Bài giảng Quản trị nhân lực - Chương 3: Chiến lược và hoạch định nguồn nhân lực

Nội dung text: Bài giảng Quản trị nhân lực - Chương 3: Chiến lược và hoạch định nguồn nhân lực

1. Bài 3 CHIẾN LƯỢC VÀ HOẠCH ĐỊNH NGUỒN NHÂN LỰC Ngô Quý Nhâm, MBA Khoa Quảntrị Kinh doanh, ĐH NgoạiThương NGO QUY NHAM, MBA Quan niệmvề nguồn nhân lực ) Các doanh nghiệp thành công trên thế giới đềuquanniệm ngườilaođộng trong doanh nghiệplà“tài sản” đặcbiệt. ) Và vì vậy, các nhà lãnh đạoquảnlýtheo quan điểm đầutư NGO QUY NHAM, MBA 1
2. Những giá trị ngườilaođộng đóng góp cho doanh nghiệp: Kỹ năng chuyên môn - Thị trường - Khách hàng Tuyển - Các quy trình - Môi trường Đánh giá dụng thành tích Khả năng học hỏi và phát triển - Sẵn sàng chấp nhận các ý tưởng mới - Tiếp thu kiến thức Năng lực ra quyết định Động lực làm việc Đào tạo& Đãi ngộ phát triển Cam kết Làm việc nhóm -Kỹ năng nhân sự - Khả năng lãnh đạo NGO QUY NHAM, MBA Chiếnlượcnhânsự ) Chiếnlược nhân sự là sự tích hợpcácchính sách và hoạt động QTNNL vớichiếnlượckinh doanh ) Sự tích hợpnàyđượcthể hiện ở ba khía cạnh: ƒ Gắnkết các chính sách nhân sự vớichiếnlượccủa doanh nghiệp. ƒ Xây dựng các chính sách bổ sung cho nhau đồng thời khuyếnkhíchsự tậntâm, linhhoạtvàchất lượng công việccủangườilaođộng. ƒ Quốctế hoá vai trò củacácphụ trách khu vực NGO QUY NHAM, MBA 2
3. Chiếnlượccôngty Bốicảnh tổ chức Đặc điểmmôitrường Nhu cầukinhdoanhchiếnlược (Các mục tiêu kinh doanh chiếnlược) Các hoạt động QTNNL chiếnlược DN đốixử và nhìn nhậncon người Triết lý NNL như thế nào Xác định giá trị và vănhóaDN Thiếtlậpnhững định hướng cho việc Các chính sách NNL giảiquyếtcácvấn đề liên quan đến Các giá trịđóng vai trò chỉ dẫn/định hướng con ngườivàcácchương trình NNL. Các chương trình NNL Phốihợpcácnỗ lựcnhằmkhuyến Các chiếnlược NNL khích thay đổi để giảiquyếtcácvấn đề liên quan đếncon người Các hoạt động NNL Khuyếnkhíchcáchànhvi gắnvớicác Đốivới các vai trò lãnh đạo, quảnlývàđiềuhành vai trò khác nhau Các quy trình NNL Xác định cách thứccáchoạt động này Để hình thành và triển khai các hoạt động đượctriểnkhai NGO QUY NHAM, MBA Quá trình hoạch định chiếnlược 2 3 Phân tích Xác định 6 môi trường các cơ hội Phát triểncácphương án 1 bên ngoài và đedọa chiếnlược Thiếtlập Chiếnlượccôngty sứ mệnh -Chiếnlượctăng trưởng và -Chiếnlược ổn định mụctiêu 4 5 -Chiếnlượcsuygiảm Chiếnlượckinhdoanh Phân tích Xác định - Chi phí thấp môi trường điểmmạnh -Khácbiệthóa nộibộ điểmyếu NGO QUY NHAM, MBA 3
4. Quá trình hoạch định chiếnlược nhân sự Hoạt động quản lý nhân sự • Lập KH nhân sự •Tuyểndụng • Phân tích và • Đào tạo và phát triển thiếtkế công việc • Quảnlý/đánh giá thành tích • Đãi ngộ: lương, thưởng, phúc lợi • Quan hệ lao động Nhu cầuvề Phương Lợithế cạnh án nhân lực tranh • Kỹ năng Kếtquả của -Chi phí thấp chiến Kếtquả • Hành vi tổ chức - Khác biệt lược cá nhân hóa sảnphẩm • Vănhóa •Tỷ lệ bỏ việc, •Kiếnthức vắng mặt •Kỹ năng •Năng suất •Khả năng •Tuân thủ pháp luật • Thái độ •Hình ảnh c.ty NGO QUY NHAM, MBA ChiếnlượccôngtyvàQLNS chiếnlược Chiếnlược Chiếnlược nhân sự công ty Chiếnlượcphát •Hoạch định NNL để đảmbảo nhân triểntự thân viên mới đượctuyểndụng và đào tạo kịpthời để nắmbắtcơ hộithị trường • Thông tin cho các nhân viên biếtvề cơ hộithăng tiếnvàpháttriển • Đảmbảorằng các chuẩnmựcchất lượng và thành tích đượcduytrì Chiếnlượcphát •Hợpnhấthaihệ thống nhân sự khác triểnbằng mua lại biệtcủa hai công ty khác nhau hoặcsápnhập •Cắtgiảm nhân sự như thế nào NGO QUY NHAM, MBA 4
5. ChiếnlượccôngtyvàQLNS chiếnlược Chiếnlược Chiếnlược nhân sự Công ty Chiếnlược ổn định •Xácđịnh nhân sự chủ chốtvàphát (ít cơ hộipháttriển) triểnchiếnlượcgiữ chân những nhân sự này Chiếnlượcsuy •Cắtgiảm nhân sựđểcắtgiảmchi giảm phí •Pháttriểnchiếnlược để quảnlý “những ngườisống sót” NGO QUY NHAM, MBA LẬP KẾ HOẠCH NGUỒN NHÂN LỰC NGO QUY NHAM, MBA 5
6. Khái niệm ) Lậpkế hoạch (hoạch định) nguồnnhânlực là quá trình dự báo nhu cầuNNL vàkhả năng cung cấpcủa doanh nghiệp, xác định mức độ thiếuhụtvề nguồn nhân lực, và đưaracáckế hoạch hành động nhằm đáp ứng những nhu cầu đó. NGO QUY NHAM, MBA MỤC TIÊU CỦA LẬP KẾ HOẠCH NNL: ) Phòng ngừatìnhtrạng thừahoặc thiếu nhân viên ) Đảmbảo doanh nghiệpcóđúng người(vớikỹ năng phù hợp) đúng chỗ và đúng lúc ) ĐảmbảoDN cóthể phản ứng nhanh chóng vớinhững thay đổitrongmôitrường ) Đưarađịnh hướng và sự gắnkếtcủacáchoạt động và hệ thống NNL NGO QUY NHAM, MBA 6
7. Quy trình hoạch định NNL 1. Đánh giá môi trường bên trong và bên ngoài 2. Dự báo nhu cầuvề NNL trong tương lai 3. Xác định khả năng cung NNL trong tương lai 4. Xác định thiếuhụt nhân sự (phân tích GAP) 5. Phát triểnkế hoạch hành động NGO QUY NHAM, MBA Phân tích cầu Phân tích nhân sự Các kế hoạch cung nhân Nhân lực kinh doanh sự hiệntại Các kế Phân tích Thôi việc Quy hoạch tổ môi trường Thuyên chuyển trình chức (trong, ngoài) Tuyểnmới hoạch định Dự báo Phân tích Dự báo NNL nhu cầu NNL thiếuhụt cung NNL Tuyển Kế hoạch Đào tạo dụng hành động Phát triển Đánh giá Đãi ngộ nhân sự NGO QUY NHAM, MBA 7
8. #1: Phân tích môi trường Environmental Scanning ) Mục đích: xác định và dự báo vấn đề (problems), đe doạ (threats) và cơ hội (opportunities) đốivới nhân sự ) Môi trường bên ngoài • Phântíchcạnh tranh •Thị trường lao động: số lượng, chủng loại •Cácquyđịnh củaphápluậtliênquanđếnviệcsử dụng lao động ) Môi trường nộibộ •Chiếnlược •Côngnghệ •Vănhoátổ chức NGO QUY NHAM, MBA #2: Dự báo nhu cầuNNL Doanh nghiệpcầnbaonhiêungườivớicáckỹ năng và năng lựcgìđể thựchiệncácmụctiêu củaDN trongthờigiantới? ) Các phương pháp: ƒ Các phương pháp định tính ƒ Các phương pháp định lượng NGO QUY NHAM, MBA 8
9. Dự báo nhu cầuNNL:Phương pháp định tính (judgmentaly-based method) ) Dựatrênphánđoán ) Áp dụng: • Doanh nghiệpvừavànhỏ •Những bộ phận/ngườimớilàmvề hoạch định NNL •Khimôitrường luôn luôn biến động ) Phương pháp: • Đánh giá của các nhà quảntrị (managerial estimates) •Từ dướilên •Từ trên xuống •Kỹ thuậtDelphi NGO QUY NHAM, MBA Dự báo nhu cầu NNL:Phương pháp định lượng (mathematically based methods): ƒ Phân tích dãy số thờigian ƒ Phân tích hồiquy: quan hệ giữa nhân sự và doanh số, sảnlượng ƒ Năng suất: N=W/P Áp dụng: ƒ Doanh nghiệpcóquymôlớn NGO QUY NHAM, MBA 9
10. #3: Xác định khả năng cung NNL: khả năng cung nộibộ ) Xác định khả năng cung: ƒ Lao động có kỹ năng ƒ Lao động phổ thông ) Công cụ ƒ Dữ liệukỹ năng (Skills inventory) ƒ Dữ liệukỹ năng quản lý (management inventory) ƒ Dự báo những thay đổivề nhân sự NGO QUY NHAM, MBA Back Các yếutố củadữ liệukỹ năng ) Dữ liệuvề quá khứ của nhân viên ƒ Tên và mô tả ngắngọncácvị trí trước đây ƒ Kỹ năng quan trọng cầncóhoặchọc đượckhiđảmnhiệm công việcnày ƒ Họcvấn ƒ Các dự án đặcbiệt đã hoàn thành ) Dữ liệuvề tình trạng kỹ năng hiệntại ƒ Nhấnmạnh các kỹ năng liên quan ƒ Tựđánh giá về năng lực, kỹ năng, biệnphápcảithiện ƒ Đánh giá củacấptrênvề năng lực, kỹ năng ) Dữ liệutương lai ƒ Mụctiêunghề nghiệp(1 Æ3 năm): vị trí, công việc ƒ Đánh giá củacấptrênvề cách thức để thựchiệnn mụctiêu ƒ Các khoá huấnluyệnvàpháttriển NGO QUY NHAM, MBA 10
11. #4: Phân tích thiếuhụt GAP analysis ) So sánh giữa nhu cầuvàkhả năng cung cấp NGO QUY NHAM, MBA #5 Kế hoạch hành động: Khi thừanhânlực Giảipháp Tốc độ Mức độ ảnh hưởng đến con người 1. Cắtgiảm nhân công Nhanh Cao 2. Giảmlương Nhanh Cao 3. Hạ chức Nhanh Cao 4. Thuyên chuyển Nhanh Vừaphải 5. Chia sẻ công việc Nhanh Vừaphải 6. Ngừng tuyểndụng Chậm Thấp 7. Nghỉ việctự nguyện Chậm Thấp 8. Khuyếnkhíchvề hưusớm Chậm Thấp 9. Đào tạolại Chậm Thấp NGO QUY NHAM, MBA 11
12. #5 Kế hoạch hành động: Khi thiếunhânlực Giảipháp Tốc độ Mức độ ảnh hưởng đến con người 1. Làmthêmgiờ Nhanh Cao 2. Sử dụng nhân viên tạmthời Nhanh Cao 3. Thuê ngoài (outsourcing) Nhanh Cao 4. Đào tạo và thuyên chuyển Chậm Cao 5. Giảmtỷ lệ bỏ việc Chậm Vừaphải 6. Tuyểnnhânviênmới Chậm Thấp 7. Đổimới công nghệ Chậm Thấp 8. Thiếtkế lại công việc Chậm Thấp NGO QUY NHAM, MBA 12