Bài giảng Phương pháp tăng năng suất trong doanh nghiệp

Nội dung text: Bài giảng Phương pháp tăng năng suất trong doanh nghiệp

1. 12/24/2015 L/O/G/O PHƯƠNG PHÁP TĂNG NĂNG SUẤT TRONG DOANH NGHIỆP Mục tiêu bài học 1 Trình bày được năng suất là gì? 2 Trình bày các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất. 3 JIT là gì? Tóm tắt nội dung của hệ thống JIT? 4 Trình bày Kanban là gì? Có bao nhiêu loại Kanban? 5 Hãy trình bày 5S là gì? 5S gồm những nội dung gì? 6 Khái niệm chu kỳ sản xuất và các phương pháp rút ngắn 1
2. 12/24/2015 Nội dung bài học Khái Các yếu tố ảnh hưởng I niệm đến chất lượng II JIT KANBAN 5S Chu kỳ sản xuất Năng suất 1. Khái niệm. Trong bất kì một tổ chức kinh doanh hay doanh nghiệp nào thì tăng năng suất luôn là vấn đề quan trọng. Vậy năng suất là gì và tại sao nó lại quan trọng đến vậy? Tổng yếu tố đầu ra (sản phẩm hoặc dịch vụ) Năng suất = Tổng yếu tố đầu vào (vốn, lao động, máy móc) Năng suất là tiêu chuẩn phản ánh tổng hợp nhất hiệu quả của hoạt động quản trị sản xuất đồng thời cũng thể hiện trình độ phát triển của các doanh nghiệp. 2
3. 12/24/2015 Năng suất 2. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất. - Các nhân tố ảnh hưởng đến năng suất được chia làm 2 nhóm chủ yếu: + Nhóm nhân tố bên ngoài: bao gồm môi trường kinh tế thế giới, tình hình thị trường, cơ chế chính sách của nhà nước. + Nhóm nhân tố bên trong: bao gồm nguồn lao động, vốn, công nghệ, tình hình và khả năng tổ chức quản lý, tổ chức sản xuất. -Có thể tóm tắt các nhân tố này dưới sơ đồ sau: Năng suất 2. Các yếu tố ảnh hưởng đến năng suất. Tình hình thị trường: Môi trường Cơ chế quản lý và Cạnh tranh, nhu cầu, giá kinh tế thế cả, chất lượng chính sách vĩ mô giới Khả năng và tình Trình độ quản lý: Các hình tổ chức: quy Đội ngủ cán bộ quản lý, yếu tố cơ cấu hoạt động mô, chuyên môn Lao động: Vốn: Công nghệ: Số lượng, chất lượng. Nguồn cung cấp, Máy móc thiết bị, nguyên Trình độ tay nghề. cơ cấu, tình hình liệu, quá trình 3
4. 12/24/2015 Mộtsố biện pháp tăng năng suất Lean Just-in-Time Manufacturing NĂNG SUẤT Kaizen 5S Kanban Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.1- Khái niệm - JIT là một khái niệm trong sản xuất hiện đại, được hiểu ngắn gọn nhất "đúng sản phẩm - đúng số lượng - đúng nơi - đúng thời điểm cần thiết". Đúng sản phẩm Đúng số lượng JIT Đúng nơi Đúng thời điểm 4
5. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.2- Mục tiêu của JIT -Mục đích cơ bản của JIT là cân bằng hệ thống. Làm thời gian thực hiện càng ngắn và sử dụng nguồn lực càng tốt là cách thức đạt được sự cân bằng với ba mục tiêu chính: Loại bỏ sự gián đoạn: sự gián đoạn tác động ngược lại đối với hệ thống trong việc làm đều đặn dòng dịch chuyển sản phẩm và vì thế nó cần được loại bỏ Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.2- Mục tiêu của JIT Làm cho hệ thống linh hoạt: tính linh hoạt của hệ thống giúp tăng khả năng sản xuất, đảm bảo sự cân đối của nguồn lực. 5
6. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.2- Mục tiêu của JIT Loại bỏ sự lãng phí: sự lãng phí thể hiện ở việc sử dụng không hiệu quả các nguồn lực. Bất kỳ việc gì làm tăng chi phí sản xuất mà không tạo ra giá trị là lãng phí. Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.2- Mục tiêu của JIT Theo JIT thì có 7 lãng phí sau: 6
7. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3- Các nội dung trong JIT. 1.3.1- Tồn kho thấp. Lượng tồn kho bao gồmcác chi tiết và các nguyên vậtliệu được mua, sảnphẩmdở dang hoặc là thành phẩm chưa đượctiêuthụ.Lượng tồnkhothấpsẽ có hai lợiích quan trọng đólàtiếtkiệm được không gian nhà kho và tiếtkiệm được chi phí lưukho Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3.2- kích thước lô hàng nhỏ. Với kích thước lô hàng nhỏ sẽ tạo ra một số lợi ích trong cả hai quá trình sản xuất và cung ứng như sau: Với lô hàng nhỏ lượng hàng tồn kho sản phẩm dở dang sẽ ít hơn Lô hàng có kích thước nhỏ sẽ ít bị cản trở hơn tại nơi làm việc Dễ kiểm tra chất lượng lô hàng 7
8. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3.3- Bố trí mặt bằng hợp lý. Theo hệ thống JIT mặt bằng sẽ được bố trí dựa theo nhu cầu về sản phẩm, thiết bị sẽ được sắp xếp những dòng sản phẩm giống nhau, có nhu cầu lắp ráp hay sử lý giống nhau. Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3.4- Sửa chữa và bảo trì định kỳ. Để giảm thiểu việc hỏng hóc doanh nghiệp sử dụng các chương trình bảo trì định kỳ 8
9. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3.5- Sử dụng công nhân đa năng Người công nhân trong hệ thống JIT được huấn luyện để điều khiển tất cả các công việc từ điểu khiển quy trình sản xuất, vận hành máy đến việc bảo trì sửa chữa Trong hệ thống JIT công nhân không được chuyên môn hóa mà được huấn luyện để thực hiện nhiều thao tác do đó họ có thể giúp những công nhân không theo kịp tiến độ. Tuy nhiên sẽ mất nhiều thời gian và chi phí để đào tạo những công nhân đa năng. Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3.6- Sử dụng hệ thống "kéo" -Thuậtngữ "đẩy" và "kéo" dùng để mô tả hai hệ thống khác nhau trong quá trình sảnxuất. Trong hệ thống "đẩy" khi công việckếtthúctạimột khâu sảnphẩm đósẽđược đẩytới khâu kế tiếpvàở khâu cuối cùng sảnphẩmsẽđược đẩy vào kho thành phẩm. Ngượclại trong hệ thống kéo mỗi khâu sẽđượckéosản phẩmtừ khâu phía trướcnếucần, đầuracủasảnphẩmsẽđược kéo bởi nhu cầucủa khách hàng hoặcbởilịch trình sảnxuất. 9
10. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.3.6- Sử dụng hệ thống "kéo" Làm tất cả việc Chỉ làm những trong khả năng công việc ở có thể làm khâu kế tiếp cần Một số biện pháp tăng năng suất 1. Sản xuất đúng thời hạn (Just in time - JIT). 1.4- Lợi ích của hệ thống JIT Giảm lượng tồn kho ở tất cả các khâu Giảm nhu cầu về mặt bằng. Tăng chất lượng sản phẩm, giảm phế phẩm Lợi ích Có tính linh động cao trong phối hợp sản xuất Dòng sản xuất nhịp nhàng chu kỳ sản xuất ngắn Tăng mức độ sản xuất và tận dụng thiết bị. Giảm lao động gián tiếp, tiết kiệm chi phí 10
11. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 2. KANBAN 2.1- Khái niệm - Kanban trựcdịch từ tiếng Nhật thì có nghĩalàcáibảng thông tin. -Phương pháp Kanban là mộtphương tiện báo có nhu cầu, đó là một phiếuyêu cầu có khổ giấy cỡ A6, trong đó có ghi địa điểm lấy hàng, địa điểm nhận hàng, tên và mã số chi tiết. Một số biện pháp tăng năng suất 2. KANBAN 2.2- Nội dung - Kanban là một công cụ kiểm soát sản xuất. - Thông tin trên một Kanban thường có: Tên và mã số các bộ phận chi tiết. Tên và vị trí nơi sản xuất ra bộ phận, chi tiết đó Tên và vị trí nơi các bộ phận, chi tiết sẽ đến Vị trí khu vực lưu trữ. Số lượng các bộ phận, chi tiết trong một lô hang 11
12. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 2. KANBAN 2.3- Phân loại Kanban Sản xuất Đây là loại dùng để báo cho dây chuyền sản xuất cần sản xuất chi tiết Vận chuyển Đây là loại dùng để thông báo cho công đoạn trước cần chuyển chi tiết, sản phẩm nào cho công đoạn sau. Cung ứng Đây là loại dùng thông báo cho nhà cung cấp nguyên vật liệu hoặc bán thành phẩm phải giao hàng Tạm thời Kanban được phát hành có thời hạn trong các trường hợp bị thiếu hàng Tín hiệu Đây là loại dùng thông báo kế hoạch cho các công đoạn sản xuất theo lô. Một số biện pháp tăng năng suất 2. KANBAN 2.4- Các nguyên tắc của Kanban. Mỗi thùng hàng phải chứa một thẻ Kanban Chi tiết luôn được “kéo” bởi công đoạn sau Không bắt đầu sản xuất khi không nhận được kanban Mỗi khay, thùng phải đựng đúng số lượng được chỉ định Không được giao chi tiết phế phẩm cho công đoạn sau Số lượng kanban cần được giảm đến mức ít nhất có thể Khoảng thời gian giữa các lần giao cần được giảm thiểu 12
13. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 2. KANBAN 2.5.1- Ưu điểm Độ chính xác về giờ giấc Tiết kiệm tối đa vật tư và nguyên vật liệu Vòng đời sản phẩm quay nhanh và khả năng phân tán lao động cao Cho thấy vấn đề lớn cần giải quyết của phân xưởng Giúp nắm được tình hình, phế phẩm phát sinh dựa vào dòng di chuyển thông tin Phối hợp chặt chẽ giữa các nơi làm việc. Một số biện pháp tăng năng suất 2. KANBAN 2.5.2- Nhược điểm. Áp dụng hệ thống Kanban xưởng sẽ ít hoặc không có tồn kho nên với các lượng yêu cầu dao động lớn sẽ không đáp ứng được. Sự rối loạn ở một công đoạn sẽ gây ảnh hưởng toàn hệ thống 13
14. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S 3.1- Khái niệm -5S là một phương pháp để tổ chức một nơi làm việc, đặc biệt là một nơi làm việc dùng chung (như một nhà xưởng hay một văn phòng), và giữ nơi đó một cách có tổ chức. - 5S bao gồm: Sàng lọc Sắp xếp Sạch sẽ Săn sóc Sẵn sàng Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S 3.2- Nội dung củaphương pháp 5S Sàng lọc -Kiểmtratấtcả công cụ, nguyên liệu, trong nhà máy, khu vựclàmviệcvàchỉ giữ những mục quan trọng. Mọithứ khác đượccấtgiữ hay vứtbỏ. - Sau khi sàng lọcnơilàmviệcchỉ còn lại những vậtdụng cần thiếtvới số lượng cầnthiết. 14
15. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S 3.2- Nội dung củaphương pháp 5S Sàng lọc -Kiểmtratấtcả công cụ, nguyên liệu, trong nhà máy, khu vựclàmviệcvàchỉ giữ những mục quan trọng. Mọithứ khác đượccấtgiữ hay vứtbỏ. - Sau khi sàng lọcnơilàmviệcchỉ còn lại những vậtdụng cần thiếtvới số lượng cầnthiết. Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sàng lọc 15
16. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sàng lọc Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sàng lọc 16
17. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sàng lọc Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sàng lọc 17
18. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp - Là bố trí, sắp đặt mọi thứ ngăn nắp theo trật tự hợp lý để dễ dàng, nhanh chóng cho việc sử dụng. -Sắp xếp đảm bảo các vật dụng cần thiết luôn “Dể tìm – Dể thấy – Dể lấy – Dể kiểm tra”. Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp 18
19. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp Vùng sử dụng Vùng ít được sử thường xuyên dụng Vùng sử dụng theo chu kỳ 19
20. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp 20
21. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp Dùng mã màu kí hiệu sản phẩm 21
22. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sắp xếp 22
23. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sạch sẽ -Làgiữ gìn vệ sinh tạinơilàmviệc, máy móc, thiếtbịđể đảmbảomôitrường, mỹ quan tạinơilàmviệc. -Tấtcả mọi thành viên trong đơnvịđềucóýthức và tham gia giữ gìn vệ sinh, phảicóđủ phương tiện, dụng cụ vệ sinh cho đầy đủ và thích hợp. Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sạch sẽ 23
24. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sạch sẽ Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sạch sẽ 24
25. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sạch sẽ Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Săn sóc - Là duy trì thường xuyên những việc đã làm, cải tiến liên tục nơi làm việc để đạt được hiệu quả cao hơn là điều rất quan trọng và cần thiết. - Duy trì thực hiện và lặp đi lặp lại 3S đã nêu ở trên. -Tạo môi trường dễ dàng để duy trì việc sàng lọc, sắp xếp và sạch sẽ. 25
26. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Sẵn sàng - Giáo dục mọi người có ý thức, tạo thói quen tự giác tuân thủ nghiêm ngặt các qui định tại nơi làm việc. - Hãy biến mọi việc làm tốt đẹp trở thành thói quen, niêm yết kết quả đánh giá 5S tại nơi làm việc để khuyết chích việc tốt và rút kinh nghiệm việc chưa tốt. -Kiểm tra định kỳ với những nguyên tắc đã xác lập, xây dựng và định hình một nền văn hoá trong đơn vị. Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S 26
27. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3. 5S Một số biện pháp tăng năng suất 3.4 Lợi ích của 5S 27
28. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3.4 Lợi ích của 5S Một số biện pháp tăng năng suất 3.4 Lợi ích của 5S 28
29. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 3.4 Lợi ích của 5S Một số biện pháp tăng năng suất 4. Chu kỳ sản xuất -Chukỳ sảnxuấtlàkhoảng thờigiantừ khi đưa nguyên vậtliệuvàosảnxuấtchođếnkhichế tạo xong, kiểmtravànhập kho thành phẩm. -Chukỳ sảnxuấtcóthể tính cho từng chi tiết, bộ phậnsản phẩm, hay sảnphẩm hoàn chỉnh. 29
30. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 4. Phương hướng rút ngắn chu kỳ sản xuất -Chukỳ sảnxuấtchịu ảnh hưởng củarấtnhiềucácyếutố song chúng ta có thể phân các yếutốảnh hưởng đó thành hai nhóm lớn đólà: +Mộtlà,cảitiếnkỹ thuật, hoàn thiệnphương pháp công nghệ, thay thế quá trình tự nhiên bằng các quá trình nhân tạocó thờigianngắnhơn. + Hai là, nâng cao trình độ tổ chứcsảnxuấtnhư nâng cao trình độ chuyên môn hóa, hiệp tác hóa, áp dụng các biệnpháp sửachữabảodưỡng máy móc thiếtbị nhằmloạibỏ thờigian gián đoạndosự cố,tăng cuờng chấtlượng công tác lậptiếndộ, kiểm soát sảnxuất. Một số biện pháp tăng năng suất 4.2- Những phương thức phối hợp bước công việc 4.2.1 Phương thức tuần tự - Theo phương thức này thì sau khi chế tạo xong cả loạt ở bước công việc trước mới chuyển toàn bộ cho bước công việc sau, cho đến khi kết thúc công việc. -Phối hợp các bước công việc theo phương thức này cho phép có thể sản xuất nhiều loại sản phẩm khác nhau sau mổi lần điều chỉnh máy móc thiết bị. Tuy nhiên sản phẩm dở dang nằm chờ tại nơi làm việc nhiều nên ảnh hưởng đến diện tích sản xuất và thời gian công nghệ bị kéo dài. 30
31. 12/24/2015 Một số biện pháp tăng năng suất 4.2- Những phương thức phối hợp bước công việc 4.2.1 Phương thức tuần tự -Thời gian công nghệ theo phương thức này được tính như sau: m TCNTT n* t i i 1 Trong đó: TCNTT: là thời gian công nghệ theo phương thức tuần tự n: Số lượng chi tiết đươc chế tạo trong mỗi loạt. ti: thời gian gia công ở bước công việc thứ i m: số lượng các bước trong quy trình công nghệ. Một số biện pháp tăng năng suất 4.2- Những phương thức phối hợp bước công việc 4.2.2- Phương thức song song - Theo phương thức này mỗi chi tiết sau khi được chế tạo xong ở bước công việc trước thì được chuyển ngay cho bước công việc kế tiếp mà không cần phải chờ. -Thời gian công nghệ trong phương thức song song được m xác định: TCNSiS  t(1)* n t dn i 1 - Trong đó: TCNSS: Thời gian quá trình công nghệ song song tdn: Thời gian của bước công việc dài nhất 31
32. 12/24/2015 Mộtsố biện pháp tăng năng suất 4.2- Những phương thứcphốihợpbước công việc 4.2.3- Phương thứchổnhợp(Kếthợpgiữa song song và tuầntự) -Trường hợp1:Nếu ti ≤ ti+1 chuyển song song. - Trường hợp2:Nếu ti >ti+1 chuyểntuầntự.  Lưuý:  Chuyểnxuống theo từng đợtnhỏ sao cho thời điểmchuyển xuống phảithỏamãnđiềukiệnlàthời điểmkết thúc gia công chi tiếtcuối cùng trong loạt ở bướccôngviệcthứ i, đồng thời là thời điểmbắt đầu gia công chi tiết đó ở bước công việc thứ i+1. Một số biện pháp tăng năng suất 4.2- Những phương thức phối hợp bước công việc - Thời gian quá trình công nghệ theo phương thức hổn hợp được tính theo: m TCNHHi  t(1)( n t dhnh t ) i 1 - Trong đó: TCNHH: Thời gian công nghệ theo hổn hợp ∑tdh: Tổng thời gian các bước công việc dài hơn ∑tnh: Tổng thời gian các bước công việc ngắn hơn 32
33. 12/24/2015 Mộtsố biện pháp tăng năng suất 4.2- Những phương thứcphốihợpbước công việc -Bướccôngviệcdàihơnlàbướccôngviệcnằmgiữahai bước công việccóthờigianngắnhơn nó. -Bước công việcngắnhơnlàbướccôngviệcnằmgiữa hai bước công việccóthời gian dài hơn nó. -Những bướcnằmgiữamộtbướcdàihơnvàmộtbước ngắnhơn thì không tính đến trong công thức. -Khixácđịnh bước công việc dài hơnvàbước công việc ngắnhơnthìcầnchúýđếncácbướccôngviệc đầutiênvàcuối cùng. Trong trường hợpnàytacoirằng thờigianđứng trước bước đầutiênvàsaubướccuối cùng bằng 0. L/O/G/O Thank You! 33