›
›

Nhu cầu và vai trò cá cảnh nước ngọt dối với người dân thành phố Hồ Chí Minh

pdf 8 trang hapham 130
Download
Bạn đang xem tài liệu "Nhu cầu và vai trò cá cảnh nước ngọt dối với người dân thành phố Hồ Chí Minh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfnhu_cau_va_vai_tro_ca_canh_nuoc_ngot_doi_voi_nguoi_dan_thanh.pdf

Nội dung text: Nhu cầu và vai trò cá cảnh nước ngọt dối với người dân thành phố Hồ Chí Minh

  1. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 NHU CU VÀ VAI TRỊ CÁ CNH NƯC NGT ðI VI NGƯI DÂN THÀNH PH H CHÍ MINH Dip Th Qu Ngân và Nguyn Minh ðc B mơn Qun Lý và Phát Trin Ngh Cá, ðH Nơng Lâm TPHCM TĨM TT Nghiên cu phng vn ngu nhiên 80 ngưi nuơi cá cnh gii trí vi bn câu hi son sn Vi hơn 50% ngưi hin nay nuơi cá cnh theo hưng kt hp nhiu đi tưng nuơi, 71,2% s ngưi khơng cĩ ý đnh thay đi lồi cá đang nuơi trong khi ch cĩ 28,8% s ngưi cĩ ý đnh thay đi lồi cá đang nuơi. Ngưi nuơi cá cnh gii trí cũng đng ý rng cá cnh nưc ngt cĩ vai trị gim stress (83,8% ngưi đng ý), giúp cuc sng vui v hơn (76,2%), giúp khơng gian nhà đp hơn (73,8%), giúp làm ăn thun li hơn (32,5%). Tuy nhiên, t l ngưi đng ý vi vic mang li may mn, thnh vưng cho gia đình khá thp, khi ch cĩ 31,2% ngưi đng ý. ða s ngưi đưc phng vn (67,5%) hài lịng đi vi vic nuơi cá cnh nưc ngt hin nay. ði vi 100 ngưi chưa nuơi đưc phng vn, cĩ đn 81 ngưi thích nuơi cá cnh. Nhng lý do khin cho h chưa nuơi là do khơng hiu bit k thut nuơi (29%), khơng đ thi gian (26%), nhà khơng đ rng đ nuơi (25%). Nu nuơi cá cnh, 31,8% ngưi chưa nuơi s chn cá d nuơi, 24,4% chn cá đp và 23,7% chn cá theo s thích trong khi ch 13,6% chn nhng ging lồi cá r tin và cĩ đn 2,6% sn sàng chn cá theo tiêu chun l đc đáo dù đt tin . ða s ngưi chưa nuơi (70%) sn lịng chi ít hơn 2 triu nhưng cũng cĩ 4% ngưi sn sàng chi trên 4 triu đ đu tư cho b cá cnh. Nghiên cu cũng đã xây dng đưc đưng cu ca nhng ngưi chưa nuơi đi vi vic đu tư cho thú vui cá cnh và đ duy trì thú vui này. ðT VN ð Theo Võ Văn Chi (1993), quá trình thun dưng và nuơi cá như mt thú vui gii trí đã tri qua lch s lâu dài hơn 2.000 năm. T nhng năm 265419 sau Cơng nguyên, các loi cá chép, cá vàng đã đưc nuơi Trung Hoa và ph bin, m rng khp th gii t nhng năm 13681643 sau Cơng nguyên. TP H Chí Minh, ngh nuơi và sn xut cá cnh cĩ t nhng năm 1930. Trưc năm 1975 đã tng cĩ thi kỳ, ngh sn xut cá cnh TPHCM gi v th hàng đu khu vc ðơng Nam Á. Vic nuơi cá cnh th hin s sành điu cũng như đng cp ca ngưi chơi cá cnh. Mt h cá hin hu trong phịng khách hay hịn non b đt gĩc sân trưc nhà cũng nĩi lên đa v trong xã hi, tim lc kinh t, tính cách ca gia ch. Nn kinh t nưc ta nĩi chung và thành ph H Chí Minh nĩi riêng đang phát trin mnh m, mc sng ca ngưi dân ngày càng đưc nâng cao, khi nhu cu vt cht đã n đnh, thì nhu cu vui chơi, gii trí tinh thn địi hi ngày càng ln hơn, đa dng hơn, con ngưi càng mun th hin, chng minh bn thân trưc cng đng, bè bn, ngưi thân (Maslow, 1943). Nhp sng cơng nghip càng cao, áp lc cơng vic càng nng, con ngưi li càng mun tr v vi thiên nhiên, hịa mình vào thiên nhiên đ tìm nim vui và thưng thc nhng v đp do thiên nhiên mang li quanh mình. Ngh sn xut cá cnh TPHCM đã cĩ cơ hi phát trin tr li mnh m hơn và đa dng hơn (Hung et al, 2005, Vũ Cm Lương, 2007). Hin trng sn xut và kinh doanh cá cnh nưc ngt cũng đã đưc mơ t trong các nghiên cu trưc đây ca Hung et al. (2005) và Vũ Cm Lương (2007). Tuy nhiên, nhng nghiên cu này chưa đi sâu tìm hiu và phân tích vai trị 1
  2. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 ca cá cnh nưc ngt đi vi ngưi nuơi, nhng khách hàng cui cùng ca ngh sn xut cá cnh. Trong khi đĩ, đ đáp ng đưc nhng nhu cu, th hiu, nhng địi hi ngày càng cao ca ngưi tiêu dùng, các nhà sn xut, kinh doanh phi khơng ngng tìm hiu, nghiên cu, nm bt đưc nhng nhu cu, hành vi ca khách hàng. Nghiên cu này đưc thc hin nhm tìm hiu rõ hơn th hiu, mc đ quan tâm ca nhng ngưi đang nuơi cá cnh nưc ngt cho các mc tiêu gii trí, thưng ngon ti Thành ph H Chí Minh. T đĩ, nghiên cu cũng xác đnh vai trị ca cá cnh nưc ngt thơng qua nhng li ích và s hài lịng mà cá cnh nưc ngt đã to ra cho ngưi nuơi gii trí. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU ð tài đưc tin hành t 01/8/2010 đn 31/12/2010 ti thành ph H Chí Minh. Nghiên cu này ch tp trung vào nhng ngưi nuơi cá cnh gii trí vi 80 ngưi trong đ tui t 15 ti 70 đưc phng vn ngu nhiên các qun ni thành (đã phát trin), qun mi (mi phát trin) và huyn (đang phát trin) và chưa nuơi cá cnh gii trí vi s lưng đưc phng vn là 100 ngưi Vi bn câu hi son sn, chúng tơi tin hành thu thp thơng tin trc tip ngay ti hin trưng thơng qua các cuc phng vn, quan sát các ca hàng, các khu vui chơi, nhà dân theo phương pháp điu tra hồn tồn ngu nhiên và thun tin. S liu kho sát đưc tng hp và x lý bng các thng kê mơ t vi phn mm MS Excel, SPSS và MS word trong tng hp báo cáo. KT QU THO LUN ð tui, ngh nghip và thu nhp ca ngưi nuơi cá cnh gii trí ð tui Tui tác và giai đon ca chu kỳ sng ca mi cá nhân quyt đnh đn chng loi sn phm mà mt cá nhân tiêu th (Philip Kotler, 2003). Ngưi ta mua nhng sn phm, dch v khác nhau nhng đ tui và nhng giai đon khác nhau trong chu kỳ sng. Trong s nhng ngưi đang nuơi cá cnh gii trí đưc phng vn, cĩ đn 42,5% đ tui 2636. ðây là điu ht sc thú v và ngc nhiên vì trưc khi tin hành điu tra, chúng tơi vn cho rng nhng ngưi nuơi cá cnh thưng là nhng ngưi ln tui, nhàn h. Trong khi đĩ, nhĩm ngưi đ tui 4868 ch chim 13,75% . ðây là đ tui vn cho rng cĩ đ điu kin như thi gian, kinh nghim, thú đam mê tiêu khingii trí đ chăm sĩc, nuơi cá cnh tt nht nhưng li cĩ t l thp và gây bt ng nht. S ngưi đang nuơi cá cnh gii trí trong đ tui 1525 chim 23,75% ngưi và ch cĩ 20% s ngưi đang nuơichơi cá cnh nm đ tui 3747. Qua nhng kt qu trên cho thy ch cĩ th tm thi nhn đnh rng xu hưng nuơi cá cnh gii trí cá cnh hin nay đang cĩ nhng chuyn hưng tích cc theo s đa dng, năng đng, luơn đi mi, cp nht ging, lồi, phương thc nuơi và điu này lp tr thưng chim ưu th. Ngh nghip Ngh nghip ca mi ngưi cũng nh hưng rt ln đn quyt đnh mua sm, quyt đnh kh năng la chn mt sn phm và chng loi sn phm nào đĩ ca ngưi đĩ (Philip Kotler, 2003). Qua đt kho sát, cĩ 43,75% ngưi chơi cá cnh đưc phng vn cĩ ngh nghip trc tip, gián tip liên quan đn gii kinh doanh, hoc hot đng kinh doanh. ðiu này đưc lý gii do ngưi làm kinh doanh cĩ điu kin v mi quan h rng v đi tác làm 2
  3. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 ăn, thi gian ch đng, tài chánh dư d. Khi nhng nhu cu cơ bn và thưng nht đã đưc tha mãn, con ngưi thưng mong mun đt đưc nhng nhu cu cao cp hơn như nhu cu đưc tơn trng và nhu cu t khng đnh bn than (Maslow,1943). Vic nuơi cá cnh gii trí cịn đưc thúc đy bi nhng lý do thuc v tâm linh, phong thy vn khơng th thiu trong cơng vic mua bán, làm ăn. Nuơi cá cnh đưc quan nim là mang li nhiu may mn, “mua may, bán đt”, phát tài, phát lc. Cĩ 23,75% ngưi chơi cá cnh đưc phng vn cĩ ngh nghip t do như ni tr, th h nhìn chung nhĩm ngưi này cũng ít nhiu quan nim tâm linh, phong thy. Yu t may mn thơng qua vic nuơi cá đưc h chú ý dù qu thi gian cĩ khác nhau. Riêng 18,75% đi tưng hin đang chơinuơi cá cnh đưc phng vn là hc sinh, sinh viên. ðây là nhĩm đi tưng tuy vn thi gian khơng nhiu, song chính s thích và nhng hp dn, đam mê t nuơi cá cnh gii trí ca h cĩ th nĩi rt mãnh lit, mnh m. Nhĩm cơng chcviên chc là nhĩm tương đi cĩ thi gian, tuy thu nhp cĩ khác nhau, ngh nghip đa dng t ging viên, cán b, bác s, k sư nhưng cũng cĩ 13,75% s ngưi thuc nhĩm này hin nuơi cá cnh gii trí khi đưc phng vn mt cách ngu nhiên. Thu nhp Hồn cnh kinh t bao gm thu nhp cĩ th chi tiêu (mc thu nhp, mc n đnh, mc chia s vi ngưi thân), tin tit kim, tài sn, n, kh năng vay mưn, thái đ đi vi vic chi tiêu và tit kim Thơng thưng ngưi ta s tiêu dùng nhiu hơn khi thu nhp tăng, tuy nhiên đi đi vi mt s mt hàng thơng thưng hay cp thp, s cĩ xu hưng ngưc li (Kotler, 2003). Thơng tin v thu nhp bình quân/tháng ca ngưi đưc phng vn, nhìn chung các mc thu nhp dưi 3 triu, t 3 đn 5 triu, t 5 đn 7 triu và trên 7 triu ln lưt là 43,75%; 10%; 13,75% và 32,5%. Trong đĩ thu nhp bình quân tng th ca nhng ngưi chơi cá cnh mc thu nhp dưi 3 triu cao hơn hn so vi mc thu nhp t 5 triu đng tr lên. ðiu này đưc gii thích cơ bn bao gm cho thy hin nay nuơi cá cnh cịn nh l, manh mún, con ging đã quá cũ, k thut nuơi đã quá lc hu, kh năng đu tư rt hn ch, chí phí sn xut cao, đi tưng cá sn xut khơng cĩ s đa dng v ging lồi, khơng đ s lưng cung cp, khơng đt cht lưng và giá tr hàng hĩa, th trưng đu ra gp nhiu khĩ khăn, b đng, chưa xây dng đưc thương hiu cá cnh Vit Nam. Vn đ rào cn k thut, rào cn thương mi vn hn ch, bt cp đi vi phát trin cá cnh, tác đng khơng nh đn ngưi nuơichơi. Nhng yu t nh hưng đn vic mua và nuơi cá Lồi cá đưc nuơi Qua kt qu trên cho thy, cĩ hơn 50% ngưi đưc phng vn ngu nhiên hin nay nuơichơi cá cnh theo hưng kt hp đi tưng nuơi (nuơi nhiu lồi). ðiu này đưc gii thích mt phn hình thành do s thích đa dng đi tưng cá nuơi t ngưi nuơichơi cá cnh, mt khác do yu t th trưng v nhu cu chi phi. Nhng đi tưng cá cnh đưc th trưng chp nhn, cĩ nhu cu thc s, cĩ tính ph bin, thơng dng thưng đưc sn xut nhiu hơn. Các lồi cá đt tin, cá nuơi truyn thng, ging cũ thưng chưa đưc chơinuơi đi trà phn do giá bán cao, k thut chưa nm k, sinh hc chưa thun, đa phn là cá nhp ni, th trưng chưa rng hoc nhu cu th trưng hin đang gim mnh. Qua đĩ cũng d dàng nhn thy nhng lồi cá nuơi truyn thng đang mt dn th phn trong cơ cu ging lồi cá cnh nuơichơi cũng như th phn trong cơ cu kinh doanh trên th trưng. 3
  4. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 Kt qu điu tra cũng cho thy 71,2% s ngưi khơng cĩ ý đnh thay đi lồi cá đang nuơi cĩ th là do s thích cá nhân, cĩ kinh nghim v cách chăm sĩc cũng như s may mn mà lồi cá đang nuơi mang li cho h. Trong khi đĩ cĩ 28,8% s ngưi cĩ ý đnh thay đi lồi cá đang nuơi cĩ th là do tp tính khĩ nuơi ca lồi, nuơi theo phong trào hoc nuơi lồi cĩ giá tr khi mc sng đưc nâng cao. 10 6.25 Rng Dĩa 5 Vàng 7 màu 5 51.25 Koi La hán Ơng tiên 6.25 Xiêm Kt hp 11.25 3.75 1.25 Hình 1. T l các lồi cá đưc nuơi Yu t nh hưng đn vic mua cá cnh ð tìm hiu các yu t nh hưng đn vic nuơichơi cá cnh, chúng tơi tin hành phng vn vi câu hi “Yu t nào giúp Anh/ch quyt đnh mua cá cnh ?” và các phương án tr li là: Giá c hp lý; cá đp và s thích. Ngưi đưc phng vn cĩ th cĩ nhiu s la chn. Qua kt qu điu tra cho thy vic mua cá cnh ch yu do s thích ca bn thân chim t l cao nht (45%) và yu t cá đp chim 22,5% trong s các phương án la chn. Mc dù yu t cá đp là tiêu chí quan trng nht đ chn các lồi cá cnh nhưng khái nim đp tuỳ theo s thích ca các nhĩm cá nhân khác nhau (Vũ Cm Lương, 2008). Ngồi ra, nơi mua cá cũng nh hưng đn vic nuơichơi cá cnh. Kt qu phng vn cĩ 3540% ngưi cho rng gn nhà hoc gn ca hàng ln. Qua đĩ cho thy hai yu t này ít nhiu tác đng trc tip đn quyt đnh nuơichơi cá cnh. ðây cĩ th là do s thun li, li th v kh năng đáp ng, cung cp cá, vt tư trang thit b, tin dng trong đi li, giá c phi chăng, mua khơng s lm. Ngưi nuơi cm thy yên tâm khi gn nhà đã cĩ loi hình dch v liên quan đn cá cnh, khi cn thit cĩ th nh tư vn, h tr v mt k thut, máy mĩc. Cũng qua phng vn ch cĩ 1.25% ngưi đang nuơi cá cnh mua cá t nhng ngưi bán do, phn ánh rng loi hình kinh doanh này khơng đưc ngưi nuơi chn la vì mc đ 4
  5. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 nghèo nàn v chng loi cá, giá bán cao và cht lưng cá khơng n đnh, hiu bit v cá cnh t nhng ngưi bán do rt hn ch. Nhng ngưi cĩ nhiu kinh nghim nuơi cá cnh gii trí s tìm đn nhng cơ s sn xut, các ca hàng đ mua cá vì giá mm, cht lưng cá tt, màu sc cá đp, đa dng Vai trị ca cá cnh nưc ngt đi vi ngưi nuơi gii trí Li ích ca vic nuơi cá cnh gii trí ð tìm hiu li ích ca vic nuơi cá cnh theo đánh giá ca ngưi nuơi gii trí, chúng tơi tin hành phng vn vi câu hi nhiu la chn như “Nuơi cá cnh giúp cuc sng vui v, hnh phúc hơn, hay gim stress, hay to khơng gian nhà đp hơn, hay làm ăn thun li hơn, đem li may mn và thnh vưng cho gia đình” và chia ra làm 2 mc đ tr li “ðng ý và khơng đng ý” cho ngưi nuơi tr li. Bng 1 . T l ngưi đng ý vi li ích ca vic chơi cá cnh Các li ích Tn sut T l (%) Cuc sng vui v, hnh phúc 61 76,2 Gim stress 67 83,8 Khơng gian nhà đp hơn 59 73,8 Làm ăn thun li 26 32,5 May mn, thnh vưng cho gia đình 25 31,2 T l ngưi đng ý vi vic nuơi cá cnh nhm mc đích gim stress chim 83,8%; giúp cuc sng vui v chim 76,2%; giúp cho khơng gian nhà đp hơn chim 73,8%; giúp làm ăn thun li chim 32,5%. Ngưi nuơi cá cnh nhm mc đích gim stress chim đa s cĩ th là do khi nuơi cá cnh, ngưi ta thưng xuyên chăm sĩc cá như cho cá ăn, ngm cá làm cho h cm thy thoi mái và sng khối hơn. Trong khi đĩ, t l ngưi đng ý vi vic mang li may mn, thnh vưng cho gia đình thp nht nhưng cũng chim 31,2%. Ngồi ra, 68,7% ngưi nuơi chim t l v trí đt b phịng khách vi mc đích làm đp khơng gian sng. Trong khi đĩ, mt s ít ngưi nuơi đt b cá ti phịng riêng (2,5%) cĩ th là do khơng gian rng rãi cùng vi s th hin mc đ sành điu trong vic chơi cá cnh. Bên cnh đĩ, cĩ khong 28,8% s ngưi chơi đt h ti các v trí khác như ngồi sân, trên sân thưng hoc ti nhng nơi d chăm sĩc. S ngưi nuơi cá cnh nhm mc đích tâm linh, phong thu chim t l khong 23,8%. S ngưi này phn ln là ngưi Hoa vi ngh nghip ch yu là kinh doanh. Trong khi đĩ, nhĩm ngưi nuơi cá cnh khơng theo mc đích này chim ti 76,2%, đa phn nhm mc đích gii trí và làm đp khơng gian sng. Mc đ hài lịng ca ngưi nuơi đi vi cht lưng và dch v cá cnh Hài lịng v vic nuơi cá cnh nưc ngt Qua kt qu phng vn cho thy 67,5% s ngưi đang nuơi cá cnh nưc ngt hài lịng đi vi vic cá cnh hin nay. Cá cnh luơn cĩ s hp dn, lơi cun ngưi chơi bng v đp quyn rũ, bng kiu dáng thưt tha, bng kiu cách bơi li. Vic nuơi cá cnh đã gĩp phn làm cho đi sng con ngưi thêm vui v, hnh phúc, gim stress cùng nhng ưu tư, phin mun, đây chính là nguyên nhân làm h hài lịng ln nht. Mt t l đáng k 32,5% nhng ngưi đang nuơi cá cnh khơng hài lịng v cht lưng cá cnh vi nhng lý do ch quan ca bn thân và gia đình, ngi chăm sĩc, nuơi dưng, tài chánh 5
  6. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 Hài lịng v kh năng đáp ng nhu cu ði vi kh năng đáp ng nhu cu ngưi nuơi ca ngh sn xut cá cnh ti TPHCM, cĩ đn 63.8% ngưi nuơi hài lịng. Qua đĩ cũng thy rng nhu cu ngưi chơi rt đa dng, t h nuơi, ging cá nuơi, máy mĩc, trang thit b ngưi bán đã khơng ngng cp nht, chun b đy đ ch vi mc đích làm hài lịng ngưi mua. ðây chính là nguyên nhân khin ngưi nuơi cá cnh ngày càng nhiu vì gn như mi yu t vt cht, vt liu ph tr liên quan đn vic nuơi cá cnh đu đưc đáp ng kp thi, ch đng t ngưi bán. Hài lịng v dch v tr giúp k thut Cĩ đn 68,8% ngưi nuơi cá cnh nưc ngt đưc phng vn hài lịng vi dch v tr giúp k thut ca các ca hàng kinh doanh. Như vy dch v tr giúp đã cĩ nhng tác đng nht đnh theo chiu hưng tích cc đn nhu cu nuơi cá cnh hin nay. Mc đ quan tâm, chăm sĩc cá cnh ca ngưi nuơi cá gii trí Thi gian chăm sĩc và ngm cá Thi gian chăm sĩc và ngm nhìn cá nuơi cũng phn ánh đưc mc đ đam mê cá cnh ca ngưi chơi. Kt qu điu tra cho thy thi gian chăm sĩc và ngm cá dưi 30 phút/ngày chim t l 60%, t 3060 phút/ngày chim 23,8% và trên 60 phút/ngày chim 16,2%. ðiu này cĩ th gii thích rng ngưi nuơi cá cnh gii trí mc dù rt thích chăm sĩc và ngm nhìn cá cnh nhưng thi gian khơng cho phép nên ch cĩ trong khong dưi 30 phút mi ngày. Mt s ít ngưi cĩ nhiu thi gian rãnh hơn nên cĩ th chăm sĩc và ngm cá hng gi trong mt ngày. Ngưi chăm sĩc cá Kt qu điu tra cho thy t l ngưi t chăm sĩc cá là 60%, ngưi thân trong gia đình là 23,8% và tt c các thành viên trong gia đình là 16,2%. Nhng ngưi cĩ s thích và đam mê cá cnh thì t bn thân ngưi đĩ s chăm sĩc cho cá ca h. Trong mt s trưng hp, ngưi nuơi cá khơng cĩ nhiu thi gian hoc khơng xut phát t s thích bn thân mà ch do nhu cu làm đp khơng gian, phc v nhu cu tâm linh, phong thu hay th hin s sành điu trong nuơi cá cnh nên nhng ngưi thân ca h hay tt c các thành viên trong gia đình đu cĩ th tham gia chăm sĩc cá. Khĩ khăn nh hưng đn vic nuơi cá cnh gii trí Trong quá trình nuơi cá cnh, ngưi nuơi gp rt nhiu khĩ khăn. Qua kt qu điu tra cho thy, khĩ khăn trong vic phịng tr bnh chim t l 30%, k đn là thiu thi gian chăm sĩc chim 18,75% và k thut nuơi chim 17,5%. Vic phịng tr bnh cho cá rt quan trng, địi hi ngưi nuơi phi quan tâm chăm sĩc và theo dõi cá nuơi thưng xuyên nhm phát hin sm nhng biu hin bt thưng đ cĩ bin pháp x lý thích hp. Nhu cu cá cnh ca ngưi chưa nuơi Kt qu phng vn ngu nhiên 100 ngưi chưa nuơi, nguyên nhân khin ngưi dân chưa nuơi cá cnh là do h khơng am hiu k thut nuơi (29%), tn thi gian (26%), nhà khơng đ rng (25%). Nu nuơi cá cnh, 31,8% nhng ngưi chưa nuơi s chn nhng ging lồi cá d nuơi. Lý do vì h chưa cĩ kinh nghim nuơi, chưa cĩ kin thc v k thut nuơi cá nên h s nuơi nhng lồi cá d nuơi trưc. 24,4 đn 23,7 % chn cá đp và theo s thích trong khi 13,6% chn cá r tin do thu nhp ca h cịn eo hp, và do chưa cĩ kinh nghim 6
  7. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 nuơi cá nên cá d cht khin h cm thy tic cho s tin h b ra mua cá. Cũng cĩ đn 2,6 % ngưi chưa nuơi sn sang chn cá đt tin nu l và đc đáo đ th hin đng cp, s sành điu và cá tính bn thân. T l ngưi chưa nuơi chn hình thc b kính đt trên giá đ chim 43%, đưc lý gii là do nhà cĩ khong khơng gian rng va đ đ cĩ th đt mt b cá và cũng làm vt trang trí cho khơng gian nhà đp hơn. T l chn b treo tưng chim 24% trong khi 21% chn kiu h cĩ hịn non b do nhà cĩ sân rng và mc sng cao nên h mun cĩ phong cnh thiên nhiên hu tình “cĩ cây, cĩ đá, cĩ cá bơi li”. T l ngưi chưa nuơi s nuơi cá trong h xi măng chim 9%; 3% ngưi nuơi cịn li tn dng nhng gì h cĩ đưc đ nuơi cá như thau, chu, h, Ch cĩ 19 ngưi khơng thích nuơi cá cnh; trong 81 ngưi cịn li, đa s (70%) ch sn lịng b ra dưi 2 triu đ đu tư cho thú vui nuơi cá cnh và 74% sn lịng b thêm dưi 200 ngàn đng đ duy trì thú vui này. T l sn lịng đu tư trên 4 triu cho thú vui nuơi cá cnh ch chim 4%, và chi trên 400 ngàn cho duy trì ch chim 1%. S liu kho sát cho phép hình thành đưng cu đu tư cho thú vui cá cnh gii trí (Hình 2) và đưng cu cho vic duy trì thú vui này (Hình 3) . 70 60 ) 50 40 ðưng cu đu tư cho 30 thú vui cá cnh nưc ngt 20 s lưng (ngưi 10 chi phí đu tư ban đu 0 (triu đng) 4 Hình 2. Mc sn lịng đu tư ban đu cho thú vui cá cnh nưc ngt ca nhng ngưi chưa nuơi 60 ) 50 40 đưng cu cho vic duy trì 30 b cá c nh n ư c ng t 20 s lưng (ngưi lưng s 10 0 chi phí duy trì (triu đng/tháng) <0.1 0.10.2 0.20.4 0.4 Hình 3: Mc sn lịng chi tr đ duy trì thú vui cá cnh ca nhng ngưi chưa nuơi KT LUN Kt qu điu tra, phng vn cho thy vic la chn nuơi cá cnh gii trí ca ngưi dân thành ph H Chí Minh ph thuc vào cht lưng ca th trưng cá cnh cũng như 7
  8. Hi tho “Vai trị ca cá cnh TPHCM” – ðH Nơng Lâm TPHCM 31122010 nhng yu t ph thuc vào đc đim cá nhân và xã hi ca ngưi tiêu dùng như: tui, ngh nghip, thu nhp bình quân, s lưng ngưi thân tham gia vào chơi cá cnh, nhn đnh v th trưng cá cnh Vi hơn 50% ngưi hin nuơi cá cnh theo hưng kt hp nhiu đi tưng nuơi, 71,2% s ngưi khơng cĩ ý đnh thay đi lồi cá đang nuơi trong khi ch cĩ 28,8% s ngưi cĩ ý đnh thay đi lồi cá đang nuơi. Ngưi nuơi cá cnh gii trí cũng đng ý rng cá cnh nưc ngt cĩ vai trị gim stress (83,8% ngưi đng ý), giúp cuc sng vui v hơn (76,2%), giúp khơng gian nhà đp hơn (73,8%), giúp làm ăn thun li hơn (32,5%). Tuy nhiên, t l ngưi đng ý vi vic mang li may mn, thnh vưng cho gia đình khá thp, khi ch cĩ 31,2% ngưi đng ý. ða s ngưi đưc phng vn (67,5%) hài lịng đi vi vic nuơi cá cnh nưc ngt hin nay. Nhng lý do khin cho ngưi dân chưa nuơi cá cnh là do khơng hiu bit k thut nuơi (29%), khơng đ thi gian (26%), nhà khơng đ rng đ nuơi (25%). Nu nuơi cá cnh, 31,8% ngưi chưa nuơi s chn cá d nuơi, 24,4% chn cá đp và 23,7% chn cá theo s thích trong khi ch 13,6% chn nhng ging lồi cá r tin và cĩ đn 2,6% sn sàng chn cá theo tiêu chun l đc đáo dù đt tin . ða s ngưi chưa nuơi (70%) sn lịng chi ít hơn 2 triu nhưng cũng cĩ 4% ngưi sn sàng chi trên 4 triu đ đu tư cho b cá cnh. Như vy, đ đt mc tiêu m rng th trưng ni đa ti TPHCM, thì khơng ch hồn thin, nâng cao năng lc sn xut, kinh doanh, ngành sn xut cá cnh cn phi cĩ nhng hot đng thu hút, thúc đy ngưi dân phát sinh nhu cu và s dng cá cnh bên cnh vic ph bin rng rãi k thut nuơi cá cnh cho mi ngưi, đng thi cũng cn ci thin k thut sn xut ging đ cĩ th cung cp nhng ging lồi cá cnh r tin hơn cho th trưng ni đa. TÀI LIU THAM KHO Kotler, P. 2003. Marketing Management , Millenium Edition. 456p. Le Thanh Hung, Vu Cam Luong and L. Weschen, 2005. Current state and potential of ornamental fish production in Hochiminh City. Newsletter No. 2. Sterling University. Maslow, H.A., 1943. A theory of human motivation, Psychological Review 50: 370 – 396. Vũ Cm Lương, 2007. “Mt s đc đim phát trin th trưng cá cnh nưc ngt TPHCM”, Tp chí KHKT Nơng Lâm Nghip , ðH Nơng Lâm TPHCM. S 1&2/2007:162168 Vũ Cm Lương, 2008. Cá cnh nưc ngt. Nhà Xut Bn Nơng Nghip. 263 trang. 8