhà ho*c công trình nói chung (nhà nhi$u tng, tháp, Bng khói ) c,a tYng c"u kiGn riêng biGt và thi't b, bao gkm các yêu cu v$ sR làm viGc bình th5ng c,a thang máy, thi't b cn trc, các thi't cn b nâng kð hiGu là Sgh ; b) Yêu cu v$ ČE b$n, Xn Čnh và chBng nVt c,a k't c"u bao gkm cF Xn Čnh chung c,a công trình kð b hiGu là Sgh . 4.6.23 Tr gi6i hn cho phép c,a bi'n dng Čkng thi giDa n$n và nhà ho*c công trình (bi'n dng Č$u ho*c không Č$u) t59ng Vng v6i gi6i hn sg dng thuJn tiGn c,a nhà ho*c công trình theo yêu cu cn công nghG ho*c ki'n trúc. Sgh phFi Č5Wc quy Čnh theo các tiêu chuKn thi't k' nhà và công trình, phù hWp v6i quy tCc sg dng k\ thuJt c,a các thi't b ho*c v6i nhiGm v thi't k'. cn )i$u kiGn S < Sgh phFi ki+m tra khi lJp các thi't k' Či+n hình và thi't k' riêng lp, bing cách tính n$n tác dng qua li v6i k't c"u trên móng, các k't c"u này Čã tính toán v$ ČE b$n, Xn Čnh và chBng nVt. cn 4.6.24 Tr bi'n dng gi6i hn cho phép Sgh theo Či$u kiGn sg dng thi't b (ví d thang máy, cn trc ) phFi quy Čnh xu"t phát tY các sai lGch cho phép trong công nghG v$ ČE lún và ČE nghiêng c,a thi't b. Khi Čó, n'u cn dùng các giFi pháp không kinh t' v$ n$n và móng thì trong thi't k' nhà và công trình (theo sR th{a thuJn c,a c9 quan sg dng thi't b và c9 quan giám Čnh) phFi nghiên cVu khF neng thRc hiGn Či$u chsnh thi't b trong quá trình sg dng. b 4.6.25 Tr sB Sgh không cho phép quy Čnh ČBi v6i nhà và công trình có ČE cVng l6n (ví d nh5 nhà ki+u tháp, lò cao, Bng khói ), ČE b$n c,a loi công trình này Č, Č+ ti'p thu các nEi lRc xu"t hiGn khi có sR tác dng qua li giDa n$n v6i công trình và cdng không quy Čnh ČBi v6i nhà và công trình có s9 Čk k't c"u m$m, trong công trình loi này nEi lRc không xu"t hiGn (ví d các loi hG kh6p cu ). 4.6.26 Khi lJp các thi't k' Či+n hình c,a nhà và công trình trên c9 s: tr sB S cn và S b th5ng phFi quy gh gh Čnh các tiêu chuKn sau Čây v$ cho phép dùng các thi't k' "y (ho*c các ph59ng án riêng lp) Č+ Č9n giFn viGc tính n$n theo bi'n dng có k't hWp thi't k' Či+n hình v6i Či$u kiGn Č"t c,a Ča ph59ng. a) Tính không Čkng nh"t ch"p nhJn Č5Wc c,a n$n: tính ch"t này có th+ Č*c tr5ng bing tr gi6i hn α mVc ČE thay ČXi (tính không Čkng Č$u) v$ nén co c,a Č"t E t59ng Vng v6i tr trung bình mô Čun bi'n 29
29. TCVN 9362:2012 dng c,a Č"t trong phm vi m*t bing c,a nhà và công trình ho*c Č*c tr5ng bing tr sB khác nhau c,a ČE lún trung bình c,a n$n nhà ho*c công trình Stb (xem 4.6.26); o b) Tr quy 56c v$ bi'n dng gi6i hn không Č$u c,a n$n Sgh : bi'n dng này có th+ dùng trong tính toán n$n theo bi'n dng mà không k+ Č'n Fnh h5:ng c,a ČE cVng c,a nhà ho*c công trình Č'n sR phân bB li tFi trbng lên n$n (xem 4.6.27); c) LiGt kê các loi Č"t (có kèm theo các Č*c tr5ng Č9n giFn v$ tính ch"t và trng thái cdng nh5 Č*c tính thành l6p c,a các loi Č"t này): khi có các loi Č"t "y trong n$n nhà ho*c công trình thì không cn tính n$n theo bi'n dng. α 4.6.27 MVc ČE thay ČXi tính nén c,a n$n E (theo 4.6.25a)), mEt trong nhDng tiêu chuKn cho phép dùng các thi't k' nêu : 4.6.25, Č5Wc xác Čnh bing ts sB giDa tr tính ČXi l6n nh"t v6i tr bé nh"t c,a mô Čun bi'n dng theo chi$u sâu Č"t n$n trong phm vi m*t bing c,a nhà và công trình. Mô Čun bi'n dng tính ČXi c,a Č"t n$n Etd xác Čnh theo công thVc d56i Čây Č*c tr5ng cho c"u to Ča ch"t c,a Č"t n9i xây dRng v$ các m*t nh5 thành l6p, tính nén co c,a tYng l6p kích th56c và ČE sâu Č*t móng và tFi trbng tác dng lên móng:   i Etd = ∑ i / ∑ (19) Ei ω trong Čó i là diGn tích c,a bi+u Čk áp lRc thêm lên Č"t theo trc móng tác dng trong phm vi chi$u dày l6p Č"t thV i có mô Čun bi'n dng Ei xác Čnh theo Ph lc C. Tr trung bình mô Čun bi'n dng c,a Č"t n$n Etb xem nh5 tiêu chuKn thV hai Č+ dùng các thi't k' nêu : 4.6.25a), xác Čnh bing ts sB giDa tXng mô-Čun tính ČXi Etd c,a tYng l6p Č"t khác nhau v$ c"u to Ča ch"t nhân cho các diGn tích t59ng Vng và tXng diGn tích c,a nhà và công trình. 4.6.28 Bi'n dng gi6i hn cho phép c,a n$n nhà và công trình Sgh l"y theo BFng 16 n'u các k't c"u b trên móng không tính theo bi'n dng không Č$u c,a n$n và không xác Čnh Č5Wc tr sB Sgh (theo o cn 4.6.21b)) ho*c Sgh (theo 4.6.25b)) và khi thi't k' nhà không quy Čnh tr Sgh (theo 4.6.21, 4.6.22, 4.6.23). Trong tr5ng hWp này khi l"y Sgh : BFng 16, phFi chú ð: a) ViGc tính toán bi'n dng c,a n$n cho phép ti'n hành mà không cn k+ Č'n Fnh h5:ng c,a ČE cVng c,a k't c"u nhà ho*c công trình Č'n sR phân bB li tFi trbng trên n$n; Bng 16 - TrD bi3n d=ng giOi h=n cPa n5n Sgh 30
30. TCVN 9362:2012 TrD bi3n d=ng giOi h=n cPa n5n Sgh Tên và Č_c Čiqm k3t cu cPa công )E lún tuyGt ČBi trung bình và Bi'n dng t59ng ČBi trình l6n nh"t, cm Dng )E l6n Dng )E l6n 2 3 4 5 1 1. Nhà s2n xut và nhà dân d4ng nhi5u t6ng b7ng khung hoàn toàn 1.1. Khung bê tông cBt thép không có )E lún lGch )E lún tuyGt ČBi 0,002 8 t5ng chèn t59ng ČBi l6n nh"t Sgh )E lún lGch )E lún tuyGt ČBi 1.2. Khung thép không có t5ng chèn 0,001 12 t59ng ČBi l6n nh"t Sgh 1.3. Khung bê tông cBt thép có t5ng - 0,001 - 8 chèn 1.4. Khung thép có t5ng chèn - 0,002 - 12 2. Nhà và công trình không xut hin n:i - 0,006 - 15 l;c thêm do t2n không Č5u 3. Nhà nhi5u t6ng không khung, t@Ang Võng ho*c võng )E lún trung bình 0,000 7 10 chBu l;c b7ng t59ng ČBi Sghtb 3.1. T"m l6n Võng ho*c võng )E lún trung bình 3.2. KhBi l6n và th+ xây bing gch không 0,001 10 có cBt t59ng ČBi Sghtb )E võng ho*c )E lún trung bình 3.2. KhBi l6n và th+ xây bing gch có cBt 0,001 2 15 ho*c có ding bê tông cBt thép võng t59ng ČBi Sghtb )E nghiêng theo 3.4. Không ph thuEc vJt liGu c,a t5ng 0,005 - h56ng ngang igh 4. Công trình cao, c#ng 4.1. Công trình máy nâng bing k't c"u bê tông cBt thép: a) Nhà làm viGc và thân xi lô k't c"u toàn )E nghiêng )E lún trung bình khBi Č*t trên cùng mEt bFn móng. 0,003 40 ngang và dbc igh Sghtb )E nghiêng )E lún trung bình b) Nh5 trên, k't c"u lCp ghép. 0,003 30 ngang và dbc igh Sghtb )E nghiêng 0,003 c) Nhà làm viGc Č*t riêng rŠ. 25 ngang i 0,004 gh Bng 16 - TrD bi3n d=ng giOi h=n cPa n5n Sgh (kEt thúc) 31
31. TCVN 9362:2012 TrD bi3n d=ng giOi h=n cPa n5n Sgh )E lún tuyGt ČBi trung bình và Tên và Č_c Čiqm k3t cu cPa công Bi'n dng t59ng ČBi trình l6n nh"t, cm Dng )E l6n Dng )E l6n 1 2 3 4 5 d) Thân xi lô Č*t riêng rŠ, k't c"u )E nghiêng ngang 0,004 - 40 toàn khBi. và dbc e) Nh5 trên, k't c"u lCp ghép )E nghiêng ngang 0,001 - 30 và dbc 4.2. ”ng khói có chi$u cao H (m) )E lún trung H ≤ 100 m Nghiêng igh 0,005 40 bình Sghtb 1 )E lún trung 100 m 300 m 2x H )E lún trung 4.3. Công trình khác, cao Č'n 100 m Nghiêng igh 0,004 20 và cVng. bình Sghtb b) Khi Č"t n$n trong toàn bE diGn tích nhà ho*c công trình dng thi't k' gkm các l6p nim ngang (v6i ČE nghiêng không quá 0,1) thì tr gi6i hn cRc Či và tr trung bình c,a ČE lún tuyGt ČBi nêu : BFng 16 cho phép teng lên 20 %. c) )Bi v6i n$n Č"t tr59ng n:, tr bi'n dng gi6i hn nâng móng lên, tr l6n nh"t và trung bình l"y bing 0,25 tr ČE lún gi6i hn l6n nh"t và trung bình nêu : BFng 16 còn ČE võng c,a nhà l"y bing 0,5 tr gi6i hn nêu cdng : bFng này. CH THÈCH: Trên c9 s: m: rEng kinh nghiGm thi't k' xây dRng và sg dng các loi nhà và công trình khác nhau có chú ð t6i hiGu quF c,a các giFi pháp k't c"u nhim ČFm bFo yêu cu do n$n bi'n dng lún không Č$u gây ra cho phép quy Čnh các tr bi'n dng gi6i hn khác v6i tr nêu : BFng 16. 4.6.29 ViGc tính n$n theo bi'n dng xem nh5 ČFm bFo n'u áp lRc trung bình thRc t' lên Č"t : Čáy móng c,a nhà ho*c công trình thi't k' không v5Wt quá áp lRc tính toán lên n$n và bFo ČFm Č5Wc mEt trong các Či$u kiGn sau Čây: α a) Tính không Čkng nh"t thRc t' c,a n$n e nh{ h9n tr sB nêu : 4.6.25a); b) )i$u kiGn Ča ch"t c,a n9i xây dRng phù hWp v6i phm vi áp dng thi't k' Či+n hình nêu : 4.6.25c); 32
32. TCVN 9362:2012 c) N'u các loi nhà nêu : BFng 17 Č5Wc xây dRng trên các loi Č"t cdng : bFng này và x'p Č5Wc vào 7 ph59ng án Či$u kiGn Ča ch"t. Bng 17 - Các phXeng án Či5u ki[n ČDa cht không cn tính lún Các phXeng án Či5u ki[n ČDa cht Lo=i nhà không cn tính lún ČMi vOi nhà nêu v cSt 1 1 2 A - Nhà s2n xut cHa các xí nghip công nghip 1 - Nhà mEt tng có k't c"u chu lRc ít nhy, lún không Č$u (ví d nh5 khung thép ho*c bê-tông trên móng Č9n 1 - )"t hòn l6n có hàm l5Wng cát ít h9n v6i gBi tRa kh6p c,a sàn và thanh giing Và gkm cF 40 % và sét ít h9n 30 %. cn trc có sVc nâng 50 T. 2 - Cát có ČE thô b"t k•, trY cát bi, ch*t và ch*t vYa. 2 - Nhà nhi$u tng (Č'n 6 tng) có l56i cEt không quá 3 - Cát có ČE thô b"t k• nh5ng ch*t. 6 m x 9 m. 4 - Cát có ČE thô b"t k• nh5ng ch*t vYa. B - Nhà : và nhà công cEng 5 - Ê cát, á sét và sét : chs sB sGt IS < 0,5 Nhà có dng chD nhJt trên m*t bing không có b56c và hG sB r‚ng e trong khoFng tY 0,4 Č'n nhFy theo chi$u cao, khung hoàn toàn ho*c không 0,9. khung có t5ng chu lRc bing gch bing khBi l6n ho*c t"m l6n. 6 - Nh5 Či+m 5 trên, nh5ng hG sB r‚ng e trong khoFng tY 0,5 Č'n 1,0. a) Dài gkm nhi$u Č9n nguyên cao Č'n 9 tng. 7- )"t cát có e < 0,7 k't hWp v6i Čát sét ngukn gBc mô ren có e < 0,7 và IS < 0,5 b) Nhà ki+u tháp không toàn khBi cao Č'n 14 tng. không ph thuEc vào thV tR th' nim c,a Č"t. C - Nhà và công trình sFn xu"t nông nghiGp MEt và nhi$u tng không ph thuEc và s9 Čk k't c"u và hình dng trên m*t bing. CH THÈCH: 1 - BFng 17 cho phép sg dng khi: a) )"t gkm nhi$u l6p nim ngang trong n$n nhà và công trình (ČE nghiêng không quá 0,1) thuEc nhDng loi Č"t liGt kê : bFng này; b) N'u b$ rEng các móng beng riêng biGt nim d56i các k't c"u chu lRc ho*c diGn tích c,a các móng tr không chênh nhau quá 2 ln; c) )Bi v6i nhà và công trình có chVc neng khác v6i chVc neng nêu : bFng nh5ng giBng nhau v$ k't c"u tFi trbng và Č"t có tính nén không v5Wt quá tính nén c,a Č"t nêu trong bFng; 2 - BFng 17 không áp dng cho các nhà sFn xu"t có tFi trbng trên sàn l6n h9n 2 MPa. 4.6.30 ViGc Čo thRc t' : các bi'n dng c,a n$n và móng cn phFi dR ki'n thRc hiGn khi: - Thi't k' nhà và công trình quan trbng xây trên Č'n n$n không Čkng nh"t và bi'n dng l6n, n'u bi'n dng dR tính gn v6i tr gi6i hn cho phép ČBi v6i nhà và công trình này; - N'u dùng các k't c"u m6i cho nhà và công trình ho*c móng c,a chúng ch5a Č5Wc nghiên cVu Čy Č, trong xây dRng hàng lot; - Khi có nhDng yêu cu Č*c biGt lúc thi't k' nhà v$ m*t Čo bi'n dng nhim nghiên cVu sR làm viGc c,a n$n, k't c"u c,a nhà và công trình ho*c c,a thi't b công nghG 33
33. TCVN 9362:2012 ViGc lRa chbn các ČBi t5Wng Čo bi'n dng cn phFi th{a thuJn v6i Ch, Ču t5. 4.7 Tính n5n theo sZc chDu ti 4.7.1 Mc Čích tính n$n theo sVc chu tFi (theo nhóm trng thái) gi6i hn thV nh"t là ČFm bFo ČE b$n c,a n$n và tính Xn Čnh c,a n$n Č"t (không phFi Čá), cdng nh5 không cho phép móng tr5Wt theo Čáy và không cho phép lJt vì sŠ don Č'n sR chuy+n v Čáng k+ c,a tYng móng ho*c c,a toàn bE công trình và do Čó công trình không th+ sg dng Č5Wc. Khi dùng trong tính toán s9 Čk phá hoi c,a n$n (lúc Čt Č'n trng thái gi6i hn c,a n$n) phFi xét cF v$ m*t t nh cdng nh5 m*t ČEng ČBi v6i móng ho*c công trình cho tr56c. 4.7.2 Tính n$n theo sVc chu tFi phFi xu"t phát tY Či$u kiGn: 0 N ≤ (20) ktc trong Čó: N là tFi trbng tính toán trên n$n, xác Čnh theo 4.2.1 Č'n 4.6.4; 0 là sVc chu tFi c,a n$n; ktc là hG sB ČE tin cJy do c9 quan thi't k' quy Čnh tùy theo tính ch"t quan trbng c,a nhà ho*c công trình, ð ngh a c,a nhà ho*c công trình khi tJn dng h't sVc chu tFi c,a n$n, mVc ČE nghiên cVu Či$u kiGn Č"t Čai và l"y không nh{ h9n 1,2. 4.7.3 SVc chu tFi (ČE b$n) c,a n$n Čá  Č5Wc tính theo công thVc sau Čây không ph thuEc vào ČE sâu Č*t móng: =RČá x b x l (21) trong Čó: RČá là tr tính toán c5ng ČE tVc thi c,a khBi Čá nén : trng thái no n56c xác Čnh theo yêu cu trong 4.3.4, 4.3.5, 4.3.6; b , l ln l5Wt là b$ rEng và chi$u dài tính ČXi c,a móng xác Čnh theo các công thVc: b= b -2. e b (22) l= l -2. e l (23) eb và el ln l5Wt là ČE lGch tâm c,a Či+m Č*t hWp lRc theo h56ng trc dbc và ngang c,a móng. 4.7.4 SVc chu tFi c,a n$n Č"t không phFi Čá cn phFi xác Čnh tY Či$u kiGn là trong Č"t hình thành m*t tr5Wt ph, h't Čáy móng ho*c công trình; khi Čó quan hG giDa Vng su"t pháp p và Vng su"t τ trên toàn bE m*t tr5Wt Vng v6i trng thái cân bing gi6i hn c,a n$n coi nh5 tuân theo quy luJt: = ptg . I + c I (24) trong Čó 34
34. TCVN 9362:2012 ϕI và cI là tr tính toán c,a góc ma sát trong và lRc dính Č9n v c,a Č"t xác Čnh theo yêu cu c,a 4.3.4, 4.3.5, 4.3.6. 4.7.5 SVc chu tFi c,a Č"t sét no n56c Č5Wc nén chJm và Č"t than bùn c,a n$n (: ČE no n56c 7 2 G ≥ 0,85 và hG sB cB k't Cv ≤ 1x10 cm trên mEt nem) phFi xác Čnh có k+ Č'n sR xu"t hiGn trng thái ch5a Xn Čnh vì giFm Vng su"t ti'p τ trên m*t tr5Wt do áp lRc n56c chVa trong l‚ r‚ng. Khi Čó quan hG giDa Vng su"t pháp p và Vng su"t ti'p τ l"y theo:  =(putg - ) I + c I (25) CH THÈCH: Tr áp lRc n56c d5 trong l‚ r‚ng cho phép xác Čnh bing ph59ng pháp lð thuy't cB k't mEt chi$u c,a Č"t có k+ Č'n sR thay ČXi trng thái c,a Č"t tùy theo sR teng tFi c,a công trình xây dRng. 4.7.6 SVc chu tFi c,a n$n không phFi Čá cVng xác Čnh trên c9 s: lð thuy't cân bing gi6i hn c,a môi tr5ng Č"t. Khi Čó phFi phân biGt các tr5ng hWp Č5Wc phép dùng: a) NghiGm giFi tích (trong nhDng tr5ng hWp nêu : 4.7.7); b) Ph59ng pháp Čk giFi - giFi tích bing cách xây dRng m*t tr5Wt cung tròn (trong nhDng tr5ng hWp nêu : 4.7.8). 4.7.7 SVc chu tFi c,a n$n 0 ČBi v6i thành phn tFi trbng th‰ng ČVng cho phép xác Čnh bing cách dùng nghiGm giFi tích n'u n$n gkm Č"t Čkng nh"t : trng thái Xn Čnh và móng có Čáy ph‰ng; còn ph tFi : các phía khác nhau c,a móng v$ tr sB không khác nhau quá 25 %. , = blAbxx(I xx+ II Bh xx+ III Dc x ) (26) trong Čó: b và l có ð ngh a giBng nh5 : công thVc (21) AI , BI và DI là các hG sB không thV nguyên xác Čnh theo các công thVc: 4 , i , n AI = x i  x n  (27) BI= q x i q x n q (28) DI= c x i c x n c (29) λ , λ , λ là các hG sB sVc chu tFi ph thuEc vào tr tính toán c,a góc ma sát trong c,a Č"t γ q c ϕ1 n$n; i , i , i là các hG sB Fnh h5:ng góc nghiêng c,a tFi trbng, ph thuEc vào tr tính toán góc ma sát γ q c δ trong c,a Č"t ϕ1 và góc nghiêng c,a hWp lRc so v6i ph59ng th‰ng ČVng trên Čáy móng; n , n , n là các hG sB Fnh h5:ng c,a tz sB các cnh Č' móng hình chD nhJt; γ q c 35
35. TCVN 9362:2012 I, I‘ là các tr tính toán trbng l5Wng th+ tích c,a Č"t trong phm vi khBi leng tr : phía d56i và phía trên Čáy móng Č5Wc xác Čnh (khi có n56c ngm) ČBi v6i Č"t cát có k+ Č'n tác dng ČKy nXi c,a n56c. cI là tr tính toán lRc dính Č9n v c,a Č"t; h là chi$u sâu Č*t móng; trong tr5ng hWp ph tFi ČVng không giBng nhau : các phía c,a móng thì h phFi l"y Vng v6i phía tFi trbng bé nh"t (ví d phía có tng hm). CH THÈCH: Các hG sB sVc chu tFi λ, hG sB Fnh h5:ng góc nghiêng c,a tFi trbng i và Fnh h5:ng c,a tz sB các cnh Č' móng n Č5Wc xác Čnh theo các công thVc và bi+u Čk c,a Ph lc E —Các hG sB Č+ tính toán sVc chu tFi c,a n$n“. 4.7.8 SVc chu tFi c,a n$n  xác Čnh bing ph59ng pháp Čk giFi - giFi tích có xây dRng m*t tr5Wt cung tròn cho phép dùng trong các tr5ng hWp khi: a) N$n gkm Č"t không Čkng nh"t; b) )E l6n c,a ph tFi : các phía khác nhau c,a móng chênh nhau quá 25 %; c) Móng Č*t trên, d56i mái dBc ho*c trên các l6p Č"t có ČE nghiêng l6n; d) Có th+ xu"t hiGn trng thái không Xn Čnh c,a Č"t, trY tr5ng hWp Čã nêu : 4.7.9. )+ xác Čnh sVc chu tFi c,a n$n bing ph59ng pháp này cn phFi xác Čnh v trí tâm và ČE l6n bán kính vòng tròn nguy hi+m nh"t c,a phn th+ tích b tr5Wt c,a Č"t n$n. SVc chu tFi c,a n$n xem nh5 ČFm bFo n'u tz sB giDa mô men c,a các lRc giD trên m*t tr5Wt Č5Wc chbn v6i mô men c,a các lRc gây tr5Wt không nh{ h9n 1,2. CH THÈCH : Trong tr5ng hWp có th+ xu"t hiGn trng thái không Xn Čnh c,a Č"t n$n, viGc xác Čnh các lRc giD trên m*t tr5Wt có th+ tính theo quan hG (25) khi k+ Č'n áp lRc n56c l‚ r‚ng. )+ an toàn cho phép l"y mEt cách có cen cV theo quan hG này tr áp lRc n56c l‚ r‚ng bing Vng su"t pháp trên m*t tr5Wt (u = p ) ho*c không k+ Č'n góc ma sát trong bing cách l"y (ϕI = 0). 4.7.9 )Bi v6i n$n Č"t no n56c Č5Wc nén ch*t chJm gkm các loi Č"t nêu : 4.7.5, n'u các l6p Č"t này nim : chi$u sâu nh{ h9n 0,75 b$ rEng c,a móng và n'u trong chi$u dày c,a l6p n$n chu nén không có l6p Č"t thoát n56c ho*c thi't b thoát n56c thì sVc chu tFi Č5Wc xác Čnh không k+ Č'n góc ma sát trong ( ϕI = 0). Trong tr5ng hWp này, sVc chu tFi c,a n$n móng  chôn sâu không quá b$ rEng c,a móng phFi xác Čnh theo công thVc (30) ČBi v6i thành phn th‰ng ČVng c,a tFi trbng nghiêng trên móng beng và theo công thVc (31) ČBi v6i tFi trbng th‰ng ČVng trên móng chD nhJt có chi$u dài không quá ba ln chi$u rEng c,a Čáy.  =blq x x [ + ( + 1- 2x +cos)x c I ] (30) l  = blq x x {[ + (5,7- 0,28x ( - 1)]x c } (31) b I 36
36. TCVN 9362:2012 trong Čó: b , l có ð ngh a nh5 : công thVc (21); q là ph tFi : phía Č"t, giF thi't b ČKy trki (có k+ Č'n trbng l5Wng c,a n$n tng hm ho*c tng ngm k\ thuJt); cI có ð ngh a nh5 : công thVc (26); π ≈ 3,14; δ là góc nghiêng (tính bing radian) c,a hWp lRc tFi trbng ngoài so v6i ph59ng th‰ng ČVng, l"y là d59ng (+) n'u thành phn nim ngang c,a hWp lRc h56ng v$ phía Č"t giF thi't b ČKy trôi và là âm (-) trong tr5ng hWp ng5Wc li. 4.7.10 PhFi tính móng v$ tr5Wt theo Čáy móng trong tr5ng hWp tác dng lên móng nhDng lRc ngang l6n. Tr5ng hWp này hG sB tin cJy ktc xác Čnh theo công thVc (32) không Č5Wc nh{ h9n 1,2: T = ∑ g ktc (32) ∑Tt trong Čó Tg và Tt là tXng hình chi'u trên m*t tr5Wt c,a các lRc tính toán v$ giD và v$ tr5Wt. 4.8 Các bi[n pháp nhUm gim nh hXvng bi3n d=ng cPa n5n Č3n vi[c sw d)ng thumn ti[n nhà và công trình 4.8.1 N'u trong quá trình thi't k' n$n móng nhà và công trình th"y bi'n dng xác Čnh bing tính toán là không cho phép ho*c sVc chu tFi c,a n$n không Č, thì cn xét khF neng và tính hWp lð Č+ teng kích th56c và chi$u sâu Č*t móng ho*c chuy+n sang dng móng khác có nhi$u khF neng Či$u hòa bi'n dng không Č$u (ví d móng beng thay bing móng tr ) ho*c dùng: a) Các biGn pháp Č+ giFm các bi'n dng có th+ có c,a n$n ho*c teng sVc chu tFi c,a n$n (xem 4.8.2 Č'n 4.8.5); b) Các giFi pháp k't c"u nhim giFm ČE nhy c,a nhà, công trình và thi't b k\ thuJt ČBi v6i bi'n dng teng c,a n$n (xem 4.8.6); c) Các biGn pháp xây dRng Č+ giFm Fnh h5:ng bi'n dng c,a n$n nhà ho*c công trình (xem 4.8.7). ViGc lRa chbn mEt ho*c mEt sB biGn pháp k't hWp nói trên phFi k+ Č'n các yêu cu nên : 2.2, 2.3, 2.4, 4.1.2 và 4.1.3. 4.8.2 Các biGn pháp nhim giFm bi'n dng có th+ có c,a n$n ho*c teng sVc chu tFi c,a n$n (xem 4.8.1a)) gkm có: a) ChuKn b Č*c biGt ČBi v6i n$n (xem 4.8.3); 37
37. TCVN 9362:2012 b) Các biGn pháp bFo vG Č"t n$n do nhDng thay ČXi có th+ xFy ra v$ tính ch"t xây dRng c,a nó trong khi thi công và sg dng nhà và công trình cdng nh5 nhDng sR thay ČXi tFi trbng trên móng so v6i tFi trbng Čã dùng trong thi't k' (xem 4.8.5). Khi chbn các biGn pháp nêu : Či$u này nên th"y ring bi'n dng c,a n$n thuEc loi thV nh"t (xem 4.6.3) ch, y'u là do các tFi trbng trên móng gây ra và sŠ xu"t hiGn nhDng nEi lRc càng l6n trong k't c"u c,a nhà và công trình khi tính nén co c,a Č"t n$n càng l6n; còn bi'n dng loi hai không có liên quan Č'n tFi trbng móng thì ng5Wc li. Trong mbi tr5ng hWp nên chbn giFi pháp kinh t' nh"t, có khF neng giFm các bi'n dng không Č$u có th+ có c,a n$n và ČFm bFo sVc chu tFi c,a n$n. 4.8.3 ViGc chuKn b Č*c biGt cho n$n Č5Wc dùng Č+ thay ČXi các tính ch"t c9 lð Č"t : th' nim tR nhiên ho*c ČXi Č"t có tính ch"t xây dRng không phù hWp bing Č"t có các Č*c tr5ng v$ ČE b$n bi'n dng tBt h9n. ViGc chuKn b n$n phFi thRc hiGn bing cách: a) Nén ch*t mEt phn ho*c toàn bE Č"t n$n có tính ch"t xây dRng không phù hWp (xem 4.8.4); b) Thay ČXi hoàn toàn ho*c mEt phn (trên m*t bing và theo chi$u sâu) Č"t n$n có tính ch"t xây dRng không phù hWp bing ČGm cát, s{i, sn ho*c các loi Č"t t59ng tR khác; c) )Cp Č"t (theo tYng l6p ho*c bing th,y lRc) dùng làm ČGm phân bB d56i móng nhà và công trình; b) Gia cB Č"t bing các ph59ng pháp hóa hbc, ČiGn hóa hbc, nhiGt và bing các ph59ng pháp khác. 4.8.4 ViGc lèn ch*t Č"t n$n phFi thRc hiGn bing: a) )m bing Čm n*ng ch, y'u dùng Č+ triGt tiêu tính ch"t lún 56t : vùng phía trên tng lún 56t ho*c lèn ch*t thêm ČBi v6i Č"t ch5a Č, ch*t (Č"t ČCp) (lèn ch*t trên m*t); b) Cbc Č"t dùng ch, y'u là Č+ triGt tiêu tính ch"t lún 56t c,a Č"t có chi$u sâu l6n (lèn ch*t : chi$u sâu Č'n 15 m); c) Gia tFi tr56c Č+ làm ch*t bùn no n56c và Č"t than bùn, có thêm gi'ng cát ho*c b"c th"m n'u cn teng nhanh quá trình cB k't; d) Th"m 56t tr56c Č"t n$n dùng ch, y'u Č+ lèn ch*t Č"t lún 56t và triGt tiêu tính ch"t lún 56t và tr59ng n: c,a Č"t; e) H mVc n56c ngm th5ng xuyên ho*c tm thi trong Čó cF h sâu bing chân không, dùng ch, y'u Č+ lèn ch*t Č"t y'u no n56c (khi Čó sR lèn ch*t Č"t Č5Wc do teng trbng l5Wng l6p Č"t khô nh loi trY Č5Wc tác dng ČKy nXi c,a n56c ngm cdng nh5 sVc ceng mao don); f) Dùng nX Č+ lèn ch*t Č"t cát và Č"t lún 56t dng l6t (nX b$ m*t, d56i n56c và nX sâu); h) Lèn ch*t bing rung th,y lRc Č"t cát và Č"t lún 56t dng l6t; 38
38. TCVN 9362:2012 g) Lèn ch*t trên m*t Č"t cát bing máy rung, Čm rung 4.8.5 Các biGn pháp giD cho Č"t không b thay ČXi tính ch"t xây dRng trong quá trình xây dRng và sg dng nhà và công trình cdng nh5 nhDng sR thay ČXi tFi trbng khác v6i tFi trbng dùng khi thi't k', gkm có: a) BiGn pháp phòng tác dng c,a n56c do bB trí m*t bing chung cho thích hWp, quy hoch khu Č"t, xây dRng các rãnh phân n56c quanh nhà và công trình, Č*t Č5ng Bng n56c và b+ chVa n56c : khoFng cách an toàn, không cho n56c chFy tràn, xây dRng trong n$n nhà và công trình các màng ít th"m Č5Wc n56c bing Č"t Č5Wc lèn ch*t, tX chVc ki+m tra n56c và các dch th+ khác có th+ b rò rs ; b) Các biGn pháp nhim giD k't c"u và trng thái Č"t n$n tR nhiên kh{i chu các tác ČEng c,a khí quy+n (tác ČEng khí t5Wng th,y ven), tác ČEng c,a n56c ngm, tác ČEng lRc c,a các máy làm Č"t và máy vJn tFi ; c) Các biGn pháp loi trY khF neng thay ČXi tFi trbng (so v6i tFi trbng Čã dùng trong thi't k') trên móng do các ph tFi mEt bên móng ho*c do lE Čáy móng, sR v5Wt tFi c,a n$n cdng nh5 do sVc Čp c,a mái dBc, bãi chVa Č"t, chVa vJt liGu xây dRng, chVa c"u kiGn và ph' phKm 4.8.6 Các biGn pháp k't c"u Č+ giFm ČE nhy c,a nhà, công trình và các thi't b k\ thuJt ČBi v6i bi'n dng c,a n$n (xem 4.8.1b)) gkm có: a) Nâng cao ČE b$n và ČE cVng không gian chung c,a nhà và công trình bing cách: - )*t các giing bê tông cBt thép giDa các tng ho*c các giing xây có cBt; - CCt nhà và công trình thành tYng Čon v6i chi$u dài có hn; - Quy Čnh dng và mVc ČE cBt thép k't c"u phù hWp v6i k't quF tính toán nhà và công trình do bi'n dng có th+ có c,a n$n gây ra (trong nhà và công trình bing c"u kiGn c— l6n thì k't hWp v6i cách Č*t các mBi nBi có Č, ČE b$n). - Teng c5ng neo và liên k't cVng các c"u kiGn Čúc smn và Čúc smn-ČX ti ch‚; - Teng c5ng phn móng tng hm c,a nhà và công trình bing cách dùng móng beng ČX ti ch‚, Čúc smn - ČX ti ch‚, các beng trRc giao nhau ho*c móng bè (trong tr5ng hWp cn thi't thì dùng móng hEp). - Làm tng hm d56i toàn bE diGn tích c,a nhà và công trình ho*c d56i các Čon riêng biGt b) Teng tính dA uBn c,a nhà và công trình bing cách dùng các k't c"u m$m ho*c các k't c"u chia Čon n'u yêu cu công nghG cho phép làm Či$u này; khi Čó cn dR ki'n các biGn pháp nhim bFo ČFm: - Tính Xn Čnh c,a các c"u kiGn riêng rŠ trong k't c"u khi bi'n dng c,a n$n teng lên; - Teng diGn tích gBi c,a các c"u kiGn riêng biGt (thanh giing, các t"m sàn); - Các mBi nBi cách Km và không th"m Č5Wc n56c giDa các c"u kiGn giao nhau trong k't c"u. 39
39. TCVN 9362:2012 c) )*t các thi't b Č+ làm bing Č$u các k't c"u nhà, công trình và thi't b k\ thuJt (gkm cF cn trc, cu thang) khi n$n b bi'n dng l6n; d) Các biGn pháp ČFm bFo sR làm viGc bình th5ng c,a thi't b khi n$n bi'n dng (ví d dùng các kích th56c t59ng Vng c,a thi't b gn giBng v6i k't c"u xây dRng). CH THÈCH: Khi chbn các biGn pháp k't c"u nói trên, cn th"y ring nEi lRc thêm do bi'n dng c,a n$n gây ra trong k't c"u c,a nhà và công trình sŠ teng lên cùng v6i sR teng ČE cVng c,a k't c"u và thông th5ng là cùng v6i sR kéo dài k't c"u ra. Vì vJy, viGc teng ČE cVng c,a nhà và công trình phFi kèm theo teng ČE b$n c,a k't c"u và cCt nhà (công trình) thành tYng Čon hoàn chsnh. 4.8.7 Các biGn pháp xây dRng nhim giFm Fnh h5:ng bi'n dng c,a n$n Č'n k't c"u c,a nhà và công trình (xem 4.8.1c)) gkm có: a) )i$u chsnh tr sB và thi gian gia tFi cho Č"t n$n cB k't chJm; b) Có th+ liên k't các mBi nBi c,a k't c"u Čúc smn và Čúc smn - ČX ti ch‚ chJm li mà không cFn tr: ti'n ČE lCp ghép và an toàn Č+ teng thi gian bi'n dng c,a n$n lúc mà ČE cVng c,a nhà và công trình còn th"p và do Čó giFm nEi lRc trong k't c"u do lún không Č$u gây ra; c) Quy Čnh có cen cV trình tR xây dRng các phn khác nhau c,a nhà và công trình có chi$u cao và tFi trbng khác nhau trên Č"t n$n; d) GiFm các tác ČEng ngang lên k't c"u phn móng tng hm c,a nhà và công trình xây : nhDng n9i chu các bi'n dng loi hai theo 4.6.3 (tr56c h't là : nhDng n9i khai thác m{) bing cách Čào các hào giFm ch"n, giFm diGn ti'p xúc c,a k't c"u v6i Č"t, giFm lRc ma sát c,a Č"t v6i phn chôn sâu c,a nhà và công trình n'u sVc chu tFi c,a n$n cho phép. 5 \_c Čiqm thi3t k3 n5n cPa nhà và công trình xây trên Čt lún XOt 5.1 N$n Č"t lún 56t phFi thi't k' theo Č*c Či+m c,a loi Č"t này: y trng thái Vng su"t c,a tFi trbng ngoài ho*c trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t b 56t, Č"t sŠ bi'n dng thêm do lún 56t. Chs k+ Č'n bi'n δ dng lún 56t khi tr lún 56t t59ng ČBi c,a Č"t s ≥ 0,01. 5.2 Bi'n dng thêm c,a Č"t lún 56t Č5Wc phân ra: a) Bi'n dng lún 56t th‰ng ČVng Ss do tFi trbng trên móng gây ra trong phm vi vùng bi'n dng c,a n$n k+ tY Čáy móng Č'n ČE sâu mà : Č"y tXng Vng su"t th‰ng ČVng c,a tFi trbng trên móng và trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t bing áp lRc lún 56t ban Ču ps; b) Bi'n dng lún 56t th‰ng ČVng SsČ do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra : phn d56i c,a l6p Č"t lún 56t, bCt Ču tY ČE sâu mà : Čó Vng su"t th‰ng ČVng c,a trbng l5Wng bFn thân Č"t bing áp lRc lún 56t ban Ču ps cho Č'n ranh gi6i d56i cùng c,a l6p lún 56t; c) Bi'n dng ngang U s xu"t hiGn khi Č"t lún 56t do trbng l5Wng bFn thân c,a nó trong phm vi phn cong c,a phAu lún 56t. 40
40. TCVN 9362:2012 5.3 )i$u kiGn Č"t Čai n9i xây dRng, tùy theo khF neng xu"t hiGn sR lún 56t do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t, khi có các loi Č"t lún 56t, mà chia ra làm hai loi: a) Lún 56t loi I khi mà sR lún 56t Ss xFy ra v$ c9 bFn : trong phm vi vùng bi'n dng do tFi trbng c,a móng ho*c c,a các tFi trbng ngoài khác gây ra, còn sR lún 56t SsČ do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra thRc t' là không có ho*c không v5Wt quá 5 cm; b) Lún 56t loi II khi mà sR lún 56t SsČ do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra, ch, y'u là : phn d56i c,a l6p lún 56t và khi có tFi trbng ngoài thì ngoài SsČ còn có sR lún 56t Ss xFy ra : phn trên c,a l6p lún 56t trong phm vi vùng bi'n dng. 5.4 Loi Či$u kiGn Ča ch"t v$ lún 56t Č5Wc quy Čnh khi khFo sát Ča ch"t công trình dRa vào k't quF thí nghiGm trong phòng, khi cn chính xác thì sR lún 56t do trbng l5Wng bFn thân gây ra phFi thí nghiGm : hiGn tr5ng bing cách làm 56t Č"t trong hB thí nghiGm. 5.5 Khi thi't k' n$n có Č"t lún 56t cn phFi chú ð khF neng b 56t và ČE Km c,a Č"t teng do: a) ˜6t cc bE n$n don d'n lún 56t Č"t trên diGn hn ch' trong mEt sB vùng ho*c toàn bE b$ dày lún 56t; b) ˜6t trm trbng toàn bE b$ dày lún 56t trên mEt diGn l6n và xu"t hiGn h't ČE lún 56t Č"t do tFi trbng truy$n trên móng cdng nh5 do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra; c) SR nâng cao mRc n56c ngm gây ra lún 56t các l6p Č"t phía d56i c,a n$n b:i trbng l5Wng bFn thân c,a các l6p bên trên ho*c b:i tXng tFi trbng trên móng c,a nhà và công trình và trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t; d) )E Km c,a Č"t lún 56t teng tY tY, làm phá hoi Či$u kiGn tR nhiên v$ bBc h9i Km c,a Č"t do xây dRng và ph, l6p nhRa Č5ng trên m*t Č"t và do sR tích t dn ČE Km khi n56c b$ m*t th"m vào Č"t. CH THÈCH: Nguyên nhân và các dng khác nhau v$ 56t Č"t n$n theo 5.7, 5.8, 5.10, 5.14, 5.15 và 5.16. 5.6 N$n có Č"t lún 56t phFi tính toán theo các yêu cu nêu : )i$u 4. TXng bi'n dng ČVng c,a n$n gkm có ČE lún do tFi trbng truy$n lên móng và ČE lún 56t do tFi trbng c,a móng và trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra. )E lún do tFi trbng truy$n lên móng gây ra phFi xác Čnh theo các yêu cu trình bày : )i$u 4. )Bi v6i Č"t không có tính lún 56t thì dRa vào các Č*c tr5ng bi'n dng c,a Č"t Km tR nhiên còn ČBi v6i Č"t lún 56t thì theo các yêu cu : 5.10, 5.11, 5.12. CH THÈCH: Khi thi't k' n$n có Č"t lún 56t cn chú ð khF neng sg dng các biGn pháp nêu : 4.8.1 và 5.16. 5.7 Êp lRc tính toán R trên n$n Č"t có th+ b lún 56t do các nguyên nhân nêu : 5.5a), 5.5b), 5.5c), cn xác Čnh có k+ Č'n các yêu cu sau Čây: 41
41. TCVN 9362:2012 a) Khi khCc phc Č5Wc khF neng xu"t hiGn lún 56t c,a n$n do tFi trbng trên móng và các phn nhà và công trình trên móng gây ra bing các giFm áp lRc trên Č"t thì tr sB R không Č5Wc v5Wt quá áp lRc lún 56t ban Ču ps; b) Khi ČFm bFo ČE b$n c,a nhà và công trình bing cách dùng tXng hWp các biGn pháp chBng n56c v6i các biGn pháp k't c"u Č5Wc quy Čnh theo tính toán v$ tXng ČE lún và lún 56t có th+ có c,a n$n, thì khi tr sB R xác Čnh theo công thVc (15) phFi sg dng tr tính các Č*c tr5ng ϕII và cII c,a Č"t lún 56t : trng thái no n56c sau khi lún 56t. c) Khi lèn ch*t và gia cB Č"t lún 56t bing các ph59ng pháp khác nhau thì tr sB R xác Čnh theo công thVc (15) phFi sg dng tr tính toán các Č*c tr5ng ϕII và cII c,a Č"t lèn ch*t và gia cB có ČE ch*t cho tr56c và ČE b$n c,a Č"t : trng thái no n56c. 5.8 Êp lRc tính toán R trên n$n khi không th+ lún 56t (chs b Km theo các nguyên nhân nêu : 5.5d)) phFi xác Čnh theo công thVc (15). Trong tr5ng hWp này các Č*c tr5ng c,a Č"t phFi l"y: - N'u W ≥ Wp : Theo k't quF thí nghiGm Č"t : trng thái Km tR nhiên W ; - N'u W ≤ Wp : Theo k't quF thí nghiGm Č"t : ČE Km gi6i hn dpo Wp . 5.9 Kích th56c s9 bE c,a móng nhà và công trình xây trên Č"t lún 56t phFi quy Čnh xu"t phát tY tr áp lRc tính toán quy 56c Ro (BFng D.3). Tr quy 56c Ro cdng cho phép dùng Č+ quy Čnh kích th56c cuBi cùng c,a móng khi thi't k' nhDng loi nhà nêu d56i Čây n'u chúng không có quá trình công nghG 56t: a) Các nhà sFn xu"t, kho, nhà nông nghiGp và các nhà mEt tng t59ng tR khác có k't c"u chu lRc ít nhy v6i lún không Č$u, có tFi trbng trên móng tr Č'n 400 kN và trên móng beng Č'n 80 kN/m. b) Nhà : và nhà công cEng không khung, cao không quá ba tng, có tFi trbng trên móng beng Č'n 100 kN/m. 5.10 Lún 56t c,a Č"t phFi xác Čnh bing tính toán k+ Č'n nhDng Či$u kiGn Č"t Čai (xem 5.3 và 5.4) dng th"m 56t có th+ có (xem 4.5) và các y'u tB khác. Khi tính toán lún 56t c,a Č"t loi II do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra cn xác Čnh: a) Tr lún 56t l6n nh"t c,a xu"t hiGn khi th"m 56t toàn bE chi$u dày lún do làm 56t tY trên, v6i diGn tích có b$ rEng nh{ h9n chi$u dày lún 56t ho*c khi nâng cao mRc n56c ngm; b) Tr lún 56t có th+ có c,a Č"t khi làm 56t cc bE mEt diGn tích có b$ rEng nh{ h9n chi$u dày lún 56t. 42
42. TCVN 9362:2012 5.11 )E lún 56t c,a n$n, ČE lGch lún và ČE nghiêng c,a các móng riêng biGt phFi tính toán có k+ Č'n sR làm 56t không Č$u Č"t lún 56t do n56c tràn theo các phía khác nhau tY ngukn th"m 56t : v trí b"t lWi nh"t ČBi v6i móng Čnh tính toán. 5.12 Tr chuy+n v ngang c,a n$n khi lún 56t do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra (xem 5.2c)) cn phFi xác Čnh xu"t phát tY sR hình thành phAu lún 56t trên m*t Č"t, phn cong c,a phAu ph thuEc vào c"u to Ča ch"t, các Č*c tr5ng c9 lð c,a Č"t và vào Či$u kiGn th"m 56t. CH THÈCH: 1) ViGc tính toán bi'n dng nêu : 5.10 Č'n 5.12 nên ti'n hành theo Ph lc C. 2) Tr tính toán c,a ČE lún 56t t59ng ČBi 6s cdng nh5 tr áp lRc lún 56t ban Ču ps là các tr tiêu chuKn mà hG sB an toàn v$ Č"t trong công thVc (12) l"y bing Č9n v kd = 1. 5.13 Các yêu cu tính toán n$n theo bi'n dng ČVng (ČE lún và lún 56t) Č5Wc xem nh5 th{a mãn và các bi'n dng có th+ tính toán mà không cn ki+m tra ČBi v6i Č"t lún 56t loi I n'u nh5 áp lRc trung bình thRc t' lên n$n d56i t"t cF các móng c,a nhà không v5Wt quá: a) Êp lRc lún 56t ban Ču ps; b) Tr áp lRc tính toán quy 56c Ro (theo Ph lc D) ČBi v6i nhà nêu : 5.9 Č5Wc xây trên Č"t có ČE lún 56t t59ng ČBi 6s < 0,03 : áp lRc P = 300 kPa. 5.14 )E lún 56t c,a Č"t n$n do 56t cc bE và 56t nhi$u tY trên xuBng (xem 5.5a) và 5.5b)) nên dùng trong tính toán k't c"u c,a nhà và công trình có k+ Č'n nhDng Či$u kiGn Č"t Čai và các biGn pháp chbn dùng trong thi't k'. y nhDng n9i có Č"t lún 56t loi I phFi k+ Č'n sR thay ČXi tính nén c,a n$n do 56t cc bE Č"t lún 56t gây ra, còn ČBi v6i Č"t lún 56t loi II, ngoài sR thay ČXi tính nén còn có sR h th"p m*t n$n khi Č"t lún 56t b:i trbng l5Wng bFn thân c,a nó. 5.15 N$n nhà và công trình xây trên Č"t lún 56t trong nhDng Či$u kiGn mà : Č"y không th+ th"m 56t cc bE và 56t nhi$u (xem 5.5a) và 5.5b)) và cdng không th+ có sR dâng cao mVc n56c ngm (xem 5.5c)), ví d trong nhDng tr5ng hWp khi nhà và công trình không lCp các Č5ng Bng c"p thoát n56c, màng l56i Č5ng Bng bên ngoài Č*t : khoFng cách l6n h9n 1,5 ln b$ dày lún 56t thì nên thi't k' nh5 ČBi v6i Č"t không lún 56t; nh5ng phFi k+ Č'n khF neng teng dn ČE Km c,a Č"t do nhDng nguyên nhân trình bày : 5.5d). 5.16 Khi có th+ b lún 56t do nhDng nguyên nhân : 5.5a), 5.5b) và 5.5c), cn dR ki'n nhDng biGn pháp Č+ loi trY nhDng Fnh h5:ng có hi do lún 56t có th+ có Č'n viGc sg dng thuJn lWi nhà và công trình: a) KhCc phc tính lún 56t c,a Č"t (xem 5.17) bing cách Čm ch*t ho*c gia cB Č"t; b) Móng xuyên qua h't l6p Č"t lún 56t (xem 5.12); 43
43. TCVN 9362:2012 c) K't hWp nhi$u biGn pháp (xem 5.23) gkm cách loi trY mEt phn tính lún 56t c,a Č"t, các biGn pháp k't c"u và chBng n56c. ViGc chbn các biGn pháp nên ti'n hành tùy theo các loi Či$u kiGn Ča ch"t v$ lún 56t (xem 5.3) có th+ do n$n b 56t cF chi$u dày lún ho*c mEt phn chi$u dày, sR tác dng qua li giDa nhà và công trình thi't k' v6i công trình và Č5ng giao thông k' cJn CH THÈCH : ViGc Čm ch*t và gia cB Č"t lún 56t ho*c móng cn xuyên qua h't l6p Č"t này nên thRc hiGn trong phm vi toàn bE chi$u dày lún 56t ho*c chs làm : phn trên c,a nó n'u nh5 tXng bi'n dng tính toán (ČE lún và lún 56t) có th+ có c,a n$n là cho phép xét theo Či$u kiGn b$n c,a k't c"u và Či$u kiGn sg dng c,a nhà và công trình Č5Wc thi't k'. 5.17 Loi trY tính lún 56t c,a Č"t bing cách: a) Trong phm vi vùng bi'n dng ho*c mEt phn vùng này: lèn ch*t bing Čm n*ng, làm các ČGm Č"t, Čm hB móng, Čm ch*t bing nX d56i n56c, gia cB bing hóa hbc và nhiGt; b) Trong phm vi tng lún 56t: Čm sâu bing cbc Č"t, làm 56t tr56c các l6p lún bên d56i, trong Čó có cF nX mìn d56i sâu, gia cB bing hóa hbc và nhiGt. 5.18 Chi$u sâu lèn ch*t Č"t bing Čm n*ng quy't Čnh b:i kích th56c và trbng l5Wng Čm, ch' ČE Čm nGn, loi Č"t Còn lèn ch*t Č"t bing nX d56i n56c thì quy't Čnh b:i trbng l5Wng thuBc nX, mJt ČE Č*t thuBc nX, loi Č"t, chi$u cao cEt n56c . Trong tr5ng hWp n'u viGc Čm nGn không th+ ČFm bFo làm ch*t Č"t : ČE sâu cn thi't, nên xét Č'n viGc Čào b{ l6p Č"t lún 56t, làm ČGm bing Č"t và lèn ch*t ČGm này theo tYng l6p. Trbng l5Wng th+ tích ht Č"t trong phm vi l6p Č5Wc lèn ch*t không Č5Wc nh{ h9n trbng l5Wng th+ tích ht Č"t c,a l6p lún 56t; còn trong ČGm Č"t, không Č5Wc nh{ h9n 16,5 kN/m 3 Č'n 17 kN/m 3 tùy theo loi Č"t Č5Wc dùng. CH THÈCH : Trong tr5ng hWp khi chi$u sâu c,a vùng bi'n dng v5Wt quá l6p Č5Wc lèn ch*t, k+ cF ČGm Č"t thì ph59ng pháp lèn ch*t Č"t nói : Čây Č5Wc xem nh5 biGn pháp giFm sR lún 56t 56t có th+ có c,a n$n. 5.19 ViGc Čm ch*t hB móng phFi thRc hiGn bing các Čm n*ng nh Čó to Č5Wc hB móng có hình dáng và chi$u sâu cho tr56c v6i Č"t Č5Wc lèn ch*t d56i Čáy hB và : thành nghiêng c,a hB. Tính toán n$n móng trong các hB móng Č5Wc lèn ch*t phFi ti'n hành theo ČE ch*t và các Č*c tr5ng b$n c,a l6p lèn ch*t, chi$u dày c,a nó cdng nh5 tr áp lRc lún 56t ban Ču c,a Č"t bên d56i l6p Č5Wc lèn ch*t. 5.20 Các thông sB lèn ch*t theo chi$u sâu c,a Č"t lún 56t bing cbc Č"t (sB l5Wng, khoFng cách, kích th56c cbc, ) phFi Č5Wc quy Čnh tY Či$u kiGn Čt Č5Wc ČE ch*t yêu cu c,a Č"t n$n, trong Čó Čã khCc phc h't sR lún 56t c,a Č"t do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t và tFi trbng truy$n lên móng gây ra; còn kích th56c c,a diGn tích cn nén ch*t trên m*t bing phFi xu"t phát tY Či$u kiGn ČFm bFo sVc chu tFi c,a khBi Č"t Č5Wc lèn ch*t và c,a l6p Č*t n$n phía d56i khi Č"t có c"u trúc tR nhiên : xung quanh b lún 56t. 44
44. TCVN 9362:2012 5.21 Làm 56t tr56c Č"t n$n nên xem nh5 biGn pháp làm ch*t (khCc phc tính lún 56t) chs ČBi v6i các l6p Č"t bên d56i nim trong phm vi vùng lún 56t do trbng l5Wng bFn thân Č"t gây ra. Kích th56c diGn cn lèn ch*t và ph59ng pháp làm 56t phFi quy Čnh bing tính toán sao cho trong phm vi xây dRng công trình không có sR lún 56t do trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t gây ra. )+ loi trY sR lún 56t c,a Č"t trong vùng bi'n dng do tFi trbng trên móng gây ra viGc làm 56t tr56c Č"t n$n trong nhDng tr5ng hWp cn thi't cn thêm: - Lèn ch*t l6p Č"t bên trên bing nX mìn d56i n56c; - Lèn ch*t Č"t bing Čm n*ng ho*c làm ČGm Č"t; - Làm móng sâu, k+ cF móng cbc xuyên h't l6p Č"t bên trên. Nhim mc Čích nâng cao hiGu quF viGc làm ch*t Č"t : bên d56i trong nhDng tr5ng hWp cn thi't (ví d: khi tFi trbng trên n$n l6n) phFi thRc hiGn Čkng thi viGc làm 56t Č"t v6i nX mìn d56i sâu. 5.22 ViGc xuyên h't l6p Č"t lún 56t c,a n$n nên làm theo mEt trong các ph59ng pháp sau Čây: - Xây dRng các móng bing cbc Čóng, cbc nhki, cbc khoan nhki và các loi cbc t59ng tR khác; - Dùng các tr ho*c beng bing Č"t Č5Wc gia cB bing các ph59ng pháp hóa hbc, nhiGt ho*c các ph59ng pháp khác và Č5Wc ki+m tra thRc t'; - Teng ČE sâu chôn móng. 5.23 K't hWp các biGn pháp chBng n56c và k't c"u cdng nh5 lèn ch*t và gia cB Č"t : vùng b bi'n dng thông th5ng nên dùng : nhDng n9i Č"t lún 56t thuEc loi II. y nhDng n9i Č"t lún 56t loi I, các biGn pháp chBng n56c và k't c"u chs nên xét trong nhDng tr5ng hWp khi do mEt nguyên nhân nào Čó không th+ loi trY Č5Wc tính lún 56t c,a Č"t trong phm vi vùng bi'n dng ho*c phFi dùng móng sâu. 5.24 SVc chu tFi c,a n$n có Č"t lún 56t khi móng gkm các tr bing Č"t gia cB phFi xác Čnh có k+ Č'n c5ng ČE c,a Č"t theo m*t hông c,a móng (—d59ng“ ČBi v6i Č"t lún 56t loi I; —âm“ ČBi v6i Č"t lún 56t loi II). 6 \_c Čiqm thi3t k3 n5n, nhà và công trình xây trên Čt trXeng nv 6.1 N$n có Č"t tr59ng n: phFi thi't k' theo Č*c thù c,a Č"t này khi th"m n56c b teng th+ tích œ tr59ng n:. Khi giFm ČE Km c,a Č"t tr59ng n: thì xFy ra quá trình ng5Wc li œ co ngót. ViGc teng th+ tích có th+ xFy ra : Č"t sét thông th5ng n'u b làm 56t bing các ch"t thFi hóa hbc c,a sFn xu"t công nghG (ví d các dung dch axit sunfuric). CH THÈCH: Khi thi't k' n$n bing xs than nên chú ð ring khi 56t, mEt sB xs than có khF neng tr59ng n: (ví d xs than khi luyGn kim bing ČiGn). 45
45. TCVN 9362:2012 6.2 Tr sB tr59ng n: c,a Č"t n$n ph thuEc vào áp lRc tác dng : Čáy móng, loi và trng thái Č"t, chi$u dày c,a l6p Č"t tr59ng n:, diGn b 56t, tính ch"t vJt lð và hóa hbc c,a ch"t l{ng th"m vào n$n. 6.3 Bi'n dng c,a n$n có Č"t tr59ng n: có th+ xFy ra do các nguyên nhân sau Čây:
    SR tr59ng n: do th"m làm Km Č"t do n56c sFn xu"t, n56c khí quy+n ho*c do nâng cao mRc n56c ngm;
    SR tích t ČE Km d56i công trình theo tYng vùng : ČE sâu hn ch' do phá hoi Či$u kiGn tR nhiên v$ bBc h9i khi xây dRng và ph, nhRa Č5ng (l6p màng chCn trên m*t);
    SR tr59ng n: và co ngót c,a Č"t : phn trên c,a vùng chVa do thay ČXi ch' ČE th,y nhiGt (y'u tB khí hJu theo mùa) cdng nh5 sR co ngót do khô b:i tác ČEng c,a các ngukn nhiGt. CH THÈCH: Khi Č"t n$n tr59ng n: và co ngót sŠ xu"t hiGn áp lRc thêm : h56ng ngang, áp lRc này phFi k+ Č'n khi thi't k' các phn sâu c,a nhà và công trình (móng, t5ng tng hm, ). 6.4 N'u có Č"t tr59ng n: phFi tính theo bi'n dng Vng v6i nhDng yêu cu chung trình bày : )i$u 4 và khi cn thi't thì cdng tính theo sVc chu tFi. Ngoài ra cn phFi xác Čnh tr tính toán v$ bi'n dng thêm c,a n$n do tr59ng n: ho*c co ngót Č"t gây ra, bing cách l"y tXng các bi'n dng các l6p Č"t n$n riêng rŠ xu"t phát tY tr tr59ng n: t59ng ČBi tr ho*c co ngót t59ng ČBi 6c xác Čnh theo Ph lc C do áp lRc tXng tác dng ti các l6p Č"t Čang xét gkm trbng l5Wng bFn thân c,a Č"t, tFi trbng truy$n tY móng nhà ho*c công trình và áp lRc thêm do phn không th"m n56c c,a khBi Č"t gây ra. 6.5 Tr tiêu chuKn c,a các Č*c tr5ng 6c và 8tn xác Čnh theo k't quF thí nghiGm Č"t trong phòng thí nghiGm có k+ Č'n các chs don : 6.3 v$ nhDng nguyên nhân thay ČXi có th+ có v$ ČE Km c,a Č"t n$n. Tr tính toán c,a các Č*c tr5ng 6tn và 6c cho phép l"y bing tr tiêu chuKn khi trong công thVc (12) l"y hG sB an toàn c,a Č"t kd = 1. 6.6 N'u xác Čnh bing tính toán tr bi'n dng c,a n$n l6n h9n tr cho phép ČBi v6i nhà và công trình Čnh thi't k' thì cn phFi dR ki'n:
    Các biGn pháp Č+ giFm bi'n dng c,a n$n (xem 4.8.2 và 6.7);
    Các biGn pháp chBng n56c giD cho Č"t n$n không b 56t (xem 4.8.5) ho*c hn ch' mVc ČE 56t;
    Các biGn pháp k't c"u ČBi v6i nhà ho*c công trình Č+ có th+ ti'p nhJn các bi'n dng (xem 4.8.6). Tr gi6i hn v$ bi'n dng do Č"t b n: gây ra cho phép l"y theo BFng 16 có chú ð Č'n các yêu cu : 4.6.28. 6.7 Các biGn pháp nhim giFm ho*c loi trY các bi'n dng có th+ có do Č"t b n: gây ra, gkm: - KhCc phc tính ch"t tr59ng n: c,a Č"t n$n trong phm vi toàn bE ho*c mEt phn chi$u dày bing cách làm 56t tr56c; 46
46. TCVN 9362:2012 - Dùng ČGm cát thay th'; - Thay th' toàn bE ho*c mEt phn l6p Č"t tr59ng n: bing Č"t không tr59ng n:; - Móng xuyên qua (toàn bE ho*c mEt phn) l6p Č"t tr59ng n:. 6.8 Chi$u dày c,a l6p Č"t n$n Č5Wc làm 56t tr56c, chi$u dày c,a phn Č"t tr59ng n: b thay th' ho*c ČE sâu c,a l6p Č"t b móng xuyên qua phFi quy Čnh tùy theo tr bi'n dng cn giFm do tr59ng n: gây ra. 6.9 Khi xây móng trên n$n Č"t tr59ng n: có làm 56t tr56c cn phFi xét Č'n viGc làm các ČGm bing cát, s{i ho*c Čá dem hay làm ch*t l6p Č"t bên trên c,a n$n bing các vJt liGu k't dính (ví d: vôi). 6.10 )Gm cát thay th' phFi Č*t trên m*t ho*c trong phm vi l6p Č"t tr59ng n: khi áp lRc truy$n lên n$n không nh{ h9n 100 kPa. )+ làm ČGm, Č5Wc dùng cát có b"t k• c— ht nào trY cát bi, Čm ch*t Č'n khBi l5Wng th+ tích không nh{ h9n 1,55 T/m 3. 6.11 ViGc thay th' Č"t tr59ng n: nên l"y Č"t không tr59ng n: ti ch‚, Čm Č'n ČE ch*t cho tr56c. Trong tr5ng hWp này viGc xây dRng nhà phFi làm nh5 ČBi v6i Č"t bình th5ng không tr59ng n:. 7 \_c Čiqm thi3t k3 n5n, nhà và công trình xây trên Čt than bùn no nXOc 7.1 N$n Č"t than bùn phFi thi't k' theo tính Č*c thù c,a loi Č"t này: no n56c, tính nén co l6n, kéo dài ČE lún theo thi gian, các Č*c tr5ng b$n, bi'n dng và th"m d56i tác dng c,a tFi trbng sŠ thay ČXi nhi$u và không ȉng h56ng. N56c ngm trong Č"t than bùn th5ng có tính en mòn mnh ČBi v6i vJt liGu móng và các phn nim trong Č"t c,a nhà và công trình, phFi k+ Č'n Či$u này khi chbn vJt liGu và ph59ng pháp chBng tác dng en mòn c,a n56c. 7.2 Các Č*c tr5ng b$n và bi'n dng c,a Č"t than bùn cdng nh5 các quá trình l5u bi'n khi thay ČXi trng thái Vng su"t phFi qui Čnh tùy thuEc và các áp lRc khác nhau truy$n lên mou Č"t than bùn khi nén mEt trc trong Či$u kiGn không n: hông (bing thí nghiGm nén). 7.3 Các k't quF thí nghiGm Č"t than bùn, k+ Č'n tính không ȉng h56ng c,a nó, phFi kèm theo chs don v$ ph59ng tR nhiên so v6i trc th‰ng ČVng c,a tYng mou Č"t Č5Wc l"y và v$ h56ng c,a các quá trình thí nghiGm c9 hbc so v6i trc này. Không cho phép k+ Č'n tính không ȉng h56ng c,a Č"t than bùn n'u tr các Č*c tr5ng c,a Č"t ČBi v6i h56ng ngang chênh không quá 40 % so v6i các tr này theo h56ng th‰ng ČVng. 7.4 Không cho phép thi't k' n$n là Č"t nhi$u than bùn và than bùn (xem BFng 12) làm ch‚ tRa trRc ti'p cho móng, không tùy thuEc vào chi$u dày c,a các l6p Č"t "y và vào tr tính toán bi'n dng c,a n$n. 7.5 N'u tr tính toán bi'n dng c,a n$n Č"t than bùn ho*c sVc chu tFi c,a nó không chu Č5Wc nhà và công trình thi't k' thì trong thi't k' phFi dR ki'n: 47
47. TCVN 9362:2012
    Các biGn pháp giFm các bi'n dng có th+ có c,a n$n (xem 4.8.2 và 7.6);
    Các biGn pháp k't c"u Č+ nhà (công trình) ti'p thu các bi'n dng dR tính c,a n$n (xem 4.8.6). 7.6 Trong các biGn pháp giFm bi'n dng c,a n$n Č"t than bùn no n56c cn phFi dR ki'n:
    Móng xuyên qua (toàn bE ho*c mEt phn) l6p Č"t than bùn trong Čó k+ cF móng cbc;
    Gt b{ hoàn toàn ho*c mEt phn Č"t than bùn theo diGn quy hoch và thay bing Č"t ti ch‚ (không phFi Č"t than bùn) ho*c bing các ČGm cát, s{i (dem);
    Nén ch*t tr56c n9i Čnh xây dRng. 7.7 Các ph59ng tiGn c9 bFn dùng Č+ nén tr56c Č"t than bùn là:
    Gia tFi bing Č"t ČCp tm thi ho*c th5ng xuyên có làm l6p th"m, các rãnh ho*c hB thoát n56c;
    H mRc n56c tm thi ho*c th5ng xuyên. 7.8 ViGc lRa chbn các biGn pháp ho*c k't hWp chúng phFi ti'n hành có k+ Č'n chi$u dày c,a l6p và tính ch"t Č"t than bùn cdng nh5 tính ch"t và chi$u dày c,a các l6p Č"t nim ngay bên d56i ho*c ph, bên trên Č"t than bùn. 7.9 Khi thi't k' viGc gia tFi cn phFi quy Čnh:
    Tr áp lRc trên cBt Č"t Č5Wc nén ch*t cn phFi Čt Č5Wc ČBi v6i nhà ho*c công trình Čnh thi't k', Č*c tr5ng bing tính nén c,a Č"t;
    Thi gian cn thi't, Č*c tr5ng Č"t Č5Wc nén ch*t. )+ xác Čnh tr áp lRc cdng nh5 thi gian, Č*c tr5ng c,a Č"t cn phFi Čt, cho phép dùng ph59ng pháp lð thuy't cB k't tuy'n tính c,a Č"t. 7.10 )E ch*t c,a Č"t trong l6p gia tFi bing cát và trong ČGm cát ČCp trên Č"t than bùn phFi ki+m tra theo sB liGu xuyên t nh nêu : BFng 5. CH THÈCH: Không cho phép dùng xuyên ČEng Č+ ki+m tra ČE ch*t c,a Č"t trong ČGm cát và trong l6p gia tFi trong Či$u kiGn Č"t than bùn no n56c. 7.11 ViGc tính toán n$n Č"t than bùn theo sVc chu tFi và theo bi'n dng phFi ti'n hành có k+ Č'n:
    TBc ČE ch"t tFi trên m*t Č"t than bùn;
    Các lRc th,y ČEng sinh ra trong quá tình ch"t tFi;
    SR thay ČXi Vng su"t trên cBt Č"t do quá trình cB k't;
    Tính không ȉng h56ng v$ ČE b$n c,a Č"t than bùn; Khi tính toán cho phép dùng ph59ng pháp lð thuy't cB k't tuy'n tính. 48
48. TCVN 9362:2012 8 \_c Čiqm thi3t k3 n5n, nhà và công trình xây trên bùn 8.1 N$n bùn phFi thi't k' theo tính Č*c thù c,a loi Č"t: tính nén co l6n, kéo dài ČE lún theo thi gian, sR thay ČXi Čáng k+ và tính không ȉng h56ng c,a các Č*c tr5ng b$n, bi'n dng, th"m và l5u bi'n c,a bùn khi chu tác dng c,a tFi trbng cdng nh5 tính xúc bi'n khá l6n do hiGn t5Wng hóa l{ng tm thi c,a bùn khi chu tác dng c,a tFi trbng ČEng. 8.2 Các sB liGu v$ bùn cn cho thi't k' n$n phFi thu thJp trên c9 s: Či$u tra Ča ch"t công trình bing các ph59ng pháp khác nhau trY ph59ng pháp ČEng. Nên dùng các ph59ng pháp nh5 nén ngang trong hB khoan, xuyên t nh, cCt quay 8.3 Các Či l5Wng Č*c tr5ng quan hG giDa áp lRc v6i tính bi'n dng, ČE b$n và tính không ȉng h56ng c,a bùn cdng nh5 các Č*c tr5ng v$ các quá trình l5u bi'n cn quy Čnh giBng nh5 ČBi v6i Č"t than bùn no n56c theo các yêu cu nêu : 7.2 và 7.3. 8.4 Khi dùng bùn Č+ làm n$n phFi phân biGt các tr5ng hWp khi bùn là:
    )áy hk ao và tRa trên Č"t sét ho*c cát;
    L6p giDa Č"t sét và Č"t cát. 8.5 N'u n$n bùn là Čáy hk, ao thì trên m*t n$n phFi ČCp mEt l6p cát Č+ ČFm bFo n56c thoát dA dàng khi n$n bùn chu tác dng c,a tFi trbng nén c,a l6p cát và sau Čó là tFi trbng c,a nhà ho*c công trình. Chi$u dày l6p cát phFi xác Čnh bing tính toán qua sVc chu tFi c,a n$n và l6p cát ČCp bên trên cdng nim trong chi$u dày "y. Trng thái Vng su"t c,a bùn trong tính toán phFi l"y Vng v6i trng thái Č5Wc nén ch*t c,a bùn trong khi truy$n tFi trbng lên n$n. 8.6 N'u n$n bùn gkm các l6p nim giDa Č"t sét ho*c Č"t cát thì phFi ki+m tra sR Xn Čnh (sVc chu tFi) giBng nh5 n$n nhi$u l6p c,a nhà ho*c công trình Čnh thi't k'. Trong tr5ng hWp này tính ch"t c9 lð c,a bùn nên l"y Vng v6i trng thái Vng su"t tR nhiên c,a Č"t. Khi sVc chu tFi c,a n$n không Č, ho*c tr bi'n dng tính toán không cho phép ČBi v6i nhà ho*c công trình thì cn dR ki'n cách làm ch*t n$n bing các ph59ng pháp t59ng tR nh5 cách làm ch*t Č"t than bùn (xem 7.7 và 7.9). 8.7 Trong tr5ng hWp cn giFm ČE nhy c,a nhà và công trình xây trên bùn ČBi v6i bi'n dng không Č$u c,a n$n thì phFi dR ki'n các biGn pháp k't c"u theo yêu cu c,a 4.8.6. 8.8 Tính n$n theo bi'n dng và theo sVc chu tFi phFi ti'n hành theo nhDng chs don : 7.11. 49
49. TCVN 9362:2012 9 \_c Čiqm thi3t k3 n5n, nhà và công trình xây trên Čt êluvi 9.1 N$n có Č"t êluvi phFi thi't k' theo tính Č*c thù c,a Č"t này: là sFn phKm phong hóa c,a Čá ti ch‚ và : mVc ČE nào Č"y giD Č5Wc c"u trúc và tX chVc c,a mình trong v{ phong hóa cdng nh5 giD Č*c tính v$ th' nim c,a Č"t. Do Čó khi thi't k' cn chú ð:
    )"t êluvi r"t có th+ không Čkng nh"t và trong phm vi diGn xây dRng theo chi$u sâu và theo m*t bing gkm mEt sB loi khác nhau: Čá phong hóa y'u và phong hóa Č"t hòn l6n, Č"t cát và Č"t sét, khác nhau r"t nhi$u v$ các Č*c tr5ng ČE b$n và Č*c tr5ng bi'n dng;
    )"t êluvi, ví d nh5 Č"t hòn l6n và Čá b phong hóa mnh (Čá bùn vôi) b y'u Či và b phá hoi trong khi ch5a l"p hB móng;
    Ê cát êluvi và cát bi trong tr5ng hWp no n56c lúc Čào hB móng và lúc xây móng có th+ don Č'n trng thái l{ng;
    Cát bi êluvi có hG sB r‚ng e > 0,6 và ČE no n56c G < 0,7 khi 56t có th+ có tính ch"t lún 56t. 9.2 )+ k+ Č'n mEt cách Čy Č, và chính xác h9n Č*c Či+m c,a Č"t êluvi khi khFo sát Ča ch"t công trình cn xác Čnh dng Č"t Čá gBc, c"u trúc và m*t cCt v{ phong hóa, tính ch"t nVt, thành phi'n, thành l6p, các phn b h và b bào mòn, m*t tr5Wt, tr sB, hình dáng và sB l5Wng th+ b bao Č"t hòn l6n. ViGc l"y mou, quy Čnh loi và ph59ng pháp thí nghiGm trong phòng và hiGn tr5ng ČBi v6i Č"t êluvi phFi thRc hiGn tùy thuEc vào m*t cCt v{ phong hóa và thành phn Č"t Čá gBc. 9.3 Khi thi't k' n$n Č"t êluvi phFi chú ð quy Čnh cách thí nghiGm trong quá tình khFo sát v$ khF neng và tr sB giFm ČE b$n c,a n$n Č"t êluvi trong thi gian dR tính ch5a b l"p kín hB móng. )+ Čánh giá s9 bE khF neng giFm ČE b$n c,a Č"t cho phép dùng các ph59ng pháp gián ti'p dRa vào sR thay ČXi trong thi gian cho tr56c v$:
    Trbng l5Wng th+ tích - ČBi v6i Čá;
    SVc kháng xuyên Č9n v - ČBi v6i Č"t sét;
    Hàm l5Wng t59ng ČBi theo trbng l5Wng các ht có kích th56c nh{ h9n 0,1 mm ČBi v6i Č"t cát và các ht có kích th56c nh{ h9n 2 mm ČBi v6i Č"t hòn l6n. CH THÈCH: “nh h5:ng c,a các tác ČEng khí quy+n : các l6p bên trên c,a Č"t êluvi b lE cho phép xác Čnht rong Či$u kiGn thí nghiGm trong phòng các mou Č"t (nguyên dng) Č5Wc l"y lên. 9.4 N'u n$n gkm các loi Č"t có tính nén thay ČXi l6n và có th+ sinh ra các bi'n dng không cho phép ČBi v6i nhà và công trình Čnh xây dRng thì nên dR ki'n:
    Làm các ČGm Č"t lèn ch*t phân bB bing cát, Čá dem ho*c Č"t hòn l6n không b phong hóa tY các Č"t Čá gBc;
    )ào b{ vùng bên trên c,a Č"t chu nén thuEc các th+ bao Čá; 50