›
›

Bài giảng Quản trị rủi ro trong kinh doanh ngân hàng - Bài 3: Lượng hóa rủi ro lãi suất trong kinh doanh ngân hàng

pdf 58 trang hapham 2470
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Quản trị rủi ro trong kinh doanh ngân hàng - Bài 3: Lượng hóa rủi ro lãi suất trong kinh doanh ngân hàng", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_quan_tri_rui_ro_tron_kinh_doanh_ngan_hang_bai_3_lu.pdf

Nội dung text: Bài giảng Quản trị rủi ro trong kinh doanh ngân hàng - Bài 3: Lượng hóa rủi ro lãi suất trong kinh doanh ngân hàng

  1. BÀI 3 LƯỢNG HÓA RỦI RO LÃI SUẤT TRONG KINH DOANH NGÂN HÀNG 1
  2. 1. KHÁI QUÁT VỀ RRLS 1.1. Khái niệm: RRLS phát sinh đối với NH khi kỳ hạn đến hạn của TSC không cân xứng với kỳ hạn đến hạn của TSN. Kỳ hạn đến hạn là gì? RRLS PS do tái tài trợ TSN PS do giảm giá trị or tái đầu tư TSC TSC và TSN 2
  3. 1.2. RR do tái tài trợ TSN: 0 1 Tµi s¶n Nî 100 tû VND 0 1 2 Tµi s¶n Cã 100 tû VND 3
  4. Giả sử, NH huy động vốn với LS 9%/năm; cho vay với LS 10%/năm. Hỏi: KQKD của NH, nếu LS huy động năm thứ 2 là: a/ 9%/năm b/ 10%/năm c/ 11%/năm. Kết quả là, trong mọi trường hợp nếu NH duy trì TSC có kỳ hạn dài hơn so với TSN thì NH luôn đứng trước rủi ro lãi suất trong việc tái tài trợ đối với tài sản nợ. 4
  5. 1.3. RR do tái đầu tư TSC: 0 1 2 Tµi s¶n Nî 100 tû VND 0 1 Tµi s¶n Cã 100 tû VND Giả sử, NH huy động vốn LS 9%/năm; cho vay LS 10%/năm. Hỏi: KQKD của NH, nếu LS cho vay năm thứ 2 là: a/ 10%/năm; b/ 9%/năm; c/ 8%/năm. 5
  6. Kết quả là, NH gặp phải rủi ro lãi suất tái đầu tư trong trường hợp TSC có kỳ hạn ngắn hơn so với TSN. Câu hỏi: NH thường gặp RR ở tình huống nào? 1.4. RR giảm giá trị tài sản: - LS thị trường tăng làm giảm thị giá TSC và TSN; LS thị trường giảm làm tăng thị giá TSC và TSN. - Thời hạn càng dài thì thị giá thay đổi càng lớn. => Nếu kỳ hạn TSC và TSN không bằng nhau => RRLS! 6
  7. Ví dụ: Giả sử, NH nắm giữ một trái phiếu có mức LS coupon (C) là 10%/năm, mệnh giá trái phiếu khi đến hạn (F) là 100 VND. Xác định thị giá đối với trái phiếu có kỳ hạn là 1, 2 và 3 năm trong các trường hợp: a/ LS thị trường bằng LS coupon là 10%/năm. b/ LS thị trường tăng từ 10% lên 11%/năm. (Đáp án: Chương 4, trang 202) Câu hỏi: 1. Làm thế nào để NH loại trừ hoàn toàn RR LS? 2. Làm cho kỳ hạn TSC và TSN bằng nhau => có khả thi trong thực tế? 7
  8. 2. MÔ HÌNH KỲ HẠN ĐẾN HẠN - THE MATURITY MODEL 2.1. Lượng hóa RRLS đối với một TS: Tình huống 1: Ngân hàng nắm giữ một trái phiếu có kỳ hạn đến hạn là một năm, mức LS coupon (C) là 10%/năm, mệnh giá TT khi đến hạn (F) là 100 VND. Xác định thị giá trí phiếu trong các trường hợp: a/ LS thị trường 10%/năm. b/ LS thị trường tăng 1%. c/ LS thị trường thay đổi r. Bài giải: 8
  9. a/ LS thị trường 10%/năm: F 1 C 100 1 0,10 P 100 VND 1 1 r 1 0,10 b/ LS thị trường tăng 1%: M 100 1 0,10 P 99,10 VND 1 1 0,11 c/ LS thị trường tăng r%: 1% - 0,90 r P1 P1 0,90 r 9
  10. Ứng dụng: Xác định thị giá trái phiếu, nếu lãi suất thị trường tăng 2%, giảm 2%. a/ Nếu lãi suất thị trường tăng 2%: P1 = -0,90 x 2% = -1,80% b/ Nếu lãi suất thị trường giảm 2%: P1 = (-0,90) x (-2%) = +1,80% Kết luận: LS thị trường tăng, thị giá trái phiếu giảm; lãi suất thị trường giảm, thị giá trái phiếu tăng. 10
  11. Tình huống 2: Khi LS thị trường tăng từ 10% lên 11%/năm, hãy xác định thị giá trái phiếu có mệnh giá 100 và LS coupon 10%, đối với kỳ hạn đến hạn của trái phiếu là 1, 2 và 3 năm. M 100 1 0,10 P1 99,10 VND 1 0,11 M 10 100 1 0,10 P2 98,29 VND 1 0,11 1 0,11 2 M 10 10 100 1 0,10 P3 97,56VND 1 0,11 1 0,11 23 1 0,11 11
  12. Tỷ lệ tổn thất tài sản sẽ là: 99,10 100 P1 100% 0,90% 100 98,29 100 P 100% 1,71% 2 100 97,56 100 P3 100% 2,44% 100 Kết luận: Khi LS thị trường tăng, TS có thời hạn càng dài, thì giảm giá càng lớn. 12
  13. 2.2. Lượng hóa RRLS đối với một danh mục TS: Bước 1: Tính kỳ hạn bình quân của danh mục TSC và TSC n m MA  WAiMAi ML  WLjMLj i 1 j 1 Trong đó: - WAi là tỷ trọng và MAi là kỳ hạn đến hạn của tài sản có i. - WLj là tỷ trọng và MLj là kỳ hạn đến hạn của tài sản nợ j. - n, m là số loại tài sản có và nợ phân theo kỳ hạn. 13
  14. Bước 2: Xác định quy tắc Những qui tắc chung trong việc quản lý RRLS đối với một TS cũng có giá trị đối với một danh mục TS, đó là: 1. Một sự tăng (giảm) LS thị trường đều dẫn đến một sự giảm (tăng) giá trị của danh mục TS. 2. Khi LS thị trường tăng (giảm), thì danh mục TS có kỳ hạn càng dài, sẽ giảm (tăng) giá càng lớn. Trên cơ sở kết luận này, chúng ta tiến hành lượng hoá RRLS đối với một ngân hàng qua ví dụ dưới đây. 14
  15. Bước 3: Xác định trạng thái ban đầu của NHTM - Đối với NHTM, thông thường: MA > ML - Giả sử trạng thái ban đầu của NHTM như sau: Tài sản có (đơn vị: VND) Tài sản nợ (đơn vị: VND) Tài sản có (dài hạn) A = 100 Vốn huy động (ngắn hạn) L = 90 Vốn tự có E = 10 Cộng 100 Cộng 100 15
  16. Bước 4: Xác định RRLS khi LS thay đổi: E = A - L Giả sử, thời hạn TB của TSC là 3 năm, mức sinh lời 10%/năm; thời hạn TB của TSN là 1 năm, mức LS huy động 10%/năm. Nếu LS thị trường tăng 1%, thì thị giá TSC giảm 2,44%, trong khi vốn HĐ chỉ giảm 0,90%. RRLS đối với NH là: Tài sản có (đơn vị: VND) Tài sản nợ (đơn vị: VND) Tài sản có (3 năm) A = 97,56 Vốn huy động (1 năm) L = 89,19 Vốn tự có E = 8,37 E = A - L= (-2,44) - (-0,81) = - 1,63 VND 16
  17. Như vậy, do không cân xứng về kỳ hạn, thì chỉ cần lãi suất tăng 1% cũng đủ để các cổ đông phải chịu thiệt hại 1,63 VND trên 10 VND vốn tự có, hay vốn tự có giảm 16,3%. Bước 5: Xác định thay đổi LS để NH phá sản. Thật có lý khi hỏi rằng: LS thay đổi đến mức nào thì đủ để NH rơi vào tình trạng mất khả năng TT cuối cùng, tức để VCSH giảm xuống thấp hơn hoặc bằng 0, hay E 0? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta cần giải bất phương trình: 10 10 110  99 E 2 3 100 90 10 (1 r) (1 r) (1 r)  (1 r) 17
  18. Giải bất PT, ta tìm được LS thị trường phải tăng lên r 17%. Tại LS thị trường là 17%, VCSH sẽ giảm hơn 10 VND, nghĩa là NH đã thực sự không còn khả năng TT cuối cùng. Cụ thể như sau: Tài sản có (đơn vị: VND) Tài sản nợ (đơn vị: VND) Tài sản có (3 năm) A = 84,53 Vốn huy động (1 năm) L = 84,62 Vốn tự có E = -0,09 E = A - L= (-15,47) - (-5,38) = - 10,09 18
  19. Tóm lại, 1. Nguyên nhân chính gây nên RRLS là sự không cân xứng về kỳ hạn giữa TSN nợ và TSC. Do đó, về mặt lý thuyết, PP tốt nhất để phòng ngừa RRLS là làm cho TSC và TSN có kỳ hạn bằng nhau, nghĩa là làm cho MA - ML = 0. Nhưng thực tế lại không diễn ra như vậy, các NH thường sử dụng một tỷ lệ nhất định vốn NH để cho vay DH, do đó RRLS luôn là yếu tố thường trực trong KDNH. 19
  20. 2. Do kỳ hạn của TSN và TSC không bằng nhau, nên khi LS thị trường thay đổi có thể làm giảm KQKD, thậm chí nếu LS biến động mạnh, thì NH có thể rơi vào tình trạng mất khả năng TT cuối cùng. 3. Do có ưu điểm là đơn giản và trực quan, nên được các NH sử dụng khá phổ biến. 20
  21. 3. MÔ HÌNH ĐỊNH GIÁ LẠI - THE REPRECING MODEL 3.1. Đặc điểm mô hình định giá lại - Nội dung của mô hình là việc phân tích các CF dựa trên nguyên tắc giá trị ghi sổ. - Mô hình được áp dụng ở Mỹ, Việt Nam và nhiều nước khác. - Các kỳ hạn định giá lại thường là sau: 1. Kỳ hạn đến 1 ngày. 2. Trên 1 ngày đến 3 tháng. 3. Trên 3 tháng đến 6 tháng. 4. Trên 6 tháng đến 1 năm. 5. Trên 1 năm đến 5 năm. 6. Trên 5 năm. 21
  22. - Các NH tính chênh lệch giữa TSC và TSN đối với từng kỳ hạn và đặt chúng trong mối quan hệ với độ nhạy của LS. - Độ nhạy của LS chính là khoảng thời gian mà TSC và TSN được định giá lại. Nghĩa là, nhà quản trị NH còn phải chờ bao lâu nữa để áp mức LS mới vào từng kỳ hạn khác nhau. 3.2. Mô hình định giá lại NIIi = Sự thay đổi thu nhập ròng từ LS của nhóm i. GAPi = CL giữa TSC và TSN (giá trị ghi sổ) của nhóm i. ri = Mức thay đổi LS nhóm i. RSAi là số dư ghi sổ TSC thuộc nhóm i; RSLi là số dư ghi sổ TSN thuộc nhóm i. Ta có: NIIi = GAPi. ri = (RSAi - RSLi). ri 22 -hvnh.blogspot.com/
  23. Tình huống phân tích (ĐV: tr.): STT(i) Thời gian định giá lại TSC TSN CL (Thời hạn còn lại) 1 1 ngày 20 30 -10 2 Trên 1 ngày đến 3 th. 30 40 -10 3 Trên 3 th. đến 6 th. 70 85 -15 4 Trên 6 th. đến 12 th. 90 70 +20 5 Trên 12 th. đến 5 năm 40 30 +10 6 Trên 5 năm 10 5 +5 (VCSH coi như TSN trên 5 năm) Cộng 260 260 0 23
  24. */ PP cho từng kỳ hạn: Ta thấy rằng, đối với nhóm thứ nhất (i = 1): GAP1 = RSA1 - RSL1 = 20 - 30 = -10 triệu USD. Nếu LS qua đêm tăng 1%/năm, thu nhập từ LS của nhóm 1 thay đổi trong năm tới sẽ là: NIIi = GAPi. ri NIIi = -10 0,01 = - 100.000 USD */ PP tích lũy kỳ hạn: Cách tính chênh lệch tích luỹ năm được thực hiện như sau: Ta tự đặt câu hỏi "nếu trong một năm tới LS của thị trường thay đổi, thì những TSC và TSN nào sẽ chịu ảnh hưởng của thay đổi LS?". 24 -hvnh.blogspot.com/
  25. Ta có thể tính chênh lệch TSC và TSN theo PP tích luỹ cho một số kỳ hạn. Trong thực tế, PP tích luỹ được ứng dụng phổ biến nhất là đến 12 tháng. Ví dụ từ bảng, ta có: CGAP = (-10) + (-10) + (-15) + 20 = -15 Nếu mức thay đổi LS trung bình đối với TSC và TSN là 1% (tức ri = 0,01), thì thu nhập LS ròng thay đổi trong năm tới là: NIIi = CGAPi ri = (-15) (0,01) = - 150.000 USD Tình huống minh họa: - Các kỳ hạn không phải là kỳ hạn của hợp đồng gốc, mà là kỳ hạn còn lại (kỳ hạn đến hạn, kỳ hạn định giá lại). - Xác định thay đổi thu nhập ròng khi LS thay đổi 1%. 25
  26. . TSC Số dư TSN Số dư 1. TD tiêu dùng ngắn hạn 50 1. Vốn tự có 20 2. TD tiêu dùng dài hạn 2 năm 25 2. Tài khoản phát hành séc 40 3. Tín phiếu kho bạc 3 tháng 30 3. Tài khoản cá nhân 30 4. Tín phiếu kho bạc 6 tháng 35 4. Tiền gửi kỳ hạn 3 tháng 40 5. Trái phiếu kho bạc 3 năm 70 5. Chấp phiếu ngân hàng 3th 20 6. Tín dụng có thế chấp 10 6. Tiền gửi có thể chuyển năm, lãi suất cố định. 20 nhượng 6 tháng. 60 7. TD có thế chấp 30 năm, LS 7. Tiền gửi kỳ hạn 1 năm 20 thả nổi, đ. chỉnh 9th/1lần. 40 8. Tiền gửi kỳ hạn 2 năm 40 270 270 26
  27. Bước 1: Xác định tổng TSC nhạy cảm với LS được định giá lại hàng năm là: 40 + 30 + 35 + 40 = 155 triệu USD Bước 2: Xác định tổng TSN nhạy cảm với LS được định giá lại hàng năm là: 40 + 20 + 60 + 20 = 140 triệu USD. Bước 3: Xác định CGAP cho kỳ hạn định giá lại 1 năm. CGAP = RSA - RSL = 155 - 140 = 15 triệu USD Biểu diễn kết quả ở dạng % như sau: CGAP/A = 15/270 = 0,056 = 5,6% Dạng % cho thấy, tính chất RRLS (CGAP là dương hay âm) và chênh lệch TSC và TSN trên qui mô tổng TS là thế nào. 27 -hvnh.blogspot.com/
  28. Bước 4: Xác định thay đổi thu nhập ròng từ LS Nếu LS tăng 1%, thì thu nhập ròng từ LS sẽ thay đổi trong năm là: NII = CGAP r = 15 0,01 = 150.000USD 28
  29. 4. MÔ HÌNH THỜI LƯỢNG - THE DURATION MODEL 4.1. PP xác định thời lượng của TS Ví dụ minh họa: Một HĐ tín dụng 100 triệu VND, kỳ hạn 1 năm, LS 15%/năm, gốc và lãi phát sinh thanh toán 6 th./lần. a/ Luồng tiền (CF) mà NH thu về từ khoản TD này tại thời điểm cuối tháng 6 và cuối năm là như thế nào? b/ Tính thời lượng của khoản TD này? Lời giải: a/ Xác định CF CF1/2 = $57,5 CF1 = $53,75 0 1/2 n¨m 1 n¨m 29
  30. b/ Tính thời lượng của khoản TD: Bước 1: Xác định giá trị hiện thời $57,50 PV $53,49 1/ 2 1 0,075 $53,75 PV1 2 $46,51 1 0,075 Tổng giá trị hiện thời: PV = PV1/2 + PV1 = $100 30
  31. Bước 2: Xác định tỷ trọng giá trị hiện thời PV1/2 53,49 w1/2 0,5349 53,49% PV 100 PV 46,51 w 1 0,4651 46,51% 1 PV 100 Bước 3: Xác định thời lượng 1 D1 ww L2 1/2 1 1 0,5349 1 0,4651 2 0,7326 n¨m 31 -hvnh.blogspot.com/
  32. Vậy thời lượng là gì? Bằng thuật ngữ chuyên môn, ta định nghĩa thời lượng như sau: Thời lượng của một tài sản là thước đo thời gian tồn tại luồng tiền của tài sản này, được tính trên cơ sở các giá trị hiện tại của nó. 32
  33. 4.2. PP xác định thời lượng cho một danh mục TS N t  PVt  t 1 n D N  PVt t 1 Trong đó: CFt PVt t r 1 n 33
  34. - N là tổng số luồng tiền xảy ra. - n là số lần luồng tiền xảy ra trong một năm. - M là kỳ hạn của chứng khoán tính theo năm (M = N/n). - t là thời điểm xảy ra luồng tiền (t = 1, 2, 3, , N) - CFt là luồng tiền nhận được tại thời điểm cuối kỳ t. - PVt là giá trị hiện tại của luồng tiền xảy ra tại thời điểm t. - r là mức lãi suất thị trường hiện hành (%/năm). Để hiểu được công thức trên, ta cần thực hành tính D qua các tình huống sau: 34
  35. Tình huống 1: Tính D của trái phiếu coupon, biết rằng trái phiếu có kỳ hạn 6 năm, LS coupon 8%/năm, lãi trả hàng năm, mệnh giá 1.000USD và LS thị trường hiện hành r = 8%/năm? Bài giải: Bước 1: Chuẩn hoá các thông số: N = 6; n = 1; M = N/n = 6; t = 1, 2, 3 , 4, 5, 6; r = 8% = 0,08. Bước 2: Thay các thông số vào công thức tính thời lượng và biểu diễn kết quả tính toán thời lượng của trái phiếu bằng bảng dưới đây: 35
  36. t t CFt (1+r/n) PVt PVt.t/n (n = 1) 1 80 1,0800 74,07 74,07 2 80 1,1664 68,59 137,18 3 80 1,2597 63,51 190,53 4 80 1,3605 58,80 253,20 5 80 1,4693 54,45 272,25 6 1080 1,5869 680,58 4083,48 N N = 6 - - N t  PVt 1000 PVt  4992,71 t 1 t 1 n 4992,71 D 4,993 n¨m 1000 36
  37. Tình huống 2: Tính D của trái phiếu 2 năm, LS coupon 8%/năm, trả lãi 6 tháng 1 lần, mệnh giá trái phiếu là 1.000USD và lãi suất hiện hành của thị trường r = 12%/năm. Bước 1: Chuẩn hoá các thông số: N = 4; n = 2; M = N/n = 2; t = 1, 2, 3, 4; r = 12% = 0,12. Bước 2: Kết quả tính toán thời lượng của trái phiếu được mô tả như sau: 37
  38. t t CFt (1+r/n) PVt PVt.t/n (n = 1) 1 40 1,0600 37,7358 18,8679 2 40 1,1236 35,6000 35,6000 3 40 1,1910 33,5852 50,3778 4 1040 1,2625 823,7774 1647,5548 N = 4 - - N N t  PVt 903,70  PVt  1752,40 t 1 t 1 n 1752,40 D 1,88 n¨m 930,70 38
  39. Tình huống 3: Tính D trái phiếu chiết khấu (discount bond). Trái phiếu CK là trái phiếu không có coupon, lãi và gốc được TT một lần khi đến hạn, nghĩa là, trong suốt thời hạn của trái phiếu chỉ có một CF xảy ra duy nhất tại thời điểm trái phiếu đến hạn (tức tại thời điểm t = N). Do đó, với: t = 1, 2, 3 N-1, thì CFt = 0; và t = N thì CFN = Mệnh giá. thì, công thức tính D của trái phiếu chiết khấu sẽ là: CFN N N  r n 1 n N D M CFN n N r 1 n 39
  40. Tình huống 4: Tính D trái phiếu Consol. Tr.P Consol là một ví dụ điển hình để chúng ra phân biệt một cách tốt nhất giữa thời lượng và kỳ hạn. Trái phiếu Consol là trái phiếu không bao giờ đến hạn, kỳ hạn của nó là vĩnh viễn, lãi coupon được trả cố định hàng năm, do đó: M = + . Hiện nay, trái phiếu Consol do chính phủ Anh phát hành năm 1890 để tài trợ cho cuộc chiến tranh Boer ở Nam Phi vẫn còn giá trị. Mặc dù kỳ hạn đến hạn của nó không được xác định, nhưng thời lượng của nó luôn được xác định. Sau đây là phần trình bày phương pháp xác định thời lượng của trái phiếu consol (xem chương 4, trang 224). 40
  41. 1 D 1 r */ Nếu r = 5%/năm, thì thời lượng của trái phiếu Consol là: 1 D 1 21 n¨m 0,05 */ Nếu lãi suất thị trường tăng, thì thời lượng của trái phiếu sẽ giảm, ví dụ lãi suất thị trường tăng đến r = 15%/năm, ta có: 1 D 1 7,7 n¨m 0,15 41
  42. 4.3. Ý nghĩa kinh tế của thời lượng Mối quan hệ giữa "Thay đổi thị giá trái phiếu và thay đổi lãi suất" được biểu thị bằng mô hình D như sau (phần chứng minh xem chương 4, trang 227-228): dP dr D  P 1 r => Thị giá trái phiếu biến động ngược chiều với biến động lãi suất (dấu âm) 42
  43. 4.4. Ứng dụng D vào phòng ngừa RRLS a/ PP tính ch. lệch D của hai vế bảng cân đối TS của NH: Bước 1: Để đo được mức chênh lệch thời lượng, trước hết chúng ta định nghĩa D của TSC và TSN, như sau: n DA  WAiDAi i 1 m DL  WLjDLj j 1 43
  44. Trong đó: DA là thời lượng của toàn bộ tài sản có. DAi là thời lượng của tài sản có i. WAi là tỷ trọng của tài sản có i. WA1 + WA2 + + WAn = 1 i = 1, 2, , n. n là số loại tài sản có phân theo tiêu chí kỳ hạn. DL là thời lượng của toàn bộ vốn huy động. DLj là thời lượng của tài sản nợ j. WLj là tỷ trọng của tài sản nợ j. WL1 + WL2 + + WLn = 1 j = 1, 2, , m. m là số loại tài sản nợ phân theo tiêu chí kỳ hạn. 44
  45. Ví dụ, một trái phiếu kho bạc có kỳ hạn là 30 năm, tỷ trọng trong danh mục TSC là 1% và D là 9,25 năm, ta có: WA1 = 0,01; DA1 = 9,25 năm WA1.DA1 = 0,01 9,25 = 0,0925 năm Bước 2: Hình thành công thức xác định RRLS Tài sản có Tài sản nợ Tài sản có A = 100 Vốn huy động L = 90 Vốn tự có E = 10 Cộng = 100 Cộng = 100 45
  46. Ta có : A = L + E A = L + E E = A - L - Như vậy, khi lãi suất thị trường thay đổi thì mức thay đổi VTC bằng chênh lệch giữa sự thay đổi thị giá TSC và VHĐ. - Vì E = A - L, nên cần phải xác định được mối quan hệ của A và L với D là như thế nào (xem ch. 4, trang 238). r E DA DL.k .A. 1 r Trong đó: k = L/A 46
  47. Kết luận: E phụ thuộc vào 1. Chênh lệch thời lượng (DA - DL.k) được tính bằng năm, phản ánh sự không cân xứng về thời lượng của hai vế bảng cân đối TS. Đặc biệt, nếu chênh lệch này lớn, thì tiềm ẩn RRLS đối với NH càng cao. 2. Qui mô của NH, tức TSC: A càng lớn, thì tiềm ẩn RRLS đối với NH càng cao. 3. Mức thay đổi lãi suất: r/(1+r) càng nhiều, thì tiềm ẩn RRLS đối với NH càng cao. E = - Chênh lệch thời lượng đã điều chỉnh Qui mô tài sản Mức thay đổi lãi suất 4. Chú ý: (DA - DL.k) và A được đặt dưới sự kiểm soát của NH 47 -hvnh.blogspot.com/
  48. b/ Tình huống minh họa: Giả sử, nhà quản trị NH tính toán và thấy rằng hiện nay NH có DA = 5 năm và DL = 3 năm; và nhà quản trị được biết từ kết quả dự đoán kinh tế là LS sẽ tăng từ 10% lên 11%, tức: r = 11% - 10% = 1% = 0,01 (1 + r) = 1 + 0,10 = 1,10 Giả sử, trạng thái của NH trước khi LS thay đổi như sau: Tài sản có Tài sản nợ Tài sản có A = 100 Vốn huy động L = 90 Vốn tự có E = 10 Cộng = 100 Cộng = 100 48
  49. Áp dụng công thức: r E D D .k .A. A L 1 r Nhà quản trị tính được khoản lỗ do LS thay đổi sẽ là: 0,01 E 5 0,9 3 .100. 2,09 1,10 Như vậy, nếu LS tăng 1% thì NH chịu khoản lỗ là 2,09 triệu USD. Trong khi NH có VTC trước khi LS tăng là 10 triệu, lỗ 2,09 triệu, tức là 21%. Bảng cân đối sau khi LS tăng như sau: 49
  50. Tài sản có Tài sản nợ Tài sản có A = 95,45 Vốn huy động L = 87,54 Vốn tự có E = 7,91 Cộng = 95,45 Cộng = 95,45 Để có thể giảm được thiệt hại về tài sản, nhà quản trị cần phải điều chỉnh chênh lệch thời lượng giảm xuống. Nếu điều chỉnh giảm xuống 0, ta có: r E (0).A. 0 1 r Câu hỏi: Có thể điều chỉnh DA = DL để E = 0? 50
  51. Để thấy được ý nghĩa của hệ số đòn bẩy k, giả sử nhà quản trị tăng DL bằng với DA để cùng là 5 năm, ta có: 0,01 E (5 0,9 5).100. 0,45 1,10 Chúng ta thấy rằng ngay trong trường hợp điều chỉnh cho DA = DL, thì NH vẫn phải chịu một tổn thất tài sản là 0,45 triệu. Câu hỏi: Làm thế nào để E = 0? Cần điều chỉnh DL sao cho: DA = DL.k DL = DA/k = 5/0,9 = 5,55 năm E = - (5 - 0,9 x 5,55) x 100 x 0,01/1,10 = 0 51
  52. Có ít nhất là 3 giải pháp để giảm chênh lệch thời lượng đến số 0, đó là: Thứ nhất, giảm DA từ 5 năm xuống 2,7 năm để cho: DA = DL.k = 3 x 0,9 = 2,7 năm; Do đó: (DA - k.DL) = (2,7 - 0,9 x 3) = 0 Thứ hai, đồng thời giảm DA và tăng DL. Ví dụ, giảm DA từ 5 năm xuống 4 năm và tăng DL từ 3 năm lên 4,44 năm: (DA - k.DL) = (4 - 0,9 x 4,44) = 0 Thứ ba, điều chỉnh đồng thời hệ số k và DL: Tăng k từ 0,9 lên 0,95 và tăng DL từ 3 năm lên 5,26 năm: (DA - k.DL) = (5 - 0,95 x 5,26) = 0 52