›
›

Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Bài 4: Tăng trưởng kinh tế

pdf 37 trang hapham 1360
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Bài 4: Tăng trưởng kinh tế", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_kinh_te_vi_mo_bai_4_tang_truong_kinh_te.pdf

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế vĩ mô - Bài 4: Tăng trưởng kinh tế

  1. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ Bài gi ng s 4 9/19/2007 Truong Quang Hung 1 A. S KI N T ĂNG TR ƯNG KINH T 9/19/2007 Truong Quang Hung 2 Tr ươ ng Quang Hùng
  2. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 THU NHAÄP BÌNH QUAÂN ÑAÀU NGÖÔØI TRONG CAÙC NÖÔÙC GIAØU ( tính baèng ñoâ la 1992 ) 1950 1998 1998/1950 Phaùp 5,150 19,158 3.7 Ñöùc 4,356 20,059 4.6 Nhaät 1,820 19,907 10.9 Myõ 11,170 25,890 2.3 Anh 6,870 19,005 2.8 9/19/2007 Truong Quang Hung 3 SÖÏ KHAÙC BIEÄT VEÀ MÖÙC SOÁNG: (TÍNH THEO GIÁNĂM 1999) Quoác gia Thu nhaäp/ngöôøi (US dollars) Myõ 31,910 Nhaät 25,170 Ñöùc 23,510 Meâ- hi - coâ 8,070 Nga 6,990 Aán Ñoä 2,230 Ni-gie-ri-a 770 9/19/2007 Truong Quang Hung 4 Tr ươ ng Quang Hùng
  3. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 SÖÏ KIEÄN TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ (1) Ti sao trong mt th i gian dài tr ưc chi n tranh th gi i ln th hai không có s ci thi n mc sng? (2) Ti sao không có s hi t v mc sng trong ph m vi tòan cu? (3) Taïi sao moät vaøi quoác gia taêng tröôûng nhanh hôn caùc quoác gia khaùc? (4) Taïi sao cuøng moät quoác gia, luùc naøy taêng tröôûng nhanh vaø luùc khaùc taêng tröôûng chaäm hôn? 9/19/2007 Truong Quang Hung 5 SÖÏ KIEÄN TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ I. Taïi sao phaûi taêng tröôûng kinh teá? (1) naâng cao möùc soáng (2) giaûm ngheøo ñoùi toät cuøng 1/5 nöôùc ngheøo nhaát treân theá giôùi ◦ tyû leä töû vong treû sô sinh 200/1000 ◦ Pakistan coù thu nhaäp bình quaân 2 ñoâ la/ngaøy, caùc nöôùc Chaâu Phi ngheøo hôn ◦ ¼ trong soá nhöõng nöôùc ngheøo nhaát ñoùi kéo dài trong hôn 3 thaäp nieân (2) taïo coâng aên vieäc laøm 9/19/2007 Truong Quang Hung 6 Tr ươ ng Quang Hùng
  4. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 S T VONG TR SƠ SINH/1000 NG ƯI Child Mortality (per 1000 births) 160 137 140 131 125 120 111 105 98 100 83 86 80 72 64 58 60 c 53 37 37 40 33 26 20 20 6 0 World Industrial Developing Africa Arab East Asia South Asia Latin Eastern Countries Countries States America Europe and FSU 1970 1997 9/19/2007 Truong Quang Hung 7 SNGƯI M C B NH NHI M KHU N/10.000 NG ƯI Tuberculosis (per 100,000 people) 140 120 100 80 60 40 20 0 World Industrial Developing Africa Arab East Asia South Asia Latin Eastern Countries Countries States America Europe and FSU 1997 9/19/2007 Truong Quang Hung 8 Tr ươ ng Quang Hùng
  5. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 ðO L ƯNG T ĂNG TR ƯNG KINH T (1) Tc ñ tăng GDP th c ñu ng ưi ∆ ◦ (1.1) gGDP = GDP t/GDP t-1= dlnGDP (2)Vaán ñeà ño löôøng taêng tröôûng kinh teá ◦ (2.1) Khoâng phaûn aùnh chaát löôïng moâi tröôøng, söùc khoûe, giaùo duïc ◦ (2.2) Möùc soáng gaén lieàn vôùi tieâu duøng cuoái cuøng chöù khoâng phaûi saûn xuaát 9/19/2007 Truong Quang Hung 9 B. MÔ HÌNH TĂNG TR ƯNG SOLOW 9/19/2007 Truong Quang Hung 10 Tr ươ ng Quang Hùng
  6. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 MOÂ HÌNH TAÊNG TRÖÔÛNG SOLOW (1) Robert Solow, 1956 (MIT) (2) Moâ hình cô baûn ◦ Mô hình ñng ◦ “ Dài hn” trong phân tích ñng ph n ánh khi lưng vn ñiu ch nh ñn tr ng thái dng ◦ Cân bng trong phân tích ñng khi mà các bi n s mô hình không ñi 9/19/2007 Truong Quang Hung 11 GIAÛ THIEÁT CHO MOÂ HÌNH (1) L vaø K thay ñoåi ◦ (1.1) Ñaàu tö laøm thay ñoåi K ◦ (1.2) Daân soá taêng laøm taêng L (2) Toác ñoä taêng daân soá (n) vaø tyû leä tieát kieäm (s’) laø bieán ngoïai sinh (3 Neàn kinh teá ñoùng (5) Thò tr ưng cnh tranh 9/19/2007 Truong Quang Hung 12 Tr ươ ng Quang Hùng
  7. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 PHÍA CUNG (1) Haøm saûn xuaát ◦ (1.1) Y = F(L,K) ◦ (1.2) MPL = ∂Y/ ∂L>0 vaø ∂MPL/ ∂L 0 vaø ∂MPK/ ∂K 0 (2) Haøm saûn xuaát treân lao ñoäng ◦ (2.1) Y/L = F(K/L, 1) ; t=1/L ◦ (2.2) y =f (k) ◦ (2.3) MPK = ∂y/ ∂k= ∂Y/ ∂K >0 ◦ (2.4) ∂2y/ ∂k2 < 0 9/19/2007 Truong Quang Hung 13 HAØM SAÛN XUAÁT y y=f(k) MPK=f’(k) 1 0 k 9/19/2007 Truong Quang Hung 14 Tr ươ ng Quang Hùng
  8. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 KHAÁU HAO VOÁN δK δK δ 1 0 k 9/19/2007 Truong Quang Hung 15 PHÍA C U (1) Tng chi tiêu d tính (1.1) Tng chi tiêu d tính ca nn kinh t YD = C + I (1.2) Tng chi tiêu d tính cho 1 lao ñng y d = c + i (2) Haøm tieát kieäm vaø tieâu duøng laø haøm tuyeán tính (2.1) Ti t ki m và chi tiêu tiêu dùng ca nn kinh t S= s’.Y vaø C = (1-s’). Y s’: laø tyû leä tieát kieäm (2.2) Ti t ki m và chi tiêu tiêu dùng cho 1 lao ñng s = s’y vaø c = (1-s’) y ; 0 < s < 1. 9/19/2007 Truong Quang Hung 16 Tr ươ ng Quang Hùng
  9. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 CÂN B NG TH TRƯNG (1) Cu và cung (G=T=0) (1.1) Y = C + I (1.2) y = c + i (2) Ti t ki m và ñu tư (2.1) S = I (2.2) s = i 9/19/2007 Truong Quang Hung 17 TR NG THÁI ðNG (1) ðu tư và tích lũy vn ðu tư mt ph n ñ bù ñp hao mòn vn, mt ph n trang b cho lao ñng tăng thêm và và ph n còn li ñ tích lũy (1.1) i = k + δk + nk (1.2) i = k + ( δ + n)k (2) Möùc trang bò voán theâm cho lao ñoäng (2.1) k = s’y - (δ + n)k ◦ k: möùc trang bò voán theâm cho 1 lao ñoäng ◦ s’y: laø ñaàu tö thöïc teá treân 1 lao ñoäng ◦ n: tc ñ tăng lao ñng (δ+n).k : caàu ñaàu tö vöøa ñuû ñeå duy trì möùc trang bò voán cho 1 lao ñoäng khoâng ñoåi 9/19/2007 Truong Quang Hung 18 Tr ươ ng Quang Hùng
  10. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 THU NHAÄP, TIEÂU DUØNG VAØ ÑAÀU TÖ THÖÏC TEÁ y y=f(k) y* c* sy=sf(k) sy* y* 0 k* k 9/19/2007 Truong Quang Hung 19 CÔ CHEÁ ÑIEÀU CHÆNH ÑEÁN TRAÏNG THAÙI CAÂN BAÈNG (1) Khi sy> ( δ+n) k. Luùc naøy k >0. Ñieàu naøy coù nghóa laø k taêng (2) Khi sy<( δ+n)k. Luùc naøy k <0. Ñieàu naøy coù nghóa laø k giaûm (3) Khi sy= ( δ+n) k. Luùc naøy k =0. k khoâng coù ñoäng cô cho söï thay ñoåi. Traïng thaùi naøy ñöôïc goïi laø traïng thaùi caân baèng (4) Quaù trình ñieàu chænh veà traïng thaùi caân baèng caàn phaûi coù loä trình thôøi gian 9/19/2007 Truong Quang Hung 20 Tr ươ ng Quang Hùng
  11. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 CÔ CHEÁ ÑIEÀU CHÆNH ÑEÁN TRAÏNG THAÙI CAÂN BAÈNG δk y y=f(k) y* s’y=s’f(k) k>0 sy δk k* 0 k0 k 9/19/2007 Truong Quang Hung 21 TAÊNG TRÖÔÛNG CAÂN BAÈNG (1) Khi ñaàu tö vöøa ñuû ñeå buø ñaép hao moøn voán vaø trang bò cho lao ñoäng môùi boå sung, neàn kinh teá seõ ñaït ñöôïc traïng thaùi caân baèng (1.1) k* = 0 (1.2) sy* = ( δ+n)k* (1.3) y* = f(k*) (1.4) c* = (1-s)y* (2) Taïi ñieåm caân baèng hay ñieåm döøng (2.1) Tc ñ tăng sn lưng bình quân cho 1 lao ñng bng 0 gk = gy = 0 (2.2) Tc ñ tăng sn lưng bình bng tc ñ tăng dân s gK = gY = n 9/19/2007 Truong Quang Hung 22 Tr ươ ng Quang Hùng
  12. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TAÊNG TRÖÔÛNG CAÂN BAÈNG (δ +n)k y y=f(k) y* c* sy=sf(k) sy*=δk* 0 k* k 9/19/2007 Truong Quang Hung 23 TIEÁT KIEÄM VAØ TAÊNG TRÖÔÛNG (1)Khi taêng tyû leä tieát kieäm trong neàn kinh teá ◦ k vaø y taêng trong quaù trình ñieàu chænh sang traïng thaùi caân baèng môùi (ñieåm döøng môùi ) . (2) Taïi ñieåm caân baèng môùi (ñieåm döøng môùi ) ◦ Tc ñ tăng sn lưng bình quân cho 1 lao ñng bng 0 ◦ gk = gy = 0 9/19/2007 Truong Quang Hung 24 Tr ươ ng Quang Hùng
  13. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TIEÁT KIEÄM VAØ TAÊNG TRÖÔÛNG (δ +n)k y y=f(k) y S’2y y* S’1y 0 k* k k 9/19/2007 Truong Quang Hung 25 TAÙC ÑOÄNG CUÛA TAÊNG DAÂN SOÁ (1) Khi toác ñoä taêng daân soá taêng (n taêng) ◦ k vaø y giaûm trong quaù trình ñieàu chænh sang ñieåm caân baèng môùi (2) Taïi ñieåm caân baèng môùi ◦ toác ñoä taêng y vaø k baèng 0 ◦ toác ñoä taêng Y vaø K baèng n 9/19/2007 Truong Quang Hung 26 Tr ươ ng Quang Hùng
  14. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TAÙC ÑOÄNG CUÛA TAÊNG DAÂN SOÁ (δ+n2)k y (δ+n1)k y=f(k) y y* S’y=sf(k) 0 k* k k 9/19/2007 Truong Quang Hung 27 TAÊNG TRÖÔÛNG TOÁI ÖU: TRAÏNG THAÙI HOAØNG KIM (1) Trong hieän taïi, khi s taêng ◦ c seõ giaûm ◦ c* taêng hay giaûm? ◦ Neáu c* taêng, s’ taêng bao nhieâu ñeå s’* ñaït giaù trò cöïc ñaïi. (2) Baøi toaùn toái öu ◦ (2.1) max c* = f[k*(s’)]- [( δ +n)(k*(s’)] ◦ c* ñaït giaù trò cöïc ñaïi khi MPK = δ+n ◦ Khi naøo taêng s’ maø c* giaûm? 9/19/2007 Truong Quang Hung 28 Tr ươ ng Quang Hùng
  15. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TAÊNG TRÖÔÛNG TOÁI ÖU: TRAÏNG THAÙI HOAØNG KIM (δ +n)k y y=f(k) y* c*max S’Gf(k) sy*=( δ +n) k* k 0 k* 9/19/2007 Truong Quang Hung 29 KINH TEÁ HOÏC VAØ CHÍNH TRÒ HOÏC (1) Neàn kinh teá khoâng coù xu höôùng hoäi tuï veà traïng thaùi hoaøng kim. Muoán ñaït ñöôïc traïng thaùi naøy phaûi ñieàu chænh s’ (2) Neáu k*>kG, neàn kinh teá khoâng ñaït hieäu quaû Pareto ◦ Ñieàu chænh s giaûm seõ mang laïi lôïi ích cho caû theá heä hieän taïi vaø töông lai (3) Neáu k*<kG, neàn kinh teá khoâng ñaït hieäu quaû Pareto ◦ Ñieàu chænh s taêng theá heä töông lai tieâu duøng nhieàu hôn nhöng theá heä hieän taïi tieâu duøng ít hôn. ◦ YÙ nghóa veà maët chính saùch? 9/19/2007 Truong Quang Hung 30 Tr ươ ng Quang Hùng
  16. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 MÔ HÌNH SOLOW V I CÔNG NGH KHÔNG ðI (1) Mô hình solow cho bây gi Công ngh ñưc gi thi t là không ñi (2) Kt lu n Sn lưng/thu nh p trên ñu ng ưi là không ñi ti ñim dng (3) Kt lu n này có phù hp không? 1929-2001: GDP th c /ñu ng ưi tăng 2,2% mi năm 9/19/2007 Truong Quang Hung 31 TIEÁN BOÄ COÂNG NGHEÄ (1) Tieán boä coâng ngheä ◦ Kieán thöùc môùi, bí quyeát saûn xuaát, phöông phaùp saûn xuaát môùi maø noù laøm taêng saûn löôïng vôùi cuøng moät nhaäp löôïng lao ñoäng vaø voán nhö tröôùc (2) Tieán boä coâng ngheä taêng cöôøng hieäu quaû lao ñoäng (3) Tieán boä coâng ngheä giuùp ta coù theå saûn xuaát ra nhieàu saûn löôïng hôn vôùi moät nhaäp löôïng nhö tröôùc 9/19/2007 Truong Quang Hung 32 Tr ươ ng Quang Hùng
  17. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TI N B CÔNG NGH 9/19/2007 Truong Quang Hung 33 TI N B COÂNG NGHEÄ TRONG MOÂ HÌNH SOLOW (1) Haøm saûn xuaát Y= (K, LE) E : hieäu quaû lao ñoäng g : toác ñoä taêng cuûa E LE: löôïng lao ñoäng hieäu quaû (2) Haøm saûn xuaát bình quaân lao ñoäng hieäu quaû (2.1) yE = f(k E) (3) Möùc trang bò voán /lao ñoäng hieäu quûa taêng theâm (3.1) kE = sy E -(δ+n+g)k E (4) Traïng thaùi döøng hay caân baèng daøi haïn (4.1) k* E = 0  sy*E = ( δ+n+g)k*E 9/19/2007 Truong Quang Hung 34 Tr ươ ng Quang Hùng
  18. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 TI N B COÂNG NGHEÄ TRONG MOÂ HÌNH SOLOW (5) Taïi ñieåm caân baèng môùi (ñieåm döøng môùi) ◦ Toác ñoä taêng saûn löôïng treân lao ñoäng ñöôïc quyeát ñònh bôûi toác ñoä caûi thieän coâng ngheä ◦ gy = g 9/19/2007 Truong Quang Hung 35 TAÊNG TRÖÔÛNG CAÂN BAÈNG yE (δ+n+g)kE y=f(k E) yE* S’yE=sf(k E) S’yE*=(δ+n+g)k E* 0 k kE* E ∆ kE kE 9/19/2007 Truong Quang Hung 36 Tr ươ ng Quang Hùng
  19. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 CÔ CHEÁ ÑIEÀU CHÆNH KHI s’ TAÊNG lny E g 0 t t0 gk E 0 t0 t 9/19/2007 Truong Quang Hung 37 TC ðTĂNG TR ƯNG V I S THAY ðI CÔNG NGH TI ðIM D NG Bi n s Ký hi u Tc ñ tăng Sn lưng / 1 y=Y/LE 0 lao ñng hi u qu Snlưng/1 y=Y/L g lao ñng Tng sn Y g+n lưng 9/19/2007 Truong Quang Hung 38 Tr ươ ng Quang Hùng
  20. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 ÑIEÀU KIEÄN TAÊNG TRÖÔÛNG TOÁI ÖU  MPK = (δ+n+g) (δ+n+g)k E yE y=f(k E) y* E c*max S’Gf(k E) sy*= (δ+n+g)k*E 0 kE* kE 9/19/2007 Truong Quang Hung 39 GIAÛ THUYEÁT HOÄI TUÏ TUYEÄT ÑOÁI (1) Giaû thieát ◦ Coâng ngheä (E) gioáng nhau ◦ Toác ñoä taêng daân soá (n) nhö nhau ◦ Tyû leä tieát kieäm (s) nhö nhau ◦ Tyû leä voán /lao ñoäng (k) khaùc nhau (2) Kyø voïng coù söï hoäi tuï saûn löôïng vaø tieâu duøng bình quaân treân ñaàu ngöôøi (3) Nưc nghèo s tăng tr ưng nhanh hơn nưc giàu (4) Trong th c t ñiu này có ñúng không? 9/19/2007 Truong Quang Hung 40 Tr ươ ng Quang Hùng
  21. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 HOÄI TUÏ TUYEÄT ÑOÁI (δ +n+g)k E yE 1 y=f(k E) y E y* E c* sy=sf(k E) 0 y E sy*E=δk* E k0 k* k0 0 E E E kE 9/19/2007 Truong Quang Hung 41 KEÁT LUAÄN CUÛA MOÂ HÌNH SOLOW VEÀ TAÊNG TRÖÔÛNG 1. Ti n b công ngh là yu t quy t ñnh tăng tr ưng thu nh p bình quân ñu ng ưi trong dài hn ( tr ng thái cân bng hay ñieåm döøng ) 2. Taêng tyû leä tieát kieäm khoâng theå taïo ra söï gia taêng lieân tuïc möùc soáng 3. Ti n b coâng ngh laø bi n ng ai sinh ñoäc laäp ñoái vôùi chính saùch 4. Coù söï hoäi tuï veà möùc saûn löôïng bình quaân ñaàu ngöôøi : nöôùc ngheøo taêng tröôûng nhanh hôn nöôùc giaøu 9/19/2007 Truong Quang Hung 42 Tr ươ ng Quang Hùng
  22. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 NGHIÊN C U TÌNH HU NG: TOÁC ÑOÄ TAÊNG TRÖÔÛNGCAÙC NÖÔÙC GIAØU (%) Quoác gia 1950 - 1973 1973 - 1998 1998 - 2002 Phaùp 4.2 1.6 2.2 Ñöùc 4.9 1.8 1.7 Nhaät 8. 2.5 1.1 Myõ 2.21 1.5 2.9 Anh 2.5 1.9 2.5 9/19/2007 Truong Quang Hung 43 ÑAÙNH GIAÙ MOÂ HÌNH SOLOW (1) Khoâng giaûi thích ñöôïc nguoàn goác cuûa tieán boä coâng ngheä (2) Khoâng cung caáp moät khuoân khoå cho vieäc phaân tích chính saùch chính phuû ñoái vôùi taêng tröôûng daøi haïn (3)Khoâng cho thaáy moái quan heä giöõa ngoïai thöông vaø taêng tröôûng daøi haïn (4) Giaû thuyeát hoäi tuï trong moâ hình Solow chæ xaûy ra khi maø coù söï ñoàng nhaát giöõa caùc quoác gia ngoïai tröø thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi 9/19/2007 Truong Quang Hung 44 Tr ươ ng Quang Hùng
  23. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 C. LÝ THUY T T ĂNG TR ƯNG N I SINH 9/19/2007 Truong Quang Hung 45 LYÙ THUYEÁT TAÊNG TRÖÔÛNG MÔÙI (1) Moâ hình hoïc hoûi töø vieäc laøm(Arrow, 1962) vaø (Sheshinski,1967) (1.1) Taùch bieät kieán thöùc ra khoûi lao ñoäng hình thaønh moät daïng voán khaùc. Goïi löôïng kieán thöùc laø A (1.2) Löôïng kieán thöùc phuï thuoäc vaøo voán vaät theå. Quaù trình ñaàu tö cuõng laø quaù trình hoïc hoûi vaø naâng cao kieán thöùc (1.3) Kieán thöùc coù hieäu öùng lan truyeàn nhanh A = f(K) = K (1- α ) 9/19/2007 Truong Quang Hung 46 Tr ươ ng Quang Hùng
  24. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 LYÙ THUYEÁT TAÊNG TRÖÔÛNG MÔÙI (1. 4) Moâ hình ◦ (4.1) Y = KL (1- α ) ◦ (4.2) gY = sr- (1- α )gL 9/19/2007 Truong Quang Hung 47 LÝ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I (2) Moâ hình voán nhaân löïc (Romer vaø Weil, 1992) ◦ (2.1) Voán nhaân löïc: kyõ naêng, kieán thöùc caù nhaân ◦ (2.2) Voán nhaân löïc coù tính caïnh tranh vaø rieâng bieät (hieäu öùng lan truyeàn thaáp) ◦ (2.3) Voán nhaân löïc taêng thoâng qua quaù trình ñaàu tö cho giaùo duïc vaø ñaøo taïo. ◦ (2.4) Moâ hình (2.4.1) Y = K α H(1- α ). Trong ñoù H = h.L (2.4.2) Y = K (H/K) (1- α ) = AK (2.4.3) gY = s’.r 9/19/2007 Truong Quang Hung 48 Tr ươ ng Quang Hùng
  25. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 LYÙ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I (3) Moâ hình nghieân cöùu vaø trieån khai (R&D) (P. Romer, Grossman &Helpman, 1991) ◦ (3.1) Lôïi nhuaän thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp chi tieâu cho R&D  Tích luyõ kieán thöùc  caûi thieän möùc soáng  Tích luyõ kieán thöùc thoâng qua R&D  Lôïi nhuaän thuùc ñaåy caùc doanh nghieäp chi tieâu cho R&D  Keát quaû R&D: kieán thöùc môùi, saûn phaåm môùi, phöông phaùp saûn xuaát môùi, caûi tieán chaát löôïng saûn phaåm 9/19/2007 Truong Quang Hung 49 LYÙ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I (3.2)Tính chaát saûn phaåm cuûa R&D ◦ Khoâng tranh giaønh (non-rival): coâng thöùc, ñònh lyù toùan hoïc, baûn thieát keá gioáng nhau , chöông trình maùy tính, chöông trình truyeàn hình coù theå söû duïng chung cho nhieàu ngöôøi ◦ Khoâng loïai tröø hoaøn toaøn (Intermediate excludable): phaàn meàm maùy tính Microsoft 9/19/2007 Truong Quang Hung 50 Tr ươ ng Quang Hùng
  26. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 LYÙ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I (3.3) Maâu thuaån giöõa lôïi ích caù nhaân vaø lôïi ích xaõ hoäi ◦ Vaán ñeà ngoaïi taùc coâng ngheä treân thò tröôøng ◦ Söï khaùc bieät giöõa giaù thò tröôøng vaø lôïi ích xaõ hoäi ◦ Möùc ñaàu tö (R&D) thaáp hôn möùc toái öu. Vaán ñeà ñoäng cô ñaàu tö? 9/19/2007 Truong Quang Hung 51 NGOAÏI TAÙC COÂNG NGHEÄ P S=SMC P0 D=PMB PMB 0 Q Q0 Q* 9/19/2007 Truong Quang Hung 52 Tr ươ ng Quang Hùng
  27. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 LYÙ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I (3.4) Chính phuû caàn phaûi laøm gì ñeå taïo ra ñoäng cô cho doanh nghieäp ñoåi môùi? ◦ Baûo veä quyeàn phaùt minh, saùng cheá ◦ Trôï caáp cho chi tieâu R&D khu vöïc tö nhaân ◦ Taøi trôï maïo hieåm cho nhöõng doanh nghieäp ñoåi môùi (3.5) Caân nhaéc giöõa taïo ra ñoäng cô khaùm phaù vaø hieäu öùng lan truyeàn kieán thöùc ◦ Baûo veä quyeàn phaùt minh, saùng cheá coù giôùi haïn thôøi gian ◦ Thuoác ñaëc trò beänh xaõ hoäi hieåm ngheøo 9/19/2007 Truong Quang Hung 53 LÝ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I (3.6) Taïi sao phoå caäp coâng ngheä cuûa nhöõng nöôùc ñi sau khoâng gioáng nhau? (3.6.1) Khoâng coù cô hoäi tieáp caän vôùi kieán thöùc vaø kyõ thuaät môùi?  Kieán thöùc vaø kyõ thu t khoâng ñöôïc phoå bieán?  Kieán thöùc vaø kyõ thuaät ñöôïc baûo veä bôûi quyeàn sôû höûu trí tueä (3.6.2) Khoâng ñuû khaû naêng khai thaùc kieán thöùc vaø kyõ thuaät môùi?  Thieáu maùy moùc thieát bò hieän ñaïi  Thieáu voán nhaân löïc  Thieáu caùc ngaønh boå trôï 9/19/2007 Truong Quang Hung 54 Tr ươ ng Quang Hùng
  28. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 LYÙ THUY T T ĂNG TR ƯNG M I  (3.6.3) Phoå coâng coâng ngheä laø mong ñôïi cuûa moïi ngöôøi?  Phát minh mi “phá hy“ nh ng phát minh tr ưc ñây  Ch s hu nh ng phát minh tr ưc ñây b tn th t  H mu n s dng “sc mnh chính tr ” ñ ng ăn ch n ph cp công ngh mi ho c tài tr cho nghiên cu mi nhaèm baûo veä lôïi ích rieâng 9/19/2007 Truong Quang Hung 55 KEÁT LUAÄN (1) Caùc moâ hình taêng tröôûng noäi sinh nhaán maïnh söï quan troïng phaûi taïo ra moâi tröôøng toát cho doanh nghieäp ñoåi môùi ◦ (1. 1) thoâng qua R&D ñeå taïo ta saûn phaåm môùi ◦ (1. 2) söû duïng coâng ngheä cuûa nöôùc tieân tieán 9/19/2007 Truong Quang Hung 56 Tr ươ ng Quang Hùng
  29. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 D. H CH TÓAN T ĂNG TR ƯNG KINHT 9/19/2007 Truong Quang Hung 57 HAÏCH TOAÙN TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ (1) Solow ñeà nghò caùch tính möùc ñoä ñoùng goùp cuûa caùc yeáu toá vaøo taêng tröôûng (1.1) Y = K α (AL) (1- α) (1.2) dlnY = αdlnK + (1- α)[dlnA+dlnL] (1.3) (1- α)dlnA = dlnY –[αdlnK + (1- α)dlnL] (1.4) Soá dö Solow = gY–[αgK + (1- α)gL] Soá dö Solow = TFP 9/19/2007 Truong Quang Hung 58 Tr ươ ng Quang Hùng
  30. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 HAÏCH TOAÙN TAÊNG TRÖÔÛNG CUÛA CAÙC NÖÔÙC ÑOÂNG AÙ Quoác gia gY(%) ag K(%) (1-a)g L(%) gA(%) Haønquoác 8,3% 4,30% 2,50% 1,50% Malaixia 6,8% 3,40% 2,50% 0,90% Singapo 8,1% 4,40% 2,20% 1,50% Thaùilan 7,50% 3,70% 2,00% 1,80% Inñoâneâxia 5,60% 2,90% 1,90% 0,80% 9/19/2007 Truong Quang Hung 59 HAÏCH TOAÙN TAÊNG TRÖÔÛNG CUÛA HOA KYØ gY(%) agK(%) (1-a)gL(%) gA(%) 1950/1999 3,60% 1,20% 1,30% 1,10% 1950/1960 3,30% 1,00% 1,00% 1,30% 1960/1970 4,40% 1,40% 1,20% 1,80% 1970/1980 3,60% 1,40% 1,20% 1,00% 1980/1990 3,70% 1,20% 1,60% 0,90% 9/19/2007 Truong Quang Hung 60 Tr ươ ng Quang Hùng
  31. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 HOÄI TUÏ HAY PHAÂN KYØ? (1) Moâ hình Solow ◦ Saûn phaåm bieân cuûa voán giaûmsaûn löôïng bình quaân ñaàu ngöôøi giöõa nöôùc giaøu vaø ngheøo seõ hoäi tuï (2) Moâ hình taêng tröôûng noäi sinh ◦ Lôïi suaát taêng theo quy moâ saûn löôïng bình quaân ñaàu ngöôøi giöõa nöôùc giaøu vaø ngheøo seõ khoâng hoäi tuï (3) Soá lieäu thöïc nghieäm ◦ Hoäi tuï coù ñieàu kieän 9/19/2007 Truong Quang Hung 61 MÖÙC PHAÂN TÁN THU NH P BÌNH QUÂN ðU NG ƯI 9/19/2007 Truong Quang Hung 62 Tr ươ ng Quang Hùng
  32. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 HI T V THU NH P BÌNH QUÂN ðU NG ƯI 9/19/2007 Truong Quang Hung 63 TAÊNG TRÖÔÛNG KINH TEÁ VAØ TIEÁN BOÄ KYÕ THUAÄT ÔÛ CAÙC NÖÔÙC GIAØU, 1950-1987 Quoác gia Taêng s/ löôïng/ñaàu ngöôi Möùc thay ñoåi coâng ngheä 50-73 73-87 ∆ 50-73 73-87 ∆ Phaùp 4 1.8 -2.2 4.9 2.3 -2.6 Ñöùc 4.9 2.1 -2.8 5.6 1.9 -3.7 Nhaät 8 3.1 -4.9 6.4 1.7 -4.7 Anh 2.5 1.8 -0.7 2.3 1.7 -0.6 Myõ 2.2 1.6 -0.6 2.6 0.6 -2 9/19/2007 Truong Quang Hung 64 Tr ươ ng Quang Hùng
  33. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 NGHIEÂN CÖÙU THÖÏC TEÁ (1) Frankel vaø Romer, 1999 ◦ Töï do ngoïai thöông vaø FDI thuùc ñaåy taêng tröôûng Phoå caäp coâng ngheä tieân tieán nöôùc ngoøai Tieáp caän thò tröôøng voán quoác teá Caïnh tranh quoác teá laøm giaûm söï mieãn cöôõng chi tieâu R&D Môû roäng thò tröôøng taïo thuaän lôïi cho söï chuyeân moân hoùa Taän duïng lôïi theá kinh teá theo quy moâ cuûa R&D Hoïc hoûi thoâng qua xuaát khaåu 9/19/2007 Truong Quang Hung 65 NGHIEÂN CÖÙU THÖÏC TEÁ (2) Kaufmann, 1999 Thöïc thi luaät phaùp gaén vôùi quyeàn taøi saûn, nhöõng quy ñònh luaät phaùp coù moái lieân heä raát chaët ñoái vôùi taêng tröôûng Taïo ra ñoäng cô cho caù nhaân vaø doanh nghieäp ñoåi môùi (3) Dixit, 1989 Chi phí chìm cao seõ kìm haûm taêng tröôûng ngaên chaën caùc doanh nghieäp gia nhaäp thò tröôøng Khoâng khuyeán khích FDI 9/19/2007 Truong Quang Hung 66 Tr ươ ng Quang Hùng
  34. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 NGHIEÂN CÖÙU THÖÏC TEÁ (3) Fischer, 1993 ◦ Laïm phaùt cao aûnh höôûng xaáu ñeán taêng tröôûng ◦ Giaûm ñoäng cô ñaàu tö (4) Easterly vaø Rebelo, 1993 ◦ Chi tieâu chính phuû vaø taêng tröôûng coù quan heä vôùi nhau ◦ Chi tieâu phi saûn xuaát maø noù laán aùt ñaàu tö tö nhaân kìm haûm taêng tröôûng ◦ Chi tieâu giaùo duïc, cô sôû haï taàng laøm taêng naêng suaát seõ thuùc ñaåy taêng tröôûng 9/19/2007 Truong Quang Hung 67 THEÅ CHEÁ VAØ TAÊNG TRÖÔÛNG (1) Quan heä taêng tröôûng kinh teá vaø cô sôû haï taàng xaõ hoäi Cô sôû haï taàng xaõ hoäi Taêng naêng suaát, tích luõy voán vaät theå vaø nhaân löïc  taêng saûn löôïng bình quaân ñaàu ngöôøi (2) Cô sôû haï taàng xaõ hoäi thích hôïp bao goàm theå cheá vaø chính saùch taïo ra moâi tröôøng hoå trôï cho hoïat ñoäng saûn xuaát hieäu quaû khuyeán khích tích luõy voán, naâng cao kyõ naêng lao ñoäng, chuyeån giao coâng ngheä tieân tieán 9/19/2007 Truong Quang Hung 68 Tr ươ ng Quang Hùng
  35. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 THEÅ CHEÁ VAØ TAÊNG TRÖÔÛNG (3) Theå cheá vaø taêng tröôûng ◦ Xaùc laäp quyeàn sôû höõu taøi saûn vaø cô cheá thöïc thi ◦ Chöùc naêng thò tröôøng (cô caáu thò tröôøng, môû cöûa thò tröôøng, chính saùch caïnh tranh, voán, coâng ngheä ) ◦ Maâu thuaån xaõ hoäi (taêng tröôûng vaø coâng baèng) ◦ Theå cheá taøi chính (heä thoáng ngaân haøng, thò tröôøng taøi chính ) ◦ Theå cheá chính phuû (ñaëc lôïi kinh teá, tham nhuõûng, quan lieâu 9/19/2007 Truong Quang Hung 69 CHÍNH SAÙCH THÚC ðY TAÊNG TRÖÔÛNG I. Chính saùch cô baûn (1) OÅn ñònh kinh teá vó moâ S-I = CA Quaûn lyù thaâm huït taøi khoùa traùnh taøi trôï coù tính gaây laïm phaùt Duy trì tyû giaù hoái ñoùai thöïc coù tính caïnh tranh (2) Tích luõy voán nhaân löïc Khuyeát taät thò tröôøng vaø vai troø chính phuû ñoái vôùi giaùo duïc Xaõ hoäi coi troïng nhaân taøi vaø thaønh tích caù nhaân 9/19/2007 Truong Quang Hung 70 Tr ươ ng Quang Hùng
  36. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 CHÍNH SAÙCH THÚC ðY TAÊNG TRÖÔÛNG (3) Môû cöûa ñoái vôùi coâng ngheä nöôùc ngoøai Mua baèng phaùt minh, saùng cheá Thu huùt ñaàu tö nöôùc ngoøai Ñaøo taïo chuyeân gia nöôùc ngoøai vaø söû duïng chuyeân gia nöôùc ngoøai (Vi t ki u) Hoïc hoûi kinh nghieân quaûn lyù, phong caùch kinh doanh (4) Ñaåy maïnh xuaát khaåu 9/19/2007 Truong Quang Hung 71 CHÍNH SAÙCH THÚC ðY TAÊNG TRÖÔÛNG (4) Haïn cheá nhöõng leäch laïc veà giaù Giaù caû phaûi phaûn aùnh chi phí saûn xuaát: haïn cheá nhaäp khaåu, cho pheùp ñoäc quyeàn , tröïc tieáp quy ñònh giaù Thuùc ñaåy caïnh tranh, phaùt trieån cô sôû haï taàng Cô sôû phaùp lyù baûo veä hôïp ñoàng (5) Heä thoáng taøi chính hieäu quaû vaø oån ñònh Khuyeán khích tieát kieäm vaø höôùng nguoàn tieát kieäm vaøo hoïat ñoäng saûn xuaát sinh lôïi cao 9/19/2007 Truong Quang Hung 72 Tr ươ ng Quang Hùng
  37. Ch ươ ng trình Gi ng dy Kinh t Fulbright, 2007-2008 Kinh t vĩ mô - Bài gi ng 4 CHÍNH SAÙCH THÚC ðY TAÊNG TRÖÔÛNG II. Th ch (1) Xaùc laäp quyeàn sôõ höõu taøi saûn vaø cô cheá thöïc thi  nhaèm baûo ñaûm an toøan cho ñaàu tö tö nhaân vaø ñaàu tö nöôùc ngoøai (2) Boä maùy quaûn lyù nhaø nöôùc coù chaát löôïng cao ñuû khaû naêng vaø quyeàn löïc ñeå baûo veä hoïach ñònh chính saùch ◦ tieàn löông cao nhaèm thu huùt nhaø quaûn lyù coù naêng löïc ◦ thuû tuïc quaûn lyù phaûi ñöôïc theå cheá hoùa ◦ taïo ñòa vò xaõ hoäi töông xöùng ◦ traùnh nhöõng aùp löïc cuûa caùc nhoùm lôïi ích 9/19/2007 Truong Quang Hung 73 Tr ươ ng Quang Hùng