Những đóng góp của các công ty du lịch vào du lịch bền vững trong khu bảo tồn

pdf 60 trang hapham 2430
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Những đóng góp của các công ty du lịch vào du lịch bền vững trong khu bảo tồn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfnhung_dong_gop_cua_cac_cong_ty_du_lich_vao_du_lich_ben_vung.pdf

Nội dung text: Những đóng góp của các công ty du lịch vào du lịch bền vững trong khu bảo tồn

  1. Nhng óng góp ca các công ty du lch vào du lch bn vng trong khu bo tn Du lch  nhng khu  c bo tn: c6a 2i s-ng hoang dã, và s; suy thoái Bn hay Thù? c6a t. Hot 0ng du l*ch trong và xung quanh Du l*ch cng có th& dn $n vi(c loi tr8 khu bo t.n có th& có nh:ng tác 0ng tích dân c *a phng ra kh,i m0t s- khu c;c và tiêu c;c lên dân c *a phng và v;c nht *nh, "c bi(t là trong nh:ng khu môi tr2ng. v;c 4c bo v( & bo t.n thiên nhiên hoang dã. M"c dù, trong hu h$t các Du l*ch có th& làm l4i cho m0t V2n qu-c tr2ng h4p, s; thi$t k$ các khu bo t.n gia hay nh:ng khu 4c bo v( khác th2ng kéo theo s; phát tri&n c6a du l*ch, b!ng cách ph5c v5 c ch$ tài chính v1i loi tr8 dân *a phng ra kh,i nh:ng nh:ng doanh thu tr;c ti$p t8 phí ng2i khu v;c này, luôn luôn xut hi(n sau khi s9 d5ng và các loi thu$ 4c dùng cho du l*ch ã 4c xác *nh và mang li l4i vi(c bo v( ngu.n l4i sinh h+c và duy trì nhun, và vì vy, s# quan tr+ng v% kinh t$ nh:ng khu v;c t; nhiên. Nh:ng l4i ích -i v1i chính quy%n và ch6 t hn là không thy 4c có th& bao g.m vi(c gia nh:ng hot 0ng truy%n th-ng. tng nhn th7c v%/và h/ tr4 cho m5c tiêu và vai trò c6a khu bo t.n, c6a c dân c Hp tác thì thành công *a phng và khách du l*ch. N$u nh du Vi(c v4t qua nh:ng thách th7c c6a du l*ch quan tr+ng -i v1i kinh t$ *a phng l*ch 3 nh:ng khu bo t.n òi h,i s; h4p và qu-c gia, nó có th& khuy$n khích chính tác ch"t ch# gi:a các bên có liên quan, quy%n các cp qun l và duy trì khu bo bao g.m nh:ng ng2i i%u hành trong và t.n có hi(u qu hn, em li l4i ích cho ngoài 2ng biên khu bo t.n, cng nh du khách, c0ng .ng *a phng và c nh:ng ng2i có th& xúc ti$n vi(c qun l môi tr2ng. hi(u qu khu bo t.n b!ng vi(c m bo r!ng nh:ng bi(n pháp qun l và k$ Nh:ng tác 0ng tiêu c;c $n môi tr2ng hoch là phù h4p. M"c dù m5c tiêu c6a bao g.m s; nhi'm bn n1c và t do nh:ng thành phn tham gia có th& khác xây d;ng và vi(c thi cht thi r n và nhau, nh:ng hot 0ng du l*ch ch) có th& n1c thi không úng cách, ô nhi'm b%n v:ng n$u 4c th;c hi(n v1i s; hi&u không khí do vn chuy&n, phá h6y ni 3 bi$t chung và trên quan i&m & phát
  2. tri(n. Nh8ng ng3i i'u hành tour óng 1. a nh8ng khu bo t/n vào vai trò trung tâm trong ngành du l+ch. Vì là chng trình và cung cp thông tin trung gian gi8a khách du l+ch và nhà cung cho khách v' nh8ng $c i(m vn cp d+ch v6 du l+ch, ng3i i'u hành tour hóa và t9 nhiên c7a i(m tham có th( nh h4ng &n s9 l9a ch,n c7a quan và vai trò c7a h, trong vi*c ng3i tiêu dùng, th9c ti)n hot 1ng c7a bo t/n h* sinh thái ti +a phng; nhà cung cp và s9 phát tri(n c7a nh8ng 2. Gi2i hn s. khách trong các nhóm thành phn ti i(m &n. Vai trò 1c áo ho$c chia nh8ng nhóm l2n thành này có ngha là ng3i i'u hành tour có nhi'u nhóm nh- khi tham quan khu th( óng góp quan tr,ng vào vi*c xúc ti&n bo t/n; nh8ng m6c tiêu c7a s9 phát tri(n du l+ch 3. Thông báo tr2c cho ng3i qun l b'n v8ng và bo v* ngu/n tài nguyên vn khu bo t/n khi &n tham quan và hóa và môi tr3ng mà s9 s.ng còn c7a tho lu n v' nh8ng cách nh"m ngành du l+ch ph6 thu1c vào. Thành viên gim b2t tác 1ng c7a du khách; c7a TOI tin t4ng r"ng du l+ch 4 khu bo 4. a nh8ng nguyên t!c b'n v8ng t/n nên: thành tiêu chí l9a ch,n và th-a 1. 5c phát tri(n và th9c hi*n trên thu n d+ch v6 v2i nh8ng nhà cung quan i(m h5p tác ch$t ch% v2i cp, và trong vi*c ch,n l9a nh8ng nh8ng thành phn thích h5p; nhà cung cp và i'u hành +a 2. 5c h0 tr5 b4i nh8ng chính sách phng; hi*u qu, nh8ng h2ng dn, chi&n 5. óng góp tài chính vào d9 án bo l5c qun l và bi*n pháp công t/n và phát tri(n; ngh*; 6. Cung cp cho khách hàng nh8ng 3. T p trung vào vi*c bo t/n môi c h1i h0 tr5 cho khu bo t/n m1t tr3ng trong khi vn m bo cách tích c9c và hi*u qu; 5c s9 phát tri(n lành mnh v' 7. Cung cp cho khách hàng nh8ng kinh t&, xã h1i, vn hóa. h2ng dn làm th& nào ( tránh nh8ng tác 1ng tiêu c9c khi tham Nhng óng góp ca ng i iu hành quan nh8ng khu v9c nhy cm, tour vào s phát trin bn vng ca ch#ng hn nh vi*c gi8 khong nhng khu bo tn cách thích h5p v2i 3i s.ng hoang Thành viên c7a TOI cng tin t4ng r"ng dã, i theo 3ng mòn ( tránh ng3i i'u hành tour có th( óng góp vào gi m lên cây c-, ti&t ki*m n2c và s9 phát tri(n b'n v8ng c7a du l+ch 4 nng l5ng ( tránh nh8ng tác nh8ng khu bo t/n theo nhi'u cách khác 1ng có liên quan &n môi tr3ng. nhau, nh:
  3. Nhng ví d v thc tin hay do nhng kinh nghi)m và s; h/ tr4 cho c0ng thành viên ca TOI -ng *a phng; Sáng kin Khám phá (UK) a ra tour • Mua bt k nh:ng sn phm và Chuy%n Du l*ch c6a Nh:ng nhà thám d*ch v5 *a phng nào phù h4p hi'm, 3 ó, du khách 4c tham gia nh cho tt c các chuy%n i; nh:ng ng2i giúp vi)c cho các d; án • Làm vi)c v1i nh:ng ng2i i&u nghiên c7u c5 th'. Ch#ng hn nh, tour 3 hành *a phng ' th;c thi chính Kalimantan, Indonesia, trên o Borneo, sách; và cho phép khách du l*ch làm vi)c v1i • Gi1i hn s, khách c6a các tour tu nh:ng chng trình nghiên c7u v& 2i theo tình hình ti *a phng. i dn u th% gi1i và óng 1.000 USD m/i ng2i vào Qu< 2i i 3 Công viên Hapag-Lloyd Kreuzfahrten (7c) Qu,c gia Tanjing Putung Chuyên v& nh:ng cu0c hành trình và Tour Nng n (Morocco) ã phát tri'n nh:ng chuy%n i trên sông và i dng Hi%n chng H1ng dn viên v& Sa mc b"ng tàu khách sang tr+ng, $c bi)t là 3 và Núi cho h1ng dn viên c6a nó, nh là Nam c;c, B!c c;c, nh:ng qun o 3 nh:ng phng ti)n ' xây d;ng th7c Nam Thái Bình Dng và lòng cho v& vai trò liên lc c6a h+ ,i v1i du khách Amazon. ' gim thi'u nh:ng tác 0ng v&: môi tr2ng do các tour gây ra và tng 1. Nh:ng vn & môi tr2ng; thêm nh:ng kinh nghi)m cho khách hàng, 2. Nh:ng tác 0ng kinh t% c6a các công ty ã phát tri'n m0t s. tay dành cho nhóm ti m0t khu v;c 4c nêu; khách l: hành %n Nam c;c, trong ó 3. Ngu-n tài chính sinh ra t8 ngành cung cp: du l*ch và vai trò c6a h+ trong vi)c • H1ng dn và nh:ng thông tin gìn gi: nh:ng loài $c h:u và di th;c ti(n v& nh:ng hành vi úng sn *a phng; !n 3 Nam c;c; 4. S; phát tri'n kinh t% xã h0i *a • Nh:ng s; ki)n l*ch s9, khoa h+c và phng; *a l thành nh:ng bài ging -ng Nh:ng bi)n pháp xã h0i và môi trng hành t. ch7c trên tàu; và thích h4p. • Phn +c thêm v& Nam c;c, g-m nh:ng ch6 & v& l*ch s9 vùng t, Cuc di c (Anh) có m0t chính sách Du Hi)p 1c Nam c;c, nh:ng loài l*ch có Trách nhi)m g-m: 0ng, th;c v t bn *a và nh:ng • Thuê thêm h1ng dn *a phng vn & môi tr2ng trong vùng. ' cung cp nhi&u thêm nh:ng
  4. Hotelplan (Th9y S) ã thi(t l"p m4t QuA phng và/ho%c nh>ng d? án bo Sinh thái vào tháng 1 nm 2001. QuA ã t2n; tng lên nh6 vi,c óng góp 5 Franc Thu@ • B#t d6i rác (n nh>ng v. trí thi rác S (khong 3 USD) c:a m3i khách trong an toàn; và bt k tour B6 bi*n nào c:a Hotelplan’s • %t nh>ng h1 cht thi theo hàng Holidays, khon ti)n này chi(m khong cho quá trình x= l n5c thi an 20-25 % giá bán. Nm 2002, QuA ã tng toàn. khong 750.000 USD. Ti)n 8c s= d9ng cho nh>ng d? án trong và ngoài khu du TUI Nederland (Hà Lan) ã kh7i u m4t l.ch b)n v>ng, nh>ng n3 l?c môi tr6ng D? án Du l.ch Nh"n th;c Môi tr6ng 7 c:a nh>ng thành phn tham gia ti nh>ng Bonaire và Curaçao nm 1999, * cung i*m (n c:a Hotelplan, và nh>ng tr8 cp cho khách hàng nh>ng thông tin v) giúp kh n cp trong nh>ng thm h/a du l.ch có trách nhi,m và nh>ng sn thiên nhiên ho%c nh>ng d? án ch- th?c ph m b)n v>ng. Nh>ng thông tin ban u hi,n m4t ln duy nht. 8c cung cp trong nh>ng t6 b5m có nhãn hi,u là Arke và Holland International Premier Tours (MA), chuyên v) nh>ng c:a TUI Nederland. Khi khách hàng ch/n hành trình 7 ông và Nam Phi, ch/n tour (n Bonaire hay Curaçao: nh>ng khu l)u c#m tri và nh>ng ch3 ngh- • TUI Nederland cung cp nh>ng chân 7 các công viên qu1c gia và nh>ng m&o nh0 v) nh>ng bi,n pháp th?c khu bo t2n thú sn l5n c:a t nhân có ti+n thân thi,n v5i môi tr6ng trong cam k(t nh>ng bi,n pháp b)n v>ng và áp nh>ng quy*n sách nh0 kèm theo d9ng m4t cách ti(p c"n nhy cm vào du vé máy bay c:a h/. l.ch, liên quan (n bo t2n và c4ng 2ng • Hãng KLM, m4t thành viên c:a d? .a phng. Premier Tours thiên v) án, chi(u m4t video v) nh>ng nh>ng tri: chuy(n tham quan và nh>ng hot • Thuê nh>ng nhà sinh thái làm vi,c 4ng b)n v>ng trên máy bay nh tr/n th6i gian * m bo nh>ng là m4t phn c:a d?a án. bi,n pháp th?c ti+n b)n v>ng cho • Khi (n ni, nh>ng ti(p viên c:a môi tr6ng 7 các tri; TUI Nederland ã 8c ào to s' • Cp i,n t ng • Không cho phép sn b#n nhng chuy(n tham quan và nh>ng hot :ng h4 vi,c ch9p nh sn b#n; 4ng b)n v>ng hi,n có; và • Cung cp cho nh>ng l8i ích tr?c • Sách v) tài nguyên c:a TUI ti(p và gián ti(p cho c4ng 2ng .a Nederland, có s$n trong ti)n snh các khách sn, ch- d!n thêm cho
  5. khách v" nh/ng hot *ng, nh/ng chuy!n tham quan b"n v/ng và nh/ng s0 hp dn. Viaggi del Ventaglio ( ) nm 1991 ã quy!t %nh dành 1 USD m)i gi+ng ng-/ êm cho B* Du l%ch c-a C*ng hòa Dominica, # giúp cho vi$c s.a ch/a nh/ng thi$t hi do cn l'c George gây ra. Nh/ng óng góp này kéo dài trong 1 nm và to ra khong 150.000 USD. M*t phn c-a kinh phí này ã ,c u t vào vi$c bo t(n và phát tri#n o Saona trong Parque Nacional del Este. o c trng cho m*t h$ sinh thái p, *c áo nhng m&ng manh, và nh/ng chuy!n du ngon a thích dành cho nh/ng khách sn nm trong vùng. Kinh phí này cng ,c dùng # xây li 63 ngôi nhà trong làng Manojuan, ni ã b% tàn phá nng n" sau cn l'c, và # xúc ti!n và phát tri#n nh/ng hot *ng th- công %a phng, thông qua vi$c tài tr, cho nh/ng doanh nghi$p %a phng.
  6. NGÀNH DU L CH HC PH N 4 Tài liu: 4.2 Trng hp: Peru Treks & Cuc thám him Du khách n Peru ã t ng lên áng k" trong hai thp niên qua, do vi#c t ng * an toàn, v n hoá, l$ch s3 và các i"m thu hút, và vi#c qung bá chính trên th$ tr,ng th gi+i. Rõ ràng tt c du khách n du l$ch Peru tham gia Machu Picchu trong Andes, và nhi!u ng,i tham gia tt c các phn c0a “,ng mòn Inca ” t2 Cuzco n Machu Picchu. Trong nh4ng n m cu'i thp niên ‘90, s# t ng lên v s lng c!a các hành trình tham gia cuc i b ng mòn Inca làm t ng lên các vn  v môi trng và xã hi, bao g(m s' l.ng l+n cht thi và n+c thi ti các i"m cm tri không theo quy $nh, làm h hi và ) nát các bc tam cp bng á c0a ,ng mòn, m*t tác *ng tiêu c5c n l'i s'ng c0a c dân $a phng. i x" t vi ngi khuân vác và ngi ph c v n ung tr thành mt vn  c bit. Hu h t nh4ng ng,i khuân vác là nông dân Quechua t2 các vùng quê lân cn, thu nhp c0a h% ph/ thu*c nhi!u vào công vi#c ti ,ng mòn Inca. Ngôn ng4 c0a h% là ngôn ng4 Quechua, ngôn ng4 c0a ng,i Inca, mc dù hi#n nay có nhi!u ng,i nói t't ti ng Tây Ban Nha. Nhi!u giá tr$ truy!n th'ng và 1c tin c0a h% còn li hi#n nay không thay )i my so v+i tr+c và sau khi ng,i Tây Ban Nha xut hi#n. S5 phát tri"n m*t l.ng khách du l$ch kh)ng l( trong và xung quanh Cuzco ã tr- nên m*t s1c mnh, và th,ng phá hu6 và gây s1c ép cho c*ng (ng bn $a này. Vi#c 'i x3 v+i ng,i khuân vác bn $a bao g(m tr lng quá thp, mang quá nng (th,ng là 50kg hoc hn), và cung cp nghèo nàn trên ,ng mòn, i trong th,i ti t lnh giá, g( gh! trong * cao hn 13.000 feet so v+i mt n+c bi"n mà không mang giày, ( t, th1c n, túi ng0 thích áng cho th,i ti t lnh và trên * cao nh vy. Chính ph0 Peru ã th5c hi#n công tác nghiên c1u " bo t(n và lu gi4 cht l.ng môi tr,ng d%c theo ,ng mòn Inca, h% nhn ra rng ,ng mòn chính là ngu(n l.i chính y u " thu l# phí c0a nh4ng ng,i n Peru. Các du khách trong ng mòn Inca ngày nay ã b gii hn bng các lut l# (l# phí hi#n nay là 73 ô-la), cái này phi .c ph/c v/ t't trong s5 h.p tác v+i các công ty h+ng dn $a phng. Nh4ng gi+i hn khác bao g(m: • Du khách i b* hi#n nay òi h&i phi có h+ng dn viên có giy ch1ng nhn • Tt c du khách phi ng0 trong trong khu v5c ã thi t k tr+c • 't l3a tri ã b$ cm • óng ,ng mòn 1 tháng trong m*t n m, th,i gian cn thi t cho bo qun và làm v# sinh • t các i"m ki"m tra trong ,ng mòn " ki"m tra giy phép, s' h* chi u và s1c ti c0a ng,i khuân vác òi h&i khách du l$ch có h+ng dn t ng lên làm t ng theo các công ty cung 1ng h+ng dn du l$ch, nhi!u công ty không s3 d/ng các vi#c làm cho du l$ch b!n v4ng, c bi t là 'i x3 v+i ng,i làm vi#c $a phng. Chính ph0 peru thông qua “Lut cho ng,i khuân vác” n m 2002 " gi+i hn trong ti cho ng,i khuân vác là 20kg và m*t m1c lng t'i thi"u, nhng o lut này ã b$ l, i. Tuy nhiên, m*t s' công ty du l$ch $a phng m+i ã t2ng b+c ci thi#n các khía cnh v! môi tr,ng và xã h*i c0a du l$ch d%c theo ,ng món Inca. Nh m*t trong nhi!u công ty, Peru Treks & Adventure,
  7. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.2 ã th<c hi)n nhi&u chính sách v& môi tr4ng và xã h2i bao g/m: 1. i x tt ca ng i làm vic a ph ng Peru Treks & Adventure ã 6c th<c hi)n và qun l do ng4i +a phng. Các công ty chm sóc $c bi)t nh;ng ng4i làm vi)c cho 4ng mòn. Ng4i qun l a ra r#ng: “Cung cp t.t th9c n cho ng4i khuân vác là m2t nhi)m v7 mang tính b"t bu2c. Nó không ch* là vi)c tr lng cao hn; trong ki%n chúng tôi có s i x tt h n cho nhng ng i khuân vác nh gia con ng i còn h n là súc vt vn chuyn.“ Vi)c th<c hi)n c8a h, bao g/m: • Lng ng4i khuân vác cao hn 20% so v3i lng trung bình c8a ng4i i&u hành tour 4ng mòn Inca ti +a phng. Thu nh!p hàng ngày c8a h, có th' 6c so sánh v3i ng4i làm vi)c thành tho (nh là th6 m2c chính) và xp x* cao hn 4 ln so v3i nông dân +a phng. • Nh;ng ng4i khuân vác còn 6c thêm 5% n%u nh hò hoàn thành m2t khoá h,c u tiên 6c th<c hi)n b5i T0 ch9c Phi chính ph8 ti +a phng. Vào nm 2006, công ty b"t u thêm 5% cho nh;ng ng4i khuân vác nào ã hoàn thành thêm khoá t!p hun v& nh!n th9c môi tr4ng. i&u này không ch* giúp h, v& khía cnh tài chính, mà còn trang b+ cho h, nh;ng k= nng có giá tr+, giúp ph0 bi%n nh;ng k= nng ó cho c2ng /ng +a phng, và óng góp cho cm nh!n c8a ng4i khuân vác v& ch8 ngha chuyên nghi)p và t< qu tr,ng. • Ng4i khuân các mang tr,ng l6ng t.i a 20kg. (Do lu!t pháp quy +nh, nhng Peru Treks & Adventure gây áp l<c gi3i hn này, tr,ng l6ng cho nh;ng ng4i khuân vác ti các i'm i và các du khách nào có òi thêm l6ng mang vác thì ho$c là b- qua ho$c là phi thuê thêm ng4i mang). • Ng4i khuân vác 6c trang b+ l&u r2ng hn v3i mái ch.ng thm n3c cho vi)c ng8 ngh trong chuy%n i. • M1i ng4i khuân vác 6c cung cp ôi giày i b2 có cht l6ng t.t (ng4i khuân vác tr 25% tr+ giá ôi giày), túi ng8 (mi(n phí), và gi- mang 6c thi%t k% chuyên bi)t cho vi)c mang hàng (mi(n phí) • Bo hi'm 4i s.ng/tai nn cho tt c ng4i khuân vác (áp d7ng hàng nm, không phi ch* m2t tour). Trong nhi&u tr4ng h6p, công ty tìm nhi&u cách ' th<c hi)n s dng hai ln cho ng i khuân vác sau khi hô hoàn thành xong công vic vi du khách. Ví d7. m2t cái l&u ch.ng thm 6c s: d7ng cho b;a n c8a khách; sau b;a n, l&u 6c quét d,n, s"p x%p v3i n&n ch.ng thm, và s: d7ng nh là l&u ng8 dành cho ng4i khuân vác. Tng t< nh v!y, các túi ng8 có cht l6ng cao 6c cho các du khách thuê trong tr4ng h6p du khách không có. Sau khi các túi ng8 này cho thuê 10 ln, công ty thu h/i li và cho luôn ng4i khuân vác. 2. Trách nhim môi tr ng Peru Treks hun luy)n tt c các ng4i làm vi)c trong chuy%n i Machu Picchu Sanctuary nh;ng quy +nh và nh!n th9c môi tr4ng, chm sóc và làm sch rác và cht bn, s: d7ng ngu/n cht .t sch ' nu n trong 4ng mòn Inca. Nh ã nói 5 trên, ng4i làm vi)c 6c tr thêm 5% n%u nh h, hoàn thành khoá t!p hun v& nh!n th9c môi tr4ng. Ng4i h3ng d n giáo d7c du khách v& các vi)c làm v& môi tr4ng.
  8. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.2 3. Giáo d%c du khách Peru Treks mang #n m,t l/ng l-n thông tin v$ vn hoá 'a phng, s5 b$n v4ng và tác ,ng môi tr.ng vv #n khách hàng c1a nó thông qua các website, t. ri, thông tin tr-c chuy#n i, và thông qua ng.i h-ng dn khi i trên .ng mòn. Khách du l'ch /c khuy#n khích óng góp vào các d5 án 'a phng (xem phía d-i). Công ty cng cung cp các du khách nh4ng thông tin v$ khách sn, tour vv bt c2 ni âu ti Peru, mà các cu,c g p này là tiêu chun cho du l'nh b$n v4ng. 4. Các d( án & quyên góp cho c#ng "ng Peru Treks & Adventure cho phép m,t chi#n l/c kép c1a c hai quyên góp cho qu cng ng và khuyn khách khách hàng quyên góp. D5 án bao g*m: • Xây d(ng tr$ng h c. D5 án c,ng *ng có tham v(ng nht c1a công ty là xây d5ng hai tr.ng h(c ti 'a phng. Trong nm 2005, h( quyên góp /c chi phí cho các vt li&u xây d5ng (6000 ô-la) và tr chi phí cho nh4ng ng.i làm m,t tr.ng h(c cho 60 tr!. C,ng *ng 'a phng cung cp nhân công lao ,ng. Nm 2006, Peru Treks & Adventure óng góp /c 5000 ô-la cho xây tr.ng th2 2. Công ty hy v(ng hàng nm xây thêm 1 tr.ng. • Quyên góp " mc. Công ty khuy#n khích du khách mang theo thêm * trong chuy#n i c1a h( % quyên góp cho c,ng *ng. Peru Treks & Adventure thu thp * ti các vn phòng chính khi du khách #n % i$n nh4ng thông tin cu)i cùng tr-c khi i tham quan. • Quyên góp các d%ng c% h c tp nh sách, giy, màu v" vv . Công ty quyên góp m,t s) l/i nhun cho d5 án này, và cng khuy#n khích du khách lc quyên. • Nh'ng c& ch t!t khác #n c,ng *ng bao g*m quà Giáng sinh /c quyên góp t3 du khách và phân phát li cho tr! em trong c,ng *ng, tài tr/ các ng phái c1a c,ng *ng và chng trình á banh. 5. Tìm kim khách hàng sn lòng chi tr nhiu h n cho s( bn v'ng Chi phí hot ,ng c1a Peru Treks & Adventure cao hn m,t ít so v-i các công ty du l'ch khác do nh4ng vi&c làm c1a h(. Cha nói #n công ty có thu nhp. Nó óng góp l& phí hi cao hn )i v-i du khách trong cu,c hành trình “.ng mòn Inca”, nhng trong cùng m,t th.i gian, nó thu hút khách hàng tr phí nhi$u hn cho vi&c th5c hi&n các vn $ môi tr.ng và xã h,i. Peru Treks & Adventure tip th kh n ng ca chính nó nh mt công ty có trách nhim vi xã hi và môi trng. Ví d0, nó bao g*m s) l/ng l-n các thông tin trên website, cái này /c cp nht th.ng xuyên bao g*m nh4ng bài báo chi ti#t v$ công vi&c ng.i làm công và tr/ cp c1a ng.i khuân vác, cp nht nh4ng d5 án v$ xây tr.ng h(c. Chm sóc và s5 chú tr-c ây c1a ng.i t+ ch2c tour mang #n s5 tho mái cho c,ng *ng và các vi&c làm v$ môi tr.ng thu hút nh4ng khách hàng quan tâm #n s5 b$n v4ng, và nh4ng ai sn lòng tr nhi$u hn cho nó.
  9. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.3 Các sn phm ca các nhà iu hành tour và nhng nhà cung cp chính Các thành phn ca các sn phm Nhà cung cp du lch Khách sn, gi)ng ng, & n sáng, t1 Ni lu trú cung cp th1c phm, phòng ph+c v+, các i!m cm tri, tàu du l$ch Giao thông công c'ng (tàu l/a), sân bay, các hãng vn ti ã lên k hoch, Giao thông n và i t. các i!m du các h*p &ng thuê hàng không, các l$ch chuyn i trên bi!n ã lên k hoch, các chuyn i trên bi!n ã *c thuê, xe khách, tàu bi!n Nhà hàng và quán r*u, các ti"m tp hoá, nông dân, ng dân, th$ Cung cp th1c phm, th-c n và tr)ng/kinh doanh $a phng, ti"m n(c u%ng bánh, hàng hoa qu, nh0ng ti"m th-c n s# Thuê xe, tàu, cung cp nhiên li"u, các Lu thông mt t trm gas, xe taxi Vn phòng, ng)i i u hành, ng)i Các d$ch v+ mt t i u hành ti i!m du l$ch Nhà cung cp các chuy!n i th1c $a, Các s1 ki"n vn hoá và xã h'i tour, các phng ti"n gii trí, th! thao, quy hàng và các công ty Các ngu&n l*i di sn, vn hoá và môi Ban qun l , các nhà qun l các i!m tr)ng c,a i!m du l$ch bo t&n, các bên thuê và ch, t nhân Ngu&n: Supply Chain Engagement for Tour Operators – Three Steps Toward Sustainability. 2004. The Tour Operators’ Initiative for Sustainable Tourism Development.
  10. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài liu: 4.4 Các chu#i cung cp bn v(ng – Các im in c'u i n i n c u 1: Aurinkomatkat Aurinkomatkat, công ty i$u hành tour ra n0c ngoài c4a Phn Lan bt u t-ng h2p nh7ng o c v$ tính b$n v7ng v0i nh7ng h& th+ng chu.i cung cp c4a nó vào nm 2000. Công ty ã phát tri%n các tiêu chí b$n v7ng cho các khách sn liên k#t v0i nh7ng u tiên dành cho vic qun l n%c và tit kim n ng l&ng. Nh7ng tiêu chí thp nht ã 2c hình thành cho các khách sn liên k#t bao g,m vi&c liên k#t v0i các h& th+ng x6 l n0c thi và nh7ng o c v$ vi&c ti#t ki&m nng l2ng và n0c. Chng trình b$n v7ng 2c th8c hi&n theo nhi$u giai on % cho phép các khách sn liên k#t m$t giai on chuyn "i % t 2c nh7ng òi h*i c4a chng trình và tìm hi%u thêm nh7ng gì 2c mong 2i trong tng lai. Giai on u tiên bao g,m vi&c giám sát các th% hi&n v$ môi tr1ng, nhng không òi h*i các nhà cung cp ni lu trú th8c t# phi t 2c tt c nh7ng òi h*i. Vi&c giám sát u tiên 2c th8c hi&n thông qua m/t danh sách ki%m tra các nhà i di&n c4a các phng ti&n phi hoàn ch'nh và 2c s8 ki%m tra c4a cán b/ c4a Aurinkomatkat ti các i%m du l(ch và 2c thay -i theo h ng nm. Tt c các nhân viên c4a Aurinkomatkat $u 2c hun luy&n v$ du l(ch b$n v7ng thông qua các bài ging và nh7ng bu-i tho lun bàn tròn. Vi&c hun luy&n 2c liên t3c thông qua các bu-i tho lun, các trang web, bn tin v$ du l(ch b$n v7ng và nh7ng tp thông tin. Nh7ng k#t qu c4a chng trình là tích c8c và m/t s+ nhà qun l khách sn ã cung cáp nh7ng thông tin v$ nh7ng th8c hi&n môi tr1ng c4a h) tr0c khi 2c yêu cu th8c hi&n. Aurinkomatkat thông báo nh7ng nhà cung cp c4a mình v$ chng trình này và cách % th8c hi&n theo các tiêu chí b$n v7ng thông qua th và các cu/c vi#ng thm c4a nhân viên ph3 thu/c vào t5ng i%m du l(ch. Do có nhi$u ni lu trú 2c th8c hi&n theo mô hình công ty gia ình, nên các chng trình môi tr1ng và nh7ng tiêu chun c4a nó 2c biên d(ch sang nh7ng ngôn ng7 c4a các i%m du l(ch. % cung cp nh7ng khuy#n khích các +i tác ci thi&n vi&c th8c hi&n môi tr1ng, Aurinkomatkat to ra m/t h th!ng phân loi tính bn v(ng. H& th+ng phân loi này s" xut hi&n s0m bên cnh vi&c phân loi cht l2ng truy$n th+ng trong các t1 ri, trang web và các n phm qung cáo c4a Aurinkomatkat. H& th+ng phân loi này 2c d8a trên thang i%m 100. B ng cách t 2c nh7ng tiêu chí thp nht trong vi&c liên k#t v0i các h& th+ng x6 l n0c thi và o c v$ ti#t ki&m nhiên li&u và n0c, các phng ti&n có th% ghi 2c 30 i%m 2c tính vào trong chng trình b$n v7ng. Nh7ng i%m ph3 khác 2c tính cho vi&c có các chính sách b$n v7ng ho!c môi tr1ng, phát tri%n h& th+ng qun l cht thi hi&u qu, s6 d3ng các ngu,n nng l2ng có th% tái to 2c, th8c hi&n chính sách mua sm b$n v7ng và có nh7ng chng trình giao lu v0i c/ng
  11. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.4 0ng. Các khách sn có th( nh"n 7c &n 3 sao cho các th>c hi*n v' môi tr5ng. N&u có nh=ng phn h0i tiêu c>c t; khách hàng ho$c n&u có các vn ' ny sinh mà liên quan &n các tiêu chí, thì khách sn có th( s% b, h cp phân loi v' môi tr5ng. N&u ch+ xem xét v' vi*c liên k&t các tiêu chí môi tr5ng vào trong các h7p 0ng v4i các khách sn, thì có th( làm tng lên tính r9i ro ánh mt tính b'n v=ng v' các m$t nh kinh t& và vn hoá- xã h3i, Aurinkomatkat cng ph/i h7p các ch s v tính bn vng v kinh t và v n hoá – xã hi vào trong chng trình này. Các tiêu chí cng ch+ ra r#ng m3t khách sn có 800 phòng thì có phm vi tác 3ng khác v4i m3t khách sn nh. có 6 phòng và nh=ng ngu0n l7i i kèm v4i chúng là không tng thích. M3t khu ngh+ mát a qu/c gia 5 sao v4i các ch:ng ch+ sinh thái thì không phi luôn luôn là “l>a ch-n” t/t hn so v4i nh=ng khách sn 7c gia ình qun l , ni mà không có nh=ng chng trình v' môi tr5ng nhng ã tuy(n d8ng nh=ng nhân viên c9a các gia ình xung quanh và giúp cho kinh t& ,a phng b#ng cách khuy&n khích du khách mua th:c n và nh=ng sn ph m khác t; nh=ng quy hàng ,a phng. Vì th&, công ty cng ã làm d) hn cho nh=ng tài sn nh. do gia ình s6 h=u mà không th( u t v' các k? thu"t môi tr5ng ( m6 r3ng nh nh=ng khách sn l4n hn b#ng cách cho thêm 5 i(m ph8 cho nh=ng c s6 lu trú mô hình nh. do ,a phng s6 h=u. i'u này có ngha là các khách sn do gia ình qun l s phân loi v' môi tr5ng cao hn s% òi h.i nhi'u u t hn. i m  n c u 2: LTU Touristik Vào mùa hè 2000, LTU Touristik, m3t công ty i'u hành tour c9a :c a ra nh=ng tour tr-n gói &n tt c các châu l8c, ã khai trng chi&n d,ch ( giúp các khách sn ã có h7p 0ng ( ci thi*n các th>c hi*n v' môi tr5ng c9a h-. Chi&n d,ch này 7c d>a trên nh=ng kinh nghi*m c9a công ty v4i các khách sn ã k h7p 0ng và cho bi&t r#ng phn l4n các ch9 khách sn có cm giác chung v' trách nhi*m v4i môi tr5ng, nhng nh=ng ' xut cn thi&t cho vi*c làm th& nào ( h- có th( th>c hi*n t/t 7c các hot 3ng v' môi tr5ng. ( xác ,nh nh=ng h2 tr7 cn th>c hi*n 6 âu, Phòng môi tr5ng c9a công ty LTU Touristik ã làm vi*c v4i các nhà t vn ( cung cp các bng câu h.i v4i nh=ng khách sn ã h7p 0ng. Phòng cng t1 ch:c các cu3c h-p v4i nhân viên và các nhà qun l khách sn c9a m3t s/ i(m du l,ch, cho phép h- tìm hi(u nh=ng b4c u tiên v' các hot 3ng môi tr5ng c9a khách sn và các tác 3ng v' môi tr5ng. Nh là trung tâm i(m c9a chi&n d,ch, công ty ã s-an tho các sách h4ng d!n nh., Das Umwelt freundliche Ferienhotel (Khách sn thân h=u v4i môi tr5ng) ( cung cp nh=ng h2 tr7 v' k? thu"t cho các khách sn ã h7p 0ng. Nh=ng ch9 ' 7c son tho trong sách h4ng d!n bao g0m n4c u/ng, các vùng
  12. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.4 ngoài tr4i, nng l7ng, mua s#m, rác thi và giao ti&p – liên lc. M1i m2t ph n bao g0m các mô t chung v' các vn ' và nh=ng ' xut rõ ràng v' các gii pháp ' gii quy&t các vn ' này, 7c trình bày b$ng cách di)n t n gin và th( hi*n g n gi v3i ng4i s c hi*n các hành 2ng và nh=ng  u t òi h.i cng nh vi*c ti&t ki*m các chi phí. Sách h3ng d!n này ch9 y&u dành cho các nhà qun l khách sn và nh=ng thành viên ch,u trách nhi*m cho vi*c i'u hành khách sn. Sách này cng ã 7c a &n tt c các i(m du l,ch trên toàn th& gi3i, nh=ng ni mà công ty LTU Touristik th>c hi*n kinh doanh. Hi*n ti ã có tái bn l n 3, sách dày 20 trang 7c xut bn b$ng ti&ng :c, Hy Lp, Anh, Pháp, và Tây Ban Nha. Trong nm 2002, có khong 15.000 quy(n sách này ã 7c phân phát và m2t s/ công ty, khách sn l3n ã %t hàng sách này ( s in li. B$ng m-i cách có th(, sách này cng 7c phân phát &n các nhà qun l khách sn t nhân. Nh=ng h3ng d!n viên du l,ch, nh=ng khách hàng và tr5ng các vn phòng i di*n c9a các i(m du l,ch ã cung cp nh=ng sách h3ng d!n trong nh=ng chuy&n tham quan inh k, ã gii thích v' nh=ng m8c tiêu c9a công ty LTU Touristik và a ra m2t s/ ' xut ban  u cho các hot 2ng môi tr4ng. Sau ó các tr5ng i di*n báo cáo nh=ng hành 2ng  u tiên c9a các nhà qun l khách sn &n cho ban qun l môi tr4ng c9a LTU Touristik. Bên cnh các sách h3ng d!n, các nhà qun l khách sn cng nh"n 7c nh=ng th cá nhân và m2t bng câu h.i (1 trang) v' nh=ng gì t; nh=ng sách này mà h- có th( áp d8ng cho các hot 2ng môi t4ng, h- có c n thêm nh=ng thông tin sâu hn và nh=ng o c v' môi t4ng nào mà h- ã th>c hi*n. G n 20% c9a tt c công ty cung cp khách sn 7c h7p 0ng ã có nh=ng phn h0i v' công ty. N&u các nhà cung cp ni lu trú c n nh=ng h1 tr7 cao hn nh=ng h7p 0ng  u tiên này, công ty LTU Touristik cung cp chúng thông qua Nhóm h1 tr7 k? thu"t (g0m 2 cán b2) c9a Phòng Môi tr4ng c9a Công ty. Vì th& có th( m bo nh=ng /i thoi liên t8c v3i các khách sn ( ci thi*n nh=ng th>c hi*n v' môi tr4ng c9a khách sn. Các khoá hun luy*n cng 7c cung cp cho /i tác, các tr5ng i di*n c9a các vn phòng và nh=ng h3ng d!n viên các tour và các nhà qun l môi tr4ng cng th4ng xuyên c"p nh"t chúng cho nh=ng chi&n d,ch này. Các thông tin cng 7c cung cp v' nh=ng dng h1 tr7 k? thu"t 7c mong 7i và làm th& nào ( th>c hi*n nh=ng ánh giá không chính quy v' các phng ti*n du l,ch. Trang web c9a công ty cng cung cp cho tt c nh=ng nhân viên quan tâm v' các thông tin chi ti&t. LTU Touristik nh"n ra r$ng vi*c ch+ d>a vào sách h3ng d!n cng v!n còn nh=ng hn ch& c bn r$ng không có nh=ng c ch& ( c6ng ch& các hot 2ng tình nguy*n này ho%c cha có nh=ng khuy&n khích cho vi*c th>c hi*n c9a h-. M8c ích lâu dài c9a công ty là có th( bi(u di)n 7c nh=ng l7i ích c9a các
  13. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.4 hành ng môi tr ng và  xây d"ng c các tiêu chun môi tr ng cho các khách sn du lch. B c tip theo, LTU Touristik có k hoch tp trung các thông tin v các hành ng môi tr ng c th"c hin bi các khách sn và báo cáo các kt qu c a nó n các khách sn khác và cui cùng là nh!ng khách hàng c a nó.
  14. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.5 Các cách tip cn B#c t ng chn, vách ngn hàng hi và nh$ng k& thut c#ng tr" chng ! là nh4ng b3c t-ng 3ng c3ng trong vic xây 0c xây d5ng bng xi-m ng ho c kim loi mà tt d%ng ven bin c cùng ph1c v1 cho m+t m1c ích chung. Các ph ng pháp này 0c th5c hi%n $ ch)ng / vi%c xói l. do chúng òi h(i ít không gian và vt li%u. Tuy nhiên, do tính t5 nhiên thng 3ng c2a nó, n ng l0ng phn sóng 0c t)i a hoá, nên ã to ra nh4ng ti#m n ng cho vi%c phá v/ các bãi bi$n ho c nh4ng vùng t khác ang 0c bo v% nh 0c trình bày trong các hình d,i ây. Bãi bi n t S làm gi m nng l ng t Bãi bi n  c b o Nng lu ng b b c t ng ch n Tác  ng t i chân b c Công trình b S5 làm y"u chân các công trình xây d5ng . nh4ng vùng bi$n có n ng l0ng sóng l,n Ngun: Sustainable Coastal Tourism Handbook for the Philippines, 2002 Do s5 làm sch c2a sóng . chân các b3c t-ng chn dn "n vi%c xói mòn cát bi$n . chân các b3c t-ng. Vì th", các b3c t-ng ch& có tác d1ng bo v% tm th-i bãi bi$n phía sau nó và cu)i cùng là thúc y s5 xói mòn c2a các phn cát phía tr,c b3c t-ng và sau ó là b3c t-ng b' ngã *, cát phía sau b3c t-ng s! có nguy c b' cu)n trôi nhi#u h n tr,c ây do vùng n,c sâu h n.
  15. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.5 Bc t ng chn ch là gii pháp ngn hn, và thông th ng s thúc y vic bin mt ca bãi bin trong thi gian sau ó. ng ng n, bc chn sóng và cu tàu là nh5ng công trình /c xây b ng á ho!c xi mng. Nh5ng -ng ngn /c !t vuông g)c v,i b- bi%n % gi5a cát . m!t sóng v*, dàn tri ra trong vùng n,c . ó và ngn cn s6 trôi . vùng tri$u gây nên s6 lng (ng c1a cát. Tuy nhiên, phía sau c+t n,c li ánh mt vùng cát . ó, s6 tng lên v$ t)c + ã gây nên s6 bao ph1 các -ng ngn và kéo nhi$u cát . m!t sau trôi i và k#t qu là làm bi#n mt các bãi bi%n và có s6 xói l (hi&n t/ng này có th% xy ra . xung quanh các bãi á t6 nhiên). Phn l,n các công trình $u có xu h,ng gây ra thêm nhi$u vn $ hn là gii quy#t vn $ tr3 phi chúng /c thi#t k# m+t cách cn thn và !t phù h/p trong nh5ng v' trí có các !c i%m !c trng c1a bãi bi%n và các ki%u sóng và trôi c1a n,c. Bãi bi n Xói l  ng B i  Dòng ch y vùng tri u Bi n Bãi bi n Xói l B i Dòng ch y vùng tri u C u tàu Bi n Bãi bi n Xói l B i  ng ngn Dòng ch y vùng tri u Bi n Bãi bi n Bãi á Xói l B i Dòng ch y vùng tri u Bi n Ngun: Sustainable Coastal Tourism Handbook for the Philippines, 2002 T ng ng n (xem thêm phn tài li&u) là phn á thoai thoi d)c và gi)ng nh các công trình bo v&, chúng /c s4 d0ng d(c b- bi%n % ngn ch!n vi&c xói l. t ven b- bi%n. Nh5ng b2c tng d)c và không gian gi5a các hòn á s" làm tiêu gim nng l/ng sóng và làm gim thi%u nh5ng sóng phn l6c. Chúng có th% có ngha hn nh5ng b2c t-ng, -ng ngn và vách ngn sóng.
  16. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.5 Bi lp bãi bin là m,t dng khác c3a vi&c i$u khi%n xói l/ trong ó cát 1c b*i vào trong các bãi bi%n b' xói l/ % thay th# cho phn cát b' cu)n trôi. Vi&c b*i lp cn phi 1c th8c hi&n 'nh k n#u bãi bi%n vn ti#p t2c b' xói l/. Vi&c b*i lp th.ng t)n nhi$u chi phí và th.ng b' ngn cn do s8 khai thác cát vì ngu*n cát có th% là hn ch# và không phi luôn luôn có. Bãi bi%n b' xói l/ nên 1c phân tích nguyên nhân gây ra vi&c xói l/ và gii pháp phù h1p nht liên quan #n t8 nhiên, chi phí và gi-i hn v$ pháp l . Khi lp k# hoch xây d8ng du l'ch bãi bi%n, nh7ng r3i ro c3a vi&c xói l/ có th% 1c tránh b ng m,t s) “quy 'nh vàng” d-i ây cho vi&c ch)ng li xói l/ bãi bi%n: • Tìm hi%u v$ h& th)ng bãi bi%n t8 nhiên tr-c khi nó b' thay +i. òi h(i có nh7ng nghiên c4u riêng v$ vùng. • Phát tri%n các khong cách phía sau tr-c khi công vi&c xây d8ng 1c bt u • Không cn quan tâm #n cát t5 các 2n, bãi bi%n hay nh7ng vùng cát ven b • Khi các vt cn tr/ chính các dòng n-c ven b. 1c xây d8ng nh cng, s6 d2ng các gii pháp m$m nh b*i p cát ho!c m/ thêm các kênh hn là các gii pháp c4ng nh làm các b4c t.ng chn hay .ng ngn. • Không nên lo lng n#u bãi bi%n b' phá v0 n!ng sau cn bão. Bt c4 khi nào có th%, thông th.ng các bãi bi%n s" b*i cát tr/ li.
  17. NGÀNH DU L CH HC PH N 4 Tài liu: 4.6 Các tiêu chí phát tri n du lch ven bi n ca Maldives • Gi/i hn nh8ng vùng xây d9ng cao nht là 20% so v/i t,ng qu: t • Lu gi8 tình trng nguyên v"n v% m: quan c4a nh8ng o có các khu ngh( mát b ng cách hn ch$ . cao c4a các công trình xây d9ng ngang v/i . cao c4a th9c vt trên o. . cao l/n nht c4a bt k m.t công trình xây d9ng nào cng b) gi/i hn b1i 2 ch( s+ ó là h' th9c vt trên o có th& che khut các công trình này. • Xác )nh không gian cho m-i du khách & du khách có th& nhìn ra bi&n t6 phòng c4a mình v/i con 0ng 5 m chy d*c b0 bi&n. Ch( có 68% chi%u dài c4a b0 bi&n là 2c xây d9ng các nhà ngh( và 20% 2c phân chia cho các s7 d3ng công c.ng và 12% còn li là & các khong không gian tr+ng. • Lu gi8 các h' th9c vt bn x5 b ng cách thay th$ các cây khi chúng b) ch!t. Nh8ng cây l/n và qúy hi$m s# 2c tránh khi th9c hi'n các công trình xây d9ng. • m bo nh8ng khong tr+ng 1 các bãi bi&n mà tt c các công trình xây d9ng 2c !t cách xa các khuôn viên c4a các h' th9c vt. Khong tr+ng ngn nht là 5 m t6 b0 bi&n & m bo chu vi c4a th9c vt và i%u quan trong nht là & bo v' 2c b0 bi&n. • Xác )nh nh8ng không gian cho các h' th9c vt n m gi8a các công trình xây d9ng & m bo r ng nh8ng vùng quan tr*ng c4a th9c vt bn x5 không b) xâm phm. • Ng n ch!n các công trình xây d9ng các cu cng, b0 ng n, các b0 bi&n b ng xi m ng & ng n cn các con n/c. Khuy$n cáo các tp oàn san hô l/n trên các bãi rn san hô và nh8ng phng pháp t9 nhiên khác & bo v' vùng b0.
  18. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.7 Bo tn ngun nc cho các khách sn Nh$ng l i ích t" vic th%c hin o c công tác bo tn ngun nc: 1. Tit ki"m ti n – hn ch chi phí s1 d.ng và chi phí chi tr cho vi"c s+i m, bm n)c và bo d,ng 2. Bo v" môi tr*ng - hn ch s3 c ng thng v các ngu'n l-i n)c và c s+ h tng 3. Ci thi"n nh2ng ti"n nghi cho khách - hn ch vi"c thiu n)c, h hi các trang thit b$ và s3 dao (ng v nhi"t ( và áp sut n)c. Bc 1 • ánh giá các ki!u s1 d.ng n)c + khách sn (hàng tháng và hàng ngày) ! xác $nh th*i gian/ $a i!m s1 d.ng n)c cao nht và xác $nh các cách ! bo t'n ngu'n n)c • Nh2ng vùng thông th*ng s1 d.ng nhi u n)c ! ki!m tra: c(t n)c trong các phòng khách, h" th&ng n)c t)i cây và trên mt t, git, h' bi và vòi n)c tm, các quán r-u và nh2ng t/ á. Bc 2 • a các u tiên và th3c hi"n hành (ng • Nh2ng gii pháp t&t ! xem xét: Vòi n)c, hn ch n)c x nhà v" sinh, các chin l-c t)i cây, duy trì, rò r#, s1 d.ng li ngu'n n)c. Bc 3 • Tip t.c giám sát vi"c s1 d.ng • Xác $nh và gii quyt các vn m(t cách nhanh chóng Các hành ng ngn hn • Lp t các vòi phun n)c • Lp t các vòi sen v0a / • Hn ch áp l3c t0 h" th&ng phân ph&i n)c cho các trang thit b$ • Lp t van óng m+ bng chân + trong các b'n r1a + bp Các hành ng dài hn • Tích tr2 n)c ma cho vi"c git gi • T)i cây c% b ng n)c ã dùng r'i (t0 các b'n r1a, tm, git ) • Lp t các vòi n)c nhà v" sinh i u ch#nh theo th*i gian Ví d!: M(t ánh giá c/a m(t khách sn 30 phòng phát hi"n rng 67% các vòi r1a trong phòng ngh# u b$ h%ng và rò r# v)i dòng chy khong 5.5 US gallons/phút. Vi"c lp t vòi 1.5 US gal/phút có th! hn ch vi"c s1 d.ng n)c khong hn 225.000 US gal/n m và tit ki"m -c 2.400 US $/n m. Vn này ch# òi h%i u t US $200 và có th! thu li trong vòng 5 tun. X# l nc thi Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  19. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.7 “N c thi” là gì? N/c thi là loi n/c ã qua s8 d4ng và không còn sch n9a. Nó bao g,m: 1. N/c 4c (xám) – n/c 3c s8 d4ng cho vi'c n u+ng, tm r8a, gi t 2. N/c thi t7 nhà v' sinh – ch6a nh9ng sn phm thi c5a con ng0i 3. N/c t/i tiêu - ch6a phân bón và thu+c tr7 sâu 4. N/c t7 các b% bi và bình n/c nóng - th0ng ch6a nh9ng hoá cht nh clorine và Brôm 5. N/c công nghi'p t7 các xí nghi'p, n v( kinh doanh 6. N/c t7 môi tr0ng - n/c 1 tng m t, n/c t7 bão và n/c ngm. Không có nh9ng x8 l phù h3p, n/c thi có th% làm ô nhi&m các vùng n/c bi%n, làm phá hu; các h' sinh thái nhy cm nh các Rn san hô và phát tán b'nh. Các hoá cht .c nh thu+c tr7 sâu, chlorine có th% gây s+c ho c gi#t tt c các sinh vt. Dinh d ng quá th7a (t7 các cht thi thô ho c phân bón nông nghi'p) có th% gây ra các h.i ch6ng g)i là phù d ng - s: phát tri%n quá m6c c5a th:c vt (th0ng là to), v/i các ám ph5 trên b$ m t n/c, làm gim l3ng oxy hoà tan, gây mùi hôi th+i và làm ch#t cá. Nh9ng cht thi thô có th% cng mang nh9ng mm b'nh mà nguy hi%m #n s6c kho! và s: an toàn c5a con ng0i cng nh sinh vt hoang dã. Các rn san hô d& b( ngt th1 t7 vi'c phát tri%n quá m6c c5a rong và to 3c gây ra do nh9ng ngu,n n/c thi không 3c x8 l phù h3p. X l c bn các ngun n c thi: 1. X l s b loi b* các rác thi và nh9ng cát thô, s*i nh*. Th0ng 3c th:c hi'n b1i các l i lc và không gian l ng ng. Các l/i l)c các sn phm du m2 cng là m.t phn c5a ti$n x8 l này. Nh các +ng n/c thi t7 các nhà b#p nên có các l/i l)c các cht này. 2. X l s cp loi b* phn l/n các cht rn có th% lng )ng 3c và các cht trôi n-i bao g,m các sn phm du m2. K#t qu là các cht lng )ng “bùn c” 3c loi theo (nh k. Thông th0ng, vi'c x8 l s cp loi b* 3c khong 50% các cht rn lng )ng và khong 30% các h3p cht có th% phân hu; sinh h)c. 3. X l th cp: loi b* phn l/n các cht rn còn sót li và ti#p t4c phá v2 các cht có th% phân hu; sinh h)c. Nh9ng x8 l s cp và th6c cp th0ng 3c liên k#t trong m.t hm ch6a phân hu; n có 2 h.c. Trong m.t hm ch6a phân hu;, các cht du m2 s" trôi 1 tng m t, các cht rn s" lng )ng 1 áy và nh9ng vi khun y#m khí s" phân hu; dn dn các cht có th% phân hu; sinh h)c. Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  20. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.7 N0c t8 h/c u tiên 4c trôi vào h/c th7 2 & ti$p t5c quá trình phân hu<. Dòng chy ra t8 h/c th7 2 cu-i cùng s# 4c ra kh,i hm phân hu< & i $n vùng lc (cng 4c g+i là vùng rút n0c ho"c vùng thm n0c), 2 ây cht thi ti$p t5c 4c l+c m/t cách t; nhiên b2i th;c v t. N$u h( th-ng này làm vi(c t-t, thì dòng chy ra s# khá sch và có th& 4c gi: li & tái s9 d5ng cho vi(c t0i tiêu – các ngu.n n0c này nên 4c ki&m tra & m bo là 6 sch cho nh:ng m5c ích này. Nhng quan tâm chính cho vic x l n c thi: • Phn l0n các khách sn 2 ven bi&n s# cn l!p "t nh:ng h( th-ng phân hu< riêng. • Khi l!p "t, các h( th-ng phân hu< không nên b* b, quên ho"c 4c xem nh ch) & tránh các vn %. Chúng nên th1ng xuyên 4c ki&m tra và bo d3ng & hot /ng t-t. N$u không, nh:ng ngu.n n0c 4c x9 l t8 nh:ng h( th-ng này s# b* ô nhi'm dn dn khi h( thông b* t!t ngh#n do các cht du m3 và các cht "c quánh. Lúc ó hi(u qu làm sch b* gim xu-ng. Nh:ng hm phân hu< nên 4c làm sch các cht "c quánh 2 áy theo *nh k ( & li 10% bùn "c này & gây to li qun th& vi khun) và cn có các h4p phn x9 l s b/ & loi b, các cht du m3 ngay t8 u thì n0c ch!c ch!n s# 4c l+c sch hn (xem d0i ây). • Các l0i l+c các cht có du m3 nên 4c làm sch hàng tun, "c bi(t là 2 các b$p n. N$u không, các cht này s# làm t!t ngh#n các -ng dn c6a các h( th-ng phân hu<. Nh:ng hot /ng th1ng xuyên & gii quy$t các cht du m3 này v0i acid sulfuric là không 4c khuy$n cáo. Các cht này rt làm x c7ng các -ng dn xu-ng (th1ng là 2 các dòng chy ra $n các vùng l+c) và acid s# gi$t nh:ng vi khun có l4i ti nh:ng vùng này. Thay vào ó, có th& dùng nh:ng v t nh, & v0t các v t này và s9 d5ng các cht làm giãn sinh h+c – có th& có ích cho các vi khun mà phân hu< các cht du m3 này. • Bùn "c t8 các h( th-ng phân hu< ho"c th;c v t x9 l cn phi 4c loi b, m/t cách cn th n, nó cng có th& là có hi -i v0i môi tr1ng. Trong m/t s- tr1ng h4p nh:ng bùn "c 4c x9 l t-t có th& dùng làm phân bón. • N0c thi 4c x9 l t-t có th& 4c tái x9 d5ng cho vi(c t0i tiêu, nhng nó nên 4c giám sát & m bo là th t s; sch và không phát tán các ngu.n b(nh. • N0c thi t8 gi"t gi không nên 4c a tr;c ti$p vào các h( th-ng x9 l n0c thi. Nh:ng n0c gi"t nóng s# làm hn ch$ s; phát tri&n m/t s- vi khun, s; tràn lên m/t kh-i l4ng l0n có th& là quá ti -i v0i h( th-ng và nh:ng n0c thi này không òi h,i phi qua x9 l m/t Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  21. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.7 cách y + (th&ng chúng ch ch,a b$t git và b*i bn). N%c thi git nên t!t nht cho vào h thông tái s- d*ng n%c git hoc có th # vào nh.ng hm rút. • Các hoá cht nh cht ty và nh.ng hoá cht làm sch có th làm cho n%c thi không còn phù h)p cho các s- d*ng môi tr&ng. Nh.ng hành $ng t!t nht là gi%i hn s- d*ng nh.ng hoá cht này ' nh.ng vùng m%i. Trong nhiu tr&ng h)p, các cht làm sch h n khác có th )c s- d*ng. • Hun luyn là iu quan trong  các nhân viên th/c hin vic bo d(ng nh.ng h th!ng này (luôn làm sch các l%i l c các cht có du m() hoc iu hành th/c vt x- l . Vic x- l n%c thi không nên )c xem nh là vic h cp hoc không quan tr ng; ây là m$t quá trình ph,c tp v%i nh.ng vn  quan tr ng l%n cho môi tr&ng và c$ng "ng. Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  22. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.7 Qun l cht thi rn Cht thi r n có ch5a nhi#u loi cht thi vt l mà không th$ hoà tan trong n-c – “rác thi” v-i nhi#u loi khác nhau nh các mu th5c n, các * n,i tht b& v1, các mãnh v3n trong xây d9ng, qun áo c, chai l', v( * h,p, giy Các khách sn tp trung m,t s) l2ng l-n to ra m,t l2ng l-n cht thi r n. Phn l-n du khách thi ra nhi#u cht thi r n hn là các c dân &a phng. Nh"ng l i ích c!a vic qun l hiu qu cht thi: • Hn ch" chi phí s7 d3ng nh phí chuyên ch0 và ph3c v3 (ví d3: khách sn Half Moon, 0 Jamaica hn ch" nh8ng chi phí chuyên ch0 rác thi t6 US $1.700 "n US $620/tháng). • Tng l2i t5c t6 các sn phm tái ch". • Hn ch" các vn # v# côn trùng và thu)c di%t chu,t, nguy c cháy và các mùi gây th)i • Ci thi%n 2c m)i quan h% v-i c,ng *ng • Ci thi%n 2c các i#u ki%n v% sinh • Ci thi%n v# m; quan nh hn ch" các rác thi trên b. bi$n • Ci thi%n 2c s9 tho mãn c4a du khách nh. vào các i$m trên Mt s mo vt cho vic hn ch các rác thi rn: • Tái ch" tt c nh8ng vt có th$ - nh chai, kim loi, giy và ny-lon. Chun b& nh8ng thùng ch5a các loi rác khác nhau và khuy"n khích vi%c phát tri$n các chng trình tái ch". • Thu nh!t rác thi trong nh8ng thùng ch5a 2c y ch!t $ tránh chu,t và dán (xem bên d-i) • Có m,t s) loi rác thi r n có th$ ch5a 9ng n-c ma là ni $ phát tán nh8ng ngu*n b%nh t6 mu+i nh các l)p xe cao su, chai, v( * h,p / m,t s) vùng thì ây là vn # áng lo ngi (nh nh8ng vùng b%nh s)t rét và b%nh s)t xut huy"t), khuy"n khích m'i ng.i lt úp các chai, v( * h,p trên nh8ng giá treo ho!c nh8ng ni 2c y kín mà không b& n-c ma vào. • Tái s7 d3ng tt c các vt có th$ - các * n,i tht ho!c qun áo c có th$ 2c s7 d3ng ho!c em cho các nhân viên ho!c ni t6 thi%n. • Cung cp cho khách hàng nh8ng v& trí $ b( nh8ng th5 không cn thi"t mà có th$ em cho các ni t6 thi%n • Nh8ng th5c n cha s7 d3ng có th$ phù h2p $ cho các ni t6 thi%n • T9 hu: tt c các rác thi h8u c 0 b"p ho!c v.n (nh8ng mnh * n, ) và s7 d3ng $ làm phân bón trong v.n. Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  23. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.7 • Hn ch s( d%ng nh)ng ! óng gói trong các phòng khách (nh chai, ! h"p ) và nh)ng bì ny-lon. • Hn ch s( d%ng nh)ng vt dùng m"t ln (nh bì ny-lon, d%ng c% n u ng bng nh*a, các tp d, giy n ) và nh)ng h"p ph%c v% cá nhân (b , $ng, kem, m&t, s)a, n#c trái cây ). • Thu nht hoc tái ch du n • R(a sch các l#i lc ! th'a th$ng xuyên và không dùng nh)ng hoá cht (xem phn n#c thi). • Mua nh)ng vt d%ng thông d%ng trong nh)ng thùng l#n nu có th • Yêu cu nh)ng nhà cung cp các hoá cht thu nht li các bình, v *ng hoá cht • S( d%ng nh)ng hoá cht thân h)u v#i môi tr$ng và hn ch s( d%ng nh)ng hoá cht gây hi (các cht tiêu hu+, acid n mòn, các cht dung môi ) Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  24. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.7 Bo tn n ng l ng Nng l2ng nh i&n, nhiên li&u là nh8ng phn rt quan tr)ng trong vi&c chi tiêu c4a khách sn và nó có th% chi#m #n 70% t,ng chi phí các s7 d3ng. Ch4 y#u là s7 d3ng cho máy i$u hoà trong các phòng khách. Ti#t ki&m nng l2ng là cách nhanh nht % hn ch# 2c các chi phí i$u hành v.i các khon u t v*n thp. Nó cng có th% hn ch# nh8ng h u qu gây hi t6 các nhiên li&u hoá thch vào cht l2ng không khí, tng ô zôn, s9 nóng lên toàn cu và m9c n.c bi%n nâng lên. Nhng o c tit kim n ng l ng “không tiêu tn” tt nht • Phân công m-t nhân viên ch(u trách nhi&m cho chng trình ti#t ki&m nng l2ng. Nh8ng trách nhi&m nên bao g+m vi&c ghi li các +ng h+ i&n (ít nht là 1ln/tháng) và theo dõi s9 ti#n tri%n. • Phân tích nh8ng nh n th5c c4a nhân viên, hun luy&n và l p danh sách ki%m tra ho"c nh8ng h.ng dn rõ ràng khác % t 2c m3c tiêu ti#t ki&m nng l2ng. • i$u ch'nh vi&c l!p "t và các m5c - chi#u sáng % m bo nng l2ng 2c s7 d3ng thp nht cho nh8ng ti&n nghi mong mu*n. N.c nóng có th% 2c s7 d3ng 0 nhi&t - 122 °F và nhi&t - phòng nên % 0 72-74°F. • Thành l p l(ch bo d1ng (nh k cho tt c các trang thi#t b( chính, chú #n m-t s* i%m sau: - i$u ch'nh và thay th# các dây cu-roa - Bo v& và thay th# nh8ng dây dn và các *ng dn (th/ng mt 10 - 20%) - Bo d1ng (nh k các thi#t b( i$u hoà (th/ng ti#t ki&m 2c #n 20% nng l2ng) - S7a li các c7a s,, máy làm mát, t4 lnh - Nh8ng thi#t b( rung ho"c có âm thanh bt th/ng • Phân nh8ng phòng % có th% óng/t!t i&n nh8ng phòng không 2c dùng. • Có nh8ng nhân viên t!t các máy bm h+ bi và qut hút chy qua êm • Ch' v n hành nh8ng máy gi"t r7a khi có 4 + • Xem xét s7 d3ng ánh n!ng t9 nhiên cho vi&c làm khô qun áo • N#u có th% nên s7 d3ng s9 thông gió t9 nhiên và nh8ng bóng cây và th9c v t khác % làm mát phòng khách và ngoài sân Ngun: Caribbean Alliance for Sustainable Tourism (CAST), San Juan, Puerto Rico. URL: www.caribbeanhotels.org
  25. NGÀNH DU LCH H C PHN 4 Tài liu: 4.8 Nguyên tc và danh sách kim tra lp k hoch khách sn Ng0i lp k# hoch nên xem xét nh6ng nguyên tc sau khi phát tri%n nh6ng k# hoch s5 d3ng t ho!c chng trình phân vùng cho các vùng ven bi%n. Bo v nh"ng vùng nhy cm: vi&c phát tri%n nên 2c tránh 1 nh6ng vùng ven bi%n mà 2c xác (nh là nhy cm v$ sinh thái, vn hoá ho!c xã h.i ho!c là có nh6ng nguy hi ti$m nng cho vi&c phát tri%n. N#u vi&c phát tri%n 1 bên trong ho!c xung quanh nh6ng vùng nhy cm mà không th% tránh kh*i 2c thì i$u bt bu.c là các hot .ng mà có th% e do #n các ngu,n l2i môi tr0ng và vn hoá cn phi 2c qun l ho!c có th% là b( cm b1i nh6ng thông l& (a phng ho!c là nh6ng pháp l cn thi#t n#u là 1 trong nh6ng KBTB ho!c Khu d7 tr6. a vic phát trin vào sâu t lin nu có th: khi phát tri%n m.t k# hoch cho vùng ven bi%n, m.t câu h*i quan tr)ng cn 2c quan tâm là các hot .ng d7 ki#n có òi h*i 2c !t 1 vùng ven bi%n hay không? n#u không thì nh6ng v( trí thay th# trong t li$n có th% 2c xem xét. Ví d3: nh6ng xí nghi&p ch# bi%n thu8 sn thì không cn thi#t phi n m 1 vùng ven bi%n, n#u có 2c h& th+ng giao thông phát tri%n % vn chuy%n hi sn t4 các cng cá #n xí nghi&p và ng2c li t4 xí nghi&p #n các i%m vn chuy%n ( 0ng b., 0ng ray ho!c bi%n). B ng cách này, các vùng bi%n 2c s5 d3ng cho nh6ng m3c ích khác mà tuy&t +i phi cn !t ti các v( trí ven bi%n. Tp trung phát trin ! nh"ng giao im: m+i quan tâm t7 nhiên cho nh6ng ng0i phát tri%n khách sn ven bi%n là m1 r.ng phát tri%n d)c theo ven bi%n, vì th# có th% t+i a hoá 2c các chng trình u t nhìn ra bi%n. Vi&c lp k# hoch cn thn 2c òi h*i % tránh nh6ng phát tri%n “dây dài” ho!c “chu-i dài” song song v/i b0 bi%n mà nó không hi&u qu cho vi&c cung cp nh6ng c s1 h tng c bn d)c dài nh vy (cung cp n/c, i&n và 0ng xá); và cng nh m bo r ng nh6ng cnh "p mà thu hút u t và du khách 1 phía tr/c không b( xói l1. Nhà lp k# hoch nên c+ gng % m bo r ng b0 bi%n không tr1 thành nh6ng 0ng dài b( bao b)c xung quanh b1i các khu ngh' mát bên bi%n. Ngu,n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  26. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét d án Cho vic chn v trí  c ng d án có • Có gn v*i k! hoch s0 d.ng t và các i"u ki$n phát tri#n? • Ch% ra rng các chính quy"n &a phng và c)ng (ng &a phng -c t vn v" v& trí c/a vùng phát tri#n d2 ki!n , âu là phù h-p? • Ch% ra rng nh1ng hi#u bi!t &a phng là ang -c tìm hi#u và nhn -c v" các c i#m môi tr+ng và tm quan tr'ng v" vn hoá c/a i#m d2 ki!n? • Bao g(m c nh1ng vùng nhy cm sinh thái , bên trong hoc xung quanh các i#m d2 ki!n? • Xem xét tính kh thi c/a vi$c cung cp các d&ch v. c s, h tng cho các i#m d2 ki!n? • Bao g(m c nh1ng quan tâm hi$n ti cng nh d2 ki!n và vi$c s0 d.ng t trong vùng và bao g(m nh1ng k! hoch # m bo nh1ng s0 d.ng này s không b& tác )ng ng-c li trong th+i gian xây d2ng và i"u hành các khách sn? • Xem xét v" di$n tích t có th# cn thi!t cho s2 m, r)ng c/a khách sn? • Xem xét nh1ng vùng thay th! cho d2 án và cung cp nh1ng nguyên nhân h-p l cho vi$c ch'n l2a nh1ng v& trí d2 ki!n? • Bi$n h) cho nhu cu c/a ví trí ven bi#n? • Xem xét vi$c phát tri#n khách sn , nh1ng i#m d2 ki!n s có k!t qu trong vi$c phát tri#n theo dây dài hoc là m)t tng lai có th# nhìn thy tr*c -c? Ngu(n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  27. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét D án V trí và thit k ca các ph ng tin du khách  c ng d án có • Xác #nh các sinh cnh s%ng nhy cm hoc nh2ng vùng t nguy hi và bao g(p c nh2ng vi!c o c v bo v! nh nh2ng vùng !m hoc vùng nm d$c b* bi n? • T'ng h-p nh2ng vùng nm d$c b* bi n t0 v# trí n)c cao nht m bo -c tip cn t3 do v)i b* bi n và bo v! -c các công trình t0 các tác (ng c/a sóng và xói l+ t? • m bo rng các công trình và cu trúc xây d3ng pha tr(n v)i môi tr*ng #a phng to ra nh2ng môi tr*ng m4 quan? • Gn các iu ki!n phát tri n nh -c trình bày trong k hoch s1 d.ng t v)i nh2ng chiu cao cho phép cao nht c/a các công trình? • T%i a hoá các vùng không gian m+ t0 các dãy phòng và các vùng d#ch v. cho n các vùng công c(ng? • T%i a hoá vi!c s1 d.ng nh2ng vt li!u và sn phm t0 các ngu&n bn v2ng cho vi!c xây d3ng và trang trí? • Bao g&m c nh2ng tiêu chun qu%c t v mt ( các khu ngh" mát và khách sn • Xem xét c nh2ng vt li!u và chi phí cho công tác bo d,ng nh2ng trang thit b# trong tng lai? Ngu&n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  28. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét D án Qun l thm thc vt  c ng d án có • Xác nh các c im chính c&a các thm th)c vt hin có và sát nhp chúng vào trong k hoch c&a vùng? • Xác nh và ch ra nh(ng hiu bit v nh(ng cung cp các dch v% sinh thái hin có c&a thm th)c vt và a nh(ng k hoch bo v chúng trong su!t giai on xây d)ng và iu hành? • Xem xét l)a chn xây d)ng nh(ng tri ng gi!ng cho nh(ng loài th)c vt này và nh(ng cây mà b cht b cho vic xây d)ng,  tr"ng li khi công tình xây d)ng $c hoàn thành? • Th hin $c cam kt  tránh vic a các loài ngoi lai vào vùng này? • Th hin $c cam kt tr"ng nh(ng cây mà òi h i l $ng n #c thp nht? • a vào trong k hoch  s' d%ng th)c vt và cây l#n to bóng mát và nh(ng hàng rào cách bit? Ngu"n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  29. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét D án N c và cht thi  c ng d án có • Xác )nh ngu-n n0c phù h3p % tho mãn nhu cu mong 3i? • Cung cp các k#t qu ho!c kêu g*i nh9ng nghiên c6u v$ m:c n0c ngm trong mùa khô và ma? • Cung cp m bo r ng nh9ng ng1i s8 d4ng n0c khác s" không b) tác /ng b2i vi'c xây d:ng và i$u hành c5a khách sn? • Bao g/p k# hoch t.ng th% cho nh9ng vùng n0c gi#ng và các h' th,ng phân hu; % loi tr7 nh9ng kh nng gây ô nhi&m trong vùng ho!c t7 xa? • m bo các h' th,ng phân hu; s" không 3c rò r( cht l+ng vào trong các mch n0c ngm ho!c ra bi%n tr0c khi 3c x8 l ? • Xem xét các l:a ch*n % s8 d4ng nh9ng vùng t ngp n0c 3c xây d:ng trong các thi#t k# các h' th,ng phân hu;? • Xem xét nh9ng l:a ch*n bo t-n n0c mà có th% bao g-m c n0c nhà v' sinh v0i m6c / thp, vòi hoa sen, nhà v' sinh t: hoi, thu n0c ma, hn ch# các d)ch v4 gi!t là hàng ngày? • Th% hi'n nh9ng cam k#t th:c hi'n các chng trình nâng cao nhn t6c cho nhân viên và du khách v$ vi'c bo t-n n0c? • Hn ch# các vùng t c6ng % n0c trôi mt? Ch5 và ng1i qun l khách sn có th% óng vai trò ch5 /ng trong vi'c giáo d4c nhân viên và du khách v$ giá tr) c5a vi'c bo t-n n0c. Vi'c hun luy'n nhân viên v$ vi'c o c bo t-n mà 3c t.ng h3p vào trong thi#t k# c5a khách sn, s" khuy#n khích h* s8 d4ng n0c m/t cách hi'u qu. N#u có h' th,ng quan trc, nhân viên có th% nhn nh9ng phn th2ng nh+ n#u vi'c s8 d4ng n0c trong th:c t# ngày càng thp hn so v0i m6c d: oán ban u. Càng có nhi$u du khách mu,n tìm hi%u các hoàn cnh )a phng khi h* #n thm. Vi'c cung cp cho h* nh9ng thông tin c bn v$ s: khan hi#m n0c và vai trò ch5 /ng c5a khách sn trong vi'c bo t-n n0c, s" làm cho h* cn thn hn trong khi dùng n0c. Nh9ng bng hi'u nh+ 2 m/t s, i%m chi#n l3c (phòng tm, ni r8a ngoài tr1i ) có th% là nh9ng cách hi'u qu % truy$n ti các thông i'p mà không “ép” du khách phi tuân th5. Ngu-n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  30. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét D án Qun l cht thi rn  c ng d án có • Tip cn ti m nng trong vi"c s/ d-ng thu nht rác thi $a phng và nh0ng d$ch v- phân ph&i? • Xác $nh nh0ng vùng riêng ! dùng nh là bãi rác và a nh0ng du hi"u v s1 chp nhn c.a $a phng? bao g'm nh0ng k hoch ! gim thi!u và thi cht thi trong th*i gian xây d1ng? • Bao g'm nh0ng k hoch hn ch kh&i l,ng rác to ra b+i khách sn thông qua vi"c mua trong nh0ng kh&i l)n và s/ d-ng nh0ng bình có th! tái s/ d-ng? • Ch# ra rng nh0ng nhà cung cp và xí nghi"p ã ,c t vn nh0ng thông tin v nh0ng thit b$ vt li"u có th! tái s/ d-ng hoc tái ch? • Bao g'm nh0ng k hoch ! tái s/ d-ng m(t s& vt li"u hoc sn phm nht $nh? • Th! hi"n rng c(ng 'ng $a phng cng ,c t vn v các loi trang thit b$ mà h% có th! tái s/ d-ng? • Bao g'm nh0ng k hoch ! phát tri!n các chng trình t1 hoi rác h0u c? • Bao g(p nh0ng k hoch ! m bo vi"c lu gi0 nh0ng rác thi ! tránh ru'i và nh0ng (ng vt n xác th&i? • Nhà cung cp và nh0ng ng*i k h,p 'ng ,c t vn v nh0ng vt li"u có th! ,c tái s/ d-ng hoc tái ch? Ngu'n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  31. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét D án N ng l ng  c ng d án có • +c l.ng nhu cu nng l.ng trong khi xây d5ng và i"u hành, nên nh+ v" c nh4ng dao *ng theo mùa v/ c0a du khách? • Xác %nh các ngu(n nng l.ng phù h.p, có th# là t2 h$ th'ng dây, máy n) hoc nh4ng ngu(n khác? • Cung cp các k! hoch bao g(m c lu gi4 các h$ th'ng cung cp nng l.ng trong tr,ng h.p nh4ng h$ th'ng ,ng dây b% h? • T)ng h.p các c i#m làm mát t5 nhiên - trong vùng và thi!t k! xây d5ng nh các k! hoch sàn m- # t'i a hoá lu thông khí, s3 d/ng các bóng mát cây xanh ? • Bao g(m c nh4ng k! hoch # bo t(n nng l.ng bng cách s3 d/ng nh4ng quy %nh ti!t ki$m nng l.ng, qun l vi$c tuân th0 trong s3 d/ng nng l.ng hoc ct i$n vào m*t s' th,i gian nht %nh trong ngày? • Bao g(m c vi$c phát tri#n chng trình nâng cao nhn th1c cho nhân viên và du khách v" các o c bo t(n nng l.ng? • Xem xét các l5a ch&n cho các ngu(n nng l.ng thay th! nh nng l.ng mt tr,i, nng l.ng gió? • m bo rng các c'i xoay gió, n!u có k! hoch, s không tác *ng tiêu c5c làm cho chim bay mt? Ngu(n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  32. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Danh sách kim tra xem xét D" án Mi quan h gn gi v!i c ng ng  cng d" án có • Th# hi$n rng c,ng *ng &a phng 0c t vn r,ng rãi v" d7 án d7 ki!n? • Xem xét tt c các nhn xét và nh6ng cn tr/ t4 các thành viên c,ng *ng? • Ch% ra rng c,ng *ng &a phng 0c thông báo v" nh6ng l0i ích mà h' có th# s nhn 0c t4 k!t qu c2a vi$c phát tri#n này? Nh6ng l0i ích này có h0p l không? • Th# hi$n nh6ng cam k!t s tuy#n c,ng *ng &a phng trong su)t giai on xây d7ng và i"u hành? • Có nh6ng chng trình hun luy$n hoc nâng cp cho nhân viên &a phng? • Ch% ra các c h,i cho vi$c s5 d1ng nh6ng cung cp sn phm &a phng, nh các sn phm ngh$ thut, n,i tht, trái cây và rau qu 0c xác &nh bng cách liên k!t v-i các thành viên c,ng *ng? • Ch% ra nh6ng c h,i v" vn hoá hoc c,ng *ng mà du l&ch khai thác bng cách ph)i h0p v-i c,ng *ng &a phng? • Th# hi$n nh6ng cam k!t # bo trì h$ th)ng giao ti!p gi6a qun l khách sn và c,ng *ng &a phng? • Xem xét làm vi$c v-i nh6ng ng.i 3ng u các c,ng *ng # hình thành nên qu8 phát tri#n c,ng *ng và tài tr0 cho các xây d7ng nh(? Nh ng i m c n quan tâm khác: • C,ng *ng &a phng có hi#u bi!t t)t v" vai trò và trách nhi$m c2a h' trong vi$c phát tri#n du l&ch / vùng c2a h'? • H' có hi#u tm quan tr'ng c2a vi$c duy trì môi tr.ng an toàn và sch cho du khách !n th/ng th3c? • C,ng *ng &a phng có hi#u và chp nhn nh6ng thay +i mà s xy ra khi càng có nhi"u du khách bt u vi!ng thm vùng này? Ngun: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  33. NGÀNH DU LCH HC PHN 4 Tài liu: 4.8 Mu v mã s thc hin Xin  c chào ón n ___!!! Làm n nh0 rng, Bn là khách qu . Hãy th2ng th6c môi tr1ng t: nhiên, vn hoá và s: m#n khách c5a chúng tôi. % làm cho chuy#n vi#ng thm c5a Bn 3c t+t hn, m bo Bn th:c hi&n các i%m sau: Hãy h*i chúng tôi n#u Bn mu+n ch4p nh c5a chúng tôi – và nh0 g2i cho chúng tôi 1 bng? Mua nh9ng sn phm và th5 công m; ngh& c5a chúng tôi và nh0 m c c giá v0i n4 c1i. H. tr3 chúng tôi bo t,n môi tr1ng t: nhiên bng cách: • B* rác thi vào các thùng rác • Ch' ngm nhìn nh9ng cây, hoa !p mà không ngt chúng • Xem ngm nh9ng /ng vt hoang dã mà không cho chúng n • Th2ng th6c các sinh vt bi%n và các rn san hô mà không 3c s1 ho c b" chúng H. tr3 chúng tôi bo t,n di sn vn hoá và l(ch s8 c5a chúng tôi bng cách: • Ch+ng li nh9ng cám d. ly i các vt ho c làm thay -i nh9ng t3ng ài ho c v#t tàn tích xa • T7 ch+i mua các vt l(ch s8 nh các ,ng ti$n và , g+m Tm nng trên nh9ng bãi bi%n !p c5a chúng tôi và nh0 n m c àng hoàng khi vào trong làng ho c xu+ng ph+. H*i chúng tôi tr0c n#u Bn mu+n i vào trong nhà ho c v1n c5a chúng tôi. Không cho ti$n ho c nh9ng vt #n m)i ng1i tr7 khi ó là ti$n th2ng cho nh9ng ph4c v4 t+t N#u bn mu+n, óng góp vào qu; phát tri%n c/ng ,ng c5a chúng tôi. Thùng óng góp có th% tìm thy ti ___. Luôn có cm giác an toàn khi i xung quanh nhng nên nh0 g2i các vt có giá tr( ti khách sn hay nhà ngh' c5a Bn H*i chúng tôi tr0c n#u bn mu+n vi#ng thm tr1ng h)c và trm y t# và cho chúng tôi nh9ng l1i khuyên làm th# nào % ci ti#n chúng. K vào quy%n s- lu ni&m du khách và a ra nh9ng $ xut làm th# nào % chúng tôi có th% tr2 thành ch5 nhà t+t hn. Và m/t i$u mà Bn không bao gi1 làm: KHÔNG quên gi0i thi&u v0i gia ình và bn bè c5a bn v$ m/t chuy#n i tuy&t v1i #n ___! Ngun: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  34. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.9 Nh ng h thng phân hu" Tt c các cht thi ít nht là nên 2c x7 l th5 cp, n"u 2c là 0 cp - 3 tr.c khi 2c thi ra ngoài t. H& th*ng phân hu: n gin sau ây có th$ x7 l m-t cách hi&u qu các các cht thi sinh hot và có th$ là ngu+n n.c cho các h& th*ng t.i tiêu trong các v/n cây 0 các khách sn.  c i$m quan tr(ng bên cnh b.c x7 l cu*i cùng bng cách s7 d3ng m-t s* vùng t ngp n.c t9 nhiên ho c nhân to nh là m-t phn c4a “phn rút n.c” 0 tng 2 c4a các b$ l(c n.c. Các h& th*ng phân hu: truy#n th*ng bao g+m 3 h2p phn: • B cha – ây là m-t b$ xi mng không thm 0 d.i t $ ch5a nh8ng cht thi rn và 0 ó xy ra các quá trình phân hu: sinh h(c c4a các cht thi rn này. Phn trên cùng c4a b$ này là m-t phn không gian h0 $ cho m-t phn cht l)ng có th$ tràn qua b# th5 2. Nh8ng cht ch5a nhi#u m1 (nh các sn phm t6 th't gà) có th$ làm tc ngh!n ch, m0 này. • B th 2 vi phn rút n c (có th$ c g(i là phn l(c) - B$ xi mng c5ng th5 2 v.i 2 l.p á s)i nh). Các th!c vt vùng t ngp n c 2c tr+ng trên b# m t vùng này. Nh8ng h& th*ng r% cây có tác d3ng nh nh8ng máy l(c n.c t+n ti bên trong b$ và hút các cht dinh d1ng và nh8ng h2p phn không cn thi"t t6 n.c. • V n – Nh8ng cây bn x5 2c tr+ng 0 xung quanh vùng rút n.c $ ti"p t3c hút nh8ng cht dinh d1ng còn xót li. Vi&c này s! hn ch" s9 phát tri$n c4a to, rong rêu và nh8ng th9c vt không mong mu*n khác mà nh8ng dinh d1ng th6a có th$ khuy"n khích chúng. M t trong nh ng u i m chính c a h th ng này là nó không c n  n hoá ch t, b m ho c nh ng d ng c c khí khác. Ch có vi c b o d ng  nh k là c n thi t  lo i b nh ng bùn  c trong b phân hu th 1 và t a xen b t các th c v t vùng  t ng p n c trong 2 b còn l i  khuy n khích s phát tri n c a chúng. Nh ng th c v t b c t này có th  c s d ng làm c khô cho  ng v t ho c dùng  an r , gi nhân t o ho c d t may (không khuy n khích con ng i s d ng s n ph m này).
  35. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài liu: 4.9 nh v các h th!ng phân hu' Vi"c #nh v# không úng, thit k nghèo nàn hoc bo d,ng không úng k3 thut các h" th&ng phân hu2 có th gây nên nh0ng tác (ng tiêu c1c do làm ô nhi!m vùng n)c tng mt và các ngu'n n)c ngm. Xem xét các b)c sâu ây có th hn ch t&i a nh0ng tác (ng tim n ng này. 1. Xem xét nh%ng vùng ang có hoc ang xây d&ng ging, ngay c trong vùng hoc + gn vùng này.  gim thi u các r.i ro v ô nhi!m, các h" th&ng phân hu2 cn phi -c t it nht: • Cách 30 m t/ các ging n)c; • Cách 7 t/ các su&i n)c, *ng ct hoc các b* ê; • Cách 1.5 m t/ các *ng i, b* t*ng, công trình xây d1ng hoc nh0ng ranh gi)i khác, và • Cách 3 m t/ các h' bi hoc các cây l)n. Nh0ng vùng gn v)i các mch hoc các d&c mà t + ó x&p thì cn phi m bo khong cách t/ các h" th&ng phân hu2 và các ging n)c càng phi xa hn. 2. ánh giá chiu sâu c$a các c"t n#c sau mùa ma tránh ô nhi!m. Các cht l%ng -c l$c (các cht thi rn sau khi b# phân hu2 ra) không nên cho chy vào ging hoc vào các c(t n)c. Xác #nh mc cao nh t ca c t n c sau nh0ng cn ma và #nh v# các h" th&ng phân hu2 trên mc này giúp loi b% các c h(i n)c ô nhi!m t/ các ngu'n n)c thi. 3. Xem xét loi t và mch á. Nh0ng h" th&ng phân hu2 nên -c t ít nht là 1 m cao hn các á ngm hn ch kh n ng cht l%ng -c l$c trôi d$c theo b mt á vào trong các mch n)c ngm hoc tr1c tip ra bi n. Ngu'n: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  36. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.10 Ging nc – Lp k ho ch và thit k Các tiêu chu n h ng d n • T t c các y u t c n thi t  u nên  c xem xét v v trí và thi t k c a các gi ng n c và các h th ng phân hu . • Xem xét các h th ng x l rác th i t nhiên và thay th  h n ch chi phí và nh ng ô nhi m ti m nng • S d ng các h th ng xoay vòng kín nh ng n i ngu n n c ban  u  c s d ng cho các ho t  ng c a con ng i và sau ó  c tái t o cho vi c s d ng các công trình. • Nghiên c u các k thu t b o t n n c  h n ch vi c s d ng n c và h n ch các chi phí i u hành. • Gi m thi u các vùng có b m t c ng  h n ch n c trôi xu ng các vùng khác và  tng c ng vi c th m th u ngu n n c. • Th c hi n các kh o sát v ngu n l i n c d c theo các vùng ven bi n  hình thành nên các c s khoa h c cho vi c l p k ho ch cho các ph ng ti n du l ch. Các h ng d n k thu t v v trí và thi t k các gi ng n c Nh ng hi u bi t v v trí và vi c  nh v và thi t k c n th n các h th ng cung c p n c có th  m b o  c s cung c p lâu dài các ngu n n c ng t và h n ch nh ng ô nhi m ti m nng. Các b c d i ây nên  c s d ng trong giai o n l p k ho ch: 1.  nh v ngu n n c và xác  nh nhu c u n c. Xác  nh ngu n n c ng t t i vùng ó ho c nh ng vùng xung quanh và xác  nh nhu c u n c trong qúa trình xây d ng và i u hành v i  y  nng l c bao g m c nh ng dao  ng theo mùa vào mùa m a và mùa cao i m c a du khách. 2. Xác  nh và  nh v nh ng ngu n ô nhi m ti m nng. Các ngu n ô nhi m ti m nng bao g m các nhà v sinh, n c th i công nghi p, các b ch a b nhi m khu n, vi c rút các ngu n n c m a m nh ho c phân bón t các ho t  ng nông nghi p. 3. Th c hi n các kh o sát v ngu n n c tr c khi ti n hành khoan. Nghiên c u này s giúp xác  nh các  a i m phù h p nh t và  sâu c a các gi ng ho c nh ng l khoan trong lòng  t. xu t r ng các nghiên c u nên  c th c hi n trong các mùa khô  bi t  c gi i m c n c th p nh t có th .
  37. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.10 4. Thi t k gi ng n c  lo i b s xâm nh p c a n c mu i và ô nhi m. M t cách ít t n kém và hi u qu là l p  t ng n m ngang áy c a ng n m d c. i u này  m b o dòng n c ng t trôi vào áy gi ng. Ngun: Tanzania Ministry of Natural Resources & Tourism. 2003. Guidelines for Coastal Tourism Development in Tanzania. Tanzania Coastal Management Partnership.
  38. NGÀNH DU L CH H#C PHN 4 Tài li!u: 4.11 13 Câu h$i chính cho tt c nh+ng nhà cung cp gii trí trên bi n 1. Công ty c*a bn có tuân th* nh+ng quy ch và lut môi tr(ng c*a qu%c t, qu%c gia, vùng và "a ph ng không? Hãy li't kê nh7ng hành .ng 2c th8c hi'n % h- tr2 và giáo d3c hành khách v$ nh7ng lut và quy ch# c4a qu*c t#, qu*c gia, vùng và (a phng: Tình hu*ng xã h.i: • Vi'c khai thác cung cp thu nhp, nhng vi'c ánh bt nh7ng loài sinh h)c ch4 ch*t có th% phá hu9 h' sinh thái và nh7ng nguyên nhân cho du khách tìm #n % câu cá. • Vi'c thi rác thi ra bi%n ti#t ki'm 2c ti$n, nh7ng vi'c thi nh7ng rác thi không úng vào nh7ng vùng rn san hô có th% phá hu9 nh7ng h' sinh thái rn • Vi'c bán cá rn, cu gai, nhuy&n th% và nh7ng .ng vt rn khác nh nh7ng vt làm trang trí ho!c th5c n % to ra thu nhp, nhng nó cng dn #n s8 xu*ng cp các vùng rn san hô trên toàn th# gi/i • Khai thác cá n,i là % sinh l2i, nhng vi'c khai thác quá m5c các loi cá n,i s" dn #n s8 xu*ng cp các h' sinh thái và làm gim ngu+n l2i th8c phm cho c.ng +ng (a phng. Nh7ng hot .ng có ích: • Nhà cung cp gii trí trên bi%n có th% h- tr2 nh7ng vùng rn lành mnh b ng cách tuân th4 tt c các lut môi tr0ng liên quan #n .c t* và s8 thi rác c4a con ng0i. • Không thu hoch nh7ng ngu+n l2i % bán làm các vt trang trí • Không s6 d3ng nh7ng loài có nguy c ho!c b( e do làm th8c phm • Ng0i lái tàu có th% giáo d3c cho du khách v$ nh7ng lut cn thi#t % qun l vi'c thu hoch và s6 d3ng cá trong nh7ng vùng nht (nh và m bo r ng tt c nh7ng chuy#n th8c (a gii trí và câu cá $u tuân th4 nh7ng lut này 2. Công ty c*a Bn có cung cp nh+ng khoá hun luy!n, t&ng kt hoc tóm tc tài li!u cho các nhân viên và du khách v nh+ng hot 'ng môi tr(ng t%t cho vi!c b i có %ng th), ln có khí tài, chèo thuyn 'c m'c, các loi tour du l"ch bng tàu và nh+ng hot 'ng gii trí trên bi n khác không? Hãy li't kê nh7ng hành .ng 2c th8c hi'n % cung cp ki#n th5c giáo d3c môi tr0ng cho nhân viên và du khách: Tình hu*ng xã h.i: • Nhi$u tác .ng #n các rn san hô và nh7ng môi tr0ng bi%n khác gây ra b1i s8 thi#u ki#n th5c và hi%u bi#t v$ môi tr0ng bi%n c4a nh7ng ng0i cung cp d(ch
  39. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài liu: 4.11 v- gii trí trên bi!n và du khách. Nh1ng hot )ng có ích: • Nhi u nhà cung cp các hot )ng gii trí trên bi!n có th! cung cp nh1ng sách h*ng dn hun luy"n cho nhân viên và các t+ qung cáo và bng h*ng dn trên tàu cho du khách ! xác #nh các vn môi tr+ng và nhn mnh nh1ng hot )ng gii trí trên bi!n mà có th! gim thi!u tác )ng n các rn san hô và nh1ng môi tr+ng bi!n khác. 3. Công ty c'a Bn có cung cp thông tin cho nhân viên và du khách liên quan n nh)ng tác "ng tim n ng c'a các tàu có "ng c và nh)ng hot "ng lái tàu thiu k* thut lên các rn san hô và nh)ng môi tr#ng bin khác không? Hãy liêt kê nh1ng hành )ng cung cp thông tin v nh1ng tác )ng ti m n ng c.a tàu có )ng c và nh1ng hot )ng lái tàu kém k4 thut n v*i nhân viên và du khách: Tình hu&ng xã h)i: • Là m)t ng+i i u hành tàu du l#ch cung cp m)t cu)c s&ng, nhng nh1ng hot )ng lái tàu vô trách nhi"m hoc ,c th2c hi"n m)t cách t'i t" nh lái vào nh1ng môi tr+ng n*c cn, có th! gia t ng trm tích nh ! r0a chân v#t và to sóng. Vi"c xáo )ng này có th! gây ra nh1ng phá hu3 nghiêm tr$ng cho các rn san hô, thm c% bi!n, r/ng ngp mn và nh1ng môi tr+ng bi!n khác. Nh1ng hot )ng có ích: • ! làm gim thiu nh1ng tác )ng c.a vi"c lái tàu lên các rn san hô và nh1ng môi tr+ng bi!n khác, ng+i i u hành nên tuân th. nh1ng tiêu chun hàng hi và neo tàu thuy n. • Tránh nh1ng )ng c chy nhanh l*n trong nh1ng vùng rn cn, và • Giáo d-c khách du l#ch, nh1ng ng+i thuê tàu, v các vn môi tr+ng cn thit và các hot )ng lái tàu phù h,p. 4. Công ty c'a Bn có ch' "ng s( d&ng và h! tr% s( d&ng các phao neo tàu thuyn nh nh)ng bin pháp thay th cho vic neo $ các h sinh thái rn san hô không? Li"t kê nh1ng hành )ng ,c th2c hi"n ! ch. )ng và h( tr, vi"c s0 d-ng phao neo tàu thuy n: Tình hu&ng xã h)i: • Vi"c neo tàu là thun ti"n, nhng nu s0 d-ng không úng k4 thut yêu cu thì vi"c neo tàu và nh1ng dây xích n&i dài có th! gây ra m)t s& phá hu3 nghiêm tr$ng n các h" sinh thái rn san hô. Nh1ng hot )ng có ích:
  40. NGÀNH DU L CH H$C PHN 4 Tài li"u: 4.11 • Nh do neo tàu thuy&n thông qua vi)c s; d7ng và h0 tr6 nh th8, hàng hi và +a i'm c8a các phao neo tàu thuy&n trong các vùng bi'n (thông tin v& nh mà vi)c neo tàu có th' gây ra cho các rn san hô) và các bn . không thm n2c v& các v+ trí phao neo ti các i'm bi l!n ph/ bi'n. • Nh<ng tàu cho thuê có th' khuy%n khích th trôi 4 nh<ng vùng không có phao neo. 5. Công ty c*a Bn có nh+ng mã s& th,c hi"n môi tr)ng ! h(ng dn các hành 'ng c*a nh+ng ng)i i u hành tàu có và không có 'ng c và nh+ng h(ng dn viên du l#ch khi h% i vào vùng liên lc hoc nhìn thy nh+ng sinh vt bi!n hoang dã nh rùa, Bò bi!n, cá heo và cá voi? Li)t kê nh<ng hành 1ng tuân th8 các mã s- th=c hi)n môi tr3ng: Tình hu-ng xã h1i: • Du khách s$ tr phí ' nhìn ng m các 1ng vt hoang dã nh rùa bi'n, cá heo và cá voi, nhng vòng 3i c8a chúng có th' d( dàng b+ khuy 1ng n%u vi)c quan sát 6c th=c hi)n không úng. Nh<ng xáo tr1n này có th' tác 1ng %n các c!p M"/con, các giai on ngh* ngi và s; d7ng th9c n ho!c nh<ng bãi #. Nh<ng hot 1ng có ích: • Cách thích h6p nht ' xem nh<ng thú bi'n là gim t-c 1 t: xa ' không làm thay /i ho!c bi%n /i nh<ng thói quen c8a 1ng vt. Tránh ti%p cn 1ng vt t: u ho!c không bao gi3 u/i chúng. 100m là khong cách t-i thi'u cho phép thông th3ng ' nhìn ng m nh<ng con cá voi l2n. 6. Công ty c*a Bn có th,c hi"n nh+ng hot 'ng ! ngn chn vi"c thi các hoá cht 'c hoc nh+ng cht thi khác vào môi tr)ng không? Li)t kê nh<ng hành 1ng 6c th=c hi)n và nh<ng phng pháp và ti%n trình 6c s; d7ng ' ngn ch!n vi)c thi nh<ng hoá cht 1c ho!c nh<ng cht thi khác vào trong môi tr3ng: Tình hu-ng xã h1i: • Các vt li)u có hi nh nhiên li)u và du có th' e do 1 lành mnh c8a các rn san hô và nh<ng môi tr3ng bi'n khác, nhng nó g n li&n v2i vi)c i&u hành tàu. • Tht là  t và không cp thi%t, Bn có th' t= bo d5ng máy móc ho!c b, quên chúng càng lâu càng t-t thì có th' ti%t ki)m 6c ti&n, nhng có th' dn %n vi)c thi các hoá cht 1c ngoài mu-n vào trong môi tr3ng n2c. Nh<ng hot 1ng có ích:
  41. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.11 • Bo d4ng tàu +nh k và ghi li nh;ng thông s- nh 0ng c, bình nhiên li)u và nh;ng ch/ b+ rò r* ti&m nng khác có th' hn ch% m0t cách ngha l5ng cht thi ô nhi(m t9 tàu vào trong môi tr2ng bi'n. 7. Công ty c&a Bn có th)c hin nh(ng hành "ng  hn ch s' d%ng và m bo thi úng cách các cht ch!ng bám $ áy tàu, nhiên liu và nh(ng vt liu gây hi khác không? Hãy li)t kê nh;ng hành 0ng 5c th thu!t. 8. Nu có th, công ty c&a Bn có s' d%ng nh(ng k* thut !t sch thay th nh "ng c 4 thì cho nh(ng tàu nh h n hoc các nhiên liu sinh hc cho nh(ng tàu l#n h n v#i các h th!ng "ng c bên trong tàu? Hãy li)t kê nh;ng hành 0ng 5c th<c hi)n ho$c nh;ng k% hoch trong tng lai ' thay th% s: d6ng, nh;ng công ngh) -t sch: Tình hu-ng xã h0i: • ây không phi là i&u luôn luôn thích h5p ' thay th% nh;ng máy xng c mà hot 0ng không hi)u qu và gây ô nhi(m, thi %n 30% l5ng nhiên li)u cha 5c -t ra ngoài môi tr2ng bi'n.
  42. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài liu: 4.11 Nh6ng hot -ng có ích: • Vi'c thay th# b ng nh6ng -ng c ít tiêu t+n nhiên li'u v.i nh6ng thi#t k# m.i hn ch# ô nhi&m trong môi tr/ng bi%n m-t cách áng k% • +i v.i nh6ng -ng c máy trong, vi'c trang b) thêm nh6ng b- phn có th% s5 d2ng nh6ng nhiên li'u sinh h*c có th% hn ch# rt l.n nh6ng cht thi có ch4a hoá cht -c ra bên ngoài môi tr/ng bi%n. 9. Công ty c%a bn có nh(ng b"c gim thiu vic thi nh(ng cht thi sinh hot cha $c x' l hoc n"c thi t& tàu không? Hãy li't kê nh6ng hành -ng 1c th7c hi'n và nh6ng phng pháp 1c s5 d2ng % hn ch# vi'c thi nh6ng n.c thi và cht thi sinh hot cha qua x5 l : Tình hu+ng xã h-i: • Vi'c xây d7ng nh6ng h' th+ng phân hu8 hi'u qu ho!c s5a ch6a cái c thì rt t+n kém, tuy nhiên nh6ng cht thi thô ho!c ch( 1c x5 l m-t phn trong môi tr/ng n.c to ra nh6ng e do #n - lành mnh c3a các rn san hô và s4c kho" c3a -ng vt bi%n và con ng/i. Nh6ng hot -ng có ích: • Vi'c thi các cht thi thông qua bm ra ngoài ti trm t li$n là cách t+t nht % gim thi%u nh6ng tác -ng #n môi tr/ng bi%n. • N#u nh6ng trang thi#t b) bm này không có, các tàu nên x5 l c h*c cht thi và v.i nh6ng hoá cht không -c và có th% phân hu8 sinh h*c % gim thi%u nh6ng cht rn và ngu,n gây b'nh. • Tàu nên ti#n ra càng xa càng t+t tr.c khi ti#n hành bm ra bên ngoài % hn ch# nh6ng ô nhi&m trm tích 0 áy, các rn san hô và n.c ven bi%n M-t gii pháp thay th# là các tàu có th% s5 d2ng nh6ng nhà v' sinh có b% ch4a % có th% chuy%n sang nh6ng tàu l.n hn ho!c bm chuy%n ti t li$n. 10. Công ty c%a Bn có th)c hin nh(ng hành !ng  ngn cn vic thi rác hoc nh(ng cht thi rn vào trong môi tr#ng bin không? Hãy li't kê nh6ng hành -ng % ngn ch!n vi'c thi các rác thi ho!c cht thi rn vào trong môi tr/ng bi%n: Tình hu+ng xã h-i: • ây là i$u thi#t th7c, nhng khi các cá nhân thi rác vào trong môi tr/ng thì có th% to ra s7 mt m9 quan. • Tht là thun ti'n % thi nh6ng bì ny-lon, dây c.c câu cá, u l*c thu+c và nh6ng mnh x+p ra bi%n, nó d/ng nh là không có nh h0ng gì, nhng trong th7c t# thì hàng nm nó ã gây ch#t cho hàng tri'u rùa bi%n, chim bi%n, cá và nh6ng thú bi%n khác khi chúng n nh6ng vt này.
  43. NGÀNH DU L CH H!C PHN 4 Tài liu: 4.11 Nh6ng hot ,ng có ích: • Nh6ng thùng rác / trên tàu có th# ch3a ho c gi6 các vt vào bên trong # gim thi#u chúng b& bay xu(ng n-c. • Thay th! các bì ny-lon và mnh x(p bng nh6ng vt li%u có th# phân hu8 sinh h'c nh bng giy. 11. Công ty c'a Bn có h" tr% nh*ng hot #ng có l%i cho môi tr$ng  tránh vic ánh bt hoc s) d&ng nh*ng loài sinh vt có nguy c , ang b e do  làm th+c phm không? Hãy li%t kê nh6ng hành ,ng 0c th7c hi%n # tránh vi%c ánh bt và s5 d1ng nh6ng loài có nguy c ho c ang b& e do: Tình hu(ng xã h,i: • Có rt nhi"u l0i ích n!u giúp du khách ánh bt nh6ng loài cá ph1c v1 gii trí ph* bi#n, nhng qun th# c2a nh6ng loài này ang gim mnh và ang 0c a vào danh sách c2a nh6ng loài có nguy c ho c ang b& e do (nh cá mú, cá n1c, cá h)ng, tôm hùm và cua ) • i"u không d$ cho m,t ng.i có th# làm nên nh6ng thay *i l-n, nhng vi%c khai thác quá m3c ang loi dn nh6ng loài bt m)i và n th&t ch2 ch(t t4 môi tr.ng bi#n. • M+i m,t ng.i có quy"n 0c s(ng, nhng vi%c khai thác quá m3c e do tr7c ti!p !n , lành mnh c2a các rn san hô và nh6ng sinh vt hoang dã khác / bi#n. Nh6ng hot ,ng có ích: • Không thu hoch nh6ng loài sinh vt bi#n ang b& e do, có nguy c ho c hi!m # dùng làm th7c phm • Th7c hi%n chng trình ánh bt- và- phóng sinh • Giáo d1c du khách v" nh6ng loài mà 0c xem là có nguy c, ang b& e do ho c qu hi!m / trong vùng và chúng nên 0c tránh. 12. Công ty c'a bn có h" tr% nh*ng hot #ng có l%i cho môi tr$ng bin và giáo d&c cho du khách v nh*ng tác #ng tiêu c+c cho môi tr$ng trong vic thu hoch nh*ng sinh vt t( nh*ng rn san hô và nh*ng môi tr$ng bin khác  bán làm vt lu nim, trang trí không? Hãy li%t kê nh6ng hành ,ng 0c th7c hi%n # h+ tr0 các hot ,ng có l0i cho môi tr.ng và giáo d1c du khách v" nh6ng tác ,ng tiêu c7c c2a vi%c thu nh t các sinh vt làm vt lu ni%m, trang trí: Tình hu(ng xã h,i:
  44. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.11 • Vi#c bán nh0ng vt lu ni#m to ra -c nh0ng thu nhp, nhng vi#c thu nht nh0ng h-p phn sinh h%c quan tr%ng , các vùng rn và môi tr+ng bi!n s phá hu2 ) lành mnh c/a h# sinh thái. • Vi#c thu nht nh0ng sinh vt nh cá rn, cu gai, nhuy"n th! cho vi#c trang trí ang góp phn vào s1 xu&ng cp c/a các rn san hô và nh0ng môi tr+ng bi!n khác trên th gi*i. Nh0ng hot )ng có ích: • Nh0ng nhà cung cp các hot )ng gii trí trên bi!n có th! h( tr- cho nh0ng vùng rn san hô lành mnh và nh0ng môi tr+ng bi!n khác bng cách không thu hoch các loài sinh vt bi!n ! bán làm trang trí. • Ng+i lái tàu có th! giáo d.c du khách v nh0ng tác )ng phá hu2 c/a vi#c thu nht các sinh vt bi!n làm vt lu ni#m 13. Công ty ca Bn có óng góp vào các d án bo v và bo tn a dng sinh hc trong vùng a ph ng ang hot ng không? Hãy li#t kê nh0ng hành )ng -c th1c hi#n ! bo v# và bo t'n a dng sinh h%c trong vùng $a phng c/a Bn: Tình hu&ng xã h)i: • ó không phi là vn mà m)t cá nhân có th! gii quyt, nhng s1 xu&ng cp môi tr+ng và b$ mt i c/a a dng sinh h%c ang tác )ng n tt c các vùng trên toàn th gi*i. • Bn không phi bt bu)c ! óng góp, nhng nh0ng d1 án bo t'n qu&c t, vùng và $a phng ang n( l1c bo v# nh0ng h# sinh thái , trên cn và d*i bi!n ang cn nh0ng h( tr- thông qua các ngu'n tài tr-, tình nguy#n viên và nh0ng ngu'n l-i khác. Nh0ng hot )ng có ích: • óng góp tài chính, hoc h( tr- nh0ng trang thit b$ cho các d1 án trong vùng và $a phng • óng góp vào các KBTB $a phng và ni khác, ni mà các nhà cung cp các hot )ng gii trí trên bi!n th1c hi#n • Vn )ng nh0ng c quan nhà n*c h( tr- các lut môi tr+ng và tham gia vào các chng trình lp k hoch môi tr+ng c/a vùng và khuyn khích nh0ng du khách óng góp tài chính vào nh0ng d1 án bo t'n $a phng.
  45. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.11 Source: Managing Environmental Impacts in the Marine Recreation Sector: Self- Assessment Checklist. Available from the Center for Environmental Leadership in Business at www.celb.org, www.toinitiative.org and www.coral.org.
  46. NGÀNH DU L CH HC PH N 4 Tài liu: 4.12 Tham quan vùng rng ng p mn Nhi$u du khách tham quan KBTB cha t8ng có nh:ng tri nghi'm v$ các vùng r8ng ngp m"n và không có nh:ng ki#n th7c v$ vùng môi tr1ng v0i nhi$u bùn /c áo này. Do b0c trên các vùng tri$u khi tri$u thp, các chuy#n du ngon b!ng tàu và bi có +ng th3 khi tri$u lên và trên tt c ó là vi'c i b/ trên nh:ng 1ng i b/ xuyên qua các r8ng ngp m"n là cách t+t nht % thm vùng r8ng ngp m"n. Tài li'u này cung cp m/t s+ t vn v$ cách tham quan r8ng ngp m"n cho các m5c ích gii trí và giáo d5c và làm th# nào % xây d;ng và qun l 1ng i b/ này. DO CHI, BI CÓ NG TH VÀ NHNG CHUYN TÀU Nh:ng loài cua, nh:ng loài chim l/i trong n0c và nh:ng loài chim ang b t m,i là m/t trong s+ nh:ng c dân xut hi'n nhi$u nht 3 nh:ng vùng r8ng ngp m"n vào lúc tri$u xu+ng. 2 nhi$u n0c, ng dân )a phng làm nh:ng con 1ng i b/ xuyên qua r8ng ngp m"n cho vi'c i li và nó th1ng là liên k#t v0i nh:ng con 1ng ven bi%n vào lúc tri$u thp. M"t khác, nh:ng con 1ng có th% 4c thi#t k# v0i nh:ng á s*i nh* % tránh b) lún bùn. M/t s+ dây treo trên 1ng i có th% 4c to ra trên nh:ng tuy#n i giúp cho ng1i s9 d5ng xuyên qua vùng thú v) này và a ng1i i b/ tr3 li v0i nh:ng con 1ng chính xa hn. Nên tránh vi'c phá hu< cây c+i, khuy o nh:ng vùng n0c rút t; nhiên và xáo tr/n nh:ng h' /ng vt trong lúc làm nh:ng con 1ng này. Bi có +ng th3 có th% là nh:ng tri nghi'm 4c a thích trong nh:ng lúc tri$u c1ng lên dn dn, khi mà n0c còn trong và các hot /ng c6a cá và /ng vt không xng có th% 4c quan sát. Nh:ng vùng n0c trong ch( tìm thy 3 m/t s+ vùng nh 3 m/t s+ con lch nh* ho"c 3 m/t s+ ni cách xa o, cách xa nh:ng dòng sông giàu trm tích. Luôn cn thn % tránh làm - gãy nh:ng cành cây hay các vùng r& cng nh tránh làm t-n thng bn thân do chm vào nh:ng /ng vt nhuy&n th% nh hu, hào Bt chp / trong c6a n0c, nh:ng chuy#n tàu xuyên qua các r8ng ngp m"n vào lúc tri$u c1ng là cách thích thú và thoi mái % xem cây, chim và nh:ng loài cá. Chèo xu,ng /c m/c là cách t+t nht; nh:ng tàu có /ng c nên c+ g ng gi: ti#ng ,n thp và gim thi%u nh:ng ô nhi&m t8 nhiên li'u. CÁC LI I CÓ LÓT VÁN XUYÊN QUA RNG NGP MN Vi'c i b/ xuyên qua r8ng ngp m"n b!ng các b5c 4c xây d;ng có m5c ích ho"c l+i i có lót ván b t qua là cách n gin nht, an toàn nht và có kh nng ti#p cn l0n nht cho du khách. Nh:ng con 1ng i b/ (th1ng 4c làm b!ng g.) cung cp nh:ng l+i i qua n0c và bùn % cho phép ti#p cn ngay c nh:ng lúc tri$u cao hay
  47. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.12 thp. Sàn ng i có th dùng cho ng i i b, xe p, xe l n c ng nh xe y ca tr em. Ngun: Managing Marine Protected Areas: A Toolkit for the Western Indian Ocean
  48. NGÀNH DU L CH H C PH N 4 Tài li u: 4.12 Tham quan vùng r n san hô L N CÓ KHÍ TÀI VÀ B I CÓ NG TH Ng1i l#n và bi có th& gây ra nh;ng phá hu= do vi'c làm gy san hô ho#c khuy o trm tích và quy r,i 1i s,ng sinh v t s,ng 3 rn. Vi'c làm gãy các rn san hô là vn % ch7 y$u do vi'c i%u khi&n / n.i kém, s< ca chm không cn th n c7a các chân v)t và m/t s, 8ng trên các rn này. Nh;ng nhà nhi$p nh d0i n0c và nh;ng ng1i m0i h*c l#n có th& có nh;ng tác /ng l0n hn, nhng nh;ng ng1i l#n kinh nghi'm cng làm v4 san hô khi h* mu,n bi $n gn các rn san hô. Tuy nhiên, các nghiên c8u % xut r"ng phn l0n nh;ng ng1i l#n và bi có ,ng th3 có nh;ng tác /ng tiêu c<c nh+ và cha có nh;ng dn ch8ng r"ng h* gây ra s< suy gim tính a dng ho#c phong phú c7a san hô. Nhi%u KBTB ã có nh;ng mã s, th<c hi'n & h0ng dn nh;ng ng1i bi và l#n này. Ví d6: 3 Brazil, các h0ng dn 5c son tho thông qua các h/i tho qu,c gia. Nh;ng ng1i i%u hành tàu l#n trong KBTB nên 5c òi h+i th<c hi'n nh;ng hot /ng t,t nht. Nh;ng hot /ng này bao g-m: m bo các trang thi$t b) 5c an toàn nh máy o áp l<c và ki&m tra / n.i tr0c lúc l#n; không khuy$n khích ng1i l#n s: d6ng g ng tay & s1, chm vào sinh v t bi&n; và tránh xa các vùng rn khi th<c hi'n các hot /ng th<c hành (nh i%u khi&n / n.i, bi b"ng ,ng th3 cho nh;ng ng1i m0i h*c). Nh;ng ng1i m0i l#n nên th1ng xuyên i cùng v0i ng1i ã có kinh nghi'm. D#n dò tr0c lúc du khách xu,ng n0c & hn ch$ nh;ng phá hu= $n các rn san hô và cng nên có s< theo dõi. N$u cn có i&m xu,ng là t9 bãi bi&n thì nên b!t u cách xa rn san hô. Giám sát nh;ng tác /ng c7a khách bi và l#n và nên gi0i hn s, l5ng ng1i, n$u có s< t ng lên v% / v4 san hô và các khuy /ng khác. (Xem 3 tài li'u J2). NH NG  NG MÒN D I N C Dù 5c h0ng dn hay không, nh;ng 1ng mòn 3 d0i n0c 5c dùng & nâng cao gá tr) cho du khách. Chúng nên 5c thi$t k$ & không t p trung nhi%u ng1i ti m/t v) trí c, )nh & có th& gây ra nh;ng phá hu=. 2 KBTB Great Barrier Reef, nh;ng trm ngh( (nh phao n. & ng1i bi có th& n!m vào) 5c l!p #t. N$u nh;ng du hi'u 3 d0i n0c 5c s: d6ng, chúng nên #t 3 nh;ng ni có ít san hô ho#c nh;ng vùng áy cát. Chúng th1ng là khó & *c, #c bi't v0i m/t s, ng1i không th& ng6p l#n, và cn phi làm sch các rong rêu và nh;ng sinh v t bám )nh k; nh;ng con s, làm du, nh;ng bng thông tin di chuy&n không thm n0c có th& là nh;ng cách & chuy&n ti thông tin 5c t,t hn. Du khách nên 5c gi0i thi'u tr0c v% các 1ng mòn này, s, l5ng du khách và kích c4 c7a các nhóm du khách có th& cn 5c hn ch$ m/t cách th1ng xuyên ho#c nên óng c7a các 1ng mòn m/t cách )nh k & bo d4ng. Nh;ng 1ng mòn nên 5c t 3 nh;ng ni có ít sóng và dòng chy y$u
  49. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.12 & m bo 3c an toàn và 1 nh9ng vùng có . sâu nht )nh & tránh nh9ng phá hu; c5a các chân v)t, nhng cng nên 1 ni có . sâu v7a phi & có th& nhìn thy t,t; . sâu thp nht 3c % xut là 2.2m. I B TRÊN R N N$u m.t 0ng mòn thân thi'n v/i môi tr0ng có th& l p #t 3c 1 nh9ng vùng b!ng ph"ng & có th& cung cp 3c nh9ng hot .ng giáo d4c và h1ng th4, #c bi't là nh9ng du khách mà không mu,n bi ho#c l#n. Tuy nhiên, vi'c i b. trên rn này không nên khuy$n khích n$u nó có th& gây ra nh9ng phá hu; do vi'c gim p lên. Nh9ng tác .ng này có th& 3c hn ch$ n$u các 0ng mòn có th& 3c #t 1 nh9ng l,i i hi'n có (nh th0ng 3c ng dân s8 d4ng), các vùng cát và nh9ung vùng mà không có san hô s,ng. Chúng nên 3c ánh du và du khách có th& 3c òi h+i & i b. theo m.t 0ng nht )nh, không i lung tung. H* nên có nh9ng ôi giày phù h3p và s8 d4ng cây gy & gi9 th ng b!ng (nhng không dùng nó & ch*c phá sinh vt). N$u nh#t nh9ng sinh vt & thuy$t minh thì sau ó #t chúng tr1 li v) trí c; không 3c nh#t nh9ng sinh vt bám trên các b% m#t rn. XEM VÀ CHO CÁ N Nh9ng cá rn s#c s2 và nh9ng loài cá l/n bí n th0ng là rt 3c du khách quan tâm và có th& quan sát thy m.t s, trong chúng b!ng tàu áy kính. Vi'c h/ng dn 3c xem là to thêm nh9ng thích thú cho du khách và rt nhi%u khách l#n mu,n tham gia vào các chng trình giám sát (xem tài li'u D3). & t ng lên s, l3ng và hot .ng thì vi'c cho cá n không 3c khuy$n khích vì chúng th0ng làm phá v2 nh9ng thói quen bình th0ng, m.t s, có th& làm cho cá tr1 nên hung d9 và cng có th& làm cho cá thay -i ph- th6c n. N$u cn thi$t, vùng cho n nên 3c th:c hi'n 1 m.t ni tách bi't v/i vùng khai thác và nghiên c6u, và không 3c ti$n hành cho n khi có ng0i 1 trong n/c. Ch( nên 3c th:c hi'n b1i nh9ng nhân viên ã qua ào to. Th6c n nên 3c th cho n thay vì là cho n tr:c ti$p b!ng tay và ch( có m.t s, l3ng gi/i hn cá thô ho#c cá ã c t nh+ (t,i a là 1kg/ngày/vùng). TÀU ÁY KÍNH R5i ro l/n nht t7 tàu áy kính là nh9ng phá hu; c h*c $n rn san hô t7 vi'c neo tàu và i%u hành 1 vùng n/c nông. Ng0i lái tàu nên 3c hun luy'n và phi hi&u tm quan tr*ng c5a vi'c tránh san hô và tàu cng cn 3c bo d2ng t,t (xem tài li'u F5) và các phao neo nên 3c l p #t gn nh9ng vùng rn 3c xem ph- bi$n (xem tài li'u F9). Ngun: Managing Marine Protected Areas: A Toolkit for the Western Indian Ocean
  50. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.13 Các im nhn cho vic phát trin phân vùng cho các KBTB • Vi&c phân vùng qun l là m,t quá trình nguyên tc % xác (nh ra các iu kin trong t ng lai. Tr3 phi nh5ng i$u ki&n hi&n có là nh5ng gì 0c mong mu*n trong tng lai, vic phân vùng không nên mô t nhng iu kin hin có. (vi&c phân vùng nh5ng i$u ki&n hi&n có mà không là nh5ng i$u ki&n trong tung lai s" duy trì hi&n trng mà thông th.ng s" không gii quy#t 0c nh5ng tác ,ng do vi&c s4 d1ng c2a du khách hi&n ti và trong tng lai). • Vi&c phân vùng không nên là m,t quá trình ,c oán ho c ch' d6a vào quan i%m c2a ng.i lp k# hoch ho c nh5ng nhân viên KBTB. Nên có m,t s6 l lun hay m,t tm nhìn v$ m,t tng lai mà có th% h-ng dn cho chng trình phân vùng. N#u không có m,t khái ni&m th*ng nht, nh5ng quy#t (nh v$ phân vùng không th% 0c gii thích ho c quy#t (nh. Nh5ng nguyên nhân cho vi&c phân vùng / nh5ng v( trí khác nhau nên 0c ghi li nh là m,t phn c2a quá trình. • Các vùng qun l nên có ranh gi-i mà có th% 0c phân bi&t / hi&n tr.ng. Nh5ng dòng sông, su*i, các c i%m (a hình, dng t, .ng xá và nh5ng c i%m có th% xác (nh 0c khác nên 0c s4 d1ng % làm ranh gi-i. • Không có gi-i hn thp nht v$ di&n tích c2a m,t vùng có th% qun l ; tuy nhiên, không nên to ra nh5ng vùng m-i v-i nh5ng t7 l& nh) so v-i KBTB và dùng cho m,t c i%m riêng r". N#u cn thi#t, nên xác (nh nh5ng chi#n l0c qun l cho m,t vùng nh) 0c t trong vùng l-n hn. • Hình dáng c2a các vùng trên bn + có th% dao ,ng tu thu,c vào ngu+n l0i, tri nghi&m c2a du khách và nh5ng chi#n l0c qun l . M,t s* vùng có th% h!p ho c theo .ng thng nh nh5ng vùng ti#p theo các hành lang giao thông ho c nh5ng con sông; nh5ng vùng khác có th% có hình a giác r,ng hn. • Khi áp d1ng phân vùng, nhóm lp k# hoch nên xem xét vi&c s4 d1ng các vùng t bên ngoài c2a KBTB. N#u có th% m/ r,ng, vi&c phân vùng c2a KBTB nên tng thích v-i vi&c s4 d1ng t trong nh5ng vùng xung quanh KBTB.
  51. NGÀNH DU L CH H C PHN 4 Tài li u: 4.15 M c ích chung (nh ng tr i nghi m Mô t vùng V trí & ranh Quy lu t, quy ch & các chính Tên vùng (các thu c tính sinh-l, c a du khách, s gi i vùng d ng c a c dân xã h i và hành chính) sách qu n l  a ph ng .)
  52. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.16 D kin phân vùng cho V n Quc gia Galapagos, Ecuador Nông thôn. có th' bao g.m c nh:ng vùng xung quanh c6a V1n, ni mà V1n ang làm vi)c v0i các ch6 t t nhân ' phát tri'n m/t s- hot /ng nh các tour “lava tubes” 2 Santa Cruz ho"c equestrian và nh:ng 1ng mòn i xe p 2 nh:ng ni giao thoa không rõ gi:a V1n và t t nhân. Gii trí/phát trin mnh. có th' bao g.m nh:ng vùng gii trí ã 4c phát tri'n trong V1n gn v0i các c/ng .ng *a phng ho"c các i'm liên quan %n V1n nhng n m trong các c/ng .ng. Vùng này có th' bao g.m c nh:ng trm gác, trung tâm du khách, cng ho"c các phng ti)n giao thông và nh:ng i'm khác mà bao g.m c nhân viên và các hot /ng c6a v1n và 4c thi%t k% cho m/t s- l4ng l0n du khách. T nhiên/phát trin mnh. s$ bao g.m các i'm tham quan v0i các sinh vt hoang dã, h) sinh thái, t; nhiên, ho"c các giá tr* l*ch s9 v n hoá "c bi)t. M7c / s9 d5ng cao hn có th' 4c cho phép (kích c3 nhóm du khách có th' ph5 thu/c theo t8ng i'm, nhng th1ng là cho nh:ng nhóm có kích c3 l0n hn) ti các i'm dao /ng theo khong cách t8 nh:ng vùng cng. T nhiên/phát trin ít. nên bao g.m nh:ng vùng v0i các sinh vt hoang dã, h) sinh thái và các giá tr* v n hoá - l*ch s9 "c bi)t v0i nhi&u khó kh n v& ngu.n l4i hn (tu theo t8ng i'm), gi0i hn nhóm %n nh:ng nhóm nh, ho"c tu i&u ki)n cho phép mà 2 ó có nh:ng hot /ng nh# nhàng và ít c ng th!ng hn. Bán nguyên s. nh:ng vùng ho"c bãi bi'n 2 vùng xa th1ng là 2 trên nh:ng hòn o l0n, có th' r/ng hn 1 d"m t8 m/t con 1ng ho"c vùng bi'n. Nh:ng vùng này òi h,i phng ti)n i li là /ng vt, tàu không /ng c ho"c i b/. Có nhi&u r6i ro, và òi h,i nhi&u k< n ng. S; thúc ép v& ngu.n l4i rt thp ' ti%t ch%. S; bt g"p nh:ng du khách khác là thp và có s; cho phép ho"c h0ng dn c6a b/ phn ph5c v5 c6a V1n ho"c òi h,i có nh:ng h0ng dn viên "c bi)t (vùng này có th' s$ là m/t vùng m0i c6a V1n Qu-c gia Galapagos) C x a/khoa hc. Nh:ng o ho"c m/t phn c6a o mà các giá tr* h) sinh thái là cao nht v0i rt ít ho"c không có nh:ng loài ngoi lai. Thông th1ng là nh:ng vùng xa và không có m/t s- khó kh n v& ngu.n l4i. Du khách th1ng rt hn ch% và không th1ng tách xa các nhà khoa h+c. òi h,i m/t s- giy phép tr0c và nh:ng h0ng dn viên 4c hun luy)n m/t cách "c bi)t v& m/t s- k< thut các tác /ng thp. Có th' có rt nhi&u quy ch% nghiêm ngh"t. Hoàn thành mô t Vùng bán nguyên s m i c d ki n: M c tiêu qun l: ' cho phép nh:ng du khách t; tho mãn nh:ng tri nghi)m cá nhân (s9 d5ng nh:ng k< n ng hi)n tr1ng trong các i&u ki)n t; nhiên) ' ti%p cn m/t phn c6a V1n, ni mà nhi&u "c i'm t; nhiên và giá tr* t.n ti, nhng các m-i lo ngi v& vi)c gi0i thi)u loài ang 4c & cao 2 ây và có th' 4c i&u khi'n d( dàng hn do có các trm gác 2 quanh ó. Và cng ' hn ch% áp l;c lên nh:ng vùng t; nhiên/phát tri'n mnh b ng cách phân tán các c h/i cho du khách mu-n có nh:ng tour khác 4c h0ng dn truy&n th-ng.
  53. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.16 C hi tri nghim và hình thành các thuc tính/hot ng: vi(c p xe p, c!m tri, chèo xu.ng 4 bi'n, leo núi l:a, xem 1ng v t hoang dã và nghiên c8u t< nhiên. ây là c h1i ' s: d6ng nh;ng k= nng th<c *a, gii quy%t nh;ng r7i ro và thách th8c và òi h,i có s8c ch*u <ng th' l<c t-t. c im c hc: vùng xa, thông th3ng cách các i'm du khách truy&n th-ng ho"c các hành lang giao thông %n vài d"m, 4 nh;ng vùng *a hình t< nhiên và có th' có s< giao thoa c7a m1t s- loài "c h;u và m1t s- loài ngoi lai, nhng có rt ít nh;ng du v%t các hot 1ng c7a con ng3i. Nh;ng núi 5c bao ph7, nh;ng khu r9ng b6i r m ho"c nh;ng bãi bi'n 4 xa có th' 5c tìm thy 4 nh;ng vùng này. c im xã hi: Các nhóm du khách th3ng không nhi&u hn 5 ng3i và các 3ng mòn và các i'm c!m tri s$ có cp phép theo i'm, do ó s< va chm c7a 2 nhóm không th' 5c l"p li trong th3i gian 2 ngày. c im qun l : Nh;ng gip phép 5c òi h,i và 5c cp theo quy *nh ai %n tr2c 5c ph6c v6 tr2c. Nh;ng hành trình 5c chun b* và các i'm c!m tri &u 5c ch) *nh. Th3i gian 4 li là t9 1 -2 ngày ti m0i i'm. Có nh;ng 5t tun tra th3ng xuyên, nhng vi(c liên lc c7a h+ v2i du khách là tu theo nhu cu ho"c khi cn thi%t. Tr2c khi vào vùng này thì các du khách s$ 5c xem m1t bng video 15 phút v& nh;ng k= thu t có tác 1ng thp và nh;ng quy ch% 4 vùng sâu cng nh tri qua ki'm tra nh;ng d6ng c6 có th' mang nh;ng loài ngoi lai và nh;ng trang thi%t b* phù h5p. Ch ng trình phân vùng cho V n Quc gia El Imposible, El Salvador Vùng s dng mt  cao Mc tiêu chung: Cung cp nh;ng c h1i giáo d6c và gii trí trong môi tr3ng bán t< nhiên nhng v2i m t 1 t p trung cao c7a du khách; cung cp nh;ng c hôi kinh t% cho c1ng .ng *a phng. Mô t: Vùng này ch8a nh;ng i'm t< nhiên ho"c b* thay /i mà có các thu hút vn hoá ho"c t< nhiên và nh;ng cnh #p "c bi(t. *a hình c7a nó cho phép m1t s- phng ti(n giao thông ti%p c n và các phng ti(n h0 tr5. M"c dù nh;ng vùng này nên 5c duy trì càng t< nhiên càng t-t, s< t p trung cao c7a du khách và nh;ng phng ti(n 5c chp nh n bao g.m nhà v( sinh, các 3ng mòn thuy%t minh, các con 3ng có phng ti(n giao thông c7a V3n, trung tâm du khách và các i'm dã ngoi và c!m tri. S< hi(n di(n công tác qun l ti vùng này s$ là u tiên cao ' duy trì các tác 1ng 4 m8c có th' chp nh n 5c. Lut và Quy ch: 1. Du khách s: d6ng vùng này có ít hn ch% hn v& vi(c tr phí vào c/ng so v2i nh;ng vùng khác 2. -t l:a tri ch) 5c cho phép duy nht trong vùng này v2i nh;ng *a i'm ã 5c thi%t k%
  54. NGÀNH DU L CH HC PHN 4 Tài liu: 4.16 3. Thu nh#t c5i b* cm trong vùng này 4. S8 d4ng du g/i b* cm 2 vùng sông. Vùng s dng va phi M c tiêu chung: cung cp nh9ng c h/i gii trí và giáo d4c vê môi tr1ng t: nhiên v0i m!t / t!p trung v7a phi c5a du khách. Mô t: v& c bn bao g.m nh9ng i'm t: nhiên nhng có m/t s- vùng có s: can thi(p c5a con ng1i; bao g.m i di(n c5a m/t s- #c i'm vn hoá và t: nhiên có ngha. Ph4c v4 nh vùng chuy'n ti%p gi9a vùng có m!t / du khách cao và nh9ng vùng có nh9ng s8 d4ng c/ng .ng thp. Nhng phng ti(n này s$ không có cùng m/t m6c / phát tri'n nh trong vùng s8 d4ng m!t / cao. *a hình s$ hn ch% m/t s- s8 d4ng công c/ng và vì th% mà vùng s$ òi h,i ít quan tâm c5a nhân viên V1n Qu-c gia. Lu t và Quy ch : 1. Các i'm c"m tri v0i nh9ng trang thi%t b* t-i thi'u 3c cho phép. 2. Nh9ng vùng Los Enganches, Mirador La Algodonera-Rio Mixtepe ch) 3c ti%p c!n khi 3c cho phép và có h0ng d n viên 3. Tt c các rác thi phi 3c du khách thu d+n chuy'n i 4. Các i'm -t l8a tri b* cm ngoi tr7 m/t s- hoàn cnh #c bi(t. Vùng s dng nguyên s M c tiêu chung: bo v( môi tr1ng t: nhiên c5a V1n cao nht và cung cp m/t s- c h/i gii trí 3c quy *nh b2i nh9ng tác /ng môi tr1ng thp nht và có g#p m#t m/t vài nhóm. Mô t: ch6a nh9ng i'm t: nhiên v0i nh9ng can thi(p thp nht c5a con ng1i. Có m/t s- h( sinh thái /c áo, m/t s- loài /ng th:c v!t có giá tr* khoa h+c cao mà có th' ch*u :ng nh9ng s8 d4ng hn ch% c5a nh9ng nhóm nh,. 1ng xá, 1ng mòn 3c ci thi(n và nh9ng c s2 h tng cho du khách b* loi ra kh,i vùng này. Lu t và Quy ch : 1. S8 d4ng c/ng .ng b* hn ch% cho m/t s- nhóm #c bi(t mà òi h,i có s: cho phép tr0c và 3c giám sát b2i nhân viên V1n. 2. Các i'm c"m tri ch) 3c cho phép 2 m/t s- i'm 3c thi%t k% b2i ban qun l c5a V1n. 3. Các nhóm du khách b* gi0i hn %n s- l3ng cao nht là 6. 4. Các i'm -t l8a tri không 3c cho phép.