Ứng dụng một số phần mềm trong dạy học môn giáo dục học cho sinh viên ngành Giáo dục mầm non trường Đại học Hồng Đức

Nội dung text: Ứng dụng một số phần mềm trong dạy học môn giáo dục học cho sinh viên ngành Giáo dục mầm non trường Đại học Hồng Đức

1. Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Nguyễn Thị Hà Lan ___ ỨNG DỤNG MỘT SỐ PHẦN MỀM TRONG DẠY HỌC MÔN GIÁO DỤC HỌC CHO SINH VIÊN NGÀNH GIÁO DỤC MẦM NON TRƯỜNG ĐẠI HỌC HỒNG ĐỨC NGUYỄN THỊ HÀ LAN* Cùng với việc đổi mới phương pháp dạy học môn Giáo dục học (GDH) trong trường sư phạm, vấn đề nghiên cứu ứng dụng của một số phần mềm trong dạy học môn GDH cho sinh viên (SV) ngành Giáo dục mầm non (GDMN) sẽ tạo nên môi trường học tập hiện đại, các tư liệu học tập sinh động, thực tiễn; từ đó nâng cao hứng thú, tính tích cực học tập và hiệu quả dạy học môn GDH trong trường sư phạm hiện nay. Từ khóa: phần mềm, giáo dục học, giáo dục mầm non, sinh viên, dạy học. ABSTRACT The application of some softwares in teaching the subject Education for students of Preschool Education in Hong Duc University Along with the innovation of teaching the subject Education in pedagogical schools, studying the application of some softwares in teaching the subject Education to students of preschool education will create a modern learning environment, with authentic and practical materials so as to enhance students’ excitement and activeness as well as the effectiveness of teaching the subject Education in pedagogical schools nowadays. Keywords: software, education, pre-school education, students, teaching. 1. Đặt vấn đề 2. Môn Giáo dục học trong trường Sự phát triển mạnh mẽ của khoa sư phạm và trong chương trình đào học công nghệ, trong đó có công nghệ tạo SV ngành Giáo dục mầm non ở thông tin và truyền thông đã có nhiều ảnh Trường Đại học Hồng Đức hưởng quan trọng đến lĩnh vực giáo dục 2.1. Môn Giáo dục học trong trường nói chung, và đến hoạt động dạy học nói sư phạm riêng. Việc vận dụng tính năng của các Trong các trường sư phạm - nơi đào phần mềm trong dạy học môn GDH cho tạo giáo viên tương lai, GDH là môn SV ngành GDMN trường đại học Hồng khoa học nghiệp vụ sư phạm, nhằm trang Đức được xem là một trong những giải bị cho SV hệ thống những kiến thức cơ pháp góp phần phát huy tính tích cực bản, hiện đại cùng những kĩ năng trong nhận thức, nâng cao hứng thú học tập, hoạt động giáo dục; hình thành thái độ, góp phần nâng cao hiệu quả dạy học môn tình cảm nghề nghiệp và định hướng rèn GDH - môn học có ý nghĩa quan trọng luyện phẩm chất, nhân cách của người trong đào tạo giáo viên ở các trường sư giáo viên phù hợp với yêu cầu của xã hội. phạm hiện nay. Nếu như các môn khoa học cơ bản, chuyên ngành trang bị cho SV sư phạm * TS, Trường Đại học Hồng Đức hệ thống tri thức khoa học cần thiết, nâng cao trình độ chuyên môn thì những kiến 101
2. Tư liệu tham khảo Số 57 năm 2014 ___ thức của môn GDH lại cung cấp cho SV thức giáo dục chuyên nghiệp gồm 82 tín sư phạm những kĩ năng, nghệ thuật để tổ chỉ. Ở phần kiến thức Giáo dục đại chức quá trình nhận thức của người học cương, có học phần GDH đại cương gồm và tiến hành các hoạt động giáo dục khác 2 tín chỉ. Ở phần kiến thức giáo dục trong nhà trường. Tuy nhiên, có thể thấy chuyên nghiệp có học phần GDH mầm rằng, nội dung GDH có những đặc thù non và giáo dục gia đình, gồm 4 tín chỉ. riêng so với các môn khoa học cơ bản Vì vậy, có thể thấy, môn GDH có vị trí khác như kiến thức lí luận nhiều, yêu cầu và vai trò quan trọng trong đào tạo SV SV biết vận dụng các kiến thức lí luận để ngành GDMN. Vì vậy, chất lượng dạy và giải quyết vấn đề trong thực tiễn giáo dục học môn GDH có ảnh hưởng quan trọng cũng như tính cập nhật giữa nội dung đến chất lượng đào tạo SV của khoa Sư môn học với thực tiễn giáo dục cao. Vì phạm mầm non, Trường Đại học Hồng vậy, có thể nhận thấy việc giảng dạy môn Đức. GDH trong trường sư phạm có vai trò 3. Ứng dụng một số phần mềm quan trọng đối với việc hình thành và trong dạy học môn Giáo dục học cho phát triển kĩ năng sư phạm cho SV. SV ngành Giáo dục mầm non 2.2. Môn Giáo dục học trong chương 3.1. Phần mềm Free Record Sound trình đào tạo SV ngành Giáo dục mầm Free Sound Recorder sẽ ghi âm trực non ở Trường Đại học Hồng Đức tiếp tất cả mọi âm thanh phát ra từ card Theo quyết định số 620/QĐ- tiếng của bạn và ghi chúng lại dưới dạng ĐHHĐ ngày 15-6-2009 của Hiệu trưởng file audio MP3, WMA hoặc WAV. Phần Trường Đại học Hồng Đức [1], trong mềm này rất tốt khi dùng để ghi âm chương trình giáo dục đại học, ngành giọng nói, bản nhạc hay các loại âm GDMN gồm 132 tín chỉ (chưa kể nội thanh khác thông qua card tiếng. Nó hỗ dung về giáo dục thể chất và giáo dục trợ cả nguồn âm từ microphone, quốc phòng). Chương trình đào tạo được streaming audio từ internet, các thiết bị chia thành 2 phần: Phần kiến thức Giáo ngoại vi (như CD, LP, máy cassette, dục đại cương gồm 50 tín chỉ. Phần kiến đường điện thoại ). [2] Hình 1. Giao diện phần mềm Free Record Sound 102
3. Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Nguyễn Thị Hà Lan ___ Giảng viên có thể sử dụng phần mình để khái quát quan điểm về nguyên mềm này để thu âm giọng nói của mình, tắc dạy học này của các nhà giáo dục nổi minh họa, hỗ trợ cho bài giảng. tiếng. Điều này tạo nên điểm nhấn trong Ví dụ: Khi dạy nội dung Nguyên tắc giờ học và tạo hứng thú cho SV. Tuy đảm bảo thống nhất giữa học đi đôi với nhiên, giảng viên cần tích cực rèn luyện hành, lí luận gắn với tực tiễn, nhà trường ngôn ngữ sư phạm để có thể có những gắn với đời sống, xã hội (nội dung: Các file âm thanh đảm bảo yêu cầu chất nguyên tắc dạy học, học phần GDH đại lượng và nghệ thuật, tác động tích cực cương), giảng viên đã sử dụng phần mềm đến tư duy và xúc cảm của SV (xem hình Free Record Sound thu âm giọng đọc của 1, 2 và 3). • Thực ra, học đi đôi với hành không phải là một chủ trương hoàn toàn mới, nhưng ở J. Dewey, nó được xây dựng dựa trên một quan niệm độc đáo. Nếu như trước đây, người ta quan niệm giáo dục như là quá trình truyền đạt kiến thức và kinh nghiệm, hoặc là quá trình “rửa tội” và “thanh lọc” tâm hồn, hoặc nữa, một quá trình khai sáng nhằm giúp con người tự do sử dụng lí trí, thì với J. Dewey, “giáo dục chính là bản thân cuộc sống” (Education is life itself). [5] • Theo J. Dewey, do giáo dục chính là bản thân cuộc sống nên nhà trường không thể tách khỏi hoạt động thực tiễn và kiến thức không thể được áp đặt từ bên ngoài. Cũng do vậy, không thể có một thứ giáo dục chung cho tất cả mọi người. Người thầy phải ý thức rõ và tôn trọng sự khác biệt giữa các học sinh. Giáo dục phải là quá trình của người học, chứ không phải của người dạy. Giáo dục là quá trình mà người học là trung tâm. Nói cách khác, giáo dục phải là một quá trình dân chủ sâu sắc. [5] Hình 2. Minh họa nội dung để thu âm bằng phần mềm Free Record Sound 103
4. Tư liệu tham khảo Số 57 năm 2014 ___ Triết lí giáo dục hành động của Chu Văn An còn được thể hiện rõ trong phương châm dạy học luôn gắn liền với thực tiễn đời sống của nhân dân. Ông dạy học trò phải biết kính yêu người dân lao động, có trách nhiệm chăm lo đến đời sống của họ. Tương truyền, trong khi dạy học ở Trường Huỳnh Cung, gặp phải năm trời đại hạn, Thầy Chu nói với một học trò (sau này ông mới biết là Thủy thần) đem tài năng cầu trời làm mưa để cứu dân. Người học trò ấy đã hi sinh thân mình, vẩy mực lên trời cầu mưa cứu dân qua khỏi đại hạn đói khát. Tuy câu chuyện có tính chất huyền hoặc nhưng nó cũng cho chúng ta thấy sự lưu truyền về cách dạy học gắn với thực tế đời sống của tiên triết Chu Văn An. Hình 3. Minh họa nội dung để thu âm bằng phần mềm Free Record Sound 3.2. Phần mềm Total Video convert phần mềm Total Video Converter để cắt EM Total Video Converter là một video, âm thanh thành các đoạn ngắn để phần của phần mềm chuyển đổi cực kì làm tư liệu dạy học, tạo tình huống dạy mạnh mẽ và đầy đủ các tính năng, hỗ trợ học. hầu hết tất cả các định dạng video và âm Ví dụ: Khi dạy nội dung Nhiệm vụ thanh [2]. Trong dạy học, phần mềm này giáo dục đạo đức (phần: Các nhiệm vụ có thể giúp giảng viên lựa chọn, xử lí các giáo dục của nhà trường, học phần GDH file âm thanh, video để nâng cao chất đại cương), giảng viên đã sử dụng phần lượng thông tin trong dạy học. Cụ thể, mềm Total Video convert để cắt các phần phần mềm này có tính năng cắt các đoạn giới thiệu và phần cuối của Video Sự tích phim, đoạn âm thanh theo mục đích sử hoa hồng. Mục đích của giảng viên: tiết dụng của giảng viên, đảm bảo thời gian kiệm thời gian và tạo tình huống để SV và tiến trình dạy học. Vì vậy, sử dụng giải quyết vấn đề (xem hình 4 và 5). 104
5. Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Nguyễn Thị Hà Lan ___ Hình 4. Giao diện của phần mềm Total Video Converter Hình 5. Giao diện của phần mềm Total Video Converter Ngoài ra, phần mềm này còn cho mềm dựng video có sẵn trên Windows phép chúng ta bóc, tách từng đoạn âm XP. Movie Maker 2.6 cũng đủ mạnh để thanh ra khỏi video, và ngược lại, tách tạo những video chất lượng, mặc dù chưa video ra khỏi âm thanh để làm tư liệu cho thể dựng được những bộ phim chuyên mục đích giảng dạy. Sau khi cắt, tách các nghiệp, xuất ra những file HD [2]. Tuy đoạn âm thanh, video theo mục đích sư nhiên, trong dạy học GDH, sử dụng phần phạm, chúng ta sử dụng kĩ thuật chèn âm mềm này cũng đủ giúp cho giảng viên thanh, chèn phim trong phần mềm thiết kế các video dạy học đơn giản Powerpoint, Violet để tạo nên tư liệu dạy nhưng vẫn tạo được môi trường học tập học sinh động, nghệ thuật và hấp dẫn đối hiện đại và kích thích hứng thú học tập với SV. của SV. 3.3. Phần mềm Windows Movie Maker Xây dựng video từ các hình ảnh 2.6 Giảng viên có thể sử dụng các hình Windows Movie Maker 2.6 là phần ảnh sẵn có trên internet hoặc hình ảnh 105
6. Tư liệu tham khảo Số 57 năm 2014 ___ chụp từ máy ảnh để xây dựng các video sóc và giáo dục ở trường mầm non, sử làm tư liệu dạy học, lồng tiếng để thuyết dụng phần mềm Windows Movie Maker minh, lồng nhạc nền để tăng xúc cảm cho 2.6 để xây dựng video, viết lời thuyết SV trong quá trình tiếp nhận và xử lí minh cho các hình ảnh, thu âm bằng phần thông tin, kiến thức. mềm Soud Record và chèn vào Video, Ví dụ: Khi dạy nội dung Mục tiêu tạo nên một đoạn tư liệu dạy học sinh giáo dục mầm non (phần: Mục đích giáo động, hấp dẫn, tích hợp đa phương tiện, dục và Hệ thống giáo dục quốc dân, học nâng cao chú ý và hứng thú cho SV (xem phần GDH đại cương), giảng viên đã tải hình 6 và 7). về một số hình ảnh về hoạt động chăm Hình 6. Giao diện của Windows Movie Maker 2.6 Hình 7. Video được thiết kế từ phần mềm Windows Movie Maker 2.6 106
7. Tạp chí KHOA HỌC ĐHSP TPHCM Nguyễn Thị Hà Lan ___ 4. Vai trò của việc ứng dụng một số đến thái độ và xúc cảm của người học. phần mềm trong dạy học môn Giáo Những yêu cầu này sẽ dễ dàng thực hiện dục học ở trường sư phạm được nếu giảng viên vững về chuyên 4.1. Hình thành, phát triển kĩ năng môn, am hiểu và có kĩ năng ứng dụng phát hiện và giải quyết vấn đề công nghệ thông tin trong dạy học. Dạy học hiện đại không chỉ giúp 4.3. Hình thành và phát triển một số kĩ người học lĩnh hội tri thức khoa học một năng sư phạm cho SV cách hiệu quả, vững chắc mà bên cạnh đó Việc ứng dụng tính năng của một số còn giúp người học phát triển tư duy và phần mềm trong dạy học đã giúp cho quá hình thành kĩ năng phát hiện, giải quyết trình tiếp cận thông tin, giải quyết vấn đề vấn đề. Nhờ ứng dụng của một số phần học tập của SV trở nên khoa học và sáng mềm, các nhiệm vụ nhận thức, các vấn đề tạo, tạo môi trường, điều kiện thuận lợi học tập đã được giảng viên mã hóa và mô để SV học tập, biết vận dụng kinh phỏng thông qua các tư liệu, tình huống nghiệm, kĩ năng ứng dụng phần mềm dạy học. Thông qua sự tương tác với các trong dạy học của giảng viên để rèn tình huống dạy học (do giảng viên xây luyện, phát triển một số kĩ năng sư phạm dựng), SV phát hiện các vấn đề học tập cần thiết. Chẳng hạn, SV tập thu âm các nhanh chóng và chính xác. Từ đó, giúp bài thuyết trình, kể chuyện (phát triển SV giải quyết các vấn đề học tập một năng lực ngôn ngữ); tập xây dựng các cách hiệu quả. Quá trình này nếu được câu hỏi, vấn đề học tập dựa trên các thực hiện thường xuyên và thuận lợi thì video, clip liên quan đến nội dung học sẽ tạo cơ sở để hình thành kĩ năng phát tập (phát triển kĩ năng thiết kế câu hỏi, kĩ hiện và giải quyết vấn đề cho SV. năng sử dụng hệ thống câu hỏi ). 4.2. Hình thành cho SV xúc cảm và 4.4. Nâng cao kết quả học tập của SV thái độ tích cực học tập Việc sử dụng các tính năng của Các nhiệm vụ nhận thức cần được phần mềm trong dạy học sẽ giúp giảng giảng viên mô phỏng và thiết kế đảm bảo viên tích hợp kênh thông tin đa dạng, tính khoa học, sáng tạo và nghệ thuật. phong phú. Các nhiệm vụ nhận thức được Trong học tập, người học lĩnh hội kiến giảng viên mã hóa và chuyển tải thông thức không chỉ thông qua trí óc mà còn qua việc xây dựng và sử dụng các tư liệu phải thẩm thấu bằng trái tim và cảm xúc. dạy học (âm thanh, video ). Bên cạnh Điều đó, đòi hỏi nghệ thuật sư phạm của đó, với môi trường học tập hiện đại và mỗi giảng viên trong dạy học, cần phải giàu xúc cảm thì sẽ tác động mạnh mẽ sử dụng và khai thác các kênh thông tin đến sự hứng thú, chú ý và tư duy của SV. như: nghe, nhìn để tác động đến các Với những ứng dụng của công nghệ giác quan của người học. Hơn nữa, phải thông tin nói chung, các phần mềm dạy có kĩ năng thiết kế các nội dung thông tin học nói riêng và đặc biệt là năng lực sư đó gần với đặc điểm tâm sinh lí lứa tuổi, phạm và thái độ, trách nhiệm cao đối với gắn với các vấn đề xã hội, dễ tác động nghề nghiệp, sẽ giúp cho việc tổ chức 107
8. Tư liệu tham khảo Số 57 năm 2014 ___ quá trình dạy học ở trường đại học có nghệ thông tin và phần mềm dạy học thì chất lượng và hiệu quả. đòi hỏi mỗi giảng viên phải tích cực, 5. Kết luận mạnh dạn khai thác và ứng dụng hợp lí Việc ứng dụng công nghệ thông tin tính năng của các phần mềm trong dạy nói chung, hay ứng dụng một số phần học, có trách nhiệm với lao động sư mềm nói riêng trong dạy học môn GDH phạm. Bên cạnh đó cần có sự quan tâm, cho SV ngành GDMN là một trong động viên của các nhà quản lí và sự ủng những biện pháp nhằm đổi mới phương hộ của đồng nghiệp để nâng cao tính ứng pháp dạy học đại học, góp phần xây dựng dụng nghề nghiệp của môn học, góp phần môi trường học tập hiện đại. Để có nhiều nâng cao chất lượng môn GDH trong các hơn nữa những giờ học ứng dụng công trường sư phạm hiện nay. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Trường Đại học Hồng Đức 92009), Quyết định số 620/QĐ – ĐHHĐ ngày 15-6-2009 về Chương trình Giáo dục đại học, ngành Giáo dục mầm non. 2. phi.html 3. moi-nhat.1500/. 4. 5. (Ngày Tòa soạn nhận được bài: 13-3-2014; ngày phản biện đánh giá: 17-3-2014; ngày chấp nhận đăng: 07-4-2014) 108