Tài liệu Hướng dẫn nuôi dưỡng và chăm sóc sức khỏe trẻ em (Phần 2)

pdf

56 trang hapham 2060

Download

Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Tài liệu Hướng dẫn nuôi dưỡng và chăm sóc sức khỏe trẻ em (Phần 2)", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

tai_lieu_huong_dan_nuoi_duong_va_cham_soc_suc_khoe_tre_em.pdf

Nội dung text: Tài liệu Hướng dẫn nuôi dưỡng và chăm sóc sức khỏe trẻ em (Phần 2)

Tài Liệu Hướng dẫn nuôi dưỡng và chăm sóc sức khỏe trẻ em Phần 2
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com PH N HAI HƯỚNG D ẪN TH ỰC HI ỆN NUÔI DƯỠNG VÀ CH ĂM SÓC S ỨC KH ỎE A – T Ổ CH ỨC ĂN, NG Ủ I – TỔ CH ỨC ĂN 1. Số l ượng và ch ất l ượng b ữa ăn a) Nhu c u n ng l ng Nhu c u n ng l ng m t ngày c a tr tu i này trung bình t 1400 – 1600 Kcal, chia làm 4 – 5 b a. Trong th i gian tr ng m m non, tr cn c n t i thi u m t b a chính và m t b a ph . Nhu c u v n ng l ng chime 50% - 60% nhu c u n ng l ng c ngày, kho ng 700 – 960 Kcal/tr /ngày. Trong ó: b a chính : 500 – 700Kcal/tr , b a ph : 200 – 260Kcal/tr . b) T l gi a các ch t sinh n ng l ng - i v i tr bình th ng: + Ch t m (Protit) cung c p kho ng 12 – 15% n ng l ng kh u ph n. + Ch t béo (Lipit) cung c p kho ng 15 – 25% n ng l ng kh u ph n. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com + Ch t b t (Gluxit) cung c p kho ng 60 – 73% n ng l ng kh u ph n. Ví d : + Ch t m (Protit) cung c p 13% n ng l ng kh u ph n + Ch t béo (Lipit) cung c p 25% n ng l ng kh u ph n. + Ch t b t (Gluxit) cung c p 62% n ng l ng kh u ph n. T l gi a các ch t sinh n ng l ng nên m b o 100% và trong ph m vi c a t ng ch t. - i v i tr béo phì, n ng l ng do ch t béo và ch t b t ng cung c p nên duy trì m c t i thi u (t c là ch t béo cung c p 15% và ch t bt ng cung c p 60% n ng l ng kh u ph n), ng th i t ng c ng cho tr n nhi u các lo i rau, c , qu và tích c c v n ng. c) Lng th c ph m - M i b a chính tr n 300 – 400g k c c ơm và th c n (kho ng 2 bát) vi n ng l ng và các ch t dinh d ng c n thi t nh m, béo, ng, mu i khoáng và sinh t . Các ch t dinh d ng này có nhi u trong g o, u, , th t, cá, tr ng, tôm, rau, u, l c, v ng, d u m , các lo i rau, c , qu và nh ng lo i th c ph m khác, s n có t i a ph ơ ng. - L ng th c ph m c n cho m t tr h ng ngày tr ng (m t ba chính và m t b a ph ). Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com Th c Mt su t c m Mt su t Thc ph m b a ph m b a ph chính Gam (g) Gam (g) Go, mì Go 80 – 100 40 – 60 si Th t, cá, Th t ho c 25 – 40 15 – 20 tr ng cá Ho c u ht (khô). 20 – 30 u, l c 10 – 20 ng 20 – 30 mt Du, m Ho c qu 10 - 15 100 – 150 nc chín Rau, c , Sa u 35 – 60 100 - 150 qu nành 2. Nước u ống Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Hng ngày, tr c n c u ng n c y , nh t là v mùa hè. L ng nc c n a vào c ơ th tr (d i d ng n c u ng, th c n, hoa qu ) t 1,6 – 2 lít nc m i ngày. - Nc u ng c n un sôi k và ng trong bình hay m có n p y kín. Mi tr có m t c c riêng. Mùa ông c n n c u ng cho m. Mùa hè n u có iu ki n nên cho tr u ng n c n u b ng các lo i lá nh sài t, rau ngô, bông mã , kim ngân hoa ho c n c qu (dâu, chanh, cam). - Giáo viên cho tr u ng theo nhu c u và chia làm nhi u l n trong ngày, hng d n tr t l y c c u ng n c, u ng xong t úp c c úng n ơi quy nh. Không tr quá khát m i u ng ho c u ng n t l n quá nhi u. Không nên cho tr ung nhi u n c tr c b a n. 3. Ch ăm sóc b ữa ăn a) Tr ước khi ăn - Hng d n tr r a s ch tay, eo y m tr c khi n (n u có). - Hng d n tr s p x p bàn gh , cho 4 – 6 tr ng i m t bàn, có li i quanh bàn d dàng. - Chu n b kh n m t, bát thìa, c c u ng n c y cho s lng tr . - Tr c khi chia th c n, cô c n r a tay s ch, qu n áo và u tóc gn gàng. Cô chia th c n và c ơm ra t ng bát, tr n u, không tr ch n lâu. b) Trong khi ăn Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Giáo viên c n vui v , nói n ng d u dàng, t o không khí tho i mái cho tr trong khi n. ng viên khuy n khích tr n h t su t, k t h p giáo d c dinh dng, hành vi v sinh v n minh trong n u ng : d y cho tr bi t m i cô và các bn tr c khi b t u n; ng i n ngay ng n, không co chân lên gh ; c m thìa b ng tay ph i và t xúc n m t cách g n gàng, tránh vãi; n t t n, nhai k , không nói chuy n và ùa ngh ch trong khi n - Giáo viên c n ch m sóc, quan tâm h ơn v i nh ng tr m i n l p, tr yu ho c m i m d y. N u th y tr n kém, cô c n tìm hi u nguyên nhân báo cho nhà b p ho c y t hay bà m bi t ch ng ch m sóc tr t t h ơn. i v i tr xúc ch a th o, n ch m ho c bi ng n, cô có th giúp tr xúc và ng viên tr n kh n tr ơ ng h ơn. Có bi n pháp phòng tránh hóc, s c trong khi tr n. c) Sau khi ăn Hng d n tr x p bát, thìa, gh vào n ơi quy nh, u ng n c, lau mi ng, lau tay sau khi n, i v sinh (n u tr có nhu c u). II – CH ĂM SÓC GI ẤC NG Ủ 1. Chu ẩn b ị tr ước khi tr ẻ ng ủ - Tr c khi tr ng , cô nh c nh i v sinh tr c khi ng . Hng d n tr t l y g i, ch n - B trí ch ng cho tr s ch s , yên t nh, thoáng mát v mùa hè, m áp v mùa ông. Phòng ng nên gi m ánh sáng b ng cách óng bt m t s c a s ho c t t b t èn. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Khi ã n nh ch ng , cô có th hát ho c cho tr nghe nh ng bài hát ru, dân ca êm d u tr d i vào gi c ng . Vi nh ng cháu khó ng , cô g n g i, v v tr giúp tr yên tâm, d ng h ơn. 2. Theo dõi tr ẻ ng ủ - Trong th i gian tr ng cô ph i th ng xuyên có m t theo dõi lúc tr ng , không tr úp m t vào g i ho c trùm ch n kín, s a l i t th tr ng th y tho i mái (n u th y c n thi t). - Khi tr ng : v mùa hè, n u dùng qu t in chú ý v n t c va ph i và xa, t phía chân tr ; n u dùng iu hòa nhi t không nên nhi t l nh quá. Mùa ông chú ý p ch n m cho tr , không nên tr m c quá nhi u qu n áo. Cho phép tr i v sinh n u tr có nhu c u. - Quan sát, phát hi n k p th i và x lý các tình hu ng có th x y ra trong khi ng . 3. Ch ăm sóc sau khi tr ẻ th ức d ậy - Không nên ánh th c tr d y ng lo t, tr nào th c tr c cô cho d y tr c, tránh ánh th c cùng m t lúc nh h ng n tr khác và sinh ho t c a l p. Không nên ánh th c tr d y s m tr c khi tr t th c gi c vì d làm cho tr cáu k nh, m t m i. - Sau khi tr d y h t, cô h ng d n tr t làm các công vi c va s c v i tr nh : c t g i, chi u. Có th chuy n d n tr ng thái ng sang ho t ng khác b ng cách cho tr hát m t bài hát ho c âu y m nói chuy n vi tr , h i tr m ơ th y gì. Cô b t èn, m c a s t t . Cô nh c nh tr i v sinh, sau khi tr t nh táo cho tr n quà chi u. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com B - V Ệ SINH I – V Ệ SINH CÁ NHÂN 1. Vệ sinh cá nhân tr ẻ a) Chu n b y các dùng v sinh cá nhân Khi tr r a tay r a m t - Chun b d ng c cho tr r a tay : Thùng có vòi ho c vòi nc v a t m tay tr (n u ng n c b ng xô hay ch u thì ph i có gáo gi i). Xà phòng r a tay. Kh n khô, s ch lau tay. Xô hay ch u h ng nc b n (n u c n). - Chu n b y kh n m t m b o v sinh (m t kh n mt/tr ). Chu n b bô, xô, ch u. - Chu n b y qu n áo d tr thay cho tr khi c n thi t, nh t là v mùa ông. Khi tr i v sinh - Chun b gi y v sinh cho tr dùng, gi y v sinh m b o mm, s ch s phù h p v i tr . - Lau, r a cho tr s ch s sau khi i v sinh. Chu n b n c cho tr gi i sau khi i v sinh. - m b o nhà v sinh luôn s ch s , không hôi khai, không ng n c b n sau khi tr i ti u ti n c ng nh i ti n. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com b) Giám sát và h ng d n tr th c hi n v sinh cá nhân V sinh da - V sinh m t m i Hng d n và giám sát tr t lau m t s ch s t i các th i im tr c và sau khi n, khi m t b b n. Khi d y tr lau m t c n h ng d n tr chuy n d ch kh n sao cho da m t c a tr luôn luôn c ti p xúc v i ph n kh n s ch. Mùa rét ph i chu n b kh n m cho tr lau. - V sinh bàn tay + Th ng xuyên giám sát và h ng d n tr cho tr t r a tay và t lau tay khô theo úng trình t , m b o v sinh, không c t xén các thao tác. + Cô c n chú ý s p x p dùng v sinh v a t m v i c a tr , thu n ti n cho tr khi s d ng, không tr ph i ch i lâu và tránh c tình tr ng tr b qua các thao tác. Ch ng cho tr r a tay ph i có m t không gian nhât nh, ánh sáng và không m t. + Tr ng h p tr m i chuy n l p, tr m i vào l p, cô h ng d n t m tng thao tác r a tay cho tr và cho tr làm quen d n v i vi c t ph c v di s giúp c a cô. V sinh r ng mi ng - Cô th ng xuyên nh c nh tr u ng n c và súc mi ng sau khi n. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Hng d n tr cách ch i r ng và k t h p v i gia ình d y tr t p ánh r ng nhà . Tuyên truy n cho ph huynh không nên cho tr n quà v t nh t là k o, bánh ng t. - Khám r ng nh kì phát hi n s m r ng sâu và ch a tr k p th i . T p cho tr có thói quen ng m mi ng khi ng , th b ng m i mi ng và r ng không b khô, r ng khó sâu. V sinh qu n áo, giày dép - Không tr m c qu n áo m t. Khi tr b nôn, i ti u, ti n ra qu n áo ho c khi m hôi ra nhi u, cô c n thay ngay cho tr . C i b t qu n áo cho tr khi tr i nóng ho c m c thêm khi tr i l nh. - ch ng nhi m l nh ôi chân c a tr , ngoài ôi dép hay giày tr i n l p, c n có thêm m t ôi dép s ch cho tr i trong l p. - Cô nh c cha m c a tr a t t, qu n áo d tr thay cho tr khi c n thi t. Nên cho tr m c qu n áo b ng nh ng lo i v i m m, th m m hôi. Nên dùng lo i giày dép h ơi r ng h ơn so v i chân tr m t chút, dép mm, m ng, nh , d c i, có quai sau cho tr d i. Hng d n tr i v sinh Hng d n tr i v sinh úng n ơi quy nh. D y tr cách gi v sinh cho bn thân, gi gìn nhà v sinh s ch s . Nh c nh tr r a tay sau khi i v sinh. 2. Vệ sinh cá nhân cô Cô giáo ph i là t m g ơ ng v gi v sinh và ch m sóc b o v s c kh e cho b n thân và nh ng ng i xung quanh tr h c t p và làm theo, không làm lay lan b nh t t sang tr và c ng ng. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com a) V sinh thân th - Gi gìn da s ch s , nh t là hai bàn tay. Khi ch m sóc tr , hai bàn tay cô ph i luôn s ch s . Cô ph i r a tay b ng xà phòng và n c s ch tr c khi cho tr n ho c ti p xúc v i th c n, sau khi i v sinh, sau khi làm v sinh cho tr , sau khi quét rác ho c lau nhà. - u tóc luôn g n gàng, s ch s . Không móng tay dài khi ch m sóc tr . - Luôn gi v sinh r ng mi ng s ch s . - eo kh u trang khi chia cơm cho tr , khi ho, s m i, viêm hng. b) V sinh qu n áo, dùng cá nhân - Qu n áo ph i luôn g n gàng, s ch s . N u có qu n áo công tác ph i th ng xuyên m c trong quá trình ch m sóc tr . Không m c trang ph c công tác v gia ình ho c ra ngoài tr ng. - dùng cá nhân c a tr và cô ph i riêng bi t, không s d ng cá nhân c a tr . c) Khám s c kh e nh kì Nhà tr ng c n khám s c kh e nh kì và tiêm phòng d ch y cho các giáo viên, cán b nhân viên. N u cô m c b nh truy n nhi m ho c nhi m trùng c p tính thì không c tr c ti p ch m sóc tr . II – V Ệ SINH MÔI TR ƯỜNG Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com 1. Vệ sinh đồ dùng, đồ ch ơi a) V sinh dùng - Bát, thìa, ca c c ph c v n u ng cho tr c n có theo quy nh c a ngành : M i tr có ca c c, bát thìa, kh n m t riêng và có ánh d u tr d nh n ra. Bình, thùng ng n c u ng cho tr ph i có n p y, c n c v sinh h ng ngày, n ơi s ch s tránh b i, côn trùng. Tuy t i không cho tr thò tay ho c u ng tr c ti p vào bình ng n c. N c không ung h t sau m t ngày ph i i. - Bát, thìa, ca, c c u ng n c c a tr ph i c r a s ch h ng ngày, ph ơi n ng, tráng n c sôi tr c khi n. - Không nên dùng các lo i bát, thìa, c c b ng nh a tái sinh ho c s t m cho tr n u ng. - Hng ngày gi t kh n r a m t c a tr b ng xà phòng và n c sch, sau ó ph ơi n ng ho c s y khô. H ng tu n h p kh n ho c lu c kh n mt l n, - Bàn gh , trang trí th ng xuyên lau b ng kh n m tránh bi. - dùng v sinh (xô, ch u ) dùng xong ánh r a s ch s , úp n ơi khô ráo, g n gàng. b) V sinh ch i ch ơi c a tr ph i m b o s ch s , an toàn khi cho tr ch ơi. H ng tu n nên v sinh ch ơi c a tr ít nh t m t l n. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com 2. Vệ sinh phòng nhóm a) Thông gió Hng ngày, tr c khi tr n l p, cô c n: - M t t c c a s và c a ra vào phòng c thông thoáng - Nu có phòng ng riêng thì khi tr phòng ch ơi, cô làm thông thoáng phòng ng . b) V sinh n n nhà - Mi ngày nên quét nhà và lau nhà ít nh t 3 l n (tr c gi ón tr , sau 2 b a n sáng, chi u). - Nu có tr ái d m khi ng , sau khi tr ng d y c n làm v sinh n ơi ng tránh mùi khai (tr c tiên ph i th m ngay n c ti u b ng kh n khô r i m i lau l i b ng kh n m). - Cô không c i gu c, dép b n vào phòng tr . Không c gia súc vào phòng tr . Mi tu n c n t ch c t ng v sinh toàn b phòng tr : Lau các c a s , quét m ng nh n, lau bóng èn, c r a n n nhà, c giát gi ng, ph ơi ch n chi u. Cùng v i các b ph n khác làm v sinh ng ai c nh (quét d n sân vn, kh ơi thông c ng rãnh, phát b i r m quanh nhà ) c) V sinh n i i ti n, ti u ti n (nhà v sinh) Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Ch cho tr i v sinh ph i s ch s , vì th , sau khi tr i v sinh xong, cô ph i ki m tra m b o nhà v sinh luôn s ch. Luôn ki m tra tránh tr ơn tr t khi tr i v sinh. - Hng ngày t ng v sinh toàn b khu v sinh tr c khi ra v . - Hng tu n t ng v sinh tòan b khu v sinh và khu v c xung quanh. 3. Xử lí rác, n ước th ải a) X lí rác - Tp trung rác vào thùng ng rác có n p y, xa phòng tr . H ng ngày ph i rác tránh tình tr ng ng rác. C r a thùng rác hng ngày sau khi rác. - Tr ng h p có h rác chung c a tr ng, sau m i l n rác l i l p ph m t l p t m ng, khi y h , l p t dày 15 – 20cm. b) X lí n ưc th i Th ng xuyên kh ơi thông c ng rãnh, tránh ng, n u không s t o iu ki n cho ru i, mu i sinh s n và phát tri n. H ng tu n t ng v sinh toàn b h th ng c ng rãnh. 4. Gi ữ s ạch ngu ồn n ước - Cung c p n c s ch : m b o có n c s ch cho tr dùng : t i thi u tr h c m t bu i là 10 lít/ tr / bu i, còn tr bán trú là 50 – 60 lít/ tr / ngày bao g m n c n u n và sinh ho t. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Ngu n n c s ch : t t nh t là n c máy. Tr ng h p l y t ngu n nc gi ng (gi ng khoan, gi ng ào ), n c m a, n c su i, thì ph i x lí ho c l ng l c b ng các ph ơ ng pháp l ng, l c m b o tiêu chu n v sinh cho phép. - ánh giá ngu n n c : N c ph i không màu, không mùi, không v l . N u ngu n n c có nghi ng nên ngh c ơ quan y t ki m tra. - m b o v sinh d ng c ch a n c : + Dng c ch a n c ph i m b o s ch, có n p y, d c r a, không gây c khi ch a n c th ng xuyên. Nên có vòi l y n c. + Có k ho ch thau r a d ng c ch a n c, tránh n c l u quá lâu ngày (tùy theo ch t l ng n c và lo i d ng c ch a n c mà có th nh kì 1 tháng/ 1 l n ho c t i thi u là 3 tháng/1l n). C – THEO DÕI S ỨC KH ỎE VÀ PHÒNG B ỆNH I – KHÁM S ỨC KH ỎE ĐỊ NH KÌ Mc ích khám s c kh e nh kì là phát hi n s m tình tr ng s c kh e và b nh t t ch a tr k p th i. - Hng n m, nhà tr ng c n liên h ch t ch v i y t a ph ơ ng (tr m y t ph ng, xã) có k ho ch khám s c kh e nh kì cho tr m i nm 2 l n ( u n m h c và cu i n m h c). Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Giáo viên có nhi m v ph i h p v i nhà tr ng t ch c khám nh kì cho tr . L u k t qu khám và thông báo cho gia ình kt qu ki m tra s c kh e c a tr . II – THEO DÕI TH Ể L ỰC VÀ TÌNH TR ẠNG DINH D ƯỠNG 1. Ch ỉ s ố th ể l ực dùng để theo dõi tr ẻ - Cân n ng (kg) theo tháng tu i. - Chi u cao ng (cm) theo tháng tu i. - Cân n ng theo chi u cao ng. 2. Yêu c ầu Ti n hành cân tr 3 tháng m t l n và o tr 6 tháng m t l n. - i v i tr b suy dinh d ng, tr th a cân – béo phì nên cân và theo dõi h ng tháng. N u tr v a trãi qua m t t m, s c kh e gi m sút cn c ki m tra cân n ng ánh giá s h i ph c s c kh e c a tr . - Có th cân tr b ng b t kì lo i cân nào nhà tr ng có nh ng ph i th ng nh t dùng m t lo i cân cho các l n cân. - o chi u cao ng c a tr b ng th c o chi u cao (ho c có th dùng th c dây óng vào t ng). Khi o chú ý tr ng th ng và 3 im u, mông, gót chân trên m t ng th ng. Chi u cao c a tr c tính t im ti p xúc gót chân v i m t sàn n nh u ( im cao nh t c a u tr ). - Quy nh m t s ngày th ng nh t cho các l n cân, o. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Sau m i l n cân, o c n ch m ngay lên bi u tránh quên và nh m l n, sau ó ánh giá tình tr ng dinh d ng cho t ng tr và thông báo cho gia ình. - Mùa ông ti n hành cân, o trong phòng, tránh gió lùa, b b t qu n áo cân, o chính xác. 3. Cách đánh giá k ết qu ả th ể l ực và tình tr ạng dinh d ưỡng a) Cân n ng theo tháng tu i ( c theo dõi b ng bi u tng tr ng) - Sau m i l n cân, ch m lên bi u m t im t ơ ng ng v i s cân và s tháng tu i c a tr , n i các im ch m ó v i nhau, ta s c ng bi u di n v s phát tri n c a tr . Ý ngh a c a ng bi u di n v s phát tri n ca tr Khi ng bi u di n - Nm kênh A + Có h ng i lên là phát tri n bình th ng + N m ngang là e d a + i xu ng là nguy hi m Cn tìm nguyên nhân ph i h p v i gia ình có Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com bi n pháp can thi p s m , kp th i ch m sóc, phòng ch ng suy dinh d ng. - Nm kênh B - Nu nm kê(SDD III) (SDD I) : suy dinh : suy dinh dng r t n ng dng v a Cn ph i h p v i - Nm kênh C (SDD gia ình ch t ch và có bi n pháp II) : suy dinh dng n ng ch m sóc c bi t nâng cao th lc s c kh e c a tr . - Khi cân n ng c a tr n m trên kênh A và t c t ng cân h ng tháng nhanh c n theo dõi và có ch n u ng h p lí k t h p v i v n ng phù hp tránh th a cân, béo phì. b) Chi u cao theo tháng tu i (c theo dõi b ng bi u chi u cao ho c ánh giá theo b ng chi u cao). - Chi u cao n m trong kho ng trung bình tr lên là phát tri n bình th ng. Chi u cao ph n ánh trung thành tình tr ng dinh d ng trong c quá trình phát tri n c a tr , chi u cao dù có t ng ch m nh ng không bao gi ng ho c gi m i nh cân n ng. - Chi u cao n m trong kho ng trung bình tr xu ng ph n ánh s thi u dinh d ng trong m t th i gian dài hay tình tr ng suy dinh d ng tr ng di n (th th p còi). Bng : Chi u cao ng theo tháng tu i Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com Chi ều cao trung bình (cm) Tháng tu ổi Tr ẻ trai Tr ẻ gái 37 87,9 – 103,3 87,1 – 102,2 38 88,6 – 104,1 87,7 – 102,9 39 89,2 – 104,5 88,4 – 103,6 40 89,8 – 105,7 89,0 – 104,2 41 90,4 – 106,4 89,6 – 105,0 42 91,0 – 107,2 90,2 – 105,7 43 91,6 – 107,5 90,7 – 106,4 44 92,1 – 108,7 91,3 – 107,1 45 92,7 – 109,4 91,9 – 107,7 46 93,3 – 110,1 92,4 – 108,4 Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com 47 93,9 – 110,8 93,0 – 109,0 48 94,4 – 111,5 93,5 -109,6 c) Cân n ặng theo chi ều cao đứ ng (tra theo b ng) - ng v i m t chi u cao nh t nh s có m t cân n ng t ơ ng ng. Ch s này ph n ánh s phát tri n cân i c a c ơ th . - Nu cân n ng t ơ ng ng v i chi u cao th p h ơn bình th ng ph n ánh tình tr ng thi u dinh d ng. N u cân n ng t ơ ng ng v i chi u cao cao h ơn bình th ng c n theo dõi th a cân – béo phì. Bng : Cân n ng theo chi u cao ng Cân n ặng nên có Cân n ặng nên có Chi ều (kg) Chi ều (kg) cao (cm) cao (cm) Tr ẻ Tr ẻ Tr ẻ Tr ẻ Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com trai gái trai gái 10,1 – 9,8 – 13,2 – 12,9 – 86 101 15,2 14,8 19,2 19,1 10,2 – 10,0 – 13,4 – 13,1 – 87 102 15,4 15,0 19,5 19,4 10,4 – 10,2 – 13,6 – 13,3 – 88 103 15,6 15,3 19,8 19,7 10,6 – 10,4 – 13,9 – 13,6 – 89 104 15,9 15,6 20,2 20,0 10,8 – 10,5 – 14,1 – 13,8 – 90 105 16,1 15,8 20,5 20,3 11,0 – 10,7 – 14,4 – 14,0 – 91 106 16,4 16,1 20,8 20,6 11,2 – 11,0 – 14,7 – 14,3 – 92 107 16,6 16,4 21,1 21,0 11,4 – 11,2 – 14,9 – 14,5 – 93 108 16,9 16,7 21,5 21,3 Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com 11,6 – 11,4 – 15,2 – 14,8 – 94 109 17,2 17,1 21,8 21,7 11,9 – 11,6 – 15,5 – 15,0 – 95 110 17,5 17,3 22,2 22,0 12,1 – 11,8 – 15,8 – 15,3 – 96 111 17,8 17,6 22,6 22,4 12,3 – 12,0 – 16,1 – 15,6 – 97 112 18,1 17,9 23,0 22,8 12,5 – 12,3 – 16,4 – 15,9 – 98 113 18,4 18,2 23,4 23,3 12,7 – 12,5 – 16,7 – 16,2 – 99 114 18,7 18,5 23,9 23,7 12,9 – 12,7 – 17,0 – 16,5 – 100 115 19,0 18,8 24,3 24,2 III – TIÊM CH ỦNG VÀ PHÒNG D ỊCH Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com 1. Tiêm ch ủng - Giáo viên nh c nh và tuyên truy n cho ph huynh tiêm phòng y cho tr theo h ng d n c a y t a ph ơ ng. - Cn theo dõi ch t ch tình tr ng s c kh e c a tr sau tiêm ch ng : + Gi v t tiêm ch ng s ch s , không tr s mó ho c gãi vào ó. + Ngày tiêm ch ng c n cho tr ho t ng ít + L y nhi t cho tr h ng ngày, n u tr s t cho tr n nh , ngh ng ơi. + N u tr au v t tiêm ch ng, ch m nóng ch tiêm b ng g c s ch. - Báo cho y t a ph ơ ng nh ng tr ng h p b t th ng có bi n pháp x lý k p th i. Lịch tiêm ch ủng Tu ổi Lo ại v ắc xin Số l ần Địa Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com bàn tri ển khai Tiêm 3 m i: - Tiêm m i 2 cách m i 1 sau 2 tu n. - 5 tu i Viêm não Nh t B n - Tiêm m i 3 cách m i 2 sau m t nm Vùng có nguy c ơ - U ng 2 l n :l n 2 2 – 5 T (u ng tr c mùa ung cách l n 1 sau 2 tu i dch h ng n m) tu n 3 – 10 Th ơ ng hàn Tiêm 1 m i tu i 6 tu i Si Tiêm m i 2 ( Ngu n : ch ơ ng trình tiêm ch ng m r ng Qu c gia) Chú ý : - H ng n m, ngoài vi c t ch c cho tr em theo l ch nh trên còn có nh ng ngày tiêm ch ng chi n d ch và có nh ng t tiêm ch ng t xu t tùy theo tình Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com hình d ch b nh các a ph ơ ng. Vì v y, giáo viên và nhà tr ng c n n m c các thông tin này t y t a ph ơ ng tuyên truy n cho ph huynh a con i tiêm ch ng y . 2. Phòng d ịch - N u trong l p có m t s tr m c cùng m t b nh, cô báo cho nhà tr ng m i y t n khám, tìm nguyên nhân, có bi n pháp phòng d ch b nh lây lan. - Tr ng h p trong vùng ã x y ra m t d ch nào ó, nhà tr ng c n ph i h p v i y t phòng d ch cho tr . 3. Th ời gian cách li m ột s ố b ệnh truy ền nhi ễm Khi tr m c b nh truy n nhi m ph i tr nhà trong th i kì lây b nh và theo dõi nh ng tr kh e phòng d ch b nh x y ra. Th ời gian cách li tr ẻ b ị b ệnh Theo dõi trẻ Tên b ệnh (ở nhà) kh ỏe (trong l ớp) Th y u Su t th i gian tr m c b nh (7 11 – 21 ngày ngày k t khi m c n t m ng n c) Bch h u Su t th i gian tr m c b nh 7 ngày Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com Ho gà 30 ngày k t khi m c b nh 14 ngày Quai b 21 ngày 21 ngày Viêm gan 30 ngày - Theo dõi 10 ngày - Trong vòng 40 ngày 4. Tủ thu ốc và cách s ử d ụng T thu c và các thu c thi t y u giúp cho cô giáo có th x lí ban u khi tr m, khi g p m t s tai n n b t ng , ho c trong vi c phòng d ch b nh cho tr ngay t tr ng. Vì v y, tr ng m m non ( các l p im l ) c n c trang b t thu c, có y các lo i thu c và d ng c y t thi t y u. a) T thu c - Thu c sát trùng ngoài da ( c n 70% , c n i t loãng 2.5% ). - Thu c h nhi t Paracetamol - ORESOL. - Thu c nh m t ( Cloramphenicol 0/4% ) Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Nhi t k , kéo, k p bông (pince), các lo i n p, b ng v i c nh gãy xơ ng. - Bông th m n c, g c s ch, b ng cu n, b ng dính, d u cao. b) B o qu n t thu c - T thu c ph i óng ch c ch n, có nhi u ng n ng ( l thu c , bông, bng ), c a b ng kính và có khóa. T thu c ph i treo cao trên t m v i c a tr . - Các lo i thu c viên u ph i trong l riêng có n p y kín ch t. M i l thu c u ph i có nhãn dán ngoài và ghi rõ : Tên thu c, cách dùng, li u lng, h n dùng. Th ng xuyên ki m tra v t b nh ng thu c ã h t h n dùng và b sung thu c m i. - T thu c ph i c gi s ch s , không c l n b t kì th gì khác vào t thu c. Chú ý : - Các cô giáo không c t ý dùng thu c kháng sinh cho tr và các lo i thu c khác ngoài t thu c khi không có s h ng d n c a nhân viên y t . - Các thu c sát trùng khác nh crezin, cloramin sát trùng các phòng và nhà v sinh : + Không c vào t thu c và ph i do cô ph trách y t ( n u có ) ho c phân công m t cô c t gi m t ch quy nh riêng Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com + Không c vào b t c ch nào trong phòng tr c) Cách s d ng m t s thu c thông th ưng - C n i t 2,5% : dùng nguyên ch t ho c pha loãng v i m t ít c n 90º bôi ngoài da. Th ng dùng sát trùng v t th ơ ng nh , r ng. Không dùng c n bi n ch t, vì da có th b n mòn. B o qu n trong l y kín. - Cloramphenicol 0,4% : ch a au m t , loét giác m c; tra thu c 3-6 ln/ ngày. - Paracetamol ( viên nén 0,1; 0,2; 0,3; 0,5g ). Thu c có tác d ng gi m au h nhi t – ch a au kh p mãn, nh c u, au mình m y, au l ng, au do ch n th ơ ng ( bong gân, gãy x ơ ng ), tr s t ( không k nguyên nhân ) nhi m khu n tai, m i, h ng, ph qu n, s t do tiêm ch ng, say n ng. Tr em : ngày u ng 2-3 l n sau khi n, m i l n tùy theo tu i nh sau : + T 6-12 tháng : 0,025 – 0,05 g ( 1/4 n 1/2 viên lo i 0,1g ). + 13 tháng – 5 tu i : 0,1 – 1,15 g ( 1 n 1,5 viên lo i 0,1g ). Chú ý : Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com + Ch ng ch nh ( không c dùng ) trong b nh gan và th n n ng. + Dùng li u cao kéo dài gây h i cho gan. + Tránh dùng thu c 2 tu n liên t c. - ORESOL : xem ph n th c hành pha ORESOL IV - PHÒNG VÀ X Ử TRÍ BAN ĐẦ U M ỘT S Ố B ỆNH TH ƯỜNG G ẶP 1. Bệnh nhi ễm khu ẫn hô h ấp c ấp Nhi m khu n hô h p c p (NKHHC) là m t nhóm b nh r t a d ng do vi khu n ho c virút gây b nh trên toàn b h th ng ng th , bao g m ng hô hp trên và d i t m i, h ng, thanh qu n, khí ph qu n n nhu mô ph i. Ph bin nh t là viêm h ng, viêm amidan, viêm ph qu n và viêm ph i. a) Cách nh n bi t và bi n pháp x trí ban u Th nh : th ng là NKHHC trên bao g m các tr ng h p viêm mi, viêm amidan, viêm xoang, viêm h ng, viêm tai. - Nh n bi t Tr th ng có bi u hi n : + S t nh d i 38,5ºC, kéo dài vài ngày n 1 tu n. + Viêm h ng, ch y n c m t, n c m i, ho nh . + Không có bi u hi n khó th tr v n n ch ơi bình th ng. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - X trí ban u + Báo cho gia ình và trao i cách ch m sóc tr cho cha m tr . + Không c n dùng kháng sinh, ch m sóc t i nhà và iu tr tri u ch ng ( tr n m n ơi thoáng mát, gi không b l nh và gió lùa, m c qu n áo r ng rãi tr d th .) + n ch t. U ng n c (n c sôi ngu i ho c n c qu ). Thông thoáng m i h ng cho tr d th (lau chùi m i, nh argyrols vào m i ngày 2 – 3 l n).Gi m ho b ng m t ong, b ph ho c thu c nam. Th v a và n ng : hay g p khi tr b NKHHC d i nh viêm thanh qu n, khí qu n, viêm ph qu n, viêm ti u ph qu n, viêm ph i và màng ph i. - Nh n bi t Tr th ng có biu hi n : + S t cao t 38,5ºC tr lên ( tr suy dinh d ng có th không st ho c s t nh ). + Ho có m. Nh p th nhanh, cánh m i ph p ph ng, c ơ kéo lng ng c, tím tái, tình tr ng m t m i qu y khóc, kém n. Khi th y tr ho, s t cao trên 38,5ºC, nh p th nhanh, co rút l ng ng c, tím tái c n chuy n ngay n y t g n nh t và báo cho cha m tr . b) Phòng b nh Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - m b o tiêm ch ng y cho tr trong nh ng n m u. Ch m sóc nuôi dng tr t t. - Gi v sinh nhà , l p m u giáo. Không un n u trong nhà ho c không tr hít th khói thu c lá, khói b p, b i b m. - Tránh nhi m l ng t ng t. Không tr n m ng tr c ti p d i sàn nhà. 2. Bệnh ỉa ch ảy (tiêu ch ảy) a ch y c p là hi n t ng ngày a trên 3 l n, phân l ng nhi u n c, kéo dài vài gi n vài ngày. N u a ch y kéo dài trên hai tu n thì g i là a ch y mãn tính. Trong a ch y c p, s m t n c th ng kéo theo m t mu i natri, kali, và máu nhi m toan. a) Nguyên nhân Các nguyên nhân ch y u c a b nh a ch y là kém v sinh và ngu n n c không s ch. - Tr b a ch y là do n u ng ph i th c n ôi thiu ho c b nhi m b n. - Tr b các b nh nhi m khu n khác nh s i, viêm ph i r i b a ch y. - Do dùng kháng sinh b a bãi h y di t các vi sinh v t có ích trong ru t, gây ri lo n tiêu hoá. b) Ch m sóc tr b a ch y * Ch m sóc tr trong khi b a ch y - C n cho tr u ng thêm n c thay th cho ch t d ch ã m t i. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Các lo i u ng thích h p cho tr ch ng m t n c trong khi b a ch y là : Oresol, cháo mu i. N u không có các lo i n c trên, có th dùng các lo i n c khác nh : n c qu t ơ i, chè loãng, búp i, búp sim, d a non - Cho tr u ng m t trong các lo i n c u ng k trên sau m i l n tr a ch y : mi l n t m t n a n c c c n c l n ( kho ng 250 ml ). N u tr nôn, cho tr ung t t t ng ít m t. C n cho tr u ng thêm n c cho n khi ng ng a ch y. * Ch m sóc tr sau khi b a ch y - Tr b a ch y c n c ti p t c n u ng, không nên kiêng n. Tr c n n th c n m m và cho tr n làm nhi u b a nh ( 5-6 l n ) trong m t ngày. - H ng ngày cho tr n thêm b a và kéo dài ít nh t m t tu n l : b i d ng thêm cho tr sau khi b a ch y là r t c n thi t cho tr có th h i ph c hoàn toàn. Tr c coi là h i ph c hoàn toàn sau tiêu ch y khi tr có cân n ng b ng tr c khi tr b a ch y. Chú ý : Khi tr b a ch y, không nên tùy ti n dùng thu c. Ch dùng thu c khi có h ng d n c a cán b y t . c) Phòng b nh - Không cho tr n th c n ôi thiu. U ng n c s ch ã un sôi k . - R a tay s ch cho tr khi n và sau khi i v sinh khi tay b n. - Tiêm ch ng y , nh t là tiêm phòng s i. - Ng i ch m sóc tr r a tay s ch tr c khi cho tr n và chu n b th c n cho tr . Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Gi v sinh môi tr ng, s d ng ngu n n c s ch. Chú ý : Ph i a tr n g p ngay nhân viên y t khám khi tr có m t trong các bi u hi n nào d i ây : - B m t n c mà bi u hi n : môi se, m t tr ng, r t khát n c; khóc không có nc m t, ái ít. - S t, kém n và nôn nhi u. - i ngoài ra n c nhi u l n trong 1 ho c 2 gi ( ho c có máu trong phân ). 3. Béo phì ở tr ẻ em Béo phì là tình tr ng không bình th ng c a s c kh e, trong ó có nguyên nhân do dinh d ng. a) Nh n bi t - Tr t ng cân nhanh, nhi u so v i bình th ng. - L p m d i da dày. b) X trí - Ch a có bi n pháp iu tr c hi u. - Khi nghi ng tr b béo phì, c n a tr n khám y t c t v n. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - i v i tr em l a tu i m m non, m c tiêu iu tr th a cân, béo phì khác vi ng i tr ng thành, b i vì tr em v n còn ang phát tri n v i s phát tri n kh i n c c a c ơ th , vi c iu tr t p trung vào ng n ng a t ng cân h ơn là t p trung vào gi m cân nh ng i tr ng thành ( theo H i Dinh d ng iu tr c a Anh - 1996). Lu ý : B t c m c tiêu iu tr nào liên quan n iu hòa cân n ng c ơ th và kh i m c a c ơ th u ph i cung c p y các ch t dinh d ng cho s l n lên và phát tri n c a a tr . c) Phòng b nh - Theo dõi cân n ng c a tr , i chi u v i chu n chi u cao cho phép, n u có bi u hi n c a th a cân thì k p th i can thi p v i s h ng d n c a y t . - Th ng xuyên trao i liên l c gi a gia ình và nhà tr ng có ch n ung, ch sinh ho t, ch rèn luy n th l c phù h p v i tr phòng th a cân, béo phì. V - MỘT S Ố K Ĩ N ĂNG TRONG CH ĂM SÓC TR Ẻ 1. T ắm n ắng và t ắm không khí Tm n ng và t m không khí là m t bi n pháp rèn luy n r t t t, nâng cao sc kháng c a c ơ th . * Th i im t m n ng Mùa hè vào kho ng 7h30 n 8h30 và mùa ông vào kho ng 8h30 n 9h bu i sáng. T t nh t cho tr t m n ng 2 l n trong 1 ngày, l n 1 vào lúc t p th d c Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com vào bu i sáng, l n 2 vào lúc ch ơi trò ch ơi v n ng ho c d o ch ơi ngoài tr i, th i gian kho n t 20-30 phút. * Chu n b trang ph c cho tr - Mùa hè nên cho tr m c qu n áo m ng, mát, tho i mái, d th m m hôi. - Mùa ông m b o cho tr m. Nh ng ngày có n ng m, có th b m , ci t t cho da tr c t ng c ng ti p xúc v i ánh n ng m t tr i. Chú ý : Khi t m n ng và t m không khí, n u th y tr có d u hi u m t , ra m hôi nhi u ph i cho tr vào bóng râm ngay và cho tr u ng n c. Trong lúc tr ang m ( s t, viêm ph i, viêm h ng ) không nên cho tr t m n ng. 2. Phát hi ện s ớm và ch ăm sóc tr ẻ ốm a) Phát hi n s m tr m Khi ón tr và ch m sóc tr trong c ngày, n u th y tr có gì khác th ng ph i theo dõi tình hình s c kh e c a tr m t cách c n th n. Có th tr s t nh vì nguyên nhân nào ó ho c do tr kém n, kém ch ơi sau khi m d y. N u nghi ng tr m c b nh truy n nhi m nh s i, ho gà, cúm, th y u ho c s t cao, viêm ph i ph i a n phòng y t c a tr ng ho c a tr n khám c ơ s y t g n nh t, ng th i báo cho b m n ch m sóc tr ngay. * Phát hi n tr s t xác nh tr có s t ho c s t cao hay không, ph i o nhi t c ơ th tr . - Cách o nhi t cho tr : Có nhi u ph ơ ng pháp o nhi t cho tr nh ng thông d ng nh t là ph ơ ng pháp c p nách. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com + Th c hi n : Cô c m u trên ng nhi t k và v y m nh xu ng cho t i khi ct th y ngân t t xu ng du i v ch 35 ºC. Cô ng i b tr vào lòng, c m ng nhi t k bên tay ph i nh c cánh tay trái tr lên gi ơ nách ra r i t ng nhi t k vào nách và h tay tr xu ng, ép l y nhi t k . Gi cánh tay tr nh v y trong 2-3 phút ri l y ra c nhi t ( nhi t c p nách th p h ơn thân nhi t th c t 0,5 – 0,6 ºC). + ánh giá : Nhi t c ơ th c a tr bình th ng là 36,5 – 37 ºC. Khi nhi t c ơ th t ng trên 37 ºC là tr s t nh ; 39 - 40 ºC là tr s t cao. Tr có th s t do mc các b nh nhi m trùng, do m t n c, do m c quá nhi u qu n áo, do tr i nóng và khát n c. * Phát hi n tr th nhanh trong b nh ng hô h p Nh p th bi u hi n tình tr ng hô h p c a tr . Tr th nhanh là bi u hi n tình tr ng b nh c a ng hô h p. Vì v y, ph i m nh p th c a tr khi th y tr ang mc b nh ng hô h p có bi u hi n không bình th ng ho c khó th . Cách m nh p th : t tr n m ng a trên gi ng, vén áo có th quan sát toàn b l ng ng c c a tr . Dùng ng h có kim giây quan sát l ng ng c và m nh p th , m i ln ng c ph ng lên là m t nh p th , m trong 1 phút. Tr 12 tháng- 5 tu i n u nh p th trên 40 l n trong phút là th nhanh. b) Ch m sóc tr m * Ch m sóc khi tr s t cao t tr n m n ơi yên t nh, cho tr u ng n c qu , n c chè ng. C t b t qu n áo, lau mình cho tr b ng n c m. N u tr toát m hôi c n thay qu n áo và lau khô da, không nên ch m l nh cho tr . Cho tr u ng Paracetamol theo ch d n phòng tr b co gi t và báo ngay cho cha m ho c a tr n c ơ s y t . Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com * Ch m sóc khi tr nôn - t tr n m nghiêng ho c ng i d y phòng tr hít ph i ch t nôn gây ng t. - Lau s ch ch t nôn trên ng i tr , thay qu n áo n u c n. - Thu d n ch t nôn và quan sát ch t nôn, l u gi ch t nôn vào d ng c sch, kín báo v i y t và cha m tr . Lu ý : Khi ch m sóc tr nôn, cô c n có thái ân c n, d u dàng, không làm tr s hãi, tránh tr b l nh. Sau khi tr nôn nên cho tr u ng n c m ít m t, có th cho n nh . Tr nôn nhi u c n kh n tr ơ ng a n c ơ s y t , ng th i thông báo cho cha m tr. * Cách cho tr u ng thu c Cô chu n b s n c c ng n c, thu c c n cho tr u ng. Cô ng i i di n vi tr , a thu c cho tr và ng viên tr t cho thu c vào mi ng và a n c cho tr t u ng. Sau ó b o tr há mi ng xem tr ã nu t h t thu c ch a. Lu ý : Khi cha m g i thu c cô giáo ti p t c cho tr u ng thu c l p, cô giáo yêu c u gia ình ghi tên tr vào l thu c c a tr , ghi rõ cách dùng, s l n, li u l ng mà bác s ã quy nh khi iu tr cho tr , ng th i ghi vào m t quy n s theo dõi và nh n bàn giao thu c m t cách c n th n có kí xác nh n c a cha m tr v lo i thu c cho tr u ng t i l p. * Cách pha Oresol (ORS) va n u cháo mu i - Cách pha Oresol + Pha theo ch d n ghi trên gói. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com + Khu y k và cho tr u ng. Sau 24 gi , n u tr ch a dùng h t nên b i và pha gói m i. + Chú ý : N u pha c b nh s n ng thêm. N u pha loãng n c u ng s kém hi u qu . Không c pha gói Oresol v i s a, canh, n c hoa qu ho c n c gi i khát. - Nu cháo mu i Nc cháo mu i có th thay th dung d ch Oresol. + Công th c 1 : 30g b t g o t + 1 g t thìa café mu i n + 1 lít n c (5 bát n c ơm t ơ ng ơ ng m t lít n c) un sôi trong 5 phút. + Công th c 2 : 50g (1n m) g o t + 3,5g (m t nhúm) mu i n + 6 bát n c, un nh cho nh g o và ch t 5 bát n c. Mt lít n c cháo cho 175 Kcal và m t ít ch t dinh d ng cho tr . Cho tr ung theo nhu c u. Sau 6 gi , n u tr ch a dùng h t nên un l i tr c khi cho ung và 12 gi nên b i và n u cháo m i. c) Ch m sóc tr sau khi m: - Sau khi m d y, tr còn y u m t, hay qu y khóc, kém n, ng ít, thích c quan tâm, cô c n chú ý ch m sóc tr h ơn (ch ơi v i tr , nói chuy n v i tr nhi u h ơn). - Cho tr n u ng t ng ít m t nh ng nhi u l n h ơn trong ngày, t ng c ng gi v sinh s ch s và iu trong n u ng. Nh c nh cha m tr ti p t c cho tr n thêm b a và dinh d ng t t cho n khi tr ph c h i s c kh e. - Ch m sóc tr c ng , ng ngon và s ch s . Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com D- B ẢO V Ệ AN TOÀN VÀ PHÒNG TRÁNH M ỘT S Ố TAI N ẠN TH ƯỜNG G ẶP I. T ẠO MÔI TR ƯỜNG AN TOÀN CHO TR Ẻ Tr ng m m non là ngôi nhà th hai c a tr . Khi tr tr ng, tr ph i c bo m an toàn v th l c, s c kh e, tâm lí và tính m ng. 1. An toàn v ề th ể l ực s ức kh ỏe Giáo viên ph i h p gia ình và nhà tr ng ch m sóc, nuôi d ng y , v sinh và phòng tránh b nh th t t t. - m b o v sinh an toàn th c ph m. N c u ng và n c sinh hat dùng cho tr m b o v sinh. - Ti các l p c n có túi c u th ơ ng ( trong túi có dùng s ơ cu và các lo i thu c thông th ng s d ng cho tr - xem thêm m c t thu c) 2. An toàn v ề tâm lý: Cô th ơ ng yêu và áp ng m i nhu c u c a tr . Dành th i gian ti p xúc vui v v i tr , t o không khí thân m t nh gia ình, t o c m giác yên n cho tr khi tr ng m m non, tr tin t ng r ng cô yêu tr . Tránh gò ép, d a n t, phê phán tr . c bi t quan tâm ch m sóc các tr m i n l p và các tr có nhu cu c bi t. 3. An toàn v ề tính m ạng - Không x y ra tai n n và th t l c. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Có hàng rào b o v xung quanh khu v c tr ng (ho c l p). Sân ch ơi và ch ơi ngoài tr i phù h p v i l a tu i, tránh tr ơn tr t. Tr ng và l p h c không g n ng giao thông l n. - Bo m ánh sáng cho l p h c (b ng h th ng c a s ho c èn chi u sáng) - To không gian cho tr ho t ng trong l p, tránh kê bày quá nhi u và s p x p dùng, ch ơi trong nhóm h p lí - m b o dùng ch ơi s ch s . L u ý: Các ch ơi, dùng d gây nguy hi m cho tr ph i c c t ngoài t m v i c a tr . Khi cho tr s d ng các ch ơi ó, ph i có s giám sát ch t ch c a cô. - Nhà v sinh phù h p v i l a tu i, tránh sàn b tr ơn d gãy tr t. Các b ch a n c, mi ng c ng ph i có n p y kín. - Không tr ti p xúc ho c nh n quà t ng i l . - Giáo viên c n có ý ki n k p th i nh ng v n v c ơ s v t ch t ch a m b o an toàn cho tr t i nhóm l p mình ph trách v i ban giám hi u nhà tr ng, ph huynh, h c sinh cùng bàn b c có th a ra các gi i pháp phù h p t o môi tr ng an toàn cho tr . (Ví d : ch a có tng rào b o v ho c b h ng; chó c a các nhà xung quanh th rong ch y vào l p h c; dùng, ch ơi không m b o v sinh, an toàn; t ng, tr n lp h c b h h ng). Giáo viên c ng c n tham gia ý ki n khi xây dng m t l p h c m i trong khu dân c nên t v trí nào tr n l p không b quá xa, không b nh h ng c a iu ki n môi tr ng không t t nh g n ng giao thông l n, g n các c ơ s s n xu t có thi ra các ch t c h i, gây n Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com II. M ỘT S Ố TÌNH HU ỐNG CÓ TH Ể X ẢY RA TAI N ẠN CHO TR Ẻ Các tai n n th ơ ng tích có th x y ra tr l a tu i m m non là : b ng, ngã, ng c, ng v t c n, liên quan n giao thông, các v t s c nh n, các v t t nhiên, ui n c, in gi t, máy móc, ng t th , sét dánh, các nguyên nhân khác 1. Khi đi h ọc t ừ nhà đến tr ường và t ừ tr ường tr ở v ề nhà : Tai n n liên quan n giao thông, ngã, ui n c, ng v t c n, th t l c 2. Khi ở tr ường a) Gi ch i Ch ơi ngoài tr i Khi ch ơi t do ngoài tr i tr có th g p các tai n n nh : ch n th ơ ng m m, rách da, gãy x ơ ng, v.v Nguyên nhân th ng do tr ùa ngh ch xô y nhau, dùng que làm ki m ngh ch, u ki m, ch c vào nhau và tr có th vô tình ch c vào mt gây ch n th ơ ng. Ngoài ra, tr còn ch ơi ùa c m g ch, s i, á ném nhau ho c tr ch y, nh y và vào các b c th m gây ch n th ơ ng. Gi ch ơi trong l p - Khi ch ơi trong nhóm, tr có th g p các tai n n nh : d v t m i, tai, do tr t nhét ch ơi (h t c m, con xúc x c, các lo i h t qu , ôi khi c t n n) vào mi, tai mình ho c nhét vào tai b n, m i b n. Tr hay ng m ch ơi vào m m, ch c vào có th rách niêm m c mi ng, hít vào gây d v t ng th , nu t vào gây d v t ng n. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Tr ch ơi t do trong nhóm ch y ùa xô y nhau va vào thành bàn, c nh gh , mép t v.v gây ch n th ơ ng. Gi h c - Tr có th ùa ngh ch ch c các v t vào m t nhau ( c bi t ch c bút vào m t nhau ). Gi n - Sc th c n ( trong khi, n tr v a n v a c i ùa ho c tr ang khóc mà c ép tr n, u ng u r t d gây s c cho tr). - D v t ng n ( th ng g p là hóc x ơ ng do ch bi n không k ). - Bng th c n ( canh, cháo súp, n c xôi ) : N u th c n còn nóng ho c các phích n c xôi gn n ơi tr ch ơi ùa; tr va, v ng ph i s gây b ng cho tr . Gi ng - Ng t th : Tr n m xu ng m, úp m t xu ng g i, n u tr ng lâu trong t th ó s thi u d ng khí gây ng t th ( c bi t l u ý tr di m t tu i ). - Hóc d v t : Tr khi i ng , n u ng m các lo i h t, k o c ng, th m chí ng m ch ơi r t d r ơi vào ng th gây ng t. - Ng c : Trong khi tr ng n u tr hít ph i khí c t các ngu n gây ô nhi m không khí ( th ng do than t ong t t i n ơi tr ng , do khói than c i ho c l p m u giáo g n và cu i chi u gió b nh h ng Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com bi các lò g ch ang ho t ng, x ng s n xu t có th i ra các ch t khí c h i ) r t d b ng c. III – CÁCH PHÒNG TRÁNH VÀ X Ử TRÍ BAN ĐẦ U M ỘT S Ố TAI NẠN 1. Nguyên t ắc chung - Cô giáo ph i h p v i nhà tr ng và ph huynh t o cho tr m t môi tr ng an toàn v s c kho , tâm lí và thân th . - Tr l a tu i m m non ph i luôn luôn c s ch m sóc, trông coi ca ng i có trách nhi m. Cô giáo ph i th ng xuyên theo dõi, bao quát tr m i lúc m i n ơi. - Giáo viên ph i c t p hu n ki n th c và k n ng v phòng và x trí ban u mt s tai n n th ng g p. H ng n m, nhà tr ng c n ph i h p vi y t a ph ơ ng t p hu n, nh c l i cho giáo viên v n i dung này. - Khi tr b tai n n, ph i bình t nh x trí s ơ c u ban u t i ch , ng th i báo cho cha m và y t g n nh t c p c u k p th i cho tr . - Giáo d c v an toàn cho tr : Nh ng v t gây nguy hi m, nh ng hành ng gây nguy hi m và nh ng n ơi nguy hi m tr không c n g n. - Giáo viên c n nh c nh và tuyên truy n cho ph huynh : Th c hiên các bi n pháp an toàn cho tr phòng nh ng tai n n có th x y ra t i gia ình, khi cho tr n tr ng ho c ón tr t tr ng v nhà. 2. Phòng tránh tr ẻ th ất l ạc và tai n ạn a) phòng tr b l c Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Cô nh n tr tr c ti p t tay cha m tr . - m và ki m tra tr nhi u l n trong ngày, chú ý nh ng lúc a tr ra ngoài l p trong các ho t ng ngoài tr i ho c tham quan. Bàn giao s tr khi giao ca. - C a phòng tr ph i có rào ch n (n u c n). - Cô ph i l i l p cho t i khi tr h t tr . - Ch tr tr cho cha m tr , cho ng i l n c y quy n, không tr tr cho ng i l . b) phòng d v t ưng th - Không cho tr c m các ch ơi quá nh có th cho vào mi ng, m i. - Khi cho tr n các qu có h t c n bóc b h t tr c khi cho tr n. - Giáo gi c tr l n khi n không c v a n v a ùa ngh ch ho c nói chuy n. - Không ép tr n, u ng khi tr ang khóc. Th n tr ng khi cho tr u ng thu c, c bi t là các thu c d ng viên. - Giáo viên và ng i ch m sóc tr c n n m v ng cách phòng tránh d v t ng th cho tr và m t s k n ng ơn gi n giúp tr lo i d v t ng th ra ngoài. Khi x y ra tr b d v t ng th , giáo viên c n bình t nh s ơ c u cho tr ; ng th i báo cho gia ình và a t i y t n ơi g n nh t c p c u cho tr . c) Phòng tránh ui n ưc Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - N u có iu ki n nên d y tr t p b ơi s m. - Rào ao, các h n c, kênh n ơ ng c nh tr ng (ho c l p h c) - Không bao gi c tr m t mình d i n c ho c g n n ơi nguy hi m. Nh c nh cha m khi a tr i n tr ng và t tr ng v nhà, n u ph i i qua nh ng n ơi nguy hi m (h , ao, kênh, r ch) ph i luôn m t n tr . L p h c c t ch c các bè n i trên m t n c ph i có bi n pháp b o v tránh tr ngã xu ng n c. - T i các l p h c, không nên tr m t mình vào n ơi ch a n c k c xô nc, ch u n c. Giám sát khi tr i v sinh, khi tr ch ơi g n khu v c có ch a ngu n n c. - Gi ng n c, b n c ph i xây cao thành và có n p y ch c ch n. C n y n p các d ng c ch a n c nh chum, v i d) Phòng tránh cháy b ng - Ki m tra th c n tr c khi cho tr n, u ng. Tránh cho tr n th c n, nc u ng còn quá nóng. - Không cho tr n g n n ơi un b p ga, b p c i, n i canh ho c phích n c còn nóng. - Không tr ngh ch diêm, b t l a và các ch t khác gây cháy b ng. diêm, b t l a, n n, èn d u, bàn là, v t nóng xa t m v i c a tr ho c n ơi an toàn i v i tr . Giáo d c cho tr nh n bi t v t và nơi nguy hi m. Lưu ý : Không tr n g n ng x c a xe máy khi v a d ng vì r t d gây bng. Khi b b ng th ng b ng sâu, d nhi m trùng và l i s o. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com e) Phòng tránh ng c - Không b p than t ong, b p c i ang un ho c ang g n n ơi sinh ho t c a tr . - m b o v sinh an toàn th c ph m. Khi nghi ng n th c n b ôi thiu ho c th c n có nhi u ch t b o qu n, ph gia (l p x ng, th t ngu i, ) cô giáo báo cho nhà tr ng ho c ph huynh (n u là th c n do gia ình mang t i) và không cho tr n. - Thu c ch a b nh trên cao, ngoài t m v i c a tr - Không cho tr ch ơi ch ơi có hóa ch t: chai, l ng thu c, màu c h i cho tr . - Không cho tr ti p xúc v i thu c tr sâu. Không c ng thu c tr sâu, thu c chu t, d u h a axit trong v chai n c ng t, n c khoáng, lon bia, chai d u n, c c g) Phòng tránh in gi t - t in, b ng in, ngoài t m v i c a tr . Luôn y n p các in. - Khi thi t b in b h mát không c s d ng và có bi n pháp x lí ngay. - Giáo d c tr không c ngh ch, ch c vào các in, không t ng c m các dùng b ng in vào các c m. h) Phòng tránh v t th ư ng do các v t s c nh n Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - C t gi vt d ng s c nh n xa t m v i c a tr . N u tr l n có th h ng dn tr s d ng m t cách an toàn. - Lo i b các v t s c nh n b ng kim lo i, m nh th y tinh, g m, s t kh i nơi vui ch ơi c a tr . - Gi i thích cho tr v s nguy hi m c a các v t s c nh n khi chơi, ùa ngh ch hay sinh ho t. i) Phòng tránh tai n n giao thông - Khi cho tr i b : d t tr i trên v a hè, i b i bên tay ph i t o thói qen cho tr . - Tuyên truy n cho ph huynh khi tr t nhà n l p: khi a ón tr b ng xe p, xe máy, c n tr ng i an toàn ( t t nh t khi èo tr c n cho tr ng i trong gh ). Không cho tr em d i 1 tu i èo em i h c. k) Phòng tránh ng v t c n: chó, mèo, r n c n, ong t - Không cho tr n g n, ho c trêu chó và mèo l . Xích ho c eo r mõ cho chó. - Không tr ch ơi g n các b i r m, n ơi có t ong phòng r n c n, ong t. 3. X ử trí ban đầu m ột s ố tai n ạn a) D v t ưng th * Nh n bi t: D v t ng th th ng x y ra t ng t th ng th y các bi u hi n sau: Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - Tr ang n, u ng ho c ch ơi t ng t ho s c s a, th ra, m t , ch y nc m t. - Ngoài ra, tr khó th d d i, m t môi tím tái và có th ng ng th , n ng hơn là tr có th b t t nh, ái d m. * C p c u Khi tr b d v t ng th , c n c p c u ti ch ngay l p t c, n u không, tr s b ng t th d n n t vong. - Cách 1: Ng i c p c u ng i trên gh ho c qu m t chân vuông góc, t u tr trên u g i d c xu ng, m t tay ng c tr , tay kia v nh 1-5 l n gi a hai x ơ ng b vai. - Cách 2: t tr n m s p v t ngang ph n b ng sát c ơ hoành lên m t c ng tay ho c lên ùi ng i c p c u, tay kia v gi a hai x ơ ng b vai 1-5 l n. - N u s ơ c u, d v t b t ra và tr h t khó th , cô c n theo dõi tr cho n khi tr tr l i bình th ng. N u tr không th l i bình th ng, hãy ti n hành làm hô h p nhân t o và chuy n ngay n y t . - N u d v t không thoát ra c thì ph i l y ngón tay móc d v t ra, hãy r t cn th n, ng y d v t r ơi sâu thêm vào h ng tr . - N u tr v n ti p t c b s c, hãy t tr ng i vào lòng, m t tay l y l ng tr , tay kia n m l i thành qu m, ngón cái n m trong, n m nh vào trong và lên trên im gi a r n và m i c 4 l n. - N u không l y c d v t, hãy áp mi ng vào mi ng tr , th i nh không khí l t qua ch b t c. ng th i nhanh chóng a tr n c ơ s y t g n nh t c p c u. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com b) in gi t: * X trí t i ch - C u tr thoát kh i dòng in b ng cách nhanh chóng c t c u dao ( ho c rút c u chì), dùng g y g ( tre) khô g dây in kh i c ơ th tr , ho c kéo tr kh i ngu n in (tránh in truy n sang ng i c u, không c dùng tay không, ph i eo g ng cao su ho c qu n ni long, v i khô, chân i gu c, dép khô ho c ng trên tm ván khô). - N u tr ng t th , tim ng ng p trong khi ch y t n ho c tr c khi a tr i b nh vi n, ph i kh n tr ơ ng kiên trì th i ng t và xoa bóp tim ngoài l ng ng c cho t i khi tr th l i ( có khi ph i làm 3-4 gi m i h i ph c c) Nu có v t th ơ ng b ng: ph kín v t th ơ ng b ng cách b ng khô v t b ng tr c khi chuy n i. c) ui n ưc * X lí t i ch - V t tr lên r i c i nhanh qu n áo t - Làm thông ng th b ng cách d c ng c u xu ng th p r i lay m nh, ép vào l ng ng c tháo n c ng hô h p ra ngoài. Sau ó, lau s ch mi ng và ti n hành hô h p nhân t o (hà h ơi th i ng t) xoa bóp tim ngoài l ng ng c ( xem th c hành cách hà h ơi th i ng t và xoa bóp tim ngoài l ng ng c) cho n khi tr th l i, tim p l i. Khi tr b t u th l i, tim p l i, ph i lau khô ng i, xoa d u cho nóng toàn thân qu n ch n m và chuy n ngay t i c ơ s g n nh t. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com Chú ý: Trong khi chuy n tr n y t , v n ph i theo dõi sát, n u c n ph i ti p t c th i ng t và bóp tim ngoài l ng ng c. d) V t th ư ng ch y máu - R a v t th ơ ng b ng n c sôi ngu i - Bôi c n sát trùng, b ng l i, tr ng h p v t th ơ ng r ng hay m t nên a n b nh vi n - Không r c các lo i thu c m , thu c b t lên v t th ơ ng * X trí khi v t th ơ ng các m ch máu l n. - ng m ch chi + C m máu t m th i b ng b ng ép t i ch + t garô phía trên ch t n th ơ ng. + Cách d t garô: Dùng b ng cao su m m, m ng, àn h i to b n ( chi u r ng 3-5 cm dài 1,2 n 2m v i chi trên ho c 5-8cm, dài 2-3m v i chi d i) ch n trên ng i c a ng m ch cách v t th ơ ng 2-3cm, ph i lót v i m m da tr c khi qu n garô. Qu n garo v a ph i khi không còn máu ch y ra phía d i là c. Nu không có garô (bng garo theo quy nh), có th dùng t m kh n v i, dây bu c ho c dùng tay n vào ng i c a ng m ch. Sau ó, b ng v t th ơ ng l i tránh nhi m khu n. Khi t garo xong, ph i chuy n tr n c ơ s y t ho c b nh vi n ngay. * T n th ơ ng m ch n i t ng Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - B ng ép v t th ơ ng phía ngoài - Chuy n tr n n y t , b nh vi n m t cách nhanh nh t. e) R n c n * Nh n bi t - Ch sau vài phút r n c c n, xung quanh v t r n c n b phù n , t y . Tr th y nh c bu t ch c n. - Sau 30 phút hay 1 gi , tr vã m hôi, m t tái nh t, nôn o , a ch y, m ch nhanh. * X Trí - Ngay sau khi b r n c n, nên bu c ngay m t garô lên phía trên v t c n vài centimét. - R a s ch và r ch r ng v t c n, n u có th , làm ngay giác hút, hút máu ln n c c ra b t, có th r a b ng dung d ch thu c tím loãng. - Chuy n g p tr lên y t tiêm huy t thanh ch ng n c r n. g) Chó c n - R a ngay v t c n b ng n c xà phòng r i b ng l i và chuy n tr n c ơ s y t có huy t thanh và v c-xin phòng d i iu tr càng s m càng t t. - Tìm cách b t nh t con chó ã c n và theo dõi trong vòng 10 ngày. N u th y chó có nh ng bi u hi n l nh run r y, xù lông, hung d , thè l i và dãi lòng thòng, t n công t ng t ng lo i hay ng i n g n là bi u hi n chó d i. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com h) X trí m t s tai n n khác * Hóc x ơ ng - Nên mang n b nh vi n. - Không nên ch a m o ho c moi tay vào c h ng tr . * B ng - Lo i tr tác nhân gây b ng. R a ho c ngâm ngay v t th ơ ng b ng n c sch gi m nóng, tránh làm b n v t b ng, gi không v n t ph ng. - N u b ng nh, di n tích da b b ng nh có th bôi d u cá lên v t b ng (n u có), n t ph ng s x p d n r i kh i. - N u b ng n ng ph i a ngay tr n y t . * Gãy x ơ ng : Gi ch x ơ ng gãy t th b t ng b ng cách : dùng hai n p b ng g ho c thanh tre to b n, có chi u dài l n h ơn kho ng cách hai kh p lân c n, t sát vào hai bên x ơ ng gãy r i dùng cu n b ng hay mi ng v i dài cu n ch t hai mi ng n p l i (su t t u này n u kia c a n p) và nh nhàng a tr t i b nh vi n. i) Hưng d n ng tác hô h p nhân t o, xoa bóp tim ngoài l ng ng c Nhi u tai n n có th d n n ng t th , ng ng th và tim ng ng p. Khi tr b tình tr ng trên (có th do hóc d v t, ch t ui), cô c n bình t nh x lí c p cu ngay b ng cách : làm thông ng th , hà h ơi th i ng t, bóp tim ngoài l ng ng c. N u c c p c u ngay và các tác ng tác chính xác, tr có th th l i c. N u mu n quá 5 phút, b não thi u ô-xi s khó h i ph c c. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com - N u có hai ng i thì m t ng i th i ng t, ng i kia bóp tim. - Có th ph i h p sau 1 l n thi ng t thì ti p theo 5 l n xoa bóp tim. - N u có m t ng i thì tay ph i bóp tim, tay trái gi u tr ng a ra sau hà h ơi. - Ki m tra nh p th : + t tr n m ng a trên m t ph ng v ng ch c. + Ghé tai g n mi ng, m i nghe h ơi th c a tr . + Nhìn lng ng c xem có chuy n ng không. + N u không có d u hi u còn th , ph i hô h p nhân t o ngay, ng th i, ng i khác ph i g i xe c p c u ho c y t . - Ki m tra nh p p c a tim Làm th t nhanh trong vòng 5 giây, b ng cách : nghe nh p p c a tim ho c bt m ch các m ch máu l n. N u không th y tim p ho c không b t c m ch ph i bóp tim ngoài l ng ng c ngay. * Hô h p nhân t o - Nhanh chóng làm thông ng th + N i r ng qu n áo, m r ng mi ng tr l y các v t l , m dãi ra kh i mi ng. N u tr nôn, l t tr n m nghiêng và lau s ch ch t nôn. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com + t m t bàn tay xu ng d i gáy, còn tay kia t trán làm cho u tr ng a ra sau ti a. Theo dõi xem tr có th th c không, n u không, ph i hà hơi th i ng t ngay cho tr . - Hà h ơi th i ng t : sau khi ã làm thông ng th , cô qu bên trái, ngang u tr . Cô hít vào m t h ơi dài, b t 2 l m i tr và m r ng mi ng tr , sau ó áp mi ng mình vào mi ng tr , th i nh nhàng, r i b mi ng mình ra cho h ơi th lng ng c tr thoát ra, l y h ơi th i ti p m t l n n a. M i phút kho ng 20-25 l n, ti p t c hà h ơi cho n khi tr th c. Chú ý : - Quan sát khi th i vào, l ng ng c tr ph ng lên là c, n u lng ng c không nhô lên là có d v t làm t c khí qu n và c n l y d v t ra (xem ph n x trí hóc d v t) và móc l i mi ng tr cho h t m dãi. - Th i v a ph i, không th i quá m nh, vì nh v y s làm rách ph nang, gây ch y máu. - u tr trong su t th i gian này ph i ng a h t ra sau. * Xoa bóp tim ngoài l ng ng c - Tr ng h p tim ng ng p ph i xoa bóp tim. + t tr n m ng a trên n n c ng (gi ng ho c ván) + Xác nh v trí bóp tim : im gi a c a m i c v i ph n áy c a c . - Bóp tim ngoài l ng ng c Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com Dùng gót bàn tay n sâu 2,5- 3 cm r i th ra, nh p 3 l n / 2 giây ( m i l n ép, cô m t 1 n 5). Ch ép l ng ng c sau m t ng tác th i ng t và xoa bóp tim, th y tr h i t nh d n l i là t t. Ti p t c làm nh v y cho n khi tim p u và tr th c. Chú ý : Khi n x ơ ng c xu ng nên làm v a ph i, n u m nh quá d gãy xơ ng, n u nh quá thì không có k t qu . E – M ỘT S Ố L ƯU Ý TRONG CH ĂM SÓC TR Ẻ KHUY ẾT T ẬT 1. Tr khuy t t t c n c n u ng ch m sóc s c kh e nh nh ng tr kh e mnh, bình th ng cùng l a tu i. Tuy nhiên, tùy theo lo i t t mà chú ý cho tr n nhi u hơn m t s lo i th c n, ví d : - Tr khi m th c n c n nhi u d u, m , rau có màu xanh non, xanh th m, qu có màu vàng, , da cam - Tr b gi m kh n ng vn ng c n c chú ý cho n nhi u h ơn nh ng th c n giàu m, vitamin D và canxi giúp cho s phát tri n v n ng tr nh tr ng, s a, th t, bò, cá, tôm, cua, c, các lo i u - Tr có khó kh n trong h c t p c n c n nhi u lo i th c n giàu dinh dng nh ã nêu trên, c bi t là th c n giàu m, ch t béo, mu i khoáng nh mu i i t, cá bi n tôm, cua, tr ng, sa, d u m , l c v ng Nh ng th c n giàu dinh d ng có th l y ngay t a ph ơ ng, trong v n ca m i gia ình ho c v n tr ng, ch bi n thành các món n khác nhau cho tr n h ng ngày. 2. Khi t ch c b a n cho tr t i l p, nên b trí m t ch nh t nh cho tr khi m th ng i n m b o ng i trông tr có th bao quát, giúp tr . dùng, Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai
Website h tr gi ng d y và ch m sóc tr em www.mamnon.com các món n c ng c n c s p x p m t cách th ng nh t, Ví d : Các món n n c phía tay ph i c a tr , rau và th c n m n t phía tay trái. i v i tr khuy t tt v v n ng, cô giáo nên s p x p tr ng i v trí thu n ti n cô giáo, ho c các b n có th h tr c tr . Tuy nhiên, tùy theo m c khuy t t t mà hng d n tr t ph c v m t s ho t ng ơn gi n nh t xúc th c n, t l y nc u ng, r a tay, lau mi ng. 3. Khi ch m sóc tr khuy t t t, không nên bao b c tr quá m c (cha m , cô giáo, th ơ ng tr nên nuông chi u tr , ho c cho r ng tr không th v n ng c nên cho tr n tùy thích, d n n tr n quá nhi u), trong khi tr ít v n ng, t p luy n khin tr tr nên, th ng, béo phì. Do ó, ph i k t h p cho tr n u ng ch t, h p lí v i vi c t p luy n giúp tr phát tri n t t. 4. Mt s tr khuy t t t hòa nh p t ti, m c c m, ch m ch p, kh n ng t ph c v y u, giáo viên c n chú ý h ng d n các k nng n u ng, v sinh, t ph c v cho tr , các k n ng này c n c l p i, l p l i nhi u l n nh khuy n khích tr khuy t t t n cùng v i tr khác, ho c tr bình th ng giúp tr khuy t t t trong vi c n u ng, t ph c v (lau m i, lau tay, thu d n bàn sau khi n ), t o c ơ h i cho tr tham gia càng nhi u, t làm càng s m, càng t t, kiên nh n tr ch ng tr i nghi m, h c h i tránh trông coi m t cách quá m c ( song v n ph i m b o an toàn cho tr ). Nh v y, s t o cho tr c m giác mình gi ng nh nh ng tr khác, giúp tr phát tri n s t tin và tính c l p. Tr em hôm nay – Th gi i ngày mai