Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực

pdf 41 trang hapham 2380
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfcam_nang_truyen_thong_huy_dong_su_tham_gia_cua_gia_dinh_va_c.pdf

Nội dung text: Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực

  1. CẨM NANG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH VÀ CỘNG ĐỒNG TRONG VIỆC HỖ TRỢ TRẺ EM HỌC TẬP TÍCH CỰC Hà Nội, tháng 10 năm 2010
  2. MỤC LỤC LỜI nói đầu 5 HƯỚNG DẪN CÁCH SỬ DỤNG TÀI LIỆU 7 3 Phần 1: DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC 11 I. Giới thiệu phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” 12 II. Khái niệm Dạy và học tích cực 13 III. Mối liên hệ giữa dạy và học tích cực 16 Phần 2: HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG TRONG DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC 21 I. Nhà trường với việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực 22 II. Gia đình với việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực 26 III. Cộng đồng với việc hỗ trợ trẻ học tập tích cực 34 IV. Mối liên hệ giữa gia đình - nhà trường cộng đồng trong hỗ trợ trẻ em học tập tích cực 44
  3. Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực Phần 3: TỔ CHỨC VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG TRONG HỖ TRỢ TRẺ EM HỌC TẬP TÍCH CỰC 49 I. Kiến thức và kỹ năng tổ chức, điều hành một số hình thức truyền thông LỜI NÓI ĐẦU chuyển đổi hành vi hiệu quả 50 II. Tuyên truyền, vận động tìm kiếm sự hỗ trợ giúp trẻ em học tích cực 55 III. Kiến thức, kỹ năng quản lý các hoạt động truyền thông huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng hỗ trợ giúp trẻ em “Vì lợi ích mười năm trồng cây học tập tích cực 57 Vì lợi ích trăm năm trồng người” 4 PHỤ LỤC: Một số ví dụ về biểu mẫu Muốn sự nghiệp “trồng người” tốt cần phải có sự kết hợp giáo 5 GIÁM sát hoạt động 63 dục chặt chẽ giữa gia đình - nhà trường - cộng đồng. Giáo dục trong gia đình có vai trò quan trọng đầu tiên. Cha mẹ là những TÀI LIỆU THAM KHẢO 80 người gieo mầm và mái ấm gia đình là mảnh đất để cho mầm cây phát triển. Bên cạnh (đó) môi trường xã hội, vai trò của cộng đồng, đặc biệt là các cơ quan đoàn thể như Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội Khuyến học cũng góp phần quan trọng trong việc tác động, hỗ trợ các em học tập và phát triển toàn diện. Sự phối hợp giữa gia đình - nhà trường - cộng đồng đã và đang được thực hiện với phong trào “Dạy tốt học tốt”, cụ thể là cuộc vận động “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” được Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động, trong đó khuyến khích dạy và học theo phương pháp đổi mới, tích cực. Cuốn sách này sẽ giúp cho cán bộ Hội LHPN cơ sở sử dụng làm tài liệu truyền thông trong sinh hoạt nhóm phụ nữ, sinh hoạt câu
  4. Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực lạc bộ về sự hỗ trợ của cộng đồng trong giáo dục; tài liệu này cũng có thể dùng để phổ biến tới nhiều người, nhiều đối tượng trong cộng đồng. Đặc biệt, đây sẽ là những kiến thức bổ ích cho HƯỚNG DẪN các bậc phu huynh biết cách để hỗ trợ con em học tập tích cực. SỬ DỤNG TÀI LIỆU Tổ chức Hợp tác phát triển và Hỗ trợ kỹ thuật vùng Fla-măng -VVOB và Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam xin chân thành cảm ơn tác giả, hội đồng thẩm định và Hội Liên hiệp phụ nữ 5 tỉnh: Quảng Ninh, Thái Nguyên, Nghệ An, Quảng Nam, Quảng Ngãi đã đóng góp ý kiến để hoàn thành cuốn sách. 1. Mục đích tài liệu Tài liệu này được xây dựng trong khuôn khổ chương trình Giáo Hy vọng cuốn sách sẽ góp phần thúc đẩy sự tham gia của gia dục của tổ chức VVOB Việt Nam với mục đích cung cấp kiến đình, các tổ chức đoàn thể, nhà trường trong sự nghiệp giáo dục. thức, kỹ năng cho đội ngũ tuyên truyền viên nhằm huy động Rất mong nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các bạn. gia đình, nhà trường và cộng đồng hỗ trợ trẻ em học tập tích cực và tăng cường tham gia vào các hoạt động giáo dục. Tài 6 Tổ chức VVOB Việt Nam 7 liệu cũng đồng thời hướng dẫn việc thực hiện và quản lý các hoạt động truyền thông chuyển đổi hành vi hiệu quả để thúc đẩy mối liên hệ của gia đình, nhà trường, cộng đồng cũng như tăng cường sự tham gia của cộng đồng vào công tác giáo dục, hưởng ứng phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” do Bộ Giáo dục và Đào tạo phát động trong giai đoạn 2008 - 2013. 2. Đối tượng sử dụng tài liệu Tài liệu này dành cho các thành viên tham gia vào công tác truyền thông tại cơ sở trong phạm vi hoạt động của dự án: • Cán bộ phụ nữ cơ sở (bao gồm cả Ban chủ nhiệm các Câu lạc bộ có liên quan) • Truyền thông viên của các ban ngành địa phương • Tình nguyện viên của các tổ chức xã hội
  5. Cẩm nang truyền thông HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG TÀI LIỆU Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực • Cán bộ, giáo viên các nhà trường tham gia công tác • Kiến thức, kỹ năng lập kế hoạch một hoạt động cụ thể; kế truyền thông. hoạch hàng tháng/quý/năm. • Kiến thức, kỹ năng viết báo cáo hoạt động truyền thông vận 3. Hướng dẫn sử dụng động/truyền thông chuyển đổi hành vi. Bước 1: Nghiên cứu và nắm vững: • Kiến thức, kỹ năng giám sát hỗ trợ các hoạt động truyền thông vận động/truyền thông chuyển đổi hành vi. • Các nội dung chính của “Dạy và học tích cực”. • Các bảng kiểm giám sát các hoạt động truyền thông vận • Các kiến thức, kỹ năng cần biết để thực hiện hỗ trợ cho trẻ động/truyền thông chuyển đổi hành vi. em học tập tích cực hiệu quả. • Vai trò và trách nhiệm của gia đình. (xem Phần 3 - Mục III của cuốn cẩm nang) • Vai trò và trách nhiệm nhà trường. • Vai trò và trách nhiệm của cộng đồng. Bước 4: (xem Phần 1 và 2 của tài liệu này) • Nắm vững những điều mà người truyền thông viên cần làm ở từng giai đoạn chuyển đổi hành vi của các nhóm đối 8 Bước 2: Tìm hiểu kiến thức, kỹ năng tổ chức/điều hành hoạt tượng (đã được tập huấn). 9 động truyền thông vận động và truyền thông chuyển đổi hành • Nắm vững thực trạng vấn đề huy động sự tham gia của gia vi, thúc đẩy sự tham gia của cộng đồng vào công tác giáo dục, đình - nhà trường - cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học bao gồm: tập tích cực tại địa phương. • Tổ chức/điều hành hoạt động truyền thông chuyển đổi • Tham khảo thêm các tài liệu truyền thông: tờ gấp, sách hành vi lồng ghép với sinh hoạt cộng đồng. mỏng, áp phích và tài liệu tập huấn của chương trình VVOB • Tổ chức/điều hành hoạt động truyền thông chuyển đổi Việt Nam. hành vi thảo luận nhóm. • Tổ chức/điều hành hoạt động truyền thông chuyển đổi Bước 5: Xây dựng kế hoạch hoạt động truyền thông và kế hoạch hành vi thăm hộ gia đình. giám sát theo phương pháp cùng tham gia: • Tuyên truyền vận động tìm kiếm sự hỗ trợ trẻ em học tập • Dựa trên Phần 3 - Mục III của tài liệu này để xây dựng kế tích cực. hoạch truyền thông cụ thể cho một hoạt động. (xem Phần 3 - Mục I và II của tài liệu này) • Dựa trên Phần 3 - Mục III của cuốn cẩm nang để xây dựng kế hoạch truyền thông tháng/quý /năm. Bước 3: Nghiên cứu kiến thức, kỹ năng quản lý hoạt động truyền • Dựa trên Phần 3 - Mục III của tài liệu này và kế hoạch thông vận động và truyền thông chuyển đổi hành vi bao gồm: hoạt động truyền thông đã có để xây dựng kế hoạch
  6. Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực giám sát phù hợp với nguồn lực của chương trình và của địa phương. Bước 6: Chuẩn bị và triển khai các hoạt động truyền thông và thực Phần I hiện theo kế hoạch: DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC Dựa trên kế hoạch chi tiết đã được xây dựng ở bước 5, cần nghiên cứu kỹ xem mục tiêu cần đạt được sau khi thực hiện một hoạt động truyền thông, kế hoạch truyền thông tháng/quý là gì, để trả lời cho các câu hỏi sau: • Những nội dung/hoạt động cần làm là gì? Những thái độ và hành vi cần hướng tới sau mỗi hoạt động? • Phương pháp truyền tải từng nội dung/hoạt động là gì? • Câu hỏi thảo luận cho từng nội dung? 10 • Hình thức và số lượng tài liệu truyền thông cần thiết ? 11 • Lựa chọn cách lượng giá kết quả như thế nào cho phù hợp (bảng kiểm sinh hoạt lồng ghép, bảng kiểm thảo luận nhóm, bảng kiểm thăm hộ gia đình)? • Báo cáo sau mỗi hoạt động như thế nào?
  7. Cẩm nang truyền thông PHẦN 1 DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực I. GIỚI THIỆU PHONG TRÀO “XÂY DỰNG thầy, cô giáo thực hiện các biện pháp để việc dạy và học có TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN, HỌC SINH TÍCH CỰC” hiệu quả cao. • Rèn luyện kỹ năng sống cho học sinh: Giúp học sinh có kỹ năng 1. Xuất xứ của phong trào ứng xử phù hợp với các tình huống trong cuộc sống; rèn • Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích luyện kỹ năng ứng xử văn hóa, kỹ năng làm việc và học tập cực” là mô hình nhà trường do Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc theo nhóm; có ý thức rèn luyện và bảo vệ sức khỏe, chung (UNICEF) đề xướng, đã được triển khai có kết quả tốt ở nhiều sống hòa bình; phòng ngừa bạo lực và các tệ nạn xã hội. nước trên thế giới. Phong trào này nhằm xã hội hoá công tác • Tổ chức các hoạt động tập thể vui tươi, lành mạnh: Tổ chức giáo dục để huy động sức mạnh tổng hợp của gia đình, nhà cho học sinh tham gia các hoạt động văn nghệ, thể thao, trò trường và cộng đồng; xây dựng môi trường giáo dục an toàn, chơi dân gian và các hoạt động vui chơi giải trí tích cực khác thân thiện, hiệu quả, phù hợp với điều kiện địa phương và phù hợp với nhóm tuổi. đáp ứng nhu cầu xã hội. • Tổ chức cho học sinh tìm hiểu, chăm sóc và phát huy giá trị các • Ngày 22/7/2008, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã ký Chỉ di tích lịch sử, văn hóa, cách mạng ở địa phương. 12 thị số 40/2008/CT-BGD-ĐT về việc phát động phong trào 13 thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” Các nội dung của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, trong các trường phổ thông giai đoạn 2008 - 2013. Bộ cũng học sinh tích cực” khuyến khích và tạo điều kiện cho giáo viên đã chỉ đạo làm điểm, đánh giá và nhân rộng ra nhiều trường và học sinh được tham gia vào mọi hoạt động giáo dục, văn hoá, trong cả nước. xã hội với sự chủ động, tự giác, tự tin và sáng tạo, tăng cường và phát huy áp dụng các phương pháp dạy và học tích cực. 2. Nội dung của phong trào II. KHÁI NIỆM “DẠY VÀ • Xây dựng trường, lớp xanh, sạch, đẹp và an toàn: Bảo đảm HỌC TÍCH CỰC” trường an toàn, sạch sẽ, có cây xanh, thoáng mát; lớp học đủ ánh sáng, bàn ghế phù hợp lứa tuổi học sinh. Có nhà vệ 1. “Dạy và học tích cực” sinh, khu vực vệ sinh được giữ gìn sạch sẽ. Tăng cường giáo là gì? dục cho học sinh ý thức về bảo vệ môi trường sư phạm, các “Dạy và học tích cực” là một công trình công cộng của địa phương. thuật ngữ rút gọn, được dùng • Dạy và học có hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học ở nhiều nước để chỉ những sinh: Thầy, cô giáo tích cực đổi mới phương pháp dạy học; phương pháp giáo dục; dạy khuyến khích học sinh tích cực, chủ động, sáng tạo cùng các học theo hướng phát huy
  8. Cẩm nang truyền thông PHẦN 1 DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Dạy và học tích hoạt động có thể là nói, viết, đọc, thảo luận, tranh luận, thực hiện cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận hành động, đóng vai, hội thảo, phỏng vấn, sáng tạo.v.v thức của người học, lấy người học là trung tâm. Thông qua thảo luận, tranh luận trong tập thể, ý kiến mỗi cá nhân “ Tích cực” trong các phương pháp dạy và học tích cực được dùng được bộc lộ, được khẳng định hay bác bỏ; qua đó, nhận thức của với nghĩa là chủ động hoạt động; trái với hoạt động thụ động hay người học được nâng lên một trình độ mới. Bài học được xây dựng không hoạt động, chứ không dùng theo nghĩa trái với tiêu cực. trên cơ sở huy động được vốn hiểu biết, (và) kinh nghiệm, (và) trí thông minh của mỗi học sinh và của cả lớp, chứ không phải chỉ riêng của thầy giáo. 2. đặc điểm của Dạy và học tích cực Dạy và học tích cực còn tạo cơ hội để học sinh phát triển và ứng dụng những kĩ năng xã hội thông qua hoạt động hợp tác trong Trong các phương pháp dạy và các nhóm nhỏ. Năng lực hợp tác phải trở thành một mục tiêu học tích cực, người học là đối giáo dục mà nhà trường phải chuẩn bị cho học sinh. tượng của hoạt động “dạy”, nhưng đồng thời cũng là chủ thể của Giáo viên cần phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo 14 hoạt động “học”. Họ được cuốn của học sinh phù hợp với đặc điểm của từng lứa tuổi, lớp học, 15 hút vào các hoạt động học tập môn học. Việc giáo viên áp dụng các phương pháp dạy học tích do giáo viên tổ chức và chỉ đạo; cực sẽ cung cấp thêm cho học sinh phương pháp tự học, tự rèn thông qua đó, tự phát hiện vấn đề, tự giải quyết vấn đề, tự chiếm luyện kỹ năng và vận dụng kiến thức vào thực tiễn; chống lại thói lĩnh kiến thức. Vì vậy, quá trình đó hoàn toàn đối lập với việc thụ quen học tập thụ động; đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho động tiếp thu những tri thức do giáo viên sắp đặt và truyền đạt. học sinh. Áp dụng tốt các phương pháp dạy học tích cực sẽ giúp giáo viên và học sinh cùng đạt được mục tiêu mong đợi: “Mỗi Giảng dạy theo phương pháp dạy và học tích cực, giáo viên ngày đến trường là một ngày vui”. không chỉ đơn giản truyền đạt tri thức mà còn phải hướng dẫn học sinh hoạt động và tham gia tích cực vào các hoạt động. Hay nói cụ thể hơn, phương pháp dạy học tích cực tạo ra một môi 3. Một số phương pháp trường học tập an toàn, trong đó có sự tác động qua lại giữa giáo dạy và học tích cực viên và học sinh nhằm thực hiện tối ưu quá trình dạy học. Các phương pháp dạy và học Dạy và học tích cực là một quá trình học tập đa hướng thông qua tích cực thường được áp dụng các quan hệ thầy - trò, trò - thầy, trò - trò. Các phương pháp này ở nhiều tập huấn khác nhau liên quan đến kinh nghiệm học tập dựa trên các hoạt động dưới trong phạm vi hoạt động của nhiều hình thức như nhóm nhỏ, theo cặp hoặc cá nhân. Các dạng dự án. Trong phạm vi nội dung
  9. Cẩm nang truyền thông PHẦN 1 DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực tài liệu này, không đề cập chi tiết đến các phương pháp dạy học, mà phải đổi mới phương pháp học để các hoạt động dạy và chỉ nhắc lại tên gọi của các phương pháp này một cách khái quát. học phù hợp được với đặc điểm lứa tuổi học sinh. Giáo viên Thông thường, các phương pháp dạy và học tích cực bao gồm: cần khuyến khích và phát huy được sự tích cực, chủ động, • Phương pháp động não (Brainstorm) sáng tạo của học sinh để học sinh có thể hợp tác với thầy, cô trong quá trình học tập. • Phương pháp minh họa (Demonstration) • “Dạy và học tích cực” hàm chứa cả phương pháp dạy và • Phương pháp phát hiện và giải quyết vấn đề (Problems solving) phương pháp học; muốn đổi mới cách học phải đổi mới • Phương pháp thảo luận nhóm (Group discussion) cách dạy. Cách dạy chỉ đạo cách học và ngược lại; thói quen • Phương pháp đào tạo dựa trên kinh nghiệm học tập của trò ảnh hưởng tới cách dạy của thầy. Vì vậy, • Đóng vai (Role play) muốn đổi mới phương pháp hiệu quả phải có sự hợp tác • Phương pháp vòng tròn Robin (Robin circle) của cả thầy và trò, có sự phối hợp tương hỗ chặt chẽ giữa hoạt động dạy và hoạt động học. • Nghiên cứu tình huống (Case study) Ngoài ra một số các phương pháp, kỹ thuật khác cũng được áp TÁC ĐỘNG QUA LẠI GIỮA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH 16 dụng trong dạy và học tích cực: vấn đáp, trò chơi 17 Thiết kế Chủ động Câu hỏi và tạo môi trau dồi trường học kiến thức, 1. Bạn biết gì về phong trào “Xây dựng trường học tập tích cực thực hành thân thiện, học sinh tích cực”? Khuyến khích Khai thác tư 2. Phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, ủng hộ, duy phản ánh, học sinh tích cực” có mấy nội dung? Là những GIÁO hướng dẫn ứng dụng HỌC nội dung nào? VIÊN hoạt động SINH của học sinh Thử thách và Kết hợp III. MỐI LIÊN HỆ GIỮA DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC tạo động cơ thông tin mới cho học sinh, và các 1. Mối liên hệ giữa giáo viên và học sinh trong Dạy và học nêu câu hỏi kiến thức tích cực: và đặt vấn đề đã có • Dạy và học tích cực đòi hỏi phải có mối liên hệ tương tác giữa thày và trò. Thầy phải đổi mới phương pháp dạy và trò TÁC ĐỘNG QUA LẠI
  10. Cẩm nang truyền thông PHẦN 1 DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực 2. Sự khác nhau giữa “Dạy và học tích cực” với “Dạy và học 3. biểu hiện học tập tích cực truyền thống” Trong Dạy và học tích cực, học sinh không phụ thuộc quá nhiều Dạy và học tích cực Dạy và học truyền thống vào giáo viên; mà với sự giúp đỡ của giáo viên, học sinh sẽ làm theo định hướng học sinh theo định hướng giáo viên chủ quá trình học tập của mình. Một số đặc điểm học tập tích cực (HS) làm trung tâm (GV) làm trung tâm ở học sinh: Nội dung Nêu khái niệm, Sự kiện, thông tin có sẵn - Có mục tiêu rõ ràng cho bản thân và hướng tới việc đạt nêu vấn đề được mục tiêu. Phương pháp HS chủ động tham gia, HS thụ động, ghi nhớ, tập - Biết tự tìm hiểu thêm về các nội dung học tập: đọc thêm, tìm tòi, khám phá trung vào bài giảng; GV trao đổi, thảo luận, trải nghiệm, áp dụng các nội dung và giải quyết vấn đề chiếm ưu thế học tập. Môi trường An toàn, tự chủ, thân Không khí nghiêm trang, - Biết cách tìm kiếm sự hỗ trợ và giải quyết được cho mật; chỗ ngồi linh hoạt; hình thức, máy móc; những khó khăn gặp phải. sử dụng nhiều kỹ thuật chỗ ngồi cố định; 18 dạy học GV chiếm vị trí trung tâm; - Biết quản lý và sử dụng thời gian hiệu quả. 19 sử dụng kỹ thuật dạy học ở mức tối thiểu - Biết quản lý và sử dụng tài liệu cho công việc, học tập và nghiên cứu. Kết quả Tri thức tự tìm, nhận thức Tri thức có sẵn, nhận thức phát triển cao, tình cảm phát triển thấp, - Biết tổ chức và quản lý công việc theo thứ tự ưu tiên. và hành vi, tự tin, chủ yếu là ghi nhớ, - Có các kỹ năng cần thiết và áp dụng tốt trong học tập và biết xác định giá trị phụ thuộc vào tài liệu, cuộc sống. chấp nhận các giá trị truyền thống - Thường xuyên tự kiểm tra kế hoạch và tiến độ công việc của mình. Đặc trưng HS là trung tâm; GV GV kiểm soát toàn bộ quá và HS đều chủ động, trình và nội dung học tập - Tôn trọng, tự tin và bình đẳng trong các mối quan hệ. tích cực tham gia vào quá trình dạy học Các hoạt động của chương trình VVOB không nằm ngoài mục đích nâng cao chất lượng giáo dục thông qua việc tăng cường áp dụng các phương pháp dạy và học tích cực; trong đó, việc thúc đẩy mối quan hệ giữa gia đình – cộng đồng – nhà trường và tăng cường sự tham gia của 3 bên vào các hoạt động hỗ trợ cho giáo
  11. Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực dục sẽ góp phần đào tạo được những học sinh tích cực, những công dân tốt trong tương lai. Phần II Câu hỏi 1. Giáo viên và học sinh có vai trò như thế nào trong HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG “Dạy và học tích cực”? - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG 2. “Dạy và học tích cực” với “Dạy và học truyền thống” khác nhau như thế nào? THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG 3. “Học tập tích cực” được nhận ra qua những biểu “DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC” hiện gì? 20 21
  12. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực I. TRƯỜNG HỌC VỚI VIỆC HỖ TRỢ lên, rèn luyện khả năng tự học của học sinh”; Dạy và học có DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC hiệu quả, phù hợp với đặc điểm lứa tuổi của học sinh ở mỗi địa phương, giúp các em tự tin trong học tập; Học sinh được khuyến khích đề xuất sáng kiến và cùng các thầy cô giáo thực hiện các giải pháp để việc dạy và học có hiệu quả ngày càng cao. • Các nội dung khác của phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” cũng có mối liên hệ chặt chẽ với các hoạt động Dạy và học tích cực. Phong trào này cần được triển khai gắn với kế hoạch năm học của ngành giáo dục và của từng trường; kết thúc mỗi năm học cần có đánh giá, khen thưởng, phổ biến điển hình; tổng kết phong trào thi đua vào cuối năm học 2012 - 2013. 1. Vai trò, trách nhiệm của nhà trường. • Nhà trường và các lãnh đạo ngành giáo dục cần huy động sự đóng góp của chính quyền địa phương, các tổ chức xã 22 • Luật Giáo dục, điều 24.2 đã ghi: “Phương pháp giáo dục phổ 23 thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động, sáng tạo hội trong việc ủng hộ; đầu tư xây dựng môi trường học tập của học sinh; phù hợp với đặc điểm lứa tuổi và từng lớp học, an toàn, đầy đủ và tiện lợi; đáp ứng được các yêu cầu của môn học; bồi dưỡng phương pháp tự học, rèn luyện kĩ năng dạy và học tích cực. vận dụng kiến thức vào thực tiễn; tác động đến tình cảm, đem • Thiết lập mối liên hệ hai chiều giữa nhà trường - gia đình lại niềm vui, hứng thú học tập cho học sinh”. Điều đó có nghĩa - cộng đồng trên cơ sở hiểu biết và hợp tác để cùng nhau là nhà trường cần bồi dưỡng, nâng cao năng lực cho giáo thực hiện tốt vai trò trách nhiệm của từng bên. viên trong việc đổi mới phương pháp dạy và áp dụng ngày • Tổ chức đánh giá, tổng kết hiệu quả của “Dạy và học tích một tốt hơn các phương pháp của “Dạy và học tích cực” cực” nhằm tuyên truyền quảng bá và nhân rộng phong trào trong từng bài, từng môn học. Nói cách khác, cốt lõi của đổi “Xây dựng trường học thân thiện và học sinh tích cực” trong mới dạy và học là hướng tới hoạt động học tập chủ động, cộng đồng dân cư. chống lại thói quen học tập thụ động. 2. Những khó khăn, cản trở hiện nay của nhà trường • Chỉ thị 40/2008/CT-BGDĐT về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong các trong Dạy và học tích cực. trường phổ thông giai đoạn 2008-2013, ghi rõ yêu cầu: “Thầy, • “Môi trường học tập”: điều kiện trường lớp, phương tiện dạy cô giáo tích cực đổi mới phương pháp giảng dạy nhằm khuyến và học của nhiều trường chưa đáp ứng được yêu cầu của khích sự chuyên cần, tích cực, chủ động, sáng tạo và ý thức vươn Dạy và học tích cực.
  13. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực • Năng lực đội ngũ giảng viên chưa được tập huấn đầy đủ tích cực, tự giác, tự chủ thể hiện ý kiến, quan điểm của riêng về dạy và học tích cực; nhiều giáo viên do hoàn cảnh kinh mình về những vấn đề mà các em quan tâm. tế, thời gian nên chưa sẵn sàng “đầu tư” đổi mới phương • Tăng cường giáo dục kỹ năng sống để học sinh thích ứng pháp dạy học. với những hoàn cảnh, tình huống và điều kiện khác nhau • Công tác giáo dục chưa thực sự được xã hội hoá nên chưa thu của đời sống xã hội; cung cấp, tư vấn cho học sinh các định hút được sự tham gia nhiệt tình của gia đình và cộng đồng. hướng về nghề nghiệp • Coi trọng vai trò và tạo điều kiện để giáo viên chủ nhiệm, 3. Các giải pháp để tăng cường vai trò, trách nhiệm Tổng phụ trách Đội Thiếu niên Tiền phong với tư cách là của nhà trường hỗ trợ việc “Dạy và học tích cực”. người tổ chức việc giáo dục đạo đức, nhân cách cho học • Vận động gia đình, cộng đồng cùng tham gia xây dựng sinh trong và ngoài nhà trường. trường lớp, xanh, sạch, đẹp, an toàn, thân thiện; trường có • Quan tâm đến những em có “hoàn cảnh đặc biệt”, có HIV/ đủ lớp học, phòng chức năng với các trang thiết bị đầy đủ; AIDS nhằm kịp thời nắm bắt những diễn biến tâm lý, tính có nhà vệ sinh cho giáo viên, học sinh nam, học sinh nữ cách để có biện pháp hỗ trợ hữu hiệu trong việc giáo dục 24 • Nhà trường cần xây dựng chương trình dạy học phù hợp với đạo đức, nhân cách sống cho trẻ. 25 đặc điểm lứa tuổi của học sinh; nâng cao năng lực đội ngũ • Thiết lập và duy trì mối liên hệ với phụ huynh và gia đình, giáo viên; khuyến khích học sinh học tập một cách tích cực, tăng cường sự tham gia của phụ huynh và gia đình vào các chủ động, sáng tạo, có suy nghĩ và biết phản biện. hoạt động của trường lớp dưới các hình thức: • Nhà trường rèn luyện cho học sinh có kỹ năng vận dụng tri - Tổ chức lấy ý kiến, góp ý của phụ huynh về các hoạt thức từ sách vở vào đời sống; có biện pháp hướng dẫn cho động của trường, lớp; tiếp thu ý kiến và giải đáp tận tình. học sinh đọc sách, tra cứu tài liệu và xử trí thông tin trên - Mời phụ huynh cùng tham gia các sự kiện của trường, mạng phù hợp với lứa tuổi; cập nhật tri thức mới, giúp nâng lớp; hỗ trợ giáo viên tổ chức hoạt động ngoại khóa, cao chất lượng học tập. hoạt động tập thể của lớp, sự kiện, cuộc thi của trường; chia sẻ kinh nghiệm thực tế gắn với nội dung môn học, • Tổ chức mô hình các câu lạc bộ theo sở thích, năng khiếu bài học của học sinh do học sinh phụ trách, giáo viên làm cố vấn và các hoạt Thường xuyên cập nhật thông tin với phụ huynh và động vui chơi tập thể “chơi mà học”, “học mà chơi” nhằm - gia đình về hoạt động của nhà trường và tình hình học giúp học sinh có một tinh thần thoải mái, tích cực trong tập của học sinh: bản tin hoạt động của trường, lớp; kế học tập. hoạch hoạt động trong năm học; kết quả, thái độ học • Tổ chức các hoạt động dã ngoại, tham quan, hội thảo, thi tập của học sinh nấu ăn do học sinh giữ vai trò chủ thể để phát huy tính
  14. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực • Tạo điều kiện và dành thời gian tổ chức cho học sinh tham ngoài xã hội, hình thành nhân cách độc lập và có khả năng gia các hoạt động tham quan di tích lịch sử, văn hoá, văn tự nuôi sống và bảo vệ mình; tham gia vào đời sống văn hoá nghệ, nghệ thuật dân gian Thông qua đó giúp các em xã hội, có lòng nhân ái và biết cảm thông, sẻ chia nâng cao ý thức giữ gìn các di tích lịch sử, văn hoá và phát • Gia đình có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc giáo dục huy giá trị tinh thần; giáo dục niềm tự hào về truyền thống hình thành nhân cách thế hệ trẻ. quê hương, đất nước. Ví dụ: Câu hỏi - C á c yếu tố tích cực của gia đình ảnh hưởng đến phát triển nhân 1. Nhà trường có vai trò và trách nhiệm gì trong cách tốt của trẻ: Gia đình hoà việc “Dạy và học tích cực”? thuận sẽ giúp trẻ có môi trường phát triển tốt cả về tâm lý, tình 2. Việc áp dụng “Dạy và học tích cực” có những khó cảm và thể chất; kinh tế gia đình khăn cản trở gì? ổn định sẽ giúp trẻ phát triển thể 3. Để giúp học sinh học tập tích cực, nhà trường 26 chất, sức khoẻ tốt; cha mẹ có 27 nên có những hành động cụ thể nào? công ăn việc làm ổn định sẽ đem lại thu nhập ổn định, có thời gian dành cho con cái nhiều hơn; cha mẹ có nhận thức và kỹ năng II. GIA ĐÌNH VỚI VIỆC HỖ TRỢ TRẺ EM tốt trong việc nuôi dạy con cái sẽ giúp trẻ phát triển nhân cách HỌC TẬP TÍCH CỰC tốt hơn. 1. Vai trò và trách nhiệm của gia đình trong giáo dục, - Các yếu tố tiêu cực của gia dạy dỗ trẻ em. đình ảnh hưởng tới sự phát triển nhân cách xấu của trẻ: Bố • Gia đình là môi trường mẹ bất hoà thường xuyên sẽ xã hội, là trường học gây trẻ sống thiếu tình cảm và đầu tiên giáo dục, dạy không cởi mở giao tiếp với cha dỗ, giúp trẻ nên người. mẹ, người thân; những áp đặt Từ gia đình, các em dần cứng nhắc, nuông chiều con tiếp xúc với thế giới xung quá mức là những phương pháp giáo dục không tốt, không quanh, tạo các mối quan phù hợp cho việc phát triển tính độc lập của trẻ; kinh tế gia hệ trong nhà trường và
  15. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực đình không ổn định sẽ gây bất hoà trong gia đình, trẻ không • Quan điểm dạy con theo kiểu “cha mẹ nói, con cái phải được chăm sóc tốt về thể chất và tình cảm, lớn lên trẻ thiếu tư phục tùng” không tạo được bầu không khí thân thiện cởi tin và mặc cảm trong cuộc sống. mở giữa cha mẹ và con cái, đặc biệt là trong thời kỳ trẻ em chịu nhiều ảnh hưởng từ bạn bè và xã hội như hiện nay. 2. Những khó khăn cản trở của gia đình trong việc giáo Nếu cha mẹ không tạo được sự đồng cảm, chia sẻ với con, dục, dạy dỗ con cái hiện nay. sẽ dẫn đến việc hình thành khoảng cách giữa cha mẹ và con cái. • Một số gia đình, cha mẹ nghèo phải tập trung lo việc tăng thu nhập cải thiện kinh tế nên sao nhãng hoặc • Bên cạnh đó, vẫn còn tồn không có thời gian để chăm sóc và giáo dục con cái. tại quan niệm “trọng nam, Mặt khác, kinh tế khó khăn không có tiền để mua sắm khinh nữ” trong một số gia đầy đủ đồ dùng học tập, đóng học phí, trẻ em thậm chí đình; vì vậy, cha mẹ chỉ quan phải đi làm kiếm tiền giúp đỡ bố mẹ Vì vậy, một số tâm đầu tư giáo dục cho con trẻ phải học tập trong điều kiện thiếu thốn hoặc không trai, còn con gái thì không 28 được đến trường. cho đi học hoặc chỉ cho học 29 • Nhiều cha mẹ ở nông thôn, vùng sâu, vùng xa không biết hết bậc tiểu học. chữ hoặc trình độ học vấn thấp; không có hoặc thiếu kiến thức, kỹ năng, phương pháp hỗ trợ con trong quá trình học 3. Các biện pháp để tăng cường vai trò và trách nhiệm của tập cũng như giáo dục con em mình. gia đình hỗ trợ con em học tập tích cực. • Một số gia đình có điều kiện kinh tế khá giả, thì cha mẹ lại cung cấp quá mức nhu cầu của trẻ, tạo thói quen cho trẻ lệ • Quan tâm tạo điều kiện học tập cho con em với nội dung thuộc vào vật chất; số khác lại chỉ quan tâm đến chăm sóc “3 đủ, 1 có”. nuôi dưỡng thể chất không chú ý đúng mức chăm sóc tinh - “Ba đủ” là đủ ăn, đủ mặc, thần và giáo dục con cái nên người. đủ sách vở. • Một số gia đình khác lại coi việc đạt điểm cao và có - “Một có” là có góc học nhiều thành tích tốt trong học tập là quan trọng, không tập yên tĩnh, có bàn ghế khuyến khích trẻ tham gia mọi hoạt động giáo dục, văn phù hợp, đủ ánh sáng hoá xã hội, văn thể mỹ với ý thức chủ động, tự giác, tự và đồ dùng học tập. tin và sáng tạo, làm ảnh hưởng đến sự phát triển nhân - Cùng với con xây dựng cách của trẻ. thời gian biểu, hỗ trợ
  16. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực cách thực hiện thời gian • Xây dựng các nguyên tắc trong gia đình. biểu được tốt và phân Thói quen của mỗi cá nhân được hình thành từ rất sớm. Việc công việc nhà hợp lý để thiết lập các nguyên tắc sinh hoạt trong gia đình giúp cho con có đủ thời gian học. cha mẹ và con cái cùng duy trì được những thói quen tốt, - Hướng dẫn con cách làm hạn chế các thói quen xấu. Thông qua trao đổi, trò chuyện đồ dùng học tập bằng với con, cha mẹ có thể gợi ý để con tự đưa ra các nguyên tắc các vật liệu có trong gia cho bản thân và gia đình nhằm hình thành nề nếp tốt. Ví dụ: đình và tại địa phương. - Tập cho con thói quen lên kế hoạch công việc cho • Động viên, khích lệ con phát bản thân theo ngày, tháng và có trách nhiệm với kế huy tính tích cực, chủ động hoạch của mình; cùng con theo dõi và thực hiện các và sáng tạo trong học tập. kế hoạch đó. - Động viên con em tìm - Thực hành các thói quen tốt: Cùng con tìm ra các thói quen tốt và đưa ra thành nguyên tắc, ví dụ: Không bao 30 ra nhiều cách giải bài 31 tập khác nhau; khuyến giờ nghỉ học; không bao giờ bỏ qua bài tập về nhà; cả khích cách học nhóm/ nhà dành thời gian yên tĩnh từ giờ đến giờ để con trao đổi chia sẻ với học bài; để quần áo, đồ dùng đúng chỗ quy định bạn bè; học đi đôi với - Làm việc khoa học và có tổ chức: Giúp con biết tổng thực hành. hợp và phân loại công việc; biết sắp xếp ưu tiên việc - Thường xuyên trao đổi nào cần làm trước; bài tập nào nên làm trước với con về phương pháp - Giữ lời hứa và cam kết hoàn thành: Cùng con cam kết học; tôn trọng ý kiến thực hiện đúng những gì đã thống nhất. Nên có sổ ghi của con; rèn luyện cho lại cam kết này và thường xuyên rà soát việc thực hiện con thói quen tự học, những cam kết này. ôn bài • Quan tâm đến sự tiến bộ trong quá trình học tập của con - Nếu có điều kiện hướng dẫn con tìm hiểu thêm kiến thức, tư liệu - Hàng ngày dành ít nhất 30 phút cùng con xem lại bài bổ ích cho bài giảng trong sách báo hoặc một vở và trò chuyện; chia sẻ với con về những khó khăn, số trang web như: khúc mắc
  17. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực - Theo dõi kết quả học và ngoài cộng đồng; hướng dẫn cho con biết cách tập của con theo từng giải quyết vấn đề và xử lý hiệu quả với các căng thẳng, tháng, từng kỳ để kịp thách thức trong học tập, trong quan hệ bạn bè, thầy thời phát hiện; hỗ trợ cô và cộng đồng xã hội. những môn học, bài học - Cha mẹ là người gần gũi nhất để có thể dạy cho con chưa tốt của con. những kỹ năng cần thiết và phù hợp với mỗi độ tuổi - Thường xuyên xem sổ và giới tính của con. Qua sinh hoạt hàng ngày, cha liên lạc, liên hệ với giáo mẹ có thể giúp con hình thành được các kỹ năng cần viên, bạn bè và tham thiết. Ví dụ: gia đầy đủ các buổi họp . Dạy con cách sửa chữa một vài đồ dùng vật dụng phụ huynh của trường, đơn giản trong nhà: Sửa lại cán chổi, dao, cuốc; thay lớp để nắm rõ tình hình bóng điện sao cho an toàn; vặn lại ốc vít học tập của con; động . Dạy con tự chuẩn bị những bữa ăn đơn giản nhưng viên khích lệ kịp thời khi 32 đủ thành phần dinh dưỡng. 33 con có những tiến bộ và hỗ trợ con giải quyết các . Dạy con cách phân loại quần áo khi giặt, phơi, gấp, vướng mắc trong quá cất, là quần áo; tự sắp đặt và giữ gìn vệ sinh đồ dùng trình học tập. vật dụng trong nhà. . Dạy con cách khâu vá cơ bản: Thùa khuyết, đính • Giáo dục kỹ năng sống cơ bản cho con phù hợp với độ tuổi cúc và giới tính. . Hướng dẫn con biết giữ gìn vệ sinh cá nhân: Cắt - Giáo dục kỹ năng sống rất cần thiết đối với trẻ, vì trẻ chưa móng tay, móng chân; chải răng đúng khoa học; vệ trải nghiệm, có ít kinh nghiệm sống để có thể ứng xử tự sinh bộ phận sinh dục đúng cách tin, chủ động và hoàn thiện hành vi của bản thân trong . Dạy con cách đọc bản đồ, tra từ điển, khái quát cấu giao tiếp và giải quyết vấn đề. Mặt khác, giáo dục kỹ năng trúc sách. sống sẽ góp phần xây dựng hành vi, thói quen lành mạnh . Tập cho con cách quản lý và theo dõi một món tiền có lợi cho sức khoẻ và thúc đẩy những hành vi mang tính nhỏ mỗi tháng; giúp con biết lên kế hoạch chi tiêu xã hội tích cực, làm giảm bớt các hành vi tiêu cực. trong tháng đó. - Giáo dục kỹ năng sống cho con có nghĩa là dạy cho . Giúp con biết cách tự chăm sóc và bảo vệ bản thân: con cách giao tiếp, ứng xử có văn hóa trong gia đình Chủ động chia sẻ với con về giới tính, tình bạn tình
  18. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực yêu và tình dục an toàn; cách phòng ngừa và ứng III. CỘNG ĐỒNG VỚI VIỆC HỖ TRỢ phó hiệu quả với các nguy cơ xâm hại, lạm dụng TRẺ EM HỌC TẬP TÍCH CỰC tình dục và các tệ nạn xã hội; phòng chống tai nạn 1. Cộng đồng là gì? thương tích, đuối nước, tai nạn giao thông • Cộng đồng là các đơn vị, tổ . Dạy con cách ứng phó với các trường hợp hỏa chức, cá nhân sinh sống, làm hoạn, động đất, mưa đá, bão lũ Giúp trẻ biết cách việc, học tập gắn bó trong sử dụng điện thoại trong các trường hợp khẩn cấp cùng một môi trường xã hội (113; 114; số điện thoại người thân, hàng xóm ). như thôn ấp, làng bản, cụm . Dạy con cách sơ cứu trong một số trường hợp: Ong dân cư, phường xã Cụ thể: đốt, chó cắn, rắn cắn, trầy xước, gãy xương - Là các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp: Trường học, trạm • Giúp con tìm hiểu văn hóa, lịch sử của địa phương y tế, công ty , xí nghiệp - Khuyến khích con tìm hiểu các di tích lịch sử, văn hóa ở - Là các tổ chức chính trị xã hội: Hội LHPN, Hội Nông dân địa phương thông qua sách báo, tài liệu, mạng internet, Việt Nam, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Mặt 34 35 thăm quan thực tế và biết chăm sóc, gìn giữ các di sản; trận Tổ quốc Việt Nam trao đổi, chia sẻ với con về ý nghĩa di tích lịch sử, văn - Là các tổ chức xã hội: Hội Khuyến học, Hội Cựu chiến hoá; qua đó, khơi dậy lòng tự hào, yêu mến quê hương, binh, Hội Người cao tuổi, Ban Đại diện Phụ huynh học đất nước sinh (Hội Phụ huynh) Câu hỏi - Là các cá nhân: Lãnh đạo Đảng, chính quyền, các ban ngành đoàn thể, người có uy tín và mọi người dân sinh 1. Vai trò, trách nhiệm của gia đình trong việc dạy sống trong cộng đồng. dỗ, giáo dục con cái có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển của trẻ? 2. Vai trò, trách nhiệm của cộng đồng trong hỗ trợ trẻ em 2. Những khó khăn, cản trở của gia đình trong việc học tích cực hỗ trợ con em học tập tích cực là gì? Mọi tổ chức, cá nhân sống trong cộng đồng phải có trách nhiệm 3. Các biện pháp cụ thể giúp gia đình hỗ trợ con và nghĩa vụ xây dựng; chăm lo cho công tác giáo dục, văn hoá xã em trong học tập tích cực và hiệu quả? hội, kinh tế ở địa phương, nơi mình cư trú. 4. Bạn sẽ áp dụng những kinh nghiệm nào vào việc Để công tác xã hội hoá giáo dục và phong trào “Xây dựng trường giúp con học tập tích cực? Áp dụng như thế nào? học thân thiện, học sinh tích cực” thực sự đi vào cuộc sống và
  19. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực triển khai hiệu quả thì mọi tổ chức, cá nhân trong cộng đồng; • Điều kiện kinh tế ở các địa phương vùng sâu, vùng xa, vùng đều phải có nhiệm vụ tham gia, đóng góp thực hiện các hoạt đồng bào dân tộc và một số hộ gia đình còn gặp nhiều khó động liên quan tới việc “Dạy và học tích cực” phù hợp với vai trò khăn nên vấn đề đầu tư, chăm lo giáo dục cho trẻ em chưa trách nhiệm của mình. được quan tâm đúng mức. 3. Những khó khăn cản trở trong việc huy động cộng 4. Các giải pháp để cải thiện vấn đề huy động cộng đồng đồng tham gia hỗ trợ trẻ em học tích cực. tham gia hỗ trợ trẻ em học tập tích cực. 4.1. Vai trò và trách nhiệm của các nhà lãnh đạo cộng đồng • Quan tâm, ủng hộ phong trào “Xây dựng trường học thân thiện; học sinh tích cực” thông qua việc áp dụng các phương pháp “Dạy và học tích cực” tại cộng đồng và trong nhà trường; lồng ghép chính sách giáo dục vào các chương trình, kế hoạch phát triển kinh tế, xã hội của địa phương 36 • Vận động, kêu gọi nguồn lực từ cấp trên và huy động nội 37 lực của địa phương để đầu tư thích hợp cho nhà trường xây dựng “môi trường học tập xanh, sạch, an toàn” đáp ứng yêu cầu của “Dạy và học tích cực”; cải thiện các điểm vui chơi giải trí phù hợp với lứa tuổi cho trẻ em trong nhà trường và tại địa phương. • Một số tổ chức, cá nhân còn quan niệm: Công tác giáo dục, • Đưa phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học chất lượng “dạy và học của thầy và trò” là trách nhiệm thuộc sinh tích cực” vào tiêu chí thi đua của nhà trường và về nhà trường và ngành giáo dục. hương ước làng xã; đưa • Chưa quan tâm giáo dục toàn diện (thể chất, tinh thần, tri vào hương ước “Gia đình thức, thẩm mỹ, đạo đức, nhân cách ) cho trẻ em văn hoá” các nội dung về bình đẳng giới “chăm sóc, • Quan niệm thành đạt là phải có bằng cấp, có thành tích học nuôi dạy con trai và con tập vì vậy, tạo một môi trường nhiều sức ép trong học tập; gái như nhau”, chống kỳ động cơ học tập, phương pháp học tập không đúng trong thị phân biệt đối xử với một bộ phận học sinh. trẻ em có “hoàn cảnh khó
  20. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực khăn” và có HIV để giúp cho mọi trẻ em đều có cơ hội phù hợp với lứa tuổi/bậc bình đẳng được đến trường. học trong nhà trường; hỗ trợ học sinh nghèo vượt • Xây dựng chương trình, kế hoạch hỗ trợ cho việc thực khó, các cuộc thi giao lưu hiện “Dạy và học tích cực” tại địa phương (huy động chia sẻ kinh nghiệm “Dạy nguồn lực, cơ chế phối hợp, giao nhiệm vụ, giám sát các và học tích cực” hoạt động ) • Tham gia các hoạt động 4.2. Vai trò và trách nhiệm của tổ chức chính trị - xã hội (Đoàn Thanh kiểm tra, giám sát hỗ trợ liên niên Cộng sản Hồ Chí Minh, Hội LHPN Việt Nam, Hội Nông dân Việt ngành, liên tổ chức để nâng Nam, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam ) cao chất lượng, duy trì bền • Tuyên truyền, quảng bá lợi vững và nhân rộng phong trào “Xây dựng trường học thân ích của “Dạy và học tích cực” thiện, học sinh tích cực” trên các địa bàn của địa phương. trong các tổ chức và cộng 4.3. Vai trò trách nhiệm của tổ chức xã hội (Hội Khuyến học, Hội đồng dân cư, tạo dư luận 38 Phụ huynh ) 39 đồng thuận và ủng hộ của xã hội. • Đảm bảo thực hiện đúng, đầy đủ trách nhiệm của tổ chức đã cam kết trong chương trình phối hợp liên ngành, liên • Cam kết thực hiện nghiêm tổ chức và kế hoạch hành động liên tịch về công tác giáo chỉnh chương trình, kế dục của địa phương để các hoạt động của phong trào “Xây hoạch hành động phối dựng trường thân thiện, học sinh tích cực” đi vào cuộc sống hợp liên ngành; tổ chức, cộng đồng. triển khai hiệu quả các hoạt động hỗ trợ phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, • Hội Khuyến học phối hợp học sinh tích cực” theo đúng nhiệm vụ đã được phân công với Hội Phụ huynh tăng cụ thể đối với từng tổ chức (Đoàn Thanh niên, Hội LHPN, Hội cường công tác vận động; Khuyến học ). huy động cộng đồng đóng • Vận động các tổ chức xã hội khác cùng tích cực tham gia góp, ủng hộ thiết thực cho đóng góp, ủng hộ nguồn lực để xây dựng “môi trường dạy các hoạt động “Xây dựng và học tích cực”. trường học thân thiện, học • Tổ chức và ủng hộ cho các hoạt động giáo dục truyền sinh tích cực” như: Xây dựng thống, văn hoá, thể thao, văn nghệ dân gian, dã ngoại quỹ khuyến học, tham gia
  21. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực ngày công lao động, nâng cấp cơ sở vật chất cho nhà trường; Bộ GD và ĐT, Hội LHPN Việt Nam và Hội Khuyến học Việt tạo điều kiện để các em có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn vẫn Nam; Hội LHPN Việt Nam xây dựng kế hoạch hoạt động cụ được đến trường; phối hợp với nhà trường, gia đình quản lý thể, khả thi nhằm huy động sự tham gia của gia đình - nhà các em ngoài giờ học; ngăn chặn kịp thời tình trạng học sinh trường - cộng đồng hỗ trợ trẻ em học tập tích cực phù hợp bỏ học và các hành vi tiêu cực khác. với điều kiện nguồn lực địa phương. • Phối hợp với Đoàn Thanh niên, Hội LHPN tổ chức, hướng • Trong khuôn khổ chương trình Giáo dục của tổ chức VVOB dẫn các hoạt động vui chơi tập thể, trò chơi dân gian; thăm Việt Nam, Hội LHPN tại các tỉnh chương trình giữ vai trò đầu quan các di tích lịch sử, văn hoá, cách mạng, làng nghề mối có nhiệm vụ kết nối các tổ chức cộng đồng (Hội Khuyến truyền thống giúp các em phát triển toàn diện cả thể chất học, Đoàn Thanh niên ) ở các cấp để thực hiện các hoạt động và tinh thần. nhằm tăng cường sự tham gia của cộng đồng vào công tác giáo dục giai đoạn 2009 - 2013. Hội LHPN đã củng cố mạng • Ủng hộ và tham gia giám sát các hoạt động liên ngành, liên lưới hoạt động từ Trung ương đến cơ sở để triển khai phong tổ chức hướng tới các hoạt động hỗ trợ việc dạy và học tích trào thi đua “Hưởng ứng phong trào “Xây dựng trường học cực của từng bên (nhà trường - gia đình - cộng đồng) để thân thiện, học sinh tích cực”. Hoạt động cụ thể như sau: 40 nâng cao hiệu quả phong trào “Xây dựng trường học thân 41 thiện, học sinh tích cực”.  Tham mưu với cấp uỷ Đảng, chính quyền, Hội đồng Nhân dân cấp cơ sở nhằm xây dựng cơ chế phối hợp • Hỗ trợ Hội LHPN (tổ chức chịu trách nhiệm chính của với các bên liên quan thực hiện kế hoạch hoạt động phong trào dạy và học tích cực ở cơ sở) trong mọi hoạt phối hợp liên ngành, liên tổ chức và ký cam kết. động: Tập huấn nâng cao năng lực; tuyên truyền vận động, truyền thông chuyển đổi hành vi; giám sát hiệu  Đảm bảo tổ chức triển khai đúng tiến độ và hiệu quả quả việc hỗ trợ trẻ em tại các hộ gia đình có “hoàn cảnh các kế hoạch phối hợp bao liên ngành gồm các nội đặc biệt”; động viên khen thưởng các cá nhân, tổ chức có dung trọng tâm: nhiều đóng góp cho phong trào “Dạy và học tích cực” của Nâng cao năng địa phương o lực cho cán bộ 4.4. Vai trò trách nhiệm cụ thể của Hội LHPN. Hội LHPN và mạng lưới tuyên • Là đơn vị tham gia chương trình phối hợp số 250/CTr/ truyền viên, tình BGDĐT-HLHPNVN-HKHVN ký ngày 22/4/2009 về chương nguyện viên về trình thực hiện phong trào thi đua“Xây dựng trường học truyền thông thân thiện; học sinh tích cực” giai đoạn 2009 – 2013 giữa vận động/truyền
  22. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực thông chuyển đổi các nhóm đối tượng trong cộng đồng (tuyên truyền hành vi; huy động trên hệ thống loa đài, vận động tìm kiếm sự hỗ trợ sự tham gia của từ các nhà lãnh đạo, các nhà hảo tâm); tổ chức sinh cộng đồng hỗ trợ hoạt lồng ghép với họp cộng đồng, thảo luận nhóm, trẻ em học tập thăm hộ gia đình Đưa các chủ đề liên quan đến tích cực. Tập huấn Dạy và học tích cực vào hệ thống Câu lạc bộ của Hội giảng viên nòng LHPN như câu lạc bộ “Gia đình no ấm, bình đẳng, cốt tuyến tỉnh/ hạnh phúc”, “Không sinh con thứ ba“. huyện; tập huấn Thực hiện hoạt động giám sát, hỗ trợ tại các hộ gia mạng lưới tuyên truyền viên, tình nguyện viên, ban o đình về việc hỗ trợ con em học tập tích cực. chủ nhiệm Câu lạc bộ “Giáo dục và đời sống” của cha mẹ học sinh  Chia sẻ các kinh nghiệm hoạt động, các kết quả đạt được với các tổ chức xã hội tại địa phương để nhân rộng hoạt động tại địa phương và tạo sự đồng thuận 42 của cộng đồng. 43 Câu hỏi 1. Vai trò, trách nhiệm của cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tích cực là thế nào? 2. Những khó khăn, cản trở trong việc huy động cộng đồng tham gia là gì? 3. Các biện pháp cụ thể huy động sự tham gia của các nhà lãnh đạo cộng đồng là gì? 4. Các biện pháp cụ thể huy động sự tham gia của các tổ chức chính trị xã hội là gì? 5. Các biện pháp huy động sự tham gia của các tổ chức xã hội là gì? o Tổ chức đa dạng các hoạt động truyền thông vận 6. Các biện pháp cụ thể huy động sự tham gia của động/truyền thông chuyển đổi hành vi phù hợp với tổ chức Hội LHPN là gì?
  23. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực IV. MỐI LIÊN HỆ GIỮA GIA ĐÌNH - NHÀ TRƯỜNG Cụ thể: CỘNG ĐỒNG TRONG HỖ TRỢ • Cộng đồng: các TRẺ EM HỌC TẬP TÍCH CỰC ban ngành, tổ chức 1. Vai trò của mối liên hệ gia đình - nhà trường - cộng đồng chính trị - xã hội và các tổ chức xã hội • Bản chất của việc dạy và học tích cực là mối quan hệ tương (Đoàn Thanh niên, hỗ của cả thầy giáo và học sinh trong một “môi trường học Hội Khuyến học, tập an toàn”; đáp ứng các hoạt động của quá trình dạy và Hội LHPN, Hội Phụ học chủ động, sáng tạo, tích cực. Vì vậy, để dạy và học tích huynh ) có trách cực có hiệu quả thì cả ba chủ thể (gia đình - nhà trường - nhiệm phối hợp cộng đồng) đều phải phối hợp thực hiện đồng bộ vai trò với gia đình và nhà của mình trên cơ sở xã hội hoá cao công tác giáo dục tại trường tổ chức các địa phương. hoạt động truyền thông hưởng ứng phong trào “Xây dựng Sơ đồ mối liên hệ giữa nhà trường, gia đình, cộng đồng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; tham gia đóng 44 45 góp nguồn lực thích hợp với khả năng của đơn vị để giúp nhà trường xây dựng môi trường học tập đáp ứng yêu cầu của “Dạy và học tích cực”; cải thiện các điểm vui chơi giải trí công cộng, tạo điều kiện cho trẻ phát triển toàn diện cả về thể chất và tinh thần. • Nhà trường: tổ chức tập huấn, hội thảo, toạ đàm về thực hiện đổi mới phương pháp dạy và học, nâng cao năng lực để đội ngũ giáo viên có thể áp dụng “Dạy và học tích cực” được hiệu quả; chủ động đề xuất các hoạt động nhằm thiết lập mối liên hệ chặt chẽ giữa nhà trường - gia đình - cộng đồng; tuyên truyền, quảng bá thành tích đạt được của nhà trường thông qua đổi mới phương pháp dạy và học. • Gia đình: nâng cao kiến thức, kỹ năng giáo dục con em mình, tăng cường mối quan hệ giữa cha mẹ với con cái; duy trì chặt chẽ mối liên hệ với nhà trường, cộng đồng;
  24. Cẩm nang truyền thông PHẦN 2 HUY ĐỘNG NHÀ TRƯỜNG - GIA ĐÌNH - CỘNG ĐỒNG THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực tầm quan trọng của mối liên hệ giữa nhà trường - gia đình - cộng đồng. Vì vậy, mối quan hệ tương hỗ hai chiều giữa gia đình - nhà trường - cộng đồng chưa đồng bộ, chỉ duy trì trên tinh thần tự nguyện, chưa có quy định hành chính nào ràng buộc. 46 47 đảm bảo thực hiện đúng các quy định về nghĩa vụ, trách nhiệm đối với nhà trường, cộng đồng, để tạo điều kiện cho con em được phát triển toàn diện cả về thể chất và tinh thần. 2. Khó khăn cản trở trong việc thiết lập và duy trì mối 3. Các biện pháp cải thiện và khắc phục khó khăn, cản trở. quan hệ. • Tăng cường mối liên hệ nhà trường và gia đình: Nhà trường • Chưa có kế hoạch phối hợp trong các hoạt động “Xây dựng phối hợp với gia đình, cộng đồng thông qua các hoạt động: trường học thân thiện, học sinh tích cực” đối với từng ban Họp phụ huynh, sổ liên lạc, trao đổi qua gặp mặt trực tiếp ngành, tổ chức ở địa phương để có sự kiểm tra giám sát hoặc qua điện thoại; tham gia hoạt động ngoại khoá, tổ chương trình và có hình thức thi đua khen thưởng kịp thời chức các ngày văn hoá, sự kiện của trường và địa phương; dẫn đến chất lượng và hiệu quả phối hợp chưa cao. nắm bắt kịp thời các điểm yếu, hạn chế của các em trong • Từng chủ thể gia đình, nhà trường, cộng đồng chưa xác định học tập và rèn luyện để gia đình phối hợp với nhà trường có đúng và đầy đủ vai trò trách nhiệm của mình trong phong những định hướng hỗ trợ cụ thể nhằm nâng cao chất lượng trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; và học tập.
  25. Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực • Tăng cường quan hệ cha mẹ và con cái: Giúp cha mẹ thấy rõ trách nhiệm của gia đình phải quan tâm, tạo điều kiện nhiều Phần III hơn đến việc học tập của con cái bằng những việc làm thiết thực “3 đủ, 1 có”, dành thời gian cho trẻ học bài ; cha mẹ cần gương mẫu trong cách sống, làm việc, quan hệ ứng xử THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT để con cái học tập; luôn lắng nghe, tôn trọng các ý kiến của ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG con Có như vậy thì vấn đề hỗ trợ trẻ học tập và rèn luyện mới có kết quả. SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH - • Tăng cường mối liên hệ giữa cộng đồng và nhà trường: Giúp NHÀ TRƯỜNG -CỘNG ĐỒNG TRONG cộng đồng xác định rõ hơn trách nhiệm của mình trong việc “DẠY VÀ HỌC TÍCH CỰC” triển khai phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”; tạo mọi điều kiện để nhà trường “xây dựng môi trường học tập xanh, sạch, an toàn”; tham gia các hoạt động liên quan đến hỗ trợ trẻ em học tập tích cực, giúp nhà 48 49 trường nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục. Câu hỏi 1. Ý nghĩa và vai trò của mối liên hệ nhà trường - gia đình - cộng đồng trong hỗ trợ trẻ em học tập tích cực? 2. Có những khó khăn, cản trở nào trong mối liên hệ nhà trường - gia đình - cộng đồng? 3. Các biện pháp cải thiện mối liên hệ nhà trường - gia đình - cộng đồng?
  26. Cẩm nang truyền thông PHẦN 3 THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực I. KIẾN THỨC VÀ KỸ NĂNG TỔ CHỨC, ĐIỀU HÀNH dục, thực trạng các hộ gia đình, địa phương về sự tham gia, MỘT SỐ HÌNH THỨC TRUYỀN THÔNG CHUYỂN đóng góp, hỗ trợ cho dạy và học tích cực. đỔI HÀNH VI HIỆU QUẢ • Phân công công việc cụ thể cho nhóm tuyên truyền viên: 1. Sinh hoạt lồng ghép với họp cộng đồng Ai làm tổ chức, ai điều hành buổi sinh hoạt, ai chuẩn bị phương tiện, tài liệu truyền thông, ai chịu trách nhiệm văn nghệ giải trí Các bước tiến hành: • Giới thiệu đại biểu; văn nghệ “cây nhà lá vườn” để ổn định tổ chức. • Thông báo ngắn gọn các thông tin cần phổ biến của buổi sinh hoạt cộng đồng. • Giới thiệu chủ đề nội dung sẽ được sinh hoạt lồng ghép. 50 • Truyền thông viên/hướng dẫn viên tóm tắt thực trạng của địa 51 phương liên quan đến nội dung sinh hoạt; nêu lần lượt các câu hỏi liên quan đến nội dung để mọi người trao đổi, chia sẻ. • Động viên, khuyến khích các thành viên tham gia sinh hoạt • Là hình thức truyền thông lồng ghép nội dung huy động sự phát biểu, chia sẻ kinh nghiệm của bản thân, gia đình trong tham gia của gia đình - nhà trường - cộng đồng vào các cuộc việc hỗ trợ con em học tập tích cực. họp định kỳ của cộng đồng, của Hội LHPN, Hội Nông dân, • Truyền thông viên/hướng dẫn viên bổ sung kiến thức, kỹ Đoàn Thanh niên tại địa phương. năng với từng câu trả lời mà các thành viên hiểu chưa đúng, Các bước chuẩn bị: chưa đầy đủ rồi kết luận nội dung từng phần. • Tổng hợp tóm tắt toàn bộ nội dung sinh hoạt và thống nhất • Cần liên hệ và thống nhất kế hoạch với trưởng thôn, ấp, khu đạt được cam kết thực hiện các hành vi hỗ trợ, tạo điều kiện phố hoặc người đứng đầu tổ chức xã hội (Hội Nông dân, Mặt cho con em học tập tích cực hiệu quả. trận Tổ quốc, Đoàn Thanh niên) để xác định cụ thể thời gian, địa điểm của kỳ họp và lựa chọn nội dung phù hợp. Cần lưu ý khi tổ chức sinh hoạt lồng ghép với họp cộng đồng • Liên hệ với nhà trường, hội phụ huynh, hội khuyến học và • Phối hợp chặt chẽ với người đứng đầu chính quyền hoặc tổ cán bộ chương trình để nắm bắt thông tin về tình hình giáo chức đoàn thể chủ trì buổi sinh hoạt.
  27. Cẩm nang truyền thông PHẦN 3 THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực • Nêu những vấn đề hoặc thực trạng tại địa phương mà người thảo luận nhóm các gia đình có con cùng lớp, cùng hoàn dân đang quan tâm. Câu hỏi đặt ra phải ngắn gọn, dễ hiểu, cảnh; thảo luận nhóm các thành viên là hội trưởng Hội có liên quan và ảnh hưởng của nội dung sinh hoạt tới các Phụ huynh ) gia đình và cộng đồng. Các bước chuẩn bị: • Trong buổi họp cần đưa gương người tốt việc tốt thực hiện các hoạt động hỗ trợ trẻ em học tập tích cực để khuyến • Thu thập thập thông tin liên quan tới đối tượng và nội dung khích mọi người làm theo. thảo luận nhóm. • • Phát các tài liệu truyền thông: tờ gấp, sách mỏng của chương Chuẩn bị tài liệu, phương tiện truyền thông và một số câu trình để các thành viên có điều kiện đọc, hiểu rõ hơn về vấn hỏi xung quanh nội dung chủ đề thảo luận. đề cần thực hiện. Các bước tiến hành thảo luận nhóm: Các nội dung họp, sinh hoạt cần được chuẩn bị trước và thực • Giới thiệu các thành viên đến tham dự, nói rõ mục đích và hiện trong khoảng thời gian phù hợp, do địa phương lựa chọn nội dung thảo luận. theo tuần, tháng hoặc quý. • Trình bày tóm tắt thông tin thực trạng liên quan tới nội dung 52 53 2. Thảo luận nhóm thảo luận. • Có thể chia các thành viên trong nhóm lớn thành các nhóm nhỏ (không nên quá 12 thành viên/nhóm) và yêu cầu họ bầu ra nhóm trưởng điều hành và thư ký ghi chép các ý kiến thảo luận. • Tiến hành thảo luận chia sẻ kinh nghiệm giữa các thành viên về nội dung thảo luận (xem họ đã biết gì, đã làm gì, làm thế nào và kết quả ra sao, động viên những ý kiến hay, tuyệt dối không chê bai những gì chưa biết, làm chưa đúng ) • Bổ sung thông tin đầy đủ, chính xác các hành vi cần thực hiện để hỗ trợ con em trong học tập tích cực hiệu quả thông qua các ví dụ thực tế của các thành viên tham gia • Là sự trao đổi giữa các thành viên trong một nhóm, nhằm thảo luận. thống nhất cách giải quyết vấn đề có lợi nhất mà trong • Tìm hiểu xem có thành viên nào có khó khăn khi thực hiện đó cần có sự chia sẻ, giúp đỡ giữa các thành viên (có thể các hành vi mới, khuyến khích họ cùng trao đổi để tìm ra
  28. Cẩm nang truyền thông PHẦN 3 THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực cách giải quyết phù hợp với điều kiện hoàn cảnh của gia • Giúp gia đình có thêm kiến thức kỹ năng mới cần thiết. đình mình. • Thiết lập mối quan hệ tốt giữa các truyền thông viên/hướng • Tóm tắt nội dung chính thảo luận và cố gắng đạt được cam kết dẫn viên và các hộ gia đình. thực hiện các hành vi tích cực hỗ trợ con em học tập tích cực. Nguyên tắc thăm hộ gia đình Lưu ý khi tổ chức một buổi thảo luận nhóm • Lên kế hoạch thăm các gia đình có hoàn cảnh khó khăn trước. • Phát huy được tính dân chủ của mọi thành viên; luôn động • Tôn trọng các quy tắc xã giao và phong tục tập quán địa viên, khuyến khích họ tìm ra ý kiến mới và biện pháp thích phương; tạo không khí thân mật cởi mở; không nên nói hợp để giải quyết vấn đề. Tôn trọng ý kiến của tất cả mọi dông dài những điều không cần thiết. người và yêu cầu từng thành viên tham gia ý kiến. • Đưa tài liệu, tờ gấp, sách mỏng của chương trình. • Vận dụng hiệu quả các kỹ năng truyền thông trực tiếp và kỹ • Ghi chép các vấn đề trao đổi với gia đình vào sổ. năng điều hành nhóm. Chú ý minh hoạ hợp lý các phương tiện, tài liệu truyền thông, gương người tốt việc tốt ở địa phương. Các bước thăm hộ gia đình 54 • Nắm vững nội dung thảo luận, đưa thông tin đầy đủ, chính • Chào hỏi, giới thiệu bản thân và mục đích của chuyến thăm. 55 xác để điều hành buổi thảo luận đi đúng hướng, đảm bảo • Quan sát và thăm hỏi sức khoẻ của gia đình, tình hình học đúng thời gian đã định. tập của trẻ em. • Cung cấp kiến thức, kỹ năng về chủ đề truyền thông: Hướng 3. Thăm hộ gia đình dẫn cách thực hiện hành vi mới liên quan đến việc hỗ trợ trẻ Mục đích của thăm hộ gia đình: em học tập tích cực. • Kiểm tra việc thực hiện các lời khuyên trước đó. • Nắm bắt được cụ thể điều kiện, hoàn cảnh • Chào cảm ơn gia đình, hẹn gặp lại. của gia đình để có thể đưa ra các lời khuyên, II. TUYÊN TRUYỀN, VẬN ĐỘNG TÌM KIẾM SỰ HỖ TRỢ hỗ trợ con em họ được GIÚP TRẺ EM HỌC TẬP TÍCH CỰC hiệu quả (đặc biệt là đối với các gia đình có hoàn 1. Tuyên truyền, vận động tìm kiếm sự hỗ giúp trẻ em học cảnh, có con bị nhiễm HIV/AIDS, bị khuyết tật ) tập tích cực là gì? • Kiểm tra việc thực hiện lời khuyên trước đó. • Tuyên truyền, vận động tìm kiếm sự hỗ trợ là quá trình quảng bá, gặp gỡ, tiếp xúc tạo sự quan tâm, ủng hộ của một
  29. Cẩm nang truyền thông PHẦN 3 THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực cá nhân, nhóm người hay một tổ chức đối với phong trào xã; lồng ghép với công tác thi đua khen thưởng ) để xây “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”. dựng kế hoạch tìm kiếm sự hỗ trợ được cụ thể, phù hợp với đối tượng, theo thời gian tháng/quý/năm. 2. đối tượng tuyên truyền vận động tìm kiếm sự hỗ trợ • Vận dụng tốt các kỹ năng thuyết phục, thương thuyết, trình là ai? bày vấn đề và chuyển tải thông điệp “Dạy và học tích cực” • Chủ tịch, bí thư Đảng uỷ, Hội đồng Nhân dân phường/xã, cùng với các kỹ năng truyền thông khác để triển khai vận hiệu trưởng các trường phổ thông động tìm kiếm sự hỗ trợ giúp trẻ em học tập tích cực. • Cán bộ Hội LHPN, Hội Nông dân, Mặt trận Tổ quốc, Hội Khuyến học, Hội Phụ huynh • Người có uy tín trong Câu hỏi cộng đồng: Già làng, 1. Cách tổ chức, điều hành một buổi truyền thông trưởng bản, chức sắc lồng ghép với sinh hoạt cộng đồng? tôn giáo 2. Cách tổ chức, điều hành một buổi thảo luận 56 • Các doanh nghiệp nhóm? 57 đóng trên địa bàn 3. Các bước tiến hành thăm hộ gia đình thế nào? và những nhà hảo 4. Làm thế nào để vận động tìm kiếm sự hỗ trợ giúp tâm trẻ em học tích cực? 3. Làm thế nào để tuyên truyền, vận động tìm kiếm được sự hỗ trợ giúp trẻ em học tập tích cực? • Phối hợp với nhà trường, các thầy cô giáo, hội phụ huynh III. KIẾN THỨC,KỸ NĂNG QUẢN LÝ CÁC HOẠT ĐỘNG viết các tin bài liên quan đến vấn đề đổi mới phương pháp TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH - NHÀ TRƯỜNG - CỘNG ĐỒNG HỖ TRỢ dạy và học, phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, GIÚP TRẺ EM HỌC TẬP TÍCH CỰC học sinh tích cực”; gương thầy giỏi, trò ngoan. Định kỳ phát triển hệ thống loa của nhà trường và phường/xã để tạo môi 1. Lập kế hoạch tuyên truyền vận động, truyền thông trường dư luận đồng thuận ủng hộ. chuyển đổi hành vi • Xác định vấn đề ưu tiên cần tìm kiếm sự hỗ trợ là gì (hoạt • Lập kế hoạch là gì? động gây quỹ, đóng góp ngày công lao động, đưa nội dung Lập kế hoạch là sự ra quyết định cho các hoạt động trong tương thực hiện hỗ trợ trẻ em học tập tích cực vào hương ước làng lai; lập kế hoạch có nghĩa là phải trả lời được các câu hỏi sau:
  30. Cẩm nang truyền thông PHẦN 3 THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực - Làm gì? Làm ở đâu? Bao giờ? - Đối tượng can thiệp của hoạt động truyền thông vận - Bằng cách nào? Nguồn lực lấy ở đâu? động/truyền thông chuyển đổi hành vi: Cần ghi cụ thể đối tượng can thiệp, số lượng tham gia - Quy mô thế nào? Dự kiến kết quả và nhằm đạt được mục tiêu gì? - Phương pháp/hình thức: Sinh hoạt lồng ghép, thảo luận nhóm, thăm hộ gia đình • Yêu cầu nội dung của một bản kế hoạch (cần có tính hệ thống, khoa học và có khả năng thực hiện) - Phương tiện/tài liệu hỗ trợ: Liệt kê các tài liệu/phương - Mục tiêu truyền thông: Là sự chuyển đổi về nhận thức, tiện truyền thông (tờ gấp, sách mỏng, áp phích ) thái độ và hành vi hỗ trợ trẻ em học tập tích cực của - Địa điểm/thời gian: Ghi cụ thể địa điểm/thời gian diễn ra các nhóm đối tượng cần đạt được sau khi kết thúc hoạt hoạt động truyền thông. động truyền thông. - Người chịu trách nhiệm chính/phối hợp: Dự kiến ai/đơn vị - Cách viết mục tiêu truyền thông: phương pháp ABCD nào làm chính; ai/đơn vị nào phối hợp. A (Audience) - đối tượng : xác định nhóm đối tượng - Cách kiểm tra/đánh giá hoạt động truyền thông: Liệt kê 58 can thiệp. cách kiểm tra, công cụ kiểm tra khả năng nhận thức, 59 B (Behaviour ) - hành vi : xác định loại hành vi bạn thái độ và thực hành của đối tượng/dự kiến kết quả mong đợi thay đổi. sau hoạt động truyền thông vận động/truyền thông C (Condition) - điều kiện : xác định khi nào/hoàn chuyển đổi hành vi. cảnh nào bạn mong muốn sự thay đổi diễn ra. • Các bước lập kế hoạch cụ thể D (Degree) - mức độ : xác định mức độ thay đổi B­ước 1: Xác định hoạt động truyền mà bạn mong muốn. thông vận động/truyền thông chuyển đổi hành vi Ví dụ: Đến tháng 12 năm 2010 có 95% các gia đình có con ưu tiên. học trường tiểu học của xã Y quan tâm thực hiện đúng Bước 2: Xây dựng mục tiêu phù hợp. nội dung “3 đủ, 1có” để hỗ trợ con em học tập tích cực hiệu quả. Bước 3: Xác định kết quả đầu ra. Bước 4: Xác định các hoạt động cụ - Xác định vấn đề truyền thông vận động/truyền thông thể đối với từng mục tiêu. chuyển đổi hành vi ưu tiên: Hoạt động gây quỹ, đóng góp ngày công lao động, xây dựng góc học tập Bước 5: Dự toán các yêu cầu để triển khai hoạt động.
  31. Cẩm nang truyền thông PHẦN 3 THỰC HIỆN VÀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TRUYỀN THÔNG HUY ĐỘNG SỰ THAM GIA CỦA GIA ĐÌNH Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực - Nguồn nhân lực: người­ tham gia tổ chức và thực hiện - Thống nhất kế hoạch giám sát hỗ trợ với địa bàn giám hoạt động. sát; chuẩn bị các phương tiện, tài liệu, bảng kiểm cần - Ph­ương tiện: các phương­ tiện cần thiết để tổ chức hoạt thiết cho đợt giám sát. động truyền thông. Triển khai giám sát tại thực địa - Thời gian: thời gian để triển khai từng công việc cụ thể. - Gặp lãnh đạo, cán bộ có trách nhiệm để trao đổi về mục - Tài chính: kinh phí cần thiết cho hoạt động và phương đích, yêu cầu giám sát hỗ trợ. tiện truyền thông. - Gặp truyền thông viên/hướng dẫn viên hoặc người dân trao đổi và quan sát đối tượng được thực hiện các 2. Giám sát hỗ trợ hoạt động truyền thông vận động và hoạt động truyền thông; kết quả sự chuyển đổi hành vi truyền thông chuyển đổi hành vi để nâng cao chất lượng như thế nào. • Giám sát hỗ trợ là gì? - Quan sát, xem xét các tài liệu truyền thông, sổ sách, kế - Giám sát hỗ trợ là hoạt động quản lý thường xuyên hoạch, báo cáo; hoặc quan sát góc học tập tại các hộ nhằm xem xét các hoạt động có được thực hiện đúng gia đình và phản hồi sau giám sát cho cá nhân, đơn vị/ 60 theo thiết kế về tiến độ, kết quả dự kiến và chất lượng địa phương. 61 hay không. Các kỹ năng thực hiện giám sát hỗ trợ - Giám sát hỗ trợ huy động sự tham gia của gia đình - nhà trường - cộng đồng cho trẻ em học tập tích cực là quá - Kỹ năng tiếp cận và trao trình thu thập và trao đổi thông tin nhằm phát hiện những đổi: Chào hỏi đối tượng, điểm thuận lợi, khó khăn, hạn chế để giúp truyền thông giới thiệu ngắn gọn viên/hướng dẫn viên và đối tượng cải thiện chất lượng về bản thân; sử dụng công việc, hành vi thực hiện tốt hơn chứ không nhằm ngôn ngữ phù hợp và mục đích “kiểm tra, đánh giá” hoặc “phê bình, chỉ trích”. nêu câu hỏi như là buổi trò chuyện trao đổi để • Các bước triển khai hoạt động giám sát tại cộng đồng không làm ảnh hưởng Giai đoạn chuẩn bị đến đối tượng. - Xác định mục tiêu giám sát: Rà soát kế hoạch hoạt - Kỹ năng quan sát: Chọn vị trí thích hợp để quan sát động, báo cáo của đơn vị, địa phương hay giám sát việc được dễ dàng và bao quát; không ảnh hưởng đến hoạt thực hiện chuyển đổi hành vi tại các hộ gia đình. động truyền thông hoặc gây khó chịu cho đối tượng. - Xác định đối tượng giám sát: truyền thông viên/hướng Sử dụng công cụ trong quá trình giám sát. dẫn viên hay người dân.
  32. Cẩm nang truyền thông Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực Kỹ năng hỗ trợ kỹ thuật Phụ lục MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ BIỂU MẪU GIÁM SÁT HOẠT ĐỘNG Hỗ trợ kỹ thuật cần tập trung vào kiến thức, kỹ năng mà 62 - 63 đối tượng được giám sát còn thiếu; tránh đi lan man, dàn trải. Tuyệt đối không phê phán những điều đối tượng làm sai hoặc làm chưa tốt. - Nêu những điểm đối tượng đã làm tốt và những điểm cần làm tốt hơn một cách cụ thể, không suy diễn, chỉ trích. - Sử dụng tốt kỹ năng giao tiếp không lời như: Ánh mắt, cử chỉ Nên có hướng dẫn thực hành cần tỉ mỉ, cụ thể, rõ ràng từng bước.
  33. 64 Huy độngsựthamgiacủađìnhvà cộng đồngtrong việchỗtrợ trẻ tậptíchcực emhọc Cẩm nangtruyền thông HỘI LHPN KẾ HOẠCH TRUYỀN THÔNG Tháng /quý /năm Mục tiêu: Nội dung hoạt động Thời gian/ Địa Phân công Dự kiến Stt Phương pháp Đối tượng (làm gì) điểm thực hiện kết quả HĐ1 Tuyên truyền trên hệ 1 lần/tháng Thu âm và Toàn bộ Cán bộ văn hoá 90% người dân thống loa của xã về lợi phát thanh người dân xã/ Hội trưởng trong CĐ được ích của phong trào “Xây trong cộng Hội LHPN , Hội tiếp cận thông dựng trường học thân đồng Khuyến học, tin. thiện, học sinh tích cực” Phụ huynh. HĐ2 Sinh hoạt lồng ghép với Tuần1, 3/2010 Trình bày kết Hội LHPN, Hội 85% đăng ký xây họp cộng đồng: Hướng Nhà VH xã A hợp hỏi/đáp Khuyến học, dựng góc học dẫn cách xây dựng góc Hội Phụ huynh. tập. học tập cho con. HĐ3 Sinh hoạt CLB: Huy động Tuần1, 4/2010 Thảo luận CB chủ chốt Hội LHPN, Hội 90% người tham sự tham gia của cộng Nhà VH thôn B nhóm nhỏ của các tổ Khuyến học, dự TLN cam kết đồng trong hoạt động Tọa đàm chức xã hội Hội Phụ huynh, đóng góp xây gây quỹ và ngày công Hội Nông dân. dựng quỹ lao động. HĐ4 . , ngày tháng năm NGƯỜI LẬP (ký, ghi rõ họ tên) HỘI LHPN KẾ HOẠCH BUỔI TẬP HUẤN/TRUYỀN THÔNG Nội dung: - Mục đích: - Thành phần: Số lượng: - Thời gian: Địa điểm: Thời Phương pháp/ Câu hỏi/ Người thực gian Nội dung Cách thực hiện Nội dung cần chuẩn bị hiện (phút) 5’ Khai mạc, giới thiệu Chia 5 nhóm nhỏ A 10’ Định nghĩa về Thảo luận nhóm 4 nhóm Bài tập tình huống . B 30’ . Lợi ích của việc dạy con học tập tích Đóng vai và thảo luận Bài tập tình huống cho 2 A + B cực nhóm đóng vai: nhóm 1 đóng vai tình huống A; Nhóm 2 tình huống B 15’ Hướng dẫn xây dựng góc học tập Làm mẫu , ngày tháng năm PHỤ LỤC NGƯỜI LẬP (ký, ghi rõ họ tên) 65
  34. Cẩm nang truyền thông PHỤ LỤC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực HỘI LHPN Trình bày mạch lạc, xúc tích; 5 Có minh họa thực tế sinh động và phù hợp. GIÁM SÁT TẬP HUẤN/TRUYỀN THÔNG Giao nhiệm vụ với hướng dẫn cụ thể, rõ ràng; 6 Người tham gia chủ động thực hiện được Người giám sát : Đơn vị : nhiệm vụ của mình. Hệ thống câu hỏi dễ hiểu và hiệu quả; Người được giám sát : Đơn vị : 7 giành thời gian cho người tham gia kịp Nội dung giám sát : Thời gian: suy nghĩ trước khi trả lời. Khuyến khích người tham gia phát huy kinh nghiệm và sự sáng tạo; Mỗi tiêu chí giám sát tối đa 5 điểm. Phần dẫn chứng minh họa cần ghi rõ, cụ thể để 8 Thành viên tham dự được tham gia tích giải thích cho số điểm được cho. cực thông qua hoạt động cá nhân, cặp, nhóm, tập thể. Rất hài lòng: 5đ Kiểm tra và kiểm soát được quá trình tham gia và mức độ tiếp nhận thông tin của Còn thiếu sót một chút: 4đ 9 người tham gia; có điều chỉnh linh hoạt, Đạt được nửa yêu cầu: 3đ kịp thời, phù hợp; Thu hút được sự tập trung chú ý của người Có thực hiện nhưng chưa hiệu quả: 2đ 10 tham gia trong suốt hoạt động; 66 Không hài lòng/không thực hiện: 0-1đ 67 Tổng hợp và nhấn mạnh những điều cần 11 lưu ý; giành thời gian để người tham gia Phiếu này cần được ghi đầy đủ và gửi cùng với các báo cáo tháng được ghi chép. Sử dụng các phương tiện tập huấn, truyền Điểm Điểm cần Số STT Nội dung quan sát thông hiệu quả (bảng, giấy A0, bút, máy mạnh cải tiến điểm chiếu ) 12 Phần mở đầu Chuẩn bị tài liệu đầy đủ (cho người điều hành, người tham gia); Chào hỏi, giới thiệu; tạo không khí thân Sử dụng hiệu quả các tài liệu này. 1 mật. Bao quát, kiểm tra quân số. Phần bế mạc Liên hệ với nội dung trước, kiểm tra mức Xây dựng và thống nhất được kế hoạch sau tập huấn/ tuyên truyền; Thống nhất độ hiểu bài cũ; 13 Hướng người tham gia đến gần với chủ các việc cần chuẩn bị cho lần sau (ví dụ địa 2 đề mới; điểm, phương tiện tập huấn, tài liệu ) Tìm hiểu nhu cầu/mong đợi của người Đánh giá kết quả đạt được/ chưa được của 14 tham gia. buổi tập huấn/ truyền thông. Nêu chủ đề; giới thiệu mục đích, nội dung 3 Có báo cáo/biên bản và tập hợp đầy đủ tài chính của buổi tập huấn/truyền thông. liệu của buổi tập huấn/truyền thông (kế 15 Nội dung chính hoạch nội dung; tài liệu phát tay; đánh giá hoạt động ) Sử dụng từ 3 phương pháp trở lên; áp 4 dụng một cách có hệ thống, phù hợp và Tổng điểm có chất lượng.
  35. Cẩm nang truyền thông PHỤ LỤC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực HỘI LHPN Thang điểm 65-75: Xuất sắc 45-54: Khá, cần cố gắng BIÊN BẢN HỌP GIAO BAN/SINH HOẠT CÂU LẠC BỘ 55-64: Tốt < 45: Cần khắc phục Nhận xét chung: CLB “Giáo dục và đời sống” thôn: . . Xã: Huyện: STT Những điểm hạn chế, tồn tại Gợi ý khắc phục Biên bản giao ban/Sinh hoạt Câu lạc bộ 1. Thông tin chung Thời gian: Địa điểm: Chủ đề: Thành phần tham gia: Các hình thức/phương pháp tổ chức: 2. Nội dung thảo luận (Tiến trình thảo luận/ nội dung chính) Nội dung thảo luận 1: Nội dung thảo luận 2: 68 Nhận xét khác: 69 Nội dung thảo luận Ban chủ nhiệm CLB rút kinh nghiệm sau buổi sinh hoạt Chuẩn bị cho buổi tiếp theo 3. Kết luận: Tóm tắt lại các ý kiến/nội dung đã thống nhất Kế hoạch hoạt động cụ thể: Người thực Kết quả STT Nội dung Thời gian , ngay thang năm hiện/ theo dõi mong đợi NGƯƠI GIÁM SÁT A B (ky, ghi ho va tên) C D. Chuẩn bị nội dung sinh hoạt tiếp theo , ngay thang năm NGƯƠI GIÁM SÁT (ky, ghi ho va tên)
  36. Cẩm nang truyền thông PHỤ LỤC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực HỘI LHPN HỘI LHPN BẢNG KIỂM HOẠT ĐỘNG THĂM HỘ GIA ĐÌNH BẢNG KIỂM GIA ĐÌNH VỀ HỖ TRỢ TRẺ EM HỌC TÍCH CỰC - Người theo dõi: Đơn vị: - Người được theo dõi: Địa chỉ: - Họ tên chủ hộ: Địa chỉ: - Thành viên CLB: Nhận xét Nhận xét TT Các kỹ năng Trung Chưa Tốt TT Các kỹ năng Trung Chưa bình đạt Tốt bình đạt 1 Lên kế hoạch thăm hộ gia đình. 1 Tạo đủ điều kiện cho con học tập tốt: 3 đủ: Đủ ăn, 2 Chào hỏi/giới thiệu. đủ mặc, đủ sách vở; 1 có: Có góc học tập thuận tiện. 3 Quan sát và thăm hỏi sức khoẻ các thành viên. 2 Dành đủ thời gian để con em làm bài tập về nhà, đặc 4 Đặt câu hỏi mở/tìm hiểu sự quan tâm của đối biệt là trong kỳ thi. tượng đến vấn đề truyền thông. 3 Theo dõi, kiểm tra kết quả học tập của con qua sách 5 Trao đổi với gia đình về việc thực hiện các biện vở, sổ liên lạc và gặp gỡ trao đổi. 70 pháp hỗ trợ con em học tập tích cực được gia 4 Hướng dẫn, động viên con phát huy tính chủ động, 71 đình thống nhất trong lần thăm trước. sáng tạo trong học tập, học đi đôi với hành. 6 Cung cấp những thông tin và kỹ năng của nội 5 Quan tâm, theo dõi các mối quan hệ bạn bè, xã hội dung mới. của con và định hướng cho con lựa chọn bạn bè. 6 Giúp con rèn luyện và phát triển các kỹ năng sống, 7 Thảo luận và thống nhất về các biện pháp phù giáo dục giới tính để hình thành các hành vi, thói hợp để thực hiện hành vi có lợi của gia đình. quen tích cực. 8 Sử dụng tài liệu truyền thông, mô hình, lấy ví 7 Tạo điều kiện và động viên con tham gia các hoạt dụ cụ thể. động tập thể của nhà trường và cộng đồng tổ chức. 9 Chào, cảm ơn, hẹn lần khác đến thăm. 8 Tham gia đầy đủ và thực hiện các yêu cầu, quy định 10 Ghi chép lại thông tin bổ sung về hộ gia đình của các buổi họp phụ huynh do nhà trường và cộng để theo dõi (vấn đề quan tâm, các hành vi cần đồng tổ chức. chuyển đổi). 9 Thường xuyên liên hệ, gặp gỡ với giáo viên chủ Nhận xét chung: nhiệm và các thầy cô giáo khác để nắm vững tình hình học tập của con em. Nhận xét chung: , ngay thang năm NGƯƠI THỰC HIỆN , ngay thang năm NGƯƠI THỰC HIỆN (ky, ghi ho va tên) (ky, ghi ho va tên)
  37. Cẩm nang truyền thông PHỤ LỤC Huy động sự tham gia của gia đình và cộng đồng trong việc hỗ trợ trẻ em học tập tích cực Hội LHPN HỘI LHPN BẢNG KIỂM QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG TẠI ĐỊA PHƯƠNG THEO DÕI TÀI LIỆU, PHƯƠNG TIỆN TRUYỀN THÔNG ĐÃ SỬ DỤNG 1. Theo dõi hoạt động: Ngày nộp Đối tượng hưởng STT Nội dung Yêu cầu Thời hạn Địa Địa Địa Thể loại Nội dung Sô lương lợi/người sử dụng phương phương phương A B C Tơ rơi, tờ gấp Tháng 1/2010 Sach bỏ túi 1 Báo cáo năm. Theo mẫu 30/12 Cẩm nang 2 Báo cáo hoạt Theo mẫu báo Tuần 1 Áp phích/bích trương động hàng tháng cáo tháng. hàng tháng tháng. Bài phát thanh 3 Báo cáo tài chính Theo mẫu tài Tuần 1 Tin bài trên báo hàng tháng chính; kèm đủ hàng tháng chứng từ. 72 Tin truyền hình 73 Phóng sự 4 Báo cáo giám sát Theo mẫu giám Cùng báo tập huấn, truyền sát. cáo tháng Khác (ghi cụ thể) thông. Tông 5 Báo cáo giám sát Theo mẫu biên Cùng báo CLB bản. cáo tháng , ngay thang năm 6 Báo cáo tập huấn Đủ chương Cùng báo trong tháng. trình, nội dung cáo tháng NGƯƠI THEO DÕI tài liệu tập (ky, ghi ho va tên) huấn; kế hoạch sau tập huấn. 7 Biên bản họp Theo mẫu biên Cùng báo giao ban của Ban bản. cáo tháng hỗ trợ GiáoGíao dục xã.
  38. 74 Huy độngsựthamgiacủađìnhvà cộng đồngtrong việchỗtrợ trẻ tậptíchcực emhọc Cẩm nangtruyền thông 3. Nhận xét chung: 4 3 2 1 2. Đánhgiáchung: Stt • • hàng ngày Sổ sách ghi chép theo dõi công việc hành, điều phối hợp đạo, chỉ bản văn Các Báo cáovà giám sát (các loại) Kế hoạchvà hoạt động(cácloại) Địa phươngB: . Địa phươngA: ,ngay thnăm Nội dung (k NGƯƠI THỰC HIỆN Tốt Nhận xétNhận Trung bình y , ghihov Chưa tốt a tên) HỘI LHPN BẢNG THEO DÕI SỐ LƯỢNG THÀNH PHẦN THAM GIA CÁC HOẠT ĐỘNG (theo dõi hàng tháng) Đơn vị : Tháng : Năm : Phụ Cán bộ huynh/ Học Giáo Stt Thời gian Tên hoạt động địa Đại biểu khác (ghi rõ) Ghi chú Thành sinh viên phương viên CLB 1/9/2009 Truyền thông 50 200 20 3 Phóng viên huyện: 1; phòng chống HIV Truyền hình tỉnh: 2 1/2/2010 Sinh hoạt tháng 1 50 2 5 Ghi chú thêm về thành phần tham gia: (tên, chức danh một số cán bộ, lãnh đạo, khách mời ) , ngay thang năm NGƯƠI GIÁM SÁT PHỤ LỤC (ky, ghi ho va tên) 75
  39. 76 Huy độngsựthamgiacủađìnhvà cộng đồngtrong việchỗtrợ trẻ tậptíchcực emhọc Cẩm nangtruyền thông HỘI LHPN BÁO CÁO HOẠT ĐỘNG Tháng ./20 - Người viết báo cáo: - Chức vụ, đơn vị: - Ngày gửi báo cáo: I. Hoạt động đã thực hiện: Kết quả đạt được (Gắn Thời gian, địa Mục đích hoạt Số lượng, đối Chi phí đã sử TT Tên hoạt động với mục tiêu hoạt điểm động tượng tham gia dụng động) 1 2 II. Tồn tại và hạn chế: TT Tên hoạt động Những tồn tại, hạn chế Bài học/ Giải pháp để khắc phục Chi phí đã sử dụng 1 2 III. Các hoạt động, nhiệm vụ chưa hoàn thành được theo kế hoạch IV. Ý kiến đóng góp và đề xuất V. Kế hoạch hoạt động trong tháng tiếp theo Thời gian, địa Mục đích hoạt Số lượng, đối tượng Tóm tắt kết Chi phí dự TT Tên hoạt động điểm động tham gia quả mong đợi kiến 1 2 XAC NHÂN Ngay thang năm NGƯƠI THỰC HIỆN (ky, ghi ho va tên) PHỤ LỤC 77
  40. 78 Huy độngsựthamgiacủađìnhvà cộng đồngtrong việchỗtrợ trẻ tậptíchcực emhọc Cẩm nangtruyền thông HỘI LHPN BÁO CÁO HOẠT ĐỘNG 6 THÁNG - Người viết báo cáo: - Chức vụ, đơn vị: - Ngày gửi báo cáo: I. Các mục tiêu đã đề ra (trong khoảng thời gian cần báo cáo) II. Kết quả thực hiện 1. Các hoạt động cụ thể đã triển khai Hoạt động đã Mục đích Thời gian Số lượng/ Đối tượng Kết quả đạt được (Gắn với mục TT triển khai hoạt động địa điểm tham gia tiêu hoạt động) 1 2 2. Tồn tại và hạn chế: TT Hoạt động đã triển khai Những tồn tại, hạn chế Bài học/ Giải pháp để khắc phục 1 2 3. Các hoạt động, nhiệm vụ chưa hoàn thành được theo kế hoạch TT Hoạt động chưa được triển khai Lý do Bài học/ Giải pháp để khắc phục 1 2 III. Dự kiến hoạt động trong 6 tháng tới Thời gian, địa Mục đích hoạt Số lượng, đối Tóm tắt kết quả Chi phí dự TT Tên hoạt động điểm động tượng tham gia mong đợi kiến 1 2 IV. Đề xuất, kiến nghị đối với tổ chức để cải tiến hoạt động */ Các tài liệu và tranh ảnh gửi kèm theo báo cáo • Vui lòng cung cấp trích dẫn các lời nói, các câu chuyện, tình huống và hình ảnh minh họa các kết quả, tác động của chương trình đến các đối tác và những người trực tiếp hưởng lợi từ dự án. Những minh họa này tốt nhất là từ người hưởng lợi. Ghi rõ họ tên, địa chỉ về những người hưởng lợi được trích dẫn, hoặc được chụp ảnh. • Vui lòng không cho các hình ảnh vào báo cáo, thay vào đó hãy tập hợp lại và gửi dưới dạng bộ tư liệu hình ảnh riêng và gửi kèm theo báo cáo. Lưu ý ghi rõ ngày chụp, nội dung ảnh và tên của người chụp ảnh. XAC NHÂN Ngay thang năm NGƯƠI THỰC HIỆN (ky, ghi ho va tên) PHỤ LỤC 79
  41. TÀI LIỆU THAM KHẢO - Giáo trình Bồi dưỡng TTCM và CBQL - Trường Bồi dưỡng CBGD Hà Nội - Nguyễn Văn Cường, Một số vấn đề chung về đổi mới PPDH ở trường THPT - dự án phát triển GDTHPT. - Chỉ thị số: 40/2008/CT-BGDĐT Về việc phát động phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” trong 80 các trường phổ thông giai đoạn 2008-2013.