Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công - Hoạch toán thu nhập quốc dân

Nội dung text: Bài giảng Kinh tế học vi mô dành cho chính sách công - Hoạch toán thu nhập quốc dân

1. 10/1/2012 Hạch toán Thu nhập Quốc dân 2012 1
2. 10/1/2012 2
3. 10/1/2012 3
4. 10/1/2012 Nội dung 1. Sản lượng quốc gia - tâm điểm KTH vĩ mô? 2. Sản lượng quốc gia - đo lường? 3. Mức giá chung và tỷ lệ lạm phát – đo lường? 4. Trao đổi sản lượng giữa các nước - ý nghĩa? 5. Của cải và sản lượng – yếu tố nào quan trọng hơn? 4
5. 10/1/2012 Sản lượng quốc gia - tâm điểm của kinh tế học vĩ mô  A và B với 2 kịch bản cho vay 10 con bò (10%)  Kịch bản nào xảy ra trong đời thực?  Sản phẩm và dịch vụ (Goods & Services)  Mức sống  Giá trị thực và danh nghĩa Tài khoản quốc gia -The National Accounts  Kết quả hoạt động kinh tế theo một bộ số liệu – Hạch toán sản xuất/thu nhập quốc dân.  Dòng tiền – flows of money, giữa các bộ phận khác nhau của nền kinh tế.  Trữ lượng (Stock) và lưu lượng (Flow)?  Các bộ phận của nền kinh tế?  Các khu vực (G, H, F, ROW)  Các thị trường 5
6. 10/1/2012 “Stocks” và “Flows”  Ví dụ về hồ nước  “Stocks”: Trữ lượng/Tích lượng/Biến điểm  “Flows”: Luồng/Lưu lượng/Biến kỳ  Một số ví dụ liên quan đến khái niệm kinh tế:  Của cải và thu nhập  Trữ lượng vốn K và đầu tư mới I  Sơ đồ vòng chu chuyển – Các dòng tiền trong nền kinh tế 6
7. 10/1/2012 Mối quan hệ Sản xuất Chi tiêu Thu nhập GDP và đo lường  GDP (Gross Domestic Product)?  Giá trị thị trường của toàn bộ sản phẩm và dịch vụ cuối cùng được sản xuất ra trong phạm vi lãnh thổ một quốc gia trong khoảng thời gian nhất định (1 năm).  Công thức đơn giản nn GDP  Vi P i  Q i i 1 i 1  Từ quan hệ: Sản xuất – Thu nhập – Chi tiêu, suy ra 3 phương pháp tính GDP:  Giá trị gia tăng  Thu nhập  Chi tiêu 7
8. 10/1/2012 Ba phương pháp tính GDP . Giá trị gia tăng: Cộng giá trị gia tăng (value added) của tất cả các nhà sản xuất; . Thu nhập: Cộng tất cả thu nhập trả cho các yếu tố sản xuất (Lương, lợi nhuận, lãi, tiền cho thuê ) . Chi tiêu: Cộng tất cả chi tiêu vào HH&DV cuối cùng được sản xuất trong nước, . GDP = C + I + G + EX - IM Ba phương pháp đo lường GDP 8
9. 10/1/2012 Đo lường GDP Bao gồm  HH&DV cuối cùng được sản xuất trong nước  Bao gồm cả HH vốn (capital goods)  Cơ sở hạ tầng xây dựng mới (New construction of structures)  Thay đổi tồn kho (Changes to inventories) Không bao gồm  HH&DV trung gian hay nhập lượng (Intermediate goods and services/Inputs)  Hàng đã qua sử dụng (Used goods)  Tài sản tài chính (Financial assets: stocks, bonds )  HH&DV sản xuất ở nước ngoài (Foreign-produced goods and services)  Ngoài ra, các giao dịch không liên quan đến sản xuất HH&DV mới:  Chuyển nhượng và phúc lợi của chính phủ  Capital losses and gains Các đo lường khác  GNP = GNI  GNI = GDP + Thu nhập yếu tố ròng từ nước ngoài  Thu nhập yếu tố ròng từ nước ngoài = NFP hay NIA  Các chữ viết tắt từ:  GNP: Gross National Product  GNI: Gross National Income  NFP: Net Factor Payments from abroad  NIA: Net Income from abroad 9
10. 10/1/2012 GDP danh nghĩa và thực GDP thực (Real GDP): giá trị HH&DV cuối cùng sản xuất ra, căn cứ vào giá của năm cơ sở-base year. GDP danh nghĩa (Nominal GDP): dựa vào giá và lượng năm hiện hành. Ngoại trừ năm cơ sở, GDP thực không giống GDP danh nghĩa (theo giá hiện hành-current prices). GDP thực bình quân đầu người - Real GDP per capita: đo lường sản lượng bình quân đầu người. GDP thực và danh nghĩa Việt Nam GDP danh nghĩa GDP thực Năm (Tỷ đồng) (Tỷ đồng) 1990 41,955 131,968 1992 110,532 151,782 1994 178,534 178,534 1996 272,036 213,833 1998 361,017 244,596 2000 441,646 273,666 2002 535,762 313,247 2004 715,307 362,435 2005 839,211 393,031 2006 974,266 425,373 Sơ bộ 2007 1,144,015 461,443 Nguồn: Tổng cục Thống kê, 10
11. 10/1/2012 Mức giá chung  Mức giá chung hay chỉ số giá P (Price Index)  Hai loại chỉ số giá thường dùng:  Chỉ số giá tiêu dùng CPI (Consumer Price Index) (loại chỉ số Laspeyres)  Chỉ số khử lạm phát GDP hay GDP deflator (loại chỉ số Paasche)  Tỷ lệ lạm phát (%∆P) 11
12. 10/1/2012 CPI và GDP deflator – 3 khác biệt cơ bản  CPI  GDP deflator  Giá của HH&DV thiết  Giá của toàn bộ yếu cơ bản HH&DV sản xuất ra  Dựa vào rổ hàng năm trong GDP gốc  Dựa vào rổ hàng năm  Bao gồm biến động hiện hành giá của nhóm hàng  Không bao gồm biến nhập khẩu thuộc rổ động giá của nhóm hàng thiết yếu được hàng nhập khẩu chọn Tỷ lệ lạm phát  Tỉ lệ lạm phát (Inflation Rate) là phần trăm gia tăng mức giá chung (%∆P)  Phân biệt  Lạm phát (Inflation)  Giảm phát (Deflation)  Giảm lạm phát (Disinflation)  Tỷ lệ lạm phát có thể tính từ  CPI  GDP deflator 12
13. 10/1/2012 Vietnam Inflation Rate % 25.00 20.00 GDP deflator 15.00 10.00 CPI 5.00 0.00 -5.00 Source: EIU CPI Việt Nam (2006 – 2010) Quyền số dùng tính chỉ số giá tiêu dùng thời kỳ 2006-2010 Hàng ăn và dịch vụ ăn uống 3.31% 3.59% Đồ uống và thuốc lḠ5.41% May mặc, mũ nón, giầy dép 9.04% Nhà ở, điện, nước, chất đốt và VLXD Thiết bị và đồ dùng gia đình 42.85% 5.42% Thuốc và dịch vụ y tế Giao thông, bưu chính viễn thông 8.62% Giáo dục Văn hoá, giải trí và du lịch 9.99% Hàng hoḠvà dịch vụ khác 7.21% 4.56% Nguồn: Tổng cục Thống kê, 13
14. 10/1/2012 Giá cả Việt Nam, 2005-2009 Nguồn: Báo cáo KT-XH hằng tháng, Tổng cục Thống kê (2009) Giả sử chọn năm 2004 làm năm gốc, hãy tính chỉ số giá tiêu dùng CPI của Việt Nam cho các năm từ 2005 đến 2009? 2005 2006 2007 2008 2009 Tỷ lệ lạm 8,4 6,6 12,63 19,89 6,52 phát theo CPI (%) Tổng cục Thống kê: CPI tháng 9/2012 tăng 2,2% so tháng 8. So với tháng 9/2011, chỉ số giá tháng 9 năm 2012 tăng 6,48% và so với tháng 12/2011 tăng 5,13% (VEF. 24/09/2012) 14
15. 10/1/2012 Khu vực sản xuất Tổng sản phẩm trong nước  GDP = C + I + G + EX – IM Tổng thu nhập quốc dân  GNI = GDP + NFP Tổng thu nhập khả dụng quốc gia  GNDI = GNI + NTR  NTR: Net Transfers from abroad Tổng chi tiêu trong nước  A = C + I + G Cán cân vãng lai  CA = EX – IM + NFP + NTR Cán cân thương mại  TB = NX = EX – IM Trao đổi sản lượng giữa các quốc gia - ý nghĩa kinh tế  Nền kinh tế mở:  Thu nhập Y = C + I + G + EX – IM  Chi tiêu nội địa A = C + I + G  Ví dụ:  Thu nhập ?  Tài trợ?  Tài trợ ngắn hạn và dài hạn?  Thu nhập luôn luôn xấu? 15
16. 10/1/2012 Của cải và sản lượng – yếu tố nào quan trọng hơn?  Của cải = Tiền + Tài sản khác  Sản lượng = Sản phẩm và dịch vụ  Giá tài sản (tài chính+BĐS) và Hiệu ứng của cải?  Vay và cho vay: Mong muốn gì?  Cá nhân  Quốc gia  Kết luận: Sản lượng! 16