Bài giảng Sổ kế toán - Chương 2: Hình thức kế toán

pdf 28 trang hapham 2100
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Sổ kế toán - Chương 2: Hình thức kế toán", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_nguyen_ly_ke_toan_hinh_thuc_ke_toan.pdf

Nội dung text: Bài giảng Sổ kế toán - Chương 2: Hình thức kế toán

  1. Tr ng i h c M TPHCM – Khoa K toán Ki m toán HÌNH TH C K TOÁN MC TIÊU Sau khi hc xong ch ơ ng này sinh viên có th : • Gi i thích và trình bày các quy nh pháp lý v s k toán và hình th c k toán • Phân bi t các lo i s k toán tng hp và chi ti t • Phân bi t s khác bi t v cách th c ghi chép gi a các lo i s k toán trong tng hình th c ghi s k toán • Th c hi n ghi chép vào s k toán theo hình th c nh t ký chung 2 1
  2. NI DUNG  Tng quát v s k toán  Các hình th c ghi s k toán  Th c hành ghi s k toán theo hình th c Nh t ký chung 3 TNG QUÁT V S K TOÁN  Khái ni m  Phân lo i  H th ng s k toán Quy trình th c hi n •M s • Ghi s • Khóa s Sa cha s k toán 4 2
  3. KHÁI NI M  S sách k toán là nơi ghi chép và lu gi các nghi p v.  S sách k toán cn c ghi chép da trên ch ng t k toán  S sách k toán là cn c lp báo cáo tài chính 5 PHÂN LO I Phân lo i theo ph ng pháp ghi chép vào s k toán  Sổ ghi theo trình tự th ời gian là lo i s ghi chép các nghi p v kinh t phát sinh theo trình t th i gian, giúp cho vi c ki m tra, tra cu khi cn thi t. Thí d: Nh t ký.  Sổ ghi theo hệ th ống là lo i s ghi chép các nghi p v kinh t phát sinh phân lo i theo tài kho n tng hp và chi ti t, giúp k toán lu tr thông tin và ph n nh ki m tra tng i t ng k toán. Ví d:S cái, S chi ti t  Sổ liên hợp: là lo i s kt hp va ghi theo trình t th i gian, va ghi theo h th ng trên cùng mt trang s. 6 3
  4. PHÂN LO I (ti p) Phân lo i theo mc ph n nh các i t ng k toán  Sổ tổng hợp là s k toán ghi chép các nghi p v kinh t phát sinh theo tài kho n. Thí d:S cái.  Sổ chi ti ết gm các s, th chi ti t c m ph n nh mt cách chi ti t hơn cho nh ng s li u ã c ph n nh trên s tng hp. Thí d:S chi ti t vt t,  Sổ kết hợp hch toán tng hp vi hch toán chi ti t. 9 10 5
  5. PHÂN LO I (ti p) Phân lo i theo cách t ch c s  Sổ đóng thành quy ển: S cái, Nh t ký – S cái  Sổ tờ rời: th kho, th TSC , s chi ti t vt t, sn ph m, hàng hoá  Sổ điện tử trong h th ng k toán x lý bng máy vi tính, các s k toán c thi t k d i dng các tp tin lu tr trong các a t, k toán ghi s bng cách nh p d li u. 11 Minh h a s t r i 12 6
  6. H TH NG S K TOÁN  Mi doanh nghi p ch có mt h th ng s k toán cho mt k k toán . o Th c hi n quy nh v s k toán trong Lu t K toán, Ngh nh s 129/2004/N -CP ngày 31/5/2005.  DN c t xây dng bi u mu s k toán cho riêng mình nh ng ph i m bo cung cp thông tin v giao dch kinh t mt cách minh bch, y , d ki m tra, d ki m soát và d i chi u  DN c t xây dng hình th c ghi s k toán cho riêng mình trên cơ s m bo thông tin v các giao dch ph i c ph n ánh y , kp th i, d ki m tra, ki m soát và i chi u 13 QUY TRÌNH TH C HI N M s Ghi s Khóa s 14 7
  7. M S S k toán ph i m vào u k k toán nm. • i vi doanh nghi p mi thành lp, s k toán ph i m t ngày thành lp. • Ng i i di n theo pháp lu t và k toán tr ng ca doanh nghi p có trách nhi m ký duy t các s k toán. •S k toán có th óng thành quy n ho c t ri 15 M S (ti p)  S óng thành quy n • Trang u s ph i ghi tõ tên doanh nghi p, tên s, ngày m s, niên k toán và k ghi s, h tên, ch ký ca ng i gi và ghi s, ca k toán tr ng và ng i i di n theo pháp lu t, ánh s trang t trang u n trang cu i, gi a hai trang s ph i óng du giáp lai ca ơ n v k toán.  S t ri: • u mi s t ri ph i ghi rõ tên doanh nghi p, s th t ca tng t s, tên s, tháng s dng, h tên ng i gi và ghi s, ghi vào s ng ký s dng s t ri, s t ri ph i c sp xp theo th t các tài kho n k toán và ph i m bo s an toàn, d tìm. 16 8
  8. GHI S  Vi c ghi s k toán ph i cn c vào ch ng t k toán ã c ki m tra bo m các quy nh v ch ng t k toán.  Mi s li u ghi trên s k toán bt bu c ph i có ch ng t k toán hp pháp, hp lý ch ng minh. 17 KHÓA S Cu i k k toán ph i khoá s k toán tr c khi lp báo cáo tài chính. Ngoài ra ph i khoá s k toán trong các tr ng hp ki m kê ho c các tr ng hp khác theo quy nh ca pháp lu t. 18 9
  9. Bài t p th c hành 1 Hãy th c hi n m- ghi và khóa s cái TK Ti n gi ngân hàng trong tháng 1/20x0 vi nh ng d li u sau:  S d ngày 1/1/20x0: 2.700.000.000  Mt s nghi p v phát sinh liên quan n ti n gi ngân hàng trong tháng 1/20x0: 1. Ngày 5/1: Chuy n kho n mua c phi u th ơ ng mi công ty A, giá mua là 80 tri u ng, chi phí mua là 0,2% giá mua. (GBN 1010) 2. Ngày 10/1: Khách hàng B thanh toán n mua hàng 200 tri u ng bng chuy n kho n. (GBC 2102) 3. Ngày 15/1: Rút ti n gi ngân hàng nh p qu ti n mt tm ng lơ ng cho nhân viên 360 tri u ng. (GBN 1018) 4. Ngày 18/1: Bán hàng thu ngay bng chuy n kho n, giá bán ch a có thu GTGT 10% là 180 tri u ng, giá vn là 142 tri u ng. (Hóa ơ n 0014578; GBC 2121, PXK 004) 19 S CÁI Tên tài kho n S hi u: S Ngày, Ch ng t S ti n hi u tháng Di n gi i Ngày, TK i ghi s S hi u N Có tháng ng A B C D E 1 2 Tháng 1/20x0 S d u tháng 1/20x0 Cng s phát sinh tháng x 20 S d cu i tháng 1/20x0 x 10
  10. SA CH A S K TOÁN  Ph ơ ng pháp ci chính  Ph ơ ng pháp ghi s âm  Ph ơ ng pháp ghi b sung Tr ng hp ghi s trên máy tính 21 Ph ng pháp c i chính Nguyên nhân: • Sai sót trong di n gi i, không liên quan n quan h i ng ca các tài kho n; • Sai sót không nh h ng n s ti n tng cng. Cách sa: •Gch mt ng th ng xoá b ch ghi sai nh ng vn m bo nhìn rõ ni dung sai. • Trên ch b xoá b ghi con s ho c ch úng bng mc th ng phía trên và ph i có ch ký ca k toán tr ng ho c ph trách k toán 22 bên cnh ch sa 11
  11. Ví d 1 Ngày 20/1, k toán phát hi n Phi u chi s 076 ngày 17/1 có ni dung là thanh toán ti n chi phí ti p khách, s ti n 3.620.500 c k toán ghi vào s cái TK 642 là 3.920.500. K toán ti n hành sa s bng ph ơ ng pháp ci chính nh sau: 23 S CÁI Tên tài kho n: Chi phí qu n lý DN S hi u: 642 VT: ng Ch ng t Nh t ký chung S S ti n phát sinh Ngày Di n gi i Trang STT hi u ghi s S Ngày N Có s dòng TK Ư Phân b chi phí 5/1 PB01 03/1 6 3 142 483.000 CCDC Mua vt dng cho 20/1 0589 15/1 6 9 111 277.500 phòng KT Thanh toán ti n 3.620.500 ” PC076 17/1 7 1 111 chi phí ti p khách 3.920.500 24 12
  12. Ph ng pháp ghi âm (Ghi ) Nguyên nhân: • Sai v quan h i ng gi a các tài kho n do nh kho n sai ã ghi s k toán mà không th sa li bng ph ơ ng pháp ci chính; • Phát hi n ra sai sót sau khi ã np báo cáo tài chính cho cơ quan có th m quy n Cách sa: • Ghi li bng mc ho c ghi trong ngo c ơ n bút toán ã ghi sai hu bút toán ã ghi sai. • Ghi li bút toán úng bng mc th ng thay th . •L p ch ng t ghi s i u ch nh, trình KTT ký duy t 25 Ví d 2 Ngày 1/2, k toán phát hi n Phi u chi s 076 ngày 17/1 có ni dung là thanh toán ti n chi phí ti p khách, s ti n 3.620.500 c k toán ghi vào s cái TK 642 là 3.920.500 .K toán ti n hành sa s bng ph ơ ng pháp ghi âm nh sau: 26 13
  13. S CÁI Tháng 1/20x1 Tên tài kho n: Chi phí qu n lý doanh nghi p S hi u: 642 VT: ng Nh t ký Ch ng t S ti n phát sinh Ngày chung S hi u Di n gi i ghi s Trang STT TK S Ngày N Có s dòng 5/1 PB01 03/1 Phân b chi phí CCDC 6 3 142 483.000 20/1 Mua vt dng cho 0589 15/1 6 9 111 277.500 phòng KT Thanh toán ti n chi phí ” PC076 17/1 7 1 111 3.920.500 ti p khách 31/ KH01 30/1 Trích kh u hao TSC 7 8 214 267.800 1 KC01 31/1 Kt chuy n CPQLDN 7 12 911 7.601.80027 Tng cng 7.601.800 7.601.800 Lp ch ng t ghi s iu ch nh CH NG T GHI S IU CH NH STT: 007 Ngày 1/2/20x1 VT: ng Ghi S hi u tài kho n S ti n Di n gi i chú N Có Xóa s ti n ghi sai c a PC076 ngày 17/1 ã ghi s cái TK 642, 642 111 (3.920.500) 111 iu ch nh l i s ti n úng theo 642 111 3.620.500 PC076 ngày 17/1 28 Ng i l p K toán tr ng 14
  14. Lp ch ng t ghi s iu ch nh CH NG T GHI S IU CHÍNH STT: 008 Ngày 1/2/20x1 VT: ng S hi u tài kho n Ghi Di n gi i S ti n N Có chú Xóa s t ng c ng k t chuy n t 911 642 (7.601.800) TK 642  TK 911 iu ch nh l i s ti n k t 911 642 7.301.800 chuy n Ng i l p K toán tr ng 29 Ghi vào s t CTGS iu ch nh S CÁI Tháng 1/20x1 Tên tài kho n: Chi phí qu n lý DN S hi u: 642 VT: ng Ch ng t Nh t ký chung S ti n phát sinh Ngày S hi u Di n gi i Trang STT ghi s S Ngày TK N Có s dòng KC01 31/1 Kt chuy n CPQLDN 7 12 911 7.601.800 Tng cng tháng 1/20x1 7.601.800 7.601.800 1/2 C007 1/2 Xóa s ti n ghi sai 111 (3.920.500) C007 “ Ghi l i s ti n úng 111 3.620.500 C008 “ Xóa s ti n ã k t chuy n 911 (7.601.800) iu ch nh li s k t C008 “ 911 7.301.800 chuy n 30 Tng cng ã iu ch nh T1/20x1 7.301.800 7.301.800 15
  15. Ph ng pháp ghi b sung Nguyên nhân: • Ghi úng v quan h i ng tài kho n nh ng s ti n ghi s ít hơn s ti n trên ch ng t •B sót không cng s ti n ghi trên ch ng t. Cách sa: • Ghi li bút toán b sung bng mc th ng. •Lp ch ng t ghi s iu ch nh, trình KTT ký duy t 31 Ví d 3 Ngày 20/1, k toán phát hi n Phi u chi s 076 ngày 17/1 có ni dung là thanh toán ti n chi phí ti p khách, s ti n 4.620.500 c k toán ghi vào S cái TK 642 và S cái TK 111 là 3.620.500 . K toán ti n hành sa s bng ph ơ ng pháp ghi b sung nh sau: 32 16
  16. S CÁI Tên tài kho n: Chi phí qu n lý doanh nghi p S hi u: 642 VT: ng Nh t ký S Ch ng t S ti n phát sinh Ngày chung hi u Di n gi i ghi s Tran STT TK S Ngày N Có g s dòng Ư Phân b chi phí 5/1 PB01 03/1 6 3 142 483.000 CCDC Mua vt dng cho 20/1 0589 15/1 6 9 111 277.500 phòng KT Thanh toán ti n chi ” PC076 17/1 7 1 111 3.620.500 phí ti p khách 33 Lp ch ng t ghi s b sung CH NG T GHI S B SUNG STT: 011 Ngày 20/1/20x1 VT: ng Ghi S hi u tài kho n S ti n Di n gi i chú N Có B sung s ti n c a 642 111 1.000.000 PC076 ngày 17/1 Ng i l p K toán tr ng 34 17
  17. Ghi vào s t CTGS b sung S CÁI Tên tài kho n: Chi phí qu n lý DN S hi u: 642 VT: ng Nh t ký Ch ng t S S ti n phát sinh Ngày chung Di n gi i hi u ghi s Trang STT S Ngày TK Ư N Có s dòng Phân b chi phí 5/1 PB01 03/1 6 3 142 483.000 CCDC Mua vt dng cho 15/1 0589 15/1 6 9 111 277.500 phòng KT Thanh toán ti n chi ” PC076 17/1 7 1 111 3.620.500 phí ti p khách B sung s ti n theo 20/1 009 20/1 111 1.000.000 PC076 35 Th c hi n s a s t ơ ng t cho s cái TK 111 SA CH A S - KHI S D NG PH N M M K TOÁN Tr ng hp phát hi n sai sót tr c khi báo cáo tài chính nm np cho cơ quan nhà n c có th m quy n thì ph i sa ch a tr c ti p vào s k toán ca nm ó trên máy vi tính; Tr ng hp phát hi n sai sót sau khi báo cáo tài chính nm ã np cho cơ quan Nhà n c có th m quy n thì ph i sa ch a tr c ti p vào s k toán ca nm ã phát hi n sai sót trên máy vi tính và ghi chú vào dòng cu i ca s k toán nm có sai sót; Ph ơ ng pháp áp dng: Ghi âm, ghi b sung 36 18
  18. HƯ NG D N CÁC HÌNH TH C K TOÁN Khái ni m Các hình th c k toán hi n nay Cn c la ch n hình th c k toán Qui trình ghi s theo các hình th c: • Nh t ký s cái • Chng t ghi s • Nh t ký chung • Nh t ký ch ng t •K toán trên máy vi tính 37 KHÁI NI M Hình th c k toán là vi c t ch c h th ng s k toán: •S l ng s •Kt cu s •Mi quan h gi a các lo i s trong vi c ghi chép, tng hp các s li u t ch ng t gc cung cp thông tin cho ch tiêu cn lp trên các báo cáo k toán. 38 19
  19. CÁC HÌNH TH C GHI S K TOÁN  Hình th c k toán NH T KÝ – S CÁI  Hình th c k toán NH T KÝ CHUNG  Hình th c k toán CH NG T GHI S  Hình th c k toán NH T KÝ CH NG T  Hình th c k toán trên máy vi tính 39 CN C XÂY D NG HÌNH TH C GHI S  c im ho t ng và yêu cu qu n lý, • m bo thông tin v các giao dch ph i c ph n ánh y , kp th i, d ki m tra, ki m soát và i chi u. 40 20
  20. Quy trình ghi s theo Hình th c Nh t ký - s cái S k toán s dng: •S tng hp: Nh t ký – s cái •S chi ti t: Các s (th ) chi ti t iu ki n vn dng: • Quy mô nh • Có ít nghi p v kinh t phát sinh •S dng ít tài kho n 41 Ch ng t g c Bng t ng h p S qu S chi ti t Ch ng t g c Nh t ký – s cái Bng t ng h p chi ti t Báo cáo k toán 42 TRÌNH T GHI S K TOÁN THEO HÌNH TH C NH T KÝ- S CÁI 21
  21. Ví d 4 Tóm tt mt s nghi p v ca cty ABC trong tháng 1/20x1: 1. Ngày 2/1: Rút TGNH nh p qu ti n mt 200.000.000 . GBN111; PT444 2. Ngày 3/1: Mua hàng hóa PP vi giá mua ch a có thu GTGT 10% là 140.000.000 , ã tr bng TGNH. HĐ222; GBN112 3. Ngày 5/1: Xu t qu ti n mt ng lơ ng cho nhân viên vn phòng là 10.000.000 . PC333 4. Ngày 7/1: Bán hàng PP ch a thu ti n, giá bán ch a có thu GTGT 10% là 48.000.000 . HĐ888 5. Ngày 8/1: Chi ti n mt thanh toán ti n in vn phòng là 8.000.000 , ch a có thu GTGT 10%. PC334 6. Ngày 10/1: Thu ti n nh ng bán TSC là 3.000.000 , ch a có thu GTGT 10%, bng ti n mt. PT445 7. Ngày 10/1: Khách hàng tr n mua hàng bng chuy n kho n là 80.000.000 . GBC555 8. 43 NH T KÝ – S CÁI THÁNG 1 NM 20x1 Ch ng t S hi u TK TK 111 TK 112 Ngày Th TT tháng Di n gi i S ti n t Dòng Ngày GS S N Códòng N Có N Có tháng S d u 1 1 xxx xxx tháng 1/20x1 SPS trong 2 2 tháng 1/20x1 GBN 3 2/1 2/1 Rút TGNH 200 111 112 3 200 200 111 4 4 5 5 6 6 7 7 44 22
  22. Quy trình ghi s Hình th c nh t ký chung S tng hp: • Nh t ký chung • Các Nh t ký chuyên dùng (Nh t ký c bi t) •S cái S chi ti t: Các s (th ) chi ti t  c im: •Kt cu s và ghi chép ơ n gi n, thu n li cho vi c ng dng tin hc • Trình t x lý nghi p v nhanh iu ki n vn dng: mi lo i hình doanh nghi p, nh t là trong iu kên ng dng tin hc 45 Ch ng t k toán S, th k toán Nh t ký c bi t Nh t ký chung Chi ti t S cái Bng t ng h p Chi ti t Bng cân i Tài kho n Báo cáo tài chính 46 TRÌNH T GHI S K TOÁN THEO HÌNH TH C NH T KÝ CHUNG 23
  23. S NH T KÝ CHUNG Trang 1 Ngày S Ngày ã S S S phát sinh ghi ch ng ch ng Di n gi i ghi TT hi u s t g c t g c s cái dòng TK N Có Tháng 1/20x1 1 GBN 2/1 2/1 Rút TGNH nh p qu 111 2 111 200 “ “““ 3 112 200 4 5 6 7 8 47 9 S CÁI Tên tài kho n: Ti n m t S hi u: 111 Nh t ký Ch ng t S ti n phát sinh Ngày chung S ghi Di n gi i hi u s Trang STT TK S Ngày N Có s dòng Tháng 1/20x1 S d u T1/20x1 xxx 48 24
  24. Quy trình ghi s Hình th c ch ng t ghi s S tng hp: •S ng ký ch ng t ghi s •S cái S chi ti t: Các s (th ) chi ti t  c im: •Mi nghi p v kinh t phát sinh c nh kho n trên các Ch ng t ghi s • Ghi chép th công, còn trùng lp, không kp th i iu ki n vn dng: doah nghi p có nhi u nghi p v kinh t phát sinh, s dng nhi u tài kho n. 49 Ch ng t g c/ Bng t ng h p ch ng t S qu Ch ng t ghi s S chi ti t S ng ký CTGS Bng t ng h p S cái Chi ti t Bng cân i Tài kho n Báo cáo tài chính 50 TRÌNH T GHI S K TOÁN THEO HÌNH TH C CH NG T GHI S 25
  25. CH NG T GHI S S: 001 Ngày 10 tháng 1 nm 20x1 S hi u TK Ghi Trích y u S ti n N Có chú ng lơ ng nhân viên 334 111 10.000.000 Ti n in v n phòng 642 111 8.000.000 133 111 800.000 TNG CNG 18.800.000 Kèm theo 2 ch ng t g c 51 S NG KÝ CH NG T GHI S NM 20X1 Ch ng t ghi s S ti n S hi u Ngàytháng AB 1 001 10/1/20x1 18.800.000 Tng cng XXX Đối chiếu với Bảng cân đối TK XXX = Tổng phát sinh Nợ = Tổng phát sinh CÓ 52 26
  26. S CÁI (Dùng cho hình th c k toán Ch ng t ghi s ) Tên tài kho n Ti n m t S hi u: 111 Ch ng t ghi S Ghi Ngày, S ti n s hi u chú tháng Di n gi i S Ngày, TK i ghi s N Có hi u tháng ng A B C D E 1 2 G Tháng 1/20x1 S d u tháng 1/20x1 xxx 10/1 001 10/1 ng lơ ng nhân viên 334 10.000.000 “““ Ti n in v n phòng 642 8.000.000 ““ “ “ 133 800.000 53 Quy trình ghi s Hình th c k toán trên máy vi tính TRÌNH T GHI S K TOÁN THEO HÌNH TH C K TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH CH NG T K TOÁN PH N M M K S K TOÁN TOÁN S tng h p S chi ti t BNG T NG H P CH NG T K TOÁN CÙNG LO I MÁY VI TÍNH - Báo cáo tài chính - Báo cáo k toán qu n tr Ghi chú: Nh p s li u hàng ngày In s, báo cáo cu i tháng, cu i n m i chi u, ki m tra 54 27
  27. Quy trình ghi s Hình th c Nh t ký- ch ng t CH NG T K TOÁN VÀ CÁC B NG PHÂN B BNG KÊ S, TH K NH T KÝ TOÁN CHI TI T CH NG T BNG T NG H P S CÁI CHI TI T 55 BÁO CÁO TÀI CHÍNH 28