Bài giảng Phân tích thiết kế hệ thống thông tin quản lý - Chương I: Tổng quan về hệ thống thông tin - Lê Văn Hạnh

pdf 53 trang hapham 1860
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Phân tích thiết kế hệ thống thông tin quản lý - Chương I: Tổng quan về hệ thống thông tin - Lê Văn Hạnh", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_phan_tich_thiet_ke_he_thong_thong_tin_quan_ly_le_v.pdf

Nội dung text: Bài giảng Phân tích thiết kế hệ thống thông tin quản lý - Chương I: Tổng quan về hệ thống thông tin - Lê Văn Hạnh

  1. ĐẠI HỌC TÔN ĐỨC THẮNG PHÒNG TRUNG CẤP CHUYÊN NGHIỆP & DẠY NGHỀ _oOo_ PHAÂNPHAÂN TTÍÍCHCH THIETHIEÁTÁT KEKEÁÁ HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN QUAQUAÛNÛN LYLYÙÙ ThS.Lê Văn Hạnh 1
  2. NONOÄIÄI DUNGDUNG MOÂNMOÂN HOHOÏCÏC I. Toång quan veà Heä Thoáng Thoâng Tin II. Moâ hình vaø Caùc phöông phaùp moâ hình hoùa III. Khôûi taïo vaø laäp keá hoaïch heä thoáng IV. Khaûo saùt heä thoáng V. Moâ hình quan nieäm döõ lieäu VI. Thieát keá döõ lieäu möùc logic VII. Moâ hình quan nieäm xöû lyù VIII. Moâ hình toå chöùc xöû lyù IX. Thaønh phaàn thieát keá möùc logic
  3. TOTOÅNGÅNG QUANQUAN VEVEÀÀ HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN 1. Hệ thống 2. Hệ thống tổ chức 3. Hệ thống quản lý 4. Hệ thống thông tin 5. Quy trình phát triển HTTT
  4. 1.HE1.HEÄÄ THOTHOÁNGÁNG ƒ Laø taäp hôïp caùc phaàn töû trong moät phaïm vi xaùc ñònh phoái hôïp hoaït ñoäng vôùi nhau nhaèm ñaït ñeán moät muïc ñích nhaát ñònh. 1.Phaàn töû 2.Phaïm vi 3.Lieân heä giöõa caùc phaàn töû 4.Ñaàu vaøo 5.Ñaàu ra 6.Giao tieáp 7.Moâi tröôøng 4
  5. VVÍÍ DUDUÏÏ 1:1: HeHeää thothoángáng babaùnùn nnööôôùùcc giagiaûûii khakhaùùtt „ Cöûa haøng baùn sæ vaø leõ caùc loaïi nöôùc ngoït, nöôùc suoái, röôïu, bia Ñoái töôïng maø cöûa haøng giao tieáp laø khaùch haøng mua caùc loaïi nöôùc giaûi khaùt, nhaø cung caáp(caùc coâng ty saûn xuaát nöôùc giaûi khaùt) cung caáp caùc loaïi nöôùc giaûi khaùt cho cöûa haøng vaø ngaân haøng giao tieáp vôùi cöûa haøng thoâng qua vieäc göûi, ruùt vaø thanh toaùn tieàn maët cho nhaø cung caáp. „ Cöûa haøng coù 3 boä phaän ñöôïc saép xeáp ñeå thöïc hieän caùc coâng vieäc khaùc nhau: kho duøng ñeå caát giöõ haøng, nhaäp kho nöôùc giaûi khaùt ñöôïc giao töø caùc nhaø cung caáp, xuaát kho leân quaøy baùn haøng cho nhaân vieân baùn haøng ñeå baùn cho khaùch haøng vaø quaûn lyù thoâng tin veà toàn kho haøng ngaøy cuûa taát caû loaïi nöôùc giaûi khaùt. Phoøng baùn haøng thöïc hieän caùc coâng vieäc baùn vaø nhaän ñaët nöôùc giaûi khaùt cuûa khaùch haøng cuõng nhö laäp hoùa ñôn vaø xöû lyù thanh toaùn. Phoøng Keá toaùn quaûn lyù vaø theo doõi thoâng tin veà nhaäp xuaát, coâng nôï, ñôn ñaët haøng vaø ñaët mua nöôùc giaûi khaùt. 5
  6. VVÍÍ DUDUÏÏ 1:1: HeHeää thothoángáng babaùnùn nnööôôùùcc giagiaûûii khakhaùùtt (tt)(tt) „ Cöûa haøng baùn nöôùc giaûi khaùt Nước giải khát Nước giải khát Kho hàng Lao động Hóa đơn Bộ phận Tiền tệ bán hàng Tiền tệ P.Keá toaùn Khách hàng Nhà cung cấp Ngân hàng 6
  7. VVÍÍ DUDUÏÏ 2:2: CCöûöûaa hahaøngøng babaùnùn mamaùyùy hahaùtùt ddóóaa vavaøø ddóóaa 7
  8. NoNoääii dungdung chichi tietieáátt 1. Hệ thống 2. Hệ thống tổ chức 3. Hệ thống quản lý 4. Hệ thống thông tin 5. Quy trình phát triển HTTT 8
  9. 2.2. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG TOTOÅÅ CHCHÖÙÖÙCC 2.1. Giôùi thieäu: „ Toå chöùc: laø moät heä thoáng ñöôïc taïo ra töø caùc caù theå ñeå laøm deã daøng vieäc ñaït muïc tieâu baèng hôïp taùc vaø phaân coâng lao ñoäng. „ Laø heä thoáng trong moâi tröôøng kinh teá - xaõ hoäi „ Muïc tieâu „ Lôïi nhuaän „ Phi lôïi nhuaän „ Do con ngöôøi taïo ra vaø coù söï tham gia cuûa con ngöôøi 9
  10. 2.2. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG TOTOÅÅ CHCHÖÙÖÙCC (tt)(tt) 2.2. Phaân loaïi „ Toå chöùc haønh chính söï nghieäp „ UÛy ban nhaân daân, maët traän toå quoác „ Phi lôïi nhuaän: phuïc vuï nhaân daân, thöïc hieän caùc coâng vieäc haønh phaùp „ Toå chöùc xaõ hoäi „ Hoäi töø thieän, chaêm soùc söùc khoûe coäng ñoàng „ Phi lôïi nhuaän: trôï giuùp tinh thaàn/vaät chaát cho con ngyùôøi „ Toå chöùc kinh teá „ Xí nghieäp, coâng ty „ Lôïi nhuaän: saûn xuaát, kinh doanh, cung caáp dòch vuï 10
  11. 2.2. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG TOTOÅÅ CHCHÖÙÖÙCC (tt)(tt) 2.3. Moâi tröôøng toå chöùc „ Laø caùc thaønh phaàn beân ngoaøi toå chöùc „ Taùc ñoäng leân toå chöùc nhaèm „ Cung caáp ñaàu vaøo „ Tieáp nhaän ñaàu ra cuûa toå chöùc „ Goàm „ Moâi tröôøng kinh teá „ Khaùch haøng, chuû ñaàu tö, ngaân haøng, nhaø cung caáp „ Moâi tröôøng xaõ hoäi „ Nhaø nöôùc, coâng ñoaøn 11
  12. 2.2. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG TOTOÅÅ CHCHÖÙÖÙCC (tt)(tt) 2.4. Hoaït ñoäng cuûa toå chöùc „ Nhaän haøng hoùa, dòch vuï, tieàn „ Bieán ñoåi „ Xuaát ra moâi tröôøng haøng hoùa, dòch vuï Môi trường Môi trường hàng hoá hàng hoá Thông dịch vụ Biến đổi dịch vụ Thông lượng lượng tiền tiền vào ra thông tin Thông lượng nội bộ thông tin 12
  13. 2.2. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG TOTOÅÅ CHCHÖÙÖÙCC (tt)(tt) 2.4. Hoaït ñoäng cuûa toå chöùc (tt) „ Hoaït ñoäng maát caân baèng „ (Thoâng löôïng vaøo + Thoâng löôïng ra) bò nhieãu „ Ví duï „ Thanh toaùn tieàn haøng cuûa khaùch haøng bò treã haïn „ Cung öùng nguyeân vaät lieäu chaäm tre㠄 Caàn phaûi „ Kieåm tra hoaït ñoäng „ Quaûn lyù hoaït ñoäng 13
  14. NoNoääii dungdung chichi tietieáátt „ Heä thoáng „ Heä thoáng toå chöùc „ Heä thoáng quaûn lyù „ Heä thoáng thoâng tin „ Quy trình phaùt trieån HTTT 14
  15. 2.2. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG QUAQUAÛNÛN LYLYÙÙ „ Là bộ phận đảm nhận các hoạt động quản lý „ Gồm con người, phương tiện, phương pháp và biện pháp „ Kiểm tra xem hoạt động của tổ chức có đạt mục tiêu hay không ‹ Đưa hoạt động của tổ chức đi đúng mục tiêu 15
  16. VVÍÍ DUDUÏÏ (1) Ñôn ñaët mua nöôùc giaûi khaùt cuûa khaùch haøng gôûi ñeán boä phaän baùn haøng Khaùch haøng (2) Ñôn ñaët mua nöôùc giaûi khaùt ñaõ ñöôïc kieåm tra hôïp leä gôûi cho vaên phoøng ñeå (8) (1) theo doõi vaø kho ñeå chuaån bò giao haøng (2) Boä phaän P.Keá (3) Thoâng tin toàn kho vaø soá löôïng caàn ñaët baùn haøng toaùn ñeå ñaùp öùng ñôn haøng (2) (3) (4) Ñôn ñaët haøng ñöôïc laäp vaø gôûi cho ñôn (7) vò cung öùng (6) Kho (5) Nöôùc giaûi khaùt giao töø ñôn vò cung öùng vaøo kho (4) (5) (6) Phieáu nhaäp haøng gôûi cho vaên phoøng ñeå theo doõi (7) Thoâng baùo cho boä phaän baùn haøng tình traïng toàn kho hieän haønh (8) Nöôùc giaûi khaùt giao cho khaùch haøng Ñôn vò cung öùng 16
  17. 3.3. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG QUAQUAÛÛNN LYLYÙÙ (tt)(tt) Xaùc ñònh muïc tieâu cuûa toå chöùc; taùc ñoäng leân heä thoáng taùc vuï ñeå thöïc hieän Thu thaäp döõ lieäu, thoâng tin; Chiến hoaøn thaønh muïc tieâu ñoù xöû lyù vaø saûn xuaát thoâng tin; lược truyeàn tin Truy vấn Quyết định Báo cáo Quản lý Điều hành Thöïc hieän vaät lyù hoaït ñoäng cuûa toå chöùc (saûn xuaát, kieåm keâ, söûa chöõa, tieáp Tác vụ thò ) döïa treân muïc tieâu vaø phöông höôùng ñöôïc ñeà ra bôûi heä thoáng quyeát ñònh 17
  18. NoNoäiäi dungdung chichi tietieátát „ Hệ thống „ Hệ thống tổ chức „ Hệ thống quản lý „ Hệ thống thông tin „ Quy trình phát triển HTTT 18
  19. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN 4.1. Phaân bieät „ Thoâng tin „ Döõ lieäu SSốố liliệệuu nhnhậậpp hànghàng LLậậpp báobáo cáocáo BáoBáo cáocáo ttồồnn khokho ttồồnn khokho SSốố liliệệuu xuxuấấtt hànghàng Phân Tích Thiết Kế Hệ Thống Thông Tin ©2007 Khoa CNTT - ĐH KHTN TPHCM 19
  20. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.1.1. Khaùi nieäm Thoâng tin „ Laø khaùi nieäm phaûn aùnh söï hieåu bieát cuûa con ngöôøi veà moät ñoái töôïng 4.1.2. Phaân loaïi thoâng tin „ Thoâng tin töï nhieân „ Vaên baûn, hình aûnh, sô ñoà, lôøi noùi „ Thoâng tin caáu truùc „ Ñöôïc choïn loïc vaø caáu truùc döôùi daïng caùc ñaëc tröng „ Coâ ñoïng, truyeàn ñaït nhanh, coù ñoä tin caäy vaø chính xaùc cao, coù theå tính toaùn – xöû lyù theo thuaät giaûi 20
  21. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) „ 4.2. Ñònh nghóa „ Laø taäp hôïp caùc thaønh phaàn töông taùc vôùi nhau ñeå thu thaäp, xöû lyù, löu tröõ vaø phaân phoái thoâng tin nhaèm hoã trôï caùc hoaït ñoäng quyeát ñònh, kieåm soaùt trong moät toå chöùc „ Con ngöôøi „ Döõ lieäu „ Quy trình „ Coâng ngheä thoâng tin „ Phaàn cöùng, phaàn meàm „ Truyeàn thoâng 21
  22. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) „ Moâ phoûng HTTT vôùi caùch nhìn khaùc Nguồn Đích Xử lý và Thu thập lưu giữ Phân phát Kho dữ liệu
  23. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.3. Phaân loaïi „ Heä hoã trôï chæ ñaïo „ Executive Support System (ESS) Chiến lược „ Heä hoã trôï ra quyeát ñònh „ Decision Support System (DSS) „ Heä thoáng thoâng tin quaûn lyù Quản lý „ Management Information System (MIS) „ Heä thoáng xöû lyù giao dòch Tác vụ „ Transaction Processing System (TPS) 23
  24. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.3.1. Heä thoáng thoâng tin hoã trôï ra quyeát ñònh „ Heä thoáng thoâng tin ra quyeát ñònh: trôï giuùp caùc hoaït ñoäng ra quyeát ñònh „ Moät heä thoáng ra quyeát ñònh phaûi cung caáp (ñeà xuaát) thoâng tin ñeå ngöôøi söû duïng (laõnh ñaïo) döïa vaøo ñoù choïn vaø ra quyeát ñònh phuø hôïp vôùi tình hình/coâng vieäc caàn phaûi laøm „ Heä thoáng chuyeân gia ES: laø nhöõng heä thoáng trí tueä nhaân taïo „ Heä thoáng thoâng tin taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh: ñöôïc söû duïng nhö moät trôï giuùp chieán löôïc
  25. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.3.2. Heä thoáng thoâng tin quaûn lyù: Trôï giuùp caùc hoaït ñoäng quaûn lyù cuûa toå chöùc, caùc hoaït ñoäng naøy naèm ôû möùc ñieàu khieån taùc nghieäp, ñieàu khieån quaûn lyù hoaëc laäp keá hoaïch chieán löôïc. Noùi chung chuùng taïo ra caùc baùo cho caùc nhaø quaûn lyù ñònh kyø hoaëc theo yeâu caàu „ Heä thoáng phaân tích naêng löïc baùn haøng „ Heä thoáng theo doõi naêng suaát „ Heä thoáng kieåm tra söï vaéng maët cuûa nhaân vieân „ Heä thoáng nghieân cöùu thò tröôøng
  26. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.3.3. Heä thoáng thoâng tin xöû lyù giao dòch Trôï giuùp hoïat ñoäng taùc nghieäp, xöû lyù caùc döõ lieäu ñeán töø caùc giao dòch maø toå chöùc thöïc hieän vôùi khaùch haøng hoaëc vôùi nhaø cung caáp „ Heä thoáng traû löông „ Heä thoáng laäp ñôn haøng „ Heä thoáng theo doõi khaùch haøng „ Heä thoáng ñaêng kyù moân hoïc cuûa hoïc vieân „ Heä thoáng cho möôïn saùch trong thö vieän „ Heä thoáng caäp nhaät taøi khoaûn ngaân haøng „
  27. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.3.4. Heä thoáng kinh doanh/dòch vuï vaø caùc heä con cuûa noù „ Heä thoáng kinh doanh dòch vuï „ Kinh doanh laø nhaèm mang laïi lôïi nhuaän (giaù trò thaëng dö) „ Dòch vuï laø nhaèm mang laïi lôïi ích (giaù trò söû duïng) „ Heä thoáng kinh doanh/ dòch vuï coù nhöõng quy moâ khaùc nhau „ Nhoû: phaân xöôûng, cöûûa haøng „ Vöøa: nhaø maùy, coâng ty, beänh vieän, tröôøng hoïc „ Lôùn: toång coâng ty, taäp ñoaøn kinh doanh ña quoác gia
  28. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) Caùc heä thoáng con: „ Heä thoáng taùc nghieäp: goàm con ngöôøi, phöông tieän, phöông phaùp tröïc tieáp tham gia vaøo quaù trình bieán ñoåi luoàng nhöõng caùi vaøo thaønh luoàng nhöõng caùi ra. „ Heä thoáng quaûn lyù: goàm con ngöôøi, phöông tieän, phöông phaùp cho pheùp ñieàu khieån, kieåm soaùt hoaït ñoäng taùc nghieäp höôùng ñuùng vaøo muïc ñích kinh doanh. „ Heä quyeát ñònh: goàm con ngöôøi, phöông tieän, phöông phaùp thöïc hieän vieäc ñeà xuaát caùc quyeát ñònh kinh doanh. „ Heä thoâng tin: goàm con ngöôøi, phöông tieän, phöông phaùp tham gia vaøo vieäc xöû lyù caùc thoâng tin kinh doanh. „ Ñeà xuaát moät quyeát ñònh „ Thöïc thi quyeát ñònh
  29. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.4. Caùc möùc nhaän thöùc „ Möùc quan nieäm (conceptual): HTTT chöùa caùi gì (con ngöôøi, döõ lieäu, xöû lyù) „ Bieåu dieãn HTTT ôû goùc ñoä tröøu töôïng „ Ñoäc laäp vôùi phöông tieän löu tröõ „ Xaùc ñònh caùc yeâu caàu - “Caùi gì?” „ Möùc toå chöùc (logic): Laø möùc trung gian, giuùp xaùc ñònh caùch toå chöùc xöû lyù, phaân boá döõ lieäu : „ Ai (WHO) thuoäc veà HTTT, ngöôøi ñoù ôû ñaâu trong HTTT „ Caùc xöû lyù töông taùc dieãn ra ôû ñaâu (WHERE), khi naøo (WHEN). „ Möùc vaät lyù (physic): Moâ taû HTTT trong moät moâi tröôøng caøi ñaët cuï theå: Caøi ñaët theá naøo, choïn phaàn meàm gì, thieát bò tin hoïc caàn thieát ra sao? . . . 29
  30. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.5. Bieåu dieãn HTTT qua 2 truïc ñaëc tröùng Trục các mức nhận thức Quan niệm Tổ chức Vật lý Trục các thành phần Dữ liệuXử lý Bộ xử Con Truyền lý người thông 30
  31. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.6. Caùc thaønh phaàn cô baûn cuûa HTTT 4.6.1. Döõ lieäu „ Caùc thoâng tin ñöôïc löu tröõ vaø duy trì nhaèm phaûn aùnh thöïc traïng hieän thôøi hay quaù khöù cuûa doanh nghieäp. „ Phaân loaïi theo taàm hoaït ñoäng: coù theå taùch caùc döõ lieäu naøy thaønh 2 thaønh phaàn „ Döõ lieäu phaûn aùnh caáu truùc noäi boä cuûa cô quan: nhaân söï, nhaø xöôûng, thieát bò . „ Döõ lieäu phaûn aùnh caáu truùc hoaït ñoäng kinh doanh/ dòch vuï cuûa cô quan: saûn xuaát, mua baùn, giao dòch 31
  32. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.6. Caùc thaønh phaàn cô baûn cuûa HTTT 4.6.1. Döõ lieäu (tt) „ Phaân loaïi theo söï vaän ñoäng cuûa döõ lieäu: „ Tónh „ Ít bieán ñoåi trong quaù trình soáng, „ Thôøi gian toàn taïi laâu daøi „ Haøng hoùa, phoøng ban, quy ñònh, taøi saûn „ Ñoäng „ Phaûn aùnh caùc hoaït ñoäng, thöùôøng xuyeân bieán ñoåi „ Thôøi gian toàn taïi ngaén „ Ñôn ñaët haøng, thu chi, hoùa ñôn, 32
  33. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.6. Caùc thaønh phaàn 4.6.2. Xöû lyù „ Moâ taû quaù trình thoâng tin ñöôïc taïo ra, bò bieán ñoåi vaø bò loaïi boû khoûi HTTT nhaèm vaøo 2 muïc ñích „ Saûn sinh caùc thoâng tin theo theå thöùc quy ñònh: caùc baùo caùo, caùc thoáng keâ, hoaù ñôn „ Trôï giuùp caùc quyeát ñònh cung caáp thoâng tin caàn thieát cho vieäc löïa choïn moät quyeát ñònh cuûa laõnh ñaïo BiBiếếnn đổđổii LLọọaiai bbỏỏ TTạạoo thôngthông tintin thôngthông tintin thôngthông tintin SSảảnn xuxuấấtt CCậậpp nhnhậậtt VVậậnn chuychuyểểnn 33
  34. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.6. Caùc thaønh phaàn 4.6.2. Xöû lyù Caùc phöông thöùc xöû lyù thoâng tin cuûa maùy tính „ Xöû lyù töông taùc (interactive processing): töøng phaàn, xen keõ giöõa ngöôøi vaø maùy töông taùc vôùi nhau döôùi hình thöùc ñoái thoaïi „ Xöû lyù giao dòch (transaction processing): xuaát phaùt töø yeâu caàu ngöôøi duøng, maùy tính thöïc hieän xöû lyù cho tôùi keát quaû chung. „ Xöû lyù theo loâ (batch processing): moãi khi thoâng tin ñeán chöa xöû lyù ngay maø phaûi gom laïi cho ñuû moät soá löôïng nhaát ñònh môùi ñem xöû lyù taäp theå. „ Xöû lyù tröïc tuyeán (online processing): hieån thò, söûa chöõa noäi dung caùc döõ lieäu caàn thöïc hieän taïi choã vaø coù traû lôøi ngay. „ Xöû lyù thôøi gian thöïc (real-time processing): heä thoáng phaûi thoaû maõn moät soá ñieàu kieän raøng buoäc ngaët ngheøo veà thôøi gian, nhö phaûi chòu haïn ñònh ñoái vôùi thôøi gian traû lôøi. „ Xöû lyù phaân taùn (distributed processing): xöû lyù thöïc hieän treân maïng maø caùc nuùt laø nhöõng ñaàu cuoái maïng. ÔÛ ñaây CSDL ñaët raûi raùc ôû caùc nuùt maïng.
  35. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.6. Caùc thaønh phaàn „ 4.6.3. Con người ‹ Người dùng − Khai thác hệ thống − Hiểu qui tắc xử lý và vai trò của mình trong HTTT − Có kiến thức căn bản về tin học − Phối hợp với nhóm phát triển để xây dựng hệ thống ‹ Người điều hành/phát triển − Phân tích, thiết kế, lập trình hệ thống − Có vai trò trong việc xây dựng và bảo trì hệ thống 35
  36. 4.4. HEHEÄÄ THOTHOÁNGÁNG THOÂNGTHOÂNG TINTIN (tt)(tt) 4.6. Caùc thaønh phaàn „ 4.6.4. Bộ xử lý ‹ Máy móc, thiết bị dùng để tự động hóa xử lý thông tin „ 4.6.5. Truyền thông ‹ Phương tiện, cách thức trao đổi thông tin giữa các bộ xử lý 36
  37. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.7. Taàm quan troïng cuûa HTTT „ Tin cậy „ Đầy đủ „ Thích hợp và dễ hiểu „ Được bảo vệ „ Đúng thời điểm
  38. 4. HEÄÄ THOÁÁNG THOÂNG TIN (tt) 4.8. Theá naøo laø heä thoáng thoâng tin xaây döïng thaønh coâng „ Ñaït ñöôïc caùc muïc tieâu thieát keá ñeà ra. „ Chi phí vaän haønh laø chaáp nhaän ñöôïc. „ Tin caäy, ñaùp öùng ñöôïc caùc chuaån möïc cuûa HTTT hieän haønh. „ Saûn phaåm coù giaù trò xaùc ñaùng. „ Deã hoïc, deã nhôù vaø deã söû duïng. „ Meàm deûo, deã baûo trì: coù theå kieåm tra, môû roäng öùng duïng vaø phaùt trieån tieáp ñöôïc
  39. NoNoäiäi dungdung chichi tietieátát „ Hệ thống „ Hệ thống tổ chức „ Hệ thống quản lý „ Hệ thống thông tin „ Quy trình phát triển HTTT 39
  40. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT 5.1.5.1. CaCaùcùc bbööôôùùcc phaphaùtùt trietrieånån HTTTHTTT Heä thoâng tin naøo cuõng coù moät ñôøi soáng, töø luùc khai sinh ñeán luùc pheá boû. Ñoù laø moät quaù trình traûi qua moät soá giai ñoaïn nhaát ñònh. Caùc giai ñoaïn chính thöôøng laø: 1. Tìm hieåu nhu caàu 2. Khaûo saùt hieän traïng 3. Nghieân cöùu tính khaû thi 4. Hôïp ñoàng traùch nhieäm 5. Phaân tích 6. Thieát keá 7. Caøi ñaët 8. Thöû nghieäm 9. Khai thaùc / Baûo trì 40
  41. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT 5.1.5.1. CaCaùùcc bbööôôùcùc phaphaùùtt trietrieånån HTTTHTTT 1. Khaûo saùt hieän traïng: laøm roõ HTTT ñöôïc laäp ra phaûi ñaùp öùng nhu caàu cuûa ngöôøi duøng (tröôùc maét vaø töông lai). 2. Nghieân cöùu tính khaû thi 3. Hôïp ñoàng traùch nhieäm 4. Phaân tích: ñi saâu vaøo baûn chaát vaø chi tieát cuûa heä thoáng, ñeå thaáy ñöôïc heä thoáng thöïc hieän nhöõng vieäc gì vaø döõ lieäu maø noù ñeà caäp laø nhöõng döõ lieäu naøo 5. Thieát keá: ñöa ra caùc quyeát ñònh veà caøi ñaët heä thoáng nhaèm ñaùp öùng caùc yeâu caàu maø giai ñoaïn phaân tích ñöa ra, ñoàng thôøi ñaùp öùng caùc ñieàu kieän raøng buoäc trong thöïc teá. 6. Caøi ñaët: goàm 2 giai ñoaïn laø laäp trình vaø kieåm ñònh. 7. Khai thaùc / Baûo trì: ñöa heä thoáng vaøo söû duïng, theo doõi ñeå phaùt hieän caùc chænh söûa caàn thöïc hieän khi phaùt hieän heä thoáng coøn coù choã chöa thích hôïp. 41
  42. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT (tt)(tt) 5.2. Moät soá khaùi nieäm „ Chu trình phaùt trieån heä thoáng „ Bao goàm nhieàu giai ñoaïn töø khi baét ñaàu döï aùn heä thoáng cho ñeán khi keát thuùc khai thaùc heä thoáng „ Quy trình phaùt trieån „ Caùc giai ñoaïn & trình töï cuûa caùc giai ñoaïn „ Moâ hình „ Phöông tieän bieåu dieãn noäi dung cuûa heä thoáng qua caùc giai ñoaïn cuûa qui trình 42
  43. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT (tt)(tt) 5.3. Moät soá quy trình „ 5.3.1. Quy trình thaùc nöôùc(Waterfall - Royce, 1970) „ Goàm 5 giai ñoaïn „ Moät giai ñoaïn baét ñaàu khi giai ñoaïn tröôùc noù keát thuùc „ Khoâng coù söï quay lui Phân tích Thiết kế Lập trình Thử nghiệm Nghiệm thu 43
  44. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT (tt)(tt) 5.3. Moät soá quy trình „ 5.3.2. Quy trình taêng tröôûng (D. R. Grahma, 1989) „ Hoaøn thaønh töøng phaàn cuûa heä thoáng „ Moãi böôùc taêng tröôûng aùp duïng qui trình tuyeán tính xaây döïng 1 phaàn cuûa heä thoáng „ Chæ phuø hôïp vôùi nhöõng heä thoáng coù söï phaân chia vaø chuyeån giao töøng phaàn Tăng trưởng 1 Phân tích Thiết kế Lập trình Thử nghiệm Chuyển giao phần 1 Tăng trưởng 2 Phân tích Thiết kế Lập trình Thử nghiệm Chuyển giao phần 2 Tăng trưởng 3 Phân tích Thiết kế Lập trình Thử nghiệm Chuyển giao phần 3 44
  45. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT (tt)(tt) 5.3. Moät soá quy trình „ 5.3.3. Quy trình xoaén oác (Boehm, 1988) „ Laø caùc chu trình phaùt trieån ñyùôïc laëp ñi laëp laïi „ Quaûn lyù ruûi ro Xác định mục tiêu, Đánh giá các phương án, ràng buộc Chu trình 3 phương án Chu trình 2 Chu trình 1 Lập kế hoạch cho chu trình kế tiếp Phát triển và kiểm tra 45
  46. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT (tt)(tt) 5.3. Moät soá quy trình „ 5.3.4. Quy trình phaùt trieån nhanh heä thoáng (RAD - James Martin, 1991) „ Söû duïng coâng cuï & moâi tröôøng phaùt trieån phaàn meàm ñeå bieåu dieãn keát quaû ñaït ñöôïc „ Quaù trình laëp thay ñoåi vaø ñieàu chænh Xác lập yêu cầu (Requirements planning) Thiết kế (User design) Xây dựng (Construction) Chuyển giao (Cutover) 46
  47. 5.5. QUYQUY TRÌNHTRÌNH PHAPHAÙTÙT TRIETRIEÅNÅN HTTTHTTT (tt)(tt) 5.3. Một số quy trình „ 5.3.5. Quy trình đồng nhất RUP (Rational Unified Process) 47
  48. 5. QUY TRÌNH PHAÙÙT TRIEÅÅN HTTT (tt) 5.4. Quy trình söû duïng trong moân hoïc Khaûo saùt Thôøi Phaân tích gian Thieát keá Tính chaát cuûa quy trình: Trieàn khai „ Tính tuaàn töï „ Ñöôïc thöïc hieän töø treân xuoáng „ Keát quaû cuûa giai ñoaïn tröôùc laø keát quaû cho giai ñoaïn sau „ Tính laëp „ Moãi giai ñoaïn coù theå quay lui „ Laëp cho ñeán khi keát quaû ñöôïc chaáp nhaän „ Tính song song „ Hoaït ñoäng trong 1 giai ñoaïn coù theå ñöôïc thöïc hieän song song vôùi hoaït ñoäng cuûa giai ñoaïn khaùc 48
  49. 5. QUY TRÌNH PHAÙÙT TRIEÅÅN HTTT (tt) 5.4.1. Khaûo saùt hieän traïng: „ Thaønh laäp ñoäi nguõ nhaân vieân „ Khaûo saùt toång theå heä thoáng „ Laäp keá hoaïch „ Xaùc ñònh phaïm vi, nguoàn löïc, nguyeân taéc „ Ñaùnh giaù khaû thi „ Xaây döïng taøi lieäu moâ taû heä thoáng 49
  50. 5. QUY TRÌNH PHAÙÙT TRIEÅÅN HTTT (tt) 5.4.2. Phaân tích: „ Xaùc ñònh yeâu caàu cuûa heä thoáng „ Caáu truùc caùc yeâu caàu „ Moâ hình hoùa, phaân tích yeâu caàu coù theå duøng ñöôïc. „ Phöông phaùp „ Phaân tích caáu truùc, phaân tích heä thoáng, höôùng ñoái töôïng. „ Phaùt sinh caùc phöông aùn heä thoáng & choïn löïa phöông aùn khaû thi nhaát. 50
  51. 5. QUY TRÌNH PHAÙÙT TRIEÅÅN HTTT (tt) 5.4.3. Thieát keá: „ Thieát keá luaän lyù „ Döõ lieäu „ Kieán truùc „ Giao dieän „ Thieát keá vaät lyù „ Chuyeån ñoåi thieát keá luaän lyù sang ñaëc taû phaàn cöùng, phaàn meàm, kyõ thuaät ñöôïc choïn ñeå caøi ñaët heä thoáng 51
  52. 5. QUY TRÌNH PHAÙÙT TRIEÅÅN HTTT (tt) 5.4.4. Trieån khai „ Caøi ñaët (Laäp trình) „ Thöû nghieäm „ Xaây döïng taøi lieäu „ Taøi lieäu ñaëc taû heä thoáng „ Taøi lieäu höôùng daãn söû duïng „ Taøi lieäu caáu hình vaø caøi ñaët „ Huaán luyeän söû duïng „ Baøn Giao „ Baûo trì: „ Söûa caùc loãi phaùt sinh trong quaù trình söû duïng „ Ñieàu chænh nhöõng thay ñoåi phuø hôïp khi heä thoáng coù nhu caàu thay ñoåi Ngoaøi ra, sau moät thôøi gian söû duïng, ngöôøi duøng coù theå coù nhu caàu naâng caáp leân heä thoáng môùi 52
  53. Phân tích – Thiết kế HTTT Con người Dữ liệu Xử lý Giao diện PHÁT TRIỂN HỆ THỐNG Quản trị dự án Người PHƯƠNG sở hữu hệ thống PHÁP Kiến thức về Chức năng Xác định vị trí nghiệp vụ nghiệp vụ nghiệp vụ Xác định chọn lựa dự án PHÂN TÍCH Người Khởi tạo và sử dụng lập kế hoạch VÀ hệ thống Yêu cầu về Yêu cầu về Yêu cầu về dữ liệu xử lý giao diện THIẾT Phân tích KẾ Người phân tích HỆ hệ thống Lược đồ và đặc Thiết kế Lược đồ CSDL tảứng dụng Đặc tả giao diện THỐNG (QUY Create Sub Cài đặt Người table main xây dựng TRÌNH) hệ thống Chương trình Chương trình Giao diện CSDL ứng dụng ứng dụng Bảo trì Nhà cung ứng Hệ quản trị Môi trường phát Công nghệ và tư vấn Cơ sở dữ liệu triển ứng dụng giao diện 53