Bài giảng Thẩm quyền hành chính - Chương III: Thẩm quyền áp dụng cưỡng chế hành chính - Nguyễn Minh Tuấn

pdf 46 trang hapham 2120
Bạn đang xem 20 trang mẫu của tài liệu "Bài giảng Thẩm quyền hành chính - Chương III: Thẩm quyền áp dụng cưỡng chế hành chính - Nguyễn Minh Tuấn", để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

Tài liệu đính kèm:

  • pdfbai_giang_tham_quyen_hanh_chinh_chuong_iii_tham_quyen_ap_dun.pdf

Nội dung text: Bài giảng Thẩm quyền hành chính - Chương III: Thẩm quyền áp dụng cưỡng chế hành chính - Nguyễn Minh Tuấn

  1. CHƯƠNG III:THM QUYN ÁP DNG CƯNG CH HÀNH CHÍNH  I. KHÁI QUÁT CHUNG V CƯNG CH HÀNH CHÍNH  II. THM QUYN ÁP DNG CÁC BI N PHÁP X PHT VI PHM HÀNH CHÍNH VÀ CƯNG CH THI HÀNH QUYT ĐNH X PHT VI PHM HÀNH CHÍNH  III. THM QUYN ÁP DNG CÁC BI N PHÁP CƯNG CH HÀNH CHÍNH TRONG NHNG TRƯNG HP KHN CP
  2. I. KHÁI QUÁT CHUNG V CƯNG CH HÀNH CHÍNH  1. Khái ni m Cng ch hành chính là tng hp các bi n pháp mà Nhà nc áp dng đ tác đng lên tâm lý, t t ng, tình c m và hành vi c a cá nhân, cơ quan, t chc, buc các ch th đĩ thc hi n các nghĩa v pháp lý nhm mc đích ngăn chn nhng hành vi vi phm pháp lut, đm bo pháp ch, tr t t trong qun lý nhà nc và x lý trách nhi m cá nhân, t chc vi phm pháp lut.
  3. Mc đích ca cưng ch hành chính  phịng nga, ngăn nga vi phm pháp lut hành chính;  tr ng pht ngưi vi phm theo trình t x lý hành chính;  đm bo tr t t trong các tr ưng hp khn cp khi chưa x y ra vi phm; nhng tr ưng hp c n thi t vì li ích quc gia, an ninh, quc phịng.
  4. 2. Phân loi cưng ch hành chính  Các bi n pháp phịng nga hành chính  Các bi n pháp ngăn chn hành chính  Các bi n pháp trách nhi m hành chính
  5. 2.1.Các bi n pháp phịng nga hành chính  Phịng nga hành chính là các bi n pháp do các c ơ quan hành chính nhà nưc hoc ngưi cĩ thm quy n áp dng đ ngăn nga nhng vi phm pháp lut trong l ĩnh v c qun lý nhà nưc c ũng như đm bo an tồn xã hi trong các tr ưng hp khn c p, thiên tai, dch bnh
  6. Các loi bi n pháp phịng nga  Ki m tra gi y t nhm ngăn nga nhng vi phm pháp lut  Ki m tra h tch, h khu trong nhà ca cơng dân khi cĩ nghi ng v vi phm ch đ đă ng ký t m trú  Ki m tra hàng hố, hành lý và ngi do các cơ quan hi quan thc hi n nhm ngăn chn vi c tr n thu, buơn l u qua biên gi i, đm bo an tồn các chuy n bay
  7. Các loi bi n pháp phịng nga(ti p)  Tr ng mua, trng d ng tài s n c a cơng dân trong mt s trng h p nh t đnh nh m đm b o an tồn xã h i, ph c v li ích cơng c ng, th c hi n chính sách chung.  Ki m tra b t bu c đnh k ỳ sc kho ca nh ng ng i làm cơng vi c d ch v cĩ liên quan đn th c ph m và dch v khác d lan truy n d ch b nh cho ng i hng d ch v .  Ng ăn c m ho c h n ch các ph ơ ng ti n giao thơng đi l i trên tuy n đng cĩ nguy cơ mt an tồn giao thơng và an tồn xã h i.  Ng ăn c m ng i vào khu v c đang cĩ dch b nh, các bnh truy n nhi m
  8. 2.2. Các bi n pháp ngăn chn hành chính  Các bi n pháp ngăn chn hành chính là các bi n pháp đưc các c ơ quan hành chính, ngưi cĩ thm quy n áp dng trong các tr ưng hp c n thi t đ ngăn chn hành vi vi phm pháp lut hành chính đang di n ra hoc ngăn chn hu qu thi t hi do chúng gây ra hoc đ bo đm cho vi c x lý sau này.
  9. Các bi n pháp ngăn chn hành chính bao gm:  Đình ch nhng hành vi vi phm pháp lut do các c ơ quan, ngi cĩ thm quy n áp dng  S dng v ũ lc, v ũ khí khi cĩ hành vi chng đi, c n tr vi c thi hành cơng v  Tm gi ngi theo th tc hành chính  Khám ngi theo th tc hành chính  Khám phơng ti n v n t i, đ vt  Khám nơi c t gi u tang v t, phơng ti n vi phm hành chính
  10.  Đình ch ho t đng c a các c ơ quan t ch c n u xét th y cĩ nh ng hành vi vi ph m pháp lu t b o v mơi tr ng, khơng cĩ bi n pháp phịng ch ng cháy, n  Ch a b nh b t bu c đi v i nh ng ng i mc b nh truy n nhi m, tâm th n.  Tm gi tang v t, ph ơ ng ti n vi ph m hành chính.  Bo lãnh hành chính  Qu n lý ng i n c ngồi vi ph m pháp lu t Vi t Nam trong th i gian làm th tc tr c xu t  Truy tìm đi t ng ph i ch p hành quy t đnh đa vào tr ng giáo d ng, cơ s giáo d c, cơ s ch a bnh trong tr ng h p b tr n
  11. 2.3. Các bi n pháp trách nhi m hành chính  là bi n pháp áp dng đi v i các cá nhân, t chc thc hi n vi phm hành chính mt cách c ý hoc vơ ý; chưa đn mc truy c u trách nhi m hình s ; đưc pháp lut hành chính quy đnh.  th hi n s đánh giá ph nhn v mt pháp lý và đo đc đi v i hành vi VPPL hành chính và ngưi vi phm (cá nhân hay t chc) phi chu nhng hu qu bt l i v vt cht hay tinh thn t ương ng v i vi phm đã gây ra.
  12. Các hình thc x pht vi phm hành chính  Các hình th c x ph t chính:  + Cnh cáo;  + Ph t ti n;  + Tr c xu t đi v i ng ưi n ưc ngồi vi ph m hành chính Vi t Nam. Trong mt s trưng h p tr c xu t cĩ th đưc coi là hình th c x ph t b sung nu tr c xu t đưc áp d ng kèm theo hình th c c nh cáo và ph t ti n.  Các hình th c x ph t b sung :  + Tưc quy n s dng gi y phép, ch ng ch hành ngh ;  + T ch thu tang v t, ph ương ti n s dng đ vi ph m hành chính.
  13. Các bi n pháp khc phc hu qu do vi phm hành chính gây ra:  - Bu c khơi ph c l i tình tr ng ban đu do vi ph m hành chính gây ra ho c bu c tháo d cơng trình xây dng trái phép.  - Bu c th c hi n các bi n pháp kh c ph c tình tr ng ơ nhi m mơi tr ưng, lây lan d ch b nh do vi ph m hành chính gây ra.  - Bu c đưa ra kh i lãnh th Vi t Nam ho c bu c tái xu t hàng hố, v t ph m, ph ương ti n.  - Bu c tiêu hu vt ph m gây h i cho s c kho con ng ưi, v t nuơi và cây tr ng, văn hố ph m đc h i.
  14. 2.4. Các bi n pháp x lý hành chính khác (Điu 23,24,25,26 PLXLVPHC)  Giáo dc t i xã, phưng, th tr n  Đưa vào tr ưng giáo dưng  Đưa vào c ơ s giáo dc  Đưa vào c ơ s cha bnh
  15. Giáo dc t i xã, phưng, th tr n  Giáo dc t i xã, phưng, th tr n do Ch tch y ban nhân dân xã, phưng, th tr n (sau đây gi chung là cp xã) quy t đnh đi v i nhng đi t ưng vi phm pháp lut đ giáo dc, qun lý h ti nơi c ư trú
  16. Đi t ưng b áp dng bi n pháp giáo dc t i xã, phưng, th tr n bao gm:  Ng ưi t đ 12 tu i đn d ưi 16 tu i th c hi n hành vi cĩ du hi u c a mt t i ph m nghiêm tr ng do c ý quy đnh t i B lu t Hình s ;  Ng ưi t đ 12 tu i tr lên nhi u l n cĩ hành vi tr m cp v t, l a đo nh , đánh b c nh , gây r i tr t t cơng c ng;  Ng ưi nghi n ma túy t đ 18 tu i tr lên , ngưi bán dâm cĩ tính ch t th ưng xuyên t đ 14 tu i tr lên cĩ nơi cư tr ú nh t đnh;  Ng ưi trên 55 tu i đi v i n và trên 60 tu i đi v i nam th c hi n hành vi vi ph m pháp lu t quy đnh t i kho n 2 Điu 25 c a PLXLVPHC 2002.
  17. Đưa vào tr ưng giáo dưng Đưa vào tr ưng giáo dưng do Ch tch y ban nhân dân c p huy n quy t đnh đi v i ngưi chưa thành niên cĩ hành vi vi phm pháp lut đ hc v ăn hĩa, giáo dc hưng nghi p, hc ngh, lao đng, sinh hot dưi s qun lý, giáo dc c a tr ưng.
  18. Đi t ưng b áp dng bi n pháp đưa vào tr ưng giáo dưng bao gm  Ng ưi t đ 12 tu i đn d ưi 14 tu i th c hi n hành vi cĩ du hi u c a mt t i ph m r t nghiêm tr ng ho c đc bi t nghiêm tr ng quy đnh t i BLHS;  Ng ưi t đ 12 tu i đn d ưi 16 tu i th c hi n hành vi cĩ du hi u c a mt t i ph m ít nghiêm tr ng ho c t i ph m nghiêm tr ng quy đnh t i BLHS mà trưc đĩ đã b áp dng bi n pháp giáo d c t i xã, phưng, th tr n ho c ch ưa b áp d ng bi n pháp này nh ưng khơng cĩ nơi cư trú nh t đnh;  Ng ưi t đ 14 tu i đn d ưi 18 tu i nhi u l n th c hi n hành vi tr m c p v t, l a đo nh , đánh b c nh , gây r i tr t t cơng c ng mà trưc đĩ đã b áp d ng bi n pháp giáo d c t i xã, phưng, th tr n ho c ch ưa b áp d ng bi n pháp này nh ưng khơng cĩ nơi cư tr ú nh t đnh.
  19. Đưa vào cơ s giáo dc Đưa vào c ơ s giáo dc do Ch tch y ban nhân dân c p t nh quy t đnh áp dng đi v i ngưi cĩ hành vi vi phm pháp lut đ lao đng, hc v ăn hĩa, hc ngh, sinh hot dưi s qun lý c a c ơ s giáo dc.
  20. Đi t ưng b áp dng bi n pháp đưa vào cơ s giáo dc Ngưi thc hi n hành vi xâm phm tài s n ca t chc trong nưc hoc nưc ngồi; tài s n, s c khe, danh d, nhân phm c a cơng dân, c a ngưi nưc ngồi; vi phm tr t t , an tồn xã hi cĩ tính cht thưng xuyên nhưng chưa đn mc truy c u trách nhi m hình s
  21. Đưa vào cơ s cha bnh Đưa vào c ơ s cha bnh do Ch tch y ban nhân dân c p huy n quy t đnh đi vi ngưi cĩ hành vi vi phm pháp lut đ lao đng, hc v ăn hĩa, hc ngh và cha bnh dưi s qun lý c a c ơ s cha bnh.
  22. Đi t ưng b áp dng bi n pháp đưa vào cơ s cha bnh bao gm  Ng ưi nghi n ma túy t đ 18 tu i tr lên đã b áp dng bi n pháp giáo d c t i xã, phưng, th tr n ho c ch ưa b áp d ng bi n pháp này nh ưng khơng cĩ nơi c ư trú nh t đnh;  Ng ưi bán dâm cĩ tính ch t th ưng xuyên t đ 16 tu i tr lên đã b áp d ng bi n pháp giáo d c t i xã, ph ưng, th tr n ho c ch ưa b áp d ng bi n pháp này nh ưng khơng cĩ nơi cư tr ú nh t đnh.  Khơng đưa vào c ơ s ch a b nh ng ưi bán dâm dưi 16 tu i ho c trên 55 tu i.
  23. II. THM QUYN ÁP DNG CÁC BI N PHÁP X LÝ VPHC VÀ CƯNG CH THI HÀNH QUYT ĐNH X PHT VPHC  1. Thm quy n áp dng các bi n pháp x lý vi phm hành chính  2. Thm quy n c ưng ch thi hành quy t đnh x pht vi phm hành chính
  24. 1. Thm quyn áp dng các bi n pháp x lý vi phm hành chính  1.1.Thm quy n áp dng các bi n pháp x lý vi phm hành chính c a Ch tch y ban nhân dân  1.2. Thm quy n áp dng các bi n pháp x lý vi phm hành chính c a các c ơ quan qun lý chuyên ngành  1.3. Nguyên t c xác đnh thm quy n x lý
  25. 1.1.Thm quyn áp dng các bi n pháp x lý VPHC ca Ch tch UBND  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Ch tch y ban nhân dân c p xã  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Ch tch y ban nhân dân c p huy n  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Ch tch y ban nhân dân c p t nh
  26. Thm quyn x lý vi phm hành chính ca Ch tch UBND cp xã (Điu 28)  Ph t c nh cáo;  Ph t ti n đn 2.000.000 đng;  Tch thu tang v t, ph ương ti n đưc s dng đ vi ph m hành chính cĩ giá tr đn 2.000.000 đng;  Bu c khơi ph c l i tình tr ng ban đu đã b thay đi do vi ph m hành chính gây ra;  Bu c th c hi n bi n pháp kh c ph c tình tr ng ơ nhi m mơi tr ưng, lây lan d ch b nh do vi ph m hành chính gây ra;  Bu c tiêu hu vt ph m gây h i cho s c kho con ng ưi, v t nuơi và cây tr ng, văn hố ph m đc h i;  Quy t đnh áp d ng bi n pháp giáo d c t i xã, ph ưng, th tr n.
  27. Thm quyn x lý vi phm hành chính ca Ch tch UBND cp huyn (Điu29)  Ph t c nh cáo;  Ph t ti n đn 30.000.000 đng;  Tưc quy n s dng gi y phép, ch ng ch hành ngh thu c th m quy n;  Tch thu tang v t, ph ương ti n đưc s dng đ vi ph m hành chính;  Áp d ng các bi n pháp kh c ph c h u qu quy đnh ti các đim a, b và d kho n 3 Điu 12 c a Pháp l nh XLVPHC;  Quy t đnh áp d ng bi n pháp đưa vào tr ưng giáo dưng;  Quy t đnh áp d ng bi n pháp đưa vào c ơ s ch a bnh
  28. Thm quyn x lý vi phm hành chính ca Ch tch UBND cp t nh (Điu 30)  Ph t c nh cáo;  Ph t ti n t i đa đn 500.000.000đ  Tưc quy n s dng gi y phép, ch ng ch hành ngh thu c th m quy n;  Tch thu tang v t, ph ương ti n đưc s dng đ vi ph m hành chính;  áp d ng các bi n pháp kh c ph c h u qu quy đnh ti kho n 3 Điu 12 c a Pháp l nh XLVPHC  Quy t đnh áp d ng bi n pháp đưa vào c ơ s giáo dc;  Quy t đnh áp d ng bi n pháp qu n ch hành chính.
  29. 1.2.Thm quyn áp dng các bi n pháp x lý VPHC ca các cơ quan qun lý chuyên ngành  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Cơng an nhân dân  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a B đi biên phịng  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Cnh sát bi n  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Hi quan  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Ki m lâm
  30.  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a c ơ quan Thu  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Qun lý th trưng  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Thanh tra chuyên ngành  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Giám đc Cng v hàng hi, Giám đc Cng v đưng thu ni đa, Giám đc Cng v hàng khơng
  31.  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Tồ án nhân dân  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a c ơ quan thi hành án dân s  Thm quy n x lý vi phm hành chính c a Ngưi đng đu c ơ quan đi di n ngoi giao, cơ quan lãnh s , cơ quan khác đưc y quy n thc hi n chc năng lãnh s ca Vi t Nam nưc ngồi, Cc tr ưng Cc qun lý lao đng ngồi nưc
  32.  Thm quy n x lý vi phm hành chính ca Ch tch Hi đng c nh tranh và Th tr ưng c ơ quan qun lý c nh tranh  Thm quy n x lý vi phm hành chính ca y ban chng khốn
  33. y quyn x lý vi phm hành chính  Ngưi cĩ thm quy n x lý vi phm hành chính theo các quy đnh trên cĩ th y quy n cho c p phĩ thc hi n thm quy n x lý vi phm hành chính. Vi c u quy n phi đưc thc hi n bng v ăn bn.  Cp phĩ đưc y quy n x lý vi phm hành chính phi chu trách nhi m v quy t đnh x lý vi phm hành chính c a mình tr ưc c p tr ưng và trưc pháp lut. Ngưi đưc u quy n khơng đưc y quy n ti p cho bt k ỳ cá nhân nào khác
  34. 1.3. Nguyên t c xác đnh thm quyn x lý vi phm hành chính  Ch tch UBND các c p cĩ thm quy n x pht vi phm hành chính trong các l ĩnh v c qun lý nhà nưc đa phương.  Ngưi cĩ thm quy n x pht vi phm hành chính c a các c ơ quan qun lý chuyên ngành cĩ thm quy n x pht vi phm hành chính thuc l ĩnh v c, ngành mình qun lý  Trong tr ưng hp vi phm hành chính thuc thm quy n x pht c a nhi u ngưi, thì vi c x pht do ngưi th lý đu tiên thc hi n.
  35. 2. Thm quyn cưng ch thi hành quyt đnh x pht vi phm hành chính  Các c ơ quan chc năng c a UBND cĩ trách nhi m thi hành quy t đnh c ưng ch ca Ch tch UBND cùng c p theo s phân cơng ca Ch tch UBND.  Lc l ưng Cnh sát nhân dân cĩ trách nhi m bo đm tr t t , an tồn trong quá trình thi hành quy t đnh c ưng ch ca Ch tch UBND cùng c p hoc quy t đnh c ưng ch ca các c ơ quan khác c a Nhà nưc khi đưc các c ơ quan đĩ yêu c u.
  36.  Vi c c ưng ch hành chính ch đưc thc hi n khi cĩ quy t đnh c ưng ch hành chính c a ngưi cĩ thm quy n  Th tc áp dng các bi n pháp c ưng ch do Chính ph quy đnh trong các Ngh đnh quy đnh v vi phm hành chính và x lý vi phm hành chính trong t ng l ĩnh v c.
  37. Nhng ngưi cĩ thm quyn ra quyt đnh cưng ch và cĩ nhi m v t chc vi c cưng ch thi hành quyt đnh x pht  Ch tch UBND c p xã, c p huy n, c p t nh;  Tr ưng đn Cơng an, Trưng Cơng an c p huy n, Giám đc S Cnh sát phịng cháy, ch a cháy, Giám đc Cơng an c p t nh, Cc tr ưng Cc Cnh sát qu n lý hành chính v tr t t xã h i, Cc tr ưng Cc Cnh sát điu tra t i ph m v tr t t xã h i, Cc tr ưng Cc Cnh sát điu tra t i ph m v tr t t qu n lý kinh t và ch c v , Cc tr ưng Cc Cnh sát điu tra t i ph m v ma tuý, Cc tr ưng Cc Cnh sát giao thơng đưng b -đưng s t, Cc tr ưng Cc Cnh sát giao thơng đưng th y, Cc tr ưng Cc Cnh sát phịng cháy, ch a cháy, Cc tr ưng Cc Qu n lý xu t c nh, nh p c nh, Cc tr ưng Cc Cnh sát b o v và h tr tư pháp, Cc tr ưng Cc Cnh sát mơi tr ưng;
  38.  Tr ưng Đn biên phịng, Ch huy trưng biên phịng Ca khu c ng, Ch huy trưng B đi biên phịng c p t nh, Ch huy trưng Hi đồn biên phịng tr c thuc B Tư lnh B đi biên phịng; Cc tr ưng Cc Cnh sát bi n;  Cc tr ưng Cc Hi quan, Cc tr ưng Cc ki m tra sau thơng quan, Cc tr ưng Cc điu tra chng buơn l u thuc Tng c c Hi quan;
  39.  Chi c c tr ưng Chi c c Ki m lâm, Cc tr ưng Cc Ki m lâm;  Cc tr ưng Cc Thu;  Chi Cc tr ưng Chi c c Qun lý th trưng, Cc tr ưng Cc Qun lý th trưng;  Cc tr ưng Cc qun lý c nh tranh;  Ch tch y ban chng khốn nhà nưc;
  40.  Cc tr ưng Cc qun lý lao đng ngồi nưc; ngưi đng đu c ơ quan đi di n ngoi giao, cơ quan lãnh s, cơ quan khác đưc y quy n thc hi n chc năng lãnh s ca Vi t Nam nưc ngồi;  Chánh thanh tra chuyên ngành c p s , Chánh thanh tra chuyên ngành B, cơ quan ngang B;
  41.  Giám đc Cng v hàng hi, Giám đc Cng v đưng thu ni đa, Giám đc Cng v hàng khơng;  Chánh án Tịa án nhân dân c p huy n, Chánh án Tịa án nhân dân c p t nh, Chánh án Tịa án quân s khu v c, Chánh án Tịa án quân s quân khu và tương đương, Chánh tồ Tịa án nhân dân t i cao; Cc tr ưng Cc thi hành án dân s cp t nh, Trưng c ơ quan thi hành án c p quân khu.
  42. Các tr ưng hp ra quyt đnh cưng ch và t chc vi c cưng ch thi hành đi vi quyt đnh x pht ca cp dưi • Cp dưi khơng cĩ thm quy n ra quy t đnh c ưng ch; • Cp dưi cĩ thm quy n ra quy t đnh cưng ch nhưng khơng đ điu ki n v lc l ưng, phương ti n đ t chc thi hành quy t đnh c ưng ch và cĩ văn bn đ ngh cp trên ra quy t đnh c ưng ch;
  43.  Vi c thi hành quy t đnh x pht liên quan đn nhi u đa phương, t chc, cá nhân hoc cá nhân b cưng ch là nhng ngưi cĩ chc s c tơn giáo, cĩ uy tín trong xã hi, c p trên xét thy c n thi t phi ra quy t đnh cưng ch.
  44. III. THM QUYN ÁP DNG CÁC BI N PHÁP CƯNG CH HÀNH CHÍNH TRONG NHNG TRƯNG HP KHN CP 1. Quan ni m v trưng hp khn c p trong hành chính 2. Thm quy n c a các c ơ quan hành chính trong vi c áp dng các bi n pháp cưng ch hành chính trong nhng tr ưng hp khn c p
  45. 1. Quan ni m v trưng hp khn cp trong hành chính (Pháp l nh s 20/2000/PL-UBTVQH10 )  Thm ha l n do thiên nhiên hoc con ngưi gây ra,  Dch bnh nguy hi m lây lan trên quy mơ rng, đe da đn tài s n nhà nưc và t chc; tính mng, tài s n, s c khe c a nhân nhân,  Tình hình đe da nghiêm tr ng đn an ninh quc gia và tr t t an tồn xã hi.
  46. 2. Thm quyn ca CQHC trong vi c áp dng các bi n pháp cưng ch hành chính trong nhng tr ưng hp khn cp  Ban b tình tr ng khn c p  Thi t quân lut  Gi i nghiêm  T chc các bi n pháp chng dch  T chc ng phĩ s c mơi trng  Huy đng l c l ng, v t t , phơng ti n đ h đê  Cng ch di dân ra khi vùng nguy hi m