Bài giảng Vật lý Lớp 12 - Sóng điện từ - Nguyễn Thị Tâm

Nội dung text: Bài giảng Vật lý Lớp 12 - Sóng điện từ - Nguyễn Thị Tâm

1. SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BÌNH THUẬN TRƯỜNG THPT BẮC BÌNH VAÄT LYÙ 12 GV: NGUYEÃN THÒ TAÂM
2. KIEÅM TRA BAØI CUÕ • Caâu 1 : Neâu moái lieân quan giöõa ñieän truôøng vaø töø tröôøng? Ñieän töø tröôøng laø gì ? • Caâu 2 :Trình baøy söï lan truyeàn töông taùc ñieän töø
3. I. SOÙNG ÑIEÄN TÖØ 1. Ñònh nghóa : Khi moät ñieän tích ñieåm dao ñoäng ñieàu hoaø vôùi taàn soá f , noù sinh ra moät ñieän töø tröôøng bieán thieân vôùi taàn soá f Ñieän töø tröôøng lan truyeàn trong khoâng gian döôùi daïng soùng, goïi laø soùng ñieän töø. Taàn soá soùng baèng taàn soá dao ñoäng cuûa ñieän tích
4. 2. Tính chaát : .Soùng ngang : (thaønh phaàn ñieän dao ñoäng theo phöông vuoâng goùc vôùi thaønh phaàn töø) vaø hai thaønh phaàn treân vuoâng goùc vôùi phöông truyeàn .-SÑTø øcoù ñaày ñuû tính chaát cuûa soùng cô hoïc ( phaûn xaï ,giao thoa ,soùng döøng ) .SÑTø truyeàn ñi trong taát caû caùc moâi tröôøng (caû chaân khoâng ) .Vaän toác cuûa SÑT baèng vaän toác aùnh saùng .Trong 8 chaân khoâng vSÑT = c = 3.10 (m/s) .-Naêng löôïng cuõa soùng tæ leä vôùi luyõ thöøa baäc 4 cuûa taàn soá
5. 3. Böùôc soùng cuûa soùng ñieän töø : Trong chaân khoâng vaø khoâng khí ,böôùc soùng cuûa SÑT c 3.108  f f
6. II. SOÙNG ÑIEÄN TÖØ VAØ THOÂNG TIN VOÂ TUYEÁN Nhöõng soùng ñieän töø coù taàn soá töø 3 KHz trôû leân öùng duïng trong thoâng tin voâ tuyeán goïi laø soùng voâ tuyeán PHAÂN LOAÏI SOÙNG VOÂ TUYEÁN . 1/Soùng daøi vaø cöïc daøi:Taàn soá töø 3 -300KHz (Böôùc soùng trong chaân khoâng töø 100km- 1km) Ít bò nöôùc haáp thuï ,duøng trong thoâng tin döôùi nöôùc ,naêng löôïng thaáp ,khoâng truyeàn ñi xa
7. Ban ngaøy TAÀNG ÑIEÄN LI TRAÙI ÑAÁT Ñaøi phaùt Maùy thu
8. Ban ñeâm TAÀNG ÑIEÄN LI TRAÙI ÑAÁT Ñaøi phaùt Maùy thu
9. . 2/Soùng trung: T.soá 0,3 -3MHz( b.soùng trong chaân khoâng töø 1000m-100m) Ban ngaøy bò taàng ñieän ly haáp thuï maïnh neân khoâng truyeàn ñi xa .Ban ñeâm taàng ñieän ly phaûn xaï maïnh neân truyeàn ñi xa treân beà maêt traùi ñaát.
10. TAÀNG ÑIEÄN LI NƠI PHÁT TRAÙI ÑAÁT NƠI THU
11. . 3/ Soùng ngaén : T.soá 3 -30MHz (b.soùng trong chaân khoâng töø 100 -10m) Naêng löôïng lôùn . Soùng naøy ñöôïc taàng ñieän ly phaûn xaï veà maët ñaát, maët ñaát phaûn xaï laàn hai,taàng ñieän ly phaûn xaï laàn ba v.v .Ñaøi phaùt soùng ngaén tuyeàn soùng ñi ñöôïc moïi ñieåm treân maët ñaát
12. VEÄ TINH TAÀNG ÑIEÄN LI TRAÙI ÑAÁT Ñaøi phaùt Maùy thu
13. . 4/ Soùng cöïc ngaén : T.soá 30 -30000MHz (b.soùng trong chaân khoâng töø 10m -0,01m ).Naêng löôïng raát lôùn , Khoâng bò taàng ñieän ly haáp thuï truyeàn ñi raát xa theo ñöôøng thaúng .Duøng trong thoâng tin lieân laïc vuõ truï , ra ña vaø truyeàn hình .
14. II. SOÙNG ÑIEÄN TÖØ VAØ THOÂNG TIN VOÂ TUYEÁN PHAÂN LOAÏI SOÙNG VOÂ TUYEÁN 1/ Soùng daøi vaø cöïc daøi: Taàn soá töø 3 -300KHz (Böôùc soùng töø 100km-1km) Ít bò nöôùc haáp thuï ,duøng trong thoâng tin döôùi nöôùc ,naêng löôïng thaáp ,khoâng truyeàn ñi xa 2/ Soùng trung: T.soá 0,3 -3MHz( b.soùng töø 1000m-100m) Ban ngaøy bò taàng ñieän ly haáp thuï maïnh neân khoâng truyeàn ñi xa .Ban ñeâm taàng ñieän ly phaûn xaï maïnh neân truyeàn ñi xa treân beà maêt traùi ñaát. 3/ Soùng ngaén : T.soá 3 -30MHz (b.soùng töø 100 -10m) Naêng löôïng lôùn . Soùng naøy ñöôïc taàng ñieän ly phaûn xaï veà maët ñaát, maët ñaát phaûn xaï laàn hai,taàng ñieän ly phaûn xaï laàn ba v.v .Ñaøi phaùt soùng ngaén tuyeàn soùng ñi ñöôïc moïi ñieåm treân maët ñaát 4/ Soùng cöïc ngaén : T.soá 30 -30000MHz (b.soùng töø 10m - 0,01m ).Naêng löôïng raát lôùn , Khoâng bò taàng ñieän ly haáp thuï truyeàn ñi raát xa theo ñöôøng thaúng .Duøng trong thoâng tin lieân laïc vuõ truï, ra ña vaø truyeàn hình
15. Heä thoáng kieán thöùc
16. 1. Ñònh nghóa Khi moät ñieän tích ñieåm dao ñoäng vôùi taàn soá f , noù sinh ra moät ñieän töø tröôøng bieán thieân vôùi taàn soá f Ñieän töø tröôøng lan truyeàn trong khoâng gian döôùi daïng soùng, goïi laø soùng ñieän töø. Taàn soá soùng baèng taàn soá dao ñoäng cuûa ñieän tích 2. Tính chaát : .Soùng ngang : (thaønh phaàn ñieän dao ñoäng theo phöông vuoâng goùc vôùi thaønh phaàn töø) vaø hai thaønh phaàn treân vuoâng goùc vôùi phöông truyeàn .SÑTø truyeàn ñi trong taát caû caùc moâi tröôøng (caû chaân khoâng ) .-SÑTø øcoù ñaày ñuû tính chaát cuûa soùng cô hoïc ( phaûn xaï ,giao thoa ,soùng döøng ) .Vaän toác cuûa SÑT baèng vaän toác aùnh saùng .Trong chaân khoâng 8 vSÑT = c = 3.10 (m/s) .-Naêng löôïng cuõa soùng tæ leä vôùi luyõ thöøa baäc 4 cuûa taàn soá
17. II. SOÙNG ÑIEÄN TÖØ VAØ THOÂNG TIN VOÂ TUYEÁN PHAÂN LOAÏI SOÙNG VOÂ TUYEÁN . 1/Soùng daøi vaø cöïc daøi: Taàn soá töø 3 -300KHz (Böôùc soùng töø 100km-1km) Ít bò nöôùc haáp thuï ,duøng trong thoâng tin döôùi nöôùc ,naêng löôïng thaáp ,khoâng truyeàn ñi xa 2/Soùng trung: T.soá 0,3 -3MHz( b.soùng töø 1000m-100m) Ban ngaøy bò taàng ñieän ly haáp thuï maïnh neân khoâng truyeàn ñi xa .Ban ñeâm taàng ñieän ly phaûn xaï maïnh neân truyeàn ñi xa treân beà maêt traùi ñaát. 3/ Soùng ngaén : T.soá 3 -30MHz (b.soùng töø 100 -10m) Naêng löôïng lôùn . Soùng naøy ñöôïc taàng ñieän ly phaûn xaï veà maët ñaát, maët ñaát phaûn xaï laàn hai,taàng ñieän ly phaûn xaï laàn ba v.v .Ñaøi phaùt soùng ngaén tuyeàn soùng ñi ñöôïc moïi ñieåm treân maët ñaát 4/ Soùng cöïc ngaén : T.soá 30 -30000MHz (b.soùng töø 10m - 0,01m ).Naêng löôïng raát lôùn , Khoâng bò taàng ñieän ly haáp thuï truyeàn ñi raát xa theo ñöôøng thaúng .Duøng trong thoâng tin lieân laïc vuõ truï, ra ña vaø truyeàn hình
18. 1.Soùng ñieän töø coù nhöõng tính chaát gì ? 2 Vì sao soùng voâ tuyeán coù böôùc soùng ngaén truyeàn ñöôïc xa treân maët ñaát ? 3.Cho biết taàn soá ,bước soùng cuûa caùc soùng voâ tuyeán?
19. • Soùng ngang : (thaønh phaàn ñieän dao ñoäng theo phöông vuoâng goùc vôùi thaønh phaàn töø) vaø hai thaønh phaàn treân vuoâng goùc vôùi phöông truyeàn • SÑTø truyeàn ñi trong taát caû caùc moâi tröôøng (caû chaân khoâng ) • -SÑTø øcoù ñaày ñuû tính chaát cuûa soùng cô hoïc ( phaûn xaï ,giao thoa ,soùng döøng ) • Vaän toác cuûa SÑT baèng vaän toác aùnh saùng .Trong chaân 8 khoâng vSÑT = c = 3.10 (m/s) • -Naêng löôïng cuõa soùng tæ leä vôùi luyõ thöøa baäc 4 cuûa taàn soá .
20. • Naêng löôïng lôùn . Soùng naøy ñöôïc taàng ñieän ly phaûn xaï veà maët ñaát, maët ñaát phaûn xaï laàn hai,taàng ñieän ly phaûn xaï laàn ba v.v .Ñaøi phaùt soùng ngaén tuyeàn soùng ñi ñöôïc moïi ñieåm treân maët ñaát
21. 1/Soùng daøi vaø cöïc daøi: Taàn soá töø 3 -300KHz (Böôùc soùng töø 100km-1km) 2/Soùng trung: T.soá 0,3 -3MHz( b.soùng töø 1000m- 100m) 3/ Soùng ngaén : T.soá 3 -30MHz (b.soùng töø 100 -10m) 4/ Soùng cöïc ngaén : T.soá 30 -30000MHz ,b.soùng töø 10m -0,01m
22. Caâu 1. Một mạch dao động điện từ có tần số f = 0,5.106Hz, vận tốc ánh sáng trong chân không c = 3.108m/s. Sóng điện từ do mạch đó phát ra có bước : sóng a. 0,6 m b. 600 m c. 60 m d. 6m.
23. Caâu 2: Sóng điện từ và sóng cơ học không có cùng tính chất nào sau đây ? a. Truyền được trong chân không. b. Phản xạ, khúc xạ, nhiễu xạ c. Mang năng lượng. d. Là sóng ngang
24. Caâu 3. Phát biểu nào sai khi nói về sóng điện từ? a. Trong sóng điện từ, điện trường và từ trường biến thiên theo thời gian với cùng chu kì. b. Sóng điện từ dùng trong thông tin vô tuyến gọi là sóng vô tuyến. c. Sóng điện từ là sự lan truyền trong không gian của điện từ trường biến thiên theo thời gian d. Sóng điện từ không lan truyền được trong chân không