Tài liệu Các bài tập quấn dây rotor động cơ một chiều và động cơ vạn năng - Đinh Xuân Chiến
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tài liệu Các bài tập quấn dây rotor động cơ một chiều và động cơ vạn năng - Đinh Xuân Chiến", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Tài liệu đính kèm:
tai_lieu_cac_bai_tap_quan_day_rotor_dong_co_mot_chieu_va_don.pdf
Nội dung text: Tài liệu Các bài tập quấn dây rotor động cơ một chiều và động cơ vạn năng - Đinh Xuân Chiến
- CÁC BÀI TẬP QUẤN DÂY ROTOR ĐỘNG CƠ MỘT CHIỀU VÀ ĐỘNG CƠ VẠN NĂNG
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän CAÙC BAØI TAÄP QUAÁN DAÂY ROTOR ÑOÄNG CÔ MOÄT CHIEÀU VAØ ÑOÄNG CÔ VAÏN NAÊNG ë I/ TOÙM TAÉT LYÙ THUYEÁT LIEÂN QUAN : 1/ Ñònh Nghóa Caùc Ñaïi Löôïng * Phaân loaïi daây quaán : - Daây quaán xeáp : Xeáp ñôn giaûn vaø xeáp phöùc taïp . - Daây quaán soùng : Soùng ñôn giaûn vaø soùng phöùc taïp . - Daây quaán hoãn hôïp : Keát hôïp giöõa xeáp ñôn giaûn vaø soùng phöùc taïp cuøng noái leân 1 coå goùp . * Phaàn töû ( boái daây ) : * Raõnh thöïc – raõnh phaàn töû ( raõnh nguyeân toá ) : - Raõnh thöïc Z : laø raõnh hieän höõu treân keát caáu cuûa Rotor nhìn thaáy ñöôïc . - Raõnh phaàn töû Z nt : laø raõnh töôûng töôïng chæ chöùa 1 caïnh taùc duïng treân vaø 1 caïnh taùc duïng döôùi cuûa 2 boái daây khaùc nhau . Moät raõnh thöïc coù theå chöùa 1 raõnh hay nhieàu raõnh nguyeân toá . * Caùc böôùc daây vaø böôùc phieán goùp : - Böôùc thöù nhaát y 1 : laø khoaûng caùch giöõa 2 caïnh taùc duïng cuûa boái daây . - Böôùc thöù hai y 2 : laø khoaûng caùch giöõa caïnh chöùa ñaàu ra cuûa boái tröôùc ñeán caïnh chöùa ñaàu vaøo cuûa boái keá tieáp . - Böôùc toång hôïp y : laø khoaûng caùch giöõa 2 caïnh taùc duïng cuøng chöùa ñaàu vaøo hoaëc ñaàu ra cuûa 2 boái daây keá tieáp nhau . - Böôùc phieán goùp y G : laø khoaûng caùch giöõa 2 caïnh taùc duïng cuûa 1 phaàn töû noái leân phieán goùp . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 1
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän 2/ Coâng Thöùc Tính Toaùn Caùc Böôùc : * Daây quaán xeáp : * m = 1,ta coù daây quaán xeáp ñôn . Duøng daáu (+) → quaán tieán (quaán phaûi) * m ≥ 2,ta coù daây quaán xeáp phöùc . Duøng daáu (- ) → quaán luøi (quaán traùi) * Daây quaán soùng : * m = 1,ta coù daây quaán soùng ñôn. Duøng daáu (+) → quaán tieán (quaán phaûi) * m ≥ 2,ta coù daây quaán soùng phöùc. Duøng daáu (- ) → quaán luøi ( quaán traùi) 3/ Caùch laäp sô ñoà noái caùc phaàn töû : ∗ Goïi soá thöù töï raõnh nguyeân toá chöùa caïnh taùc duïng treân laø lôùp treân – cuõng laø soá thöù töï phieán goùp noái vôùi ñaàu daây yaøo lôùp treân . Goïi soá thöù töï raõnh chöùa caïnh taùc duïng döôùi laø lôùp döôùi . * Toång quaùt ta coù : - Daây quaán xeáp : Neáu m = 2 (daây quaán xeáp phöùc ) thì ta coù 2 maïch kín . - Daây quaán soùng : Neáu m = 2 (daây quaán soùng phöùc ) thì ta coù 2 maïch kín . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 2
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Chuù yù : Neáu soá thöù töï raõnh tìm ñöôïc laø soá 0 , soá aâm hay soá döông coù giaù trò lôùn hôn G ( raõnh nguyeân toá ) thì ta quy ñoåi : Neáu soá thöù töï coù giaù trò laø 0 hay soá aâm thì : Soá quy ñoåi = soá hieän coù + G Neáu soá thöù töï coù giaù trò döông lôùn hôn G thì : Soá quy ñoåi = soá hieän coù – G 4/ Caùch xaùc ñònh vò trí ñaàu daây cuûa boái daây noái leân phieán goùp : * Ñoäng cô 1 chieàu : - Daây quaán xeáp : Choïn 1 cuoän daây baát kyø laøm chuaån roài tìm truïc cuûa noù. Choïn phieán goùp saùt beân traùi truïc noái vôùi ñaàu ñaàu boái daây . Choïn phieán goùp saùt beân phaûi truïc noái vôùi ñaàu cuoái boái daây ( neáu xeáp tieán ) . Caùc boái daây coøn laïi ñaáu töông töï nhö cuoän chuaån . Neáu daây quaán xeáp ñoâi thì ñaàu cuoái caùch ñaàu ñaàu 1 phieán goùp ( Vd : Ñaàu noái vôùi phieán goùp soá 1 thì cuoái noái phieán goùp soá 3 ) . Vd : Ñoäng cô Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 , quaán xeáp ñôn giaûn , thöïc hieän caùc böôùc nhö treân ta coù sô ñoà sau : Sô ñoà veõ ñöôïc nhö sau : - Daây quaán soùng : Döïng truïc cuûa boái daây töï choïn ( cuoän chuaån ) . Töø vò trí phieán goùp truøng vôùi truïc, ta ñeám veà phía phaûi ( y G + 1 ) :2 phieán taïi goùp ,taïi ñoù ta noái ñaàu cuoái boái daây. Töông töï, ta ñeám veà phía traùi truïc soá löôïng phieán goùp nhö treân , taïi ñoù ta noái ñaàu ñaàu cuûa boái daây . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 3
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Vd : y G = 13 thì töø truïc boái daây ta ñeám veà phía phaûi 7 phieán goùp , taïi ñoù noái ñaàu cuoái boái daây ; cuõng töø truïc ta ñeám veà phía traùi 7 phieán goùp, taïi ñoù ta noái ñaàu ñaàu boái daây(xem sô ñoà döôùi ñaây ) Sô ñoà daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 12 , 2p =2 . * Ñoäng cô vaïn naêng : Z , Z nt : raõnh thöïc, raõnh nguyeân toá - Ñeå phaân bieät vôùi ñ/c DC ta kyù hieäu : K : phieán goùp . y C : böôùc phieán goùp . - Ñaàu daây vaøo ñoäng cô vaïn naêng noái leân phieán goùp seõ laø1 trong 3 vò trí : hoaëc leân thaúng , hoaëc ñaù leäch phaûi , hoaëc ñaù leäch traùi tuøy thuoäc vaøo vò trí ñaët oå choåi than . - Lyù thuyeát : khi truïc phaân chia 2 nhoùm doøng treân Rotor truøng vôùi trung tính hình hoïc thì Rotor cho ngaãu löïc quay cöïc ñaïi . - Neáu truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän khoâng truøng vôùi trung tính hình hoïc , ta phaûi dôøi truïc theo caùc böôùc nhö sau : B1 : Döïng sô ñoà traûi coù ñaàu daây vaøo leân thaúng phieán goùp roài cho doøng ñòeân vaøo ñeå xaùc ñònh truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän treân Rotor . B2 : Xaùc ñònh vò trí truïc choåi than thöïc teá treân ñ/cô so vôùi trung tính hình hoïc. B3 : Bieåu dieãn caùc ñöôøng truïc treân sô ñoà troøn ñeå xaùc ñònh höôùng vaø soá löôïng raõnh caàn dôøi truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän veà truøng vôùi trung tính hình hoïc theo quy taéc sau : Quy taéc : Muoán dôøi truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän treân Rotor veà höôùng traùi thì ñaàu daây vaøo noái leân phieán goùp phaûi ñaù leäch veà phía phaûi; soá raõnh caàn dôøi truïc veà höôùng traùi baèng soá raõnh caàn ñaù leäch phaûi cho ñaàu daây vaøo noái leân phieán goùp . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 4
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Töông töï cho höôùng dôøi truïc ngöôïc laïi . Ví duï 1 : Ñoäng cô vaïn naêng Z = 12 , K = 12 , 2p = 2 coù truïc choåi than leäch 60 ° so vôùi trung tính hình hoïc, ta xaùc ñònh ñöôïc truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän naèm ôû raõnh 6 vaø raõnh 12 nhôø veõ sô ñoà traûi daây leân thaúng va øcho doøng ñieän vaøo (xem hình ) : Sô ñoà xaùc ñònh truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän treân Rotor * Veõ sô ñoà bieåu dieãn caùc ñöôøng truïc : Löu y ù : Chieàu ñaùnh soá thöù töï raõnh vaø soá thöù töï phieán goùp ngöôïc vôùi chieàu quay cuûa Rotor . Sô ñoà xaùc ñònh vò trí ñaàu daây vaøo noái leân phieán goùp BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 5
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Sô ñoà cho thaáy höôùng dôøi truïc laø höôùng traùi ;soá löôïng raõnh caàn rôøi laø 1 ⇒ Ñaàu daây vaøo leân phieán goùp phaûi ñaù leäch veà höôùng phaûi, soá löôïng raõnh caàn ñaù laø 1 raõnh . Veõ laïi sô ñoà vaø cho doøng ñieän vaøo, thaáy truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän naèm ôû raõnh 5 vaø raõnh 11, truøng vôùi trung tính hình hoïc nhö mong muoán . Sô ñoà khai trieån daây quaán Rotor ñoäng cô vaïn naêng coù ñaàu daây vaøo ñaù phaûi 1 raõnh Z = 12 , K = 12 , 2p = 2 . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 6
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Ví duï 2 : Xaùc ñònh ñaàu daây vaøo leân phieán goùp cho ñoäng cô vaïn naêng coù Z =12 , k =12, 2p = 2 coù truïc choåi than truøng trung tính hình hoïc . Giaûi: ∗ Cuõng töø sô ñoà daây leân thaúng ta xaùc ñònh ñöôïc truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän naèm ôû raõnh 6 vaø 12 . ∗ Döïng sô ñoà bieåu dieãn caùc ñöôøng truïc Sô ñoà cho thaáy muoán dôøi truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän veà truøng vôùi trung tính hình hoïc ta phaûi ñaù phaûi 1 raõnh ⇒ Ñaàu daây vaøo leân phieán goùp ñaù leäch traùi 1 raõnh . Sô ñoà khai trieån daây quaán Rotor ñoäng cô vaïn naêng BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 7
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän coù ñaàu daây vaøo ñaù traùi 1 raõnh Z = 12 , K = 12 , 2p = 2 . ÑÒNH MÖÙC VAÄT TÖ ( Tính cho 2 SV ) * ø Daây ñieän töø • Daây coù ñöôøng kính Φ = 0,50 mm duøng quaán ñoäng cô DC : Söû duïng 4 boä daây/11 baøi taäp . Moãi boä 0.15kg ⇒ Möùc tieâu toán cho 11 baøi taäp laø : 0,15kg x 4boä = 0,6 kg . • Daây coù döôøng kính Φ = o,25mm duøng quaán doäng cô vaïn naêng :Söû duïng 5 boä (1 boä daây chæ söû duïng 1 laàn ) . Möùc tieâu toán cho 5 baøi taäp laø : 0.04kg x 5boä = 0,2kg . ⇒ Toång coäng löôïng daây caàn duøng laø : 0,6kg + 0,2kg = 0,8kg . * Caùc vaät tö thöù yeáu khaùc goàm coù : giaáy caùch ñieän , chì haøn , daây daãn ñieän ñöôïc keâ ôû baûng döôùi ñaây: STT Teân vaät tö Quy caùch Soá löôïng Ñ/v tính Ghi chuù 1 Daây ñieän töø φ50 0,6 Kg Quaán ñoäng cô DC 2 Daây ñieän töø φ20 0,2 Kg Quaán ñoäng cô vaïn naêng 3 Giaáy caùch ñieän 0,25 0,5 m2 4 Giaáy caùch ñieän 0,10 1 m2 5 Chì haøn φ1 10 m Ruoät coù nhöïa thoâng 6 Daây boïc caùch ñieän 2 x 32 0,6 m 7 Sôn caùch ñieän 0,3 lít BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 8
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Baøi Taäp 1 : QUAÁN XEÁP ÑÔN GIAÛN Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( phaàn Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng quaán xeáp ñôn giaûn coù soá raõnh baèng soá phieán goùp vaø soá cöïc töø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy . - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc giôùi thieäu döôùi ñaây ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=12,G=12,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 9
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 1 : Sô ñoà daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 10
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . * Döïa vaøo sô ñoà traûi , laàn löôït quaán 12 ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) boái daây leân 12 raõnh : • Boái daây1:ñaàu vaøo soá 1 , ñaàu ra soá 1’ quaán leân raõnh 1-6 . • Boái daây 2 : ñaàu vaøo soá 2 , ñaàu ra soá 2’ quaán leân raõnh 2-7 . • Caùc boái daây coøn laïi quaán tuaàn töï leân caùc raõnh 3-8 , 4-9 , 5-10 , 6-11 ,7-12 , 8-1 ,9-2, 10-3 , 11- 4 , 12-5 . * Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng 1 raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau * Duøng neâm tre neâm chaët mieäng raõnh laïi . Ghi chuù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu : kyù hieäu ñaàu daây ra . ••• B3: Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm truøng ñöôøng trung tröïc cuûa daây cung noái raõnh 1 vôùi raõnh 6 (Truøng ñöôøng keùo daøi raõnh soá 3 ). * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp: •Ñaàu 1’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . •Ñaàu 2’ noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Caùc ñaàu coøn laïi noái theo quy luaät nhö hình beân. * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 11
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Noái ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : •Ñaàu daây1 noái leân phieán goùp soá 1 •Ñaàu daây2 noái leân phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây12 noáivaøophieángoùpsoá 12 ( xem hình beân ) . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô , ñaáu daây vaän haønh thöû . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ. nhö hình veõ beân • Kieåm tra söï chaéc chaén caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . • Löïc quay phaûi maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp phaûi nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 12
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Baøi Taäp 2 : QUAÁN XEÁP ÑÔN GIAÛN Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng quaán xeáp ñôn giaûn coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc giôùi thieäu döôùi ñaây ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=12,G=24 ,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 13
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 2 : Sô ñoà daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 14
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ∗∗∗ Quaán tuaàn töï : ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) • Raõnh 1- 6 : quaán boái 1: Ñaàu 1 → 1’ . • Raõnh 1- 7 : quaán boái 2 :Ñaàu 2 → 2’. • Raõnh 2 -7 : quaán boái 3 : Ñaàu 3 → 3’ . • Raõnh 2 - 8 : quaán boái 4: Ñaàu 4 → 4’ • Raõnh 3 - 8 : quaán boái 5: Ñaàu 5 → 5’ • Raõnh 3 - 9 : quaán boái 6: Ñaàu 6 → 6’ • Raõnh 4 - 9 : quaán boái 7: Ñaàu 7 → 7’ • Raõnh 4 - 10 :quaán boái 8: Ñaàu 8 → 8’ • Raõnh 5 - 10 : quaán boái 9 : Ñaàu 9 →9’ • Raõnh 11- 4 : quaán boái 21:Ñaàu 21 →21’ • Raõnh 11-5 : quaán boái 22: Ñaàu 22 →22’ • Raõnh 12-5 : quaán boái 23 :Ñaàu 23 →23’ • Raõnh 12-6 : quaán boái 24: Ñaàu 24 →24’ * Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng 1 raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Duøng neâm tre neâm chaët mieäng raõnh . Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 15
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng trung tröïc cuûa daây cung noái raõnh 1 vôùi raõnh 6 (truøng ñöôøng keùo daøi raõnh soá 3 ) * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 3 . . • Ñaàu daây 24’ noái vôùi phieán goùp soá 1 . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo. * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . . • Ñaàu daây 24 noái vôùi phieán goùp soá 24 * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . ∗∗∗ Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng M Ω nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô ∗∗∗ Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . .∗∗∗ Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . • Löïc quay ph aûi maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp phaûi nhoû BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 16
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . ∗∗∗ Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . ∗∗∗ Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 3 : QUAÁN XEÁP ÑÔN GIAÛN Z = 14 , G = 28 , 2p = 4 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng xeáp ñôn giaûn coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 4. ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc giôùi thieäu ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=14,G=28,2p=4. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 17
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi: - Noái caùc phaàn töû : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 18
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 3 : Sô ñoà daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 14 , G = 28 , 2p = 4 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi, ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 19
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ∗∗∗ Döïa vaøo sô ñoà traûi , quaán tuaàn töï : ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) Boái 1: Ñaàu daây 1 →1’ . • Raõnh 1 - 4 : Boái 2 : Ñaàu daây 2→2’. Boái 3 : Ñaàu daây 3→3’. • Raõnh 2 - 5 : Boái 4 ; Ñaàu daây 4→4’. * Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra * Neâm chaët mieäng raõnh baèng neâm tre . B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng trung tröïc cuûa daây cung noái raõnh 1 vôùi raõnh 4 (truøng ñöôøng keùo daøi raõnh soá 2 ) ∗∗∗ Noái ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 3 . . • Ñaàu daây 28’ noái vôùi phieán goùp soá 1 . ∗∗∗ Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo. ∗∗∗ Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . . • Ñaàu daây 28 noái vôùi phieán goùp soá 28 . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 20
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . ∗∗∗ Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Chieàu quay Rotor ñuùng quy ñònh . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . ∗∗∗ Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . ∗∗∗ Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . ∗∗∗ Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 4 : QUAÁN XEÁP PHÖÙC TAÏP Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng xeáp phöùc taïp coù soá phieán goùp baèng soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 21
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ 50 * Ñoäng cô Z=12,G=12,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : * Chuù yù : Daây quaán phöùc taïp coù beà roäng choåi than phuû heát 2 phieán goùp ñeå cuøng luùc tieáp ñieän cho caû 2 maïch kín . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 22
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 4 : Sô ñoà daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 23
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . * Döïa vaøo sô ñoà traûi , laàn löôït quaán 12 ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) boái daây leân 12 raõnh : • Boái daây 1 coù ñaàu vaøo ghi soá 1 , ñaàu ra ghi soá 1’ ñöôïc quaán leân raõnh 1-6 . • Boái daây 2 coù ñaàu vaøo ghi soá 2 , ñaàu ra ghi soá 2’ ñöôïc quaán leân raõnh 2-7 . • Caùc boái daây coøn laïi quaán töông töï theo quy luaät hình beân ) . * Duøng neâm tre neâm chaët mieäng raõnh . Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng trung tröïc cuûa daây cung noái raõnh 1 vôùi raõnh 6 (truøng ñöôøng keùo daøi raõnh soáâ 3 ) * Noái ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 3. • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 4 . . • Ñaàu daây 12’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . * Caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2. . • Ñaàu daây 12 noái vôùi phieán goùp 12 . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . ∗∗∗ Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 24
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 5 : QUAÁN XEÁP PHÖÙC TAÏP Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng xeáp ñôn giaûn coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 4. ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 25
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=12,G=24,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 26
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 5 : Sô ñoà daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát . 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 27
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ∗∗∗ Quaán tuaàn töï : ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) • Raõnh 1- 6 : quaán boái 1: Ñaàu 1 → 1’ . • Raõnh 1- 7 : quaán boái 2 :Ñaàu 2 → 2’. • Raõnh 2 -7 : quaán boái 3 : Ñaàu 3 → 3’ • Raõnh 5 - 10 : quaán boái 9 : Ñaàu 9 →9’ • Raõnh 5-11: quaán boái 10: Ñaàu 10 →10’ • Raõnh 12-5 : quaán boái 23 :Ñaàu 23 →23’ • Raõnh 12-6 : quaán boái 24: Ñaàu 24 →24’ * Neâm chaët mieäng raõnh laïi . *Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng trung tröïc cuûa daây cung noái raõnh 1 vôùi raõnh 6 (truøng ñöôøng keùo daøi raõnh soá 3 ) * Noái ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ taïi raõnh soá 6 noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 2’ vaø 3’ taïi raõnh soá 7 noái vôùi phieán goùp soá 4 vaø 5 . . • Caùc ñaàu daây vaø phieán goùp coøn laïi noái tieáp tuïc theo hình beân . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Töø sô ñoà traûi , laàn löôït noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 vaø 2 taïi raõnh soá 1 noái leân phieán goùp soá 1 vaø 2 . • Ñaàu daây 3 , 4 taïi raõnh soá 2 noái leân phieán goùp soá 3, 4 . . • Caùc ñaàu daây ra coøn laïi noái tieáp tuïc nhö hình beân . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù :Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi luoàn trong oáng caùch ñieän . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 28
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : • Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quayñuùng chieàu . • Löïc quay maïnh . •Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 6 : QUAÁN XEÁP PHÖÙC TAÏP Z = 14 , G = 28 , 2p = 4 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng xeáp phöùc taïp coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 4 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 29
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=14,G=28,2p=4. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : - Xaây döïng sô ñoà traûi : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 30
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 6 : Sô ñoà daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 14 , G = 28 , 2p = 4 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 31
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . * Döïa vaøo sô ñoà traûi , quaán thöù töï caùc ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) boái daây leân raõnh nhö sau : Boái 1: Ñaàu daây 1 →1’ . • Raõnh 1 - 4 : Boái 2 : Ñaàu daây 2→2’. Boái 3 : Ñaàu daây 3→3’. • Raõnh 2 - 5 : Boái 4 ; Ñaàu daây 4→4’. . . . . . . ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 32
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm ñöôøng trung tröïc cuûa daây cung noái töø raõnh 1 tôùi raõnh 4 (truøng ñöôøng keùo daøi raõnh soâ 2 ) * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 4 . . • Ñaàu daây 28’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo. * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . . • Ñaàu daây 28 noái vôùi phieán goùp soá 28 . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 33
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 7 : QUAÁN SOÙNG ÑÔN GIAÛN Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng soùng ñôn giaûn coù soá phieán goùp baèng soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 34
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=12,G=12,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 35
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 7 : Sô ñoà daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 36
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . * Döïa vaøo sô ñoà traûi , laàn löôït quaán 12 ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) boái daây leân 12 raõnh : • Boái daây 1 coù ñaàu vaøo ghi soá 1 , ñaàu ra ghi soá 1’ ñöôïc quaán leân raõnh 1-6 . • Boái daây 2 coù ñaàu vaøo ghi soá2 , ñaàu ra ghi 2’ ñöôïc quaán leân raõnh 2-7 . • Caùc boái daây coøn laïi quaán tuaàn töï leân caùc raûnh 3-8 , 4-9 , 5-10 , 6-11 ,7-12 , 8-1 , 9-2 10-3 , 11- 4 , 12-5 . Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau * Neâm chaët mieäng raõnh laïi . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 37
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi raõnh soá 9 *Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu 1’ noái vôùi phieán goùp 2 . • Ñaàu 2’ noái vôùi phieán goùp 3 . • Caùc ñaàu coøn laïi noái theo hình beân. * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái leân phieán goùp 1 . • Ñaàu daây 2 noái leân phieán goùp 2 . • Ñaàu daây 12 noái vaøo phieán goùp 12 ( xem hình beân ) . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng M Ω nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM) • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu • Löïc quay maïnh . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 38
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 8 : QUAÁN SOÙNG ÑÔN GIAÛN Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng soùng ñôn giaûn coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 39
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=12,G=24,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : Noái caùc phaàn töû : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 40
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 8 : Sô ñoà daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 41
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ( Choïn phöông phaùp quaán töøng caëp boái song song ) ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi . Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 42
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi raõnh soá 10 . ∗∗∗ Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 24. • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 1 . • Ñaàu daây 19’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 20’ noái vôùi phieán goùp soá 3. • Ñaàu daây 16’ noái vôùi phieán goùp soá 23 . * Loùt lôùp caùch ñieän leân caùc ñaàu daây ra ñeå caùch ly vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : •Ñaàu daây 1 noái leân phieán goùp soá 1 . •Ñaàu daây 2 noái leân phieán goùp soá 2 . • Ñaâu daây 19 noái leân phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 20 noái leân phieán goùp soá 4 . ( xem hình beân ) . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : •Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . •Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . •Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . •Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . •Löïc quay maïnh . •Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 43
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 9 : QUAÁN SOÙNG PHÖÙC TAÏP Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng soùng phöùc taïp coù soá phieán goùp baèng soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö * Sôn caùch ñieän ( verni ) . ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 Duïng cuï , thieát bò * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Ñoäng cô Z=12,G=12,2p=2 . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Nguoàn AC vaø DC . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 44
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Tuû saáy . * Côø leâ,kìm,tuoác vít . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : 12 Z nt y1 = ± b = −1 = .5 ( böôùc ngaén ) 2 p 2 12 2 Z nt ± m − yG = = = 10 ( soùng luøi ) p 1 Hình 9 : Sô ñoà daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 12 , G = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 45
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 46
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . * Quaán tuaàn töï : ( Choïn phöông phaùp quaán theo hình chöõ V ) • Boái 1 : Quaán raõnh 1-6 , ñaàu 1 →1’ . • Boái 2 : Quaán raõnh 6-11 , ñaàu 2 →2’ . • Boái 3 : Quaán raõnh 11-4 , ñaàu 3 →3’ . • Boái 4 : Quaán raõnh 4-9 , ñaàu 4 →4’ . • Boái 5 : Quaán raõnh 9-2 , ñaàu 5 →5’ . • Boái 6 : Quaán raõnh 2-7 , ñaàu 6 →6’ . • Boái 7 : Quaán raõnh 7-12 , ñaàu 7 →7’ . • Boái 8 : Quaán raõnh 12-5 , ñaàu 8 →8’ . • Boái 9 : Quaán raõnh 5-10 , ñaàu 9 →9’ . • Boái 10 : Quaán raõnh 10-3, ñaàu 10 →10’ • Boái 11 : Quaán raõnh 3-8 , ñaàu 11 →11’ • Boái 12 : Quaán raõnh 8-1 , ñaàu 12 →12’ ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . * Phieán goùp soá 1 truøng vôùi ñöôøng keùo daøi cuûa raõnh soá 11 . * Noái ñaàu daây ra leân phieán goùp : •Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp 11 . •Ñaàu daây 6’ noái vôùi phieán goùp 12 . . • Ñaàu daây 8’ noái vôùi phieán goùp soá 10 ( nhö hình beân ) . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 47
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1 . • Ñaàu daây 6 noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 8 noái vôùi phieán goùp soá 12 ( nhö hình beân ) . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : • Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 48
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Baøi Taäp 10 : Quaán soùng phöùc taïp Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng soùng phöùc taïp coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=12,G=24,2p=2. * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 49
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình 10 : Sô ñoà daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô ñieän 1 chieàu . Z = 12 , G = 24 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 50
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ∗∗∗ Quaán tuaàn töï : ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) • Raõnh 1- 6 : quaán boái 1: Ñaàu 1 → 1’ . • Raõnh 1- 7 : quaán boái 2 :Ñaàu 2 → 2’. • Raõnh 2 -7 : quaán boái 3 : Ñaàu 3 → 3’ . • Raõnh 2 - 8 : quaán boái 4 : Ñaàu 4 → 4’ • Raõnh 3 - 8 : quaán boái 5 : Ñaàu 5 → 5’ • Raõnh 3 - 9 : quaán boái 6 : Ñaàu 6 → 6’ • Raõnh 4 - 9 : quaán boái 7 : Ñaàu 7 → 7’ • Raõnh 4 - 10 : quaán boái 8: Ñaàu 8 → 8’ • Raõnh 5 - 10 : quaán boái 9 : Ñaàu 9 →9’ • Raõnh 11- 4 :quaán boái 21: Ñaàu 21 →21’ • Raõnh 11- 5 :quaán boái 22 :Ñaàu 22 →22’ • Raõnh 12- 5 :quaán boái 23 :Ñaàu 23 →23’ • Raõnh 12- 6 :quaán boái 24 :Ñaàu 24 →24’ * Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau * Duøng neâm tre neâm chaët mieäng raõnh . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . * Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi raõnh soá 10 ( theo sô ñoà traûi ) . * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 23 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 24 . . • Ñaàu daây 24’ noái vôùi phieán goùp soá 22 . ( nhö hình beân ) . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo. BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 51
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . . • Ñaàu daây 24 noái vôùi phieán goùp soá 24 ( nhö hình beân ) . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : • Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . * Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Rotor phaûi quay ñuùng chieàu . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 52
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Baøi Taäp 11 : Quaán soùng phöùc taïp Z = 14 , G = 28 , 2p = 4 I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng soùng phöùc taïp coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 4 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ50 * Ñoäng cô Z=14,G=28,2p=4 * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 28 Z nt 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : y1 = ± b = −1 = .6 ⇒ daây quaán böôùc thöôøng . 2 p 4 28 2 Z nt ± m − y G = = = 13 ( soùng luøi ) . p 2 Noái caùc phaàn töû : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 53
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình11 : Sô ñoà daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô ñieän 1 chieàu Z = 14 , G = 28 , 2p = 4 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 54
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . *Döïa vaøo sô ñoà traûi , tuaàn töï quaán caùc ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) boái daây leân raõnh: Boái 1: Ñaàu daây 1 →1’ . • Raõnh 1 - 4 : Boái 2 : Ñaàu daây 2→2’. Boái 3 : Ñaàu daây 3→3’. • Raõnh 2 - 5 : Boái 4 ; Ñaàu daây 4→4’. . . . . . . ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi * Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 55
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . * Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi cuûa raõnh soá 13 . * Noái ñaàu daây ra leân phieán goùp : •Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 14 . •Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 15 . . • Ñaàu daây 28’ noái vôùi phieán goùp soá 13 . •Caùc ñaàu daây coøn laïi noái theo quy luaät nhö hình beân . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : •Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. •Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . . •Ñaàu daây 28 noái vôùi phieán goùp soá 28 . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . Löu yù : Taát caû caùc ñaàu daây noái leân phieán goùp ñeàu phaûi ñöôïc luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . •Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô ∗∗∗ Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : •Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . •Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . •Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . •Kieåm tra ñieän aùp nguoàn ∗∗∗Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . •Rotor phaûi quay ñuùng chieàu. •Löïc quay maïnh . •Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 56
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . ∗∗∗ Taåm saáy boä daây baèng veni : •Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . •Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h •Thôøi gian saáy khoaûng 12 . ∗∗∗ Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . Baøi Taäp 12 : QUAÁN XEÁP ÑÔN GIAÛN Ñ/C VAÏN NAÊNG Z = 12 , K = 12 , 2p = 2 . ( Loaïi Coù Truïc Choåi Than Leäch 30 °°° So Vôùi Trung Tính Hình Hoïc ) I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô vaïn naêng daïng xeáp ñôn giaûn coù soá phieán goùp baèng soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô vaïn naêng coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) ∗ Daây quaán ñieän töø Φ25 * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . Duïng cuï , thieát bò * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoäng cô Z=12,K=12,2p=2 . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 57
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Nguoàn AC vaø DC . * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Tuû saáy . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : Noái caùc phaàn töû : Do truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän truøng vôùi trung tính hình hoïc neân ñaàu daây vaøo seõ leân thaúng phieán goùp . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 58
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình12 : Sô ñoà daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô vaïn naêng Z = 12 , K = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 59
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán vaø noái caùc boái daây leân raõnh . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 truøng vôùi ñöôøng keùo ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) daøi raõnh soá 1 . ∗∗∗ Khoâng caét daây , quaán vaø noái lieân tuïc caùc boái daây theo thöù töï nhö sau : •Boái daây 1: Khôûi ñaàu töø phieán goùp soá 1 leân raõnh 1 vaø raõnh 6 ; quaán ñuû soá voøng quy ñònh , noái ñaàu cuoái veà phieán goùp soá 2. • Boái daây 2 : Khôûi ñaàu töø phieán goùp soá 2 leân raõnh soá 2 vaø soá 7 , quaán ñuû soá voøng quy ñònh , noái ñaàu cuoái veà phieán goùp soá 3 • Caùc boái daây coøn laïi quaán vaø noái theo quy luaät hình beân . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi . * Löu yù : Daây coù Φ.> 0.15mm thì ñaàu daây noái leân phieán goùp phaûi luoàn trong oáng caùch ñieän B3 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . ∗∗∗ Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . ∗∗∗ Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . ∗∗∗ Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . •Rotor phaûi quay ñuùng chieàu. •Löïc quay maïnh . •Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : . • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C •Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h •Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 60
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän BAØI TAÄP 13 : QUAÁN SOÙNG ÑÔN GIAÛN Ñ/C VAÏN NAÊNG Z = 12 , K = 12 , 2P = 2 . ( loaïi coù truïc choåi than leäch 30 °°° so vôùi trung tính hình hoïc ) I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng soùng ñôn giaûn coù soá phieán goùp baèng soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 4 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ25 * Ñoäng cô Z=12,K=12,2p=2 * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’ . IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : Z = 12 , K= 12 ⇒ Z nt = Z = 12. 12 Z nt y 1 = ± b = −1 = 5 ( böôùc ngaén ). 2 p 2 BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 61
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän 12 1 Z nt ± m − y C = y = = = 11 ( soùng luøi ) . p 1 Noái caùc phaàn töû : Hình13 : Sô ñoà daây quaán soùng ñôn giaûn ñoäng cô vaïn naêng Z = 12 , K = 12 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 62
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . B2 : Quaán vaø noái caùc boái daây leân raõnh . ∗∗∗ Phieán goùp soá 1 truøng vôùi ñöôøng keùo ( Choïn phöông phaùp quaán theo sô ñoà traûi ) daøi raõnh soá 1 . * Khoâng caét daây , quaán vaø noái lieân tuïc caùc boái daây theo thöù töï nhö sau : • Boái daây 1 : Khôûi ñaàu töø phieán goùp soá 1 leân raõnh soá 1 vaø raõnh 6 ; quaán ñuû soá voøng quy ñònh , noái ñaàu cuoái veà phieán goùp 12 . • Boái daây 2 : Khôûi ñaàu töø phieán goùp soá 2 leân raõnh soá 2 vaø soá 7 , quaán ñuû soá voøng quy ñònh , noái ñaàu cuoái veà phieán goùp soá 1. . • Caùc boái daây coøn laïi quaán vaø noái theo quy luaät hình beân . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . * Neâm chaët mieäng raõnh laïi . * Löu yù : Daây coù Φ > 0.15mm thì ñaàu daây noái leân phieán goùp phaûi luoàn trong oáng caùch ñieän . B3 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : •Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng MΩ nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp ∗∗∗Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . Chieàu quay Rotor ñuùng quy ñònh . Löïc quay maïnh . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 63
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BAØI TAÄP 14 : QUAÁN XEÁP ÑÔN GIAÛN Ñ/C VAÏN NAÊNG Z = 12 , K = 24 , 2P = 2 . ( loaïi coù truïc choåi than truøng vôùi trung tính hình hoïc ) I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng xeáp ñôn giaûn coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 4 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 64
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö Duïng cuï , thieát bò ∗ Daây quaán ñieän töø Φ25. * Ñoäng cô Z=12,K=24,2p=2 * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Nguoàn AC vaø DC . * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : Do phaûi dôøi truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän veà phía phaûi 1 raõnh môùi truøng vôùi trung tính hình hoïc neân ñaàu daây vaøo seõ ñaù leäch traùi 1 raõnh . 24 Z nt y1 = ± b = − 2 = 10 . ( böôùc ñuû ) . 2 p 2 yC = +1 ( quaán phaûi ) . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 65
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình14 : Sô ñoà daây quaán xeáp ñôn giaûn ñoäng cô vaïn naêng Z = 12 , K = 24 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 66
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ( Choïn phöông phaùp quaán töøng caëp boái song song ) ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi . * Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 67
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . * Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi raõnh soá 12 . * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 19’ noái vôùi phieán goùp soá 4 . • Ñaàu daây 20’ noái vôùi phieán goùp soá 5 . . • Caùc ñaàu daây coøn laïi noái theo quy luaät nhö hình beân . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo. * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 19 noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 20 noái vôùi phieán goùp soá 4 . . • Caùc ñaàu daây coøn laïi noái theo quy luaät nhö hình beân . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . * Löu yù : Daây coù Φ > 0.15mm thì ñaàu daây noái leân phieán goùp phaûi luoàn trong oáng caùch ñieän . B3 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : • Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng M Ω nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . * Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Chieàu quay Rotor ñuùng quy ñònh . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 68
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BAØI TAÄP 15 : QUAÁN XEÁP PHÖÙC TAÏP Ñ/C VAÏN NAÊNG Z = 12 , K = 24 , 2P = 2 . ( loaïi coù truïc choåi than truøng vôùi truïc cöïc töø ) I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô daïng xeáp phöùc taïp coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö * Sôn caùch ñieän ( verni ) . ∗ Daây quaán ñieän töø Φ25 Duïng cuï , thieát bò * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Ñoäng cô Z=12,K=24,2p=2 * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . * Nguoàn AC vaø DC . * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) * Ñoàng hoà VOM , M Ω . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 69
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Tuû saáy . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’ . IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : Do phaûi dôøi truïc phaân chia 2 nhoùm doøng ñieän veà phía traùi 2 raõnh môùi truøng vôùi trung tính hình hoïc neân ñaàu daây vaøo seõ ñaù leäch phaûi 2 raõnh . 24 Z nt y1 = ± b = − 2 = 10 ( böôùc ngaén ) . 2 p 2 yC = ± m = +2 ( quaán phaûi ) . Noái caùc phaàn töû : BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 70
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän Hình15 : Sô ñoà daây quaán xeáp phöùc taïp ñoäng cô vaïn naêng Z = 12 , K = 24 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 71
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ( Choïn phöông phaùp quaán töøng caëp boái song song ) ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi . Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 72
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . * Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi raõnh soá 3 . * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 4 . • Ñaàu daây 19’ noái vôùi phieán goùp soá 5. • Ñaàu daây 20’ noái vôùi phieán goùp soá 6 . . • Caùc ñaàu daây coøn laïi noái theo quy luaät nhö hình beân . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. •Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 19 noái vôùi phieán goùp soá 3 . •Ñaàu daây 20 noái vôùi phieán goùp soá 4 . . • Caùc ñaàu daây coøn laïi noái vôùi phieán goùptheo quy luaät nhö hình beân . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . * Löu yù : Daây coù Φ > 0.15mm thì ñaàu daây noái leân phieán goùp phaûi luoàn trong oáng caùch ñieän B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : • Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng M Ω nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . * Laép raùp ñoäng cô * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Chieàu quay Rotor ñuùng quy ñònh . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 73
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BAØI TAÄP 16 : QUAÁN SOÙNG PHÖÙC TAÏP Ñ/C VAÏN NAÊNG Z = 12 , K = 24 , 2P = 2 . (loaïi coù truïc choåi than truøng vôùi truïc cöïc töø ) I/ Muïc ñích yeâu caàu : - Muïc ñích : ∗ Giuùp HSSV naém ñöôïc caùc böôùc quaán daây ( Rotor ) ñeå quaán hoaøn thieän 1 ñoäng cô vaïn naêng daïng soùng phöùc taïp coù soá phieán goùp gaáp ñoâi soá raõnh vaø coù soá cöïc töø laø 2p = 2 . ∗ Reøn luyeän kyõ naêng tay ngheà quaán daây cho HSSV thoâng qua heä thoáng baøi taäp thöïc haønh taïi lôùp . ∗ Hoïc xong baøi taäp thöïc haønh naøy , HSSV coù khaû naêng quaán môùi hoaøn chænh , ñaáu daây vaän haønh vaø söûa chöõa caùc hö hoûng ñoäng cô loaïi naøy - Yeâu caàu : ∗ HSSV phaûi xaây döïng ñöôïc sô ñoà traûi daïng daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô vaïn naêng coù soá lieäu nhö treân . ∗ HSSV phaûi thöïc hieän ñaày ñuû , nghieâm tuùc vaø ñuùng ñaén caùc böôùc quaán daây ñöôïc Giaùo vieân chæ daãn . ∗ Ñaûm baûo an toaøn moïi maët trong hoïc taäp . II/ Giôùi thieäu thieát bò vaät tö vaø duïng cuï hoïc taäp : Vaät tö * Chì haøn ( ruoät coù nhöïa thoâng ) ∗ Daây quaán ñieän töø Φ25. * Sôn caùch ñieän ( verni ) . * Giaáy caùch ñieän daøy 0,25 ; 0,10 * Tre khoâ laøm neâmvaø dao tæa . Duïng cuï , thieát bò * Daây daãn boïc caùch ñieän 2x32 . * Ñoäng cô Z=12,K=24,2p=2 . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 74
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Nguoàn AC vaø DC . * Côø leâ,kìm,tuoác vít . * Keùo , buùa ( nhöïa + saét ) . * Tuû saáy . * Ñoàng hoà VOM , M Ω . III/ Thôøi gian : - Höôùng daãn 45’ . - Thöïc haønh 185’. IV/ Trình töï thöïc haønh : A/ Chuaån bò : 1) Xaây döïng sô ñoà traûi : 24 Z nt y1 = ± b = − 2 = 10 ( böôùc ngaén ) . 2 p 2 24 2 Z nt ± m ± yC = = = 24 − 2 = 22 ( soùng luøi ) . p 1 Noái caùc phaàn töû : Hình16 : Sô ñoà daây quaán soùng phöùc taïp ñoäng cô vaïn naêng Z = 12 , K = 24 , 2p = 2 . 2)Veä sinh maët ngoaøi ñoäng cô , ñaùnh daáu caùc vò trí caàn thieát ñeå thuaän tieän khi raùp laïi. 3)Thaùo ñoäng cô vaø xeáp ñaët caùc boä phaän theo trình töï ñeå tieän khi raùp laïi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 75
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän 4)Laøm veä sinh raõnh . 5)Xeáp ñaët caùc duïng cuï vaät tö caàn thieát vaøo nôi laøm vieäc sao cho goïn gaøng , ngaên naép vaø khoa hoïc . B/ Caùc böôùc thöïc haønh : Böôùc Quaán Daây Höôùng Daãn Thöïc Hieän B1 : Ño , caét giaáy loùt caùch ñieän raõnh Rotor . * Ño , caét theo hình beân : D = L + 0.6mmx2 . H = ab + bc + cd + ( 1 ÷ 2mm ) * Gaáp mí taïo gôø : Gaáp moãi beân 3mm ( theo ñöôøng neùt ñöùt ) ñeå taïo gôø nhaèm cho mieáng giaáy khi ñaõ loùt vaøo raõnh seõ khoâng chaïy ra ngoaøi khi bò ñaåy tôùi ñaåy lui. * Nheùt giaáy vaøo raõnh : Giaáy loùt ñaït yeâu caàu khi duøng tay ñaåy tôùi ñaåy lui theo chieàu doïc raõnh vaø ñaåy töø ñaùy raõnh leân mieäng raõnh khoâng bò tuoät ra ngoaøi . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 76
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B2 : Quaán caùc boái daây leân raõnh . ( Choïn phöông phaùp quaán töøng caëp boái song song ) ∗∗∗ Neâm chaët mieäng raõnh laïi . Löu yù: Caùc caïnh taùc duïng cuaû caùc boái daây khaùc nhau naèm chung trong cuøng raõnh phaûi ñöôïc loùt caùch ñieän nhau . * Ghi chu ù : - Daáu + : kyù hieäu ñaàu daây vaøo . - Daáu • : kyù hieäu ñaàu daây ra . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 77
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän B3 : Noái caùc ñaàu daây leân phieán goùp . * Phieán goùp soá 1 naèm treân ñöôøng keùo daøi raõnh soá 3 . * Noái caùc ñaàu daây ra leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1’ noái vôùi phieán goùp soá 23 . • Ñaàu daây 2’ noái vôùi phieán goùp soá 24 . • Ñaàu daây 19’ noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 20’ noái vôùi phieán goùp soá 2 . . • Caùc ñaàu daây coøn laïi noái theo quy luaät nhö hình beân . * Loùt caùch ñieän lôùp ñaàu daây ra vôùi lôùp ñaàu daây vaøo . * Noái caùc ñaàu daây vaøo leân phieán goùp : • Ñaàu daây 1 noái vôùi phieán goùp soá 1. • Ñaàu daây 2 noái vôùi phieán goùp soá 2 . • Ñaàu daây 19 noái vôùi phieán goùp soá 3 . • Ñaàu daây 20 noái vôùi phieán goùp soá 4 . . • Caùc ñaàu daây coøn laïi noái vôùi phieán goùptheo quy luaät nhö hình beân . * Haøn chì caùc moái noái treân phieán goùp . * Löu yù : Daây coù Φ > 0.15mm thì ñaàu daây noái leân phieán goùp phaûi luoàn trong oáng caùch ñieän . B4 : Laép raùp ñoäng cô ñaáu daây vaän haønh . * Kieåm tra toång theå treân Rotor : • Kieåm tra ñoä caùch ñieän giöõa boä daây quaán vôùi phaàn kim loaïi cuûa Rotor : Duøng M Ω nhö hình veõ beân . • Kieåm tra söï chaéc chaén cuûa caùc neâm ôû mieäng raõnh . • Kieåm tra caùc moái haøn treân phieán goùp . * Laép raùp ñoäng cô . * Kieåm tra tröôùc khi ñoùng ñieän : • Kieåm tra phaàn cô : Duøng tay xoay truïc Rotor neáu thaáy nheï laø ñöôïc . • Kieåm tra caùch ñieän boä daây vôùi voû ñoäng cô ( duøng M Ω ) . • Kieåm tra thoâng maïch ( duøng VOM ) . • Kieåm tra ñieän aùp nguoàn . * Ñoùng ñieän cho ñoäng cô chaïy vaø ñaùnh giaù caùc chæ tieâu kyõ thuaät . • Chieàu quay Rotor ñuùng quy ñònh . • Löïc quay maïnh . • Tia löûa ñieän treân phieán goùp nhoû . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 78
- TRÖÔØNG ÑH COÂNG NGHIEÄP TP.HCM Khoa Ñieän * Ñeøn coù tim thaép trong tuû ñöôïc caáp ñieän aùp 70 ÷80% ñieän aùp ñònh möùc . * Taåm saáy boä daây baèng veni : • Laøm noùng boä daây quaán 40 ÷50 °C . • Taåm sôn caùch ñieän boä daây quaán treân Rotor khi coøn noùng . h • Thôøi gian saáy khoaûng 12 . * Duøng M ΩΩΩ 500V ño ñoä caùch ñieän khi coøn noùng , giaù trò phaûi ñaït treân 1M ΩΩΩ . BIEÂN SOAÏN : ÑINH XUAÂN CHIEÁN Trang 79