›
›

Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao Hiệu quả sử dụng Vốn cố định tại Công ty Tư vấn Xây dựng Dân dụng Việt Nam

pdf 81 trang hapham 1460
Download
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao Hiệu quả sử dụng Vốn cố định tại Công ty Tư vấn Xây dựng Dân dụng Việt Nam", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfluan_van_mot_so_giai_phap_nham_nang_cao_hieu_qua_su_dung_von.pdf

Nội dung text: Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao Hiệu quả sử dụng Vốn cố định tại Công ty Tư vấn Xây dựng Dân dụng Việt Nam

  1. Luận văn Một số giải pháp nhằm nâng cao Hiệu quả sử dụng Vốn cố định tại Công ty Tư vấn Xây dựng Dân dụng Việt Nam
  2. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên LI NÓI U Khi ti n hành ho t ng kinh doanh, các Doanh nghi p ph i t trang b cho mình m t h th ng c s v t ch t t ư ng ng v i ngành ngh kinh doanh ã l a ch n. iu này òi h i các Doanh nghi p ph i có m t s ti n ng tr ưc mua sm. L ưng ti n ng tr ưc ó g i là v n kinh doanh trong ó chi m ch y u là vn c nh. Nh t là trong s c nh tranh gay g t c a c ch th tr ưng hi n nay, các Doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n ưc thì b ng m i cách ph i s d ng ng v n có hi u qu . Do v y òi hi các nhà qu n lý Doanh nghi p ph i tìm ra các ph ư ng sách nh m nâng cao hi u qu s d ng v n nói chung và hi u qu s dng v n c nh nói riêng. Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam (tên vi t t t là VNCC) là mt n v có quy mô và l ưng v n c nh t ư ng i l n. Hi n nay tài s n c nh c a Công ty ã và ang ưc i m i. Do v y vi c Qu n lý s d ng ch t ch và có hi u qu v n c nh c a Công ty là m t trong nh ng yêu c u l n nh m t ng n ng su t lao ng thu ưc l i nhu n cao m b o trang tr i cho mi chi phí và có lãi. Xu t phát t lý do trên và v i mong mu n tr thành nhà qu n lý trong tư ng lai; trong th i gian th c t p t i Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ưc s h ưng d n giúp nhi t tình c a các th y cô giáo trong khoa cùng tp th cán b công nhân viên phòng K toán - Tài chính công ty T ư v n Xây dng Dân d ng Vi t Nam, em ã ch n tài: “ Mt s gi i pháp nh m nâng cao Hi u qu s d ng V n c nh t i Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ” cho lu n v n t t nghi p c a mình. Kt c u c a chuyên g m nh ng ph n chính sau: PH N I : Vn c nh và Hi u qu s d ng v n c nh c a Doanh nghi p. PH N II : Th c tr ng s d ng v n c nh c a Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam. PH N III : Mt s gi i pháp nâng cao hi u qu s d ng v n c nh t i Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam Là công trình nghiên c u u tay, do iu ki n h n ch v th i gian và tài 1
  3. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên li u nên khó tránh kh i có sai sót, khi m khuy t. Em r t mong nh n ưc s óng góp ý ki n c a các th y cô giáo và các b n n i dung nghiên c u v n này ưc hoàn thi n h n. Em xin chân thành c m n ! 2
  4. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên PH ẦN I VN C NH VÀ HI U QU S D NG V N C NH CA DOANH NGHI P I-/ TM QUAN TR NG C A V N C NH I V I DOANH NGHI P. 1-/ Khái ni m, c im và ngu n hình thành v n c nh trong Doanh nghi p 1.1. Khái ni m v n c nh. Theo quy nh hi n hành c a Vi t Nam thì “V n c nh là bi u hi n b ng ti n c a tài s n c nh, hay v n c nh là toàn b giá tr b ra u t ư vào tài sn c nh nh m ph c v ho t ng kinh doanh”. Trong n n kinh t hàng hoá - ti n t mua s m, xây d ng tài s n c nh, mt trong nh ng y u t c a quá trình kinh doanh òi h i các Doanh nghi p ph i có m t s ti n ng tr ưc. V n ti n t ưc ng tr ưc mua s m tài s n c nh hu hình và tài s n c nh vô hình ưc g i là v n c nh. Do v y, c im vn ng c a tài s n c nh s quy t nh s v n ng tu n hoàn c a v n c nh. Tài s n c nh là nh ng t ư li u lao ng ch y u. Chúng tham gia tr c ti p ho c gián ti p vào nhi u chu k c a quá trình s n xu t kinh doanh c a Doanh nghi p. Tài s n c nh không thay i hình thái v t ch t ban u trong su t th i gian s d ng, cho n lúc h ư h ng hoàn toàn. Trong quá trình s d ng, tài s n c nh hao mòn d n, ph n giá tr hao mòn s chuy n d n vào giá tr m i t o ra ca s n ph m và ưc bù p l i b ng ti n khi s n ph m ưc tiêu th . Tài s n c nh c ng là m t lo i hàng hoá có giá tr s d ng và giá tr . Nó là s n ph m ca lao ng và ưc mua bán, trao i trên th tr ưng s n xu t. Gi a tài s n c nh và v n c nh có m i quan h m t thi t v i nhau. Tài s n c nh là hình thái bi u hi n v t ch t c a v n c nh. Do v y, v n c nh c a Doanh nghi p có c im t ư ng t nh ư tài s n c nh. Nh ư th sau nhi u chu k s n xu t kinh doanh ph n v n c nh gi m d n và ph n v n ã luân chuy n t ng lên. K t thúc quá trình này, s ti n kh u hao ã thu h i tái t o m t tài s n m i. Lúc này tài s n c nh c ng h ư h ng hoàn toàn cùng vi v n c nh ã k t thúc m t vòng tu n hoàn luân chuy n. Do ó, có th nói vn c nh là bi u hi n s ti n ng tr ưc v nh ng tài s n c nh mà chúng có 3
  5. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên c im chuy n d n t ng ph n trong chu k s n xu t và k t thúc m t vòng tu n hoàn khi tài s n c nh h t th i h n s d ng. 1.2. Phân lo i tài s n c nh: Vi c qu n lý v n c nh là công vi c ph c t p và khó kh n, nh t là các Doanh nghi p có t tr ng v n c nh l n, có ph ư ng ti n k thu t tiên ti n. Trong th c t tài s n c nh s p x p phân lo i theo nh ng tiêu th c khác nhau nh m ph c v công tác qu n lý, b o d ưng tài s n, ánh giá hi u qu s d ng tng lo i, t ng nhóm tài s n. 1.2.1 Phân lo i theo hình thái bi u hi n g m: 1.2.1.(1) Tài s n c nh h u hình: Khái ni m: Tài s n c nh h u hình là nh ng t ư li u lao ng ch y u có tính ch t v t ch t (t ng n v tài s n có k t c u c l p ho c là m t h th ng gm nhi u b ph n t ng tài s n liên k t v i nhau th c hi n m t hay m t s ch c n ng nh t nh), có giá tr l n và th i gian s d ng lâu dài, tham gia vào nhi u chu k kinh doanh nh ưng v n gi nguyên hình thái v t ch t ban u nh ư nhà c a, v t ki n trúc, máy móc, thi t b Tiêu chu n nh n bi t tài s n c nh h u hình. Là m i t ư li u lao ng, là t ng tài s n h u hình có k t c u c l p, ho c là mt h th ng g m nhi u b ph n tài s n riêng l liên k t v i nhau cùng th c hi n m t hay m t s ch c n ng nh t nh mà n u thi u b t k m t b ph n nào trong ó thì c h th ng không th ho t ng ưc, n u tho mãn ng th i c hai tiêu chu n d ưi ây thì ưc coi là m t tài s n c nh: 1- Có th i gian s d ng t 1 n m tr lên. 2- Có giá tr t 5.000.000 ng tr lên. Tr ưng h p m t h th ng g m nhi u b ph n tài s n riêng l liên k t v i nhau, trong ó m i b ph n c u thành có th i gian s d ng khác nhau và n u thi u m t b ph n nào ó mà c h th ng v n th c hi n ch c n ng ho t ng chính c a nó mà do yêu c u qu n lý, s d ng tài s n c nh òi h i ph i qu n lý riêng t ng b ph n tài s n thì m i b ph n tài s n ó ưc coi là m t tài s n c nh h u hình c l p. Các lo i tài s n c nh h u hình: 1, Nhà c a, v t ki n trúc: là tài s n c nh c a Doanh nghi p ưc hình 4
  6. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên thành sau quá trình thi công xây d ng nh ư tr s làm vi c, nhà kho, hàng rào, tháp n ưc, sân bãi, các công trình trang trí cho nhà c a, ưng xá, c u c ng, ưng s t, c u tàu, c u cng 2, Máy móc, thi t b : là toàn b các lo i máy móc, thi t b dùng trong ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p nh ư máy móc chuyên dùng, thi t b công tác, dây chuy n công ngh , nh ng máy móc n l . 3, Ph ư ng ti n v n t i, thi t b truy n d n: là các lo i ph ư ng ti n v n t i gm ph ư ng ti n v n t i ưng s t, ưng thu , ưng b , ưng không, ưng ng và các ph ư ng ti n, thi t b truy n d n nh ư h th ng thông tin, h th ng in, ưng ng n ưc, b ng t i 4, Thi t b , d ng c qu n lý: là nh ng thi t b , d ng c dùng trong công tác qu n lý ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p nh ư máy vi tính ph c v qu n lý, thi t b in t , thi t b d ng c o l ưng, ki m tra ch t l ưng, máy hút m, hút b i, ch ng m i m t. 5, Vưn cây lâu n m, súc v t làm vi c và ho c cho s n ph m: là các vưn cây lâu n m nh ư v ưn cà phê, v ưn chè, v ưn cao su, v ưn cây n qu , th m c , th m cây xanh súc v t làm vi c và ho c cho s n ph m nh ư àn voi, àn ng a, trâu bò 6, Các lo i tài s n c nh khác: là toàn b các tài sn c nh khác ch ưa li t kê vào 5 lo i trên nh ư tranh nh, tác ph m ngh thu t ánh giá tài s n c nh theo nguyên giá: Là toàn b các chi phí th c t ã chi ra có tài s n c nh h u hình cho ti khi ưa tài s n c nh i vào ho t ng bình th ưng nh ư giá mua th c t c a tài s n c nh các chi phí v n chuy n b c d , chi phí l p t, ch y th , lãi ti n vay u t ư cho tài s n c nh khi ch ưa bàn giao và ư a tài s n c nh vào s dng; thu và l phí tr ưc b (n u có) i v i tài s n c nh loi u t ư xây d ng thì nguyên giá là giá th c t ca công trình xây d ng (c t làm và thuê ngoài) theo quy nh t i iu l qu n lý u t ư và xây d ng hi n hành, các chi phí khác có liên quan và l phí tr ưc b (n u có). i v i tài s n c nh là súc v t làm vi c và ho c cho s n ph m, v ưn cây lâu n m thì nguyên giá là toàn b các chi phí th c t , h p lý, h p l ã chi ra cho con súc v t, m nh v ưn cây t lúc hình thành cho t i khi ưa vào khai thác, 5
  7. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên s d ng theo quy nh t i iu l qu n lý u t ư và xây d ng hi n hành, các chi phí khác có liên quan và l phí tr ưc b (n u có). i v i tài s n c nh lo i ưc c p, ưc iu chuy n n thì nguyên giá tài s n c nh lo i ưc c p, iu chuy n n bao g m: giá tr còn l i trên s k t toán c a tài s n c nh n v c p, n v iu chuy n ho c giá tr theo ánh giá th c t c a h i ng giao nh n, các chi phí tân trang; chi phí s a ch a, chi phí v n chuy n b c d , l p t, ch y th , l phí tr ưc b (n u có) mà bên nh n tài s n ph i chi ra tr ưc khi ư a tài s n c nh vào s d ng. Riêng nguyên giá tài s n c nh iu chuy n gi a các n v thành viên hch toán ph thu c trong Doanh nghi p là nguyên giá ph n ánh n v b iu chuy n phù h p v i b h s c a tài s n c nh ó. n v nh n tài sn c nh c n c vào nguyên giá, s kh u hao lu k , giá tr còn l i trên s k toán và b h s c a tài s n c nh ó xác nh các ch tiêu nguyên giá, s kh u hao lu k , giá tr còn l i trên s k toán c a tài s n c nh và ph n ánh vào s k toán. Các chi phí có liên quan n vi c iu chuy n tài kho n gi a các n v thành viên h ch toán ph thu c không h ch toán t ng nguyên giá tài s n c nh mà h ch toán vào chi phí kinh doanh trong k . i v i tài s n c nh lo i ưc cho, ưc bi u, ưc t ng, nh n góp v n liên doanh, nh n l i v n góp do phát hi n th a thì nguyên giá bao g m: giá tr theo ánh giá th c t c a H i ng giao nh n; các chi phí tân trang, s a ch a tài sn c nh; các chi phí v n chuy n, b c d , l p t, ch y th , l phí tr ưc b (n u có) mà bên nh n ph i chi ra tr ưc khi ưa tài s n c nh vào s d ng. 1.2.1(2) Tài s n c nh vô hình. Khái ni m: Tài s n c nh vô hình là nh ng tài s n c nh không có hình thái v t ch t, th hi n m t l ưng giá tr ã ưc u t ư có liên quan tr c ti p n nhi u chu k kinh doanh c a Doanh nghi p nh ư chi phí thành l p Doanh nghi p, chi phí v t s d ng, chi phí v b ng phát minh, sáng ch , b n quy n tác gi , mua b n quy n tác gi , nh n chuy n giao công ngh Tiêu chu n nh n bi t tài s n c nh vô hình. Mi kho n chi phí th c t mà Doanh nghi p ã chi ra có liên quan n ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p n u tho mãn ng th i 2 iu ki n sau: 1- Có th i gian s d ng t 1 n m tr lên 6
  8. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên 2- Có giá tr t 5000.000 ng tr lên, thì ưc coi là tài s n c nh và n u không hình thành tài s n c nh h u hình thì ưc coi là tài s n c nh vô hình. Nu kho n chi phí này không ng th i tho mãn c 2 tiêu chu n nêu trên thì ưc h ch toán th ng ho c ưc phân b d n vào chi phí kinh doanh c a Doanh nghi p. Các lo i tài s n c nh vô hình và nguyên giá c a chúng: 1, Chi phí v t s d ng : là toàn b các chi phí th c t ã chi ra có liên quan tr c ti p n t s d ng bao g m: ti n chi ra có quy n s d ng t (g m c ti n thuê t hay ti n s d ng t tr 1 l n (n u có); chi phí cho n bù gi i phóng m t b ng; san l p m t b ng (n u có); l phí tr ưc b (n u có) nh ưng không bao g m các chi phí chi ra xây d ng các công trình trên t). Tr ưng h p Doanh nghi p tr ti n thuê t hàng nm ho c nh k nhi u nm thì các chi phí này ưc phân b d n vào chi phí kinh doanh trong (các) k , không h ch toán vào nguyên giá tài s n c nh. 2, Chi phí thành l p Doanh nghi p Là các chi phí th c t h p lý, h p l và c n thi t ã ưc nh ng ng ưi tham gia thành l p Doanh nghi p chi ra có liên quan tr c ti p t i vi c chu n b khai sinh ra Doanh nghi p bao g m các chi phí cho công tác nghiên c u, th m dò l p d án u t ư thành l p Doanh nghi p; chi phí th m nh d án, h p thành l p n u các chi phí này ưc nh ng ng ưi tham gia thành l p Doanh nghi p xem xét, ng ý coi nh ư m t ph n v n góp c a m i ng ưi và ưc ghi trong v n iu l c a Doanh nghi p. 3, Chi phí nghiên c u phát tri n. Là toàn b các chi phí th c t Doanh nghi p ã chi ra th c hi n các công vi c nghiên c u, th m dò, xây d ng các k ho ch u t ư dài h n nh m em l i l i ích lâu dài cho Doanh nghi p. 4, Chi phí v b ng phát minh, b ng sáng ch , b n quy n tác gi , mua bn quy n tác gi , nh n chuy n giao công ngh là toàn b các chi phí th c t Doanh nghi p chi ra cho các công trình nghiên c u (bao g m c chi phí cho s n xu t th nghi m, chi cho công tác ki m nghi m, nghi m thu c a Nhà n ưc) ưc Nhà n ưc c p b ng phát minh, b ng sáng ch , b n quy n tác gi , b n 7
  9. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên quy n nhãn hi u, chi cho vi c nh n chuy n giao công ngh t các t ch c và các cá nhân mà các chi phí này có tác d ng ph c v tr c ti p ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p. 5, Chi phí v l i th kinh doanh. Là kho n chi cho ph n chênh l ch Doanh nghi p ph i tr thêm (Chênh l ch ph i tr thêm = Giá mua - Giá tr c a các tài s n theo ánh giá th c t ). Ngoài giá tr c a các tài s n theo ánh giá th c t (tài s n c nh, tài s n l ưu ng), khi Doanh nghi p i mua, nh n sáp nh p, h p nh t m t Doanh nghi p khác. L i th này ưc hình thành b i ưu th v v trí kinh doanh, v danh ti ng và uy tín vi b n hàng, v trình tay ngh c a i ng ng ưi lao ng, v tài iu hành và t ch c c a Ban qu n lý Doanh nghi p ó Trong th c t ph n v n u t ư cho tài s n c nh vô hình trong t ng s u t ư c a Doanh nghi p nhi u hay ít còn tu thu c vào c im ngành ngh kinh doanh c a Doanh nghi p. Nh ưng vi c ánh giá các tài s n b t ng vô hình cng r t ph c t p. Tài s n c nh h u hình có th tham kh o giá c trên th tr ưng ca chúng m t cách t ư ng i khách quan, trong khi ó i v i tài s n c nh vô hình th ưng khó kh n h n và mang nhi u tính ch quan. S l ưng các tài s n c nh vô hình không kh u hao c ng r t l n. Nh ư v y cách phân lo i này có th cho ta th y m t cách tng quát các hình thái c a tài s n c nh, t ó có nh ng bp, ph ư ng th c qu n lý thích h p. 1.2.2. Phân lo i tài s n c nh theo tình hình s d ng g m: 1.2.2 (1) Tài s n c nh ang s d ng ây là nh ng tài s n ang tr c ti p ho c gián ti p tham gia vào quá trình sn xu t kinh doanh t o ra s n ph m. Trong Doanh nghi p, t tr ng tài s n c nh ã ư a vào s d ng so v i toàn b tài s n c nh hi n có càng l n thì hi u qu s d ng tài s n c nh càng cao. 1.2.2 (2) Tài s n c nh ch ưa s d ng. ây là nh ng tài s n Doanh nghi p do nh ng nguyên nhân ch quan, khách quan ch ưa th ưa vào s d ng nh ư: tài s n d tr , tài s n mua s m, xây d ng thi t k ch ưa ng b , tài s n trong giai on l p ráp, ch y th 1.2.2 (3) Tài s n c nh không c n dùng ch thanh toán ây là nh ng tài s n ã h ư h ng, không s d ng ưc ho c còn s d ng 8
  10. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ưc nh ưng l c h u v m t k thu t, ang ch i gi i quy t. Nh ư v y có th th y r ng cách phân lo i này giúp ng ưi qu n lý t ng quát tình hình và ti m nng s d ng tài s n, th c tr ng v tài s n c nh trong Doanh nghi p. 1.2.3. Phân lo i tài s n c nh theo tính ch t, công d ng kinh t . 1.2.3 (1) Tài s n c nh dùng cho m c ích kinh doanh : là nh ng tài s n c nh do Doanh nghi p s d ng nh m ph c v cho ho t ng kinh doanh c a mình. 1.2.3 (2) Tài s n c nh dùng cho m c ích phúc l i, s nghi p an ninh qu c phòng : là nh ng tài s n c nh do Doanh nghi p qu n lý s d ng cho các mc ích phúc l i, s nghi p, an ninh, qu c phòng trong Doanh nghi p. 1.2.3 (3) Tài s n c nh b o qu n h , g i h , c t gi h Nhà n ưc: là nh ng tài s n c nh Doanh nghi p b o qu n, gi h cho các n v khác ho c ct gi h Nhà n ưc theo quy t nh c a c quan Nhà n ưc có th m quy n. Nói chung tu theo yêu c u qu n lý c a t ng Doanh nghi p, Doanh nghi p t phân lo i chi ti t h n các tài s n c nh c a Doanh nghi p theo t ng nhóm cho phù h p. 1.2.4. Phân lo i tài s n c nh theo quy n s h u: Cách phân lo i này giúp ng ưi s d ng tài s n c nh phân bi t tài s n c nh nào thu c quy n s hu c a n v mình trích kh u hao, tài s n c nh nào i thuê ngoài không tính trích kh u hao nh ưng ph i có trách nhi m thanh toán ti n i thuê và hoàn tr y khi k t thúc h p ng thuê gi a 2 bên. Tài s n c nh s ưc phân ra là: 1.2.4 (1) Tài sn c nh t có: Là nh ng tài s n c nh ưc mua s m, xây d ng b ng ngu n v n t có, t b sung, ngu n do Nhà n ưc i vay, do liên doanh, liên k t. 1.2.4 (2) Tài s n c nh i thuê: Trong lo i này bao g m 2 lo i: Tài s n c nh thuê ho t ng: tài s n c nh này ưc thuê tính theo th i gian s d ng ho c kh i l ưng công vi c không iu ki n và không mang tính ch t thuê v n. Tài s n c nh thuê tài chính: ây là hình 9
  11. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên th c thuê v n dài h n, ph n ánh giá tr hi n có và tình hình bi n ng toàn b tài s n c nh i thuê tài chính c a n v . Cách phân lo i giúp n v s d ng có thông tin v c c u, t ó tính và phân b chính xác s kh u hao cho các i t ưng s d ng, giúp cho công tác hch toán tài s n c nh bi t ưc hi u qu s d ng. i v i nh ng tài s n c nh ch x lý ph i có nh ng bi n pháp nh m nâng cao hi u qu s d ng tài s n c nh. 1.2.5. Phân lo i tài s n c nh theo ngu n hình thành g m: 1.2.5 (1) Tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng v n ưc c p 1.2.5 (2) Tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng v n i vay 1.2.5 (3) Tài s n c nh mua s m, xây d ng b ng v n t b sung c a n v . 1.2.5 (4) Tài s n c nh nh n góp liên doanh, liên k t t các n v tham gia. 1.2.6. Phân lo i tài s n c nh theo cách khác. Toàn b tài s n c nh ưc phân thành các lo i sau: 1.2.6 (1) Tài s n c nh c nh tài chính : là các kho n u t ư dài h n, u tư vào ch ng khoán và các gi y t có giá tr khác. Các lo i tài s n này ưc Doanh nghi p mua và gi lâu dài nh m m c ích thu hút và các m c ích khác nh ư chi m ưu th qu n lý, ho c m b o an toàn cho Doanh nghi p. 1.2.6 (2) Tài s n c nh phi tài chính : bao g m các tài s n c nh c nh khác ph c v cho l i ích c a Doanh nghi p nh ưng không ưc chuy n nh ưng trên th tr ưng tài chính. Trong n n kinh t th tr ưng thu n l i cho vi c h ch toán ng ưi ta th ưng phân lo i tài s n c nh theo hình thái bi u hi n k t h p v i tính ch t u t ư. Theo cách phân lo i này, tài s n c nh c a Doanh nghi p ưc chia làm 4 lo i sau: Tài s n c nh h u hình Tài s n c nh vô hình Tài s n c nh thuê tài chính Tài s n c nh tài chính 1.3. ánh giá tài s n c nh Ngoài vi c phân lo i tài s n c nh phân tích k t c u, ánh giá tài s n c 10
  12. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên nh, là m t công vi c h t s c quan tr ng. Th c ch t, vi c ánh giá tài s n c nh là vi c xác nh giá tr ghi s c a tài s n. Tài s n c nh ưc ánh giá ban u và có th ánh giá l i trong quá trình s d ng. Trong m i tr ưng h p, tài s n c nh ph i ưc ánh giá theo nguyên giá và giá tr còn l i. Do v y, vi c ghi s ph i m b o ph n ánh ưc c 3 ch tiêu v giá tr tài s n c nh là nguyên giá, giá tr hao mòn và giá tr còn l i. Giá tr còn l i = Nguyên giá - Giá tr hao mòn Tuy nhiên, tu theo t ng lo i tài s n c nh c th t ng cách th c hình thành, nguyên giá c a tài s n c nh s ưc xác nh khác nhau. 1.3 (1) ánh giá tài s n c nh theo nguyên giá Nguyên giá tài s n c nh, bao g m toàn b chi phí liên quan n vi c xây dng, mua s m tài s n c nh k c chi phí v n chuy n l p t, ch y th tr ưc khi dùng. T ư ng ng v i m i lo i ưc hình thành t nh ng ngu n khác nhau ta có th xác nh ưc nguyên giá c a chúng nh ư ã c p n trong ph n 1.2.1.1 và 1.2.1.2 Tuy nhiên giá tài s n c nh ph n ánh th c t s v n ã b ra mua s m ho c xây d ng tài s n c nh, là c s tính kh u hao và l p b ng cân i tài sn c nh. Nh ng h n ch c a nó là ch : không ph n ánh ưc tr ng thái k thu t c a tài s n c nh. M t khác giá ban u này th ưng xuyên bi n ng nên nh k phát tri n ph i ti n hành ki m kê, ánh giá l i tài s n c nh theo m t bng giá c th tr ưng. 1.3 (2) ánh giá tài s n c nh theo giá tr còn l i. Giá tr còn l i c a tài s n c nh th hi n giá tr tài s n c nh hi n có c a Doanh nghi p. Vi c ánh giá tài s n c nh theo giá tr còn l i th c ch t là xác nh chính xác, h p lý s v n còn ph i ti p t c thu h i trong quá trình s d ng tài s n c nh m b o v n u t ư cho vi c mua s m, xây d ng tài s n c nh. Giá tr còn l i c a tài s n c nh ưc xác nh d a trên c s nguyên giá và giá tr hao mòn. 1.3 (3) ánh giá l i tài s n c nh. Ngoài vi c ánh giá c a tài s n c nh l n u nh ư ã nêu trên, do ti n b khoa h c k thu t, do s bi n ng v giá c nên tài s n c nh c ng ưc ánh giá l i. Giá tr ánh giá li (giá tr khôi ph c c a tài s n c nh) ưc xác nh 11
  13. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên trên c s nguyên giá tài s n c nh th i im h s tr ưt giá và hao mòn vô hình (n u có) c th : NGL = NGO x HT + HMVH NGL : Giá tr ánh giá l i NGO : Giá tr ánh giá l n u HT : H s tr ưt giá HMVH : H s hao mòn vô hình Tt nhiên quá trình ánh giá l i tài s n c nh trên ây ch áp d ng i v i tài s n c nh c a Doanh nghi p. Khi ó, giá tr còn l i c a tài s n c nh sau khi ánh giá l i ưc xác nh trên c s giá tr ánh giá l i và h s hao mòn ca tài s n c nh ó: GcL = NGL x (1 -MkH) Vi GcL là giá tr còn l i c a tài s n c nh sau khi ánh giá l i MkH là m c kh u hao lu k c a tài s n c nh n th i im ánh giá l i. 1.4 Ngu n hình thành v n c nh. u t ư vào tài s n c nh là m t s b v n dài h n nh m hình thành và b sung nh ng tài s n c nh c n thi t th c hi n m c tiêu kinh doanh lâu dài ca Doanh nghi p. Do ó vi c xác nh ngu n tài tr cho nh ng kho n m c u tư nh ư v y là r t quan tr ng b i vì nó có y u t quy t nh cho vi c qu n lý và s d ng v n c nh sau này. V i th thì ng ưi ta có th chia ra làm 2 lo i ngu n tài tr chính. Ngu n tài tr bên trong: là nh ng ngu n xu t phát t b n thân Doanh nghi p nh ư v n ban u, l i nhu n l i hay nói khác i là nh ng ngu n thu c s h u c a Doanh nghi p. Ngu n tài tr bên ngoài: là nh ng ngu n mà Doanh nghi p huy ng t bên ngoài tài tr cho ho t ng kinh doanh c a mình nh ư v n vay, phát hành trái phi u, c phi u, thuê mua, thuê ho t ng. Tuy nhiên, làm rõ tính ch t này c ng nh ư c im c a t ng ngu n v n nh m nâng cao hi u qu s d ng và ch qu n lý thích h p tài s n c nh, 12
  14. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ng ưi ta th ưng chia các ngu n v n nh ư sau: 1.4 (1) Ngu n v n bên trong Doanh nghi p: Vn do Ngân sách Nhà n ưc cp Vn do Ngân sách Nhà n ưc c p ưc c p phát cho các Doanh nghi p Nhà nưc. Ngân sách ch c p m t b ph n v n ban u khi các Doanh nghi p này mi b t u ho t ng. Trong quá trình kinh doanh, Doanh nghi p ph i b o toàn vn do Nhà n ưc c p. Ngoài ra các Doanh nghi p thu c m i t ng l p, thành ph n kinh t c ng có th ch n ưc ngu n tài tr t phía Nhà n ưc trong m t s tr ưng h p c n thi t, nh ng kho n tài tr này th ưng không l n và c ng không ph i th ưng xuyên do ó trong m t vài tr ưng h p h t s c khó kh n, Doanh nghi p m i tìm n ngu n tài tr này. Bên c nh ó, Nhà n ưc c ng xem xét tr cp cho các Doanh nghi p n m trong danh m c ưu tiên. Hình th c h tr có th ưc di n ra d ưi d ng c p v n b ng ti n, b ng tài s n, ho c ưu tiên gi m thu , mi n phí Vn t có c a Doanh nghi p: i v i các Doanh nghi p m i hình thành, v n t có là v n do các Doanh nghi p, ch Doanh nghi p, ch u t ư b ra u t ư và m r ng ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p. S v n t có n u là v n dùng u t ư thì ph i t ưc m t t l b t bu c trong t ng v n u t ư và n u là v n t có c a Công ty, Doanh nghi p t ư nhân thì không ưc th p h n v n pháp nh. Nh ng Doanh nghi p ã i vào ho t ng, v n t có còn ưc hình thành t m t ph n l i nhu n b sung, m r ng ho t ng kinh doanh c a Doanh nghi p. Th c t cho th y t tài tr b ng ngu n v n n i b là m t con ưng t t. Rt nhi u Công ty coi tr ng chính sách tái u t ư t s l i nhu n l i l n nh m t áp ng nhu c u v n ngày càng t ng. Tuy nhiên v i các Công ty c ph n thì vi c l i l i nhu n có liên quan n m t s khía c nh khá nh y c m. Bi khi Công ty l i l i nhu n trong n m cho tái u t ư t c là không dùng s li nhu n ó chia lãi c ph n. Các c ông không ưc nh n ti n lãi c ph n nh ưng bù l i h có quy n s h u s v n t ng lên c a Công ty. Tuy nhiên, nó d gây ra s kém h p d n c a c phi u do c ông ch ưc nh n m t ph n nh c phi u và do ó giá c phi u có th b gi m sút. Vn c ph n 13
  15. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Ngu n v n này hình thành do nh ng ng ưi sáng l p Công ty c ph n phát hành c phi u và bán nh ng c phi u này trên th tr ưng mà có ưc ngu n v n nh t nh. Trong quá trình ho t ng, nh m t ng th c l c c a Doanh nghi p, các nhà lãnh o có th s t ng l ưng c phi u phát hành trên th tr ưng thu hút lưng ti n nhàn r i ph c v cho m c tiêu kinh doanh. c bi t tài tr cho các d án u t ư dài h n, thì ngu n v n c ph n r t quan tr ng. Nó có th kêu g i vn u t ư v i kh i l ưng l n, m t khác, nó c ng khá linh ho t trong vi c trao i trên th tr ưng v n. T n d ng các c h i u t ư ưc c hai giá là ng ưi u t ư và Doanh nghi p phát hành ch p nh n. Tuy nhiên, vi c phát hành c phi u thêm trong quá trình ho t ng òi h i các nhà qu n lý tài chính ph i c c k th n tr ng và t m trong vi c ánh giá các nhân t có liên quan nh ư: uy tín ca Công ty, lãi su t th tr ưng, m c l m phát, t l c t c, tình hình tài chính Công ty g n ây. ưa ra th i im phát hành t i ưu nh t, có l i nh t trong Công ty. 1.4 (2) Ngu n v n bên ngoài c a Doanh nghi p. Vn vay Mi Doanh nghi p d ưi các hình th c khác nhau tu theo quy nh c a lu t pháp mà có th vay v n t các i t ưng sau: Nhà n ưc, Ngân hàng, t ch c kinh t , t ch c xã h i, dân c ư trong và ngoài n ưc d ưi các hình th c nh ư tín d ng ngân hàng, tín d ng th ư ng mi, v n chi m d ng, phát hành các lo i ch ng khoán c a Doanh nghi p v i các k h n khác nhau. Ngu n v n huy ng này ch y u ph thu c vào các y u t sau: hi u qu kinh doanh, kh n ng tr n , lãi su t vay, s l ưng v n u t ư có. T l lãi vay càng cao s t o iu ki n cho phía Doanh nghi p huy ng v n càng nhi u nh ưng l i nh h ưng n l i t c cùng v i kh n ng thanh toán v n vay và lãi su t ti n i vay. Vn liên doanh Ngu n v n này hình thành b i s góp v n gi a các Doanh nghi p ho c ch Doanh nghi p trong n ưc và n ưc ngoài hình thành m t Doanh nghi p mi. M c v n góp gi a các Doanh nghi p v i nhau tu thu c vào tho thu n gi a các bên tham gia liên doanh. Tài tr b ng thuê (thuê v n) Các Doanh nghi p mu n s d ng thi t b và ki n trúc h n là mun mang danh làm ch s h u thì có th s d ng thi t b b ng cách thuê m ưn hay còn 14
  16. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên gi là thuê v n. Thuê m ưn có nhi u hình th c mà quan tr ng nh t là hình th c bán r i thuê l i, thuê d ch v , thuê tài chính. 1, Bán r i thuê l i (Sale and baseback) Theo ph ư ng th c này, m t Doanh nghi p s h u ch t ai ki n trúc và thi t b bán tài s n l i cho c quan tín d ng và ng th i k m t tho ưc thuê li các tài s n trên trong m t th i h n nào ó. N u là t ai hay ki n trúc, c quan tín d ng th ưng là m t Công ty b o hi m. N u tài s n là máy móc, thi t b ng ưi cho thuê có th là m t Ngân hàng th ư ng m i, m t Công ty b o hi m hay mt Công ty chuyên cho thuê m ưn. Lúc này ng ưi bán (hay ng ưi thuê) nh n ngay ưc m t s v n do vi c bán l i tài s n t ng ưi cho thuê. ng th i ng ưi bán và ng ưi thuê cùng duy trì vi c s d ng tài s n trên trong su t th i h n thuê mưn. 2, Thuê d ch v Thuê d ch v bao g m c vi c tài tr và b o trì. M t c tính quan tr ng ca thuê d ch v là ti n thuê theo kh ưc không hoàn tr toàn th tr giá ca thi t b . ư ng nhiên là th i gian cho thuê r t ng n so v i i s ng thi t b và ng ưi cho thuê k v ng thu h i v i giá c b ng các kh ưc cho thuê khác hay khi bán t thi t b . Thuê d ch v òi h i ng ưi cho thuê b o trì các thi t b và phí t ng b o trì ưc g p trong giá thuê d ch v . M t khác có kh ưc d ch v th ưng có iu kho n cho ng ưi thuê ch m d t thuê m ưn tr ưc ngày h t hn kh ưc. ây là im r t quan tr ng i v i ng ưi thuê giúp h có th hoàn tr thi t b n u s phát tri n cao làm cho thi t b tr nên l c l u. 3, Thuê tài chính. ây là lo i thuê không có cung c p d ch v b o trì, không th ch m d t hp ng tr ưc th i h n và ưc hoàn tr toàn b tr giá thi t b . Ng ưi cho thuê có th là Công ty b o hi m, Ngân hàng th ư ng m i, ho c Công ty chuyên cho thuê m ưn. Ng ưi i thuê th ưng ưc quy n l a ch n ti p t c thuê m ưn v i giá gi m b t ho c mua l i sau khi h t h n h p ng. 2-/ Tm quan tr ng c a v n c nh i v i Doanh nghi p. V m t giá tr b ng ti n v n c nh ph n ánh ti m l c c a Doanh nghi p. 15
  17. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Còn v m t hi n v t, v n c nh th hi n vai trò c a mình qua tài s n c nh. Tài s n c nh là nh ng t ư li u lao ng ch y u tham gia vào quá trình sn xu t kinh doanh c a Doanh nghi p. Nó g n li n v i Doanh nghi p trong su t quá trình t n t i. Doanh nghi p có tài s n c nh có th không l n v m t giá tr nh ưng t m quan tr ng c a nó l i không nh chút nào. Th nh t, tài s n c nh ph n ánh m t b ng c s h t ng c a Doanh nghi p, ph n ánh quy mô c a Doanh nghi p có t ư ng x ng hay không v i c im lo i hình kinh doanh mà nó ti n hành. Th hai , tài s n c nh luôn mang tính quy t nh i v i quá trình s n xu t hàng hoá c a Doanh nghi p. Do c im luân chuy n c a mình qua m i chu k s n xu t, tài s n c nh t n t i trong m t th i gian dài và nó t o ra tính n nh trong chu k kinh doanh c a Doanh nghi p c v s n l ưng và ch t lưng. Th ba , trong n n kinh t th tr ưng, khi mà nhu c u tiêu dùng ưc nâng cao thì c ng t ư ng ng v i ti n trình c nh tranh ngày càng tr nên gay g t h n. iu này òi h i các Doanh nghi p ph i làm sao t ng n ng su t lao ng, t o ra ưc nh ng s n ph m có ch t l ưng cao, giá thành h , nh m chi m l nh th tr ưng. S u t ư không úng m c i v i tài s n c nh c ng nh ư vi c ánh giá th p t m quan tr ng c a tài s n c nh d em l i nh ng khó kh n sau cho Doanh nghi p: Tài s n c nh có th không t i tân cnh tranh v i các Doanh nghi p khác c v ch t lưng và giá thành s n ph m. iu này có th d n các Doanh nghi p n b v c phá s n n u l ưng vn c a nó không c i t o i m i tài s n. S thi u h t các kh n ng s n xu t s giúp các i th c nh tranh giành m t m t ph n th tr ưng c a Doanh nghi p và iu này bu c Doanh nghi p khi mu n giành l i th tr ưng khách hàng ã mt ph i t n kém nhi u v chi phí ti p th hay ph i h giá thành s n ph m ho c c hai bi n pháp. Th t ư, tài s n c nh còn l i m t công c huy ng v n khá h u hi u: 16
  18. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên i v i v n vay Ngân hàng thì tài s n c nh ưc coi là iu ki n khá quan tr ng b i nó óng vai trò là v t th ch p cho món ti n vay. Trên c s tr giá c a tài s n th ch p Ngân hàng m i có quy t nh cho vay hay không và cho vay v i s lưng là bao nhiêu. i Công ty c ph n thì l n c a Công ty ph thu c vào giá tài s n c nh mà Công ty n m gi . Do v y trong quá trình huy ng v n cho Doanh nghi p b ng cách phát hành trái phi u hay c phi u, m c tin c y c a các nhà u t ư ch u nh hưng khá l n t l ưng tài s n mà Công ty hi n có và hàm l ưng công ngh có trong tài s n c nh c a Công ty. 3-/ Ni dung công tác qu n lý s d ng v n c nh. Qu n lý vi c s d ng v n c nh là m t trong nh ng n i dung quan tr ng ca công tác qu n lý Doanh nghi p. Trong quá trình s n xu t kinh doanh, s v n ng c a v n c nh g n li n v i hình thái v t ch t c a nó. Vì v y qu n lý s d ng có hi u qu v n c nh có m t s hình th c qu n lý sau: 3.1. Hao mòn và kh u hao tài s n c nh: Trong quá trình s d ng, tài s n c nh có th b hao mòn d ưi hai hình th c: Hao mòn h u hình và hao mòn vô hình. Hao mòn h u hình : là s hao mòn v m t v t ch t t c là t n th t d n v m t ch t l ưng và tính n ng k thu t c a tài s n c nh cu i cùng tài s n c nh ó không s d ng ưc n a và ph i thanh lý. Th c ch t v m t kinh t c a hao mòn h u hình là giá tr c a tài s n c nh gi m d n và giá tr c a nó ưc chuy n d n vào s n ph m ưc s n xu t ra. Tr ưng h p tài s n c nh không s d ng ưc, hao mòn h u hình bi u hi n ch tài s n c nh m t d n thu c tính do nh h ưng c a iu ki n t nhiên hay quá trình hoá h c x y ra bên trong cng nh ư vi c trông nom, b o qu n tài s n c nh không ưc chu áo. Có nhi u nhân t nh h ưng n hao mòn h u hình c a tài s n c nh, có th chia thành 3 nhóm sau: 17
  19. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Nhóm nh ng nhân t thu c v ch t l ưng ch t o nh ư: v t li u dùng s n xu t ra tài s n c nh, trình và công ngh ch t o, ch t l ưng xây dng, l p ráp. Nhóm nh ng nhân t thu c v quá trình s d ng nh ư m c m nh n v th i gian và c ưng s d ng, trình tay ngh c a công nhân viên, vi c chp hành quy t c, quy trình công ngh , ch b o qu n, b o d ưng và s a ch a Nhóm nh ng nhân t nh h ưng c a t nhiên nh ư m, không khí, th i ti t Hao mòn vô hình có 3 hình th c. Tài s n c nh b gi m giá tr do n ng su t lao ng xã h i t ng lên, ng ưi ta s n xu t ra các lo i tài s n c nh m i s n xu t ra nh ng s n ph m có ch t l ưng nh ư c nh ưng có giá thành h h n. Tài s n c nh b gi m giá tr do s n xu t ưc lo i tài s n c nh khác hoàn thi n h n v m t k thu t. Tài s n c nh b gi m giá tr do s n ph m c a nó làm ra b l i th i. Nh ư v y hao mòn vô hình là do ti n b khoa h c k thu t gây ra. Kh u hao tài s n c nh : Tài s n c nh ưc s d ng trong nhi u chu k s n xu t, giá tr c a nó hao mòn d n và ưc d ch chuy n t ng ph n và giá tr c a s n ph m làm ra. Ph n giá tr này ưc thu h i l i d ưi hình th c kh u hao, ưc h ch toán vào giá thành s n ph m hình thành qu kh u hao áp ng nhu c u s a ch a l n, kh c ph c, c i t o, i m i, ho c m r ng tài s n c nh. Kh u hao là s bù p v m t kinh t hao mòn h u hình và hao mòn vô hình. Kh u hao có ý ngh a quan tr ng i v i b o toàn và phát tri n v n, k t c a ca ho t ng s n xu t kinh doanh. Th c hi n kh u hao úng giá tr th c t tài s n c nh không nh ng ph n ánh úng th c ch t c a k t qu ho t ng s n xu t kinh doanh mà còn m b o qu kh u hao, duy trì ưc s v n b ra. Có hai hình th c kh u hao là kh u hao c b n và kh u hao s a ch a l n. Trong quá trình kh u hao, ti n trình kh u hao bi u th ph n giá tr c a tài s n c nh ã chuy n vào s n ph m s n xu t ra trong k . Do ph ư ng th c bù p và mc ích khác nhau nên ti n trích kh u hao tài s n c nh ưc chia thành 2 b 18
  20. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ph n: Ti n trích kh u hao c b n: dùng bù p tài s n c nh sau khi b ào th i vì m t giá tr s d ng. N u là Doanh nghi p Nhà n ưc, Doanh nghi p trích m t ph n tiêu hao này vào Ngân sách Nhà n ưc, ph n còn l i b sung vào qu phát tri n s n xu t theo h ưng c chi u r ng l n chi u sâu. Các Doanh nghi p thu c lo i hình th c khác l p qu kh u hao c b n duy trì ho t ng ca Doanh nghi p và th c hi n yêu c u tái s n xu t m r ng. Ti n kh u hao s a ch a l n: dùng s a ch a tài s n c nh m t cách có k ho ch và có h th ng nh m duy trì kh n ng s n xu t c a tài s n c nh trong su t th i gian s d ng. Doanh nghi p tính m t ph n ti n kh u hao sa ch a l n g i vào m t tài kho n riêng Ngân hàng dùng làm ngu n v n cho k ho ch s a ch a tài s n c nh. T l kh u hao là t l ph n tr m gi a ti n trích kh u hao hàng n m so v i nguyên giá tài s n c nh. T l này có tính chung cho c hai lo i kh u hao ho c cho t ng lo i. Vi c xác nh t l kh u hao quá th p s không bù p ưc hao mòn th c t c a tài s n c nh, Doanh nghi p không b o toàn ưc v n c nh, còn n u t l kh u hao qúa cao yêu c u cho b o toàn v n ưc áp ng, song nó s làm t ng giá thành m t cách gi t o nh h ưng n k t qu s n xu t kinh doanh c a Doanh nghi p. Theo ch hi n hành, mu n i m i thi t b , tài s n c nh Doanh nghi p ph i tích lu trong m t th i gian dài tu lo i tài s n c nh. Sau th i gian này, kh u hao c a Doanh nghi p th ưng b gi m t ư ng ng so v i s m t giá c a ng ti n và Doanh nghi p s không kh n ng tái u t ư tài s n c nh. M t khác ph ư ng pháp kh u hao ưng th ng hi n nay (kh u hao theo t l % c nh trong su t th i gian s d ng tài s n c nh) ch ưa t o iu ki n cho Doanh nghi p thu h i v n, i m i thi t b và ng d ng k thu t m i vào giá thành kinh doanh. M t lý do khách quan n a là giá tr tài s n c nh không ưc iu ch nh k p th i, cho phù h p v i m t b ng giá hàng n m nên giá tr tài sn c nh tính kh u hao r t th p so v i giá hi n hành. Sa ch a ch qu n lý tài s n c nh và qu n lý kh u hao tài s n c nh cho phù h p v i iu ki n cách m ng khoa h c, k thu t di n ra sâu r ng, giá th tr ưng bi n ng, chu k s ng c a s n ph m ph i c i ti n ch kh u hao nh ư sau: quy nh ch iu ch nh nguyên giá tài s n c nh, tính kh u hao theo 19
  21. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên h s tr ưt giá, chia tài s n c nh theo nhóm nghiên c u và ban hành nhi u ph ư ng pháp và công th c tính kh u hao cho phù h p v i t ng c im c a tng máy móc, thi t b nh m y nhanh t c thu h i v n, ph c v k p th i nhu cu i m i, công ngh . y nhanh t c kh u hao s làm gi m t ư ng ng l i nhu n c a Doanh nghi p song xét v m c ích lâu dài ây là con ưng úng n nh t b o toàn và phát tri n v n c nh. Nhà n ưc nên có ch qu n lý qu kh u hao theo ngu n v n u t ư và theo yêu c u hi n i hoá máy móc thi t b , tài s n c nh. Không v n kh u hao s d ng sai m c ích. M t khác Doanh nghi p c n qu n lý kh u hao l i cho mình nh ư các qu ti n t . Hàng n m, Doanh nghi p c n có trách nhi m b o toàn v n theo h s tr ưt giá v.v 3.2. Lp k ho ch kh u hao tài s n c nh. Kh u hao tài s n c nh là m t b ph n quan tr ng c a k ho ch tài chính. K ho ch kh u hao tài s n c nh ph n ánh các ch tiêu giá tr v tài s n c nh nh ư: T ng giá tr tài s n c nh có u k , tình hình t ng gi m tài s n c nh trong n m k ho ch, xác nh t ng giá tr bình quân tài s n c nh c n tính kh u hao, m c kh u hao trong n m và tình hình phân ph i qu kh u hao. Trong khi l p qu kh u hao c n xác nh rõ: i v i tài s n c nh ã trích kh u hao h t nh ưng v n còn s d ng ưc Doanh nghi p v n ti p t c tính kh u hao c b n và kh u hao s a ch a l n theo t l nguyên giá và h ch toán vào giá thành nh ưng không h ch toán gi m v n c nh. Tài s n ch ưa kh u hao mà ã h ư h ng, Doanh nghi p c n n p vào Ngân sách s ti n ch ưa kh u hao h t và phân b vào kho n l cho n khi n p . K ho ch kh u hao tài s n c nh bao g m: Tài s n c nh không ph i tính kh u hao c b n và kh u hao s a ch a ln nh ư t ai. Tài s n c nh t ng thêm trong n m k ho ch, n u t ng vào m t ngày nào ó c a tháng thì tháng sau m i tính kh u hao. Tài s n c nh gi m trong n m k ho ch, n u gi m b t t ngày nào ó trong tháng thì tháng sau không ph i tính kh u hao. 20
  22. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Công th c Giá tr b/quân S tháng s s d ng Giá tr bình quân tài x TSC t ng (không s d ng) sn c nh t ng (gi m) trong n m TSC (gi m) trong n m = k ho ch 12 Tng giá tr bình quân tài s n c nh ph i tính kh u hao trong n m k ho ch ưc xác nh theo công th c: Tng giá tr TSC Tng giá Tng giá tr Tng giá tr ph i tính kh u hao = tr TSC + b/quân TSC - b/quân TSC trong k có u k tng trong k gi m trong k Trên c s cách tính các ch tiêu, hàng n m vào u k , Doanh nghi p l p k ho ch kh u hao tài s n c nh, bi n ng giá Làm c s cho vi c xác nh mc kh u hao úng. K ho ch kh u hao tài s n c nh ưc xem là m t bi n pháp quan tr ng qu n lý s d ng v n c nh - trên ph ư ng di n nâng cao hi u qu s d ng v n c nh. 3.3. Bo toàn và phát tri n v n c nh. m b o cho quá trình ho t ng s n xu t kinh doanh ưc duy trì và phát tri n, m t trong nhi u y u t trong ó là ph i b o t n và phát tri n ưc vn c nh. Ho t ng s n xu t kinh doanh trong c ch th tr ưng không tách kh i nh ng bi n ng v giá c, l m phát. Xu th này th ưng có chi u h ưng gia t ng làm cho s c mua c a ng ti n và giá tr c a ti n v n gi m xu ng so v i th c t . M t khác do s l ng l o qu n lý d n n hi n t ưng h ư h ng, m t mát tài s n c nh tr ưc th i h n. C hai nguyên nhân này u làm cho giá tr c a ng v n gi m t ư ng i so v i th c t và gi m tuy t i so v i th i gian s d ng v n. Theo quy nh c a Nhà n ưc, các Doanh nghi p Nhà n ưc có trách nhi m bo toàn và phát tri n v n c nh c v m t hi n v t và giá tr . Bo toàn v m t hi n v t không có ngh a là Nhà n ưc b t bu c Doanh nghi p ph i gi nguyên hình thái v t ch t c a tài s n c nh hi n có khi giao vn mà là b o toàn n ng l c s n xu t c a tài s n c nh. C th , trong quá trình 21
  23. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên s d ng tài s n c nh vào s n xut kinh doanh, Doanh nghi p ph i qu n lý ch t ch không làm h ư h ng, m t mát tài s n c nh, th c hi n úng quy ch s dng, b o d ưng, s a ch a nh m làm cho tài s n c nh không h ư h ng tr ưc th i gian, duy trì nâng cao n ng l c ho t ng c a tài s n c nh. Doanh nghi p có quy n ch ng th c hi n i m i, thay th tài s n c nh theo yêu c u i mi công ngh , phát tri n và nâng cao hi u qu s d ng v n c nh. Bo toàn v m t giá tr có ngh a là trong iu ki n có bi n ng l n v giá c, các Doanh nghi p ph i th c hi n nghiêm ch nh các quy nh c a Nhà n ưc v iu ch nh nguyên giá tài s n c nh theo h s tính l i ưc c quan có th m quy n công b nh m b o toàn v n c nh. ng th i ph i s d ng úng mc ích và có s ki m tra c a Nhà n ưc i v i vi c s d ng v n thu h i v thanh lý nh ưng bán tài s n c nh. Ni dung c a ch b o toàn và phát tri n v n c nh bao g m: Các Doanh nghi p xác nh úng nguyên giá tài s n c nh trên c s tính úng, tính kh u hao c b n và kh u hao s a cha l n t o ngu n thay th và duy trì n ng l c s n xu t c a tài s n c nh b o toàn v n c nh. Hàng n m, các c quan Nhà n ưc có th m quy n s công b h s iu ch nh giá tr tài sn c nh vào th i im 1/1 và 1/7 phù h p v i c im c c u hình thành tài s n c nh c a t ng ngành kinh t - k thu t làm c n c th ng nh t các Doanh nghi p iu ch nh giá tr tài s n c nh, vn c nh. Ngoài vi c b o toàn v n c nh trên c s h s tr ưt giá ph i b o toàn v v n c nh, còn c v n Ngân sách cp thêm ho c Doanh nghi p t b sung trong k (n u có) S v n c nh ph i b o toàn n cu i k ca Doanh nghi p ưc xác nh theo công th c: S v n = S v n ưc giao - Kh u hao x H s iu - Tng 22
  24. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên c nh u k (ho c s c bn tính ch nh giá (gi m) ph i b o vn ph i b o trong k tr TSC vn toàn toàn n cu i k ) trong k Ngoài trách nhi m b o toàn v n, các Doanh nghi p có trách nhi m phát tri n v n c nh trên c s qu khuy n khích phát tri n s n xu t trích t l i nhu n l i c a xí nghi p và ph n v n kh u hao c b n l i u t ư tái s n xu t m r ng tài s n c nh. II-/ HI U QU S D NG V N C NH C A DOANH NGHI P. 1-/ Khái ni m v hi u qu kinh doanh. Hi u qu là khái ni m dùng ch m i quan h gi a k t qu th c hi n các mc tiêu ho t ng c a ch th và chi phí mà ch th b ra có k t qu ó trong nh ng iu ki n nh t nh. Hi u qu kinh doanh : Còn g i là hi u qu Doanh nghi p, là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình s d ng ngu n l c c a Doanh nghi p t ưc k t qu cao nh t trong quá trình s n xu t kinh doanh v i chi phí th p nh t. Hi u qu kinh doanh ph n ánh m i quan h gi a l i ích kinh t mà Doanh nghi p nh n ưc và chi phí mà Doanh nghi p b ra có ưc l i ích kinh t . Hi u qu kinh doanh ưc tính toán thông qua các ch tiêu sau: + Hi u qu tuy t i: Ch tiêu này tính toán cho t ng ph ư ng án s n xu t kinh doanh b ng cách xác nh m i t ư ng quan gi a k t qu thu ưc c a ph ư ng án kinh doanh ó v i chi phí b ra khi th c hi n nhi m v s n su t kinh doanh c a ch th . Hi u qu tuy t i là hi u s gi a k t qu nh n ưc và chi phía b ra. Hi u qu kinh doanh = K t qu nh n ưc - Chi phí b ra + Hi u qu t ư ng i: ây là m t ch tiêu so sánh, là c n c ánh giá mc hi u qu c a các ph ư ng án kinh doanh có l i nh t c a ch th và ưc tính b ng t l gi a k t qu nh n ưc và chi phí b ra. Kt qu nh n ưc Hi u qu kinh doanh = Chi phí b ra Trong các ch tiêu tính toán hi u qu kinh doanh k t qu u ra ưc o bng giá tr t ng s n l ưng, t ng doanh thu, l nhu n. Còn các y u t u vào bao g m nhi u lo i nh ư lao ng, t ư li u lao ng, i t ưng lao ng vv. Mt 23
  25. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên cách chung nh t, k t qu mà ch th nh n ưc theo h ưng m c tiêu kinh doanh càng l n h n chi phí b ra bao nhiêu thì càng có l i b y nhiêu. 2-/ Hi u qu s d ng v n c nh. Nh ư ã nói: tài s n c nh là hình thái v t ch t c a v n c nh. Do ó khi ánh giá hi u qu s d ng v n c nh ng ưi ta th ưng xem xét thông qua hi u qu s d ng tài s n c nh. Xu t phát t vi c coi tài s n c nh là m t y u t u vào c a Doanh nghi p ta s ti n hành ánh giá b ng vi c so sánh nó v i các k t qu thu ưc trong chu k kinh doanh. Có nh ng ch tiêu bi u t hi u qu s d ng tài s n c nh (v n c nh) nh ư sau: Ch tiêu 1 : S c sinh l i c a tài s n c nh Công th c tính: Li nhu n tronh n m Sc sinh l i c a TSC = Nguyên giá TSC s d ng b/q n m Ý ngh a: Ch tiêu s c sinh l i c a tài s n c nh cho bi t m t ng nguyên giá bình quân TSC s d ng trong n m em l i m y ng l i nhu n Ch tiêu 2: S c s n xu t c a tài s n c nh. Công th c tính: Tng doanh thu n m Sc s n xu t c a TSC = Nguyên giá TSC s d ng b/q nm Ý ngh a: Ch tiêu này ph n ánh m t ng giá tr bình quân TSC b ra kinh doanh em l i bao nhiêu ng doanh thu. Ch tiêu 3 : Su t hao phí c a tài s n c nh. Công th c tính: Nguyên giá TSC s d ng b/q n m Su t hao phí c a TSC = Tng doanh thu n m 24
  26. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Ý ngh a: Ch tiêu này cho th y có m t ng doanh thu thì c n b vào sn xu t kinh doanh bao nhiêu ng nguyên giá tài s n c nh. Ch tiêu 4 : Hi u qu s d ng vn c nh Công th c tính: Tng doanh thu ho c L i nhu n n m Hi u qu s d ng VC = Vn c nh bình quân trong n m Ý ngh a: Ch tiêu Hi u qu s d ng v n c nh cho th y có m t ng doanh thu ho c l i nhu n trong n m Doanh nghi p ph i b vào s n xu t kinh doanh bao nhiêu ng v n c nh. Sau khi ã tính ưc các ch tiêu nêu trên, ng ưi ta ti n hành so sánh chúng gi a các n m v i nhau th y v n c nh (ho c TSC ) s d ng có hi u qu hay không. Ng ưi ta c ng có th so sánh gi a các Doanh nghi p trong cùng m t ngành, m t l nh v c xem xét kh n ng c nh tranh, tình tr ng s d ng và qu n lý kinh doanh có hi u qu hay không. III-/ NH NG NHÂN T CHÍNH NH H ƯNG N HI U QU S D NG VN C NH C A DOANH NGHI P 1-/ Các nhân t khách quan 1.1 Chính sách kinh t c a ng và Nhà n ưc Trên c s pháp lu t kinh t và các bi n pháp kinh t , Nhà n ưc t o môi tr ưng và hành lang cho các Doanh nghi p phát tri n s n xu t kinh doanh và hưng các ho t ng ó theo k ho ch kinh t v mô. V i b t c m t s thay i nào trong ch chính sách hi n hành u chi ph i các m ng ho t ng c a Doanh nghi p. i v i v n hi u qu s d ng v n c nh c a Doanh nghi p thì các v n bn pháp lu t v tài chính, k toán th ng kê, v quy ch u t ư, gây nh h ưng ln trong quá trình kinh doanh, nh t là các quy nh v c ch giao v n, ánh giá tài s n c nh, v trích kh u hao, t l trích l p các qu , c ng nh ư các v n bn v thu v n, khuy n khích nh p m t s máy móc, thi t b nh t nh u có th làm t ng hay gi m hi u qu s d ng v n c nh. 1.2. Tác ng c a th tr ưng Tu theo m i lo i th tr ưng mà Doanh nghi p tham gia tác ng n hi u qu s d ng v n c nh là ph i ph c v nh ng gì mà th tr ưng c n c n c vào 25
  27. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên nhu c u hi n t i và t ư ng lai. S n ph m c nh tranh ph i có ch t l ưng cao, giá thành h mà iu này ch x y ra khi Doanh nghi p tích c c nâng cao hàm l ưng công ngh k thu t c a tài s n c nh. iu này òi h i Doanh nghi p ph i có k ho ch u t ư c i t o, u t ư m i tài s n c nh tr ưc m t c ng nh ư lâu dài. Nh t là nh ng Doanh nghi p ho t ng trong môi tr ưng c nh tranh cao, t c thay i công ngh nhanh nh ư ngành ki n trúc, thi t k , thi công xây d ng Bên c nh ó, lãi su t ti n vay c ng là m t nhân t nh h ưng quan tr ng. Lãi su t ti n vay nh h ưng n chi phí u t ư c a Doanh nghi p. S thay i lãi su t s kéo theo nh ng bi n i c b n c a u t ư mua s m thi t b, tài s n c nh. 1.3. Các nhân t khác Các nhân t này có th ưc coi là nhân t b t kh kháng nh ư thiên tai, dch ho có tác ng tr c ti p lên hi u qu s d ng v n c nh (tài s n c nh) ca Doanh nghi p. M c t n h i v lâu dài hay t c th i là hoàn toàn không th bi t tr ưc, ch có th d phòng tr ưc nh m gi m nh thiên tai mà thôi. 2-/ Các nhân t ch quan ây là nhân t ch y u quy t nh n hi u qu s d ng các tài s n c nh và qua nh h ưng n hi u qu s d ng v n c nh c a Doanh nghi p. Nhân t này g m nhi u y u t cùng tác ng tr c ti p n k t qu cu i cùng c a ho t ng s n xu t kinh doanh c tr ưc m t c ng nh ư lâu dài. B i v y, vi c xem xét ánh giá và ra quy t nh i v i các y u t này là iu c c k quan tr ng. Thông th ưng ng ưi ta th ưng xem xét nh ng y u t sau: 2.1. Ngành ngh kinh doanh c a Doanh nghi p: Nhân t này t o ra im xu t phát cho Doanh nghi p c ng nh ư nh h ưng cho nó trong su t quá trình t n t i. V i m t ngành ngh kinh doanh ã ưc l a ch n, ch Doanh nghi p bu c ph i gi i quy t nh ng v n u tiên v tài chính g m: C c u v n c nh c a Doanh nghi p th nào là h p lý, kh n ng tài chính c a công ty ra sao. C c u tài s n ưc u t ư ra sao, m c hi n i hoá nói chung so v i các i th c nh tranh n âu. Ngu n tài tr cho nh ng tài s n c nh ó ưc huy ng t âu, có m b o lâu dài cho s 26
  28. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ho t ng an toàn c a Doanh nghi p hay không. 2.2. c im v k thu t s n xu t kinh doanh. Các c im riêng v k thu t s n xu t tác ng liên t c t i mt s ch tiêu quan tr ng ph n ánh hi u qu s d ng v n c nh nh ư h s i m i máy móc thi t b , h s s d ng v th i gian công su t N u k thu t s n xu t gi n n, Doanh nghi p ch có iu ki n s d ng máy móc, thi t b nh ưng l i luôn ph i i phó vi các i th c nh tranh v i yêu c u c a khách hàng v v n ch t l ưng. Do v y, Doanh nghi p d dàng t ng ưc l i nhu n trên v n c nh nh ưng khó gi ưc ch tiêu này lâu dài. N u k thu t s n xu t ph c t p, trình máy móc thi t b cao. Doanh nghip có l i th l n trong c nh tranh, song òi hi tay ngh công nhân cao có th s làm gi m hi u qu s d ng v n c nh. 2.3. Trình t ch c qu n lý, t ch c kinh doanh, h ch toán n i b Doanh nghi p. có hi u qu cao thì b máy t ch c qu n lý, t ch c s n xu t ph i g n nh , n kh p nh p nhàng v i nhau. Vi m i ph ư ng th c s n xu t và lo i hình s n xu t s có tác ng khác nhau t i ti n s n xu t, ph ư ng pháp và quy trình v n hành máy móc, s b ph n ph c v s n xu t kinh doanh. Mt khác, c im c a Công ty h ch toán, k toán n i b Doanh nghi p (luôn g n bó v i tính ch t c a t ch c s n xu t và qu n lý trong cùng Doanh nghi p) s có tác ng không nh . Công tác k toán ã dùng nh ng công c c a mình (b ng bi u, kh u hao, th ng kê, s cái ) tính toán hi u qu s d ng v n c nh và k toán ph i có nhi m v phát hi n nh ng t n t i rong quá trình s dng v n và xu t nh ng bi n pháp gi i quy t. 2.4. Trình lao ng, c ch khuy n khích và trách nhi m v t ch t trong Doanh nghi p phát huy ưc h t kh n ng c a dây chuy n công ngh , máy móc thi t b ph c v s n xu t kinh doanh òi h i trình qu n lý và s d ng máy móc thi t b c a công nhân cao. Song trình c a lao ng ph i ưc t úng ch , úng lúc, tâm sinh lý 27
  29. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên s d ng ti m n ng lao ng có hi u qu cao nh t Doanh nghi p ph i có mt c ch khuy n khích v t ch t c ng nh ư trách nhi m m t cách công b ng. Ng ưc l i, n u c ch khuy n khích không công b ng, quy nh trách nhi m không rõ ràng d t khoát s c n tr m c tiêu nâng cao hi u qu s d ng v n. PH ẦN II TH C TR NG HI U QU S D NG V N C NH T I CÔNG TY T Ư V N XÂY D NG DÂN D NG VI T NAM. I-/ QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRI N : Là m t Doanh nghi p Nhà n ưc, ch u s qu n lý theo dõi và giám sát c a B Xây D ng, Công ty T ư V n Xây D ng Dân D ng Vi t Nam ã ưc thành lp t n m 1955. Ti n thân là Vi n Thi t K nhà và Công trình xây d ng ã có 45 n m t n t i và phát tri n. ưc chuy n thành Doanh nghi p Nhà n ưc theo Quy t nh s 118/Q c a H i ng Chính ph , Quy t nh s 1767/BXD-TCCB và t i Quy t nh s 785/BXD-TCCB ngày 28 tháng 12 n m 1992 c a B tr ưng 28
  30. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên B Xây d ng chuy n Vi n Thi t k Nhà và Công trình công c ng thành Công ty T ư V n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam (Tên giao d ch qu c t là VNCC). Công ty là Doanh nghi p Nhà n ưc, ưc x p h ng Doanh nghi p lo i m t. Công ty T ư V n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam có tr s chính t t i 37 - Lê i Hành - Hà N i. Nm 1992 là th i im xóa b c ch t p trung quan liêu bao c p chuy n sang c ch h ch toán kinh doanh có hi u qu theo ưng l i c a ng và Nhà nưc. ây c ng là th thách l n i v i Công ty, vì vào th i im này Công ty mi ưc chuy n i thành Doanh nghi p Nhà n ưc. Công ty ph i t lo công n , vi c làm cho cán b công nhân viên. Có th nói nh ng n m u khi m i chuy n i, công ty g p nhi u khó kh n vì ch ưa có kh n ng c nh tranh trên th tr ưng và ch ưa gây ưc uy tín i v i ch u t ư. Tr ưc nh ng khó kh n và th thách ó Công ty ã có s chuy n bi n trong vi c nh h ưng kinh doanh, m rông a bàn ho t ng, xác l p mô hình kinh doanh, b xung c ch qu n lý cho phù h p v i iu ki n duy trì và phát tri n kinh doanh. Chính vì th b ưc u chuy n sang c ch hch toán kinh doanh, cùng v i kh n ng s n có c a Công ty là i ng cán b khoa h c v ng vàng ã tr i qua quá trình công tác lâu n m, tích l y ưc nhi u kinh nghi m nên Công ty ã nhanh chóng gây ưc uy tín i v i các ch u t ư. Th tr ưng k nh doanh ngày càng m r ng, c s v t ch t, trang thi t b càng ưc c ng c và phát tri n. B ưc u ã kh ng nh ưc b ưc i và s t n t i trong c ch th tr ưng t o iu ki n cho s t ng tr ưng trong nh ng n m ti p theo. T n m 1995 n nay, tình hình kinh doanh c a công ty không nh ng ã ưc duy trì n nh mà còn có s t ng tr ưng và phát tri n v ưt b c c v quy mô và giá tr t ư v n, kh o sát và thi t k các công trình xây d ng. ây là giai on mà Công ty ã kh ng nh ưc tính úng n trong h ưng i c a mình, n nh v t ch c, t ng c ưng v cán b k thu t , mua s m nhi u trang thi t b , tài s n ph c v cho vi c nâng cao hi u qu kinh doanh , c ng nh ư m r ng th tr ưng kinh doanh, cho nên giá tr t ư v n kh o sát, thi t k hàng n m u tng, i s ng c a cán b công nhân viên ngày càng ưc c i thi n. Tr i qua quá trình hình thành và phát tri n, Công ty T ư v n Xây d ng Dân dng Vi t Nam ã t kh ng nh ưc s t n t i và phát tri n c a mình trong c ch th tr ưng. Công ty ang có nh ng b ưc ti n vng ch c trên m i m t c a 29
  31. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên ho t ng s n xu t kinh do nh. II-/ NH NG C IM KINH T - K THU T CH Y U C A CÔNG TY TƯ V N XÂY D NG DÂN D NG VI T NAM CÓ NH H ƯNG N HI U QU S D NG V N C NH C A CÔNG TY. 1-/ c im v nhi m v , quy n h n và th tr ng c a Công ty: Là m t Doanh nghi p thu c ngành xây d ng, nhi m v c a Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ưc B Xây D ng phân công theo Quy t nh s 157A/ BXD-TCL ngày 5 tháng 3 n m 1993 c a B tr ng B Xây D ng. Theo ó Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam có các nhi m v ch y u sau ây: Lp d án u t ư xây d ng các công trình dân d ng, k thu t h t ng ô th . Kh o sát a ch t các công trình ân d ng và công nghi p nhóm B và C. Thi t k quy ho ch chi ti t các khu dân c ư, khu ch c n ng ô th , khu công nghi p. Thi t k và t ng h p d toán các công trình xây d ng dân d ng, k thu t h t ng ô th , ph n xây d ng công trình công nghi p. ánh giá hi n tr ng, xác nh nguyên nhân s c các công trình xây d ng dân d ng và công nghi p. Giám sát k thu t xây d ng, qu n lý d án u t ư xây d ng các công trình các công trình xây d ng dân d ng, công nghi p và k thu t h t ng ô th . Lp h s m i th u, t ư v n u th u và h p ng kinh t v thi t k , mua sm v t t ư thi t b , qu n lý d án u tư xây d ng các công trình dân d ng, k thu t h t ng ô th . Th c hi n trang trí n i, ngo i th t mang tính ngh thu t c bi t do công ty thi t k . Th c hi n các d ch v t ư v n xây d ng ngoài dang m c. Vi c t o ra m t s n ph m trong ngành xây d ng nói chung và ngành T ư vn thi t k xây d ng nói riêng mang tính ch t c thù không gi ng v i b t k ngành s n xu t nào. Các công trình mà Công ty ã th c hi n t ư v n , thi t k giám sát là nh ng công trình quan tr ng, th c hi n trong th i gian dài, v n u tư l n cho nên òi h i s t p trung cao các yêu c u v tiêu chu n ch t l ưng. iu này òi h i công tác t ch c, b trí, iu ng máy móc thi t b ki m tra th m dò ch t l ưng công trình ph i ưc th c hi n mt cách h p lý, có hi u qu . 30
  32. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Nó nh h ưng tr c ti p n hi u qu s d ng v n nh c ng nh ư hi u qu kinh doanh c a Công ty. Trong nh ng n m qua, th tr ưng c a Công ty T ư V n Xây D ng Dân Dng Vi t Nam ã không ng ng ưc m r ng. ó là th tr ưng c a các công tr nh xây d ng dân d ng, công nghi p và ki n trúc ô th trong c n ưc. Cho n nay Công ty ã m nh n t ư v n, kh o sát và thi t k nhi u công trình tr ng im, c bi t là các d án l n c a Nhà n ưc nh ư: Các tháp truy n hình t trung ư ng, a ph ưng; Nhà Ga T1 - Cng Hàng không qu c t N i Bài; giám sát thi công Nhà Hát L n Hà N i; Thi t k , tham gia c i t o và giám sát thi công H i tr ưng Ba ình; thi t k , thi công Khu nhà Nhà máy Xi m ng Nghi S n - Thanh Hóa; T ư v n, thi t k và giám sát thi công Ch ng Xuân và nhi u trung tâm, tr s , nhà dân d ng khác. Th tr ưng là y u t s ng còn quy t nh s phát tri n c a Công ty nói chung và công tác qu n lý nâng cao hi u qu s d ng v n c nh nói riêng. Công ty nh h ưng cho mình c n chu n b n ng l c t ư v n, thi t k thâm nh p vào th tr ưng mà Công ty ã l a ch n, có chi n l ưc ti p c n v i các ch u t ư t quan h h p tác và duy trì th tr ưng mà Công ty ã có. 2-/ Cơ c u và t ch c b máy qu n ký kinh doanh c a công ty: Công ty Tư V n Xây D ng Dân D ng Vi t Nam ưc thành l p theo Quy t nh s 785/ BXD - TCCB và Quy t nh s 157A/BXD-TCL ngày 5 tháng 3 nm 1993 c a B Xây D ng. Là m t doanh nghi p Nhà n ưc, c c u c a Công ty ch y u g m: 1 Giám c, 3 Phó giám c, 6 phòng ch c n ng nghi p v , mt xí nghi p kh o sát o c, m t chi nhánh t i Thành ph H Chí Minh, và mt H i ng Khoa h c k thu t . B máy qu n lý c a Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam bao gm: Giám c công ty ch u trách nhi m iu hành các ho t ng chung c a Công ty. Giúp vi c Giám c là các Phó giám c ph trách iu hành. M t K toán tr ưng ph trách ch o, t ch c th c hi n công tác k toán, tài chính, th ng kê. C c u t ch c b máy c a Công ty theo mô hình tr c tuy n ch c nng. Các phòng ban có nhi m v th c hi n, tham m ưu giúp vi c và ph c v yêu c u c a các n v . BI ỂU S Ố 1 : SƠ ĐỒ C Ơ C ẤU T Ổ CH ỨC B Ộ MÁY T ẠI VNCC . (Xem trang sau) 31
  33. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Có th khái quát ch c n ng, nhi m v ch y u c a các c p phòng ban trong Công ty nh ư sau: - Giám c Công ty : Gi vai trò ch o c a Công ty, là ng ưi có th m quy n cao nh t trong Công ty, có nhi m v iu hành m i ho t ng kinh doanh, quy t nh các ph ư ng án u t ư m r ng s n su t kinh doanh c a Công ty và ch u trách nhi m tr ưc Công ty và tr ưc pháp lu t. - Phó giám c Công ty, Giám c các Phòng ban : Có trách nhi m giúp vi c cho Giám c. - K toán tr ưng: Là ng ưi ch u trách nhi m tr ưc Giám c Công ty và Nhà n ưc v công tác tài chính - k toán, th ng kê c a Công ty. Do ch c n ng nhi m v mà Công ty m nh n và c ng phù h p v i c ch kinh t m i, Công ty ã không ng ng hoàn thi n b máy qu n lý, làm cho b máy qu n lý ngày càng g n nh , có hi u qu . Các phòng ban ch c n ng chuyên môn nghi p v c a Công ty bao g m: Phòng k toán - Tài chính: Có trách nhi m qu n lý tài chính và các ngu n v n theo úng ch c a Nhà n ưc m b o cung ng cho các ho t ng t ư v n, thi t k , mua s m v t t ư thi t b ph c v các công trình theo k ho ch ã v ch ra. Phòng còn có trách nhi m thu h i v n i v i các công trình mà Công ty ã tham gia thi công và ã th c hi n xong các th t c thanh toán. Phòng t ch c lao ng: Có nhi m v gi i quy t các v n v t ch c hành chính, qu n lý lao ng và ti n l ư ng c a toàn Công ty, có t ch c tuy n dng nhân viên m i theo yêu cu c a s n su t kinh doanh. Vn phòng t ng h p: T ch c qu n lý công tác t ng h p, công tác v n th ư, công tác qu n tr (l p k ho ch u t ư chi u sâu, mua s m trang thi t b mi), ph c v công tác nghiên c u s n su t, iu ki n làm vi c c a Công ty. Qu n lý và th c hi n vi c xây d ng v b n nh ư xây d ng m i, c i t o s a ch a iu hành và th c hi n công tác b o v , quân s , t v Xây d ng n i quy và l li làm vi c, qu n lý i xe. Trung tâm khoa h c công ngh thông tin: Có nhi m v nghiên c u, xu t chi n l ưc phát tri n Khoa h c và công ngh thông tin cho Công ty và là u m i t ch cvà th c hi n các tài nghiên c u Khoa h c và Công ngh do Công ty, B và Nhà n ưc giao. 32
  34. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Phòng kinh doanh : Có nhi m v xây d ng các m c tiêu phát tri n kinh doanh c a Công ty, tìm hi u th tr ưng, phát hi n nh ng nhu c u v t ư v n xây dng, h ưng d n làm th t c và ký k t h p ng kinh t , thay m t Công ty ki m tra ch t l ưng ti n và ch t l ưng th c hi n h p ng kinh t , n m ưc trình kh n ng c a các n v b n, ánh giá ưc các th m nh c a Công ty xu t các bi n pháp, sách l ưc và chi n l ưc trong các h p ng kinh doanh ch t xám c a Công ty. Các phòng ban ch c n ng c a Công ty có m i quan h ch t ch v i nhau, b sung cho nhau và cùng tham m ưu v i ban giám c th c hi n các ho t ng kinh doanh c a Công ty. Nhìn chung v i cách s p x p c c u và t ch c phòng ban ch c n ng này giúp cho Công ty v a có th chuyên môn hoá cao, ng th i có th a d ng hoá công vi c phù h p và áp ng ưc yêu c u c a công tác t ư v n, thi t k nh ư hi n nay. 3-/ c im v lao ng c a Công ty: T m t l c l ưng nh bé lúc u ch có 40 ng ưi thu c 6 ngành ngh khác nhau ( h u h t là cán b trung, s c p ), trong ó ch có 6 ki n trúc s ư và 2 k s ư xây d ng. n nay Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ã tr thành mt c quan thi t k l n, có c c u hoàn ch nh và ng b . i ng cán b công nhân viên c a Công ty hi n nay lên t i 419 ng ưi thu c 21 ngành ngh khác nhau, trong ó có 11 ti n s , th c s ; 145 ki n trúc s ư; 90 k s ư xây d ng; 28 k sư in n ưc; 51 k s ư khác; 45 trung c p và 49 nhân viên k thu t. BI ỂU S Ố 2: C Ơ C ẤU LAO ĐỘ NG C ỦA CÔNG TY. n v tính: Ng ưi CÁN B Ộ CÔNG NHÂN K Ỹ THU ẬT S l ng T l % 1. Ti n s , th c s 11 2,6 2. Ki n trúc s ư, ho s 145 34,6 3. K s ư k t c u xây d ng 90 21,5 4. K s ư khác 51 12,2 5. K s ư in n ưc 28 6,7 6. K thu t viên 49 11,7 7. Trung c p 45 10,7 33
  35. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Tng 419 100 (*) Ngu n: Phòng Lao ng - Ti n l ư ng VNCC T s li u trên ta th y, s l ưng công nhân viên b c k s ư tr lên trong Công ty chi m t l l n, trong khi s lao ng có trình trung c p chi m 14% lao ng toàn Công ty. Trong t ng s 149 cán b công nhân viên hi n nay s lao ng n là 152 ng ưi, 104 ngưi có thâm niên công tác trên 30 n m, 97 ng ưi có thâm niên trên 20 n m và thâm niên công tác trên 10 n m là 82 ng ưi. Có th nói lao ng thu c ngành T ư v n, thi t k xây d ng có vai trò quan tr ng góp ph n sáng t o ra các công trình xây d ng dân d ng công nghi p và ô th b i vì có s tham gia c a công tác t ư v n thi t k m i m b o cho các công trình t t v ch t l ưng, úng theo tiêu chu n quy nh và có th m m cao. Trong nh ng n m qua Công ty t ư V n Xây D ng Dân D ng Vi t nam ã m nh n kh o sát, thi t k và t ư v n thi công nhi u công trình, d án và ã ưc các ch u t ư ánh giá cao. t ưc iu ó ph i k ph i k n i ng lao ng gi i v chuyên môn k thu t, trình tay ngh cao, s d ng thành th o các máy móc thi t b . Xác nh ưc t m quan tr ng c a v n nhân l c. Công ty ã không ng ng khuy n khích cán b công nhân viên h c t p, trao d i nghi p v , nâng cao trình tay ngh . i v i i ng các cán b qu n lý, Công ty t o iu ki n cho h c thêm b ng i h c th hai ho c cao h c. Công ty còn liên h v i các tr ưng i h c l n trong n ưc t ch c các l p b i d ưng , nâng cao ki n th c qu n lý kinh t , ki n th c v k thu t cho cán b nhân viên c a mình. Hi n nay Công ty là m t a ch khá h p d n thu hút ông o lao ng khu v c Hà N i và các t nh lân c n. i s ng c a cán b công nhân viên trong Công ty t ng b ưc ưc c i thi n. M c thu nh p c a cán b nhân viên trong Công ty th hi n qua bi u sau. BI ỂU S Ố 3: THU NH ẬP BÌNH QUÂN M ỘT LAO ĐỘ NG T ẠI VNCC. n v tính: ng Ch tiêu Nm 1996 Nm 1997 Nm 1998 Nm 1999 1/ S lao ng bình quân 314 367 406 419 (ng ưi) 34
  36. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên 2/ Thu nh p bình quân 470.000 896.000 1.210.000 1.480.000 (ng/ng ưi/n m) (*) Ngu n : Phòng Lao ng- Ti n l ư ng VNCC. Vi c im v lao ng nh ư v y, Công ty có nhi u thu n l i trong vi c th c hi n nhi m v s n su t kinh doanh trong s c nh tranh c a c ư ch th tr ưng. Tuy nhiên, Công ty v n c n ti p t c nâng cao trình c a cán b công nhân viên, c ng nh ư t ng c ưng công tác qu n lý kinh doanh, nh t là v n qun lý và s d ng có hi u qu v n kinh doanh nói chung và V n c nh nói riêng. 4-/ c im v tài chính c a Công ty: Ngu n l c tài chính là m t nhân t quan tr ng i v i ho t ng s n su t kinh doanh c a Doanh nghi p. T vi c mua s m máy móc thi t b, tài s n c nh,v t li u cho s n su t kinh doanh n khi t o ra s n ph m theo l nh v c s n su t kinh doanh c a mình. Công ty T ư V n Xây D ng Dân d ng Vi t Nam (tên vi t t t là VNCC) là n v thu c lo i hình s h u v n c a Nhà n ưc. Hình th c ho t ng kinh doanh c l p t phát tri n, t h ch toán trang tr i và làm ngh a v n p Ngân sách cho Nhà n ưc. Ngu n l c tài chính trong Công ty nh h ưng l n n vi c u t ư mua s m máy móc thi t b , tài s n c nh. Công ty ã không ng ng t ng c ưng công tác tài chính theo úng ch quy nh c a Nhà n ưc. ây là s òi h i th ưng xuyên liên t c trong su t quá trình s n su t kinh doanh hi n nay. Vn v n u t ư cho máy móc thi t b ph c v cho ho t ng kinh doanh Công ty luôn là v n l n, nó m b o yêu c u kinh doanh t ra. BI ỂU S Ố 4: TÌNH HÌNH NGU ỒN V ỐN CH Ủ S Ở H ỮU Ở VNCC N ĂM 1999 n v tính: 1000 ng. TT Ch tiêu Giá tr 1 Ngân sách Nhà n ưc c p 1.562.356 2 Vn t b sung 1.660.455 3 Vn khác 2.415.465 35
  37. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Tng: 5.638.276 (*) Ngu n: Phòng K toán - Tài chính VNCC. Theo dõi b ng s li u, ta th y n m 1999 t ng s v n cho s n su t kinh doanh c a Công ty là 5.638.277 nghìn ng, trong ó v n ngân sách Nhà n ưc cp là 1.562.356 nghìn ng. S v n còn l i g m v n do Công ty t b sung là 1.660.445 nghìn ng và v n khác là 2.415.465 nghìn ng. Tình hình ho t ng và k t qu kinh doanh c a Công ty trong nh ng n m qua th hi n bi u sau. BI ỂU S Ố 5: TÌNH HÌNH HO ẠT ĐỘ NG C ỦA VNCC. n v tính: 1000 ng. TT CH Ỉ TIÊU 1997 1998 1999 1 Tng s v n kinh doanh 3.506.769 5.029.875 5.638.276 + V n c nh 3.173.984 4.697.090 5.292.262 + V n l ưu ng 332.785 382.785 332.785 + V n XDCB 58.229 58.229 58.229 2 Doanh thu 32.160.496 41.018.965 44.106.812 3 Li nhu n 1.648.180 2.264.432 1.946.040 (*) Ngu n: Phòng K toán - Tài chính VNCC. Qua bi u trên ta có th rút ra m t s nh n xét sau: - Vn kinh doanh c a Công ty qua các n m ã t ng lên rõ r t. C th , n m 1997 v i s v n là 3.506.769 nghìn ng t ng lên 5.029.875 nghìn ng vào th i im n m 1998 và 5.638.276 nghìn ng n m 1999. - Doanh thu c a Công ty c ng t ng lên v i l ưng n m sau cao h n n m tr ưc th hi n s c g ng c a Công ty trong s n su t kinh doanh.V i các s li u v doanh thu c a Công ty n m1997 là 32.160.496 nghìn ng; n m 1998 là 41.018.965 nghìn ng và n m 1999 là 44.106.812 nghìn ng. Li nhu n c a Công ty qua các n m là 1.648.180 nghìn ng n m 1997; nm 1998 Công ty t ưc l i nhu n là 2.264.432 nghìn ng và n m 1999 là 1.946.040 nghìn ng. Riêng n m1999, do tình hình chung là th tr ưng các công trình xây d ng gi m h n so v i nh ng n m tr ưc và s u t ư thêm m t s 36
  38. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên máy móc, thi t b m i ã làm t ng chi phí kinh doanh nên l i nhu n t ưc có th p h n so v i n m 1998. Nh ư v y, v i các ch tiêu tài chính c b n trên cho th y Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ã t ưc nh ng thành t u áng k trong ho t ng kinh doanh c a mình. V i nh ng k t qu ã t ưc trong kinh doanh Công ty c ng th c hi n ngh a v n p Ngân sách cho Nhà n ưc. M c n p c a Công ty i v i Nhà n ưc trong nh ng n m v a qua ưc trình bày bi u d ưi ây. BI ỂU S Ố 6: N ỘP NGÂN SÁCH C ỦA VNCC. n v tính: 1000 ng. TT Nm S ti n ã n p ngân sách 1 1997 1.301.670 2 1998 1.970.417 3 1999 1.801. 321 (*) Phòng K toán - Tài chính VNCC Nh ư v y, mc dù ho t ng kinh doanh có không ít khó kh n nh ưng hàng nm Công ty v n hoàn thành ngh a v n p Ngân sách i v i Nhà n ưc. Riêng nm 1999 nh ư ã trình bày, do m t s nh h ưng chung c a th tr ưng i v i các doanh nghi p và s gia t ng kh u hao tài s n c nh tính vào chi phí kinh doanh làm l i nhu n Công ty t ưc th p h n n m 1998 nên Công ty ã ưc Nhà n ưc ch p nh n m c n p Ngân sách là 1.802.321 nghìn ng. n nh vi c làm và nâng cao m c s ng c a cán b công nhân viên trong Công ty, ng th i t ng nhanh m c óng góp cho Ngân sách Nhà n ưc, trong th i gian t i Công ty c n ph n u nâng cao Hi u qu s n su t kinh doanh. iu này c ng chính là nâng cao Hi u qu s d ng V n c nh t i Công ty vì hi n nay V n c nh chi m h u h t trong t ng vn kinh doanh c a Công ty. III-/ TH C TR NG HI U QU S D NG V N C NH T I CÔNG TY T Ư VN XÂY D NG DÂN D NG VI T NAM. 1-/ Tng quan chung v V n c nh c a Công ty. Nh ư ph n u ã nói, V n c nh là bi u hi n b ng ti n c a tài s n c 37
  39. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên nh, do v y ta có th xem xét, ánh giá Hi u qu s d ng V n c nh c a Công ty thông qua vi c ánh giá Hi u qu s d ng Tài s n c nh. Công ty T ư V n Xây D ng Dân D ng Vi t Nam ho t ng trong ngành t ư vn, thi t k xây d ng. N m 1999 t l Tài s n c nh (theo giá tr còn l i) trên tng v n kinh doanh là: 5.292.262 = 0,938 5.638.277 iu này cho th y V n c nh c a Công ty chi m m t t tr ng l n trong tng s v n kinh doanh c a Công ty. Vn c nh ưc hình thành t các ngu n khác nhau và m c u t ư cho các b ph n tài s n c nh (m t hi n v t c a V n c nh ) c ng khác nhau. Trong quá trình s n su t kinh doanh, do tác ng c a m t s nhân t làm cho Tài s n c nh bi n i theo chi u h ưng khác nhau. Sau ây ta s tìm hi u Tài sn c nh c a Công ty theo c im và c c u c a chúng. 1.1. C c u V n c nh theo ngu n hình thành và s bi n ng c a nó. C c u V n c nh c a Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ưc hình thành t các ngu n chính nh ư: Ngu n v n Ngân sách c p, Ngu n v n t b sung và ngu n v n huy ng khác. C c u V n c nh theo ngu n hình thành và s bi n ng c a nó ưc ph n ánh bi u sau. 38
  40. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên BI ỂU S Ố 7: C Ơ C ẤU V ỐN C Ố ĐỊ NH VÀ S Ự BI ẾN ĐỘ NG C ỦA NÓ. n v tính: 1000 ng. u n m Cu i n m Chênh l ch Ch tiêu T Tl T Sô ti n S ti n S ti n l % % l % 1.V n NS c p 2.099.412 32,6 2.099.412 24,8 0 0 - Nhà c a, v t ki n 2.010.088 95,7 2.010.088 95,7 trúc - Máy móc 70.666 3,4 70.666 3,4 TBKTCLCT - Ph ư ng ti nVT 0 0 0 0 - TB v n phòng 18.657 0,9 18.658 0,9 2. V n t b sung 2.843.851 44,2 2.975.205 35,1 131.354 4,6 - Nhà c a, v t ki n 0 0 0 0 trúc - Máy móc 54 217 5,4 160.895 5,4 TBKTCLCT - Ph ư ng ti nVT 1.139.151 40,1 1.139.151 38,3 - TB v n phòng 1.550.484 54,5 1.675.162 56,3 3. Ngu n v n 1.495.508 23,2 3.391.860 40,1 1.896.352 126,8 khác - Nhà c a, v t ki n 0 0 0 0 trúc - Máy móc 6.612 0,4 337.401 11,1 TBKTCLCT - Ph ư ng ti nVT 465.840 31,2 465.840 13,7 - TB v n phòng 1.023.056 68,4 2.548.619.325 75,2 Tng 6.438.771 100 8.466.477 100 2.027.706 31,5 (*) Ngu n ; Phòng K toán- Tài chính VNCC. Qua b ng s li u trên ta th y Công ty ã s d ng m t l ưng v n c nh tư ng i l n. N m 1999, u n m l ưng v n Công ty s d ng là 6.438.771 39
  41. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên nghìn ng và cu i n m là 8.466.477 nghìn ng. Nh ư v y, so sánh gi a th i im u n m và th i im cu i n m ta th y l ưng v n t ng thêm là 2.026.706 nghìn ng, t ư ng ng v i t l t ng là 31,5%. Trong t ng s v n c nh n m 1999 mà Công ty s d ng, ngu n v n t ng mnh nh t là ngu n v n huy ng khác, v i m c t ng là 126,8%. T i th i im u n m ngu n v n này là 1.495.508 nghìn ng, chi m 23,2% trong t ng V n c nh, cu i n m là 3.391.860 nghìn ng, chi m 40,1%. ng sau ngu n này là ngu n v n t b sung và chi m t tr ng th p nh t là ngu n v n Ngân sách cp. Vào th i im u n m ngu n v n t b sung là 2.843.851 nghìn ng chi m 44,2% t ng v n, cu i n m ch tiêu t ng lên 2.975.205 nghìn ng nh ưng t tr ng trong t ng v n c nh gi m th p h n u n m còn 35,1%. Riêng ngu n vn Ngân sách c p trong n m 1999 không có s thay i v i 2.099.412 nghìn ng. Nh ư v y, trong n m 1999 trong có c u V n c nh c a Công ty (ngo i tr ngu n v n Ngân sách c p v n gi nguyên m c ban u ), v n t b sung và v n khác ã t ng lên. iu áng chú ý là trong n m 1999 Công ty ã huy ng ưc m t l ưng v n áng k thu c ngu n khác là 1.896.352 nghìn ng , tư ng ư ng 126,8% so v i u n m. Công ty ã dùng s v n này u t ư mua sm máy móc, thi t b ; trang b các thi t b v n phòng m i Nên m c dù ngu n vn Ngân sách c p và ngu n v n t b sung ít thay i nh ưng t ng V n c nh ca Công ty v n t ng lên t ng c ng 2.027.706 nghìn ng, t ư ng ư ng v i t l t ng là 31,5 %. Ph n v n Ngân sách c p Công ty hi n nay ch y u là nhà c a, v t ki n trúc v i giá tr c a nhà c a, v t ki n trúc t ư ng ư ng 2.010.088 nghìn ng, chi m 95,7% t ng v n Ngân sách c p c u n m và cu i n m. V n Ngân sách cp ít ưc u t ư chi dùng cho mua s m máy móc thi t b và c ng không u t ư cho các ph ư ng ti n v n t i. Trong c c u ngu n v n t b sung, Công ty hoàn toàn không u t ư ph n vn này cho vic xây d ng, s a ch a nhà c a v t ki n trúc. Giá tr c a các thi t b v n phòng chi m t l l n trong v n t b sung c s tuy t i và s t ư ng i. C th , vào th i im u n m giá tr ph n thi t b v n phòng thu c ngu n vn t b sung là 1.550.483 nghìn ng, b ng 54,5% trong t ng v n t b sung và cu i n m là 1.675.162 nghìn ng, t ư ng ư ng 56,3%. M t l ưng áng k vn t b sung thu c v ph ư ng ti n v n t i, u n m ph n ph ư ng ti n v n t i 40
  42. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên thu c v n t b sung là 1.139.151 nghìn ng, b ng 40,1% trong t ng ngu n vn t b sung, cu i n m giá tr tuy t i gi nguyên nh ưng t l trong t ng v n t b sung gi m so v i u n m còn 38,3%. M t l ưng v n t b sung là các thi t b ki m soát và ki m tra ch t l ưng công trình v i 154.217 nghìn ng, bng 5,4% trong t ng v n th i im u n m và cu i n m v i 160.893 nghìn ng v n chi m 5,4% trong t ng ngu n v n mà Công ty ã t b sung. Trong c c u ngu n v n khác ã huy ng ưc, Công ty c ng không u tư cho ph ư ng ti n v n t i ho c xây d ng, s a ch a nhà ca v t ki n trúc mà dành ph n l n cho vi c mua s m trang b các máy móc tr c ti p ph c v công tác t ư v n thi t k , thi t b v n phòng. C th , ph n thi t b v n phòng là 1.023.056 nghìn ng, t ư ng ư ng 68,4% t ng v n c nh vào th i im u nm và 2.548.619 nghìn ng, b ng 75,2% vào th i im cu i n m. Vn c nh c a Công ty t ng trong n m ưc tóm t t nh ư sau: - Ngu n v n t b sung t ng 131.354 nghìn ng, v i t l t ng là 4,6%. - Ngu n v n khác t ng 1.896.352 nghìn ng, v i t l 126,8%. Tuy ngu n v n Ngân sách c p không i và ngu n v n t ư b sung t ng ch m nh ưng ngu n v n khác mà Công ty huy ng t ng m t l ưng l n d n n tng s v n c nh t ng lên, t ng c ng 2.027.706 nghìn ng, t ư ng ng v i t l t ng 31,5% so v i u n m. Trong c ch th tr ưng, s bi n ng v giá c i v i t ư li u tiêu dùng và tư li u s n su t là t t y u. S bi n ng này nhi u hay ít còn tu thu c vào nhi u yu t , trong ó không th thi u ưc các nhân t quan tr ng nh ư quan h cung cu, m c khan hi m c a t ư li u ó c ng nh ư th hi u c a khách hàng. Nhìn chung s bi n ng v giá c tài s n, máy móc thi t b c a Công ty T ư V n Xây Dng Dân D ng Vi t Nam là do các nguyên nhân ch y u sau: a) Công ty u t ư mua s m m t s máy móc thi t b m i thay th s máy móc thi t b c tr ưc ây ho c mua s m nh ng máy móc, thi t b r t c n thi t cho s n su t kinh doanh mà Công ty ch ưa có nh ư Máy thu chu n t ng; Máy nh v c t thép; Máy khoan t hành vv nh m nâng cao n ng su t lao ng, gi m b t lao ng th công c a công nhân viên, c bi t là nh m nâng cao Hi u qu s d ng V n c nh và nâng cao ch t l ưng công tác kh o sát, thi t k và tư v n công trình. 41
  43. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên b) Mua s m thi t b v n phòng nh ư máy ho , máy in Laser chuyên d ng kh l n, máy tính các lo i và các thi t b v n phòng khác nh ư iu hoà nhi t ; máy Phôtôcoppy nh m c i thi n môi tr ưng làm vi c cho cán b công nhân viên làm vi c t i v n phòng Công ty. c) Nâng c p, s a ch a các s ph ư ng ti n v n t i; mua s m thi t b thông tin nh m t o iu ki n thu n l i trong vi c liên h c a cán b trong Công ty. Nh ng tài s n c nh này góp ph n không nh trong công tác ký k t h p ng, m r ng th tr ưng, tìm ki m vi c làm, nh n và truy n tin m t cách k p th i c a cán b qu n lý Công ty t i i ng k s ư k thu t viên cng nh ư i v i chi nhánh c a Công ty. d) Công ty ã th c hi n trích kh u hao 1.114.919 nghìn ng. e) Trong n m Công ty ã thanh lý m t s tài s n c nh, nh ưng s l ưng tài s n thanh lý ít h n s l ưng tài s n c nh mua s m. M c nh h ưng c a tng nguyên nhân cho bi u sau. BI ỂU S Ố 8: NH H ƯỞNG C ỦA CÁC NHÂN T Ố ĐẾ N S Ự BI ẾN ĐỘ NG VỐN C Ố ĐỊ NH T ẠI VNCC. n v tính: 1000 ng . TT Nguyên nhân nh h ng Mc nh h ng 1 Tng do mua s m. 2.043.620 - Thi t b ki m soát và 377.464 ki m tra ch t l ưng công trình - Thi t b v n phòng 1.666.156 2 Gi m do thanh lý. -15.915 Tng 1.027.706 (*) Ngu n: Phòng K toán - Tài chính VNCC. th y rõ m c nh h ưng c a t ng nhân t n s bi n ng c a V n c nh c a Công ty n m 1999, ta i xem xét c cu Tài s n c nh v m t hi n vt và theo tình hình s d ng. 1.2 C c u V n c nh v m t hi n v t. V m t hi n v t, c c u V n c inh c a Công ty theo tài s n c nh g m 42
  44. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên 4 lo i chính là: Nhà c a v t ki n trúc; Máy móc thi t b ki m tra ch t l ưng công trình; Ph ư ng ti n v n t i và các Thi t b v n phòng. Nh ư ã trình bày các lo i tài s n c nh này ưc hình thành t 3 ngu n khác nhau: Ngu n v n Ngân sách c p, Ngu n v n t b sung và Ngu n v n khác do Công ty huy ng. Danh m c Tài s n c nh v m t hi n v t cu Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ưc trình bày bi u sau. Do c thù c a ngành Xây d ng nói chung và l nh v c T ư v n, kh o sát và thi t k xây d ng nói riêng là c n ph i trang b các lo i tài s n, máy móc thi t b hi n i áp ng yêu c u s n su t kinh doanh, n m 1999 Công ty ã thanh lý mt s tài s n c nh l c h u và trang b máy móc thi t b tiên ti n v i t ng tr giá trên 2 t ng. 1.3 Kh u hao Tài s n c nh Công ty T ư V n Xây D ng Dân D ng Vi t Nam. Kh u hao Tài s n c nh là m t y u t có liên quan n Hi u qu s d ng Vn c nh. Vi c trích úng, m c kh u hao theo Quy nh v công tác kh u hao s góp ph n ph n ánh úng th c ch t Hi u qu s d ng V n c nh. Nh ư chúng ta ã bi t, trong quá trình qu n lý và s d ng Tài s n c nh, Tài s n c nh luôn luôn b hao mòn d ưi hai hình th c là hao mòn h u hình và hao mòn vô hình. Giá tr hao mòn ưc d ch chuy n d n vào giá tr s n ph m qua hình th c kh u hao. Sau khi s n ph m ưc tiêu th , s ti n kh u hao ưc trích l i và tích lu thành qu kh u hao Tài s n c nh. Qu kh u hao ưc dùng tái s n su t gi n n Tài s n c nh (còn g i là qu kh u hao c b n). Song trên th c t , trong iu ki n ti n b c a khoa h c k thu t qu kh u hao c bn v n có kh n ng tái s n su t m r ng Tài s n c nh. Kh n ng này có th ưc th c hi n b ng cách Công ty s d ng linh ho t qu kh u hao ưc tích lu hàng n m nh ư m t ngu n tài chính b sung cho các m c ích nh ư u t ư ph c v s n su t kinh doanh và thu h i doanh l i (trên nguyên t c ưc hoàn qu ), ho c nh ngu n này n v có th u t ư thay th , i m i Tài s n c nh nh ng n m sau l n h n và hi n i h n nh ng n m tr ưc. Trên ý ngh a ó, qu kh u hao ưc coi là m t ngu n tài chính quan tr ng tái s n su t m r ng Tài s n c nh trong s n su t kinh doanh c a các doanh nghi p. Do ch c n ng và tác d ng c a m i lo i tài s n c nh là khác nhau nên mi lo i tài s n c nh ưc áp d ng m t t l kh u hao nh t nh. Theo ch 43
  45. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên quy nh t i Quy t nh s 1062 n m 1998 c a B Tài chính thì nh ng Tài s n c nh, máy móc thi t b ang ưc dùng t i Công ty ưc áp d ng trích kh u hao theo ph ư ng pháp kh u hao u. M c trích kh u trung bình hàng n m cho Tài s n c nh t i Công ty ưc tính nh ư sau: T l kh u hao trung bình hàng Nguyên giá c a TSC = nm cho TSC Th i gian s d ng Ph ư ng pháp kh u hao u mà Công ty ang áp d ng có c im là n gi n, d xác nh và t o nên s n nh cho chi phí kh u hao trong giá thành. Mc trích kh u hao i v i Tài s n c nh t i Công ty th hi n bi u sau: BI ỂU S Ố 10: M ỨC TRÍCH KH ẤU HAO ĐỐ I V ỚI TSC Đ T ẠI VNCC. Lo i tài s n Th i h n s d ng Mc tính kh u hao 1. Máy móc thi t b 6 (n m) 16,7%/n m 2. Ph ư ng ti n v n t i 10 (n m) 10%/n m 3. Thi t b v n phòng 5 (n m) 20%/n m (*) Ngu n: Phòng K toán - Tài chính VNCC. Riêng i v i nhà c a v t ki n trúc ây là khu nhà c a cán b công nhân viên nên theo quy nh c a B Tài chính k t n m 1996 Công ty không trích kh u hao ph n tài s n này. Tình hình kh u hao Tài s n c nh Công ty th hi n qua bi u sau. BI ỂU S Ố 11: TH ỰC HI ỆN TRÍCH KH ẤU HAO C Ơ B ẢN TSC Đ T ẠI VNCC. n v tính: 1000 ng. Thi t b KS & Ph ơ ng ti n v n t i Thi t b v n phòng KTCLCT Ch tiêu T T T KH TH KH TH KH TH l % l % l % 1. Nguyên giá 608.969 1.604.991 4.242.438 TSC (/k ) 2. Kh u hao 80.061 80.061 0 193.915 193.915 0 840.942 840.942 0 trong n m 3. T ng m c 110.884 110.884 0 631.165 631.165 0 1.920.360 1.920.360 0 kh u hao 4. Giá tr còn 448.086 448.086 0 973.826 973.826 0 2.322.079 2.322.079 0 li 44
  46. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên 5. T l tính 16,7% 16,7% 10% 10% 20% 20% 0 (*) Ngu n: Phòng K toán - Tài chính VNCC. Trong m y n m qua Công ty ã th c hi n úng k ho ch kh u hao, tính úng t l kh u quy nh (có th nh n rõ v n này qua th c hi n kh u hao c a Công ty n m 1999 bi u s 11 trên ). Do vi c tính và trích kh u hao Tài s n c nh ưc th c hi n theo quý và tính cho t ng Tài s n c nh nên i v i s Tài s n c nh t ng trong n m v i nguyên giá là 2.027.706 nghìn ng, Công ty ã tính và trích kh u hao ưc 286.969 nghìn ng. Trong n m 1999 kh u hao c b n c a Công ty ưc tóm t t qua các ch tiêu sau: + Nguyên giá tài s n c nh ( cu i k ): 8.466.477 nghìn ng. + S kh u hao t ng trong n m: 1.114.919 nghìn ng. + S kh u hao gi m trong k : 0 + Giá tr còn l i: 5.292.262 nghìn ng. Nh ư v y, v i ph ư ng pháp kh u hao u và t l kh u hao nh ư hi n nay, Tài s n c nh c a Công ty nh t là ph n thi t b v n phòng (có thay i ln ), Công ty ph i s d ng trong m t th i gian n a m i có th kh u hao h t chúng. Yêu c u t ra là Công ty ph i không ng ng b sung, i m i máy móc thi t b , tài s n c nh. iu này có tác d ng tích c c i v i vi c nâng cao Hi u qu s d ng V n c nh, hoàn thành nhi m v s n su t kinh doanh c a Công ty. 1.4 Tình hình b o toàn và phát tri n v n c nh c a Công ty. Bo toàn và phát tri n V n c nh là y u t quan tr ng m b o cho các daonh nghi p duy trì và phát tri n v n s n su t kinh doanh. Hàng n m các Doanh nghi p nhà n ưc sau khi ưc c quan Nhà n ưc có th m quy n công b h s iu ch nh giá tr Tài s n c nh c a t ng ngành kinh t ,k thu t s ti n hành iu ch nh, t ng giá tr Tài s n c nh, th c hi n b o toàn và phát tri n Vn c nh. Tình hình b o toàn và phát tri n V n c nh c a Công ty T ư v n Xây d ng Dân d ng Vi t Nam ưc trình bày bi u s 12. 45
  47. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên BI ỂU S Ố 12: TÌNH HÌNH B ẢO TOÀN VÀ PHÁT TRI ỂN TRI ỂN V ỐN C Ố ĐỊ NH CỦA VNCC N ĂM 1999. n v tính: 1000 ng . Giá tr Trong ó: Ch tiêu (Nguyên giá) Ngân sách T b sung Vn khác 1. S VC ph i b o 6.437.771 2.099.412 2.843.850 1.495.508 toàn u n m. 2. S VC ph i b o 8.466.477 2.099.412 2.975.205 3.391.860 toàn cu i n m. 3. S VC th c t ã 8.466.477 2.099.412 2.975.205 3.391.860 bo toàn. 4. Chênh l ch s v n ã b o toàn và s v n 0 0 0 0 ph i b o toàn. (*) Ngu n: Phòng K toán - Tài chính VNCC. Trên c s s li u bi u s 12, ta th y trong n m 1999 Công ty ã b o toàn ưc V n c nh. Theo tính toán t ng s V n c nh th c t Công ty ã bo toàn là 8.466.477 nghìn ng, úng b ng s V n c nh ph i b o toàn cu i k. Trong ó các ch tiêu thành ph n nh ư V n c nh ưc Ngân sách c p, V n c nh t b sung, V n c nh khác c ng ã ưc b o toàn trong th c t . Trong n m 1999, tính theo yêu c u b o toàn V n c nh thì l i nhu n Công ty t ưc ph n ánh úng th c ch t và Hi u qu s d ng V n c nh và li nhu n úng b ng 1.946.040 nghìn ng. Trong th i gian t i Công ty c n ti p t c th c hi n t t công tác b o toàn và phát tri n V n. Ph n u phát tri n V n c nh, góp ph n nâng cao Hi u qu sn su t kinh doanh nói chung và Hi u qu s d ng V n c nh nói riêng. 2-/ Phân tích Hi u qu s d ng V n c nh c a Công ty T V n Xây 46
  48. Chuyên Th c T p t t nghi p Ph m H ng Nguyên Dng Dân D ng Vi t Nam. 2.1 N i dung phân tích: Tài s n c nh th hi n hình thái v t ch t c a V n c nh. Trên c s k t qu ho t ng s n su t kinh doanh c a Công ty trong nh ng n m qua và các ch tiêu c b n ánh giá Hi u qu s d ng V n c nh ã ưc trình ph n lý lu n, ta i phân tích Hi u qu s d ng V n c nh c a Công ty theo các ch tiêu nh ư sau: 1) S c sinh l i c a Tài s n c nh. Ch tiêu này ph n ánh b m t ng nguyên giá Tài s n c nh vào s n su t kinh doanh thì em l i bao nhiêu ng l i nhu n. Nguyên giá TSC s d ng bình quân Sc sinh l i c a TSC = Tng doanh thu n m Cn c vào l i nhu n t ưc và nguyên giá Tài s n c nh s d ng bình quân c a Công ty c ng nh ư cách tính ch tiêu s c sinh l i c a TSC , s c sinh li c a TSC c a Công ty th hi n bi u sau: Chênh l ch Ch tiêu 1998 1999 S tuy t i T l % Li nhu n n m 2.264.432 1.940.040 3.018.393 -14,1 (1000 ) TSC s d ng b/q 5.806.838 7.452.624 1.645.786 28,3 nm (1000 ) Sc sinh l i c a 0.389 0,264 - 0,125 - 32,1 TSC Sc sinh l i c a Tài s n c nh n m 1999 là 0,264 ( ng l i nhu n / 1 ng nguyên giáTSC ), c a n m 1998 là 0,389 t c là s c sinh l i n m 1999 gi m 0,125 ( ng l i nhu n / 1 ng nguyên giá TSC ), t ư ng ng v i t l gi m là 32,1%. Nh ư v y, giá tr m t ng l i nhu n t o ra b i1 d ng nguyên giá Tài s n c nh n m 1999 ít h n n m 1998 là 0,125 ng. Nguyên nhân ch y u c a th c t này là do l i nhu n mà Công ty t ưc 47